Druk 285 - Biuletyn Informacji Publicznej

Transkrypt

Druk 285 - Biuletyn Informacji Publicznej
Załącznik do Uchwały Nr XX / ………. / 2016
Rady Gminy Dopiewo z dnia…………….. 2016 r
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej
Gminy Dopiewo
przyjętego Uchwałą Nr XV/210/2016 Rady Gminy Dopiewo
z dnia 1 lutego 2016 r.
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
Zamawiający:
Gmina Dopiewo
ul. Leśna 1
62-070 Dopiewo
Opracowanie:
Zbigniew Rusak
tel. 604 509 046
2
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
1. Wstęp. Zakres i cel opracowania
Niniejszy dokument stanowi suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej
Gminy Dopiewo, który został przyjęty Uchwałą Nr XV/210/2016 Rady Gminy Dopiewo z
dnia 1 lutego 2016 r. i określa wpływ działań zawartych w planie, na mobilność
mieszkańców gminy w miejskim obszarze funkcjonalnym Poznania. Dokument został
przygotowany zgodnie z wymaganiami zawartymi w dokumencie Komisji Europejskiej
COM(2013) 913 z dnia 17.12.2013 r. pt. „Koncepcja dotycząca planów mobilności w
miastach zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju”, stanowiącym załącznik nr 1
do Komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu
Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Wspólne dążenie do osiągnięcia
konkurencyjnej i zasobooszczędnej mobilności w miastach”.
Głównym celem działań w zakresie mobilności jest zwiększenie dostępności
wszystkich obszarów gminy, stanowiących element miejskiego obszaru
funkcjonalnego Poznania oraz zapewnienie wysokiej jakości przemieszczania się
zgodnymi z zasadami zrównoważonego rozwoju, które obejmuje:
• dojazd do miejskiego obszaru funkcjonalnego,
• przejazd przez ten obszar, jak również
• przemieszczanie się w jego obrębie.
Główny cel działań mobilnościowych jest ściśle powiązany z głównym celem Planu
Gospodarki Niskoemisyjnej który zakłada transformację gminy w kierunku gospodarki
niskoemisyjnej, poprzez:
•
•
•
•
ograniczenie emisji gazów cieplarnianych,
poprawę efektywności energetycznej,
wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych,
poprawę jakości powietrza.
Realizacja tych celów pod względem mobilnościowym zakłada:
•
•
•
•
•
•
•
•
preferencję różnorodnych środków transportu zbiorowego w podróżach
zewnętrznych oraz pomiędzy najbardziej odległymi miejscowościami gminy,
preferencję ruchu pieszego i rowerowego wewnątrz gminy, zwłaszcza na
obszarze sąsiadujących miejscowości,
podejmowanie działań do pełnego wykorzystania pojemności używanych
środków transportu,
modernizację układu drogowego tak, aby minimalizować przebiegi pojazdów na
terenie gminy,
modernizację skrzyżowań ułatwiających włączanie się do ruchu z dróg gminnych
na drogę wojewódzką i drogi powiatowe o dużym natężeniu ruchu
(skrzyżowania z ruchem okrężnym i skrzyżowania skanalizowane),
wspieranie działań pozostałych interesariuszy umożliwiających tworzenie sieci
drogowej, w ramach której możliwe jest rozdzielenie ruchu tranzytowego od
lokalnego na terenie gminy, zwłaszcza w zakresie transportu towarowego,
podejmowanie działań umożliwiających budowę infrastruktury dla potrzeb
eksploatacji pojazdów elektrycznych,
lobbing wśród posłów i senatorów tworzenia prawa dającego władzom gminy
możliwość podjęcia działań promujących używanie pojazdów z napędem
3
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
alternatywnym (elektrycznym lub hybrydowym) i pojazdów wyposażonych w
silniki spełniające najwyższe normy czystości spalin,
zwiększenie wśród mieszkańców poziomu świadomości wpływu poszczególnych
środków transportu na środowisko naturalne.
•
Cel ten jest także zgodny z wizją i misją zawartą w Strategii Rozwoju Gminy na lata
2016-2025.
Gmina Dopiewo wykorzystując swoje położenie w aglomeracji poznańskiej
skutecznie dba o potrzeby mieszkańców poprzez:
• tworzenie warunków do rozwoju gospodarczego,
• stwarzanie szans edukacyjnych,
• zachowanie walorów środowiskowych oraz
• budowanie relacji międzyludzkich składających się na lokalny kapitał społeczny.
Gmina Dopiewo realizuje politykę zrównoważonego rozwoju dbając, aby
postęp cywilizacyjny i wzrost gospodarczy przekładały się na poprawę jakości
życia mieszkańców oraz prowadziły do wzmocnienia integracji społecznej.
W ramach realizacji misji, wytyczono następujące cele szczegółowe związane z
mobilnością mieszkańców gminy:
• Poprawa świadomości ekologicznej mieszkańców Gminy Dopiewo poprzez
prowadzenie akcji informacyjnej, wspieranie inicjatyw społecznych o kierunku
proekologicznym, współpracę z organizacjami pozarządowymi zajmującymi się
ochroną środowiska naturalnego i promocją obszarów zielonych.
• Poprawa stanu dróg lokalnych poprzez budowę nowych i remonty starych dróg
gminnych i powiatowych, a także zwiększenie o 50% długości ścieżek
rowerowych.
• Poprawa komunikacji lokalnej i dostępu mieszkańców do transportu publicznego
poprzez powiększenie sieci transportu publicznego na terenie Gminy Dopiewo
oraz budowę węzłów przesiadkowych.
• Wdrożenie w praktyce zasady zrównoważonego rozwoju Gminy Dopiewo
poprzez ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 20% do 2020 r. oraz o 30%
do 2040 r. w porównaniu z poziomem z 2010 r. oraz podniesienie efektywności
energetycznej w porównaniu do 2013 r. o 10% do roku 2020 r. oraz o 15% do
roku 2040 r. (wykorzystanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych
umożliwiających zwiększenie efektywności energetycznej i produkcję energii ze
źródeł odnawialnych).
• Poprawa jakości życia mieszkańców Gminy Dopiewo poprzez dostosowanie
tempa rozbudowy i modernizacji infrastruktury edukacyjnej do rozwoju potrzeb
związanych z napływem nowych mieszkańców na teren gminy. 1
1
4
Uchwała Nr XVII/233/16 Rady Gminy Dopiewo z dnia 21 marca 2016 r. w sprawie przyjęcia
,,Strategii Rozwoju Gminy Dopiewo na lata 2016 – 2025 str. 39.
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
Pakiet zaproponowanych działań stanowi wyjście do zmiany zachowań
komunikacyjnych mieszkańców gminy Dopiewo poprzez podniesienie jakości
transportu publicznego i wzrost intermodalności w podróżach zewnętrznych.
Podjęte w planie działania zakładają równomierny rozwój wszystkich rodzajów
transportu, których ostateczny wybór na danym obszarze, determinowany będzie
dostępnością infrastruktury drogowej lub torowej o odpowiednich parametrach,
rozmieszczeniem generatorów ruchu, średnim czasem i średnią długością podróży,
potrzebami transportowymi mieszkańców, energochłonnością i efektywnością
ekonomiczną. Aby osiągnąć jak najlepsze wskaźniki ekonomiczne i jakościowe systemu
transportowego gminy, przewiduje się w przyszłości współudział jak najszerszych
kręgów lokalnego społeczeństwa w pracach nad planem mobilności. Niniejszy plan
przewiduje budowę zintegrowanego systemu transportowego przy wykorzystaniu
zarówno środków infrastrukturalnych, jak i organizacyjnych. Dlatego w procesie
organizacji systemu przewiduje się wysoki poziom współpracy, koordynacji i konsultacji
między różnymi szczeblami samorządu terytorialnego.
Intermodalność obok integracji, będzie jednym z podstawowych narzędzi
pozwalających wykorzystać efekt synergii wszystkich środków transportowych
poruszających się na terenie gminy. Dotyczy to przede wszystkim ruchu zewnętrznego,
zarówno w stronę Poznania, jak i pozostałych sąsiednich gmin: Buku, Komornik i
Tranowa Podgórnego.
Szczególne miejsce w procesie doskonalenia systemu stanowić będą mieszkańcy
oraz inni interesariusze (np. policja, straż gminna, organizacje społeczne lub duże
podmioty gospodarcze), mogący na bieżąco zgłaszać uwagi na temat funkcjonowania
transportu oraz propozycję potencjalnych zmian. Tylko przy tak funkcjonującym
procesie wymiany informacji, Urząd Gminy Dopiewo może zagwarantować sobie wysoki
poziom akceptacji i wsparcia.
System transportowy wykreowany w ramach działań określonych w planie będzie
charakteryzował się następującymi cechami:
a) będzie bardziej dostępny i będzie spełniał podstawowe potrzeby wszystkich
użytkowników w zakresie mobilności;
b) będzie zaspokajał różnego rodzaju zapotrzebowania na mobilność i usługi
transportowe mieszkańców, przedsiębiorstw usługowych i sektora
przemysłowego;
c) będzie lepiej integrował różne rodzaje transportu;
d) będzie spełniał wymogi dotyczące zrównoważonego rozwoju, mające na celu
zrównoważenie potrzeb związanych z rentownością, sprawiedliwością
społeczną, ochroną zdrowia i jakością środowiska;
e) będzie pozwalał na lepsze zagospodarowanie przestrzeni oraz na lepsze
wykorzystanie istniejącej infrastruktury transportowej i usług świadczonych w
zakresie transportu;
f) będzie wpływał na zwiększenie atrakcyjności środowiska, podniesienie jakości
życia i poziomu zdrowia publicznego;
g) będzie przyczyniał się do zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego;
h) będzie przyczyniał się do ograniczenia zanieczyszczenia powietrza i
zanieczyszczenia hałasem, emisji gazów cieplarnianych i zużycia energii.
5
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
2. Ogólna diagnoza zrównoważonej mobilności na terenie gminy
Dopiewo i określenie obszarów interwencji
2.1. Ogólna charakterystyka gminy Dopiewo
Gmina Dopiewo to gmina wiejska w środkowej części województwa
wielkopolskiego, sąsiadująca bezpośrednio z Poznaniem. Geograficznie gmina jest
ulokowana na Nizinie Wielkopolskiej. Według danych z 31 grudnia 2015 r. gminę
zamieszkiwało 24.222 osób. W jej skład wchodzi 21miejscowości, skupionych w 11
sołectwach: Dąbrowie, Dąbrówce, Dopiewcu, Dopiewie, Gołuskach, Konarzewie,
Palędziu, Skórzewie, Trzcielinie, Więckowicach i Zakrzewie. Najbardziej zaludnionymi
miejscowościami w gminie są Skórzewo (6.694), Dąbrówka (3.827), Dopiewo (3.335),
Konarzewo (1.862), Dąbrowa (1.829), Palędzie (1.481), Zakrzewo (1.375), Dopiewiec
(1.261) i Więckowice (791). Łącznie w 9 miejscowościach gminy mieszka 92,7%
mieszkańców gminy. Władze Gminy urzędują się we wsi Dopiewo, oddalonej od centrum
Poznania o 22,5 km.
Z Poznaniem, gmina Dopiewo połączona jest następującymi drogami:
a) Dopiewo, Dopiewiec, Palędzie, Dąbrówka i Skórzewo – drogą powiatową 2401 P,
a następnie ul. Złotowską i Bukowską;
b) Dąbrowa, Więckowice i Zakrzewo – drogą wojewódzką 307, a następnie ul.
Bukowską;
c) Trzcielin i Konarzewo – drogą powiatową 2412P, drogą krajową 5 a następnie ul.
Górczyńską i Głogowską,
d) Gołuski – drogami powiatowymi 2416P i 2387P, a następnie ul. Grunwaldzką.
Alternatywnymi wjazdami do Poznania jest droga ekspresowa S-11 i autostrada A2.
Lokalizacja na terenie gminy dwóch węzłów drogowych Poznań Ławica i Poznań
Dąbrówka przy drodze ekspresowej S11 powoduje, że kierowcy mają w miarę
swobodny wybór drogi dojazdu do Poznania, jak i wyjazdu w kierunku pozostałych
rejonów kraju. Część miejscowości gminy posiada także połączenie kolejowe poprzez
linię kolejową nr 3 relacji Poznań – Zbąszyń, będącej częścią międzynarodowej
magistrali E-20 Warszawa – Kunowice. Na terenie gminy zlokalizowana jest 1 stacja
kolejowa w Palędziu i 1 przystanek kolejowy w Dopiewie.
Średni czas dojazdu z centrum Dopiewa do centrum Poznania w godzinach porannego
szczytu komunikacyjnego waha się:
a) dla połączeń kolejowych 16 minut (z Dopiewa),
b) dla połączeń autobusowo-tramwajowych od 44 minut (A720+T2) przez 49
(A729/727 + T13/15) do 59 minut (A729 + A48/59/77);
c) dla podróży realizowanych samochodem osobowym od 40 do 65 minut poprzez
drogę 2401P, od 35 do 55 minut drogami 2401P, 2391P i DK5, od 35 do 55 minut
drogami 2401P, S 11, A2 i DW196.
6
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
Gmina Dopiewo graniczy z :
• od północy z gminą wiejską Tarnowo Podgórne (23.985),
• od wschodu z miastem Poznań (545.680),
• od południowego wschodu z gminą wiejską Komorniki (24.433),
• od południa z gminą miejsko-wiejską Stęszew (14.899),
• od zachodu z gminą miejsko-wiejską Buk (12.375);
Niemal wszystkie sąsiadujące gminy charakteryzują się wysokim poziomem
zaludnieniem, co ma wpływ na przepływ osób i towarów na terenie gminy Dopiewo.
Bezpośrednie sąsiedztwo Poznania, położenie w wewnętrznym pierścieniu gmin
powiatu poznańskiego powoduje, że ruch w gminie Dopiewo jest intensywny.
Dodatkowo na ruch wewnętrzny nakłada się także ruch tranzytowy. Przez zachodni
wjazd DW 307, w ciągu doby do gminy wjeżdża 11.972 pojazdów, w tym 9.066
samochodów osobowych, 1.632 samochodów dostawczych i 1.569 samochodów
ciężarowych2. Nie mniej poprowadzenie poprzez teren gminy drogi ekspresowej S 11 i
autostrady A2 powoduje, że większość ruchu ruch tranzytowego skupiło się na tych
trasach.
Gmina Dopiewo wchodzi w skład powiatu poznańskiego. Gęstość zaludnienia
gminy jest zbliżona do średniej powiatu. Obszar gminy stanowi 5,68% powierzchni
powiatu, a liczba jej mieszkańców stanowi 6,25% mieszkańców powiatu. Średnia
gęstość zaludnienia w gminie to 224,28 osób/km2. Podobne wskaźniki zaludnienia w
powiecie mają Rokietnica i Tranowo Podgórne.
Atutem gminy jest korzystna struktura wiekowa mieszkańców. Gmina Dopiewo
charakteryzuje się jednym z najniższych w skali powiatu wskaźnikiem średniego wieku
mieszkańców, który wynosi 34,34 lata. Dla porównania wskaźnik ten w powiecie wynosi
36,9 lat. Wysoki jest udział mieszkańców w wieku produkcyjnym, który wynosi 62,95%
oraz w wieku przedprodukcyjnym, który kształtuje się na poziomie 26,04%. Wysoki
przyrost naturalny oraz wysoki dodatni bilans migracji sprzyja korzystnemu rozwojowi
struktury demograficznej. Analiza demograficzna pozwala prognozować, że postępujący
proces starzenia się społeczeństwa w gminie Dopiewo będzie przebiegać znacznie
wolniej niż w regionie.
2
Biuro Inżynierii Transportu - Badania i opracowanie Planu Transportowego Aglomeracji
Poznańskiej – Raport z II etapu – Badania modelowe, Poznań 2013 r.
7
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
2.2. Zagospodarowanie przestrzenne
Dopiewo jest głównie gminą rolniczą, której wschodnia część w ostatnich latach
ulega przekształceniu z dominującymi funkcjami produkcyjnymi i mieszkaniowymi. Jej
całkowita powierzchnia to 108,1 km2. Użytki rolne zajmują 72,6% jej powierzchni,
natomiast lasy tylko 16,5%, chociaż w południowej części gminy zlokalizowane są
tereny otuliny Wielkopolskiego Parku Narodowego.
Grunty zurbanizowane zajmują w gminie jedynie 4,3% powierzchni. Niewielki
procent powierzchni gminy stanowią nieużytki (1,1%) oraz woda (1,1%)3. Bliskość
aglomeracji poznańskiej sprawia, że gmina Dopiewo pełni funkcję typowej „sypialni”
Poznania. Najbardziej zurbanizowanym obszarem gminy są wsie Skórzewo, Dąbrówka i
Dopiewo. Zamieszkuje je łącznie 13.856 osób (57,2% mieszkańców gminy). W
przypadku Skórzewa gęstość zaludnienia wynosi 938,85 osób/km2, Dąbrówki 655,31
osób/km2, a Dopiewa 300,45 osób/km2. Gęstość zaludnienia w Skórzewie jest
porównywalna z gęstością zaludnienia takich jednostek miejskich jak Kostrzyn, Stęszew
i Pobiedziska. Średnia gęstość zaludnienia dla całej gminy wynosi aż 224,28 osób/km2.
Dla porównania średnia gęstość zaludnienia w powiecie poznańskim wynosi 188
mieszk./km2.
Zabudowa Skórzewa i Dąbrówki charakteryzuje się obecnością zabudowy
blokowej. W Dąbrówce zabudowa wielorodzinna jest ściśle zharmonizowana z
pozostałą zabudową jednorodzinną. Ponadto zabudowa blokowa obecna jest także we
wsiach, gdzie istniała gospodarka wielkotowarowa tj. w Konarzewie, Więckowicach i
Dopiewcu. Na pozostałych obszarach mieszkaniowych dominuje zabudowa
jednorodzinna i zagrodowa. Przestrzenny układ wsi na terenie gminy charakteryzuje się
następującymi prawidłowościami:
•
•
•
•
•
•
3
8
duże wsie: Dąbrowa, Zakrzewo i Więckowice rozwinęły się przy drodze 307,
natomiast Dąbrówka i Palędzie przy drodze 2401P
dużą liczbę mieszkańców osiągnęły wsie przy stacjach kolejowych (Dąbrówka,
Palędzie i Dopiewo),
od południa i zachodu, w pobliżu granic administracyjnych gminy, znajdują się
najmniejsze wsie: Drwęsa, Zborowo, Podłoziny, Żarnowiec, Lisówki, Joanka i
Glinki.
przy granicy z Poznaniem intensywnie rozwija się Skórzewo, w których zauważa
się najsilniejszy wzrost funkcji pozarolniczych ze wszystkich miejscowości
gminy.
Czwarta pod względem liczby mieszkańców wieś, o funkcji typowo rolniczej, to
Konarzewo położone przy drodze powiatowej łączącej Dopiewo z Komornikami.
Przy drodze Dopiewo - Stęszew leży średniej wielkości Trzcielin o funkcji typowo
rolniczej.
wieś gminna Dopiewo położona jest nieco na uboczu obsługiwanego obszaru. W
jej bezpośrednim zasięgu znajdują się wsie: Dopiewiec, Palędzie, Konarzewo,
Trzcielin i Więckowice oraz małe wsie położone przy zachodniej granicy gminy.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dopiewo. Zmiana
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dopiewo 2012 str. 32
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
Miejscowości Skórzewo i Dąbrówka stają się „sypialnią” dla miasta Poznania poprzez
rozwój różnych form budownictwa mieszkaniowego, w tym wyróżniających się w
przestrzeni osiedli zabudowy szeregowej i atrialnej na małych działkach. Kolejne
miejscowości o intensywnym rozwoju funkcji mieszkaniowej to Zakrzewo, Dąbrowa i
Palędzie. Dalsze, duże powierzchniowo tereny objęte miejscowymi planami
zagospodarowania przestrzennego, objęte wzmożonym zainteresowaniem developerów
występują w Dopiewcu.
Obecny potencjał społeczno-gospodarczy poszczególnych wsi wyrażony
wielkością zasobów mieszkaniowych, wyposażeniem w urządzenia i placówki usługowe,
liczbą gospodarstw rolnych i podmiotów gospodarczych oraz miejsc pracy i zasobami
siły roboczej determinuje funkcje poszczególnych wsi. (patrz tabela nr 1)
Tabela nr.1. Funkcje poszczególnych miejscowości gminy Dopiewa
Miejscowość
Usługi gminne
Usługi
ponadlokalne
Dąbrowa
Funkcje
Działalność
Usługi
gospodarcza
√
√
Mieszkalnictwo
√
Produkcja
rolna
√
Dąbrówka
√
√
Dopiewiec
√
√
√
√
√
Dopiewo
√
√
√
√
Gołuski
√
Konarzewo
√
√
Palędzie
Skórzewo
√
√
√
√
√
Trzcielin
Więckowice
Zakrzewo
√
√
√
√
√
√
√
Ośrodkiem gminnym z największą koncentracją usług są Skórzewo i Dopiewo. Z
poszczególnymi wsiami łączy je rozbudowany system dróg gminnych i powiatowych.
Strefę przemysłową w gminie tworzą głównie małe i średnie zakłady o profilu
produkcyjno - usługowo - handlowym. Tereny inwestycyjne, przeznaczone na duże
zakłady przemysłowe gminy, są dość dobrze oddzielone od terenów mieszkaniowych.
Są one zlokalizowane głównie wzdłuż autostrady A-2 oraz drogi S 11. Jak na razie
dostępność autostrady jest ograniczona, głównie poprzez dwa węzły na drodze
ekspresowej S11, która jest z nią połączona węzłem Poznań Zachód. Rola autostrady
ulegnie zwiększeniu wraz zakończeniem budowy drogi ekspresowej S 5 i otwarciem w
pełnym zakresie węzła Poznań Zachód.
Rozmieszczenie przestrzenne zakładów przemysłowych, głównie w sąsiedztwie
drogi 307 powoduje, że w miarę proste jest zarządzanie ruchem samochodów
ciężarowych, które zabezpieczają dostawy do zakładów przemysłowych i
hurtowni. Wraz z zakończeniem budowy S 5 i otwarciem węzła Głuchowo, należy
spodziewać się wzmożonego ruchu na drogach lokalnych prowadzących do węzła.
9
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
Ważnymi generatorami ruchu są szkoły podstawowe i gimnazja. Obecnie na
terenie gminy działa 7 szkół podstawowych, 2 gimnazja i 6 przedszkoli. Placówki
oświatowe w gminie rozmieszczone są w miejscowościach o największym zaludnieniu
oraz w miejscowościach najbardziej oddalonych od Dopiewa. Rozmieszczenie placówek
oświatowych na terenie gminy przedstawiono w tabeli nr 2.
Tabela nr 2. Rozmieszczenie placówek oświatowych na terenie gminy w roku
szkolnym 2015/2016
Przedszkola
Szkoła
podstawowa
Gimnazjum
Dąbrówka
Dopiewo
Dopiewiec
2
1
1
1
1
Dąbrowa
1
1
Rodzaj placówki
Konarzewo
Skórzewo
1
2
Więckowice
Zakrzewo
Szkoły ponadgimnazjalne
1
1
1
1
Razem:
6
7
2
-
Kolejnymi generatorami ruchu na terenie gminy są hipermarkety i supermarkety. Ich
powstanie to efekt zmian w sieci handlowej, gdzie małe lokalne sklepy są wypierane
przez sieciowe supermarkety o powierzchni od 400 do 2500 m2. W chwili obecnej
największe centrum handlowe na terenie gminy, zlokalizowano nieopodal skrzyżowania
ul. Malwowej i Poznańskiej na granicy Poznania i Skórzewa. W bezpośrednim jego
sąsiedztwie zostały rozmieszczone inne supermarkety takie, jak LIDL, Biedronka i Netto.
Nieduży obszar poszczególnych wsi oraz skoncentrowanie podstawowych usług w
największych miejscowościach gminy, a ponadto wysoka gęstość zaludnienia w
Dąbrówce i Skórzewie promują w mobilności wewnętrznej ruch rowerowy i
miejski transport publiczny. Barierą w podnoszeniu atrakcyjności tych środków
transportu jest duże natężenie ruchu na drodze powiatowej 2401P łączącej
największe miejscowości gminy z granicą Poznania oraz ograniczone możliwości
odseparowania ruchu rowerowego od samochodowego na większości dróg
powiatowych, zwłaszcza w obszarach zabudowanych. Dodatkowym utrudnieniem
jest także brak możliwości wprowadzenia na drodze 2401P śluz lub innych
elementów infrastruktury dających priorytet środkom transportu publicznego.
10
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
2.3. Sieć drogowa
Komunikacja wewnątrz gminy oparta jest na systemie dróg o łącznej długości
254,36 km. Bardzo ważną rolę zarówno w rozprowadzeniu ruchu z gminy ma
autostrada A2. Dostęp do niej jest możliwy, poprzez 2 węzły na drodze ekspresowej S11:
Poznań Dąbrówka (skrzyżowanie z drogą 2401P) i Poznań Ławica (skrzyżowanie z
drogą DW 307). Droga ekspresowa łączy się z z autostradą A2 na węźle Poznań Zachód.
Droga S11 poza połączeniem gminy z autostradą pełni także rolę wyprowadzenia ruchu
z metropolii w stronę wybrzeża. Część mieszkańców Skórzewa dojeżdża do autostrady
przez Plewiska do węzła Poznań Komorniki.
Głównymi drogami zapewniającymi obsługę komunikacyjną gminy są droga
wojewódzka 307 oraz droga powiatowa 2401P. Obsługę Trzcielina i Konarzewa
zapewnia droga powiatowa 2412 P, natomiast Gołusek droga powiatowa 2416P. W
zachodniej części gminy ważne połączenie stanowi droga 2403P łącząca Dopiewo z
Więckowicami.
W ciągu doby drogami tymi przejeżdża łącznie:
a) drogą S11 od 28.090 pojazdów na odcinku od węzła Poznań Zachód do węzła
Poznań Dąbrówka, aż po 28.566 pojazdów na odcinku do węzła Poznań Ławica4,
b) drogą wojewódzką nr 307 w Więckowicach 12.847 pojazdów5
c) drogą powiatową 2401P Dopiewo – Skórzewo – granica gminy – od 3.860
pojazdów na odcinku Dopiewo – Palędzie do 10.964 pojazdów na odcinku węzeł
S11 - Skórzewo granica gminy; mocno obciążonym odcinkiem tej drogi jest także
odcinek węzeł S11 – Palędzie, z którego korzysta 8.787 pojazdów.
d) drogą powiatową 2416P Gołuski –Plewiska – 5.308 pojazdów;
e) drogą powiatową 2402P Dopiewo – Stęszew od 2.301 do 4.172 pojazdów;
f) drogą powiatową 2403P Dopiewo – Więckowice 4.024 pojazdów;
g) drogą powiatową 2417P Batorowo – Dąbrówka 3.733 pojazdów,
h) drogą powiatową 2412P na odcinku Konarzewo - Chomęcice 2.253 pojazdów, a w
samym Konarzewie 3.741 pojazdów,
Na pozostałych drogach powiatowych dobowe natężenia ruchu wahają się od 566 do
2.453 pojazdów.
Charakterystyczną cechą układu drogowego gminy Dopiewo jest skupienie dużego
ruchu drogowego wokół drogi wojewódzkiej 307 i drogi powiatowej 2401P, której
przepustowość nie jest dostosowana do występującego natężenia ruchu. W przypadku
drogi powiatowej duża liczba skrzyżowań, częściowo z sygnalizacją świetlną i dwa
przejazdy kolejowe znacznie spowalniają ruch pojazdów na głównym ciągu
komunikacyjnym. Dodatkowo, porzeczny w stosunku do głównych dróg, przebieg
autostrady A2 i drogi ekspresowej S11, a także linii kolejowej nr 3, znacznie ogranicza
ilość dróg alternatywnych oraz jest istotną barierą dla pieszych i rowerzystów.
Główną arterią komunikacyjną dla miejscowości położonych po południowej
stronie autostrady jest droga powiatowa 2416P, która w Plewiskach łączy się z ul.
Grunwaldzką, będącą korytarzem drogi powiatowej 2387P. Duże zakłócenia ruchu
4
5
Transprojekt Warszawa - Synteza wyników GPR 2015 na zamiejskiej sieci dróg krajowych –
marzec 2016 r.
Transprojekt Warszawa - Synteza wyników pomiaru ruchu na drogach wojewódzkich w 2010
roku
11
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
generowane są w głównej mierze przez jednopoziomowy przejazd kolejowy z linią
kolejową nr 3 oraz łamane pierwszeństwo na skrzyżowaniu ul. Grunwaldzkiej i
Wołczyńskiej w Plewiskach. Wraz z uruchomieniem Poznańskiej Kolei Metropolitalnej i
zwiększeniem częstotliwości kursowania pociągów, przepustowość tej ważnej arterii
ulegnie dalszemu pogorszeniu. Aktualny układ drogowy w rejonie przystanku
kolejowego uniemożliwia swobodny dojazd do planowanego parkingu „park and ride”.
Tak funkcjonujący układ drogowy powoduje, że wszelkie zakłócenia w ruchu
dotyczą zarówno ruchu tranzytowego, jak i lokalnego mają także wpływ na poważne
zakłócenia w ruchu dla autobusów transportu publicznego. Ruch tranzytowy na drodze
krajowej S11, charakteryzuje się bardzo wysokim udziałem samochodów ciężarowych,
który wynosi 30,65%. Na drodze wojewódzkiej, ruch zdominowany jest głównie przez
samochody osobowe, którego udział osiąga wartość 78,9%.
Gęstość sieci drogowej
14
Gęstość sieci [km/km2 ]
12
10
8
6
4
2
0
Gmina
Rys.1.
Tabela nr 3. Natężenie ruchu drogowego na terenie gminy Dopiewo wg badań GDDKiA
Nr
drogi
Opis odcinka
Dł.[km]
S11
3,148
S11
4,554
Nazwa
Poznań Ławica – Poznań
Dąbrówka
Poznań Dąbrówka - Poznań
Zachód
Wysogotowo - Więckowice
307
10,8
Źródło: www.gddkia.pl
Rodzajowa struktura ruchu pojazdów silnikowych
O
M
SoM
Lsc
Scbp
Sczp
A
C
28.090
59
16.273
3.104
2.380
6230
44
0
28.464
46
18.490
2.575
1.821
5493
39
0
12.847
90
10.136
1.195
899
424
64
39
O - ogółem; M - motocykle; SoM - samochody osobowe (mikrobusy); Lsc - lekkie samochody ciężarowe; Scbp - samochody
ciężarowe bez przyczepy; Sczp - samochody ciężarowe z przyczepą; A - autobusy; C – ciągniki rolnicze
12
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
Tabela nr 4. Struktura dróg na terenie gminy Dopiewo
Nr drogi
A2
S11
Przebieg
Drogi krajowe
Warszawa - Poznań – Poznań-Zachód – Buk – Świecko
Poznań-Zachód - Poznań Skórzewo - Poznań Dąbrówka - Poznań Północ
- Oborniki - Piła – Koszalin
Razem drogi krajowe
Długość [km]
Udział
8,91
3,50%
6,75
2,65%
15,66
6,16%
7,3
2,87%
Drogi wojewódzkie
307
Poznań - Buk - Opalenica – Bukowiec
Drogi powiatowe
2391P
Palędzie – Gołuski – Głuchowo - Komorniki
2,376
0,93%
2392P
1,095
0,43%
11,355
4,46%
2402P
Tarnowo Podgórne – Jankowice – Lusówko – Rozalin - Więckowice
Dopiewo – Dopiewiec – Palędzie – Dąbrówka – Skórzewo - gr. powiatu –
Poznań
Dopiewo - Trzcielin – Stęszew
7,156
2,81%
2403P
Więckowice – Fiałkowo – Dopiewo
5,306
2,09%
2412P
Trzcielin – Konarzewo – Chomęcice – Rosnowo - Szreniawa
4,126
1,62%
2413P
Skrzynki - Podłoziny – Dopiewo
3,785
1,49%
2414P
Dopiewo – Konarzewo
2,374
0,93%
2415P
Dopiewiec – Konarzewo
2,758
1,08%
2416P
Gołuski – Plewiska
2,311
0,91%
2417P
Lusowo - Batorowo - Zakrzewo - Dąbrówka
4,166
1,64%
2457P
Rybojedzko - Tomice - Lisówki - Trzcielin
3,59
1,41%
Razem drogi powiatowe
50,398
19,81%
Drogi gminne
181,00
71,16%
Razem:
254,36
2401P
Opis obecnego układu drogowego pokazuje, że najważniejszym obecnie wyzwaniem jest
dopasowanie przepustowości dróg do występującego ruchu oraz tworzenie nowych
dróg dojazdowych do stref aktywizacji gospodarczej z ominięcie terenów
mieszkaniowych. Będzie to szczególnie istotne w sąsiedztwie węzłów dróg
ekspresowych i autostrad. Aby zwiększyć atrakcyjność transportu publicznego należy
podjąć prace nad wprowadzeniem rozwiązań przyspieszających ruch autobusów takich,
jak śluzy ułatwiające dojazd do skrzyżowania lub wyjazd z zatoki.
13
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
2.4. Motoryzacja indywidualna
Dopiewo należy do grupy gmin powiatu poznańskiego, z najwyższą liczbą
samochodów osobowych przypadających na 1.000 mieszkańców. Wskaźnik ten oscyluje
w granicach 693. Dla porównania średni wskaźnik motoryzacji dla całego powiatu
wynosi 568 samochodów osobowych / 1.000 mieszkańców. Gmina charakteryzuje się
także wysokim wskaźnikiem samochodów osobowych przypadających na jedno
gospodarstwo domowe. Na terenie gminy Dopiewo wskaźnik ten wynosi 1,58, podczas
gdy w powiecie jego wartość to 1,18 samochodu na jedno gospodarstwo domowe.
Ponad połowa gospodarstw domowych posiada 2 samochody osobowe. Mimo, to
na terenie gminy jest 15,8% gospodarstw domowych, które nie mają dostępu do
samochodu osobowego6. Dlatego tak ważne jest rozwijanie połączeń
wewnątrzgminnych, które w założeniu powinny przeciwdziałać zjawisku wykluczenia
społecznego. Na rysunku 2 pokazano główne kierunki podróży mieszkańców gminy
realizowanych samochodami osobowymi.
Wysoki wskaźnik motoryzacji indywidualnej powoduje, że udział przejazdów
realizowanych samochodem osobowym jest bardzo wysoki. Z tego powodu trudno się
dziwić, że tak wysoko w strategii rozwoju gminy pozycjonowane są potrzeby rozwoju
sieci drogowej. Jednak rozwijanie takiej polityki będzie dalej wzmacniać niekorzystny
podział modalny podróży.
6
14
Biuro Inżynierii Transportu - Badania i opracowanie Planu Transportowego Aglomeracji
Poznańskiej – Raport z II etapu – Badania modelowe, Poznań 2013 r.
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
Rys.2. Główne kierunki podróży mieszkańców Dopiewa, realizowane samochodami
osobowymi7
2.5. Sieć parkingowa
Jednym z narzędzi zmiany przyzwyczajeń i zachowań komunikacyjnych jest
odpowiednia polityka parkingowa. Z uwagi na fakt, że większość celów podróży
zlokalizowanych jest w Poznaniu, zmiana zachowań komunikacyjnych determinowana
będzie przede wszystkim polityką parkingową miasta, a zwłaszcza wielkością strefy
płatnego postoju w ścisłym centrum Poznania. Zgodnie z zapisami Strategii Rozwoju
Gminny na lata 2016-2025 w ramach priorytetu II przewiduje się budowę parkingów w
„park and ride” w sąsiedztwie dworców kolejowych w Dopiewie i Palędziu.
Mimo braku wymogów prawnych, parkingi dla klientów, lokalizowane są głównie przy
nowych obiektach handlowych, zwłaszcza wielkopowierzchniowych. Budowa tych
parkingów finansowana jest przez właścicieli poszczególnych sieci. Na pozostałym
obszarze gminy, potrzeby parkingowe są zaspakajane przez mieszkańców we własnym
zakresie, gdyż większość z nich parkuje swoje pojazdy na terenie własnych posesji. W
przypadku dużych osiedli mieszkaniowych w Dąbrówce i Skórzewie, odpowiednią liczbę
miejsc parkingowych zapewniono wraz z budową lokalnej sieci drogowej. Generalnie na
7
Biuro Inżynierii Transportu - Badania i opracowanie Planu Transportowego Aglomeracji Poznańskiej –
Raport z II etapu – Badania modelowe, Poznań 2013 r.
15
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
terenie gminy zlokalizowanych jest 2.739 ogólnodostępnych miejsc parkingowych z
czego 1.199 na wydzielonych placach, 1.469 prostopadle do osi drogi, 20 równolegle i 51
skośnie8. Tym samym popyt na jedno miejsce parkingowe wynosi 5,68 samochodu
osobowego. To najwyższy wskaźnik w powiecie. Dla porównania średni wskaźnik
popytu w całym powiecie poznańskim wynosi 3,05 samochodu ma jedno miejsce
postojowe. Mimo, to na terenie gminy aż 98,0% parkowań odbywa się bez problemów.
Niewielkie niedogodności pojawiają się tylko w 1,9% przypadków.
2.6. Drogowy transport zbiorowy
Organizatorem publicznego transportu zbiorowego na terenie gminy Dopiewo
jest Miasto Poznań, w którego imieniu działa poznański Zarząd Transportu Miejskiego
oraz dla linii wewnątrz gminnych Urząd Gminy Dopiewo.
Sieć komunikacyjna obsługiwana przez PUK Komorniki składa się z 4 linii
podmiejskich łączących gminę Dopiewo z Poznaniem (727 i 729), jak i z sąsiednią gminą
Komorniki (703, 716 i 729). Linia 729 łączy siedzibę gminy z węzłem przesiadkowym na
poznańskich Ogrodach. Jest ona wspomagana w dni robocze linią 720, prywatnego
przewoźnika BIS-Trans, obsługiwaną minibusami. Linia 727 jest nowym połączeniem,
które zapewnia dojazd mieszkańcom Dąbrówki i Skórzewa do pętli tramwajowej na
Junikowie. Miejscowości południowej części gminy obsługiwane są linią autobusową
703 relacji Konarzewo – Komorniki – Poznań Górczyn i 716 relacji Gołuski – Plewiska –
Poznań Junikowo. Wg stanu na dzień 31 grudnia 2015 r., na liniach przebiegających na
terenie gminy Dopiewo wykonywane są 183 kursy dziennie. Do czasu reorganizacji
układu komunikacyjnego i podzielenia linii 718/719 relacji Ogrody – Dopiewo na linie
727 i 729, autobusy działające w sieci ZTM wykonały na terenie gminy 277.528 km,
przewożąc łącznie 630.537 pasażerów w ciągu roku.
Sieć linii podmiejskich, wspomagana jest siecią połączeń wewnątrzgminnych, na
której praca przewozowa zamawiana jest bezpośrednio przez Urząd Gminy. Sieć ta
obejmuje 4 linie, obsługiwane minibusami:
•
•
•
•
791 - Dopiewo - Lisówki - DPS
792 - Dopiewo - Zborowo - Więckowice
798 - Konarzewo - Gołuski - Palędzie
799 - Lisówki - Dąbrówka
Łącznie na wszystkich liniach gminnych realizowanych jest 101 kursów w dni robocze
oraz 34 kursy w soboty i niedziele. Przy tak funkcjonującej ofercie przewozowej, za
pomocą środków publicznego transportu zbiorowego obsługujących autobusowe linie
podmiejskie realizowanych jest 11,5% podróży. Obok komunikacji gminnej, obsługę
połączeń autobusowych zapewnia także PKS Poznań, z którego usług korzysta 1,0%
mieszkańców gminy, głównie Więckowic, Zakrzewa i Dąbrowy. Większość połączeń PKS
prowadzona jest wzdłuż drogi wojewódzkiej 307. Na liniach łączących Poznań z Bukiem
8
16
BIT Poznań Sp. j. - Badanie powiązań funkcjonalno-przestrzennych w zakresie parkingów dla
obszaru aglomeracji poznańskiej – Poznań 2015 rok.
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
i Szamotułami, PKS realizuje łącznie 36 kursów w dzień roboczy, 14 kursów w soboty i 8
kursów w niedzielę.
Specyficznymi cechami systemu transportu publicznego na terenie gminy Dopiewo są:
•
•
•
•
•
•
•
rozproszenie potencjału przewozowego na czterech głównych korytarzach
komunikacyjnych, co ma wpływ na stosunkowo niską częstotliwość na każdym z
nich oraz wybór optymalnej drogi powrotu na teren gminy Dopiewo,
wysoka wrażliwość autobusów kursujących drogą powiatową 2401P na
zakłócenia ruchu drogowego w rejonie skrzyżowania ulic Malwowa i Poznańska
w Skórzewie (727, 729), a w przypadku pozostałych korytarzy, na zakłócenia
powstające w Poznaniu na ul. Bukowskiej (PKS) i przy skrzyżowaniach
Grunwaldzka/Malwowa (716, 727) oraz Głogowska/Ściegiennego (703) a także
w Komornikach przy skrzyżowaniu Poznańskiej i Gottlieba Daimlera (703).
dobrze rozwinięta sieć połączeń wewnątrzgminnych,
optymalny dobór pojemności środków transportowych do występujących
potrzeb,
dobre powiązanie systemu autobusowego z systemem kolejowym w rejonie
przystanku kolejowego w Dopiewie,
słabe powiązanie systemu autobusowego z systemem kolejowym w rejonie stacji
i przystanków kolejowych w Palędziu i Poznań Junikowo,
dobre skomunikowanie autobusów gminnych z poznańską siecią tramwajową.
Rys.3. Główne kierunki podróży mieszkańców Dopiewa, realizowane publicznym
transportem zbiorowym
17
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
2.7. Transport kolejowy
Przez gminę Dopiewo prowadzi linia kolejowa nr 3 Poznań – Rzepin. Jej atutem
jest krótki czas przejazdu do centrum Poznania, który wynosi z Dopiewa 18 minut, a z
Palędzia 12 minut. Główną barierą w pełnym wykorzystaniu połączeń kolejowych w
codziennych przejazdach jest brak odpowiednio pojemnych parkingów „park and ride” i
w pełni skomunikowanych linii autobusowych dowożących do stacji, szczególnie do
stacji w Palędziu. Barierą jest także brak zintegrowanej taryfy biletowej i informacji
pasażerskiej. Obecnie na analizowanej linii realizowanych jest 35 kursów na dobę w
dzień roboczy oraz 26 w soboty i niedziele. Linia ta zapewnia dojazd do dworca Poznań
Główny oraz do stacji w Buku, Opalenicy i Nowym Tomyślu. Wg badań z 2013 roku ze
stacji kolejowych na terenie gminy korzystało 425 pasażerów w Dopiewie i 396 w
Palędziu. Do każdej z nich blisko połowa pasażerów dochodziła piechotą (44%), 14%
podjeżdżało samochodem i parkowało koło dworca, 19% docierało samochodem jako
pasażer, 18% dojeżdżało autobusami, a jedynie 5% dojeżdżało rowerem9. Oznacza to, że
z połączeń kolejowych korzystają przede wszystkim osoby mieszkające w bezpośrednim
sąsiedztwie stacji i przystanków.
Na decyzję o korzystaniu z kolei mają wpływ następujące czynniki:
•
•
•
•
•
niższe koszty podróży (29% respondentów),
brak dostępu do samochodu (19%),
krótki czas przejazdu (11%),
podróż bez przesiadki (14%),
dobrze skonstruowany rozkład jazdy (11%).
Jak wspomniano na wstępie, głównym atutem połączeń kolejowych jest czas
podróży który waha się w granicach od 12 do 18 minut. Tak krótki czas przejazdu
skutkuje wyborem Poznania jako miejsca pracy lub nauki, do którego dojazd
realizowany jest koleją.
Ważną determinantą konstrukcji rozkładów jazdy staje się zatem
skomunikowanie linii autobusowych z koleją. Wraz z innymi działaniami takimi,
jak zintegrowana taryfa przewozowa i zintegrowana informacja pasażerska
powinna nastąpić szeroko rozumiana integracja obydwu tych środków
publicznego transportu zbiorowego, co skutkować będzie dalszą zmianą podziału
modalnego na terenie gminy.
9
18
Collect Consulting - Raport podsumowujący wyniki badań potoków pasażerskich i struktury
biletów w pociągach wykonujących przewozy w ramach służby publicznej objętych
dofinansowaniem przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego – Katowice, grudzień 2013 r.
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
Rys.4.
19
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
2.7. Podział modalny ruchu
Jak już wspomniano w poprzednich rozdziałach, Dopiewo jest gminą, w której
dominująca liczba podróży realizowana jest za pomocą samochodu osobowego. Udział
tej grupy podróży wynosi aż 77,5%. Udział wszystkich środków transportu publicznego
w podróżach ogółem nie przekraczał w 2013 roku 17,6%. Z roweru i motoroweru
korzystało tylko 0,7% podróżnych, a podróże piesze stanowiły tylko 1,1% wszystkich
podróży. W przypadku Skórzewa, z racji znacznie krótszych dystansów zwiększył się
udział podróży realizowanych rowerem i motorowerem o 4,4%, kosztem podróży
realizowanych transportem publicznym, który uległ zmniejszeniu do poziomu 13,7%.
Rys.5. Podział modalny podróży realizowany przez mieszkańców gminy Dopiewo.
Przy takim modelu mobilności wyliczono, że w roku bazowym 2010 emisja CO2
generowana przez środki transportu na obszarze Gminy Dopiewo wyniosła 60 037
Mg/rok i stanowiła ona 38,8% ogółu emisji z terenu gminy.
20
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
3. Cel główny i cele szczegółowe planu w zakresie mobilności
Główny cel planu gospodarki niskoemisyjnej to
Transformacja Gminy Dopiewo w kierunku gospodarki niskoemisyjnej,
poprzez ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, poprawę efektywności
energetycznej, wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych i poprawę
jakości powietrza.
Oznacza to, takie kształtowanie przestrzeni urbanistycznej, która stworzy warunki
rozwoju gospodarczego, nie powodując jednocześnie pogorszenia jakości życia na
terenie gminy w zakresie czystości powietrza, hałasu, mobilności miejskiej i dostępu do
terenów rekreacyjnych i użyteczności publicznej dla każdego mieszkańca bez względu
na jego wiek, status społeczny i poziom materialny.
W zakresie mobilności celem głównym planu jest takie kształtowanie sieci drogowej
wraz z wszystkimi elementami infrastruktury oraz sieci publicznego transportu
zbiorowego tak, aby osiągnąć zrównoważoną mobilność na obszarze całej gminy,
będącym elementem miejskiego obszaru funkcjonalnego miasta Poznania. Przez
zrównoważoną mobilność rozumie się odbywanie podróży w takiej ilości i o takiej
długości, jak wynika to z zaspokajania potrzeb życiowych podróżujących z
racjonalnym wykorzystaniem poszczególnych podsystemów transportu
publicznego10.
Racjonalność wykorzystania podsystemów oznacza dokonywanie takich wyborów przez
podróżujących, które nie powodują w bilansie ogólnym
• nadmiernych strat czasu,
• nadmiernych kosztów,
ponoszonych przez uczestników podróży,
organizatorów transportu oraz całą społeczność (wyrażanych w tym ostatnim
przypadku poprzez środowiskowe oraz społeczne koszty zewnętrzne).
Zasadniczym priorytetem będą starania na rzecz zmiany zachowań komunikacyjnych, a
zwłaszcza odwrócenia trendu polegającego na wzrastającym uzależnieniu od
codziennego wykorzystywania samochodu osobowego przy przemieszczaniu się.
Działania te nie mogą sprowadzać się do formułowaniu restrykcji, ale powinny
budować i oferować realne i atrakcyjne alternatywne opcje sprzyjające zmianom
zachowań komunikacyjnych. Realizację wszystkich działań zawartych w planie i
związanych ze zrównoważoną mobilnością miejską zawarto w obszarze „Transport”.
W tabeli nr 5. pokazano powiązanie poszczególnych projektów realizowanych w
obszarze „Transport” z elementami zrównoważonej mobilności miejskiej.
10
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju – Krajowa Polityka Miejska – dokument roboczy - sierpień
2015r.
21
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
Tabela nr 5. Powiązanie poszczególnych projektów w obszarze „Transport” z
elementami zrównoważonej mobilności miejskiej
promocja ekologicznie czystych i
energooszczędnych pojazdów
wdrażanie nowych wzorców
użytkowania
inteligentne systemy transportowe
– ITS
zarządzanie mobilnością
Logistyka miejska
transport drogowy
bezpieczeństwo ruchu drogowego
Intermodalność
Tytuł projektu
transport niezmotoryzowany
Obszar
zbiorowy transport pasażerski
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
PROJEKTY ZGODNE Z ZIT REALIZOWANE PRZEZ GMINĘ DOPIEWO
√
Budowa i modernizacja dróg
√
√
√
Rozwój systemu ścieżek rowerowych oraz
√
√
√
spacerowych, a także poprawa ich jakości
Świadczenie usług transportowych – zapewnienie
√
√
√
mieszkańcom dostępu do komunikacji zbiorowej
Masterplan Aglomeracji Poznańskiej (adaptacja
dworców i terenów pod parkingi); udział w projekcie
√
√
√
√
- poprawa bezpieczeństwa komunikacyjnego na
terenie gminy
PROJEKTY GMINNE LUB INTERESARIUSZY ZEWNĘTRZNYCH
Transport
Współpraca z PKP S.A.
√
√
√
√
√
Budowa wiaduktu nad linią kolejową E-20 w
√
√
Dopiewcu
PROJEKTY REALIZOWANE PRZEZ POWIAT POZNAŃSKI NA TERENIE GMINY DOPIEWO
Rozwój systemu ścieżek rowerowych oraz
spacerowych, a także poprawa ich jakości w pasie
√
√
√
drogowym dróg powiatowych
√
√
√
√
√
√
√
√
Budowa i modernizacja dróg powiatowych
Budowa wiaduktów nad linią kolejową ( Budowa
dwupoziomowych skrzyżowań na przecięciu dróg
powiatowych z liniami kolejowymi)
Poznańska Kolej Metropolitalna. Węzły integracji
(ZIT) - budowa systemu funkcjonalnych
punktów przesiadkowych
Monitoring zachowań komunikacyjnych
mieszkańców powiatu poznańskiego
Rozbudowa i modernizacja sieci transportu
publicznego – kreowanie nowych połączeń
Promocja transportu publicznego na terenie
powiatu poznańskiego poprzez tworzenie
zintegrowanej internetowej platformy informacyjnej
Wspomaganie gmin w zakresie wprowadzania
nowych form zarządzania transportem
publicznym na terenie powiatu poznańskiego
22
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
4. Działania w zakresie mobilności miejskiej
Wyniki inwentaryzacji bazowej dla roku 2010 w sektorze transport wskazują, że emisja
CO2 na terenie gminy Dopiewo wynosi 60 037 Mg/rok i stanowi ona 38,8% ogółu emisji
z terenu gminy. Na podstawie zidentyfikowanych obszarów interwencji, określono w
planie listę projektów do realizacji do roku 2020. Realizacja tych projektów zgodna jest
z przyjętym celem głównym oraz z celami strategicznymi i szczegółowymi planu. W
tabeli nr 6. przedstawiono listę zadań związanych bezpośrednio z mobilnością
realizowanych przez gminę, natomiast w tabeli nr 7 listę zadań realizowanych przez
Powiat Poznański. Systematyczna ich realizacja w okresie 2015-2021 umożliwi
ograniczenie zużycia energii i emisji zanieczyszczeń gazowych wynikających między
innymi ze zmiany zachowań komunikacyjnych mieszkańców i rozwoju technologicznego
w branży motoryzacyjnej.
Tabela nr 6.
L.p.
1
2
3
4
5
6
Zestawienie projektów transportowych w ramach
niskoemisyjnej realizowanych przez Gminę Dopiewo.
Projekt
PROJEKTY ZGODNE Z ZIT
Budowa i modernizacja dróg
Rozwój systemu ścieżek rowerowych oraz spacerowych, a
także poprawa ich jakości
Świadczenie usług transportowych – zapewnienie
mieszkańcom dostępu do komunikacji zbiorowej.
Masterplan Aglomeracji Poznańskiej (adaptacja dworców i
terenów pod parkingi); udział w projekcie - poprawa
bezpieczeństwa komunikacyjnego na terenie gminy
PROJEKTY GMINNE LUB INTERESARIUSZY
ZEWNĘTRZNYCH
Współpraca z PKP S.A.
Budowa wiaduktu nad linią kolejową E-20 w Dopiewcu
Razem:
gospodarki
Plan
ograniczenia
zużycia
końcowego
energii do
roku 2020
MWh/rok
Plan
ograniczenia
emisji CO2
do roku 2020
Plan
przyrostu
produkcji
energii z OZE
do roku 2020
Mg/rok
MWh/rok
2.586
867
2.045
728
pośrednie
pośrednie
398
116
1.058
6.087
956
pośrednie
2.667
-
-
23
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
Tabela nr 7.
L.p.
1
2
3
4
5
6
7
8
Zestawienie projektów transportowych w ramach gospodarki
niskoemisyjnej realizowanych przez Powiat Poznański na terenie gminy
Dopiewo.
Projekt
Rozwój systemu ścieżek rowerowych oraz spacerowych w
pasie dróg powiatowych, a także poprawa ich jakości
Budowa i modernizacja dróg powiatowych
Budowa wiaduktów nad linią kolejową ( Budowa
dwupoziomowych skrzyżowań na przecięciu dróg powiatowych
z liniami kolejowymi)
Poznańska Kolej Metropolitalna. Węzły integracji (ZIT) budowa systemu funkcjonalnych punktów przesiadkowych
Monitoring zachowań komunikacyjnych mieszkańców powiatu
poznańskiego
Rozbudowa i modernizacja sieci transportu publicznego –
kreowanie nowych połączeń
Promocja transportu publicznego na terenie powiatu
poznańskiego poprzez tworzenie zintegrowanej internetowej
platformy informacyjnej
Wspomaganie gmin w zakresie wprowadzania nowych form
zarządzania transportem publicznym na terenie powiatu
poznańskiego
Razem:
1) Dotyczy obszaru całego powiatu poznańskiego
Plan
ograniczenia
zużycia
końcowego
energii do
roku 20201)
MWh/rok
Plan
ograniczenia
emisji CO2
do roku
20201)
Plan
przyrostu
produkcji
energii z OZE
do roku 2020
Mg/rok
MWh/rok
2.330
600
-
7.308
1.887
-
pośrednie
pośrednie
-
276
71
-
pośrednie
pośrednie
-
pośrednie
pośrednie
-
pośrednie
pośrednie
-
pośrednie
pośrednie
-
9.914
1.958
Biorąc pod uwagę przyjętą listę projektów, wyznaczono prognozę efektu ilościowego dla
roku 2020 przyjmując kompleksową realizację inwestycji zadeklarowanych przez
Gminę i interesariuszy niniejszego Planu. Założono, że realizacja wszystkich projektów
transportowych pozwoli na ograniczenie zużycia energii w 2020 roku o 6.087 MWh /
rok, a redukcja emisji CO2 z transportu osiągnie poziom 2.667 Mg/rok. W rozrachunku
obniżenia emisji i energochłonności nie uwzględniono projektów powiatowych, gdyż ich
efekt został rozliczony w skali całego powiatu, a nie w skali poszczególnych gmin.
24
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
4.1. Szczegółowy opis działań w zakresie mobilności
4.1.1. Transport niezmotoryzowany rowerowy i pieszy
Do tej pory udział ruchu rowerowego w podróżach ogółem na terenie gminy był
niewielki i wynosił zaledwie 1,0%. Jednak w Skórzewie, położonym w bezpośrednim
sąsiedztwie Poznania udział podróży realizowanych tym środkiem transportu jest
większy i wynosi 5,1%. Wyższy udział podróży rowerami wynika z zagospodarowania
przestrzennego tej miejscowości, gdzie większość punktów usługowych i handlowych
skupiona jest wokół centrum handlowego na rogu ulic Malwowej i Poznańskiej.
Drogi rowerowe na terenie gminy, na dzień 31 grudnia 2014 r. liczyły 0,9 km
długości. Daje to gęstość dróg rowerowych na poziomie 0,83 km/100 km2. W rankingu
gmin wielkopolski pod względem długości dróg rowerowych Dopiewo zajmowało
dopiero 132 pozycję na 149 gmin, które posiadają drogi rowerowe. Podobną gęstość
dróg rowerowych posiadają takie gminy, jak Zaniemyśl, Kaźmierz, Chodzież-miasto i
Mieścisko. Dla porównania w gminie Tarnowo Podgórne o podobnej liczbie
mieszkańców i podobnej powierzchni, długość sieci dróg rowerowych wynosi 17,7 km
co daje poziom nasycenia infrastruktury rowerowej na poziomie 17,4 km/100 km2.
Podobnie jest w Kórniku, gdzie na każde 100 km2 przypada 23,3 km dróg rowerowych.
W 2015 roku, wraz z modernizacją ul. Poznańskiej w Skórzewie oddano kolejny
odcinek drogi rowerowej o długości 1,48 km. Istniejące drogi rowerowe nie tworzą sieci,
a są jedynie pojedynczymi drogami zbudowanymi w ramach modernizacji najbardziej
zatłoczonych dróg. Projekty związane z budową nowych dróg rowerowych mają w
horyzoncie długookresowym stworzyć sieć dróg rowerowych. Sieć ta ma przede
wszystkim zapewnić bezpieczny dojazd do miejsc pracy i edukacji. Przewiduje się, że
rozwój sieci dróg rowerowych przyczyni się do zmiany podziału modalnego podróży
wewnątrz gminy i zwiększy udział podróży realizowanych rowerem. Zmniejszona w ten
sposób liczba samochodów osobowych realizujących przejazdy wewnątrz gminy
spowoduje zmniejszenie zatłoczenia ruchu drogowego. Poza dedykowanym projektem
gminy, budowa dróg rowerowych planowana jest także w ramach budowy nowych i
modernizacji istniejących dróg gminnych, budowy infrastruktury około parkingowej
przy zintegrowanych węzłach przesiadkowych oraz przy modernizacji dróg
powiatowych. Wg Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy nowe drogi rowerowe projektowane będą śladem Pierścienia
Rowerowego dookoła Poznania. Jego elementem będzie m.in. droga Tarnowo Podgórne Więckowice - Zborowo - Podłoziny - gmina Stęszew. Oprócz tego wśród planowanych
dróg pojawiają się także drogi rowerowe:
a) Zborowo - Więckowice - Pokrzywnica - Zakrzewo - Skórzewo - Poznań,
b) Dąbrówka - Palędzie,
c) Pokrzywnica - Sierosław.
Ponadto planuje się budowę drogi rowerowej łączącej las z jeziorem Niepruszewskim
wzdłuż istniejących dróg. Lokalizację nowych dróg rowerowych dopuszcza się na
terenie całej gminy. ze szczególnym uwzględnieniem możliwości segregacji ruchu
rowerowego od pieszego na obszarze miejscowości o intensywnej zabudowie.
Zwiększenie atrakcyjności podróży rowerowych będzie realizowane również
poprzez budowę parkingów „bike and ride” w ramach projektu „Masterplan Aglomeracji
25
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
Poznańskiej (adaptacja dworców i terenów pod parkingi); udział w projekcie - poprawa
bezpieczeństwa komunikacyjnego na terenie gminy” w Palędziu i Dopiewie.
Rozwój ruchu pieszego będzie się skupiał na budowie chodników przy budowie i
modernizacji dróg o największym natężeniu ruchu samochodowego oraz prowadzących
do największych generatorów ruchu.
Tytuł projektu
Zgodność z celami
strategicznymi PGN
Opis projektu
Koszt projektu
Rozwój systemu ścieżek rowerowych oraz
spacerowych, a także poprawa ich jakości
• ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do 2020 roku.
• zmniejszenie zużycia energii do 2020 roku.
Szczegółowy zakres działań realizowanych w
Rozbudowa sieci dróg rowerowych, która ma na
ramach projektu będzie obejmował budowę dróg celu stworzenie spójnej i bezpiecznej sieci tras
rowerowych na terenie całej gminy, mających na rowerowych na terenie powiatu oraz tras
celu umożliwienie szybkiego i bezpiecznego
łączących powiat z sąsiednimi miejscowościami.
poruszania się rowerem po jej obszarze,
Ścieżki rowerowe będą budowane także w
poprawa komfortu i bezpieczeństwa
ramach projektu "Poznańska Kolej
podróżowania przy wykorzystaniu roweru,
Metropolitalna. Węzły integracji - budowa
promocję zdrowego stylu życia i zwiększenie
systemu funkcjonalnych punktów
dostępu do oczekiwanych celów podróży.
przesiadkowych", jako udogodnienie mające
zachęcać do korzystania z kolei.
Koszt realizacji działania zostanie
0,6 mln PLN1)
uzupełniony na późniejszym etapie
Efekt ekologiczny
728 Mg CO2e/rok
projektu:
Podmiot
odpowiedzialny za
Gmina Dopiewo
realizację
1) dotyczy inwestycji na obszarze całego powiatu poznańskiego
26
Rozwój systemu ścieżek rowerowych oraz
spacerowych w ciągu dróg powiatowych, a
także poprawa ich jakości
300 Mg CO2e/rok1)
Powiat Poznański
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
4.1.2. Publiczny transport zbiorowy
Wzmocnienie systemu publicznego transportu zbiorowego, ma zachęcać
mieszkańców do pozostawienia samochodu w domu i dojazdu do pracy, czy na uczelnię
środkami transportu publicznego. Bardzo ważnym czynnikiem, który ma przyczynić się
do zwiększenia liczby przewożonych pasażerów, jest jej ścisłe powiązanie z koleją.
Równolegle ze zmianą rozkładu jazdy przeprowadzona będzie dalsza optymalizacja
przebiegu linii, która ma się przyczynić do jak najbardziej efektywnego wykorzystania
zakontraktowanych środków transportu. Narzędziami poprawy jakości będzie m.in.
taktowany rozkład jazdy, ściśle skoordynowany z koleją i skrócenie czasu przejazdu do
głównych generatorów ruchu. Z biegiem czasu planuje się powiększać zasięg sieci, jak i
częstotliwość kursowania autobusów. Na obszarach o niskiej gęstości zaludnienia, w
dalszym ciągu do obsługi linii dojazdowych do stacji i obiektów publicznych,
wykorzystywane będą minibusy. Przy podpisywaniu nowych umów, Gmina będzie kłaść
szczególny nacisk na wprowadzanie do eksploatacji pojazdów wyposażonych w silniki,
spełniające najostrzejsze normy emisji spalin. Aby przyciągnąć nowych pasażerów do
transportu publicznego, w procesie wyłaniania operatora, kładziony będzie także nacisk
na stałe podnoszenie komfortu podróży poprzez eksploatację pojazdów wyposażonych
w klimatyzację, systemy informacji pasażerskiej i wi-fi. Zwiększenie atrakcyjności
transportu publicznego następować będzie także poprzez rozbudowę odpowiedniej
infrastruktury przystankowej, pozwalającej w pełni wykorzystać walory taboru
niskopodłogowego.
Tytuł projektu
Zgodność z celem
strategicznym PGN
Opis projektu
Koszt projektu
Efekt ekologiczny projektu:
Świadczenie usług transportowych – zapewnienie mieszkańcom dostępu do
komunikacji zbiorowej.
• ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do 2020 roku.
• zmniejszenie zużycia energii do 2020 roku1).
Projekt przewiduje ustanawianie nowych linii transportu publicznego, koordynację
rozkładu jazdy z pociągami PKM, prace nad integracją taryfy i informacji pasażerskiej, a
także rozbudowę infrastruktury przystankowej.
9 mln PLN
97 Mg CO2e/rok
Podmiot odpowiedzialny za
Urząd Gminy Dopiewo
realizację
1) tylko w przypadku zmiany struktury pojemnościowej taboru pozwalającej na optymalny dobór pojemności taboru
do występujących potoków pasażerskich.
Obok działań związanych z zakupem taboru i budową nowoczesnej infrastruktury,
działania w zakresie wzrostu znaczenia transportu publicznego będą realizowane w
partnerstwie z Powiatem Poznańskim w ramach projektu: „Wspomaganie gmin w
zakresie wprowadzania nowych form zarządzania transportem publicznym na terenie
powiatu poznańskiego”. Projekt ten przewiduje budowę systemu połączeń
autobusowych „on demand”. Powiat poznański zamierza zbudować odpowiedni system
teleinformatyczny obsługujący sieć połączeń komunikacyjnych typu „autobus na
telefon”, działający szczególnie na obszarach o rozproszonej zabudowie.
27
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
4.1.3. Transport indywidualny
Wszystkie działania w zakresie modernizacji sieci drogowej mają na celu
optymalną integrację sieci dróg gminnych z siecią dróg krajowych, wojewódzkich i
powiatowych. Zakres modernizacji sieci dróg realizowany wspólnie z WZDW i ZDP w
Poznaniu ma głównie na celu zwiększenie bezpieczeństwa oraz maksymalne
upłynnienie ruchu na ciągach dróg głównych i głównych ruchu przyspieszonego.
Ważnym elementem dotyczącym dróg gminnych jest objęcie siecią drogową nowych
obszarów mieszkaniowych powstających na terenie gminy. Układ sieci drogowej będzie
tak modernizowany, aby ułatwić dojazd do węzłów integracji oraz do węzłów
drogowych przy drodze S 11, umożliwiające skrócenie pokonywanych dystansów w
codziennych dojazdach do pracy lub na uczelnie. W ramach tworzenia ciągów
alternatywnych, jednym z podstawowych projektów jest budowa dwupoziomowego
skrzyżowania z linią kolejową E-20 w Dopiewcu.
Modernizacja sieci drogowej ma także umożliwić poprawę warunków dojazdu
samochodom ciężarowym, do stref aktywizacji gospodarczej. (patrz rozdział 4.1.7.
Logistyka miejska). Równie ważnym celem modernizacji poszczególnych ciągów
komunikacyjnych jest lepsze przystosowanie ich pod kątem potrzeb publicznego
transportu zbiorowego poprzez wzmocnienie nawierzchni, budowę zatok
autobusowych, czy nowych platform przystankowych pozwalających w pełni
wykorzystać zalety taboru niskopodłogowego.
Na odcinkach dróg o dużym natężeniu ruchu dążyć się będzie do odseparowania
ruchu pieszego i rowerowego od ruchu samochodowego. Istotnym pakietem
realizowanym w ramach modernizacji dróg będzie poprawa bezpieczeństwa poprzez
budowę nowych skanalizowanych skrzyżowań i skrzyżowań z ruchem okrężnym oraz
nowego oświetlenia ulicznego.
Tytuł projektu
Zgodność z celem
strategicznym PGN
Opis projektu
Koszt projektu
Efekt ekologiczny
Podmiot odpowiedzialny za realizację
Budowa i modernizacja
dróg
Budowa wiaduktu nad linią
kolejową E-20 w Dopiewcu
• ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do 2020 roku.
• zmniejszenie zużycia energii do 2020 roku.
Modernizacja i budowa nowych
dróg gminnych określonych w
tabeli nr 8
Budowa wiaduktu nad linią
kolejową E20 Poznań-Berlin w
Dopiewcu ma zapewnić Budowa
wiaduktu w Dopiewcu ma
przekierować część ruchu z okolic
Dopiewa, a przede wszystkim z
wielkiego osiedla mieszkaniowego
budowanego w Dopiewcu w
kierunku budowanego pod
Konarzewem węzła drogi
ekspresowej S5, co znacząco
odciąży drogę powiatową 2401P
Dopiewo-Poznań na odcinku
Palędzie - Skórzewo.
Rozbudowa drogi 2401P
Palędzie (przejazd kolejowy) - węzeł
Dąbrówka (S11) - Poznań (Skórzewo, do
ul. Zakręt) o dł. 4,3 km
Realizacja projektu ma na celu
• Upłynnienie ruchu dojazdowego do
węzła drogowego Dąbrówka przy S-11
• Poprawa dojazdu mieszkańców
Dąbrówki i Palędzia do stacji kolejowej
i parkingu P&R Palędzie,
• poprawa funkcjonowania linii
autobusowych komunikacji
podmiejskiej
• odseparowanie ruchu rowerowego od
ruchu samochodowego;
21,757 mln PLN
Koszt realizacji działania zostanie
uzupełniony na późniejszym etapie
104,15 PLN1)
867 Mg CO2 (dotyczy całego
pakietu projektów drogowych)
Pośrednie
1 887 Mg CO21)
Urząd Gminy Dopiewo
PKP PLK S.A.
1) dotyczy inwestycji drogowych na obszarze całego powiatu poznańskiego
28
Budowa i modernizacja dróg
powiatowych
Powiat Poznański
(ZDP Poznań)
2) wg tabeli nr 8
1.
Dąbrowa
ul. Batorowska
0,650
x
x
x
2.
Dąbrowa
ul. Akacjowa
0,430
x
x
x
3.
Dąbrowa
ul. Leśna
0,930
x
x
x
4.
Dąbrówka
ul. Komornicka
1,000
x
x
x
5.
Dąbrówka
0,350
x
x
x
6.
Dąbrówka
ul. Lipowa i
Majątkowa
ul. Kolejowa
0,540
x
x
7.
Dopiewiec
ul. Wierzbowa
0,400
x
x
8.
Dopiewo
ul. Bukowska
0,800
9.
Dopiewo
ul. Sokołów
0,320
x
x
x
10.
Dopiewo
ul. Pogodna
0,280
x
x
x
11.
Dopiewo
ul. Północna
0,140
x
x
x
12.
Dopiewo
ul. Wodna
0,180
x
x
x
13.
Konarzewo
ul. Pogodna
0,190
x
x
x
14.
Palędzie
ul. Nowa
0,480
x
x
x
15.
Palędzie
ul. Leśna
0,500
x
x
x
16.
Palędzie
ul. Spokojna
0,500
x
x
x
17.
Palędzie
ul. Różana
0,250
x
x
x
18.
Skórzewo
0,200
x
x
x
19.
Skórzewo
ul. Akacjowa i
Jarzębinowa
ul. Wiśniowa
1,000
x
x
x
20.
Skórzewo
ul. Jaworowa
0,530
x
x
x
0,700
x
x
x
0,360
x
x
x
0,300
L.p.
Nazwa
miejscowości
Nazwa ulicy
21.
Skórzewo
22.
Skórzewo
ul. Leszczynowa,
Orzechowa, Cedrowa
i Mieczykowa
ul. Morwowa
23.
Skórzewo
ul. Ogrodowa
Zakres
przebudowy
24.
Skórzewo
ul. Rumiankowa
0,250
25.
Skórzewo
ul. Wąska
0,170
26.
Skórzewo
27.
Więckowice
28.
Zakrzewo
29.
Palędzie Dąbrówka
ul. Zakręt
ul. Świerkowa i ul.
Jeziorna
ul. Wspólna i
Środkowa
droga wzdłuż torów
x
odwodnienie
powierzchniowe
kanalizacja
deszczowa
chodnik
miejsca
postojowe
Jezdnia
pieszojezdnia
Tabela nr 8. Wykaz dróg i ulic przeznaczonych do remontu w ramach gminnego projektu
„Budowa i modernizacja dróg”
przepust
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
0,200
x
x
x
0,600
x
x
x
0,240
x
x
0,940
x
x
x
x
29
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
4.1.4. Wzrost intermodalności
Zgodnie z przyjętym Planem Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu
Zbiorowego dla Województwa Wielkopolskiego11, główną rolę w połączeniach
pomiędzy głównymi ośrodkami miejskimi województwa przejmować będzie kolej. Taka
polityka jest zgodna z krajowymi dokumentami strategicznymi.
W Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK) jednym z
głównych celów jest poprawa dostępności terytorialnej kraju w różnych skalach
przestrzennych poprzez rozwijanie infrastruktury transportowej. Dokument stwierdza,
że począwszy od 2015 roku powinno sukcesywnie następować zwiększenie udziału i
roli transportu szynowego w transporcie. W ruchu pasażerskim główny ciężar
rozwojowy, obok rozwoju połączeń między największymi ośrodkami miejskimi,
realizowanych z wykorzystaniem sieci kolei o najwyższych standardach, zostanie
położony na rozbudowę linii dojazdowych do obszarów metropolitalnych, które
będą zintegrowane z systemami lokalnego transportu publicznego. Poprawa
dostępności do miejsc koncentracji usług publicznych przyznaje duże znaczenie
inwestycjom kolejowym na liniach łączących największe miasta naszego kraju z
ośrodkami subregionalnymi.
Poprawa dostępności wewnątrz obszarów funkcjonalnych, głównie w oparciu o
transport publiczny jest najważniejszym działaniem w obszarach metropolitalnych i w
regionach. W jego ramach należy dążyć do integracji systemów transportu
publicznego w skali miasta, jego obszaru funkcjonalnego i regionu w połączeniu z
rozwojem szybkich systemów transportu publicznego takich, jak kolej
aglomeracyjna. Odrębnym celem jest także stworzenie zintegrowanego
multimodalnego systemu transportowego. Zintegrowanie transportu drogowego,
kolejowego, powietrznego i żeglugi ma nastąpić poprzez uwzględnienie w strategiach
średniookresowych wzajemnej komplementarności tych środków transportu.
W zakresie inwestycji pierwszoplanowe znaczenie będzie miało stworzenie
organizatorom transportu publicznego i operatorom dogodnych warunków do budowy
i rozbudowy terminali przesiadkowych dla różnych form transportu (wykorzystujących
nowoczesne rozwiązania technologiczne). W Długookresowej Strategii Rozwoju Kraju
(DSRK) – Polska 2030 „Trzecia fala nowoczesności”12 jednym z najistotniejszych zadań
jest zwiększanie dostępności terytorialnej Polski poprzez utworzenie zrównoważonego,
spójnego i przyjaznego użytkownikom systemu transportowego. Wszystkie te zadania
opisano w celu 9.
Stworzenie spójnych powiązań funkcjonalnych z dużymi ośrodkami miejskimi
tak, aby poszczególne gminy mogły jak najlepiej wykorzystać własny potencjał
gospodarczy i rozwojowy, skutecznie będzie przeciwdziałał wykluczeniu społecznemu i
wyludnianiu się słabiej rozwiniętych obszarów. Tak jest również w przypadku
miejskiego obszaru funkcjonalnego Poznania.
11
12
30
Załącznik Nr 1 do Uchwały Sejmiku Województwa Wielkopolskiego nr XI/307/15 z 26
października 2015 r.
Uchwała Rady Ministrów Nr 16 z dnia 5 lutego 2013 r. w sprawie przyjęcia Długookresowej
Strategii Rozwoju Kraju. Polska 2030. Trzecia Fala Nowoczesności – str.114
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
Według strategii, transport musi sprostać przede wszystkim wymaganiom
związanym z oszczędnością czasu, oferując coraz krótszy czas przejazdu i elastyczność
przemieszczania się oraz możliwość wykorzystania czasu spędzonego w podróży, a
także dostosować się do oczekiwań różnych grup zawodowych i wiekowych ludności.
W zakresie inwestycji, w ramach rozwoju systemu transportowego Krajowa Polityka
Miejska przyjmuje jako priorytet, obok przebudowy podstawowego układu drogowego,
który będzie eliminował tranzyt z centrum miasta i da uprzywilejowanie w ruchu
środkom transportu zbiorowego, inwestycje wokół linii szynowego transportu
publicznego. Warunkiem niezbędnym do pomyślnego włączenia różnych środków
transportu w system komunikacyjny miast jest jego szeroka integracja w postaci:
a) organizacji multimodalnych węzłów przesiadkowych,
b) zapewnienia łatwego dostępu do przystanków,
c) integracji taryfowej i rozkładowej,
d) budowy systemów „parkuj i jedź”,
głównie wokół istniejących linii kolejowych, których istniejące trasy przebiegają często
tak, że dają nadzieję na przyciągnięcie znacznych potoków pasażerów. W ten trend
włącza się także gmina Dopiewo przyjmując strategię rozwoju terenów około
dworcowych jako głównych węzłów przesiadkowych. Pod kątem potrzeb gminy będą
rozwijane parkingi „parkuj i jedź”. W Planie Gospodarki Niskoemisyjnej w zakresie
wzrostu intermodalności przyjęto do realizacji dwa projekty, poprawiające dostęp do
stacji kolejowych. Są one adresowane dla osób dojeżdżających do kolei zarówno
własnym samochodem, jak i rowerem, czy środkami transportu publicznego. Zbliżenie i
skonsolidowanie przystanków autobusowych w sąsiedztwie obiektów stacyjnych ma
poprawić jakość przesiadek, minimalizując drogi dojścia i czas niezbędny do zmianę
środka transportu.
31
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
Tytuł projektu
Zgodność z celem
strategicznym PGN
Opis projektu
Koszt projektu
Efekt ekologiczny projektu:
Masterplan Aglomeracji Poznańskiej
Poznańska Kolej Metropolitalna. Węzły
(adaptacja dworców i terenów pod
integracji (ZIT) - budowa systemu
parkingi); udział w projekcie - poprawa
funkcjonalnych punktów przesiadkowych
bezpieczeństwa komunikacyjnego na
terenie gminy
• ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do 2020 roku.
• zmniejszenie zużycia energii do 2020 roku.
Szczegółowy zakres działań będzie
Szczegółowy zakres działań w tym projekcie
obejmował budowę:
będzie obejmował:
1) parkingu typu P&R w Dąbrówce wraz z
1) przebudowę dróg powiatowych, będących
odwodnieniem o pojemności 125 miejsc
drogami dojazdowymi do dworców
postojowych dla samochodów
kolejowych,
osobowych, w tym 7 miejsc postojowych
2) budowę dróg rowerowych do dworca,
dla osób niepełnosprawnych, 36
znajdujących się w ciągu dróg
stanowisk postojowych dla rowerów oraz
powiatowych
8 zadaszonych stanowisk postojowych dla 3) budowę systemów naprowadzania na
motocykli.
parkingi P&R oraz tablice systemów
2) budowę wjazdów na parking, chodników i
informacji pasażerskiej,
ciągów pieszo- rowerowych,
3) budowę zatoki autobusowej/miejsc
krótkotrwałego postoju przy budynku
dworca,
4) montaż biletomatu z funkcją obsługi kart
PEKA,
5) montaż systemu monitoringu
6) montaż infokiosku,
7) instalację urządzeń umożliwiających
identyfikację przedmiotowego parkingu
jako parkingu w systemie P&R (tablice
informacyjne zawierające logo systemu
oraz informacje kierunkowe i
naprowadzające),
327.060 PLN
130 mln PLN1)
116 Mg CO2e/rok
71 Mg CO2e/rok
Podmiot odpowiedzialny za
Urząd Gminy Dopiewo
Powiat Poznański
realizację
ZDP Poznań
1) dotyczy inwestycji na drogach dojazdowych do węzłów przesiadkowych na obszarze całego powiatu poznańskiego
32
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
4.1.5. Wdrażanie nowych wzorców zachowań komunikacyjnych
Zmianę zachowań komunikacyjnych zamierza się osiągnąć także poprzez
prowadzenie działań „miękkich”. Działania te realizowane będą w trzech płaszczyznach:
1. Zebranie informacji o funkcjonowaniu wszystkich operatorów i przewoźników
z powiatu poznańskiego, na jednej stronie internetowej, połączone z
uruchomieniem zintegrowanego planera podróży obejmującego cały miejski
obszar funkcjonalny Poznania.
2. Wzrost świadomości społeczeństwa w zakresie oddziaływania poszczególnych
środków transportu na środowisko naturalne oraz na jakość życia w mieście;
3. Tworzenie narzędzi umożliwiających zwiększoną partycypację społeczną w
zakresie wprowadzanych zmian w sieci publicznego transportu zbiorowego.
Tytuł projektu
Zgodność z celem strategicznym PGN
Opis projektu
Koszt projektu
Efekt ekologiczny projektu:
Podmiot odpowiedzialny za realizację
Promocja transportu publicznego na terenie powiatu poznańskiego poprzez
tworzenie zintegrowanej internetowej platformy informacji pasażerskiej
• ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do 2020 roku.
• zmniejszenie zużycia energii do 2020 roku.
Aby ułatwić podróżowanie liniami transportu publicznego oraz zachęcić do
podróży intermodalnych, niezbędna jest zintegrowana informacja pasażerska
dostępna w jednym miejscu i obejmująca skoordynowane połączenia wielu
przewoźników działających na terenie całego powiatu poznańskiego; Celem
strony jest także bieżące informowanie mieszkańców powiatu poznańskiego o
wszelkich zmianach w układzie komunikacyjnym, cenach biletów itp.
0,3 mln PLN
pośredni
Powiat Poznański
33
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
4.1.6. Zarządzanie mobilnością
Zarządzanie mobilnością jako proces, wymagać będzie opracowania szerokiego spektrum
wskaźników diagnozujących stan systemu transportowego na terenie całego miejskiego obszaru
funkcjonalnego Poznania. Zaproponowane wskaźniki muszą obrazować stan systemu
transportowego i jego wpływ na wszelkie dziedziny funkcjonowania obszaru takie, jak
gospodarka przestrzenna, bezpieczeństwo, energochłonność, środowisko, wykluczenie
społeczne, rozwój gospodarczy, zdrowie, edukacja itp. Najważniejszym elementem jest
wyznaczanie mierzalnych poziomów odniesienia opartych na realistycznej diagnozie aktualnej
sytuacji. Postępy dokonywane w realizacji celu głównego i celów szczegółowych planu oraz
zgodność z poziomami docelowymi należy oceniać regularnie w oparciu o wybrane wskaźniki.
Planuje się podjęcie odpowiednich działań, w ramach całej aglomeracji, aby zapewnić dostęp do
istotnych danych i statystyk związanych z mobilnością. Sprawozdanie z monitorowania powinno
stanowić podstawę przeglądu procesu wdrażania przedmiotowego planu. Realizację niniejszego
przedsięwzięcia ma umożliwić projekt pn. „Monitoring zachowań komunikacyjnych
mieszkańców powiatu poznańskiego”. Jego efektem mają być raporty mówiące o wpływie
działań podejmowanych w ramach różnorodnych projektów na zmianę preferencji w zakresie
wyboru środka podróży.
Projektem inwestycyjnym realizowanym w tej grupie tematycznej jest projekt
„Świadczenie usług transportowych – zapewnienie mieszkańcom dostępu do komunikacji
zbiorowej”, w ramach którego przewiduje się wdrożenie systemu zarządzania ruchem
autobusów i systemu dynamicznej informacji pasażerskiej.
Innym elementem zarządzania mobilnością jest wprowadzanie nowoczesnych narzędzi
umożliwiających dopasowanie oferty przewozowej na terenie powiatu do dynamicznie
zmieniających się potrzeb mieszkańców. Jednym z takich narzędzi mają być „autobusy na
telefon”, kursujące głównie na obszarach o rozproszonej zabudowie. Ideą takich linii o
wielowariantowym przebiegu jest opcjonalne uruchomienie ich kursowania w zależności od
wcześniejszego zgłoszenia takiego zapotrzebowania przez pasażera. Wg zamierzeń projektu,
Powiat Poznański planuje budowę odpowiedniego systemu informatycznego, pod który będą
mogli podłączyć się wszyscy operatorzy transportu publicznego z powiatu poznańskiego.
Tytuł projektu
Zgodność
z
strategicznym PGN
Opis projektu
Monitoring zachowań
komunikacyjnych mieszkańców
powiatu poznańskiego
celem
Koszt projektu
Wspomaganie gmin w zakresie
wprowadzania nowych form
zarządzania transportem publicznym
na terenie powiatu poznańskiego
• ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do 2020 roku.
• zmniejszenie zużycia energii do 2020 roku.
Budowa systemu informatycznego
Budowa systemu informatycznego
umożliwiającego wszystkim
umożliwiającego uruchomienie usług
interesariuszom śledzenie za pomocą
transportu publicznego „on demand”.
dedykowanej strony internetowej zmian w System taki jest niezbędny do
zakresie monitorowania zachowań
efektywnego świadczeń usług
komunikacyjnych mieszkańców powiatu
przewozowych na obszarach o
poznańskiego.
rozproszonej zabudowie.
do oszacowania
do oszacowania
Efekt ekologiczny projektu:
pośredni
pośredni
Podmiot odpowiedzialny za
realizację
Powiat Poznański
Powiat Poznański
34
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
4.1.7. Logistyka miejska
Atutem gminy Dopiewo jest fakt rozmieszczenia dużych centrów logistycznych i
zakładów przemysłowych na obrzeżach gminy w bezpośrednim sąsiedztwie autostrady
A2, drogi ekspresowej S 11 oraz drogi wojewódzkiej 307. Tym samym ruch dużych
samochodów ciężarowych został skupiony poza obszarami mieszkaniowymi i obszarami
cennymi przyrodniczo. Taka lokalizacja terenów aktywizacji gospodarczej rodzi jedynie
problemy z zapewnieniem odpowiedniej przepustowości dróg serwisowych od węzła do
podsieci dróg zapewniających obsługę transportową tego terenu.
Innym problemem związanym z logistyką miejską jest przede wszystkim
organizacja
oraz zaopatrzenie wielkopowierzchniowych placówek handlowych,
zlokalizowanych w obszarach intensywnej zabudowy mieszkaniowej Skórzewa i
Dąbrówki lub przy ulicach o wąskim przekroju jezdni oraz odbiór odpadów
komunalnych tak, aby zachować płynność innym uczestnikom ruchu. Na najbardziej
zatłoczonych odcinkach sieci drogowej, z dużym udziałem ruchu ciężarowego,
budowane będą dodatkowe ciągi pieszo-rowerowe odseparowane od ruchu
samochodowego. Dlatego wiele projektów przypisanych budowie dróg można przypisać
także logistyce miejskiej.
4.1.8. Inteligentne systemy transportowe
Na razie nie przewiduje się wprowadzania tego typu systemów na terenie gminy
Dopiewo. Pojedynczymi elementami realizowanymi w ramach w/w projektów będą
m.in. tablice o zajętości miejsca na parkingach „park end ride”, czy elektroniczne tablice
informacji pasażerskiej w węzłach przesiadkowych;
35
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
4.2. Proces wdrażania
miejskiej
elementów
zrównoważonej
Tabela nr 8. Harmonogram działań i określenie liczby interesariuszy.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
36
Tytuł projektu
Podmiot
realizujący
Data
realizacji
Gmina Dopiewo
2014-2018
Budowa i modernizacja dróg
Rozwój systemu ścieżek rowerowych
oraz spacerowych, a także poprawa ich
jakości
Masterplan Aglomeracji Poznańskiej
(adaptacja dworców i terenów pod
parkingi); udział w projekcie - poprawa
bezpieczeństwa komunikacyjnego na
terenie gminy
Świadczenie usług transportowych –
zapewnienie mieszkańcom dostępu do
komunikacji zbiorowej.
Współpraca z PKP S.A.
Środki
finansowe
Budżet Gminy
Dopiewo +
środki unijne
Budowa wiaduktów nad linią kolejową (
Budowa dwupoziomowych skrzyżowań
na przecięciu dróg powiatowych z
liniami kolejowymi)
Poznańska Kolej Metropolitalna.
Węzły integracji (ZIT) - budowa
systemu funkcjonalnych punktów
przesiadkowych
Monitoring zachowań komunikacyjnych
mieszkańców powiatu poznańskiego
Promocja transportu publicznego na
terenie powiatu poznańskiego poprzez
tworzenie zintegrowanej internetowej
platformy informacyjnej
Wspomaganie gmin w zakresie
wprowadzania nowych form
zarządzania transportem publicznym na
terenie powiatu poznańskiego
Wartość projektu
21 757 101
Koszt realizacji
działania zostanie
uzupełniony na
późniejszym etapie
Gmina Dopiewo
2015-2020
Budżet Gminy
Dopiewo +
środki unijne
Gmina Dopiewo
2014-2016
Budżet Gminy
Dopiewo +
środki unijne
327 060
Gmina Dopiewo
2015-2016
Budżet Gminy
Dopiewo +
środki unijne
2 500 000
Gmina Dopiewo,
PKP i inni
beneficjenci
2015-2020
-
Koszt realizacji
działania zostanie
uzupełniony na
późniejszym etapie
Budowa wiaduktu nad linią kolejową E20 w Dopiewcu
Rozwój systemu ścieżek rowerowych
oraz spacerowych, a także poprawa ich
jakości w pasie drogowym dróg
powiatowych
Budowa i modernizacja dróg
powiatowych
mobilności
PKP
2016-2020
Budżet PKP
Powiat Poznański,
ZDP Poznań
2015-2020
Budżet Powiatu
+ środki
zewnętrzne
600.000
Powiat Poznański,
ZDP Poznań
2016-2021
Budżet Powiatu
+ środki
zewnętrzne
104.150.0001)
Powiat Poznański,
ZDP Poznań
2015-2020
Budżet Powiatu
+ środki
zewnętrzne
80.000.000
Powiat Poznański,
ZDP Poznań
2015-2022
Budżet Powiatu
+ środki
zewnętrzne
130.000.0001)
Powiat Poznański
2017-2022
Budżet Powiatu
+ środki
zewnętrzne
Koszt realizacji
działania zostanie
uzupełniony na
późniejszym etapie
Powiat Poznański
2016-2020
Budżet Powiatu
300.000
Budżet Powiatu
Koszt realizacji
działania zostanie
uzupełniony na
późniejszym etapie
Powiat Poznański
2016-2020
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
4.3. Zgodność działań związanych z mobilnością miejską zawartych w
Planie Gospodarki Niskoemisyjnej z działaniami zawartymi w
strategii kraju, województwa, aglomeracji i gminy
Tabela nr 9. Zgodność działań określonych w suplemencie ze Strategią Rozwoju
Województwa Wielkopolskiego WIELKOPOLSKA 202013
1.
Cel strategiczny
1. Poprawa 1.
dostępności i
spójności
komunikacyjnej
regionu
Cel operacyjny
1.1. Zwiększenie
spójności sieci
drogowej
Działania
• Modernizacja podstawowej sieci
drogowej, budowa nowych
odcinków tworzących i
organizujących system oraz
scalających i wiążących go z
systemami zewnętrznymi.
• Wzmocnienie lokalnej sieci dróg
• Budowa spójnego systemu dróg
rowerowych i infrastruktury im
towarzyszącej.
2.
1.2. Wzrost
różnorodności oraz
upowszechnianie
efektywnych form
transportu
• Wsparcie rozwoju transportu
multimodalnego.
• Rozwój systemów zarządzania
transportem publicznym.
1.5. Rozwój transportu
zbiorowego
• Preferencje dla transportu
szynowego.
• Modernizacja regionalnej sieci
kolejowej oraz wzmocnienie jej
integracji z pozostałymi środkami
komunikacji zbiorowej.
• Promocja transportu zbiorowego w
miastach przez tworzenie ułatwień
dla transportu zbiorowego
(wydzielanie odrębnych pasów
ruchu, budowa parkingów „park
and ride”, „park and bike” itp.).
• Rozwój i promocja kolei
metropolitalnej - zwiększenie
częstotliwości i skrócenie czasu
przejazdów, rozbudowa sieci
przystanków i punktów
przesiadkowych.
• Promocja ekologicznych form
transportu zbiorowego.
13
Tytuł projektu
• Budowa i modernizacja dróg
• Budowa i modernizacja dróg powiatowych
• Budowa wiaduktu nad linią kolejową E-20
w Dopiewcu
• Rozwój systemu ścieżek rowerowych oraz
spacerowych w gminie Dopiewo
• Rozwój systemu ścieżek rowerowych oraz
spacerowych, a także poprawa ich jakości
w pasie drogowym dróg powiatowych
• Masterplan Aglomeracji Poznańskiej
(adaptacja dworców i terenów pod
parkingi); udział w projekcie - poprawa
bezpieczeństwa komunikacyjnego na
terenie gminy
• Poznańska Kolej Metropolitalna. \Węzły
integracji (ZIT) - budowa systemu
funkcjonalnych punktów przesiadkowych
Wspomaganie gmin w zakresie
wprowadzania nowych form zarządzania
transportem publicznym na terenie powiatu
poznańskiego
• Masterplan Aglomeracji Poznańskiej
(adaptacja dworców i terenów pod
parkingi); udział w projekcie - poprawa
bezpieczeństwa komunikacyjnego na
terenie gminy
• Poznańska Kolej Metropolitalna. Węzły
integracji (ZIT) - budowa systemu
funkcjonalnych punktów przesiadkowych
Promocja transportu publicznego na terenie
powiatu poznańskiego poprzez tworzenie
zintegrowanej internetowej platformy
informacyjnej
WIELKOPOLSKA 2020 - Zaktualizowana Strategia Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do
2020 roku - Załącznik do Uchwały NR XXIX/559/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z
dnia 17 grudnia 2012 roku
37
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
4.
5.
Cel strategiczny
Zwiększanie
konkurencyjności
metropolii
poznańskiej i
innych ośrodków
wzrostu w
województwie
Zwiększenie
spójności
województwa
Cel operacyjny
4.1. Rozwój metropolii
poznańskiej
5.2. Rozwój obszarów
wiejskich
Działania
• Zwiększenie powiązań
komunikacyjnych stolicy regionu z
otoczeniem, wraz z modernizacją
poznańskiego węzła
komunikacyjnego, w tym poprawa
stanu komunikacji zbiorowej.
• Zapewnienie efektywnej
infrastruktury transportowej i
poprawa transportu zbiorowego.
Tytuł projektu
• Masterplan Aglomeracji Poznańskiej
(adaptacja dworców i terenów pod
parkingi); udział w projekcie - poprawa
bezpieczeństwa komunikacyjnego na
terenie gminy
• Poznańska Kolej Metropolitalna. Węzły
integracji (ZIT) - budowa systemu
funkcjonalnych punktów przesiadkowych
Tabela nr 10. Zgodność działań określonych w suplemencie z Długookresową Strategią
Rozwoju Kraju „Trzecia fala nowoczesności”14
1.
Cel
8. Wzmocnienie
mechanizmów
terytorialnego
równoważenia
rozwoju dla
rozwijania i
pełnego
wykorzystania
potencjałów
regionalnych
Kierunki interwencji
8.2. Stworzenie
warunków
sprzyjających
tworzeniu
pozarolniczych
miejsc pracy na
wsi i zwiększaniu
mobilności
zawodowej na
linii
obszary
wiejskie - miasta
1.
2.
9. Zwiększenie
dostępności
terytorialnej
Polski poprzez
utworzenie
zrównoważoneg
o, spójnego i
przyjaznego
użytkownikom
systemu
transportowego
14
38
9.4. Udrożnienie
obszarów miejskich i
metropolitarnych
Działania
Tytuł projektu PGN
• Rozwijanie systemów
transportowych gwarantujących
dostępność obszarów wiejskich
m.in. poprzez rozbudowę i
modernizację lokalnej
infrastruktury drogowej i kolejowej
oraz usprawnienie połączeń
komunikacyjnych z najbliższymi
ośrodkami miejskimi
• Usprawnień połączeń
komunikacyjnych pomiędzy
obszarami wiejskimi, szczególnie
tymi o funkcjach typowo
rolniczych, z najbliższymi
ośrodkami miejskimi.
• Podjęcie działań na rzecz
upłynnienia ruchu transportu
miejskiego, zapewnienie
dogodnych przesiadek, lepsza
koordynacja środków transportu
zbiorowego, integracja systemów
taryfowych, podniesienie jakości
oferty transportu publicznego.
• Budowa i modernizacja dróg na terenie
gminy Dopiewo
• Budowa i modernizacja dróg powiatowych
• Masterplan Aglomeracji Poznańskiej
(adaptacja dworców i terenów pod
parkingi); udział w projekcie - poprawa
bezpieczeństwa komunikacyjnego na
terenie gminy
• Poznańska Kolej Metropolitalna. \Węzły
integracji (ZIT) - budowa systemu
funkcjonalnych punktów przesiadkowych
• Świadczenie usług transportowych –
zapewnienie mieszkańcom dostępu do
komunikacji zbiorowej.
• Świadczenie usług transportowych –
zapewnienie mieszkańcom dostępu do
komunikacji zbiorowej.
• Masterplan Aglomeracji Poznańskiej
(adaptacja dworców i terenów pod
parkingi); udział w projekcie - poprawa
bezpieczeństwa komunikacyjnego na
terenie gminy
• Poznańska Kolej Metropolitalna. \Węzły
integracji (ZIT) - budowa systemu
funkcjonalnych punktów przesiadkowych
• Wspomaganie gmin w zakresie
wprowadzania nowych form zarządzania
transportem publicznym na terenie powiatu
poznańskiego
Uchwała Rady Ministrów Nr 16 z dnia 5 lutego 2013 r. w sprawie przyjęcia Długookresowej
Strategii Rozwoju Kraju. Polska 2030. „Trzecia Fala Nowoczesności”
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
Tabela nr 11. Zgodność działań określonych w suplemencie ze Strategią Rozwoju
Transportu do 2020 roku15
Cel strategiczny
1.
Stworzenie
zintegrowanego
systemu
transportowego
Cel
szczegółowy
stworzenie
nowoczesnej,
spójnej sieci
infrastruktury
transportowej,
poprawa
sposobu
organizacji i
zarządzania
systemem
transportowym,
bezpieczeństwo
i niezawodność
ograniczanie
negatywnego
wpływu
transportu na
środowisko,
15
Kierunki interwencji
• rozwijanie – przy współpracy z jednostkami
samorządu terytorialnego – dróg lokalnych i ich
połączeń z siecią dróg krajowych i
wojewódzkich;
• rozwój infrastruktury bezpieczeństwa ruchu
drogowego;
• modernizacja infrastruktury dworców i
przystanków kolejowych;
• w obszarach funkcjonalnych miast –
rewitalizacja i rozbudowa linii kolejowych;
• podejmowanie działań zmierzających do lepszej
integracji transportu szynowego i kołowego.
• zorganizowanie sprawnego, zgodnego z
oczekiwaniami mieszkańców przemieszczania
osób wewnątrz gminy i ułatwienie
przemieszczania do i z obszarów zewnętrznych;
• zapewnienie równowagi pomiędzy zdolnością
transportu do służenia rozwojowi
ekonomicznemu, a poszanowaniem środowiska
naturalnego i poprawą jakości życia w
przyszłości.
Model organizacji i zarządzania tym systemem
będzie opierał się na:
ścisłej współpracy organów administracji rządowej
i samorządowej, zarządców infrastruktury oraz
przewoźników w zapewnieniu efektywnych i
bezpiecznych przewozów transportowych,
oddziaływaniu na popyt na usługi transportowe
oraz wdrażaniu nowoczesnych rozwiązań
technologicznych
Kierunki interwencji będą koncentrować się na
m.in. bezpiecznych pojazdach,.
Rozwój transportu do 2020 r. (z perspektywą do
2030 r.) oparty będzie na:
• wspieraniu rozwiązań organizacji transportu
najmniej zanieczyszczających środowisko;
• odpowiednim zarządzaniu popytem na ruch
transportowy;
• wdrażaniu innowacyjnych systemów
zarządzania ruchem transportowym w
poszczególnych gałęziach przyczyniających się
do zmniejszenia presji środowiskowych
generowanych przez transport;
• unowocześnianiu taboru wszystkich gałęzi
transportu (pojazdów oraz innych niezbędnych
urządzeń i wyposażenia) w celu doprowadzenia
go do stanu odpowiadającego unijnym oraz
krajowym standardom i wymogom ochrony
środowiska.
Projekty PGN
• Budowa i modernizacja dróg na
terenie gminy Dopiewo
• Budowa i modernizacja dróg
powiatowych
Masterplan Aglomeracji Poznańskiej
(adaptacja dworców i terenów pod
parkingi); udział w projekcie poprawa bezpieczeństwa
komunikacyjnego na terenie gminy
Wspomaganie gmin w zakresie
wprowadzania nowych form
zarządzania transportem publicznym
na terenie powiatu poznańskiego
Wspomaganie gmin w zakresie
wprowadzania nowych form
zarządzania transportem publicznym
na terenie powiatu poznańskiego
Świadczenie usług transportowych –
zapewnienie mieszkańcom dostępu
do komunikacji zbiorowej.
• Świadczenie usług transportowych
– zapewnienie mieszkańcom
dostępu do komunikacji zbiorowej.
• Wspomaganie gmin w zakresie
wprowadzania nowych form
zarządzania transportem
publicznym na terenie powiatu
poznańskiego
• Świadczenie usług transportowych
– zapewnienie mieszkańcom
dostępu do komunikacji zbiorowej.
Uchwała Rady Ministrów Nr 6 z dnia 22 stycznia 2013 r. w sprawie Strategii Rozwoju
Transportu do 2020 r. (z perspektywą do 2030 r.)
39
Elementy zrównoważonej mobilności miejskiej
Tabela nr 12. Zgodność działań określonych w suplemencie ze Strategią Rozwoju
Aglomeracji Poznańskiej Metropolia Poznań 202016
Oś
2.Infrastruktura
i organizacja
transportu
Program
Działania
2.1
Metropolitalny
wielofunkcyjny
węzeł
transportowy
2.2
Kolej
metropolitalna
2.1.3. Rozwój sieci dróg kolejowych i kołowych w
powiązaniach krajowych i regionalnych dla
wzmocnienia funkcji intermodalnych i
dostępności do metropolitalnego węzła
transportowego.
2.2.3. Integracja kolei metropolitalnej z lokalnymi
systemami transportu zbiorowego.
2.2.4. Modernizacja i budowa nowych stacji,
przystanków i węzłów przesiadkowych wraz
tworzeniem nowoczesnych systemów
parkingowych i postojowych (Kiss&Ride,
Bike&Ride, Park&Ride).
2.3
Zintegrowany
transport
publiczny
2.3.2. Dostosowanie sieci połączeń transportu
zbiorowego do potrzeb przewozowych
mieszkańców. Integracja ofert
przewozowych poszczególnych operatorów
transportu publicznego w celu osiągnięcia
rozwiniętej i przejrzystej siatki połączeń,
objęcie transportem autobusowym lub
mikrobusowym nowych, urbanizujących się
terenów w ramach metropolii,
synchronizacja rozkładów jazdy
2.4.2. Stworzenie systemu „Bike&Ride”.
2.4
Infrastruktura i
ruch rowerowy
2.4.4. Budowa spójnego systemu dróg
rowerowych i infrastruktury towarzyszącej.
16
40
Projekty PGN
• Budowa i modernizacja dróg na
terenie gminy Dopiewo
• Budowa i modernizacja dróg
powiatowych
• Masterplan Aglomeracji
Poznańskiej (adaptacja dworców i
terenów pod parkingi); udział w
projekcie - poprawa
bezpieczeństwa komunikacyjnego
na terenie gminy
• Poznańska Kolej Metropolitalna.
\Węzły integracji (ZIT) - budowa
systemu funkcjonalnych punktów
przesiadkowych
• Świadczenie usług transportowych
– zapewnienie mieszkańcom
dostępu do komunikacji zbiorowej.
• Wspomaganie gmin w zakresie
wprowadzania nowych form
zarządzania transportem
publicznym na terenie powiatu
poznańskiego
• Masterplan Aglomeracji
Poznańskiej (adaptacja dworców i
terenów pod parkingi); udział w
projekcie - poprawa
bezpieczeństwa komunikacyjnego
na terenie gminy
• Rozwój systemu ścieżek
rowerowych oraz spacerowych w
gminie Dopiewo
• Rozwój systemu ścieżek
rowerowych oraz spacerowych, a
także poprawa ich jakości w pasie
drogowym dróg powiatowych
CBM Poznań - STRATEGIA ROZWOJU AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ – Metropolia Poznań 2020
Suplement do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Dopiewo
5. Działania wynikające z programu ochrony powietrza dla strefy
wielkopolskiej
Na podstawie wyników oceny poziomów substancji w powietrzu oraz wyników
klasyfikacji stref województwa wielkopolskiego określonych przez Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, opracowano "Program ochrony powietrza
dla strefy wielkopolskiej" (uchwała XXXIX/769/13 Sejmiku Województwa
Wielkopolskiego z dnia 23 grudnia 2013 r.), z którego wynika konieczność redukcji
emisji zanieczyszczeń pyłu zawieszonego PM10 i B(a)P. Termin realizacji Programu
ustalono na rok 2022 r. Na występowanie przekroczeń poziomów dopuszczalnych pyłu
zawieszonego na terenie strefy wielkopolskiej duży wpływ ma "niska emisja". Program
ochrony powietrza jest dokumentem określającym działania, których realizacja ma
doprowadzić do osiągnięcia wartości dopuszczalnych i docelowych substancji w
powietrzu. W celu ograniczenia emisji zanieczyszczeń w sektorze transportu należy
przeprowadzić następujące działania:
•
w zakresie emisji liniowej (komunikacyjnej) poprawa stanu technicznego dróg
istniejących w strefie wielkopolskiej poprzez ich utwardzenie lub utwardzenie
poboczy w celu redukcji wtórnego unosu pyłu z drogi;
• rozwój komunikacji publicznej oraz wdrożenie energooszczędnych i
niskoemisyjnych rozwiązań w transporcie publicznym;
• rozwój systemów ścieżek rowerowych lub komunikacji rowerowej;
• działania promocyjne i edukacyjne (ulotki, imprezy, akcje szkolne, audycje);
Plan działań krótkoterminowych określa zadania, w celu zmniejszenia ryzyka
wystąpienia przekroczeń poziomów dopuszczalnych i alarmowych pyłu zawieszonego
PM10. Do listy działań krótkoterminowych zalicza się:
•
•
•
•
przeniesienie uciążliwego natężenia ruchu samochodowego na odcinki
alternatywne, wyznaczone przez zarządzających drogami na danym obszarze
wraz z montażem tablic informacyjnych o objazdach;
możliwość darmowego korzystania z komunikacji zbiorowej, szczególnie na
terenie miejskich obszarów funkcjonalnych;
zwiększenie intensywności czyszczenia ulic na mokro;
bezwzględny zakaz wjazdu samochodów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5
tony na wyznaczone strefy obszarów zurbanizowanych.
41