Program profilaktyki - Zespół Szkół w Bystrzycy

PROGRAM
PROFLAKTYKI
SZKOŁY
2015 – 2018
1
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY
Rada Pedagogiczna w porozumieniu z Radą Rodziców przyjęła Program Profilaktyki Szkoły,
obejmujący wszystkie skierowane do uczniów i realizowane przez nauczycieli treści i
działania o charakterze profilaktycznym.
Program zatwierdzony na Radzie Rodziców Zespołu Szkół w Bystrzycy
Uchwałą Nr 1/2016 z dnia 18 lutego 2016
Przyjęty do realizacji Uchwałą Rady Pedagogicznej Zespołu Szkół w Bystrzycy
Nr 2/2016 z dnia 22 lutego 2016
Program Profilaktyki Szkoły obejmuje:
 podstawę prawną
 zadania Programu Profilaktyki Szkoły
 podstawę modyfikacji programu
 założenia programowe
 fazy działań profilaktycznych
 formy realizacji
 reakcję szkoły na zjawiska zagrażające bezpieczeństwu dzieci i młodzieży,
sytuacje interwencyjne
 strukturę oddziaływań profilaktycznych
 harmonogram realizacji działań profilaktycznych na dany rok szkolny
 działania skierowane do nauczycieli
 działania skierowane do rodziców
 oczekiwane efekty
 ewaluację programu
 dokumentację ewaluacyjną
2
Podstawa prawna:












Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez
Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum
konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (t.j. Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.),
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze
zm.),
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych
typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie
szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży
zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. z 2003 r. Nr 26 poz. 226),
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr
231 poz. 1375 ze zm.),
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1356 ze zm.),
Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz.
124),
Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i
wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r. Nr 10 poz. 55 ze zm.).
Program został dostosowany do przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z
dnia 18 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach
systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w
celu przeciwdziałania narkomani (Dz. U. poz. 1249).)
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz
Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Oława na 2016 rok (załącznik do uchwały Rady
Gminy Oława Nr XIX/110/2016 z dnia 25.01.2016 r.)
Statut Szkoły.
Wstęp
Jednym z głównych celów działalności szkoły
jest tworzenie bezpiecznych i
przyjaznych warunków nauki i pracy dla uczniów. Służy temu pogram wychowawczy oraz
program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz do potrzeb danego
środowiska. Program Profilaktyki Zespołu Szkół w Bystrzycy jest nieodłącznym elementem
Statutu Szkoły i wspólnie z Programem Wychowawczym Szkoły realizuje cele
wychowawczo-opiekuńcze oraz profilaktyczne.
Program Profilaktyki Szkoły w swoich założeniach ma na celu wspomóc
wychowawczą rolę rodziców, dostarczać wiedzy i przykładów na temat przestrzegania norm
współżycia społecznego oraz przygotować uczniów do życia w dorosłym świecie ludzi
odpowiedzialnych za swoje zachowania. Program Profilaktyki Szkoły jest skierowany do
3
całej społeczności szkolnej tj. uczniów klas 1 – 6 Szkoły Podstawowej i 1 3 Gimnazjum,
rodziców, nauczycieli, pracowników administracji i obsługi szkoły, społeczności lokalnej.
Zadania Programu Profilaktyki Szkoły
Głównym zadaniem Programu Profilaktyki Szkoły jest ochrona uczniów przed
różnymi zagrożeniami oraz reagowanie na pojawiające się zagrożenia poprzez podejmowanie
działań profilaktyczno-wychowawczych, a w szczególności:
1) wspomaganie ucznia w radzeniu sobie trudnościami, jakie zagrażają prawidłowemu
rozwojowi i zdrowemu życiu,
2) ograniczanie
i
likwidowanie
czynników
ryzyka
(jednostkowych,
rodzinnych,
rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które zaburzają prawidłowy rozwój ucznia
i dezorganizują jego zdrowy styl życia,
3) inicjowanie i wspomaganie czynników chroniących (jednostkowych, rodzinnych,
rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi
ucznia i jego zdrowemu życiu.
Dzięki
postawionym
celom
program
sprzyja
budowaniu
właściwych
relacji
interpersonalnych w środowisku szkolnym, uczy poszanowania norm społecznych i wartości,
kształtuje właściwe postawy wobec tematyki związanej ze zdrowiem, uzależnieniami, a także
przejawów agresji i przemocy. Poza tym uczy odpowiedzialności za swoje zachowanie,
przygotowuje do życia w rodzinie i społeczeństwie.
Chcemy uczyć naszych uczniów umiejętności wytyczania granic, zachęcić do
samodzielności, służyć oparciem w chwilach zwątpienia we własne siły, czuwać nad ich
bezpieczeństwem oraz wyposażyć w niezbędną wiedzę dotyczącą współczesnych zagrożeń
takich jak: uzależnienia, uleganie złym wpływom, przemoc wobec innych i autoagresja,
pułapki i niebezpieczeństwa zbyt wczesnego wchodzenia w tzw. dorosłe życie.
Podstawa modyfikacji programu
Dotychczasowe doświadczenia wynikające z realizacji działań profilaktycznych oraz
ze zdiagnozowanych potrzeb w tym zakresie są podstawą do aktualnej modyfikacji Programu
Profilaktyki Szkoły. Przy modyfikacji programu profilaktyki szczególnie uwzględniliśmy
konieczność:
 uporządkowania celów profilaktyki szkoły
oraz
4
 wprowadzenia nowych działań profilaktycznych wynikających ze zdiagnozowanych
zagrożeń w szkole,
 konsolidacji środowiska wychowawczego (w szczególności rodziców i szkoły) wokół
zagadnień profilaktyki.
Diagnozę w szkole przeprowadzono w oparciu o:
 analizę dokumentacji własnej (teczki indywidualne uczniów, dziennik pedagoga i
psychologa, analizę sytuacji wychowawczej klas, analizę frekwencji uczniów),
 wyniki diagnozy badającej bezpieczeństwo uczniów w szkole i zagrożenia
stosowania używek – ankiety skierowane do uczniów i rodziców,
 obserwacje zachowania uczniów w sytuacjach typowo szkolnych i pozalekcyjnych;,
rozmowy indywidualne z uczniami, nauczycielami i rodzicami,
 kontakty z sądem (kuratorami sądowymi).
Diagnoza potwierdziła wstępnie przewidywane obszary zagrożenia uczniów poprzez
występowanie takich sytuacji, jak:
 niedostateczna integracja zespołów klasowych, brak przestrzegania zasad współżycia
w grupie,
 pojedyncze przypadki wagarów lub nieusprawiedliwionej nieobecności, co wpływa na
wyniki w nauce,
 pojawia się problem stosowania agresji i przemocy werbalnej, która prowadzi do
przemocy fizycznej,
 po lekcjach - niska kultura osobista, używanie wulgaryzmów,
 zaburzenia zachowania,
 zdarzają się przypadki kradzieży,
 trudności w nauce,
 problemy związane z nadmierną troską o swój wygląd, nieprawidłowym odżywianiem
(anoreksja, bulimia),
 zagrożenie ryzykiem eksperymentowania z różnego typu używkami (alkohol,
narkotyki, nikotyna),
 problem nadmiernego spędzania czasu przy komputerze – gry komputerowe i Internet,
 problem prób samookaleczeń (nacięcia nadgarstków, przedramion).
5
Diagnoza wskazała także, że rodzice potrzebują odpowiednich szkoleń, które wspierały
by proces wychowania, dostarczały informacji na temat zagrożeń wynikających z
przebywania dziecka w niekorzystnym środowisku wychowawczym.
Zdiagnozowana sytuacja dotyczy konkretnych uczniów, ale skutki tych zachowań oddziałują
na innych uczniów. System nagród i konsekwencji nie przynosi oczekiwanych rezultatów.
Należy wzmóc działania informacyjne i wdrożyć program, który zaangażuje społeczność
szkolną i środowisko lokalne w proces tworzenia zdrowego środowiska nauki i wychowania
dla dzieci i młodzieży.
Czynniki ryzyka:
 nasilająca się w społeczeństwie agresja słowna i fizyczna, która silnie oddziałuje
na dzieci i młodzież,
 przemoc i zaniedbania wychowawcze wobec uczniów ze strony rodziny,
 niewydolność wychowawcza rodziców,
 dostrzeganie aprobaty rówieśników i dorosłych dla zachowań problemowych;

trudna sytuacja materialna rodziny,
 Powszechny obraz przemocy i cyberprzemocy w mediach,
 zagrożenia społeczno – środowiskowe,
 zagrożenia cywilizacyjne wobec bezpieczeństwa, zdrowia i życia,
 zaburzenia odżywiania.
Czynniki chroniące przed zagrożeniem:
 współpraca z rodzicami na rzecz jednolitych oddziaływań wychowawczych,
 współpraca z instytucjami działającymi na rzecz poprawy bezpieczeństwa,
przeciwdziałania przemocy i patologii,
 regulaminy i procedury szkolne działań w zakresie bezpieczeństwa i zachowań,
 wewnętrzna integracja zespołu klasowego oraz integracja z innymi zespołami
poprzez współpracę na rzecz szkoły i siebie (wycieczki, wyjścia, wspólna praca w
różnych zajęciach pozalekcyjnych),
 przyjęcie przez wszystkich jako stylu zachowania braku akceptacji dla zachowań
odbiegających od normy.
6
Założenia programowe:
Główne kierunki realizacji Programu Profilaktyki Szkoły
OBSZAR
CELE
I Bezpieczeństwo w szkole i
poza nią.
 Kształtowanie umiejętności zachowywania
bezpieczeństwa w różnych sytuacjach komunikacyjnych,
podczas przebywania w szkole i w domu.
 Rozwijanie postaw dezaprobaty wobec sprawców
przemocy.
 Upowszechnianie zasad prawidłowej komunikacji
interpersonalnej.
 Uświadamianie potrzeby oraz wdrażanie uczniów do
bezpiecznego zachowania się w szkole i poza nią (w ruchu
drogowym, sposobów zachowania na wypadek burzy,
pożaru, ataku psa, wypoczynku).
 Zachowanie ostrożności w kontaktach z nieznajomymi.
 Formowanie świadomości uczniów nt. zagrożeń
występujących w wirtualnym świecie.
 Uświadomienie o działalności grup destrukcyjnych.
 Ułatwianie uczniom wejścia w społeczność szkolną
poprzez znajomość prawa.
II Szkodliwość używek i
sztuka odmawiania.
 Uświadamianie uczniom niebezpieczeństwa związanego z
zażywaniem alkoholu, papierosów, narkotyków,
dopalaczy, napojów energetyzujących.
 Dostarczenie rzetelnej wiedzy o uzależnieniach i ich
skutkach oraz wyjaśnianie mechanizmów uzależnień.
 Kształtowanie postaw asertywności, uczenie mówienia
NIE, wyrażania własnych opinii i oczekiwań oraz
dobierania sobie przyjaciół.
 Wskazywanie bezpiecznych sposobów wchodzenia w
dorosłość.
 Kształtowanie umiejętności przewidywania
niebezpieczeństwa wobec pojawiających się zagrożeń.
 Przygotowanie dzieci i młodzieży do radzenia sobie z
negatywną presją rówieśników, tzw. psychiczne
uodpornienie.
III Ograniczenie zachowań
agresywnych.
 Zapobieganie przemocy i agresji wobec dzieci w
rodzinach.
 Zapobieganie przemocy oraz eliminowanie agresji słownej
i fizycznej wśród uczniów w szkole.
 Zapobieganie atakom niszczycielstwa i wandalizmu w
szkole.
 Wdrażanie uczniów do poszanowania cudzej pracy na
rzecz klasy, szkoły.
7
IV Kształtowanie podstawowych
wartości społecznych.
 Kreowanie właściwych postaw w zakresie współżycia w
zespołach klasowych, w szkole i poza szkołą,
integrowanie zespołów klasowych.
 Zapoznanie uczniów z pojęciem kultury osobistej.
 Ukazywanie znaczenia podstawowych wartości
społecznych w codziennym życiu każdego człowieka,
szczególnie szacunku do drugiego człowieka.
 Doskonalenie umiejętności interpersonalnych (poprzez:
analizę przyczyn zakłóceń w procesie komunikacji,
rozwijanie umiejętności aktywnego słuchania, poznanie
zasad skutecznej komunikacji, rozwijanie empatii).
 Kształtowanie pozytywnego myślenia o sobie (poprzez:
poznawanie swoich mocnych stron, docenianie własnych
sukcesów).
 Kształtowanie umiejętności adaptacyjnych w nowym
środowisku.
 Nauczanie o wartościach w praktyce poprzez działalność
wolontarystyczną.
 Funkcjonowanie w środowisku lokalnym (integracja ze
środowiskiem, prace na rzecz środowiska, poszanowanie
otaczającej przyrody).
V Promowanie zdrowego stylu
życia i odpowiedzialności za
własne zdrowie
 Kształtowanie nawyków zdrowotnych oraz wdrażanie
uczniów do dbania o własne zdrowie poprzez planowanie
dnia, odpowiednie i regularne odżywianie się,
dostosowanie ubioru do pory roku i pogody, utrzymanie
higieny osobistej ciała i odzieży
 Wdrażanie od aktywnego spędzania czasu wolnego
poprzez popularyzację sportu i turystyki poprzez osobisty
przykład nauczycieli, rodziców.
 Umożliwienie uczniom aktywnego udziału w różnorodnego

typu zawodach sportowych na różnych szczeblach.
Uświadamianie uczniom mechanizmów zachorowań na
anoreksję i bulimię.
 Wdrażanie do aktywnego spędzania czasu wolnego z
rodziną
VI Zapobieganie niepowodzeniom
szkolnym.
 Kształtowanie właściwych postaw i nastawień wobec
własnego rozwoju i wykształcenia.
 Kształtowanie właściwych postaw wobec obowiązków
szkolnych.
 Eliminowanie negatywnych sposobów myślenia o uczeniu
się i rozwijaniu swojej osobowości.
 Stwarzanie każdemu uczniowi możliwości odnoszenia
sukcesów w nauce na miarę jego możliwości i aspiracji.
 Stwarzanie uczniowi możliwości wykazania się swoimi
mocnymi stronami w innych dziedzinach uczniowskiej,
społecznej aktywności.
 Organizowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
8
Fazy działań profilaktycznych:
 Profilaktyka pierwszorzędowa (pierwotna) – dotyczy całej populacji szkolnej,
obejmuje działania najwcześniejsze, których celem jest uprzedzenie wystąpienia
niekorzystnego zjawiska lub zmniejszenie ryzyka jego rozwoju.
 Profilaktyka drugorzędowa (wtórna) – ukierunkowana na określoną grupę w szkole,
ze
zwiększonym
zagrożeniem
występowania
danego
zjawiska
tzw.
grupa
podwyższonego ryzyka, cele jej jest wczesne wykrycie niepożądanych zjawisk i
wczesne wdrożenie działań naprawczych.
 Profilaktyka trzeciorzędowa – ukierunkowana na osoby, u których wystąpiły już
niekorzystne stany, w celu zapobiegania dalszym niepomyślnym ich skutkom –
działania terapeutyczne.
Formy realizacji:
 dyskusje na dany temat na godzinach wychowawczych,
 obserwacje uczniów,
 spotkania z przedstawicielami instytucji wspomagających proces wychowawczy
działających na rzecz poprawy bezpieczeństwa,
 warsztaty dla uczniów z pedagogiem szkolnym i psychologiem,
 tworzenie gazetek tematycznych, plakatów,
 przedstawienia teatralne,
 wystawy tematyczne, plastyczne,
 tablice informacyjne promujące zdrowy i bezpieczny styl życia,
 zajęcia instruktażowe z zakresu pierwszej pomocy dla uczniów i nauczycieli,
 zawody sportowe,
 warsztaty dla rodziców na temat zagrożeń, promujące zdrowie dziecka,
 doskonalenie nauczycieli w zakresie profilaktyki zagrożeń zdrowia, bezpieczeństwa,
uzależnień,
 zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne z problematyką profilaktyczną,
 współdziałanie całej społeczności szkolnej – uczniów, nauczycieli, rodziców,
pracowników administracji i obsługi w zakresie przestrzegania obowiązujących norm
zachowania.
9
Reakcja Szkoły na zjawiska zagrażające bezpieczeństwu dzieci i młodzieży,
sytuacje interwencyjne:
 interwencja w środowisku domowym ucznia prowadzona przez upoważnione osoby
lub instytucje (policja, sąd rodzinny, kuratorzy, GOPS),
 interwencja w środowisku szkolnym ucznia,
 interwencja w sytuacji kryzysu rozwojowego (prowadzona przez specjalistę),
 pomoc psychologiczno-pedagogiczna,
 terapia specjalistyczna indywidualna, grupowa (prowadzona przez specjalistę).
Struktura oddziaływań profilaktycznych
Lp. Podmiot
Oddziaływania
1.
Rada
Pedagogiczna
-
określa zadania w zakresie profilaktyki,
określa zapotrzebowanie na realizację programów profilaktycznych,
dokonuje analizy działalności profilaktycznej,
2.
Nauczyciele
-
współpracują z wychowawcami klas w realizacji zadań profilaktycznych,
wykonują zalecenia zawarte w opiniach i orzeczeniach wydanych przez PPP,
doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie działań
profilaktycznych,
3.
Wychowawca
klasy
-
integruje zespół klasowy,
dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie,
wyposaża uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach,
realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami
uczniów,
4.
Wicedyrektor
-
monitoruje pracę wychowawców klas i pedagoga w zakresie profilaktyki,
diagnozuje oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki,
współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi
działania z zakresu profilaktyki,
inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w Programie Profilaktyki
Szkoły,
-
5.
Pedagog,
psycholog
szkolny
-
-
rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny
niepowodzeń szkolnych,
określa formy i sposoby udzielania uczniom, w tym uczniom z wybitnymi
uzdolnieniami, pomocy psychologiczno-pedagogicznej, odpowiednio do
rozpoznanych potrzeb,
organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli,
podejmuje działania profilaktyczno-wychowawcze wynikające z Programu
Wychowawczego Szkoły i Programu Profilaktyki Szkoły w stosunku do
uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli,
10
-
6.
Koordynator
ds.
bezpieczeństwa
w szkole
wspiera działania opiekuńczo-wychowawcze nauczycieli, wynikające z
Programu Profilaktyki Szkoły,
- inicjuje działania w zakresie poprawy bezpieczeństwa wszystkich podmiotów
szkolnych, jak:
 organizowanie spotkań wychowawców,
 projektowanie spotkań z rodzicami,
 proponowanie tematyki i form szkoleniowych dla nauczycieli, rodziców,
uczniów, wynikających z potrzeb szkoły/placówki,
- nawiązuje współpracę z instytucjami i organizacjami pozarządowymi
środowiskiem lokalnym,
- analizuje potrzeby szkoły w zakresie poprawy bezpieczeństwa oraz wnioskuje o
podjęcie starań związanych z uzyskaniem wsparcia w celu realizacji
programów i projektów edukacyjnych promujących bezpieczeństwo,
- ocenia stan bezpieczeństwa szkoły i przedstawia wnioski na posiedzeniach
plenarnych rady pedagogicznej. Wnioskowanie o ujęcie niezbędnych
priorytetów dotyczących poprawy bezpieczeństwa w planie pracy szkoły,
- dba o opracowanie i przestrzeganie szkolnych procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (m.in. postępowanie w sytuacji różnych zagrożeń,
postępowanie z uczniem, który uległ wypadkowi, postępowanie wobec ucznia,
którego stan wskazuje na spożycie alkoholu bądź innych środków
odurzających),
- podejmuje działania mające na celu kształtowanie umiejętności
zagospodarowania czasu wolnego i promowanie zdrowego
stylu życia poprzez:
 koordynowanie zajęć pozalekcyjnych w tym edukacyjnych opiekuńczo –
wychowawczych, profilaktycznych i pomocy psychologiczno –
pedagogicznej dla podniesienia poziomu bezpieczeństwa w szkole,
 koordynowanie realizacji zadań statutowych szkoły w tym zadań
 opiekuńczych, wychowawczych, edukacyjnych i profilaktycznych,
- podejmowanie działań mający na celu ochronę uczniów przed niepożądanymi
treściami w Internecie.
7.
Rada
Rodziców
-
uchwala Program Profilaktyki Szkoły,
wspiera wychowawców w realizacji Programu Profilaktyki Szkoły.
8.
Rodzice
-
przedstawiają Radzie Rodziców opinie na temat profilaktyki,
korzystają z pomocy i wsparcia ze strony pedagoga, psychologa i
szkolnej służby zdrowia w zakresie profilaktyki,
wnioskują do starosty danego powiatu w sprawach kształcenia specjalnego,
wnioskują do Dyrektora Szkoły o zwolnienie z wychowania fizycznego ze
względu na problemy zdrowotne dziecka,
wnioskują do Dyrektora Szkoły w sprawie organizacji nauczania
indywidualnego dla dziecka,
-
11
9.
Organ
prowadzący
-
decydują o udziale dziecka w zajęciach religii, WDŻ,
decydują o udziale dziecka w zajęciach pozalekcyjnych w ramach udzielanej
pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
-
decyduje o zatrudnieniu i wymiarze czasu pracy pedagoga, psychologa i
logopedy,
współuczestniczy w wyposażeniu szkoły w pomoce dydaktyczne, środki
niezbędne do realizacji Programu.
wspomaga szkołę w realizacji programu poprzez działania Pełnomocnika ds.
Uzależnień.
-
10.
Organy
współpracujące
ze szkołą
-
Placówki kulturalno-oświatowe
ośrodek kultury,
biblioteka publiczna,
kino, teatr, muzea, filharmonia i inne
 uczestnictwo w spektaklach teatralnych o charakterze
profilaktycznym,
 udział w spotkaniach poświęconym problemom zdrowotnym,
 udział w konkursach organizowanych przez placówki kulturalnooświatowe.
Placówki oświatowo-opiekuńcze
-
poradnia psychologiczno-pedagogiczna,
poradnie specjalistyczne,
GOPS,
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
Zespół interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
Zespół do spraw rodzinnej pieczy zastępczej




pomoc uczniom przejawiającym trudności w zachowaniu i nauce,
pomoc dzieciom z rodzin uzależnionych i patologicznych,
udzielanie pomocy rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji
materialnej,
udział w spotkaniach i szkoleniach.
Wymiar sprawiedliwości
-
Sąd Rejonowy III Wydział Rodzinny i Nieletnich w Oławie,
Sąd Rejonowy III Wydział Rodzinny i Nieletnich w Brzegu,
Komenda Powiatowa Policji w Oławie,
dzielnicowy w Bystrzycy
kuratorzy


współpraca z sądem rodzinnym, kuratorami
udział w zajęciach prowadzonych przez policjantów na temat agresji i
przestępczości, bezpieczeństwa na drodze
12
Stowarzyszenie „Moja Bystrzyca”


podejmowanie wspólnych działań mających na celu podnoszenie jakości
nauki i wychowania, rozwijania zainteresowań dzieci i młodzieży,
podejmowanie wspólnych działań propagujących profilaktykę
zdrowotną, turystykę oraz działań ekologicznych i sportowych.
NZOZ Stacja Opieki, Centrum Pielęgniarstwa Rodzinnego, Rehabilitacji,
Opieki Paliatywnej Caritas Archidiecezji Wrocławskiej
- pielęgniarka szkolna


realizacja stałych zadań wynikających z przydzielonych obowiązków
prowadzenie spotkań z uczniami na temat problematyki zdrowotnej
13
Harmonogram realizacji działań profilaktycznych w ramach Programu Profilaktyki Szkoły na r. szk. 2015/2016
Obszary
I, III
I, III, IV,
Działania
SZKOLNY DZIEŃ SZKOŁY BEZ PRZEMOCY
- klasowe kodeksy – Przemocy STOP
- konkurs literacki
- konkurs plastyczny
- Szkolny Dzień Uśmiechu
- apel – podsumowanie i ogłoszenie wyników konkursów
- plakaty: „Przemoc w szkole”, „Przemoc w rodzinie”
- ulotki informacyjne „Gdzie szukać pomocy na terenie gminy
Oława?”
DZIEŃ BEZPIECZNEGO INTERNETU
- Rozwieszenie na terenie szkoły plakatów informujących i
promujących
Dzień Bezpiecznego Internetu.
- Wykonanie prac plastycznych inspirowanych hasłem „Lepszy
Internet zależy od Ciebie”.
- Wypełnianie przez uczniów Kwestionariusza Intensywności
Użytkowania
Facebooka autorstwa dr Jakuba Kusia oraz Marcina Szulżyckiego z
Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu – wzbudzanie autorefleksji
uczniów
nt. zasadności użytkowania portalu społecznościowego
- Warsztaty psychoedukacyjne dla uczniów związane z tematyką
bezpiecznego użytkowania Internetu:
 Zasady etykiety – dla kogo i po co? Zapoznanie z ideą
etykiety oraz szczegółowe omówienie ważniejszych
zasad
 Socjomania jako nowa forma uzależnienia od kontaktów
fenomenu Facebook (film edukacyjny Wyloguj się do
życia + dyskusja)
- Projekcja dokumentalnego filmu edukacyjnego „Cyfrowe pokolenie:
cała
prawda o przeciążeniu informacją”
Klasy
Odpowiedzialny
Termin
Wszyscy
uczniowie
koordynator ds. bezpiecz.
pedagog
psycholog
wychowawcy
02.10.2015
4-6 sp i 1-3 gm
2-3 gm
pedagog
psycholog
SU
psycholog
luty 2016
1a,b gm
psycholog
2a,b gm
psycholog
3ab gm
psycholog
14
- Spotkanie uczniów z pracownikami Policji w Oławie nt. prawnych
konsekwencji niewłaściwego użytkowania Internetu oraz urządzeń
mobilnych
3a,b gm
- Pogadanki z uczniami na temat właściwego użytkowania Internetu
1-6 sp
wychowawcy kl. III gm
pedagog
psycholog
wychowawcy
I, II, III
VI
Upowszechnianie wśród uczniów znajomości prawa i wyrabianie
nawyku poszanowania go:
- zapoznanie z dokumentami regulującymi pracę szkoły (Statut,
WSO, regulaminy),
- przeprowadzenie godzin wychowawczych dotyczących obowiązków
ucznia, odpowiedzialności za ich lekceważenie,
- w razie zaistnienia sytuacji problemowej na terenie szkoły
konsekwentne postępowanie zgodnie z procedurami zachowania w
sytuacjach kryzysowych,
- konsekwentne stosownie kar i nagród zgodnie z regulaminem szkoły
- spotkania uczniów z policją nt. odpowiedzialności prawnej za czyny
karalne.
Sp, Gm
wrzesień 2015
wrzesień 2015
rok szk.
rok szk.
1-3 gm
Przeciwdziałanie wagarom:
- systematyczne sprawdzanie obecności na wszystkich zajęciach
edukacyjnych
- rozpoznanie przyczyn nieobecności ucznia w szkole
wychowawcy
nauczyciele
Sp, Gm
pedagog,
psycholog,
wychowawcy
nauczyciele
wychowawcy
pedagog,
psycholog
II semestr 15/16
.
rok szk.
- Konsekwentne stosowanie procedur szkolnych wobec uczniów
puszczających zajęcia szkolne bez usprawiedliwienia.
- wspieranie uczniów z trudnościami w nauce (zajęcia wyrównawcze,
konsultacje)
15
I
Udział uczniów w próbnym alarmie przeciwpożarowym.
V
Promowanie aktywności sportowej
- treningi piłki nożnej
- zajęcia sportowe
V
Projekt Agencji Rynku Rolnego ”Szklanka mleka dla każdego
ucznia”:
Projekt Agencji Rynku Rolnego „Warzywa i owoce w szkole”
I
Egzamin na kartę rowerową.
II, V
Cykl spotkań dla uczniów mających na celu zapoznanie uczniów ze
szkodliwością nadużywania alkoholu, nikotyny, lekarstw,
przyczynami i skutkami sięgania po narkotyki, dopalaczy i napojów
energetyzujących, zachorowań na anoreksję i bulimię.
V
Spotkanie z pracownikami KPP Oława i dzielnicowym Bystrzycy nt.:
„Konsekwencje prawne związane z naruszeniem przepisów ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii. Niewłaściwe użytkowanie Internetu
oraz urządzeń mobilnych”
Przeprowadzenie zajęć wychowawczych uświadamiających uczniom
istotę asertywności i właściwego jej rozumienia. Przykłady zachowań
empatycznych.
II
Działania profilaktyczne mające na celu przeciwdziałanie
uzależnieniom młodzieży – prowadzone przez pracowników KPP w
Oławie (z psem tropiącym)
wszyscy uczniowie
Dyrektor A. Szpineta
A.E.Szpineta
kwiecień 2016
1-3 sp
Dawid Pożarycki
rok szk.
4-6 i 1-3 gm
0 - VI
nauczyciele wychowania
fizycznego
Dyrektor A. Szpineta
rok szk.
0 - III
Aneta Szpineta
4a,b
D. Semenowicz
KPP Oława
6a
1-3 gm
wychowawcy
L. Jakób
A. Stankiewicz
3a, 3b gm
wychowawcy
L. Jakób
A. Stankiewicz
KPP Oława
4-6
1-3 gm
wychowawcy
1-3 gm
dyrektor szkoły
pedagog szkolny
Rada Rodziców
rok szk.
czerwiec 2016
I-II sem.2015/16
I/II sem. 2015/16
I/II semestr
16
Realizacja programów adaptacyjnych w klasach rozpoczynających
drugi etap edukacyjny i gimnazjum
4a,b sp
1a,b gm
D. Semenowicz
I. Kivrak
K. Marcinkowska
J. Jaśkiewicz
Realizacja zajęć wychowawczych z zastosowaniem metod
aktywizujących, szkolnej filmoteki i prezentacji multimedialnej na
temat postaw tolerancji, demokracji, utrwalanie zasad moralnych i
wartości, radzenia sobie ze stresem.
„0”
1-6 sp
1-3 gm
wychowawcy
pedagog szkolny
psycholog szkolny
Rok szkol.
Przeprowadzenie ćwiczeń stymulujących zachowania w sytuacjach
konfliktowych, problemowych, przykłady radzenia sobie w sytuacji
konfliktu.
„0”
1-6 sp
1-3 gm
wychowawcy
pedagog szkolny
psycholog szkolny
Rok szkol.
I
Gazetka w holu. Bezpieczne i zdrowe ferie zimowe.
0-3 sp
wychowawcy
klas 0 – III
czerwiec 2016
I, V
Apel uczniowski „Bezpieczne ferie zimowe” – spotkanie uczniów z
policją.
0-3 sp
wychowawcy
pedagog
styczeń 2016
I
Konkurs plastyczny „Bezpieczne wakacje”.
0-3 sp
I, II
Prowadzenie tablicy informacyjnej – Bezpieczne telefony.
IV, V, VI
Realizacja programu profilaktycznego „Patrz i zmieniaj”.
wychowawcy
klas 0 – III
pedagog szkolny
L. Jakób
A. Stankiewicz
A.Malita-Bień,
A.E. Szpineta,
K. Marcinkowska,
J. Jaśkiewicz,
A. Rodziewicz-Struzik,
IV
I, III, IV
4-6 sp
1-3 gm
IX-X 2015
rok szk.
IX-XI 2015
17
K. Pikaus
IV, V, VI
Realizacja programu profilaktycznego „Po drugiej stronie lustra”
1-3 gm
II-XI 2016
Wych.klas 1-3 gm
IV, VI
Projekt edukacyjny „Na własne konto” – zagospodarowanie czasu
wolnego na feriach zimowych
2-3 gm
A. Malita-Bień
II-IV 2016
IV, V, VI
Realizacja programu profilaktycznego „Nie… to nie problem”
4-5 sp
B. Lasota, I. Kivrak,
A. Pawulich.
D. Semenowicz
III-X 2016
II, IV,
Realizacja programu profilaktycznego „Patrzę, poznaję, rozumiem”
1-3 sp
H. Szczerba
I. Piątek
II-VI 2016
IV, V
Realizacja projektu środowiskowego we współpracy ze
Stowarzyszeniem „Moja Bystrzyca” – „Warsztaty
Bożonarodzeniowe”
Cała społeczność
szkolna
Wicedyrektor I. Czernik
Stowarzyszenie „Moja
Bystrzyca”
12.12.2015
Realizacja projektu środowiskowego we współpracy ze
Stowarzyszeniem „Moja Bystrzyca” – „Sportowy Dzień Rodziny”
Cała społeczność
szkolna
Wicedyrektor I. Czernik
Stowarzyszenie „Moja
Bystrzyca
Maj 2016
Wicedyrektor I. Czernik
Stowarzyszenie „Moja
Bystrzyca
Kwiecień 2016
0-6
G. Rygiel pielęgniarka szk.
rok szkolny
2a, 2b sp
wychowawcy
Kwiecień 2016
V
IV, V
Realizacja projektu środowiskowego we współpracy ze
Stowarzyszeniem „Moja Bystrzyca” – wspólne sprzątanie w ramach
ogólnopolskiej akcji „Sprzątanie Świata”
V
Fluorkowanie zębów
I, IV
Spotkanie z p. Szymonem Żakiem – „Jak zachować się w lesie?
Zagrożenia pożarowe”
Cała społeczność
szkolna
18
19
Działania skierowane do nauczycieli
1. Wspomaganie pracy wychowawców klasowych w ramach współpracy z pedagogiem
i psychologiem szkolnym.
2. Wspomaganie pracy zespołów nauczycielskich w ramach współpracy z pedagogiem
i psychologiem szkolnym, koordynatorem ds. bezpieczeństwa w szkole.
3. Współpraca nauczycieli w ramach zespołu wychowawczego.
4. Doskonalenie umiejętności i pogłębianie wiedzy nauczycieli w radzie pedagogicznej
i w zespołach nauczycielskich poprzez WDN:
2015/2016
Problem
Dla kogo
Prowadzący
Termin
Szkolenie: „Zagrożenia
cyberprzestrzeni – działania na
rzecz bezpiecznego korzystania
z Internetu”
Rada Pedagogiczna
A. Stankiewicz
Listopad 2015
Szkolenie: „Jak być
autorytetem dla uczniów?”
Rada Pedagogiczna
A. Stankiewicz
Styczeń 2016
Szkolenie z zakresu
przestrzegania bhp w szkole
nauczyciele
pracownicy administracji
i obsługi
J. Zielińska
Kwiecień 2016
nauczyciele 1-3 sp
Gmin. Komisja
Rozwiąż. Probl.
Alkohol. W Oławie
Marzec 2016
nauczyciele
J. Malanowska
POPP iDM
w Oławie
II sem 2015/16
Prowadzący
Termin
Szkolenie dotyczące realizacji
programu
profilaktycznego
„Przyjaciele Wippiego”
Szkolenie: „Szkolna
interwencja profilaktyczna w
przypadku podejmowania
przez uczniów zachowań
ryzykownych”
2016/2017
Problem
Dla kogo
20
2017/2018
Problem
Dla kogo
Prowadzący
Termin
5. Wspomaganie pracy nauczycieli poprzez działalność biblioteki szkolnej – tworzenie
zasobów biblioteki w zakresie problematyki Programu Profilaktyki Szkoły opracowanie rejestru zasobów multimedialnych w zakresie profilaktyki ;
Działania skierowane do rodziców:
1. Spotkania z wychowawcą klasowym, pedagogizacja rodziców wg potrzeb zespołów
klasowych.
2. Spotkania z pedagogiem szkolnym, pedagogizacja rodziców wg potrzeb zespołów
klasowych.
3. Spotkania z psychologiem szkolnym, pedagogizacja rodziców wg potrzeb zespołów
klasowych.
4. Zapoznanie rodziców podstawowymi dokumentami regulującymi pracę szkoły (Statut
szkoły, WSO, Program Wychowawczy, Program Profilaktyki, Regulamin uczniów
dowożonych).
5. Wskazanie źródeł informacji o szkole – strona internetowa, biblioteka, e-dziennik.
6. Indywidualne konsultacje z nauczycielami przedmiotów w sprawie rozwiązywania
problemów wychowawczych i dydaktycznych oraz socjalnych i prawnych.
7. Spotkania indywidualne z pedagogiem szkolnym w sprawie rozwiązywania
problemów wychowawczych.
8. Spotkania indywidualne z psychologiem szkolnym w sprawie rozwiązywania
problemów wychowawczych.
9. Włączenie rodziców do organizacji i udziału w imprezach klasowych, szkolnych i
środowiskowych.
10. Pedagogizacja ogólnoszkolna w zakresie problematyki profilaktycznej:
21
2015/2016
Prowadzący
Termin
„Zagrożenia cyberprzestrzeni – działania na rzecz
bezpiecznego korzystania z Internetu” – prelekcja dla
rodziców uczniów klas 1-3 sp
psycholog szk.
I sem 2015/16
„Konsekwencje prawne związane z naruszeniem
przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
Niewłaściwe użytkowanie Internetu oraz urządzeń
mobilnych” – prelekcja dla rodziców uczniów klas 3 gm
KPP Oława
wych klas 3 gm
pedagog
I sem 2015/16
pedagog szk.
I sem 2015/16
psycholog szk.
I sem 2015/16
„Znaczenie zabawy i czasu wolnego w kontekście
budowania poczucia własnej wartości u dziecka” –
prelekcja dla rodziców uczniów klas 5,6 sp
psycholog szk.
I sem 2015/16
„Skuteczna komunikacja z nastolatkiem – czy to
możliwe?” prelekcja dla rodziców uczniów klas 1 gm
psycholog szk.
II sem 2015/16
Prowadzący
Termin
Problem
”Postawy rodziców i nauczycieli wobec trudności
szkolnych dziecka, szczególnie w czytaniu i pisaniu.
Prezentacja pomocy dydaktycznych do wykorzystania w
pracy z dzieckiem w warunkach domowych” – prelekcja
dla rodziców uczniów klas 2 sp
„Bezstresowe odrabianie lekcji” – prelekcja dla rodziców
uczniów klas 4 sp
2016/2017
Problem
22
2017/2018
Problem
Prowadzący
Termin
Działania na bieżąco:
3. Pomoc w organizowaniu udziału w indywidualnej terapii psychologicznej.
4. Pomoc w organizacji pomocy socjalnej, prawnej, zdrowotnej.
5. Pomoc w zakresie rozpoznawania problemów w nauce i uzdolnień – włączanie do
zespołów specjalistycznych i zajęć pozalekcyjnych wspierających uzdolnienia.
6. Włączanie rodziców do organizowania imprez klasowych i szkolnych.
Oczekiwane efekty:
Uczeń:
 Zna i stosuje zasady, którymi funkcjonuje szkoła.
 Potrafi dostrzec zagrożenia w swoim otoczeniu,
 Wie do kogo zwrócić się o pomoc ze swoim problemem.
 Zna podstawowe zasady rozwiązywania konfliktów.
 Potrafi radzić sobie ze stresem, trudnymi sytuacjami.
 Zna sposoby aktywnego spędzania czasu wolnego i zasady bezpiecznego
wypoczynku.
 Dba o swoje zdrowie i higienę własnego ciała.
 Zna podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy.
 Zna swoje możliwości intelektualne, twórcze i potrafi je adekwatnie oceniać.
 Zna zagrożenia wynikające ze stosowania używek i potrafi dokonać właściwego
wyboru.
 Umie odmówić w sytuacji zagrożenia.
 Potrafi współdziałać w grupie i udzielać pomocy innym.
 Jest wrażliwy na krzywdę i potrzeby innych.
23
Nauczyciel:
 Odpowiedzialnie pełni dyżury.
 Potrafi egzekwować od uczniów wypracowane zasady postępowania.
 Potrafi współpracować ze wszystkimi podmiotami w szkole i w środowisku
(rodzicami,
dyrektorem,
współpracownikami,
strażą
pożarną,
policjantami,
pielęgniarką).
 Rozumie swoich wychowanków, służy im pomocą, aktywnie słucha.
 Mobilizuje uczniów do nauki, odpowiedzialnego zachowania, uczy wzajemnej
życzliwości i pomocy.
 Oferuje pomoc w rozwiązywaniu problemów natury wychowawczej, zdrowotnej.
 Angażuje uczniów do różnorodnych akcji, które służą ich prawidłowemu rozwojowi.
 Uczy zrozumienia drugiej osoby i odnoszenia się z szacunkiem do płci przeciwnej.
 Wskazuje na zagrożenia związane z używaniem używek i nieprawidłowego
korzystania z telewizji i komputera.
 Wskazuje źródła fachowej pomocy w razie zaistnienia zagrożeń.
 Uczy jak dbać o własne zdrowie i prawidłowy rozwój.
Rodzic:

Zna swoje dziecko i potrafi dostrzec jego problem.

Współdziała ze szkołą przy podejmowaniu działań wychowawczych.

Angażuje się w życie szkoły.

Udziela wsparcia finansowego przy podejmowaniu akcji charytatywnych.

Rozumie
potrzebę
podejmowania
przez
szkołę
działań
wychowawczych
i
zdrowotnych, chętnie włącza się w promocję tych działań.

Chętnie współpracuje z nauczycielami celem rozwijania indywidualnych zdolności
dziecka.

Daje dobry przykład swoim dzieciom i stara się otwarcie mówić o jego problemach z
nauczycielem celem podjęcia właściwych kroków zapobiegawczych.
Ewaluacja programu:
Oceny efektów realizacji Programu Profilaktyki Szkolnej, obok bieżącego
monitorowania oraz samooceny przeprowadzonej przez zainteresowane przedmioty,
dokonuje się w trakcie posiedzenia Rady Pedagogicznej – drugim półroczu roku szkolnego
w miesiącu maju. Podstawę dla formułowania ocen realizacji Programu Profilaktyki
Szkolnej stanowi dokumentacja ewaluacyjna.
24
Dokumentacja ewaluacyjna:
 Programy edukacyjne.
 Scenariusze projektów edukacyjnych, imprez szkolnych.
 Sprawozdania z realizacji zadań profilaktycznych:
 lidera WDN,
 przewodniczącej zespołu wychowawczego z realizacji PPS,
 pedagoga i psychologa szkolnego,
 koordynatora ds. bezpieczeństwa w szkole.
 Sprawozdania z realizacji treści programowych w zakresie problematyki profilaktycznej:
 nauczycieli świetlicy szkolnej,
 bibliotekarza szkolnego,
 nauczycieli przedmiotów,
 wychowawców klasowych.
 Ankiety ewaluacyjne.
25