najlepsze praktyki

WITAMY W SILHOUETTE!
SILHOUETTE to międzynarodowy projekt współfinansowany
przez program INTERREG IVC, poprzez mini-program
CREATOR. SILHOUETTE ma na celu identyfikację i
współdzielenie praktyk, wiedzy i narzędzi ułatwiających
szeroką adaptację rozwiązań opartych o technologie
teleinformatyczne umożliwiających aktywny, zdrowy i
społeczny styl życia osób starszych. W szczególności, projekt
koncentruje
się
na
bezpieczeństwie
zdrowotnym,
nowoczesnej komunikacji oraz wspomaganiu poza domem.
Projekt obejmuje porównanie potrzeb i roli osób starszych w
lokalnych społecznościach we wszystkich regionach objętych
programem CREATOR, ocenę wpływu istniejących rozwiązań teleinformatycznych wspierających zaspokojenie
potrzeb seniorów, przeprowadzenie wspólnego pilotowego transferu wybranych produktów i usług oraz określenie
wspólnych zaleceń dotyczących strategii rozwoju na poziomie lokalnym i regionalnym. W pierwszym numerze
magazynu projektu przedstawiamy kilka interesujących dobrych praktyk w obszarze wykorzystania rozwiązań
teleinformatycznych do wsparcia aktywności osób starszych, które zostały zidentyfikowane w uczestniczących w
projekcie regionach – Wielkopolsce, Västerbotten, Asturii, Häme, Lotaryngii, Północnych Węgier, Brescii.
Silhouette zorganizuje Warsztaty Dobrych Praktyk w nadchodzących miesiącach w każdym z uczestniczących
regionów.
DOBRE PRAKTYKI W REGIONACH SILHOUETTE
W regionach uczestniczących w projekcie SILHOUETTE zidentyfikowano
ponad 50 praktyk wykorzystujących rozwiązania teleinformatyczne do
wspierania
osób starszych. Dotyczą one zarówno praktycznego
wdrażania, jak i rozwoju produktów i usług teleinformatycznych, a także
promocji technologii teleinformatycznych wśród społeczności seniorów. W
broszurze prezentujemy te najbardziej interesujące i najbardziej udane
inicjatywy. Jedną z nich jest wsparcie gminy Skellefteå rozwoju
innowacyjnych produktów w ramach projektu Agnes wspófinansowanego
przez Program AAL. Dalej opisano udaną historię udostępnienia
Publicznych Punktów Dostępu do Internetu dla seniorów w Wielkopolsce.
W Häme technologie teleinformatyczne stosuje się do wsparcia
przygotowywania posiłków, podczas gdy w Asturii do wsparcia za w
codziennym życiu przy pomocy wideokonferencji. Z drugiej strony,
praktyka z Lotaryngii jest przykładem udanego programu nauczania
informatyki osób starszych.
WYCZULONE
NA
UŻYTKOWNIKA
SYSTEMY DOMOWE DLA SENIORÓW W
SPOŁECZEŃSTWIE INFORMACYJNYM
AGNES to odpowiedź na rosnącą liczbę osób
starszych żyjących samotnie w domach, które
wymagają zarówno społecznej jak i praktycznej
pomocy w codziennych aktywnościach i utrzymaniu
dobrej jakości życia. Obecnie często doskwiera im
społeczna jak i fizyczna izolacja, a także chroniczne
dolegliwości jak spadek zdolności poznawczych,
początkowe fazy demencji, niska aktywność i złe
samopoczucie.
AGNES dostarcza rozwiązania domowe wyczulone
na użytkownika, mające za cel wspomóc opiekę nad
nim i jego interakcję w społeczeństwie. Wykrywanie
subiektywnych stanów i aktywności osoby starszej
pozwala lepiej dopasować reakcje systemu.
Wykorzystanie
dedykowanej
sieci
społecznej
pozwala zredukować uczucie osamotnienia i
zachęcić do aktywności społecznych i poznawczych.
Ponadto platforma AGNES zapewnia medium
informacyjno-komunikacyjne osobom starszym, z
wiadomościami, aktualnościami na temat bliskich,
przypomnieniami o urodzinach i rzeczach do
zrobienia itp. Nowe wyświetlacze zanurzone w
otoczeniu i urządzenia dotykowe stanowią nowe
formy interakcji pomiędzy siecią społeczną a osobą
starszą. Seniorzy ze Szwecji, Hiszpanii i Grecji są
włączani we wszystkie etapy projektu, począwszy od
koncepcji a na ocenie skończywszy. Wpływ
praktyczny, socjopsychologiczny i skuteczność
wszystkich rozwiązań są testowane w domach
użytkowników.
PUBLICZNE PUNKTY DOSTĘPU
INTERNETU DLA SENIORÓW
DO
Publiczne
Punkty
Dostępu do Internetu
(PIAPy) od długiego
czasu przeciwdziałają
cyfrowemu wykluczeniu.
Gminy w Wielkopolsce
dostrzegły, że PIAPy
sprzyjają
aktywnej
współpracy
z
obywatelami
i
zorganizowały
takie
punkty nie tylko w
budynkach
administracji, ale także
w innych lokalizacjach
uczęszczanych
przez
obywateli. Obecnie ponad 75% gmin wielkopolskich
posiada PIAPy, pokrywając ponad 90% kosztów
związanych z ich działaniem. Inne instytucje
finansujące PIAPy to ochotnicza straż pożarna,
centra doradztwa rolniczego, urzędy pracy,
stowarzyszenia i inne pozarządowe organizacje. W
ponad 50% PIAPów pracownik zatrudniony na pełen
etat wspomaga obywateli w korzystaniu z
darmowego dostępu do komputerów z Internetem.
Co ciekawe, w Wielkopolsce PIAPy są często
wykorzystywane przez osoby w wieku 50+, ze
względu na ich rozmieszczenie także w klubach
seniora, domach opieki i parafiach. Te miejsca są
uczęszczane przez osoby starsze, które zyskały
możliwość skorzystania z komputera z dostępem do
Internetu. Dzięki tej nowoczesnej formie komunikacji,
dostępowi do e-usług, społeczeństwo informacyjne
jest w zasięgu osób starszych.
Czołowym miastem udostępniającym nowoczesne,
bazujące na Internecie mechanizmy komunikacji z
osobami starszymi w Wielkopolsce jest miasto
Poznań, gdzie utworzono 35 Publicznych Punktów
Dostępu do Internetu, w tym trzy w klubach seniora i
jeden w domu opieki. Komputery umieszczone w tych
miejscach są aktywnie wykorzystywane przez
seniorów i razem ze szkoleniami z obsługi komputera
organizowanymi w tych klubach i portalem Centrum
Inicjatyw Senioralnych tworzą dobry przykład oferty
miasta dla mieszkańców w podeszłym wieku, którzy
chcą pozostać aktywnymi członkami społeczeństwa
informacyjnego.
NIEZALEŻNE SPOŻYWANIE POSIŁKÓW
W DOMU
TELEINFORMATYCZNE
DOMU
Menumat to system bazujący
na
inteligentnych
urządzeniach w domu osoby
starszej. Pozwala seniorom
na niezależne spożywanie
posiłków, co podnosi ich
jakość życia. System monitoruje korzystanie z
posiłków i może wysyłać powiadomienia przez
Internet.
Od 2009 powiat Cidra w
Asturii
(Hiszpania)
jest
zaangażowany w pilotażową
inicjatywę
pod
nazwą
Retemancosi-Telegea
–
wspieraną między innymi przez samorząd Asturii i
Ministra Przemysłu Hiszpanii.
Urządzenie składa się z piekarnika, zamrażalki,
inteligentnego systemu półek i elementu sterującego,
pod kontrolą systemu Linux z bezprzewodową
łącznością z Internetem. Do funkcjonowania system
wymaga usługi cateringowej, polegającej na
okresowym dostarczaniu posiłków.
Posiłki są wcześniej zamawiane na podstawie menu.
Menumat identyfikuje posiłki, które znajdują się na
każdej półce. Konkretny posiłek może być ręcznie
wyciągnięty lub wybrany z listy, a piekarnik
automatycznie zidentyfikuje posiłek i odpowiednio
podgrzeje. Urządzenie powiadamia za pomocą
głośnika, kiedy danie jest gotowe. Piekarnik wyłącza
się automatycznie.
Menumat pozwala przedłużyć czas pozostania osób
starszych w domu, oferując elastyczność spożywania
posiłków.
System
ten
umożliwia
sektorowi
publicznemu
dostarczać
lepszą
i
bardziej
uniwersalną usługę osobom starszym, pozwalając
usługodawcom opieki na optymalizację zużycia
ograniczonych zasobów. Usługa bazująca na
Menumat jest świadczona przez kilka gmin w
Finlandii, w tym gminę Forssa mieszczącą się
regionie Häme. Inne gminy aktualnie testują system.
WSPARCIE
W
Projekt skupia się na opracowywaniu i testowaniu
innowacyjnych rozwiązań technicznych i usług
mających za cel poprawę społecznych i zdrowotnych
warunków życia niesamodzielnych osób starszych
pozostających
w
domach.
Stosuje
się
zaawansowane technologie teleinformatyczne, aby
wspomóc usługi opiekuńcze oraz dostarczyć system
koordynacji oraz zarządzania szeregiem takich usług
z jednego miejsca - „Centrum Koordynacji i
Monitoringu”
(CKM).
System
bazuje
na
monitorowaniu zdrowia oraz jakości życia. Celem
inicjatywy jest stworzenie „sieci teleopieki”, nie tylko,
aby dostarczać usługi niesamodzielnym osobom
starszym na terenach wiejskich, które wymagają
wsparcia, ale także aby wymieniać informacje między
różnymi udziałowcami (ośrodki pomocy społecznej,
lekarze, wolontariusze itp.) przez Internet. Poza tym
ma wspomóc w koordynacji zasobów, planowaniu
świadczenia usług i wyznaczaniu tras opiekunów.
Wideokonferencja to główne
narzędzie
służące
do
komunikacji
pomiędzy
seniorami a operatorami
CKM. Pomaga udzielać
wsparcia osobom żyjącym
samotnie dzięki kontaktowi
wzrokowemu, przy użyciu
kamer internetowych i Internetu. Jest to skuteczny
sposób na pomoc osobom, których stan psychiczny,
umysłowy i społeczny nie pozwala na wykonywanie
pewnych czynności takich jak kontrola dawkowania
leków. Udostępniane są także usługi związane z
ćwiczeniami umysłu i codzienną stymulacją.
Dodatkowo, rozważana jest komunikacja nie tylko z
opiekunami, ale także z bliskimi i innymi
użytkownikami.
Zdjęcie wykorzystane dzięki uprzejmości inicjatywy
Retemancosi-Telegea
w
Asturias
(www.retemancosi.net).
SZKOLENIA
SENIORÓW
KOMPUTEROWE
DLA
W Lotaryngii, kilka stowarzyszeń otrzymało wsparcie
finansowe ze strony samorządów lokalnych, w celu
organizacji zajęć z podstaw informatyki i
wykorzystania nowych technologii dla emerytów w
domach opieki, klubach seniora i świetlicach. Jednym
z takich stowarzyszeń jest tousbranches.com, które
wygrało konkurs organizowany przez CCAS –
ośrodek pomocy społecznej miasta Metz. Celem
konkursu było nagrodzenie najlepszych projektów
sprzyjających integracji osób starszych w mieście.
PARTNERZY
PROJEKTU
POZNAŃSKIE CENTRUM
SUPERKOMPUTEROWO
SIECIOWE
INSTITUTIONEN FÖR
INFORMATIK, UMEÅ
UNIVERSITET
FUNDACION CTIC
- CENTRO
TECNOLÓGICO
INNOPARK
PROGRAMMES OY
Nagroda w wysokości 2000 € została wykorzystana
do zorganizowania trzech dwugodzinnych sesji w
klubach seniora. Kursy są specjalnie dostosowane do
potrzeb osób starszych, które uczą się w różnym
tempie i z reguły są mniej zainteresowane
technologiami. Następnie proponuje się osobom
starszym uczęszczanie na regularne zajęcia nauki
obsługi komputera, oprogramowania i innych
technologii teleinformatycznych.
Szkolenie
obejmuje
podstawy
użytkowania
komputera i Internetu (email, strony internetowe, sieci
społeczne, komunikatory itp.). Dostępne są także
kursy z fotografii cyfrowej oraz procesorów tekstu.
UNIVERSITÉ PAUL
VERLAINE – METZ
UNIVERSITY OF MISKOLC
VALLE SABBIA
SOLIDALE
KONTAKT
W celu uzupełnienia szkoleń tousbranches.com
planuje wyposażyć osoby starsze w używane
komputery działające pod kontrolą systemu Linux i
innego darmowego oprogramowania. Koszt takiego
komputera dla osoby starszej to około 50-100 €. Inną
uzupełniającą usługą byłoby uruchomienie usługi
zdalnego wsparcia informatycznego. Specjalny
przycisk na klawiaturze byłby przeznaczony do
połączenia z centrum wsparcia, z którego informatyk
pomógłby rozwiązać problemy informatyczne.
Zdjęcie wykorzystane dzięki uprzejmości CCAS
(ccas-metz.fr).
Poznańskie Centrum
Superkomputerowo Sieciowe
ul. Noskowskiego 10
61-704 Poznań, Polska
telefon: (+48 61) 858-20-01
fax: (+48 61) 852-59-54
[email protected]