polski 3tk1 3tr

Nauczycielski plan dydaktyczny i wynikowy
mgr Danuta Skwierawska
Program nauczania nr – DKOS–4015–143/02
Przedmiot – język polski
KLASA III TK1, III TR
Rok szkolny 2011/2012
Tematyka lekcji
Wprowadzenie do epoki pozytywizmu
L. godz
2
A. Świętochowski, My i wy
Treści nauczania
•
•
P. Chmielowski, Utylitaryzm w
literaturze
•
•
•
A. Asnyk, Daremne żale, Dzisiejszym
idealistom
1
nazwa „pozytywizm”, utylitaryzm
pozytywistyczny,
główne punkty programu polskich
pozytywistów,
praca organiczna i praca u podstaw,
hasła ewolucjonizmu, organicyzmu,
scjentyzmu, utylitaryzmu,
funkcjonowanie tradycji powstania
styczniowego i jego trwanie w świadomości
zbiorowej oraz indywidualnej
Przesłanie publicystyki
pozytywistycznej
B. Prus, Kronika tygodniowa,
Wieża paryska (fragmenty)
H. Sienkiewicz, List z podróży
A. Dygasiński, O groch przy drodze
Polska wieś po uwłaszczeniu
H. Sienkiewicz, Szkice węglem
(utwór czytany w całości)
2
•
•
1
Tło polityczne powieści.
B. Prus, Lalka
1
Dzieje Wokulskiego i ich wymowa
Wymowa powieści i cechy artystyczne
„Lalki” B.Prusa
funkcja tekstów publicystycznych,
przesłanie, konwencja stylistyczna,
gatunki publicystyczne: felieton,
reportaż, list,
funkcje językowe: informacyjną,
impresywną i poetycką,
2
Labirynty realizmu
B.Prus, Kamizelka,
Omyłka
Charakterysty ka różnych środowisk
społecznych
•
2
•
•
komizm, groteska, satyra, tragizm,
przyczyny tragedii ukazanej w
utworze
•
•
•
•
cechy noweli,
narrator nowel,
przesłanie utworu
pozytywizm „epoką prozy”
•
•
•
cechy powieści dojrzałego realizmu,
tytuł powieści,
toposu człowieka-marionetki w rękach losu
•
•
bohaterowie i ich motywacje,
krytyczny i pesymistyczny obraz polskiego
społeczeństwa,
„Lalka” jako powieść o miłości,
społeczeństwie i „rozkładzie” społecznym,
•
•
Wokulski jako postać złożona,
•
ezopowy język,
2
Program pozytywizmu w małych
formach literackich
W. Gomulicki, El mole rachmim
M. Konopnicka, Mendel Gdański
E. Orzeszkowa, O Żydach i kwestii
żydowskiej (fragm.)
3
Emancypantki i siostry
E. Orzeszkowa, Kilka słów o kobietach
•
•
•
temat żydowski,
dyskusja na temat stereotypów i uprzedzeń,
synteza: postacie Żydów w polskiej
literaturze i malarstwie XIX i XX w.,
•
•
sytuacja kobiet w XIX w.,
nazwy: emancypantka, sufrażystka,
feministka
•
Nad Niemnem jako dzieło dojrzałego
realizmu,
panoramiczność i opisowość,
2
liryka osobista M. Konopnickiej (np. Tu
się droga załamała…, Wiem, że w
okienku...)
Wspólna przeszłość i wspólna pamięć
1
E. Orzeszkowa, Nad Niemnem
•
(I tom)
Dwór i zaściane w
„Nad Niemnem”
2
•
opisy dworu i zaścianka oraz ich
mieszkańców,
Etos pracy i walki w
„Nad Niemnem”
1
•
•
•
kryteria oceny postaci,
język ezopowy,
mogiła powstańcza
•
•
obecność idei romantycznych,
symbole narodowe,
1
Idee romantyczne wiecznie żywe
M. Konopnicka, Rota, Groby nasze
(fragm.)
A. Asnyk, Do młodych
•
Postawa narodu wobec
najeźdźcy
2
•
Sienkiewiczowska koncepcja powieści
historycznej,
powieściowe wizerunki magnaterii i średniej
szlachty,
H. Sienkiewicz, Potop
Charakterystyka głównych postaci
2-3
•
•
•
•
Tendencja w „Potopie”
1
•
•
Zapowiedź rozczarowania
sposoby heroizacji i sakralizacji wybranych
bohaterów,
losy Kmicica,
kontynuacja wzorca bohatera
romantycznego,
Sienkiewiczowska idea „krzepienia serc”
1
E. Orzeszkowa, fragment listu
A. Asnyk, Nad głębiami (wybór)
dyskusji na temat sposobu ukazania (i
deformowania) historii,
język i styl utworu
•
•
•
zapowiedzi postaw schyłkowych,
obraz świata jako chaosu i rozpadu,
koncepcja człowieka stojącego przed
zagadką bytu,
•
•
miasto (Petersburg),
topos współczesnej Sodomy,
•
•
Raskolnikow,
motywacja jego czynów
•
•
•
„Zbrodnia i kara” jako powieść
psychologiczna
główne postawy, prądy filozoficzne i kierunki
literatury,
główne gatunki pozytywistyczne,
rola publicystyki,
program polskich pozytywistów,
•
•
•
norma składniowa współczesnej polszczyzny,
norma fleksyjna współczesnej polszczyzny,
norma językowa
F. Faleński, Zakończenie
B. Prus, Wędrówka po ziemi i niebie
(fragm.)
S. Fita, Prus wobec religii
Petersburg jako współczesna sodoma
2
F. Dostojewski, Zbrodnia i kara
Konflikt natury i rozumu, czyli
historia Raskolnikowa
2
„Powieść polifoniczna”F. Dostojewski, Zbrodnia i kara
1
•
Synteza wiadomości o literaturze i
sztuce pozytywizmu
2–3
•
Praca klasowa
obejmująca poznane utwory
pozytywistyczne
2
+1
Melancholicy i dekadenci.
2
•
postawy dekadentyzmu, (Schopenhauer),
•
•
•
•
charakterystyczne symbole i motywy
młodopolskie,
warstwa brzmieniowa utworów,
motywy eschatologiczne,
nazwy epoki, np.: Młoda Polska, modernizm,
fin de siècle, neoromantyzm
•
•
impresjonizm, symbolizm,
cechy stylu ekspresjonistycznego
•
•
•
•
młodopolska koncepcja symbolu,
różnice między symbolem a alegorią,
gatunki liryki młodopolskiej: sonet, liryk,
utwory młodopolskie związane z Tatrami i
folklorem podhalańskim,
•
postawy ideowe: ekspresjonizm,
klasycyzm, franciszkanizm,
rola konwencji hymnicznej
w Dies irae,
niepowtarzalność świata poetyckiego
Leśmiana,
K. Przerwa-Tetmajer,
Koniec wieku XIX;
[Melancholia, tęsknota, smutek,
zniechęcenie...]; Lubię, kiedy kobieta;
Hymn do nirwany; Anioł Pański
Młodopolskie pejzaże i sny o potędze
L. Staff,
Deszcz jesienny, L. Staff; Kowal
2
Impresjonizm i symbolizm poezji
1
A. Rimbaud, Statek pijany
Tatrzańskie fascynacje artystów
K. Przerwa-Tetmajer, Słońce, Melodia
mgieł nocnych...
W. Korab-Brzozowski, Powinowactwo
cieni i kwiatów o zmierzchu
J. Kasprowicz, Krzak dzikiej róży
Ekspresjonizm i klasycyzm w poezji
młodopolskiej
J. Kasprowicz, Dies irae (fragm.)
J. Kasprowicz, Witajcie kochane góry;
Przestałem się wadzić z Bogiem
L. Staff, Wędrówka wesołego
pielgrzyma; Przedśpiew
B. Leśmian, Metafizyka,
Oczy w niebiosach,
Z rozmyślań o Bergsonie (fragm.)
2
4
•
•
Nędza ludzkiej egzystencji wobec
historii
S.Żeromski, Rozdzióbią nas kruki,
wrony...
Życie proletariatu w końcu XIX w –
„Ludzie bezdomni” S.Żeromski
1
•
różne interpretacje stanu niewoli
obecne w literaturze młodopolskiej,
wartości (np. patriotyzm, altruizm,
praca na rzecz społeczeństwa),
•
•
postać głównego bohatera,
motywy jego decyzji,
•
powinności człowieka wobec
społeczeństwa,
•
•
różne pojęcia bezdomności,
cechy powieści młodopolskiej,
•
•
świat przedstawiony w powieści,
narracja i jej związek z kreowaniem sylwetki
bohatera,
•
dyskusja na temat honoru, lojalności,
etyki wierności sobie itp.
•
•
•
bohaterowie indywidualni i zbiorowi,
wieś jako przestrzeń mityczna,
moralność, wierzenia i obyczajowość
mieszkańców Lipiec,
związki człowieka z naturą,
różne oblicza narratora,
2
Dobro społeczne a szczęście osobiste
2
Problem bezdomności w
Żeromskiego
•
powieści
1
Conradowska wizja świata i losu
J. Conrad Jądro ciemności
2
Cechy powieści Conradowskiej
1
Realizm „Chłopów” Reymonta
Wieś
jako przestrzeń mityczna
W. S. Reymont,
Chłopi
(tom I)
4
•
•
Geneza „Wesela”
S. Wyspiański, Wesele
1
Inteligencja
i chłopi
w „Weselu”
Wymowa scen symbolicznych
2
2
2-3
Projekcja fimlu w reż. A.Wajdy
Synteza Młodej Polski
Praca klasowa
obejmująca utwory literackie i sztukę
młodopolską
2
•
•
postacie Wesela,
cechy dramatu realistycznego i
symbolicznego,
•
•
elementy symboliczne: osoby dramatu,
przedmioty, sceny,
chłopomania,
•
młodopolska synteza sztuk
•
•
środki filmowe,
warstwa dźwiękowa i wizualna,
•
•
•
•
•
najważniejsze wątki i tematy,
główne prądy i kierunki artystyczne epoki,
dramat symboliczny,
toposy, archetypy, symbole,
filozoficzne założenia epoki (Schopenhauer,
Nietzsche, Bergson)
2
+1
Uwagi
1. Z przyczyn obiektywnych, niezależnych od nauczyciela ( np. trudności z wypożyczaniem
książek) kolejność omawiania podanych lektur może ulec zmianie.
2. Z tych samych przyczyn podana lektura może zostać zastąpiona inną, ale utrzymaną w
podobnej konwencji literackiej.
3. Nauka o j języku jest realizowana w trakcie kształcenia literackiego.
4. W trakcie kształcenia przewidziane są lekcje w oparciu o adaptacje filmowe wybranych dzieł
literackich.