Polska Partja Socjalistyczna

88 -1—Ciaanii I—Iiiiinnmii' ,iu i, i .ęją Ili llilii ■ irJHI'l^lflllUKaSg.łSSa*&'K
-^£*mues*..:,ia^Łg^BBPa--ar*aM»ii
nu mmmmi
miii
4^^ ótymt PoüJcieJ Parijt JHyalułt/e&łUf J2ą*£a i ZujPfiia &ąSn>tfa&eyfr
SsSSBEEaBHśBsSB
Nr. 109
Redakcja i Administracja w KATOWICACH, ul Teatralna 12 — Redaktor przyjmuje oprócz i|
soboty codziennie od godziny 11—12 przed połud. — Administracja czynna bez przerwy od <
godz. 8 rano do godz. 4 popołudniu. — Telefon Katowice 1150 — P.K.O. Katowice 300908 ^
Katowice, niedziela 20 września 1931 r.
Rok 36
mm
Polska Partja Socjalistyczna
do społeczeństwa śląskiego!
0 pomoc dla wszystkich bezrobotnych. Dotąd leży wniosek P P S nlezałatwlony w Sejmie śląskim. O ziemniaki 1 opał
na zimę. SB8 miljonów rezerw kasowych. O zwołanie Sejmu śląskiego. Domagamy się zniesienia sądów doraźnych
Egzekutywy Komitetów Okręgowych Polskiej
Partji Socjalistycznej Województwa Śląskiego na
wspólnem posiedzeniu, odbytem w Goczałkowicach
dnia 12. września 1931, po omówieniu położenia
gospodarczego! i politycznego w kraju a w szczegól­
ności w Województwie Śląskiem powzięły następu­
jące uchwały:
1. Przyłączając się do uchwały Rady Naczelnej
Polskiej Partji Socjalistycznej w sprawie kry­
zysu gospodarczego domagamy się pomocy ma­
terjalnej dla wszystkich bezrobotnych w formie
wypłacania zasiłków w gotówce dopóki trwa
bezrobocie, zgodnie z wnioskiem zgłoszonym
przez klub posłów socjalistycznych w Sejmie
Śląskim. Oprócz tęgo domagamy się zaopa­
trzenia wszystkich bezrobotnych oraz wszyst­
kich tych pracujących, których zarobek nie
przekracza minimum egzystencji w ziemniaki i
opał na zimę tudzież' zaopatrzenia ich dzieci w
odpowiednią odzież. Równocześnie podnosimy
protest przeciw sprowadzaniu robotników z po­
za Śląska, w celu dalszego obniżania głodowych
zarobków. ' 1
2. Bezrobotni 1 częściowo bezrobotni odrzu­
cają wszelką „jałmużnę“, a domagają się
prawa do pracy, i życia, dlatego domagamy się
zwołania ciał ustawodawczych w celu ustalenia
opieki nad bezrobotnymi1 i częściowo bezrobot­
nymi w drodze ustawodawczej. Sejm Śląski
może przyjść z wydatną pomocą bezrobotnym,
jeżeli sięgnie do rezerw kasowych skarbu ślą­
skiego, wynoszących kilkadziesiąt miljonów zło­
tych. Zwołanie ciał ustawodawczych staje się
tern konieczniejsze, gdyż chodzi o wydanie
ustaw, mających na celu złagodzenie kryzysu
gospodarczego. Za nieuchwalenie
naszych
wniosków, spadnie odpowiedzialność również
na większość Sejmu Śląskiego.
Jako przedstawiciele najuboższych mas ludności,
uważamy ogłoszenie sądów doraźnych na ob­
szarze całego państwa, przed załatwieniem
sprawy zaopatrzenia ludności niezamożnej w
niezbędne do życia środki, za niebezpieczne uproszczenie sobie ze strony odpowiedzialnych
czynników rządowych, ciążących na nich zadań
i obowiązków wobec świata pracy.
Domagamy się tedjy zniesienia sądów doraź­
nych a W każdym razie wyłączenia ich działal­
ności na całym obszarze Województwa Ślą­
skiego.
4. Wspólna Egzekutywa wzywa wszystkich ludzi
pracy, wszystkich wyzyskiwanych i pokrzyw­
dzonych, zawiedzionych w swoich nadziejach
niesumiennymi obietnicami przez agitatorów
sanacyjnych, aby łączyli się do walki o lepszą
przyszłość pod czerwonym sztandarem w szere­
gach Polskiej Partji Socjalistycznej.
Powyższą uchwałę przyjęły Egzekutywy O KR.
i PPS, Górnego i Cieszyńskiego śląska jednogłośnie.
Polska Partja Socjalistyczna poczyni wszystko, aby
uchwały te w interesie śląskiej klasy robotniczej
zrealizować. Domagamy się, aby wszyscy bezro­
botni bez wyjątku otrzymywali zasiłki pieniężne,
oraz pomoc w naturze.
Twierdzenia władz, względnie większości sej­
mowej, że Województwo śląskie nie posiada środ­
ków finansowych, nie jest słuszne. Skarb bląski roz­
porządza bardzo poważnemi rezerwami kasowymi
w kwocie 28 miljonów, złotych, ulokowanych w Ban­
ku Gospodarstwa Krajowego. Trzecia część tycn
pieniędzy wystarczy, aby wszyscy bezrobotni otrzy­
mali zapomogę, wystarczającą dla nich i ich rodzin.
Jeżeli są rezerwy. kasowe, to pochodzą one z podat­
ków publicznych, zebranych na Śląsku. Społeczeń­
stwa śląskie ma wiec moralne prawo do tvch pie-
Nadchodzi zima, która będzie dla setek tysięcy
niędzy, a przedewszystkiem bezrobotnych należy J
uchronić od skrajnej nędzy.
obywateli śląskich bardzo ciężka. Nie wolno tych
Czynimy również obecną większość Sejmu Ślą­ najbardziej nieszczęśliwych wydać na śmierć głodo­
skiego odpowiedzialną za przeprowadzenie uchwał,
które zabezpieczą bezrobotnych przed głodową wą i należy ich uchronić przed skutkami sądów
śmiercią, a Woj. Śląskie przed wstrząsami, które doraźnych.
Obowiązek pomocy dla najbiedniejszych jest
mogą być groźne w swych skutkach. Obecna więk­
szość sejmowa ma możność uchwalić potrzebne obowiązkiem całego społeczeństwa. Akcja filantro­
pijna, tworzenie komitetów niesienia pomocy bezro­
środki finansowe.
Domagamy się również stanowczo zniesienia botnym, jest kroplą na gorący kamień. Tu może
sądów doraźnych, szczególnie na Śląsku, gdyż istnie­ tylko ustawowa pomoc Sejmu i władz śląskich zaje niebezpieczeństwo, że nękani głodą i rozpaczą pobiedz katastrofie, zbliżającej się do nas z kazdynt
bezrobotni, chcąc się uratować od śmierci głodowej, dniem coraz bliżej.
będą zmuszeni szukać kawałek chleba na drodze
Społeczeństwo śląskie musi przyjść z porno**
„nielegalnej“. Czy mają za to odpowiadać przed bezrobotnym!
sądami doraźnemi?
Papież skapitulował przed Mussolmim
jak doniosły telegramy, papież zawarł znowu
pokój z Mussolinim, pokój, w którym Watykan
poszedł na bolesne dla siebie ustępstwa.
Walka toczyła się o „Akcję Katolicką“. Musso­
lini nie chciał jej tolerować, ponieważ widział w
niej zalążek samodzielnej partji klerykalnej — a
faszyzm nie toleruje żadnej partji poza faszystowską.
Obecnie Mussolini zgodził się, aby „Akcja Kato­
licka“ istniała nadal, ale za to papież musiał przy­
jąć warunki, które zasadniczo ograniczają ją w zna­
cznej mierze. A więc:
Żaden przeciwnik faszyzmu nie może w „Akcji
Katolickiej“ grać jakiejkolwiek roli; znaczy to, że
faszystowskie sfery kierujące rozstrzygają o tern,
jakie osobistości mogą stać na czele „Akcji“. Niewolno tworzyć zawodowych związków, chrześcijań­
skich; robotnicy mogą należeć tylko do upaństwo­
wionych związków faszystowskich, których kierowni­
ka mianuje rząd. Zakazane są nawet katolickie sto-
warzyszenia sportowe — sport pozostaje rnonopolem faszystowskim!
'
.
^ 15
Papież był zmuszony przyjąć te wszystkie wgrun ki I przy tej sposobności Koscioł otrzymuje
lekcję o wartości demokratycznych praw wolnościo­
wych. Tam, gdzie istnieje demokracja, kler jesJ
przeciwny' demokratycznym swobodom, ponieważ
demokracja daje również przeciwnikom Kościoła
swobodę propagandy i organizacji. Ody J«mak
demokrację zastąpi dyktatura, wówczas Kościoł dow ia dii je się, że zbiera ona wprawdzie przeciwnikom
Kościoła swobodę propagandy i organizacji, ale
zbiera ją także i Kościołowi.
Żaden bon lem despotyzm nie zgodzi się na
swobodę propagandy i organizacji jakiejkolwiek nie­
zależnej. od niego siły — czy to będzie siła świecka
czy kościelna. Dzisiaj włoscy klerykali z pewno­
ści] tęsknią do tylekriotnie przez nich potępianych
praw wolnościowych państwa „liberalnego“.
Nieudały zamach laszysfowsMe$ Heimwehry
Wiedeń. W nocy z soboty na niedzielę, od­
działy nacjonalistycznej Heimwehry austriackiej ob­
sadziły z bronią w ręku szereg miejscowości w Austrji Górnej, Górnej Styrji i Salzburgu, dokonując
w ten sposób zbrojnego zamachu stąnu przeciwko
obecnemu rządowi i ustrojowi republiki austrjackiej.
Heimwehra, znajdująca się pod dowództwem dr.
Pfriemera, obsadziła m. in. następujące miasteczka:
Bruck a/d Muhr, Kapfenberg, Feldweg, Judenburg,
Schladming, Kirchdorf a/d Krems, Kremsmuenster.
Wszędzie zamach stanu przeszedł bez rozlewu krwi,
z wyjątkiem miejscowości Kapfenberg, gdzie doszło
do ostrego starcia między oddziałem Heimwehry
a żartdarmerją austrjacką; — zabity został jeden z
członków, Heimwehry.
Komendant oddziału Heimwehry, dr. Pfriemer
wydał proklamację do ludności, w której wszyst­
kich urzędników państwowych i woisko zwalnia od
przysięgi państwowej, i nawołuje do wstępowania
pod jego sztandary. Proklamacja ta oświadcza da­
lej; iż obecny rząd austrjacki, jak również i ustrój
austrjackiej republiki, przestają istnieć, a jedyną
władzę w państwie reprezentuje dr. Pfriemer jako
dyktator. Proklamacja ta zapowiadała dalej wpro­
wadzenie nowego ustroju w państwie austrjackiem.
Na pierwszą wiadomość o zamachu rząd związ­
kowy w Wiedniu zmobilizował wszystkie rozporzą­
dzane siły i zawezwał telegraficznie wszystkie od­
działy wojskowi i wszystkich urzędników do oporu
zamachowcom.
Z garnizonu w Gracu wysłano bataljon wojska
z karabinami maszynowemi; — również wysłano
woisko z Wiednia i z Klagenfurtu. Ponieważ od-
działy Heimwehry obsadziły niektóre dworce, woj
«ko wysłano samochodami ciężarowemu
jak się okazuje, jeden z przywódców Heimweh­
ry, hr. Starhemberg namawiał komendanta brygady
wojsk rządowych, stacjonowanej w Linzu do po­
parcia zamachu stanu. Usiłowania te jednak i na­
mowy spełzły na niczem.
Decyzja rozpoczęcia akcji zamachowej zapadła
na naradzie przywódców Heimwehry w Judenburgu.
Sytuacja została całkowicie opanowana przez
wojska rządowe. Aresztowani zostali dwaj organizatorzy zamachu i przywódcy Heimwehry Górnoaustrjackiej, a mianowicie hr. Lamberg i di. Rainer.
Właściwy przywódca i niedoszły dyktator dr. Pfrie­
mer uciekł do Włoch. Zamach stanu został już
zlikwidowany.
.
Zaaresztowano również ks. Starhembcrga, jed­
nego z czołowych przywódców Heimwehry.
Zdecydowane wystąpienie rządu przeciwko
Heimwehrze zostało spowodowane stanowiskiem so­
cjalistów, którzy zmobilizowali „Schutzbund“ i oświadczyli, że jeżeli rząd nie zrobi porządku z Heimwehrą, to zrobią to sami bez rządu.
Międzynarodowy kongres
geograficzny
Warszawa. W dniach od 16 do 24 bm,
obradować będzie w Paryżu międzynarodowy kon­
gres geograficzny. Z Polski weźmie udział w Kom
gresie 15 profesorów geografji uniwersytetów t
prof. Romerem I delegatem ministo|wiat|
na czele, ^ '
y •’ *'
v y x- •
Przegląd polityczny
SĄDEM DORAŹNYM GROZĄ ZA STREJK!
W Grudziądzu znajduje się fabryka Herzfeld
i „Viktorino“. Właściciele tej firmy znajdują się
w ciągłych zatargach z robotnikami.
Niedawno robotnicy tej fabryki przeprowadzili
zwycięską akcję strejkową, w wyniku której firma
zgodziła się na zaproponowaną przez Związek umo­
wę, gwarantującą robotnikom dniówkę taryfową.
Aliści wkrótce po zakończeniu strajku, dyrektor
fabryki, sam prezes Związku Pracodawców, p. Kołudzki, zaczął zwalniać tych robotników, którym —
na podstawie umowy — zobowiązany był dopłacać
różnicę do stawek dniówkowych. W ten sposób
zwolnił szereg ludzi, pracujących w fabryce od kil­
ku, a nawet kilkunastu lat.
W odpowiedzi na szykany i represje — gdy
wszystkie inne środki okazały się bezskuteczne —
robotnicy zagrozili ponownym strejkiem.
Wtedy to p. Kołudzki pokazał, co potrafi.
Zwołał on zgromadzenie fabryczne, na którem
zagroził robotnikom, że — jia podstawie dekretu
0 sądach doraźnych — każdy robotnik, który się
do strejku przyłączy — będzie karany... śmiercią(!!).
Przemysłowcy wogóle są zdania, że sądy do­
raźne zaprowadzone są głównie przeciwko robotni­
kom, którzy walczą o poprawę bytu. Prasa sana­
cyjna pisze nawet, że sądami doraźnemi objęte będą
wszystkie akty terorystyczne organizacyj zawodowych
lub politycznych w stosunku do pracodawców lub
do członków organizacyj zawodowych. To znaczy,
że każdy dyrektor fabryki, huty i kopalni będzie
groził 'robotnikom sądami doraźnemi, które również
mają bronić łamistrejków z sanacyjnych zw. zaw,.
No zobaczymy, czy robotnicy wystraszą się
tych. straszydeł. Bo. chodzi tu przedewszystkiem o
zastraszanie robotników, by siedzib cicho i cierpli­
wie, znosili wszelkie świństwa ustroju kapitalistycz­
nego. ..-/I-.
.; •
„PRECZ Z DYKTATURĄ KAB1TAŁU FINANSO.
, / WEGO“!
Kongres angielskich Związków Zawodowych,
ddbyty w Bristolu ujawnił, że ruch robotniczy Wiel­
kiej Brytanji nie ulegnie rozbiciu pomimo odejścia
Mac Donalda, Snowdena i Thomasa.
Mac Donald nie uczynił zresztą żadnego kroku
dla wywołania rozłamu, jak się zdaje, ocena z naszej
strony jego postawy psychicznej była słuszna: uwa­
ża on udział swój, udział Snowdena, Thomasa i in­
nych w dzisiejszym Rządzie za rodzaj przemijającej
ofiary, nie na żaden „początek nowej erya.
Kongres wykazał jednomyślność. Po doświad­
czeniach ostatnich Anglji Socjalizm angielski wła­
śnie podniósł z całą słusznością, że to, czego narody
nie są w- stanie wytrzymać, to jest — dyktatura
kapitału finansowego.
ToW; Hayday, przewodniczący Kongresu, sfor­
mułował myśl główną w sposób następujący:
„dopóki my nie będziemy panowali nad ban­
kami, — będą banki panowały nad nami“.
_ W zakresie politycznym Kongres wysunął żą­
danie nowych wyborów.
Żądanie to powoduje duże zamieszanie w kołach
nowej większości rządowej. Młodsze pokolenie kon­
serwatystów gotoweby było wystąpić do boju, ale
starsi nie kwapią się do niego wcale; liberałowie
nie chcą wyborów za nic; oniby przegrali w każdym
razie; Partja Pracy zaś stawia kwestję prosto i ja­
sno: spytajmy naród brytyjski: czy chcesz być nie­
wolnikiem obcych banków?
Ci, którzy unikają pytania, boją się, z natury
rzeczy, odpowiedzi.
Zaznaczyć należy jeszcze, że za Mac Donaldem
poszło tylko 5 posłów Partji Pracy i to jest na
270 posłów odeszło z Mac Donaldem, Snowdenem
1 Thomasem radem 8 posłów.
LIGA NARODÓW DOMAGA SIĘ ENERGICZNIE
ROZBROJENIA?
Podczas ostatnich obrad Ligi Narodów zajmo­
wano się żywo sprawą rozbrojenia. Pogłębiający
się stale kryzys gospodarczy i brak widoków po­
lepszenia zmusiły burżuazyjnych polityków do za­
jęcia się sprawą zmniejszenia wydatków, na zbroje­
nia. Wielką mowę wygłosił Lerroux, prezydent
Hiszpanji i przewodniczący obecnej sesji Ligi Na­
rodów. Obok rozbrojenia domagał się pacyfikacji
umysłów i walki z nacjonalizmem. Również dele­
gaci Włoch, Anglji, Francji, Szwajcarji domagali
się zmniejszenia zbrojeń. Delegat ‘ Anglji mówił:
„Niema mowy o zaufaniu — ciągnął dalej mów­
ca
jak długo budzi troskę sytuacja polityczna.
Można wprawdzie powiedzieć, że nigdy chyba woj­
na nie była nieprawdopodobniejszą niż dziś, mimo
to jednak w wielu krajach istnieje atmosfera wew­
nętrznych niepokojów, których echa rozlegają się
o całym świecie. W wielu również krajach gwał­
towne mowy i manifestacje agresywne są na po•ządku dziennym. Głosy umiarkowane zaś nie mają
równego rozgłosu. Te właśnie przyczyny w wielkiej
części wywołały atmosferę międzynarodowej nie­
ufności. Spec-jalnem zadaniem Ligi Narodów będzie
rozwiać tą nieufność. Bardzo wątpię, by rewizja
.r akt at ów pokojowych przyczyniła się do wzrostu
nastrojów pokojowych. Natomiast rozbrojenie napewąio byłoby zdolniejsze 'do przywrócenia zaufa­
nia, Rozbmienie jest naiważnieiszera zadaniem. Nie
UM nadali! na Maila!
W ostatnich łatach przypadał na głowę obywaW Genewie znowu odzywają się głosy za roz­
brojeniem, względnie za wstrzymaniem dalszych zbro­ tela tak' ciężar zbrojeń w złotych markach:
jeń. Śpiewkę tę słyszymy już od kilku lat, a wynik
1928/29 1929/30 1930 31
lata
jest taki, że państwa wydawają coraz więcej pie­
33,37
39,60
49.13
we Francji
niędzy na zbrojenia. Klasa robotnicza straciła już
37,26
36,31
41,00
w Anglji
wiarę, żo Genewa zmieni tu coś na lepsze. Jeżeli
19,29
17,00
19,55
we Włoszech
przyjdzie jakaś zmiana, to tylko wtedy, gdy państwa
19,16
18,67
22,49
w Bo 1 sce
zostaną do tego zmuszone — bankructwem finanTak wyglądają cyfrowo wyaatki na zbrojenia.
sowem i kryzysem gospodarczym.
vv tiiaiyoiy vö töj mo -nu vj,.. ..v. ~~ j ~~ -xuoj' \)uNa razie nie widać takich zamiarów. Natomiast
gdyż ta dopiero teraz podobno podała
słyszy się ciągle o potrzebie ratowania budżetów na wieckiej,
swe
cyfry
do Ligi Narodów. W każdym razie powyżej
drodze reoukcji świadczeń socjalnych. 1 tą myśl podane cyfry
są straszne. Tylko w samej Francj:.
kapitalistyczną wprowadzają państwa w życie. Gzy Anglji, Włoszech'
i Ameryce Rółn. wydano na zbrouratuje to ustrój kapitalistyczny? Bynajmniej
jenia
w
roku
1928/29
około 9 miljardów złotych
Jeżeli rozdętym balonom budżetów państwo­ marek. Wydatki te wzrosły
w następnych latach barwych grozi katastrofa upadku — niech ze sw^go dzo znacznie. Za 9 miljardów
marek złotych mopokładu nie zrzucają woreczka świadczeń socjal­ żnaby dać pracę wszystkim bezrobotnym
całej kuli
nych, ale ciężkie wory miljardowych wydatków na
ziemskiej.
zbrojenia.
Czy wobec tego wątpi jeszcze kto, że ustrój
Rządy dzisiejsze zbroją się w takiem tempie, z
takim nakładem stale wzrastających wydatków, że kapitalistyczny, tolerujący taki stan rzeczy jest zbro­
zjawisko to przekracza nawet rozmiary normalnego dniczym?
—♦♦♦—
nacjonalizmu. Staje się zjawiskiem Jakiejś ogólno­
światowej patologicznej manji prześladowcze*.
NIEMCY TWIERDZĄ, ŻE SĄ MAŁO
Różnica między wydatkami na zbrojenia w latach
UZBROJONE
przedwojennych i powojennych jest olbrzymia. Oto
Genewa. Niemiecki minister spraw zagra­
jak się przedstawiają te pozycje w milionach marek
nicznych dr. Curtius przesłał generalnemu sekre­
w! złocie: ! i
I
tariatowi Ligi Narodów odpowiedź rządu niemkY*
!
r. 1913.
r. 1928/29
kiego na notę z dnia 13 czerwca br. w sprawie
Francja
1,670
i 12,106
ogłoszenia stanu uzbrojenia Niemiec. W nocie swej
Anglja
1,573
2,349
rząd niemiecki wskazuje, że załączone tabele do­
Włochy
597
1,053
wodzą, jak. małe są zbrojenia niemieckie w stosunku
Stany Zjedn.
2,061
3,690
Nie trzeba przytem zapominać, że rok 1913 nie do innych państw, nawet tych, których terytorjum
był rokiem sielanek; był to już okres szału zbrojeń i liczba ludności nie odpowiadają wielkiej Rzeszy,
przedwojennych, które doprowadziły do wojny świa­ a po części zbrojenia Niemiec mniejsze są nawet
towej. Czy można wobec tego uważać zdwojone po­ od stanu ustanowionego przez traktat wersalski.
zycje powojennych zbrojeń za „normalny“ obraz mi- Mimo to rząd niemiecki nie chce podać wysokości
wydatków, jakie Niemcy ponoszą na cele zbrojeń,
litarystycznej psychozy?
A czy istnieje jakiekolwiek wytłumaczenie dla tłumacząc się tern, że odpowiednie prace nie zo­
rosnących z roku na rok przy stale powiększającem stały jeszcze ukończone.
się ubóstwie ludności, ciężarów na wojenne cele?
Straszny zamach na pociąg
Na międzynarodowy pociąg pospieszny Buda­
peszt — Wiedeń — Paryż — Ostenda dokonano ,w
nocy z soboty na niedzielę zamachu bombowego.
Zamach został dokonany w odległości 30 kim.
od Budapesztu na wiadukcie Biatorbagy. Skutki wy­
buchu były straszne. Lokomotywa, póz pocztowy
i wóz bagażowy oraz dwa wagony sypialne i trzy
następne wagony osobowe spadły z wiaouktu, grze­
biąc pod swemi gruzami pasażerów; — pociąg spadł
z swysokości 24 metrów w przepaść.
Dzięki przytomności jednego z pasażerów, któ­
ry w momencie wybuchu wyskoczył z pociągu i po­
biegł do najbliższej wioski z wezwaniem o pomoc,
akcja ratunkowa mogła nastąpić stosunkowo szyb­
ko. Przybyły trzy pociągi ratunkowe z Budapesz­
tu! i rozpoczęto odgrzebywanie ofiar zamachu z poo
wymienię państwa, ani też nie przypisuję specjal­
nej winy żadnemu z państw — mówił daląj lord
Cecil — godzi się jednak zwrócić uwagę na mane­
wry lotnicze, zmierzające do udoskonalenia tego
rodzaju broni. Ä przecież lotnictwo jest bronią wy­
bitnie zaczepną. Z okazji tej stwierdzono, że lot­
nictwo nie przedstawia ochrony przed lotnictwem
przeciwnika. Działalność broni powietrznej polega
na niszczeniu większych miast, to znaczy zgładze­
niu niezliczonej ilości istnień ludzkich ważniejszych
ośrodków, i bogactwa materjalnego. Jakaż istnieje
tu gwarancja dla międzynarodowego kapitału? To
samo dotyczy zbrojeń na morzu i lądzie. Należy
się zatem uznanie dla wszystkich życzliwych słów,
jakie padły na zgromadzeniu Ligi Narodów, — po­
święconych przyszłej konferencji rozbrojeniowej. —
Żaden z rządów, a już najmniej mój, nie zgodzi
się na odroczenie konferencji“.
Jak widać, to kryzys gospodarczy napędził burżuazyjnym politykom strachu nielada. Zobaczymy,
czy konferencja rozbrojeniowa spełni swe żądanie?
MEKSYK WSTĘPUJE DO LIGI NARODÓW
Nowy Jork. Meksykański minister spraw za­
granicznych oświadczył, że rząd meksykański przy­
jął zaproszenie Ligi Narodów i po odpowiedniej
uchwale Senatu zgłosił przystąpienie do Ligi Naro­
dów.
'
;
(
SOCJALIŚCI NIEMIECCY WOBEC RZĄDU
BRUENŁNGA
O konferencji, odbytej między przywódcami
frakcji socjalistycznej w Reichstagu a kanclerzem
Brueningiem, wicekanclerzem Dietrichem i mini­
strem pracy Stegerwaldem, donosi sprawozdanie
partyjne, że chodziło o zmiany w rozporządzeniu
o zasiłkach dla bezrobotnych, o pomoc dla inwali­
dów i o przywrócenie umów taryfowych dla ro­
botników w zakładach użyteczności publicznej. —
Rokowania, jak podaje sprawozdanie, wydały za­
dawalający rezultat. W najbliższych dniach socja­
listyczna frakcja parlamentarna odbędzie posiedze­
nie dla omówienia tych spraw i wogóle ustale­
nia przyszłej nolityki närHi wobec *ządu-
gruzów pociągu. Wydobyto 25 trupów i 80 rannych,
przeważnie ciężko.
T
| |
Wraz z drużynami ratowniczemi przybyły na
miejsce: katastrofy oddziały policji i żandarmerji. Roz­
poczęto natychmiast śledztwo. Na miejscu zamachu
znaleziono kartkę następującej treści:
„Gdy państwo kapitalistyczne nie może nam
dać chleba, potrafimy go zdobyć inaczej. Dynami­
tu! i benzyny mamy dość.“
j
i
Jak wykazało śledztwo, drugi równoległy tor
na wiadukcie był również podminowany i gdyby nie
usunięcie miny, podobna katastrofa miałaby miejsce
z Orient-Expressem, jadącym z Wiednia do Budapesztu.
:
i . L"|
l. ' : : ' "1
gj
Prasa zagraniczna twierdzi, że zamachu dokonali
komuniści zagraniczni.
l
i
Przed streikten» na
Sląsliu
Opolskim?
Bytom. Ubiegłej niedzieli odbyła się w Zabrzu,
wf sali p. Pieczki, konferencja delegatów załóg kopal­
nianych z całych Niemiec. Obecnych było przeszło
500 delegatów, reprezentujących 338 załóg kopal­
nianych z całych Niemiec.
<
i
Na zebraniu tern uchwalono jednogłośnie sze­
reg rezolucyj w sprawie podjęcia odpowiednich środ­
ków, mających obronić robotników przed dalszą ob­
niżką zarobków, do czego zmierzają obecnie praco­
dawcy. Postanowiono przystąpić do przygotowania
ewentualnego strajku; — przygotowania te mają
być prowadzone bardzo przejrzyście i przewidująco,
nawet w najdrobniejszych szczegółach. Termin strejku1 ma: być trzymany do ostatniej chwili w tajemnicy.
i Z "pośród przedstawicieli załóg śląska Opol­
skiego, okręgu Wałbrzyskiego i Zagłębia Ruhry wy­
brany został naczelny komitet strejkowy, który w
razie wybuchu strejku objąć ma kierownictwo oałą
akcją. Ewentualnego wybuchu strejku można się spo­
dziewać pod koniec miesiąca. !
Dwa zwycięskie streik! w Łodzi
ZAKOŃCZENIE STREJKU W PRZEMYŚLE P0Ń'e
CZOSZNICZYM.
! Utrzymanie dotychczasowego
poziomu1
płac.
Na skutek rokowań wszczętych za pośrednic­
twem okręgowego inspektora pracy, zatarg w prze­
myśle pończoszniczym w Łodzi został zlikwidowanyZgodnie z zawartą ugooą opracowany zostanie
nowy cennik, w którym przeprowadzone będzie zró­
żniczkowanie pewnych stawek, przy utrzymaniu do­
tychczasowego poziomu płac.
B
3
PRACOWNICY ELEKTROTECHNICZNI UZYSKAŁ1
i
PODWYŻKĘ.
’
Zlikwidowany /.ostał również strejk prscowf"
ków elektrotechnicznych w Łodzi. Uzyskali oni 28-*
95 proc, Podwyżkę płeć.
^
Zamiast istotne) walki z klęską bezrobocia półśrodki
i łaskawe zupki
Klęska bezrobocia- to istotne zagadnienie, Któ.
te, o ile me zostanie opanowane, może, a raczej
musi doprowadzić wszystko i wszystkich do osta­
tecznej katastrofy. Od opanowania klęski bezrobocia
zależn}m będzie nie tylko ratunek setek tysięcy lu*
dzi pracy od straszliwej nędzy a często i śmierci
mzwóTTbyt^pIńshyZ^^^^ spokój, normalny
Klęska bezrobocia, to przecież dziś jeszcze tyl­
ko 'dymiący wulkan, który jutro może jednak lunąc na kraj olbrzymią lawą zamętu i zniszczenia.
Każdy, kto ma jakietakie wyczucie tragicznej rze czywistosci dnia dzisiejszego na wielkim i celnym
rozpaczliwej nędzy odcinku bezrobocia, patrzeć musi z obawą w gromadzące się na horyzoncie jutra
chmury złowrogiej burzy. Zdaje się, Że i rząd, który dotychczas tak mało poświęcał uwagi walce z
przyczynami bezrobocia, ale koncentrował cały swój
wysiłek w walce z bezrobotnymi — zaczyna rozu­
mieć grozę położenia na tym niebezpiecznym od­
cinku. Odbyte ostatnio narady w łonie rządu, różne
projekty i wzmożona, coprawda krzykliwa, podlana
niewybrednym sosem reklamy, propaganda tych
projektów przez fprasę rządową, świadczą o tern, że
rząd zaczyna się niepokoić sprawą bezrobocia. Nie­
stety z projektowanych środków, jakiemi rząd zamie­
rza walczyć z klęską bezrobocia, możemy już dziś
przewidzieć smutny koniec tej akcji.
Klęska bezrobocia, to choroba wtórna chaoty­
cznej i bezplanowej gospodarki w produkcji i han­
dlu, a także w dziedzinie polityki społecznej. Kto
chce usunąć klęskę bezrobocia, musi mieć plan za­
tamowania źródła, z którego ta klęska wypływa.
Plany Kaś i projekty rządu wyglądają tak, jak gdy­
by ktoś podczas: zerwania przez powódź wałów" i
tam ochronnych, nie starał się zatykać dziur, przez
które woda zalewa tęgo pola, ale ją wylewał z po­
wrotem do pierwotnego łożyska, aby przez nie zat­
kane dziujy na nowo z większym impetem na dawne
miejsce wróciła.
Komitety do zbierania dobrowolnych datków
na pomoc dla bezrobotnych', kuchnie bezpłatnego
lub taniego dożywiania, dary kapitalistów i obszar­
ników^ na rzecz bezrobotnych, subwencje rządu z
jakichś nieufundowanych ustawą i mało pewnych
źródeł, lo nawet nie przysłowiowa myszka wobec
wielkiej góry bezrobocia. Zbliża się zima a z nią
przypływ fali bezrobocia i nędzy w takich rozmia­
rach, że owe komitety wraz z datkami i dobrowolnemi składkami, mogą w niej jak drobne kamycz­
ki zatonąć.
\ u j
rÄ przecież zamiast tych wszystkich bezprogramowych i bezskutecznych środków, jakiemi zamie­
rza walczyć z klęską bezrobocia rząd, istnieją inne
skuteczniejsze, bo usuwające klęskę tam, gdzie ona
powstaje. Trzeba tylko męskiej, woli, aby te środki,
które zostały przez klasę robotniczą głośno, a przez
większość społeczeństwa uczuciowo za skuteczne w
walce z klęską kryzysu) i bezrobocia uznane, wbrew
woli kapitalistów zastosować. Ä temi są::: 1: skró­
cenie czasu pracy w fabrykach', kopalniach i han­
dlu do 6 godzin dziennie. Reforma ta umożliwi za­
trudnienie O połowę więcej robotników,
aniżeli
obecnie ich pracuje. 2X Surowy zakaz pracy w go­
dzinach nadliczbowych, 3) Zakaz zajmowania w
pracy tych, którzy otrzymują ze skarbu lub innych
instytucji zaopatrzenie w formie rent i emerytur.
4) zakaz zajmowania przez jedną osobę 2 płatnych
posad. 5) Wprowadzenie ubezpieczenia na starość.
Na zarzuty przeciwników tego programu od­
powiadamy: Skrócenie czasu pracy nie pogorszy
sytuacji przemysłu jak to niesłusznie twierdzą ka­
pitaliści, bo 1) wzrost kosztów robocizny zostanie
zrekompensowany większym zbytem towarów w
następstwie wzrostu konsumcji, przez większą ilość
zatrudnionych ludzi w pracy. 2) Wzrost konsumcji
opróżni magazyny i składy z nieużytecznie nagro­
madzonych towarów, w których unieruchomiono
olbrzymie kapitały. Dla przykładu przytaczam kil­
ka cyfr z górnictwa węgolwego i naftowego. Stałe
niesprzedane zapasy leżącego na zwałach węgla re­
prezentują przeciętnie wartość około 400 miljonów
zł., ropa w zbiornikach około 3 mil jony zł., a go­
towych przetworów naftowych w składach rafine­
ry] około 76 miljonów zł. 3) Pewną część wzrostu
kosztów robocizny można będzie zrównoważyć tak­
że Obniżeniem nadmiernie wysokich pensyj dyrek­
torów i tantjem członków rad nadzorczych w prze­
myśle, koncernach, kartelach itp. Jeżeli można usta­
la ustawowo pensje ministrów i dyrektorów de­
partamentów w służbie państwowej, to nic nie stoi
na przeszkodzie zrobienia tego samego dla dygni­
tarzy, często zbędnych, w przedsiębiorstwach pry­
watnych.
Jestem głęboko przekonany, że gdyby skróco­
no czas pracy, zatrudniono większą ilość robotników
Przy utrzymaniu obecnych płac, to wzrost zbytu to­
warów i pełne wykorzystanie stojącego obecnie
bezczynnie aparatu wytwórczego oraz redukcje nad­
miernych dochodów wielu dygnitarzy, dałoby w
końcowym rezultacie życiu gospodarczemu lepsze
rezultaty finansowe, aniżeli obecne. Ä środki na
’ubezpieczenie na starość? I tę reformę tak niezbę­
dną nie tylko ze względu na nędzę inwalidów pra­
cy, ale także ze względu na zatrudnienie większej
liczby zdrowych, wydajniej, pracujących robotni ■
ków, można bez jakichkolwiek "dodatkowych obcią­
żeń dochodów, wprowadzić.
1) Owe dobrowolne składki, darmowe zupki,
subwencje rządu i samorządów na pomoc bezro­
botnym, które zamiast skutecznej pomocy, sieją tyl­
ko rozgoryczenie wśród bezrobotnych, zamienione
na uregulowane ustawą świadczenia, dałoby powa­
żne fundusze ubezpieczeniowe na renty dla wyczer­
panych pracą inwalidów. 2) Wzrost ilości zatru­
dnionych w pracy robotników wpłynąłby nawet
przy stosunkowo niskiej wkładce ubezpieczeniowej
na wzrost funduszu ubezpieczeniowego. 3) Wresz­
cie możnaby przerzucić bardzo poważną część wy­
datków na armję bez szkody dla obrony kraju, na
odcinek walki z bezrobociem.
Militaryści mogą krzyczeć, że ograniczenie wy­
datków na armję może się ujemnie odbić na jej
zdolności obronnej w razie potrzeby obrony gra­
nic państwa. Na krzyk tych zaślepieńców należy
odważnie odpowiedzieć: najliczniejsza i najlepiej wy­
szkolona armja jest w chwilach ciężkich słaba i bez­
bronna, gdy nie stoi za nią unormowane życie go­
spodarcze i społeczne, gdy fabryki i kopalnie zie­
ją cmentarną ciszą bezruchu a setki tysięcy robo­
tników kona w ostatecznej nędzy z głodu, z bra­
ku pracy. Armja ludzi pracy w chwilach ciężkich
dla ojczyzny jest, jak uczą dzieje, daleko ważniej­
szą aniżeli armja skoszarowana. W wojnie świa­
towej miały Niemcy tak potężną armję, że mogła
ona stawić czoło armjom prawie całego świata,
bronić nie tylko granic swego kraju, ale przenieść
wojnę głęboko w kraje swoich wrogów. Alogła je­
dnak walczyć i zwyciężać tak długo, dopóki się
nie załamała w. nędzy, i wyczerpaniu miijonowa ar­
mja robotników pracujących w przemyśle. Ztąd
wniosek, że przerzucanie części wydatków na ar­
mję w koszarach na poprawienie bytu konających
w nędzy robotników, nie jest wcale osłabieniem si­
ły obronnej kraju, ale jej wzmocnieniem.
Oto krótki zgruba nakreślony celowy program
skutecznej walki z klęską bezrobocia. Aby go prze­
prowadzić, trzeba tylko dobrej woli, męskiej od­
wagi do przełamania oporu wsteczników kapitali­
stycznych. A tej dobrej woli i odwagi obecny rząd
chociaż podobno tak silny widocznie, nie posiada.
Chociaż ma większość w Sejmie i mógłby przepro­
wadzić szeregiem ustaw celowy program likwidacji
klęski bezrobocia, woli apelować do zamkniętych
na nędzę i niedolę ludzką serc kapitalistów o do­
browolne datki, tworzyć komitety do gotowania ła­
skawych zupek. A tymczasem klęska bezrobocia ro­
śnie a z nią nędza coraz to nowych tysięcy bezro­
botnych i 'ich rodzin. Co nam przyniesie obecna zi­
ma, nie trzeba zbyt lotnej wyobraźni, aby to sobie
odtworzyć. Straszna odpowiedzialność czeka tych,
którzy nie mieli odwagi, mając możność, — uch­
ronienia kraju przed zbliżającą się katastrofą.
Jan Stańczyk.
„Cukier krzepi " ale — świnie!
Prawi© na wszystkich dworcach kolejowych w - kru mogłaby zostać obniżona o dalsze 15, wzglę­
cnieją wielkie żółte tablice z napisem „Cukier krze­ dnie 50 groszy na kilogramie, gdyż spożycie pod­
pi“. Każdy przejezdny ma sobie tą uwagę zanotować niosłoby się wtedy nąpewno wdwójnasób. Wówczas
w umyśle i jak najwięcej cukru spożywać, Bo tak też zupełnie zbędną byłaby kosztowna propaganda
chcą tego fabrykanci cukru. Oni to bowiem poroz- spożycia cukru, jaką obecnie Bank Cukrownictwa
wieszywali te tablice po całej Polsce, a kosztuje zmuszony jest prowadzić kosztem wieluset tysięcy
ich to kilka set tysięcy złotych. Tyle wydawają na złotych, r i
i
,
Cukrownicy imają także własny bank — Bank
taką reklamę. Czy taka reklama' jest potrzebna?
Wszyscy wiedzą przecież, źe cukier posiada wiel­ Cukrownictwa. Bank ten ogłosił ostatnio bilans na
ką wartość spożywczą i nikogo nie trzeba specjal­ rok 1930. Z przedstawionego bilansu widać, że Bank
nie o tern przekonywać. Cóż kiedy coraz większa Cukrownictwa operuje wielkiemi "kapitałami i'sta­
nędzfa i 'wysoka cena cukru zmusza konsumenta do nowi dla przemysłu- cukrowniczego bardzo powa­
coraz większych ograniczeń w spożyciu cukru. żne źródło, zasilające go w kredyty zagraniczne.
Rachunek Strat i Zysków zamyka Bank Cukro­
Spadek konsumcji cukru zmniejsza i dochody cu­
krowników i dla tego reklamują cukier tablicami z wnictwa nadwyżką wi wysokości zł. 1.622.136.12«
Zysk ten w głównej mierze pochodzi z operacyj cu*
napisem „Cukier krzepi“.
W dziedzinie gospodarki curkem prowadzi się krowych, jakkolwiek poza tern Bank Cukrownictwa
poprcstu dziką politykę. Cenę cukru wyśrubowano pośredniczy ^pośredniczy także w tranzakcjach innetak wysoko, że stał się artykułem luksusowym. W mi artykułami, potrzebnemi przemysłowi cukrowni­
handlu detalicznym kosztuje 100 kg. cukru *160 zł. czemu, oraz załatwia operacje czysto bankowe.
Zysk powyższy został podzielony przez walna
Koszt własny 100 kg. cukru wynosi zaledwie 60 zL
zgromadzenie uakcjonarjuszów Banku w taki sposób,
Więc o 100 zł. mniej niż kosztuje w handlu.
W roku 1930 wyprodukowano w Polsce 65.627 że na 12 procentową dywidendę przeznaczono zło­
Wagonów 10 tonnowych cukru, z czego spotrzebo­ tych 1.200.000, na tantjemy — (dodatkowe wyna­
wano w kraju 32.374 wagony; reszta 33.253 wago­ grodzenie właoz Banku) zł. 58.516.24, pozostałość
nów wywieziono za granicę, W roku 1931 spotrzebo- zaś przelano na rezerwy.
Tak wygląda gospodarka „radosnej twórczości“
wano więc w Polsce 323,740.000 kg, cukru po
sanacyjnej.
Jak taką gospodarkę nazwać? A rządy
.1,60 zł. za kilogram, łącznie wynosi to 517.984.000
I sanacyjne od roku 1926 stale popierają taką go­
złotych. Tyle wydano za cukier w Polsce.
Koszt własny cukrowni wynosi 194.244.000 zł. spodarkę, nie pobierając od cukru wywiezionego za­
Do tego dochodzi 124.000.000 podatku cukrowe­ granicę ani grosza podatku. Natomiast obywatelu
go, a więc razem 318.244.000 zł. Z 160 zł„ jakie własnego kraju- musi płacić wszystkie podatki, zwią­
otrzymują cukrownicy za 100 kg. cukru, dają hur­ zane z produkcją cukru.
townikowi tylko 3 zł., zatem na czysto zarabiają na
Tak my wyglądamy poo błogosławionemi rzą.
100 kg. cukru 97 zł. Czysty zysk jest więc olbrzymi. darni sanacji.
Ale panowie cukrownicy chcą na gwałt eks­
portować cukier zagranicę wobec tego, że Polska
konsumuje zaledwie połowę w kraju wyprodukowa­
nego cukru. Wobec dużej konkurencji sprzeaawaRokrocznie obraduje Związek Powstańców, któ­
ją polscy cukrownicy 100 kg. cukru za 22 zł. za­
granicą. To znaczy, że polski cukier kosztuje za­ ry odgrywa na Śląsku rolę czynnika „drugiej wła­
granicą 22 grosze za kilogram (u nas 1.60 zł.}. Po­ dzy“. Również i iw tym roku odbył sijt Zjazd Po­
nieważ koszta własne (wsdłług ich własnego twier­ wstańców, a jak zawsze wygłosił przemówienie p.
dzenia) wynoszą 60 zł. za 100 kg., więc ponoszą woj. Grażyński, nawołując powstańców, do „pójścia
38 zł. straty na 100 kg. cukru, wywiezionego za gra­ na podbój całego społeczeństwa“. Te „podboje
nicę, Tę stratę nie ponoszą jednak cukrown'cy, łecz społeczeństwa“ poznaliśmy najlepiej podczas ostat­
musi ją zapłacić polski konsument, Straty cukro­ nich wyborów, O bezrobociu mówił bardzo mało;
wników za rok 1930 wynoszą 136.000.000 zł. Odli­ jest to zrozumiałe. Temat bardzo niemiły dla sa­
czając tę stratę z zysków z cukru krajowego oraz nacji w okresie „radosnej twórczości“.
Wogóle
rabat dla hurtowników, zarobili cukrownicy w ro­ djabli nadali cały ten kryżysi i bezrobocie, które nie
ku' 1930 przeszło 50 miljonów złotych na czysto.
pasuje do „programu“ sanacji. Podobno ma zwią­
Z tej dzikiej poprostu gospodarki korzystają zek aż 42 000 członków. Ze składek wpłynęło aż
konsumenci innych krajów jak Anglja, HolandJa i pań­ 10000 zł. w okresie całego roku. To znaczy, że
stwa północne, płacąc za kilogram polskiego cukru członkowie płacili po kilka groszy składek miesięcz­
22 grosze. Nic więc dziwnego, że w państwach nie, albo też Związek ma tylko kilka tysięcy czło®w
tych karmią polskim cukrem — świnie J bydło. Bo ków.
za taką cenę mogą sobie na to pozwolić. A u
Nie brakło też kłótni. Oberbojówkarz Ledwoń
nas, gdzie dzieci zapadają masowo na choroby dzie­ z Załęża groził Zarządowi, że postąpi jak Hitler,
cięce z powodu niedożywiania i małego spożycia jeżeli powstańcom będzie się nadal działa krzywda.
cukru, reklamują, że „cukier krzepi“, tylko ,zapomi­ To znaczy, że domaga się zupełnej bezkarności za
nają dodać, że krzepi świnie angielskie, holender­ napady podczas wyborów. O pieniądzach złożonych
skie, .szwedzkie itd.
>
na' „Dom Powstańczy“ nie mówiono nic, tak samo
Nasuwa się pytanie, czy spożywcy polscy, bę­ zapomnieli mówić o losach na loterję fantową, gdzie
dący nędzarzami w porównaniu z wymienionymi po­ się podziały losy i pieniądze. W sprawozdaniu ka­
wyżej spożywcami krajów1 zachodnich, istotnie mu- sowym wymieniano także nadzwyczajne dochody i
szą ponosić dla nich tego rodzaju ofiary.
rozchody w kwocie kilkunastu tysięcy zł.
Skąd
Gdyby o tę dopłatę, którą uskuteczniliśmy w przyszły i /gdzie poszły nie powiedziano.
roku ubiegłym, zostały obniżone ceny cukru na ryn­
Do Zarządu Głównego nie wybrano „zasłużo­
ku- wewnętrznym, moglibyśmy go kupować o 40 gro­ nych“ powstańców Rudolfa Kornke'go, Harazima i
szy na kilogramie taniej. Gdyby zaś skarb państwa Witczaka. Widocznie nie podobają się już u góry.
zechciał pozostać przy tej sumie, którą osiągnął ze Pozatem nie war# zaimowąć się obszernie tymi
spra^dąźy cuikru w roku ubiegłym, wówczas cena cu- .bohatera nu-
Powstańcy obradują!
Co nowego?
ROD WYŻKA PODATKU DOCHODOWEGO
Na Radzie Ministrów uchwalono projekt pod­
wyżki podatku dochodowego. Projekt przewiduje
dwie kategorje podwyżek: 1) od dochodów, fun­
dowanych (od nieruchomości, przedsiębiorstw han­
dlowych i przemysłowych itd.), 2) od dochodów,
refundowanych (uposażenia służbowe, emerytu­
ry, wynagrodzenie za pracę najemną itd.) Sto­
sownie do tej różnicy podwyżka podatku ma wy­
kosić, od 0,5 do 12 procent. Dodatek ten nie będzie
stosowany do urzędników państwowych. Istniejący
obecnie 10 proc. dodatek do tego podatku będzie
zniesiony. Rząd spodziewa się z nowej podwyżki
sumy 35 miljonów. rocznie.
OGROMNY SPADEK DOCHODÓW Z MONO
'■?!
POLÓW
Zestawienie dochodów państwowych w 4 mie­
siącach bieżącego roku budżetowego, tj. od kwie­
tnia do lipca, wykazuje ogromny spadek dochodów
z monopolów państwowych. I tak wpła iły do skar­
bu państwa od 1 kwietnia do 31 lipca:
z monopolu
w r. 1931
w r. 1929
spirytusowego
76 612 000
137 317000
tytoniowego
118 000 000
183 653 000
W DNIU 9 GRUDNIA POWSZECHNY SPIS
LUDNOŚCI
Na ostatniem posiedzeniu Rady Ministrów
uchwalono między innemi rozporządzenie w spra­
wie przeprowadzenia powszechnego spisu ludności.
Będzie to drugi z kolei spis powszechny (pierwszy
odbył się w. dniu 30 września 1921). Pierwotnie
rząd zamierzał ze względów oszczędnościowych
zrezygnowanie ze spisu, jakkolwiek w państwie nowoczesnem jest to jeden z najniezbędniejszych środ­
ków pomocniczych przy rozwiązywaniu wszelkich
zagadnień w najróżniejszych dziedzinach życia i
jakkolwiek umowy międzynarodowe zobowiązywały
Polskę do dokonywania spisu raz na 10 lat. Do­
piero interwencja Sejmu sprawiła, że na ten cel
Wyasygnowano w tegorocznym budżecie 3 miljony
złotych. Zmniejszony jednak będzie zakres spisu,
gdyż poza spisem ludności będą objęte statystyką
jedynie budynki i mieszkania, zaniechane zaś bę­
dzie spisywanie gospodarstw, gruntów, zwierząt do­
mowych ftp.
f;
v
Dat£ spisu ustalono na 9 grudnia. Dokonany
On będzie wedle stanu istniejącego o północy z 8 na
9 grudnia. Dla przeprowadzenia spisu powołanych
będzie 55.000 komisarzy spisowych.
PRZESZŁO MILJARD ZALEGŁOŚCI
i
PODATKOWYCH
>
y.v- (Warszawa. Zaległości w podatkach bezpo­
średnich na dzień 31 marca 1931 wynoszą przeszło
tnlljard złotych, w. czem za podatek gruntowy 42,5
milj., za: podatek od nieruchomości 28,2 milj., za
podatek przemysłowy 231,3 milj., za podatek do­
chodowy 204,7 milj., za podatek majątkowy 403,3
milj., wreszcie inne podatki, w tern głównie sumy
z tytułu odsetek, kar i kosztów egzekucyjnych —
124,5 milj.
Gandhi w Londynie
Do Uondyhti przyjechał celem wzięcia udziału
w konferencji w sprawie Indyj wielki Gandhi, wódz
hindusów, walczących o niepodległość Indji.
Zeszłoroczna konferencja indyjska wydała po­
myślne rezultaty, cała jednak stała pod wraże­
niem nieobecności największego przywódcy indyj­
skiego Gandhiego, który sam i z całą „partją kon­
gresową" uchylił się od udziału. Na obecnej kon­
ferencji już przy jego udziale zapadnie decyzja co
doi os u wszystkich, planów opracowanych' przez pier­
wszą konferencję.
Obrady toczyć się będą głównie w komisji
konstytucyjnej i mniejszościowej.
Zadaniem komisji, której lord Sankey prze­
wodniczy, będzie nadanie ostatecznej formy kon­
stytucji dla Indyj, w szczególności żądaniom Anglji o ograniczenie niezawisłości indyjskiej w spra­
wach wojskowych, polityki zagranicznej itd.
^ Drugą komisją konferencji jest komisja mniej­
szościowa, która ma rozstrzygnąć nader ważną
sprawę stosunków między Hindusami a mahome­
tanami, między urodzonymi w Indjach Anglika mi a ^ tubylcami oraz różne sprawy natury naro­
dowościowej i religijnej. Pogodzenie tych sprzecz­
nych interesów nie udało się dotychczas samemu
Gandhiemu mimo jego olbrzymiego wpływu na
masy. — Zadaniem — i to decydującem — konfe­
rencji będzie załatwienie tej pierwszorzędnej dla
3000 ofiar huraganu
Według otrzymanych oficjalnych wiadomości
nad całym Hondurasem angielskim (Ameryka cen­
tralna) przeszedł gwałtowny huragan; — szybkość
wiatru wynosiła około 150 mil angielskich ną go­
dzinę. Stolica Hondurasu, miasto Belize została pra­
wie kompletnie zniszczona. ,
Według urzędowych obllezeń, liczba - śmiertel­
nych huraganu wynosi przeszło tysiąc osób — z
tych 700 zostało już pochowanych. Nadomiar złego
w nocy z soboty na niedzielę spłonęła dzielnica
miasta najbardziej dotknięta klęską burzy. W mie­
ście miały miejsce drobne zaburzenia na tle głodowem, tak iż okazała się konieczność zawieszenia
nad miastem stanu oblężenia. Z pomocą przybyło
już 8 samolotów, które przywiozły lekarzy, opa­
trunki i zapas żywności. Dwa krążowniki angielskie
i dwa amerykańskie są w drodze do Belize.
Istnieje projekt przeniesienia stolicy w inne
miejsce ze względu na zbyt wielką bliskość morza,
które w czasie ostatniej burzy wyrządziło najwię­
cej szkód,
:..i ■
i' - ' ■ f;,:
'
^ Y' 'i Hy -Londyn. Według niesprawdzonych dotąd wla
dom ości liczba śmiertelnych ofiar huraganu, jaki
8ESS5
POGRÓŻKI POD ADRESEM PRZEMYSŁOWCÓW?
przeszedł nad Hondurasem angielskim wynosi około
3 000 osób'.
i
Pożar, jaki wybuchł w Belize nie został jeszcze
opanowany. Ponadto donoszą stacje meteorologicz­
ne kilku miast Ameryki Centralnej, iż do Hondu­
rasu zbita się nowy huragan, jeszcze silniejszy niż
ostatni,
Miasto pogrążone jest w kłębach gęstego dymu,
pochodzącego z wielkich stosów, na których spa­
lone zostały ofiary cyklonu. Olbrzymie ilości ryb,
wyrzuconych na brzeg przez fale, gniją, wywołując
okropny zaduch. Liczni krajowcy w obawie przed
zarazą zbiegli do dżungli, udając się w górę rzeki
Bej i ze na lekkich tratwach, na których zgroma­
dzili pośpiesznie niezniszczone przez cyklon przed­
mioty gospodarstwa domowego i ocalałe zapasy
żywności. Palące słońce pada bezpośrednio na; ran­
nych, leżących w budynkach, pozbawionych dachu,
i zwiększa znacznie ich cierpienia. Amerykańscy ma­
rynarze i strzelcy morscy zmienili wyczerpane od­
działy miejscowe i czuwają obecnie nad stosowa­
niem przepisów, wynikających z ogłoszenia stanu i
oblężenia.
1
• ■ __oOo—-• • •!*•
.6 ‘jV
■Pllfiia—IIHMIHB MtUBaMflggaiMB—BHMMBWMaBBa—ESBawm—
158 MILJ. OSZCZĘDNOŚCI WYCOFANO
|
'
Z BANKÓW.
7 i Stwierdzono, że w okresie 4 miesięcy t. j. od
końca marca do lipca r. b. spadły znacznie wkłady
W bankach.
Jeżeli wziąć pod uwagę tylko wielkie banki pol­
skie, t. j. te banki, w których kapitał zakładowy nfe
był niższy od 5 miljonów zł — to spadek wkła­
dów na wymieniony okres wyraża się w następu­
jących okrągłych cyfrach:
j i I
Wkłady terminowe spadły o 54.000.000 zł.
vi!
Wkłady bezterminowe o 76.000.000 zł.
Pozostałości zaś po stronie „ma“ na rachunkach
bieżących o 30.000.000 zł.
Ogółem,zatem spadek wkładów w wielkich ban­
kach wyraża się cyfrą przeszło 158.000.000 zł.
Dowodziłoby to utraty przez społeczeństwo za­
ufania eto instytucji bankowych, a przedewszystkiem
tego, że ludzie, posiadający oszczędności, wskutek
kryzysu, stopniowo je zjadają.
,j
Tak wygląda /„radosna twórczość“ w praktyce.
wane.
-T*
W otoczeniu Gantihiegp znajduje się pan(j.
(uczony) Malavi ja, umiarkowany polityk hinduski
niejednokrotnie towarzysz Gandhiego w .więzieniu
Wozi on ze sobą, jak Gandhi kozy, pasteuryzowane
mleko i kilka beczek „świętej" wody z Ganged
gdyż innej nie pije. Zadaniem jego na konferencii
będzie obrona interesów Hindusów przeciw ma­
hometanom, których uważa za obce ciało w społe­
czeństwie indyjskiem. Przeciwnikiem jego będzie
przywódca mahometan Szaukatali; dalej przy „okrągłym stole" zasiądą umiarkowani przywódcy Sapru i Sastri, przywódca robotników Joszi i wielu
innych.
1
Nie ulega wątpliwości, że konferencja będzie
się odbywać w gorącej atmosferze. Wielkie znaczenie
dla losów konferencji będzie miało stanowisko
obecnego rządu angielskiego. Urzęduje wprawdzie
ten sam premjer, który stworzył zeszłoroczną konferencję; pytanie jest jednak, czy zupełny przewrót w większości parlamentarnej, na której rząd
się opiera, czy wpływ wrogich Indjom konserwa­
tystów nie odbije się na konferencji, czy nie pogorszy się jeszcze stan lekkiej poprawy, wywołany
przez poprzedni rząd robotniczy.
Przy zakupie Maggi’ego przyprawy prosimy zważać na
nazwę Maggi i żołto czerwone etykiety. Naśladownictwa
należy stanowczo odrzucać. Gdyby zawartość dopełnio­
nej buteleczki Maggi’ego wydawała się podejrzana, pro­
simy zwrócić się z pełnem zaufaniem do firmy
Maggi Spółka z o, o. w Poznaniu.
^KRÓLEWSKI GIEST“.
;
Rra;sa burżuazyjna donosi, że król angielski w
piśmie do premjera zgoaził się na zmniejszenie swej
pensji, nazywa się to listą cywilną, o 50 tys'ęcy fun­
tów rocznie. Lista cywilna samego króla wynosiła
dotąd 470 tysięcy funtów (około 20 miljonów zł.)
rocznie tak, że i po potrąceniu 50 tysięcy pozosta­
nie mu dość na życie. Pozatem osobno królowa f
osobno każdy członek rooziny królewskiej pobiera­
ją ze skarbu państwa pensje t. zw. apanaźe, mi­
mo że wszyscy mają prywatne majątki. Król sam ma
prawo użytkowania kilku zamków, ogromnych prze­
strzeni pól i lasów na polowania, nie mówiąc o „da­
rach“, jakie od „wdzięcznej“ ludności tradycyjnie
otrzymuje. Przy takich dochodach można sobie po­
zwolić na piękny gest i równocześnie trzymać rząd,
który zmniejsza zasiłki dla bezrobotnych,
Minister pracy wydał specjalną instrukcję ao in­
spektorów pracy w związku z walką z bezrobo­
ciem. Instrukcja zaleca 1) niezwłoczne zwołanie kon­
ferencji z udziałem przedstawicieli przemysłu, 2)
zwracanie uwagi na niedopuszczalność pracy w go­
dzinach nadliczbowych oraz na zatrudnianie kobiet
i młodocianych w porze lub przy robotach zakaza!nych im przez prawo, 3) zwołanie konferencji z
, przedstawicielami Związków zawodowych, wezwa­
niem ich do współpracy i ktolm u ni kowania inspekcji pra­
cy o wszystkich zauważonych przekroczeniach. Przy
stwierdzeniu naruszenia ustaw w zakresie powyż­
ZNAKI NA NIEBIE « ZIEMI.
szych zagadnień inspektorzy mają stosować nakazy
W
ubiegłym
tygodniu odbyły się wybory do sa­
z rygorem natychmiastowego wykonania, a w razie
potrzeby zarządzić przymusowe wykonanie w trybie morządów w trzech gminach wiejskich pcw. często­
administracyjnym,, niezależnie oo pociągnięcia win­ chowskiego: Huta Stara, Waoerzów i Olsztyn.
nych do odpowiedzialności sądowo-karnej.
W gminie Huta Stara rozwiązana Rada Gminna
Nazwy zakładów uporczywie przeciwdziałających była w większości socjalistyczną z wójtem socjaliakcji1 wałki z bezrobociem oraz tych zakładów, któ­ i stą tow. Franciszkiem Tomalą.
j
re będą współdziałać w tej walce, inspektorzy mają
Dotychczasowa gospodarka gminna przyniosła
podawać ao wiadomości ministerstwa pracy.
i
piękne owoce: wybudowano siedmioklasową szkołę
Czy hamy w k uwierzyć? ..
^powszeetiBB i ,Dom Ludowy w siedzibie gminy;
Wrzosowice^ rozbudowano sieć dróg, uporządkowano
placu i t. d. ! i
j ■■! \ j i 7
' ^ I
W niedzielę, dn, 30 sierpnia, odbyło się we
Wrzosowi© zebranie, na którern wójt tow. Tomala i
radni tow. tow. Cźyz i Kubara złożyli sprawozdania
ze swej działalności i gospodarki gminnej, a tow,
Kaźmierczak wygłosił referat o znaczeniu samorzą­
du. Przemówienie przyjęto z wielkiem uznaniem*
Dnia 3 września r. b. odbyły się wybory, którycK
wynik był następujący:
Na 1000 głosujących tow. F. Tomala otrzyma?
w głosowaniu na wójta 800 głosowi•[ ,J
Zastępcą wójta został również obrany kandydat
socjalistyczny.
I
' d
Do Rady Gminnej — na 12 radnych — weszło
7 socjalistów. Zastępcy radnych są także w więk­
szości naszymi towarzyszami.
W gminach: Waoerzów i Olsztyn prowadzona
wybory pod znakiem wspólnej listy PPS.i i ludowców
W pierwszej z nich przeszło trzech naszych kandy­
datów, lecz — wobec stwierdzenia nadużyć wybór1
czych — zgłoszony został protest i (wybory zapewni
będą unieważnione.
i
W gminie Olsztyn przeszłło 8 radnych z PP&
Str. Ludowego a 4 z „sanacji“i
-, : 1
Kadencje Rao gminnych skończyły się' w rzerw
cw r. b.
: ''
Obecnie spodziewane są wybory w! gminach*
Dźbów i Blachownia. I
> i„ i
6-CIO GODZINNY DZIEŃ PRACY W PRAKTYCE
Tendencja skracania dnia pracy przy mezmniej‘
szonych zarobkach zyskuje coraz bardziej na sm
zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych 'Ameryki Półn.
Cały szereg przedsiębiorstw juz w ubiegłym roku
wprowadziło tytułem próby 6-godzinny dzień praOj
Obecnie ukazało się sprawozdanie jednego r®
kich przedsiębiorstw a mianowicie wielkiej fabryk1
produktów żywnościowych „Kelldg Company" *
Michigan, które w grudniu ub". roku wprowadzi«
u siebie system 6-godzinnego dnia pracy. Okaza«
się, że system ten wytrzymał próbę życia i brrnj
postanowiła wprowadzić go na stałe. Zaznacz?
należy, że Towarzystwo „Kellog Company“ wskutö
wprowadzenia tego systemu mogło zatrudnić doda*1
kowo kilkudziesięciu pracowników.
. Przy braku apetytu, zepsutym żołądku, upośledzonej
wieniu, obstrukcji, zaburzeniach przemiany materji, pokrzywy.
swędzeniu, naturalna woda gorzka „Franćiszka-józefa 1150
z organizmu substancje gnilne zatruwające organizm«
GŁOS ZAGŁĘBIA
Walka z bezrobociem
Na V. Zjazd b. Więźniów Politycznych
Narobiono vkrzyku, huku na sanacyjny sposób ł
roztrąbiono o komitecie walki z bezrobociem. Setki
ludzi zwołano na konferencję. Już zaawało się tym
setkom tysięcy bezrobotnych, że nastąpi koniec 1 oh
cierpień, obaw, głodu całych rodzin. Niestety i góra
zrodziła mysz.
Wysunięto ciekawe projekty: po­
moc dla bezrobotnych mają okazać ich
nędzę
cierpiący juz nielicznie zatrudnieni robotnicy. Ma na­
stąpić podział zarobków, ale tej nęaznie zarabiającej
rzeszy nielicznie pracujących robotników. Wyjdzie
r??k.a?.,pa.na Pułkownika, generałła, czy marszałka:
„Dzielić się po połowie ekonomie!“ Nie ty, dyrekto­
rze swoją pensję, która wynosi setki tysięcy złotych,
nie ty kapitalisto, który na miljonaoh śpisz. Podzie­
lić się musisz ty nędzarzu górniku, robotniku fabry­
czny — proletarjuszu, połowę swoich zarobków. Bę­
dziesz pracować zamiast 6-ciu — 3 dni, zamiast 8
godzin — 4 godziny, otrzymasz za to połowę tego,
co otrzymujesz dotychczas, a resztę oddasz bezro­
botnemu, który w trzy dni zarobi również tyle, by
z słodu nie zaechnąjci nagłą śmiercią, lecz powolnem konaniem. Na raty praca, na raty płaca — i
Śmierć na raty. Jeśli zaś pozostaną jeszcze tacy, dla
których braknie rat... pracy — otrzymają zapomogę W
naturze.
-Tysiące! jest jeszcze obszarników, którzy nie pła6ni' podatków na miljony złotych, miljony zaległości
podatkowych mają właściciele kopalń, mają takie
sam© zaległości cukrownicy. Biedacy, nie maja z
czego płacić. Trzeba im ulżyć.
Ale oni wymagają ulgi naprawdę. Nie fikcji. Im
oczu nikt nie zamydli. „To nie chamy“. Z niemi i sanacjai i r!z!ąd liczy się. Im nie sprzedadzą z licytacji
ani: zboża, ani węgla, ani cukru — Broń Boże, ani na­
wet na podatki! Oni stracić nie mogą. Na licytacji
można osiągnąć zbyt niskie ceny. Więc obmyślono
sposób: oddadzą za podatki zaległe w naturze: zboze, kartofle, cukier, węgiel itp. Trzeba im i trudu
ze sprzedażą zaoszczędzić.
: \
To też odoadzą za podatki zgniłe kartofle, stęchłe zboże — to, co dla kur mają — „niech
chajmy zjedzą“ — tego i tak nikłby nie kupił. Odda­
dzą z piaskiem cukier i miał: zamiast węgla’. Przecież
to.ma pójść na zapomogi dla bezrobotnych. Ale to­
bie, bezrobotny towarzyszu — upomnieć się nie wol­
no będzie o dobre. Przecież to zapomoga! „A daro­
wanemu’ koniowi nikt w! zęby md patrzy“. To też zro­
zumiałą się staje rzeczą, że do takiego komitetu
dfa)Walki z bezrobociem — Rząd nie chciał mianować
ministra. Ten sam rząd, który wszędzie daje komisa­
rzy rządowych, nie chce mianować nowego komisa­
rza^ Cóż się temu dziwić?
|
Apelował pan pułkownik Prysłor, by społeczeń­
stwo stanęło do współpracy; okazało się jednak,
że ha czele takiego komitetu1 nie stanąłby żaden sza­
nujący' się człowiek.
Więc decyzji Rząou1 „powołano“ Komitet „Spo­
łeczny“, a na czele postawiono jednego z bankierów
PU Klarnera.
!.
:j; \ , : .
Gd takich komitetów spodziewać się nie wiele
można* Ale też komitet niema prawa nazywać się spo­
łecznym — jest to zwykły komitet rządowy — nawskroś sanacyjny. Będzie uprawiał „radosną twórozu&ć“ że zgniłem! kartoflami, zepsutym zbożem, wy­
brakowanymi węglami itp>.
•
,
w Sosnowcu
Sądy doraźne
Z mocy panów rządców sanacyjnych1 — ogłoszo­
no Sądy ooraźne.Ogłoszenie to jest przyznaniem się,
żei sanacja nie może sobie już dać rady w kraju.
Zdaje się, że jest spokojnie. Jeśli gdzie przyła­
pią złodzieja, to najwięcej jest to człowiek, wyzna­
jący ideologję marszałka Piłsudskiego. I Otto-Powelskii; był stuprocentowym senatorem i Bednarski i
tylu tylu innych. Wprowadzono — sądy doraźne.
Okazuje się, że rząd ma jeszcze jakieś obawy
• ogłosił ustawę o najsurowszych karach. Nic dziwnego, jeśli się weźmie pod uwagę ostatnie sądy o
szpiegostwo — dwu oh oficerów!
skazanych na
śmierć. Jeśli się weźmie pod uwagę, że wyższy
oficer policji — pan Witkowski również skazany zo­
stał na 6 lat więzienia za’ zdefrautiowanie grubych
Pieniędzy.
" -,
N j ,!{ !
-"'If'.j':
Pomimo tego, że tym ludziom nie obniżyli pobo­
rów — dziwnie jednak, że na ławie oskarżonych
zasiedli właśnie najlepiej uposażeni. Coś tu nie­
dobrego!
! .
Wciąż defraudują
Ostatnie kroniki przyniosły wiadomość o no­
wej defrauaacji, dokonanej w Kasie Chorych, w
Sosnowcu1 przez niejakiego Kopacza. Ten „filar“
miejscowdj „sanacji“, zaangażowany przez komisa­
rza, zdążył w przeciągu1 niewielkiego stosunkowo
cza;su', popełnić defraudację dwukrotną. „Kurjer Za­
chodni“ wyraża zdziwienie, . że Wobec wypadkach
o defraudacji nie zawiadomiono policji. Sądzimy,
że takie postępowanie jest zgodne z wytycznemi
»sanacji“ i na tpe - ogdłnej dzWaWśdT nid tworzy,
fttodźwto.
y" " ' " -
WITAJCIE!
Wy, krtórzy krokami swoimi przemierzyliście
bezkresne tajgi sybirskie, Wy, co w zastęchłych
kazamatach więziennych, w carskich i cesarskich
katorgach spędziliście swoje najpiękniejsze lata —
Wy, którym już kat zakładał stryczek na szyje,
Wy wszyscy, dla których nie strasznym był świst
kul i bezimienna, w zapomnieniu śmierć — sto­
jąca w każdej chwili przed Wami — Witajcie!
Wy, którzy nielękaliście się Stanów Wojen­
nych i Sądów Doraźnych — a zapatrzeni w
wielkie płomienne hasła wypisane na czerwonych
sztandarach i wyryte w waszych gorących ser­
cach — nieulękli i niezłomni szliście wciąż
naprzód i naprzód z wiarą, że z trudu Waszego
i znoju, z cierpień Waszych i krwi powstanie do
Zjazd Stowarzyszenia b. Więźniów
Politycznych
W sobotę, dnia 19 września br. o godzinie 10
rano, w sali Domu Ludowego w Sosnowcu rozpocz­
nie swoje obrady ogólno-krajowy V Zjazd Delega­
tów Stowarzyszenia b. Więźniów Politycznych.
Obrady będą trwały przez sobotę, dnia 19 i
niedzielę, dnia 20 września.
I Mi mrlil 1 Zmiaziai Ziiaiiiil
jj
ej
|
?
POSIEDZENIA PARTYJNE.
W czwartek, dnia 10 września br. w Dąbrowie
Górniczej odbyło się posiedzenie Egzekutywy PPS
Zagłębia Dąbrowskiego. Omówiono sprawy orga­
nizacyjne i finansowe oraz postanowiono zwołać
posiedzenie Okręgowego Komitetu PPS na wtorek,
22 września br. o godzinie 5 po południu do lokalu
OKR PPS w Dąbrowie.
W piątek, dnia 11 września br. odbyło się ze­
branie komendantów porządkowych dzielnic, przy
udziale 23 przedstawicieli dzielnic.
W poniedziałek, dnia 14 września br. w So­
snowcu odbyło się posiedzenie Międzydzietnicowego
Komitetu PPS w Sosnowcu, przy udziale przedsta­
wicieli 5-ciu dzielnic PPS i przedstawicielki organizacji kobiecej i omówiono program prac w dzielni­
each na najbliższą przyszłość, oraz sprawę organizacji kobiet.
Na wszystkich tych posiedzeniach' tow. poseł
Bień zdawał sprawozdanie z Rady Naczelnej.
Wiec na kopalni „Renard“.
W niedzielę, dnia 13 września br. w sali Domu
Ludowego w Sosnowcu odbył się wiec zwołany
przez Centralny Związek Górników robotników
z kopalni „Renard“ — przy udziale 600 Obecnych,
którzy nie mogąc pomieścić się na sali stali również
za oknami i zapełnili korytarze.
Przewodniczył fow. Milik, obszerny
go­
dzinny referat na temat „Zadania Związków Zawo­
dowych w chwili obecnej“ wygłosił tow. poseł
Aleksy Bień.
: .:i
N| ! : H
Referent obszernie omówił rolę Związków Moraczewskiego, porównując ich do Związków Zupatowa, Hapona w carskiej Rosji, i że jak Hapon
z portretu cara prowadził robotników pod pałac
zimowy na carskie kule, tak i Moraczewski gotów
będzie prowadzić z portretem Marszałka pod Bel­
weder..., dalej omówił projekty sanacyjnych ustaw,
jakie Rząd przygotowuje na niekorzyść robotników,
jak również beznadziejność wprowadzenia 'przez obe­
cny Sejm i obecne rządy ubezpieczenia na starość.
życia Polska Ludowa — Polska, Matka Ludu
Pracującego — a nie macocha...!
Szlak Wasz zasłany kościami tych, którzy
legli za Sprawę zarasta dzisiaj szalejem... Między
wrogami i zdrajcami widzicie dziś dawnych to
warzyszy... Lecz nic to! Sprawa Wasza jesf
święta i choć jeszcze burze wrogich żywiołów
wyją, choć jeszcze niepewne jutro niczyje, śmiało
wspólnemi siłami podnośmy Sztandar nasz w gó­
rę, bo przyszłość nasza!
W imieniu klasy robotniczej Zagłębia Dąbrow­
skiego, w imieniu robotników zorganizowanych
w P.P.S., T.U.R. i Klasowych Zw. Zawodowych
witamy serdecznie Was byłych Więźniów Poli­
tycznych, witamy Was — niezłomnych bojow­
ników lepszego Jutra 1
Zebrani z zadowoleniem wysłuchali referatu
tow. posła Bienia, uchwalili rezolucje ostatniej Rady
Naczelnełj PPS i ze śpiewem „Krew, naszą długo
leją kąty“ rozeszli się, przyrzekając stać twardo
przy klasowych Związkach Zawodowych i nieugię­
cie walczyć o obalenie obecnego ustroju —- o so­
cjalizm.
■
•,
Wiec na kopalni Niwka
W sali „Kina“ na Niwce w niedzielę, dnia 13
września br. odbył się wielki wiec zwołany przez
Centralny Związek Górników, na którym obszerny
referat wygłosił sekretarz Centralnego Związku Gór
ników tow. Jan Bielnik.
Nastrój na wiecu panował podniecony, wrogi
dla sanacji.
'
Robotnicy zgromadzeni uchwalili masowo stać
w- szeregach CZG i PPS i być gotowi do wą|ki
0 lepsze jutro. 5 1:
v
Wiec metalowców w Dąbrowie Górniczej
1
* W sali Domu Ludowego w Dąbrowie Górniczej
odbył się dnia 13 Km, wielki wiec robotnjij^M
przemysłu metalowego.
1
• I,
W obszernym referacie sekretarz ZwiązkujMetalowców tow. Bronisław Äugier omówił położeni^
klasy robotniczej W Polsce i przyczyny, nędzy, knu­
jących mas.
Ä ijP
Zebrani postanowili prowadzić usilną agitację
za powiększeniem szeregów Związku Metalowców
1 gotowi są do walki o poprawę swego: bytu.
i Dzielnica „Pogoń“ w Sosnowcu j t ,
W sobotę, dnia 12 września Kr, Odbyło Się
zebranie członków partji w dzielnicy PPS „Pogoń“
Tow. poseł Bień zdał sprawozdanie z Rady
Naczelnej PPS. Po sprawozdaniu wyłoniła się bar­
dzo ożywiona dyskusja, poczem po końcowem prze­
mówieniu tow. posła zebrani jednogłośnie z zado­
woleniem uchwalili przyjąć do wiadomości spra­
wozdanie i przystąpić do wytężonej pracy w kie­
runku rozszerzania organizacji partyjnej.
*
Z życia T. U. R.
TUR. „Pogoń ~św3l“ w Sosnowcu.
W sobotę, dnia 19-go września r. b. o goaz.
19-ej ((7-ej wlecz.) w lokalu własnym przy ul. Ra­
cławickiej 3 odbędzie się bezpłatny Odczyt tow.
B. Czechowskiego na temat: „Jak najłatwiej nau­
czyć się esperanta“. Ro odczycie odbędzie się po­
kazowa lekcja Według nowoczesnej metoay.
Zarząd przyjmuje również zapisy do chóru
mieszanego i symfonji w poniedziałki, śroay i piąt­
ki od godz. 19-tej (7-ej wieoz.) ul. Racławicka 3.
Rząd zatwierdzi! obniżkę płac akordowych
w hutnictwie górnośląskiem
,Td co Było do przewidzenia, nastąpiło. Rząd
dał jeszcze jeden dowód, że stoi na stanowisku ob­
niżenia płac robotniczych wszędzie tam, gdzie do­
chodzi do zatargów zarobkowych pomiędzy praco­
dawcami i pracobiorcami. »Tak redukcje, jak też
obniżki płac zawsze bywają zatwierdzane przez wła­
dze. Kapitaliści na całej linji znajdują poparcie
rządu.
To samo miało miejsce z zatargiem zarobko­
wym o płace akordowe w hutnictwie górnośląskim.
Min. Pracy i Opieki Społ. zatwierdził orzeczenie
Komisji Arbitrażowej na Śląsku, która obniżała za­
robki akordowe' o; t8 ntcmxk
Po długich ceregielach, odroczeniach, konferen­
cjach nastąpiło to, co przewidywaliśmy z góry. Rząd
zatwierdził obniżkę zarobków. Kto z robotników
łudził się, że rząd nie pójdzie na rękę kapitalistom,
ten doznał gorzkiego rozczarowania.
i
Ale kto popierał listę prorządową podczas ,ostat­
nich wyborów? Czy nie byli to robotnicy? Źle set
tysięcy głosów robotniczych na samym Śląsku padło:
na listę sanacyjną? A na tern jeszcze nie koniec.
Przyjdzie jeszcze niejedno gorzkie rozczarowanie.
Może nauczą się robotnicy z tego, kogo należy po­
pierać? I
,
Kronika Śląska
Gospodarka finansowa Zw. Powstańców
v Piszą nam:
Związek tak zwanych „Powstańców“ Śląskich'
odbył w. dniu 13. 9. b"r, swój coroczny Zjazd dele­
gatów.
„Polska Zachodnia“, „Leiborgan“ tego Związku
przez kilka dni przynosi szumne artykuły o zjezdżie
pełne frazesów, nie podawając jednak żadnego spra­
wozdania kasowego, ani też bliższych szczegółów z
dyskusji. Temwięcej przynosi „Rolonją“ co jest
bardzo ciekawe, gdyż Zjazd był dostępny tylko dla
prawowitych sanatorów.
Z sprawozdania kasowego, które zostało przez
„Polonję“ ogłoszone i które nie zostało sprosto­
wane przez organ „powstańców,“ wynika, że ogólne
dochody Związku za rok 1931 wynoszą 47.264,79
złotych. Z tej sumy zaledwie wpłynęło 16.000.—
złotych ze wkładek członkowskich. Reszta to wi­
docznie „subwencje“.
Wydane zostały te pieniądze na takie zbytki:
jak przysposobienie wojskowe 7.900,84 zł., rozjazdy
członków Zarządu Głównego aż 16.639,26 zł. Są
jeszcze inne różne rozchody nadzwyczajne w wyso­
kości 9.694,02 zł. (może za bojówki wyborcze?)’.
BEZROBOCIE
Na Górnym Śląsku 59 709 bezrobotnych
Według danych państwowego urzędu pośr. pra­
cy, liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Polsce
w dniu 12. września wynosiła 251 489 osób’.
W porównaniu ze stanem z przed tygodnia
liczba ta „spadła“ o 58 osób'.
Na Śląsku liczba bezrobotnych' wynosiła 59 709,
co w porównaniu z poprzednim tygodniem wyka­
suje wzrost bezrobotnych o 373 osoby.
Z KOMISJI PRAWNICZEJ SEJMU ŚLĄSKIEGO
Na pierwszem po wakacjach sejmowych — po­
siedzeniu komisji prawniczej Sejmu Śląskiego oma­
miano i załatwiono szereg wniosków przekazanych
do komisji przez plenum.
Wniosek w sprawie rozciągnięcia mocy obowią­
zującej rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej
z 16 marca 1928 r. o umowie o pracę pracowników
umysłowych na obszar Województwa Śląskiego po­
lecono referować posłowi Brzeskotowi na jednem
z najbliższych posiedzeń.
1
Wniosek burmistrza miasta Cieszyna o rozpa­
trzenie spornych spraw w sprawie przyłączenia gmi­
ny Bobrek do miasta Cieszyna rozpatrzono i uchwa­
lono.
Wniosek Tomasza Trochy b. dyrektora urzędu
Przed kilku 'dniami zaaresztowano w osławio­
pocztowego w Król. Hucie o wyjaśnienie wątpliwości nych juz Golasowicach niem. radnego Luchs a pod
prawniczych ustawy dyscyplinarnej odrzucono.
zarzutem przechowywania broni i materjałów wy­
Wniosek Polskiego Związku Towarzystw Ku­ buchowych. W stodole otwartej po przeprowadze­
pieckich w Katowicach o zlikwidowanie przepisów niu rewizji i znalezieniu karabinu (model 98)', paru
dotyczących regulowania cen przez władze admi­ nabojów oraz 250 gramów dynamitu, p. Luxa are­
nistracyjne oraz zmianę przepisów dotyczących ko­ sztowano i odstawiono do więzienia.
misji cennikowych odrzucono.
Działo się to w dniu, w którym zaczęło obo­
Wniosek w sprawie przeniesienia Wyższego wiązywać rozporządzenie o zaprowadzeniu na Ślą­
Urzędu Ubezpieczeń z Mysłowic do Katowic uchwa­ sku sądowego postępowania doraźnego.
lono przedłożyć Sejmowi do przyjęcia.
W dniu, w którym aresztowany został radny
Wniosek w sprawie rozszerzenia mocy obowią­ p. Lux, miało się odbyć posiedzenie rady gminnej,
zującej rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej na którem p. Lux jako członek gminnej komisji
O prawie bankowem z małą poprawką uchwalono. rewizyjnej miał złożyć sprawozdanie z działalno­
Wniosek wojewody śląskiego o wyrażenie zgo­ ści komisji. Lux był w posiadaniu materjałów i do­
dy Sejmu Śląskiego na wejście w życie na obszarze wodów, obciążających bardzo poważnie gospodar­
Województwa Śląskiego ustawy i rozporządzenia kę naczelnika gminy p. Dolożyka, członka Związku
Prezydenta Rzeczypospolitej o zwalczaniu nieucz­ Powst. Śląskich. P. Lux oczywiście, na posiedzeniu
ciwej konkurencji uchwalono przedłożyć Sejmowi rady nie mógł być obecny.
do przyjęcia.
■■ \
1 !
Rewizja odbyła się w ten sposób', że do mie­
Wniosek Izby Handlowej w Katowicach o zwal­ szkania p. Luxa przybyło kilku policjantów, z któ­
czaniu nieuczciwej, konkurencji uchwalono.
rych dwu pozostało z p, L. w mieszkaniu, a re­
Wniosek wojewody śląskiego o wyrażenie zgo­ szta przeprowadziła poszukiwania broni w Szopie,
dy Sejmu Śląskiego na wejście w życie na obszar zupełnie otwartej i dostępnej dla każdego i broń
górnośląskiej części Woj. Śląskiego rozporządzenia tę znalazła na.., otwarłem miejscu pod „przyciePrezydenta Rzeczypospolitej o zmianie dekretu o sią",
f
miarach przyjęto i polecono dr. Gluecksmanowi
W poniedziałek, 14 bm. w- południe wezwano
zreferowanie go na posiedzeniu Sejmu Śląskiego. w Golasowicach na posterunek policji drugiego ra­
ROBOTNICY ŚLĄSCY U MIN. PRACY
dnego Jarzombskiego, u którego już 10 hm, prze­
Minister Pracy p. Hubicki przyjął delegacje prowadzono rewizję bez rezultatu, a któremu ko­
robotników huty „Laura“ z Siemianowic oraz ko­ mendant posterunku przedłożył list anonimowy, gło­
palni srebra w Strzybnicy, które zabiegały o niezamykanie tych zakładów pracy, gdyż wpłynęłoby
to na zwiększenie bezrobocia na Śląsku. P. minister arbitrażowej, która wydała w, tej sprawie orzecze­
1
.
przyrzekł porozumieć się w tej sprawie z Ministrem nie. i
Związki
zawodowe
sprzeciwiły
się tej obniżce.
Przemysłu i Handlu.
; "
Po 2 i pół godzinnych obradach komisja wydała
ZATARG W SPÓŁCE BRACKIEJ PRZED MINI­ następujące orzeczenie:
STERSTWEM
„Płace taryfowe, obowiązujące w, przemyśle
Delegat Związków Zawodowych' Pracowników
przetwórczym od I-go grudnia 1929 r., oraz do­
Umysłowych, przedstawił dyrektorowi departamentu
datki dla monterów obniża się o 4 procent. Tak
pracy, p. Ulanowskiemu tło zatargu ze Spółką
zniżone płace obowiązują od 15 bm. do 31 stycznia
Bracką.
i
1
1932 r.
i '
Po wysłuchaniu delegatów, dyr. Ulanowski
Zniżka ta nie obowiązuje tych' zakładów, któ­
oświadczył, że między Spółką Bracką, a Związkiem
re nie są zakładami przemysłu przetwórczo-mePracowników Umysłowych wynikł spor rozjemczy,
talowego, jak np. „Lignozy“ Sp. Akc. w Katowi­
oraz, ze Ministerstwo wezwie stronę przeciwną i
cach i Górnośl. Centrali Gazowej w Wielkich Haj­
komisarza demobilizacyjnego dó Warszawy, wre­
dukach, jakkolwiek należą one do Związku Pra­
szcie, że, gdy sję strony nie pogodzą — spór prze­
codawców Przemysłu PrzetwÓrczo-Metalowego“,
kazany będzie do komisji pojednawczej i arbitra­
Mamy więc przed sobą nowy dowód że wła­
żowej do załatwienia, a komisarz demobilizacyjny dze, względnie komisje, znajdujące się pod wpły­
otrzyma odpowiednie zlecenia i uprawnienia.
wem władz, dążą wszędzie do obniżenia zarobków.
DALSZE OGRANICZENIE RUCHU W HUTNIC­
O ZWOLNIENIE URZĘDNIKÓW HUN*CZYCH.
TWIE ŚLĄSKIEM
Na wczorajszej konferencji u komisarza demoWalcowni cynku huty „Silesia“ w Lipinach w bllizacyjnego rozpatrywano sprawy zwolnień urzę­
czerwcu br. kom. demob', udzielił zezwolenie na dników hut „Łazarza61, „Kunegunay“ Lipiny, kop.
redukcję 50 robotników. Pozostała część załogi,
Matyldy“'(wschodniej i zachodniej), oraz centralnej
licząca 160 robotników, rzekomo z powodu braku dyrekcji tych zakładów. W wyniku tej konferencji
zamówień obecnie świętuje turnusami po 14 dni,
’zgodził się tylko częściowo na zwolnienie
czemu sprzeciwiły się związki zawodowe, przedkła­ komisarz
urzędników,
sprawę zwolnień naf kop.
dając komisarzowi demobilizacyjnemu odpis listu „Andaluzja“, natomiast
wobec
sprzeciwu
ze strony przedsta­
zarządu walcowni do Zinkwalzblechverband w Ber­
’
i
linie, który zamówił w hucie 250 ton blachy walco­ wicieli Z. P. U. zbada nat miejscu; j
STREIK DEMONSTRACYJNY W „HUBERJTUSIE11
wanej. Zarząd walcowni huty odpowiedział (9 hm.),
W odlewni żelaza huty „Hubertusa“ w Łagie­
że nie jest w możności wykonania tego zamówienia,
ponieważ załoga uległa zredukowaniu. P. Komisarz wnikach zastrejkowało wczoraj 300 robotników1, któ­
przyrzekł, że sprawę tę zbada i wyda odpowiednie rzy udali się pod gmach administracyjny, domagajjąc się wyjaśnień w sprawie zamierzonych red u keyj ,
orzeczenie.
Po 2-goazinnej
W hucie „Pokój“ wobec zakończenia zamó­ względnie unieruchomienia huty.
wień, zarząd huty nosi się z zamiarem zaprowadze­ przerwie robotnicy wrócili do pracy i postanowili
nia poważnych ograniczeń w ruchu. Szczególnie zwołać zebranie załogowe celem przeciwstawienia
katastrofalnie przedstawia się sprawa zamówień nia się tym zamiarom. Wśród załogi panuje wielkie
i
dla walcowni cienkiej blachy w hucie. Zw. Meta­ wrzenie i zaniepokojenie.
lowców opracował memorjał, który wręczony zo­
ZNOWU OBNIŻKA PŁAC W PRZEMYŚLE
stał p. wojewodzie.
DRZEWNYM.
ZAROBKI W PRZEMYŚLE PRZETWÓRCZYM
Komisja Pojed na wczo-Arbitrażowa pod przewo­
NA ŚLĄSKU OBNIŻONO O 4 PROCENT
dnictwem inż. Kossutha ustaliła na posiedzeniu no­
Jak wiadomo, Związek Pracodawców Przemy­ we stawki dla robotników, pracujących w przemyśle
słu Przetwórczego na Śląsku domagał się obniże­ tartacznym na obszarze Województwa śląskiego.
nia zarobków robotniczych o 10 procent. Swego Stawki te w wyższych pozycjach zostały zmniej­
czasu Związki Zawodowe sprzeciwmy, sie tym żą­ szone o 5 proc. w porównaniu do poprzednich, w
daniom. Spór skierowano do komisji oo jednawczo- nizszvcK 7a<= eozveiach oozostają bez zmianv. Orze-
Dla wdów i sierot powstańczych natomiast pozostało z wszystkich tych wkładek i subwencji zaledwie 3.015,95 złotych'. Komentarze są tu chyba
zbyteczne.
Pomimo tych cyfr, które same za siebie mó­
wią, organ sanacyjny mówi o pewnem przyroście
członków, zapominając o tern, że wpływy" tego
związku w roku 1927/28 wynosiły 174.783,18 zł.
Według sprawozdania „Polski Zachodniej“
związek powstańców sanacyjnych liczy obecnie z
góry aż 42000 członków. To chyba już rekord
kłamstwa. Przecież każdy myślący człowiek potrafi sobie wyliczyć, że przy tej liczbie członków
dochody z wkładek członkowskich' wynosiłyby przy
miesięcznej wkładce 0,50 zł., t. j. 6.— złotych od
członka rocznie, 42000 X 6,—- zł. = 252.000,— zł.
Wpłynęło z tego tytułu jednak tylko 16 000,—
złotych. Wynikałoby z tego, że cały związek po­
wstańców śląskich liczy obecnie zaledwie 2600 płat­
nych' po 0,50 zł. miesięcznie członków. Gdzie więc
tych pozostałych 40000 członków.
Nie chcemy przecież przypuszczać, że wkładki
tych 40 000 członków nie zostały „uchwycone“ przy
obrachunku i (Znikły gdzieś bez śladu?
Czy prowokacja?
szący, iż radni Lux i Jarzombski przechowują u
siebie bron i amunicję. U Luxa broń miała być
przechowana w, stodole, a u Jarzombskiego poć
„przyciesią“ stodoły. Tymczasem Jarzombski w cią­
gu ub. roku przebudował swą stodołę na masywną
(murowaną), w której „przyciesi... już nie było,
Obok stodoły Jarzombskiego znajduje się jednak
stodoła, z „przyciesią“ sąsiada Korchla (oskarżo­
nego: w procesie śp. Sznapki)'. Jarzombskiemu przy­
szło wobec tego na myśl, że sprawcy „przechowy­
wania“ broni mogli się ewentualnie w nocy pomylić
i, że złożyli prawdopodobnie broń pod „przyciesią“ w stodole Korchla w mniemaniu, że jest to
stodoła Jarzombskiego.
Podczas przesłuchiwania na posterunku policji
Jarzombski o tych swoich spostrzeżeniach nic nie
mówił, lecz udał się do 'domu, zawiadomił o wszystkiem Korchla, z którym w obecności świadków, prze­
prowadził na własną rękę rewizję. Ku ogólnemu
ich zdziwieniu znaleźli oni. pod „przyciesią“ sto­
doły Korchla karabin, naboje i dynamit w tern sa­
mem opakowaniu, w jakiem znaleziono karabin, na>
boje i dynamit u poprzednio już aresztowanego
Luxa. Broń i 'dynamit złożono natychmiast na po­
sterunku policji.
Sprawa ta posiada wszelkie pozory prowokacji,
w celu usunięcia niewygodnego świadka dla p. Doleżyka. rAle żeby posuwać się aż tak daleko i czło­
wieka skierować pod sąd doraźny, na to trzeba —
dużo brutalnego cynizmu. Sprawę tą winien wy­
jaśnić sąd,
! ; .
ozenie Komisji obowiązuje od 7. bm. do '31. grudniabr.
: <
,
*
Z KUCHNI DLA BEZROBOTNYCH
W SIEMIANOWICACH
Frekwencja miejscowej kuchni dla bezrobot­
nych wzrosła w ostatnim czasie bardzo znacznie.
W sierpniu wydano 34 325 obiadów tj. przeciętnie
dziennie 1 373 obiady. Koszta wynosiły 5 990,85 zł
i pokryte zostały przez fundusz samorządowy w
wysokości 5 088,35 złotych, z bonów 102,50 zł i
z subwencji wojewódzkiej 800 złotych.
BEZROBOTNY POD KOŁAMI POCIĄGU
Koło oczyszczalni w Nikiszowcu na forze kole­
jowym Szopienice—Janów rzucił się pod parowóz
w zamiarze pozbawienia się życia bezrobotny Jan
Bujok, zam. w Janowie przy ulicy Szkolnej. B.
doznał zgniecienia klatki piersiowej, oraz złama­
nia obojczyka i łopatki. W stanie beznadziejnym
odstawiono go do szpitala gminnego w Szopie­
nicach. Niejaki Franciszek Bułka, również z Janowa,
który zamierzał powstrzymać Bujoka od tego za­
miaru, upadł i doznał okaleczenia prawej ręki i
lewej łopatki,
i
!
TRAGICZNY WYPADEK
Na ‘dworcu osobowym w Szopienicach uległ
nieszczęśliwemu wypadkowi funkcjonarjusz kolejo­
wy Michał Langhammer, zam. w Rożdzieniu-Szopienicach przy ulicy Rejtana 38, L. w krytycznym
czasie zatrudnionym był czyszczeniem zwrotnicy,
a następnie usiłował przejść przez wagony pocią­
gu towarowego, stojącego na dworcu. W czasie,
gdy pociąg ruszył, Langhammer upadł pod wagony
i uderzył głową prawdopodobnie o szyny tak sil­
nie, że poniósł śmierć na miejscu. Zwłoki odsta­
wiono do kostnicy szpitala gminnego w Szopieni­
cach.
DYNiAOLBRZYM.
Na ulicy Piłsudskiego w Katowicach w jedne] z
kwiaciarń wystawiono dynię (Kürbis), która pobiła
zapewne rekord wielkości wśród swego „rodu“. Dynia-ofbrzym waży ni mniej tytko 64 kflo a obwód wy­
nos? 2 m 25 om. : r
, =
Dynia została wycKotiowana w, jednym z dwo­
rów koło Zor.
;
;
i
Uchwały IV Zfazdu Litografów,
Chemlgralów 1 Pohr. Zaw.
'\ >
w
6
Czyfoternie
wypłowieje?
W Warszawie, rozpoczął się o godz. 10 rano i zaW zf%ie braliL^Wegaci oadzi'ałówTb%SKiego, gomosląskiego, krakowskiego, lwowskiego,
loazklsgo, poznańskiego i warszawskiego oraz przed
stawi ciele. Centralnej Komisji Związków Zawodo­
wych, Związku Drukarzy i Związku Chemigrafów
Warszawskich, Przewodniczyli na zjeździe kolejno
koledzy: Strzyżewski (Warszawa), Adamski (Po­
znań), Włocerski (Lwów), oraz sekretarzowali ko­
ledzy. Duda (Bydgoszcz) i Makarski (Warszawa).
Po przyjęciu przez zjazd sprawozdania z działal­
ności Wydziału Wykonawczego na okres owuletni,
oraz po zatwierdzeniu preliminarza na okres na­
stępny, omówiono szczegółowo sprawy bezrobocia
i sprawy uczniów. Poza uchwałami wewnętrznoorganizacyjnemi, przyjęto następujące rezolucje: —
0 wprowadzenie 40-godzinnego tygodnia pracy. —
Niezwykle ciężki i długotrwały kryzys ekonomiczny
pozbawiający pracy niesłychanie wielkie ilości lu­
dzi, jest niewątpliwie wywołany, między innemi, nad­
zwyczaj szybkim rozwojem technicznym, który, mechanizując coraz bardziej środki produkcji, zmniejsza
tern samem ciągle zapotrzebowania na ludzi do pra­
cy. Stwierdzając powyższe i uznając, iż przeciw^
stawieniem temu stanowi rzeczy, może óyć tylko
zastosowanie nowych warunków pracy, I V zjazd
Związku Litografów, Chemigrafów i Pokr. Zaw.
w Polsce, domaga się skrócenia tygodnia robocze­
go do 40 godzin, co winno być wprowadzone t>ez
Wpływu na ustalone place tygodniowe.
W sprawie przyjmowania uczniów, IV zjazd
stwierdza, iż podczas tak silnego bezrobocia i ni­
kłego zapotrzebowania na pracowników w przemy­
śle litograficznym i chemigraficznym, wydanie przez
Wojewodę Poznańskiego rozporządzenia, narzuca­
jącego przyjmowanie do zakładów uczniów litogra­
ficznych i chemigraficznych w stosunku 1 uczeń
na 1 pracownika wykwalifikowanego, jest w wy­
sokim stopniu szkodliwe tak dla przemysłu, jak i dla
pracowników, oraz dla samych uczniów'.
< Wobec powyższego IV-ty zjazd kategorycznie
domaga się od władz państwowych anulowania i wy­
mienionego rozporządzenia wojewody Poznańskiego
1 wprowadzenia nowych norm w całym kraju w sto­
sunku 1 uczeń na 5 wykwalifikowanych pracowni­
ków.
^
'i 1
1 K
' ’
toü*1
" O . rC - ——^4^..—"
Tajemnicze zamordowanie 17-Iefniej
dziewczyny w Król. Hucie
W środę między godziną 11 a 112 dokon:no ohy­
dnego morderstwa w domu przy ul. Mickiewicza 62
v/ Król. Hucie.
j i
,
Oto domownicy wszedłszy do mieszkania Ko­
szyczków, spostrzegli wiszącego na sznurze, przy­
czepionym do poręczy łóżka — trupa 17-!etniej He­
leny Koszyczek, j
; [H : !
I y-CC
Początkowo przypuszczano, że dziewczyna po­
pełniła samobójstwo,
zawezwany jednak lekarz
stwierdził na szyi trupa odciśnięte ślady palców»
oraz szereg drobnych okaleczeń.
• Odkrycie to nie pozwalało wątp;ć, że ma się
(u do czynienia z ohyd nem morderstwem, tembardriej, że zburzone włosy dziewczyny wskazywały
na to, iż nieszczęśliwa stoczyła przed śmfercią wal­
kę je swym mordercą.
!
I
Policja, po przeprowadzeniu wstępnego
do­
chodzenia — aresztowała podejrzanego o dokona­
nie mordu 20-Ietniego Wilhelma Szopę (Bytomska
66). który od dłuższego czasu pozostawał z dziew­
czyną w bliskich stosunkach. |
I |:|| i
Mord miał mbźe czściowo poałoże rabunkowe,
z uszu dziewczyny bowiem wyrwał zbrodniarz kolC7ykl. i: |
' l#| i
i
!|T| : '
------- -
Pytanie to często słyszeć się daje z
„ ust 'Pań kupujących bieliznę. A jeśli już
po pierwszem praniu mimo otrzymanego
'‘
“■
zapewnienia, że kolory są trwale, tako-
Przy
ę: we wyblakną, wówczas wine składa sie
na sprzedawcę. A jednak często bez ra-
wszelkich
^ cji. Mimo to doświadczony kupiec wi-
zakupnach
^iiien był powiedzieć:-proszę zważać na
uznane Szan. Pani ogólne przepisy"prania
prosimy
tnie używać nieznanych'"mydeł, lub in-1'
nych środków do prania, których skład
uwzględnić
chemiczny Szan. Panie ocenić nie może-%
ogłaszają-
CI*e‘ Kupujcie zatem Szan. Panie tylko to
> czyste,
cych
łagodne i wyśmienite mydło
l^s.Kołłontay z pralką“. Wszystko, co rze-
w Gazecie
^E^ćżywiśclejile twypłowiewa“ można bez \ N
•4& i
obawy prać mydłem ,,Kołłontay‘h Tylko\
|Ey> 4=/ « , %
.*4*4, ■ _
/
.
$
p^w ten sposób można uniknąć zmartwieć \ %
Robotniczej
fr
.
-
-r
’ >5
Mydło
%
z pralka
r~
W!
Rozszerzenie granic Województwa śląskiego?
„Polska Zachodnia“ donosi:
■
I ? j r!
W ostatnim numerze kwartalnika p. t. „Samo­
rządy terytorialne“ ukazał się artykuł sekretarza
Komisji dla usprawnienia administracji, zawierający
streszczenie wniosków Komisji dla usprawnienia ad­
ministracji publicznej przy Prezesie Rady Ministrów
w sprawie podziału administracyjnego Państwa. 'Ar­
tykuł ten zawiera bardzo ciekawe uwagi na temat
ogólnych zasad podziału administracyjnego na gmi­
ny, powiaty i (województwa, przyczem stoi na stano­
wisku, że województwo powinno obejmować obszar
wyodrębniający się z terytorjum Państwa z wystę­
pującemu nań zagadnieniami państwowemi, dla któ­
rych musi być stworzony odrębny program polityki
państwowej. Komisja stanęła na stanowisku trój­
stopniowego podziału Państwa i na stanowisku po­
trzeb uzgodnienia podziałów administracyjnych', któ­
rych mamy dotąd 15 (okręgi wojskowe, skarbowe,
szkolne, sądowe itd.).
Komisja proponuje skasowanie województw:
nowogrodzkiego, tarnopolskiego, kieleckiego i biało­
stockiego. Pozostałoby więc tylko 12 województw.
Województwo Śląskie objęłoby obszar poza dzi­
siejszym terenem: z województwa krakowskiego po­
wiaty: żywiecki, bialski, część oświęcimskiego i częśc
chrzanowskiego, — z województwa kieleckiego po­
wiaty: będziński, część olkuskiego, zawierciański i
{
, i
częstochowski, i
Nie jest znanem stanowisko Rządu wobec wnio­
sków Komisji. Oczywiście proponowane zmiany
byłyby przeprowadzone w drodze ustawodawczej,
Z powyższego wynika, że wi rządzie są ten­
dencje do rozszerzenia granic Woj. Śląskiego. Pra­
wnie jest to jednak bez zgody Sęjmu Śląskiego nie­
możliwe. Pozatem nie wiadomo, jak sobie sanacja
przedstawia sprawę autonomji śląskiej przy rozsze­
rzeniu granic wojewódzkich? W każdym razie
opinja na Śląsku nie zachwyca się projektem takim
z wyjątkiem może sanatorów, którzy chcieliby autonomję śląską jak najrychlej zniszczyć.
Robotnicy huty Bismarba protestują przeciw zatwierdzonej
obniżce akordów i wypowiadają się za zniesieniem systemu
akordowego wogóle
W środę, dnia 16. 9. 31 r. odbyło się zebranie
Dochodzenia w toku. ■ !
... ~
Niesłychane to morderstwo wywołało w! fnle- załogowe walcowni rur huty Bismarka. Zebrani
\ wyrażają z oburzeniem protest przeciwko zatwier­
ście ogólne poruszenie. I
dzonej obniżce akordów przez Min. Przem. i Op.
Spoi. temwięcej wzbudza wśród robotników oburze­
Proces o 50 milionów zł w Kafowlcacłi nie, Że bawiąca delegacja w tej sprawie w dniu 1,
Katowice. W okr. sądzie cywilnym w Kato­ 9. br. w Warszawie otrzymała w Ministerstwie za­
wicach odbyta się rozprawa o fanatastyczną sumę pewnienie, że wyrok Komisji Roj. i Arb. w Katowi­
30 milj. zł. Tło procesu przedstawia się nastę­ cach nie będzie zatwierdzony. Zebrani stwierdzają
jeszcze raz, że płace robotników są najmniejszą czę­
pująco:
: y .
Rodzina Wróblów z Chorzowa i Dębią zaskar­ ścią kosztów produkcji w stosunku do kosztów admi­
żyła kurję biskupią we Wrocławiu o odszkodo­ nistracji w hutach i wysokich poborów dyrektorów
i wyższych urzędników.
wanie w sumie 30 milj. zł.
W r. 1880 zmarł na Śląsku dziadek" tej rodziny
Robotnicy zebrani podnoszą z wyraźnym naci­
Jan Wróbel. Założył on za swego życia z niejakim skiem, że czynniki rządowe pomimo, że im wciąż
Silbersteinem na t. zw. Wróblowicach w Dębie szyb wskazywano na wprost zastraszająco przybierającą
kopalniany. Po jego śmierci wdowa po Janie Wró­ biedę i nędzę wśród klasy robotniczej z powodu
blu ofiarowała — jak" mówią spadkobiercy — prawo masowego przemusowego świętowania i bezrobocia,
własności tej kopalni proboszczowi z Chorzowa. Na­
stępnie prawo własności przeszło na kurję biskupią
we Wrocławiu.
■' yj
Oczywiście w międzyczasie kopalnię rozbudo­
Zgłaszają się do nas bezrobotni, których bar­
wano) i daje ona wielkie zyski biskupowi we Wro­ dzo dotkliwie pokrzywdzono przy ustalaniu czasokre­
cławiu. Spadkobiercy powołali na rozprawę licz­ su1 pobierania zasiłków dla bezrobotnych, Mianowicie
nych świadków, których sąd przesłuchał. Wyrok kilkudziesięciu bezrobotnych z Michałkowie, pracu­
ma być ogłoszony za 30 dni,
ó
!
jących na kop. „Maks“ straciło zatrudnienie w po­
łowie marca. Pobierali oni zasiłek od 16 marca b, r,
—O O o —REDUKCJE URZĘDNIKÓW w HUCIE LAURA do 13 czerwca b. r., a więc za okres 13 tygodni.
W związku z ostatnią redukcją około 250 ro- Od tego czasu nie otrzymują żadnego wsparcia. Na^
botników i unieruchomieniem stalowni w hucie tomiast bezrobotni, którzy wyczerpali okres 13 ty­
,,Laura“ zostanie w najbliższym czastie zreduko­ godniowy w końcu maja, otrzymali dalsze zasiłki do
,17. tygodinl i He w formie jednorazowej zapomogi. Je­
wanych 22 iK^ejdników* U* ~
nic nie czynią w kierunku zahamowania tego strasz­
nego kryzysu w Polsce; przeciwnie przez obniżkę
zarobków jeszcze dopuszcza się do większego wy­
zysku i Inędzy klasy robotniczej.
Stanowczo domagają się robotnicy huty Bismarkä opublikowania przez instancje rządowe w ja­
kiej mierze w, zakładach Górnego Śląska zostały ob­
niżone pobory wysokich urzędników i dyrektorów,
jak i (koszta administracji. Co pod tern względem
uczynił rząd, tego domagają się robotnicy dowie­
dzieć, gdyż zawsze tylko robotnik przynosi ofiary.
Zapadła także uchwała od zaraz zaprzestać pra­
cować w akordzie, jeżeli się nie uznawa ciężkich
i nieludzkich warunków przy robotach akordowych
i okrada się robotników na zdrowiu i siłach.
Rezolucję Uchwaloną ogłosimy w, następnym
numerze.
Nieuzasadnione pokrzywdzenie bezrobotnych
żeli zatem wypłacono jednym bezrobotnym 17 tygo­
dni, to na jakiej podstawie wypłacono drugim tylko
13 tygodni? Sprawę tę powinien uregulować Ob­
wodowy Fundusz Bezrobocia, Jeżeli zniesiono bo­
wiem od I-go fipca 17 tygod. zasiłek, to należało
zapłacić tym, którzy wyczerpali swój okres w ozerwlcu, przynajmniej zasiłki aż do I-go lipoa, o ile nie
wyczerpali 17 tygodni. Należy tą niczem nieuzasa­
dnioną krzywdę bezrobotnych nacrawić! Czekamy wy­
jaśnienia! , - i'""'' - ^ N . ! | f|] , i
-
"
'
Po dobrem mydle - piękna bielizna
Tak mówią Gosposie, które używają tylko
perfumowanego mydła z jaszczurką
Mydło to jest tonie i znakomite!
Sport Robotniczy w Polsce
kroczy naprzód
Mistrzostwa Stow. Robota. Polski
W sobotę, dnia 12 i nieazielę, onia 13 om.
odbywały się na Staajonie w Król. Hucie zawody
lekkoatletyczne o mistrzostwa robotnicze Polski.
Mimo niepogody i zimna oraz obecnego ciężkie­
go położenia klasy robotniczej stanęło do walki
o pierwszeństwo przeszło 150 zawodników z wszy­
stkich zakątków Polski.
/
Najliczniej była reprezentowaną Warszawa, Kra­
ków, Łódź. Śląsk wystawił drużynę 50 uczestni­
ków.
Z okazji przyjazdu licznych sportowców robotni­
ków do Król. Huty zorganizował śl. R. S. K. O.
uroczystą akademję sportową, którą otworzył imie­
niem śl. R. S. K. O. to w. Rochow/ak. Przemawiali
tow. Kurzela za gospodarzy, tow. Janta imieniem
PPS, tow. Chrószcz imieniem klas. zw. zaw., tow1.
Kurzela senior imieniem niem. zw. zaw., tow. Dr.
Michałowicz imieniem ZRSS — podkreślając, że
przez sport robotniczy postąpimy szybciej do reali­
zacji socjalizmu i wyzwolenia klasy robotniczej.
Następnie odbyły się popisy gimnastyczne orużyn żeńskich i męskich oraz grupy dzieci. Pieśni
powitalne odśpiewał miejscowy chór niem. towa­
rzyszy.
Całość akademji wypadła bardzo dobrze i pozo­
stanie długo w pamięci uczestników zawodów, któ
rzy przy pogawędce i wspólnej kolacji i tańcach
spędzili wieczór.
i
!
'"i
Wyniki, jakie mimo złego powietrza osiągnięto,
należy uważać jako dobre 1<tóre przedstawiają się
jak następuje:
i ^I
i
100 mtr. 1) Orzeł 11,4; 2) Skarżyński (Sarm.)
m,2; 3) Śliwiński (Skra)'.
'j
i 1110 płotki ;1) Skarżyński 20,5; 2) Śliwiński 20,8;
Wolny.
I ?i
i f ;.
iDysk. 1) Bpa,czek* (Śląsk) 34,40; 2) Orzeł —
•Skra 31,95 (Sosnowiec); 3) Turecki (Legja Kr.)
81,50.
!
n
i
' Oszczep. 1) Wisiała (Śląsk) 49,38; 2) Spaczek
(Śląsk) 46,07; 3) Szulc (Legja) 39,46.
i
Skok w dal. 1) Chabiera (Skra) 6,08; Rote
i M
(Łódź) 5,99; 3) Śliwiński (Skra) 59,6.
Skok1 wzwyż. 1) Szynura (Śląsk) 160, 2) MelHch" (Skra) 160, 3) Arciszewski (Skra) 1,55.
1 500. 1) Kosiarz 4,39,6; 2) Stankiewicz (Sarm.)
4,41; 3) Kaczmarek (Łódź).
j
400 m. 1) Rusek 56,3; 2) Kosiarz (Legja);
2) Orawski (Śląsk).
!
800 m. 1) Kosiarz (Legja) 2,10,2; 2) Grudziński
fLegja) 2,17,2; 3) Kaczmarek (Łódź) 2,22,2.
!
Kula. 1) Lux Maufryd (Śląsk) 10,39; 2) Wę­
growie? (Sarmata) 9,94; 3) Turecki (Legja) 9,85.
Tyczka. 1) Rusek (Skra) 22,95; 2) Arciszewski
(Skra) 2,70; 3) Wisiała (Śląsk) 2,60.
5 000. 1) Staniecki (Łódź) 17,55,5, 2) Stankie­
wicz (Sarmata) 18,04,4; 3) Gandys (Sarmata) —
18,29.6.
;
200. 1) Orzeł (Skra) 24,4; 2) Rusek (Skra);
3) Skarżyński (Sarmata).
4x100. 1) Skra 46,8; 2) Katowice 50,6; 3) Sar­
mata 53,2.
4x400. 1) Skra 3,54,8; 2) Śląsk 3,56,2 3) Sar­
mata.
i
i
Olimp. szt. 1) Skra 3,53,6; 2) Legja, 3) Sar­
mata.
{
[ :
KOBIETY i
Oszczep. 1) Stępniewska (L.) 24,12; 2) Górkowska (L.) 21,90; 3) Wenclówna (S.) 21,59.
Kula. 1) Babrajowa (L.) 9,12; 2) Sawicka (S.)
8,72; 3) Niedrygas (L.) 8,54.
200. 1) Domagalanka I (Łódź) 29,4; 2) Stęp­
niowska (L.) 30; 3) Seleżnikówna.
500. 1) Górkowska (L.) 1,35,3; 2) Wenclówna II
'6.); 3) Domagalanka.
Wdał. 1) Wenclówna I (S.) 4,61; 2) Szeieźnikowska (L) 4,59i/2; 3) Chabierówna (S.) 4,491/3.
Wyż. 1) Wenclówna (S.) 130; 2) Niedrygasowa
(L.) 120; 3) Domagalanka 115.
60. Domagalanka (Łódź) 8,6; 2) Szeleżnikówna
(L.); 3) Gorkowska (L.)
Dysk. Niedrygówna (L.) 26,53; 2) Wenclówna I
(S.) 26,12; 3) Babrajowa (L.) 25,91.
4x100. 1) Legja 57,5; 2) Skra 58; 3) Śląsk.
KL. II MĘSKIE
Wdał. 1) Grunwald 5,51; 2) Mularczyk 5,11;
3) Głuch 4,90.
I
■
i
Wzwyż. i1) Borys 1,55; 2) Rzytki 11,50; 3) Grun­
wald 1,40.
I
i
Kula. Borys 1,55; 22) Rzytki 1,50; 3) Grun­
wald 8,04.
, i
%!
800 m. .1) Hornik 2,25,2; 2) Rosenbaum 2,27,2;
ß) BzytW. r
^
Nie mogę zrozumieć, dla czego w kościołach
Dysk. 1) Borys 29,99; 2( Mularczyk 26,92;
3) Witt 23,07.
pooczas śpiewania suphkacji modli się lud: Od gło100 m. 1) Rosenbaum .122,1; 2) Grunwald 12,4; du, moru,‘ognia 1 wojny, zachowaj nas Parne. Na­
3) Wanke 12,6.
tomiast harcerze 13-letnie śpiewają: „Wojenko, wo­
KOBIECE
' ,
jenko, coś za śliczna Rani, że do ciebie idą chłopcy
60 mtr. 1) Mastalerz 9,2, 2) Kandziora 9,6, matowani“. „Gość Niedz.“ ani słówkiem nie pisnsj
3) Grunwaldówna.
o tern. Nawet popiera tych chłopaków przez czę­
Wzwyż. 1) eKandziora 1,10, 22) Grunwald 1,05, ste umieszczanie fotografji w „Gościu“. Natęży w
3) Mastalerz 1 m.
V:!
szkołach przedstawiać groźby wojny i następstwa
Kula. 1) Kendziora 7,04, 22) Grunwald 6,74, wojny. A czy uczy się tego dziecko w szkole?
3) Gruszka 6,29.
1 J(
Dlaczego nie? Nie należy przeklentej wojny nazwać
Wdał. 1) Kandziora 3,96, 2) Źarmutek 3,841/2, śliczna" Ranią, bo lud katolicki naprawdę mógłby
Dysk. 1) Borysówna 23,46, 2) Grunwald 21 14, się oburzyć, gdyż i on śpiewał na Stadjonie: „Witaj
3) Gruszka 18,05 (tylko Śląsk).
Marjo, śliczna Rani“, a te dwie Panie naprawdę
PUNKTACJA OGÓLNA
nie pasują do siebie.
Idźcie prawdziwą drogą Chrystusa, dajcie spcMęski:
kój socjalistom, nio stawiajcie ich na równo z ko­
1) Skra 46.
2) Śląsk 24.
munistami, gdyż kler stoi z komunistami w sojuszu
przeciw socjalistom, a socjaliści na czele z Lizer3) Sarmata 19.
nanem dowiedli, że nie są mordercami, tylko lud zm
4) Legja 17.
v uświadomionym.
5) Łódź 7.
Nie siejcie nienawiści a pamiętajcie, że: „Kto
6) Sosnowiec 1.
Kobiety:
wiatr sieje, burze zbiera“!
Górnik.
1) Legja 32.
SKANDALICZNE STOSUNKI W RADZIE GMIN­
2) Skra 18.
NEJ W CW1KLICACH.
3) Łódź 8.
W
artykule
pod powyższym tytułem omówi­
4) Śląsk 2.
V
liśmy
gospodarkę
gminną w tej miejscowości, wy­
Jak widać, okręg śląski z 5-go miejsca jakie
mieniając
m.
i.
także
nazwisko p. Kępki, , o dalzajął (zeszłego roku w Łodzi poprawił się na 2-gie,
szem badaniu gospodarki gminnej przez jednego z
co świadczy o postępie sportu rob. na ŚląskuNależy tylko ubolewać, że mimo dobrej propa­ naszych towarzyszy okazało się, że p. Kępka juz od
gandy i zaproszeń tak mało okazali starsi towa­ dłuższego czasu nie bierze udziału w posiedzeniach
rzysze jak partji, tak klas. zw. zaw. zainteresowania, rady gminnej właśnie ze względu na panujące tam
stosunki. Zarzut zatem, że p. Kępka jest współ­
gdyż przybyło ich aż 7 osób. v
i
Rk.
odpowiedzialnym za tą gospodarkę jest niesłuszna,
PIŁKA NOŻNA
i
co niniejszem prostujemy. Pan Kępka oświadcza,
I. RKS Katowice — Wacker Hindenburg 3:1 że nie chce mieć nic wspólnego z obecną gospo­
Zwycięstwo Katowiczan było wielką nlespodzien
darką w gminie.
ką dla gości.
f ! j •:
I
PIŁKA RĘCZNA
^
!
ZEBRANIA I WIECE PPS.
RKS „Siła“ Giszowiec — Wacker Hindenburg
Czwartek, 17- 9- 1931.
5:1 (3:0).
[ 1
Katowice — zebranie sekcji kobiet o 16-tej (4-iej) w
Fr. T. Katowice — Er. Sp. Siemianowice 2:2
„Tivoli“.. Ref. tow. Kawalec.
(1:1).
■ !. ■ !
<
Niedziela, ,20. 9. 1931.
KOSZYKÓWKA
Wejncwiec — konstytucyjne zebranie „Siły“ o 4-U)
II. druż. I. RKS Katowice — Komb.
u Wróbla. Ref. tow. Rochowiak.
;
Łódź 6:18 Ola gości.
Czerwonka! — wiec robotniczy u Czecha o 3-ciej.
Ref. tow. Janta.
.
'
W niedzielę, ania 13 września 1931 r. odbyły się Szczejkowice
— zebranie PPS. i CZG. u Szymury o
zawody piłki nożnej na boisku KS „Kościuszko“
godz. 3-ciej. Ref. tow. Adamczyk.
w Szopienicach.
■ 1.;
.J Janów — zebranie sekcji kobiet o 4-tej u Kotyrby
Wynik był następujący:
]
i5i 1 '■
Ref. tow. Kawalec.
i
TUR 1 Roździeń-Szopienlce — MKS I Milowice Bytkćw
— zebranie PPS. i CZG. o 3-ciej u Selero­
5:3 (2:1),
' : I I I 1. ,t 1 ' ’ r . '. 4!
wej. Ref. tow. Ziółkiewicz.
i
TUR rezerwa Roździeń-Szopienice — MKS rez.
i
ZEBRANIA
CZG.
Milowice 3:1 (1:0).
i
;
iTi
! '
1
i
w niedzielę, dnia 220. września 1931 r.
Bramki zdobyli o la orużyny I. Zając 3, Pyka 2,
dla rezerwy Tomecki 1, Ku dera 1. Ciepły 1.
ŚWIĘTOCHŁOWICE — o godz. 16-tej u p. Michalika. Ref. tow. Chrószcz.
WELK! FESTYN SPORTOWY W SZOPIENICACH
Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego w Roź- MURCKI — o godz. 11-tej u« p. Kukówki. Ref. miej­
scowy.
iii
, .
dzieniu-SzopienicaiOh urządza w niedzielę, dnia 20
września na boisku1 „Kościuszki“ Wielki Festyn Spor­ HAJDUKI WIELKIE — o godz. 16-tej u p. Mrozeka.
Ref. tow. Mańka.
!
I
,, .
towy Piłki Nożnej.
i A
L
i Tl
I
!
Program jest następujący: o godz. 13 po poł. NOWA-WIEś — o godz. 16-tej ir p. Góreckiej,
Ref. tow. Hudzik.
i
przywitanie gości I zbiórka sportowców w lokalu
pana Botora (browarze) — O godz. 13,30 Freier ZAŁĘŻE — o godz. 16-tej u pi Altholca. Ref. tow.
Świątek.
M
i
Sportverein I Siemianowice — TUR II RoździeńSzopienice o dyplom. O gooz. 15,00 RKS I M/chał- CHROPACZÓW. — o godz. 16-tej u p. Kabota. Rer,
tow. Bocian.
i Al
kowice ~~ KS „Kościuszko“ I Roździeń-Szopienice
o puhar. —- O godz. 16,30 RKS I Katowice *— TUR L!P(NY — o godz. 16-tej u p. Machonia. Ref. tow,
Kaczmarski.
i M
_ ,
\M
Roździeń-Szopienice o puhar.
Po ukończeniu zawodów będą rozdawane na­ MYSŁOWICE — o godz. 3-ciej ir p. Galbasa. Ref
tow. Bocian.
I
1
grody w lokalu w browarze.
r i
CHEBZIE — o godz. 2-giej u p<. Miarki. Ref. tow,
Kaczmarski.
I
_ ,
RIOTROWICE — o godz. 3-ciej u p. Kędziory. Reftow. Chrószcz.
1 M
GÓRNIK O UROCZYSTOŚCIACH
BYTKÓW— o godz. 3-ciej u p. Geizlera — zebranie
„RERUM NOVARUM“.
PPS. i CZG. Ref. tow. Kuczka.
(Dokończenie.)
„Gość Niedzielny“ podaje, jakie to niesiono PSZÓW — o godzi. 11 i ptółt u p. Berczyk. Ref. tow.
Rrandzioch.
transparenty, co ma świadczyć o wielkiem uświa­
Król. Huta — „Esperanto“.
domieniu, a dlaczego nie niesiono napisu: „Wojna
Z dniem 3-go października rozpocznie się kurs
wo,nie“. „Chcemy porozumienia międzynarodowe­
go“. To jest w dzisiejszych czasach’ najważniejsie, elementarny języka „Esperanto“, na który prosimy
gdy bardzo blisko stoimy roku 1914, może tych o liczny udział. Zgłoszenia przyjmuje się w Domie
napisów nie było, bo księża sobie ich ni a życzyli, Ludowym w bibljotece, Król. Huta, uł. 3-go maja o.
Laborista Esperanto Grupo»
a te rzesze ludu, które brały udział, napewno nie
wie, że księża są zwolennikami wojny, nawet ten
sam Papież, który wydał, hasło „Rerum Novarum“
wbijając klin niezgody między robotników, święcił
armaty w' roku 1911, aby święconemi armatami za­
bijano Turków, a gdzie piąte przykazanie, a gdzie
słowa z ewang,: Kochajcie nieprzyjacioły swoje,
Lekarz Naczelny Lecznicy Brackiej
czyńcie dobrze tym, którzy Was nienawidzą“. —
KATOWICE, nl. Francuska Nr. 34
A napis na transparencie: „Strzeżcie się fałszy­
— — Telefon Nr. 128 i 541 (Lecznica Bracka)-----wych proroków, którzy sieją nienawiść“. Nie Pa­
pież to wbił klin i sieje niezgodę?
v~Godziny przyjęć 15—17 Przedpofudn. na zamówienia
Korespondencie
Wróciłem
Ir, rod. HERRVK liUCifl