Stany naglące w pediatrii

Stany naglące w
pediatrii
dr n. med. Jolanta Meller
Przyczyny i mechanizmy stanu zagrożenia życia
w różnych grupach wiekowych
Rozpoznanie stanu
krytycznego u dziecka
‹ zaburzenia
świadomości i siły
mięśniowej (hipo- i nadreaktywność)
‹ zaburzenia
krążenia obwodowego,
sinica
‹ zaburzenia
oddychania
1
Zmodyfikowana skala śpiączek
(Glasgow)
Różnicowanie stanów
śpiączkowych
Zestawienie stanów śpiączkowych
2
System ABCD wstępnej
oceny podstawowych
czynności życiowych
A
drożność dróg oddechowych
szmer oddechowy
B
oddychanie
oddech spontaniczny: kolor
skóry, częstość oddechu
C
krążenie
napięcie tętna na obwodzie:
kolor i temperatura kończyn,
częstość akcji serca, ciśnienie
tętnicze krwi
D
zaburzenia świadomości
zmodyfikowana skala śpiączki
Glasgow ( otwieranie oczu,
odpowiedź ruchowa,
odpowiedź słowna)
Postępowanie w stanach naglących nieurazowych
Resuscytacja na sali porodowej
3
Podstawowe czynności
ratujące życie w pediatrii
Najważniejszym celem podstawowych czynności
ratujących życie stosowanych w pediatrii jest
zapewnienie odpowiedniego utlenienia i
wentylacji u dziecka z zatrzymaniem akcji serca i
oddychania.
‹ Ważne jest szybkie rozpoczęcie resuscytacji,
gdyż do większości przypadków zatrzymania
akcji serca u dzieci dochodzi w procesie asfiksji
(duszenia się)
‹
Kolejność postępowania
‹
Oceń brak reakcji ze strony pacjenta
„
‹
nie przesuwaj pacjenta z podejrzeniem
uszkodzenia szyjnego odcinka rdzenia
kręgowego
Udrożnij drogi oddechowe
„
„
w większości przypadków dokonuje się tego
stosując manewr wysunięcia żuchwy z
jednoczesnym odgięciem głowy do tyłu
przy podejrzeniu uszkodzenia szyjnego odcinka
rdzenia kręgowego zastosuj manewr
wyluksowania żuchwy bez odginania głowy
Kolejność postępowania cd.
‹
Rozpocznij sztuczne oddychanie
„
„
„
„
niemowlę lub małe dziecko poniżej 2 roku życia –
usta lub maska na nozdrzach i ustach pacjenta
u starszych dzieci ratownik zapewnia sobie
szczelność połączenia usta-usta, zamykając
nozdrza pacjenta palcem wskazującym tej samej
ręki, którą odgina głowę
dwa powolne wdmuchnięcia powodujące
unoszenie się klatki piersiowej
kontynuacja sztucznego oddychania
w tempie 20 wdmuchnięć na minutę
4
Kolejność postępowania cd.
‹ Oceń
„
„
„
tętno
u niemowląt i małych dzieci – na tętnicy
udowej lub ramiennej
u starszych dzieci – na tętnicy szyjnej
jeżeli tętno jest niewyczuwalne, rozpocznij
zewnętrzny masaż serca
Kolejność postępowania cd.
‹
Ucisk klatki piersiowej ( zewnętrzny masaż
serca)
„
„
„
„
u niemowląt – ucisk na głębokość 1,5-2,5 cm, a u
starszych dzieci właściwa głębokość zapadania się
klatki piersiowej wynosi 2,5-4 cm
niezależnie od wieku częstość ucisków powinna
wynosić 100 na minutę
po każdych 5 uciskach zrób 1-1,5 sekundy przerwy
na wentylację
po 20 cyklach ucisk/wentylacja ponownie
sprawdź puls
Diagram decyzyjny w resuscytacji krążeniowo-oddechowej
5
Leki stosowane w resuscytacji
Postępowanie u dzieci z
ciężkimi urazami
12%
urazy tępe
(zamknięte)
- 2/3 urazy głowy
pozostałe
88%
Postępowanie u dzieci z
ciężkimi urazami
‹
‹
‹
‹
unieruchomienie i stabilizacja szyjnego odcinka
kręgosłupa
ABCD
szczegółowa ocena stanu dziecka
badania dodatkowe (morfologia, enzymy wątrobowe,
badanie ogólne moczu)
Nawet u dzieci będących w stanie śpiączki przez ponad
24 godz. istnieje więcej niż 50% szans na powrót do
zdrowia
6
Diagnostyka radiologiczna w
przypadku urazów
wielonarządowych
Urazy wielonarządowe (urazy duże)
Rozległy uraz,
pacjent
nieprzytomny
kręgosłupa
szyjnego, kl.
piersiowej,
miednicy, KT
głowy
Wskazane
Wskazane
Duży uraz j.
brzusznej
RTG KT, USG
Niewskazane USG może być przydatne nawet w czasie
Wskazane
resuscytacji.
Duży uraz
kl.piersiowej
RTG KT
Wskazane
Wskazane
warunkowo
Badanie kliniczne niewystarczające.
RTG dla wdrożenia leczenia (np. odmy). KT
- wyłączy duży krwiak śródpiersia, jeśli RTG
jest wątpliwe, MR - jeżeli podejrzenie
tętniaka aorty (zwłaszcza
rozwarstwiającego).
Transport w stanie zagrożenia
życia
Transport w stanie
zagrożenia życia
7
Transport w stanie
zagrożenia życia
Wypadkowość u dzieci
‹ Urazy
‹ Oparzenia
‹ Ostre
‹ Nagłe
zatrucia
zgony niemowląt
Ostre zatrucia u dzieci
‹
‹
‹
‹
‹
‹
‹
‹
‹
zatrucia lekami
„ leki nasenne i psychotropowe
„ salicylany
„ trójcykliczne leki przeciwdepresyjne
„ atropina
tlenek węgla
alkohol etylowy i metylowy
arszenik
azotyn sodu
benzyna
węglowodory
„ czterochlorek węgla
„ ropa naftowa
grzyby trujące
środki ochrony roślin - pestycydy
8
Niektóre dziecięce
zatrucia
aspiryna
tlenek węgla
‹ baterie „guziczki’ – środki żrące
‹ kwas fluorowodorowy – środki czyszczące i
odrdzewiacze
‹ kokaina
‹ grzyby
‹ trujące rośliny: jemioła, konwalia majowa,
bieluń
‹
‹
Postępowanie z dzieckiem
zatrutym
Dziecko zatrute
nieprzytomne
przytomne
drgawki
bez zaburzeń
oddychania
i/lub krążenia
zaburzenia
oddychania
zaburzenia
krążenia
Oddział
Pediatrii
Oddział
Intensywnej
Terapii
Schemat postępowania w ostrych zatruciach u dzieci
9
Zasady postępowania medycznego w szpitalu
Zatrucie etanolem
Etanol w małych stężeniach wykazuje
selektywne działanie depresyjne na OUN, a
dużych – uogólnione działanie depresyjne
‹ Przy stężeniach etanolu przekraczających
500 mg/dl może nastąpić zgon z powodu
depresji oddychania. U dzieci opisywano
drgawki i zgon spowodowany hipoglikemią
wywołaną alkoholem.
‹
Zatrucie substancjami o
działaniu cholinolitycznym
Objawy kliniczne (zespół antycholinergiczny)
‹ gorący jak piec
‹ ślepy jak kret
‹ suchy jak wiór
‹ czerwony jak burak
‹ szalony jak ...
10