Po zrealizowaniu materiału student będzie w stanie

© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
Po zrealizowaniu materiału student będzie w stanie
rozpoznawać różne formaty opisu dokumentów biurowych
edytować dokumenty w różnych formatach
generować dokumenty w formacie PDF, XPS
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
2
1
ODF
XPS (XML Paper) specification
http://www.microsoft.com/whdc/device/print/xps/xpsspec.mspx
Open Office 2007
http://www.microsoft.com/poland/technet/bazawiedzy/centrumro
zwiazan/cr029_01.mspx#EJB
http://office.microsoft.com/en-us/word-help/office-open-xml-iexploring-the-office-open-xml-formats-RZ010243529.aspx
http://www.oasis-open.org/committees/tc_home.php?wg_abbrev=office
http://office.microsoft.com/en-us/word-help/open-xml-ii-editingdocuments-in-the-xml-RZ010357030.aspx
Dodawanie komentarzy do pliku pdf
http://www.afritz.org/freetools/adding_PDF_comments.pdf
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
Rodzaje formatów
Przegląd formatów
Wybrane formaty
3
Office Open XML
ODF
PDF
XSP
Przepisy prawne w Polsce związane z e-dokumentami
Tendencje światowe
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
4
2
Ze względu na obszar zastosowania
wspólne dla całego pakietu (edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny,
prezentacje) , np. ODF, Office Open XML
dotyczące tylko wybranych typów dokumentów
Dostępność
zamknięte – opatentowane przez firmy, nie są dostępne
publicznie (np. doc, xls, …)
otwarte standardy opisu danych
ODF
Office Open XML
© UEK w Krakowie
5
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
MS
Office
MS
Office
2007
MS
Works
iWork
(Macintosh)
Open
Document
Star
Office
inne
Dokument
DOC
DOCX
WPS
PAGES
ODT
SXW
TXT, RTF, PDF, MCW (MS Word
dla Macintosh), WRI (MS Write)
Szablon
DOT
DOTX
WPT
OTT
STW
ODS
SXC
OTS
STC
ODP
SXI
OTP
STI
Szablon z
makrami
DOTM
Dokument z
obsługą makr
DOCM
Skoroszyt
XLS
Skoroszyt z
obsługą makr
XLT
Szablon z
obsługą makr
© UEK w Krakowie
NUMBERS
CSV, WK1, WK3, WK4,
WKS (Lotus 1-2-3)
XLTX
XLTM
PPT
Szablon
Pokaz
XLR
XLSM
Szablon arkusza
Prezentacje
XLSX
PPTX
POTX
PPS
KEY
PPSX
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
6
3
Open Document Format for Office Applications
(OpenDocument, ISO/IEC 26300), standard
rozwijany przez OASIS (Organization for the
Advancement of Structured Information Standards)
Wykorzystanie: OpenOffice.org, KOffice i StarOffice
dokumenty tekstowe, arkusze kalkulacyjne, wykresy i
prezentacje multimedialne
*.odt -> *.zip
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
ISO/IEC 29500, OOXML, OpenXML, MSOOXML
Wykorzystanie: MS Office 2007
7
*.docx -> *.zip
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
8
4
Cel standardu:
Wykorzystywane języki znacznikowe:
OFFICE OPEN XML OVERVIEW
automatyczne generowanie dokumentów z danych biznesowych
wydobywanie danych biznesowych z dokumentów i automatyczne
przekazywanie ich do innych aplikacji
archiwizacja danych w takim formacie aby mogły być w przyszłości bez
problemu odczytane
WordprocessingML (dokumenty tekstowe)
SpreadsheetML (arkusze kalkulacyjne)
PresentationML (prezentacje multimedialne)
DrawingML (kształty i inne obiekty graficzne)
VML (grafika wektorowa)
inne: języki do opisu formuł matematycznych, metadanych i bibliografii
http://www.ecma-international.org/news/TC45_current_work/OpenXML%20White%20Paper.pdf
© UEK w Krakowie
Motywy (szablony) dokumentów – pliki *.thmx
możliwość zmiany wyglądu całego dokumentu
możliwość korzystania z gotowych motywów oraz tworzenia i zapisywania nowych
motywów
Word, Excel
9
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
PowerPoint
Te same szablony (motywy) dokumentów *.thmx dla
PowerPointa, Worda, Excela!
=> możliwość automatycznego przygotowywania dokumentów, wykresów,
prezentacji, które wyglądają podobnie (kolorystyka, czcionki, …)
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
10
5
Excel: szablony wykresów (*.crtx)
Word: style całego dokumentu
Możliwość szybkiej edycji dokumentu bezpośrednio w
XML (po rozpakowaniu *.docx => *.zip)
zastępowanie obrazów
usuwanie fragmentów dokumentu
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
11
Po co nowy standard tworzony przez Microsoft?
Wcześniej był już Open Document Format stworzony
przez OASIS
Użycie DrawingML, VML oraz nowego formatu dla
wzorów matematycznych zamiast SVG i MathML
zalecane przez W3C (Word Wide Web Consortium
http://www.w3.org/)
Niestandardowe kody języków i kolorów
…
Specyfikacja formatu: 60000 stron …
źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Office_Open_XML
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
12
6
Opracowany przez Microsoft odpowiednik PDF
Reprezentacja dokumentu dla potrzeb przeglądania i drukowania
Wykorzystuje podzbiór języka XAML
*.xps – archiwum ZIP (pliki XML, czcionki, …)
Udostępniany na licencji royalty free (jednorazowa opłata dla
licencjonodawcy)
Przeglądanie XPS
Internet Explorer
pakiet XPS Essentials Pack:
http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?displaylang=pl&FamilyID=b8dcffdde3a5-44cc-8021-7649fd37ffee
Tworzenie dokumentów XPS
w MS Office 2007 można zapisać plik w formacie XPS
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
13
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
14
7
Przeglądanie dokumentu – Adobe Reader – bezpłatny
Modyfikacja plików – płatne oprogramowanie
Tworzenie/publikowanie
dostępne, np. w MS Office 2007
Acrobat.com – narzędzie online https://acrobat.com/
Dodatkowe możliwości:
przeszukiwanie dokumentów pdf i dodawanie komentarzy (Adobe
Reader 7+, ale w tych dokumentach pdf, które mają włączoną przez
autora taką możliwość (to robi Acrobat 7 Professional) => będzie na
ćwiczeniach)
szyfrowanie dokumentu pdf
zabezpieczenie dokumentu pdf przed kopiowaniem
tworzenie zakładek/spisu treści dokumentu (płatne narzędzia)
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
15
Autor dokumentu pdf może nadać użytkownikom
dokumentu różne prawa (ale niestety korzystając z
profesjonalnej wersji Adobe Acrobat)
zablokować prawo kopiowania tekstu
zablokować prawo drukowania
„podpisania” dokumentu
umożliwić dodawanie komentarzy
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
16
8
© UEK w Krakowie
17
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 11 października 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla
systemów teleinformatycznych (Dz. U. z dnia 28 października 2005 r.)
http://www.bip.gov.pl/files/download/16/Rozporzadzenie_w_sprawie_minimalnych_wymagan_dla_system%C3%B3w_teleinformatycznych.pdf
2.
Do danych zawierających dokumenty tekstowe lub tekstowo-graficzne stosuje się co najmniej
jeden z następujących formatów danych, umożliwiających ich przeglądanie i drukowanie przy
użyciu popularnych przeglądarek i edytorów:
2.1
.txt
Dokumenty w postaci czystego
(niesformatowanego) zbioru znaków zapisanych
w standardzie Unicode UTF-8 jako pliki typu .txt
2.2
.rtf wersja Rich Text Format
1.6
Specification
Dokumenty w postaci sformatowanego tekstu
jako pliki typu .rtf
2.3
Dokumenty tekstowo-graficzne jako pliki typu
.pdf
Portable
.pdf w wersji 5 przeglądarki Adobe Reader wersja 1.4 Document Format standard obowiązuje wyłącznie dla odczytu
dokumentu
2.4
.doc
Dokumenty w postaci sformatowanego tekstu
jako pliki typu .doc -standard obowiązuje
wyłącznie dla odczytu dokumentu
2.5
Open
Open Document
Document Format for Office
wersja 1.0 Application
Otwarty format dokumentów aplikacji biurowych OASIS
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
Microsoft
Corp.
Adobe
Systems Inc.
Microsoft
Corp.
18
9
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I
ADMINISTRACJI) z dnia 2 listopada 2006 r. w sprawie wymagań
technicznych formatów zapisu i informatycznych nośników
danych, na których utrwalono materiały archiwalne przekazywane
do archiwów państwowych (Dz. U. z dnia 17 listopada 2006 r.)
www.saws.pl/asp/pliki/Przepisy/2006-206-1519.pdf
„§ 3. 1. Przekazywane materiały archiwalne zapisuje się w formacie, w którym były
ostatnio przechowywane przez podmiot przekazujący.
2. Materiały archiwalne przekazuje się razem z odnoszącymi się do nich
metadanymi, …
3. Metadane zapisuje się w strukturze określonej w przepisach wydanych na
podstawie art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie
archiwalnym i archiwach, dołączone do dokumentu lub zawarte w nim, w formacie
XML.”
+ szczegółowa specyfikacja pliku metadanych (czyli plik XML Schema), który ma
opisywać dokumenty dołączane do archiwum
jakie elementy mają występować (dokument, odbiorca, tworca, …), hierarchia i typy
elementów
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
19
Rozporządzenie MSWiA z dnia 30 października 2006 r. w sprawie niezbędnych
elementów struktury dokumentów elektronicznych (Dz.U. z 2006 r., Nr 206,
poz.1517)
Rozporządzenie MSWiA z dnia 30 października 2006 r. w sprawie szczegółowego
sposobu postępowania z dokumentami elektronicznymi (Dz.U. z 2006 r., Nr 206,
poz.1518)
Rozporządzenie MSWiA z dnia 2 listopada 2006 r. w sprawie wymagań
technicznych formatów zapisu i informatycznych nośników danych, na których
utrwalono materiały archiwalne przekazywane do archiwów państwowych (Dz.U.
z 2006 r., Nr 206, poz.1519)
Rozporządzenie MSWiA z dnia 27 listopada 2006 r. w sprawie sporządzania i
doręczania pism w formie dokumentów elektronicznych (Dz.U. z 2006 r., Nr 227,
poz.1664)
Rozporządzenie RM z dnia 28 marca 2007 r. w sprawie Planu Informatyzacji
Państwa na lata 2007-2010 (Dz.U. z 2007 r., Nr 61, poz. 414 i 415)
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
20
10
„Norweski rząd wydał rozporządzenie stanowiące,
że wszystkie dokumenty publicznego obiegu, które
przeznaczone są do edycji po pobraniu, muszą być
udostępniane w formacie Open Document Format
(ODF)”
http://webhosting.pl/Zamkniete.formaty.dokument
ow.wygnane.z.Norwegi
© UEK w Krakowie
Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz
21
11