Kronice Fo,- i Fórmanowiczów z Wielichowa

Transkrypt

Mariusz Formanowicz
Fo-, i Fórmanowiczowie z Wielichowa
- kronika rodu od 1716 r.
Środa Wlkp., 2010-2011
© Copyright by Mariusz Formanowicz
1
Dziękuję Paniom Dorocie Fórmanowicz i Grażynie Stąpor,
oraz Panom Krzysztofowi i Tadeuszowi Fórmanowiczom,
za przekazane fotografie archiwalne i informacje
genealogiczne, które stały się jednym ze składników niniejszego opracowania.
M. Formanowicz/
2
Spis treści
I.
Wstęp i przedstawienie źródeł
4
II.
Wielichowo w drugiej połowie XVII-, i na początku XVIII w.
6
III.
Przodek rodu, jego pochodzenie i rodzina
7
IV.
II pokolenie Fórmanowiczów w Wielichowie
9
V.
Kolejne pokolenia Fórmanowiczów w Wielichowie
14
1. Gałąź Mateusza Fórmanowicza i Antoniny z d. Kuzdowicz
2. Gałąź Jadwigi Gałkowskiej, córki Michała Fórmanowicza
3. Gałąź Andrzeja Fórmanowicza i Marianny z Gajewiczów
4. Gałąź Anieli Krzyczyńskiej, córki Michała Fórmanwicza
5. Gałąź Marcina Fórmanowicza i Klary z d. Fliger
Ks. Antoni Fórmanowicz (1836 – 1913) - proboszcz w Czerlejnie.
15
Indeks osób wymienionych w tekście
19
3
I. Wstęp i przedstawienie źródeł
Opisana tutaj kronika rodu Fo-, i Fórmanowiczów z Wielichowa, w części obejmującej okres od
początku XVIII w. do roku 1914, oparta jest na zapisach zawartych w księgach parafii w Wielichowie. Z
uwagi na znaczne luki w tych dokumentach (o których szerzej za chwilę) jest oczywiste, że moja kronika
stanowi jedynie pewne przybliżenie do prawdy historycznej. Pozostaje bowiem nadal wiele wątpliwości,
zagadek oraz możliwych sytuacji alternatywnych, których nie kryję, przedstawiając w odpowiednich
miejscach inne rozwiązania. Jestem jednak przekonany, że na obecną chwilę przedstawiony opis faktów jest
przybliżeniem najlepszym z możliwych
Parafialne księgi metrykalne miasta Wielichowa, stanowiące pierwotne i podstawowe źródło badań
genealogicznych, są bardzo ubogie. Zarówno księgi ochrzczonych, zaślubionych jak i zmarłych,
rozpoczynają się dopiero w roku 1729. Ciągłość zapisów w księgach chrztów i zgonów, pochodzących z
XVIII w., kończy się na 1796 bądź 1797 roku, a w przypadku księgi zaślubionych na 1836. Początek XIX w.
pokrywają w części zapisy pochodzące z duplikatów ksiąg metrykalnych, przechowywanych w Archiwum
Państwowym w Poznaniu. Tu znajdziemy księgi chrztów, małżeństw i zgonów (w skrócie księgi - BMD) za
lata 1818–1825 i 1827-1829. Ciągłość zapisów do lat obecnych, w przypadku chrztów, rozpoczyna się od
1850 r., w przypadku małżeństw od 1864, a księgi zmarłych zachowały się w ciągłości do naszych czasów
dopiero od 1878 (!). W związku z tym do uzupełnienia dokumentacji zgonów wykorzystałem zapisy z USC
w Wielichowie prowadzone jednak (jak w całym zaborze pruskim) od 1874 r.
W tym stanie rzeczy niezwykle cennym źródłem genealogicznym okazały się księgi meldunkowe
miasta Wielichowa, pochodzące z lat 60-tych XIX w. Podają one daty (czasem tylko rok) urodzenia, oraz
pokrewieństwo osób mieszkających w momencie zapisu pod wspólnym adresem.
Biorąc pod uwagę nakreślone wyżej braki w zapisach metrykalnych, do prac genealogicznych
wykorzystałem informacje przekazane przez A.H. Kaletkę w jego monografii Wielichowa (Z przeszłości
miasta Wielichowa. 1429-1929, Wielichowo: 1929). Autor, nota bene kustosz Archiwum Państwowego w
Poznaniu, przy pisaniu monografii korzystał ze źródeł, które uległy zniszczeniu w czasie II wojny światowej.
Biorąc to pod uwagę, oraz mając na względzie rzetelność publikacji Kaletki, uznaję przekazywane przez
niego informacje za godne zaufania.
Poniżej podaję pełne zestawienie źródeł cytowanych przeze mnie w niniejszym opracowaniu.
I. Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu
1. Księgi metrykalne parafii pw. św. Marii Magdaleny w Wielichowie
Rodzaj księgi
Liber Baptisatorum (Chrzty)
Liber Mortuorum (Zgony)
Liber Copulatorum (Śluby)
Daty krańcowe
1729-1778
1778-1797
1850-1864
1864-1873
1873-1881 (miasto)
1876-1892 (wieś)
1882-1900 (miasto)
1729-1778
1778-1796
1878-1900 (miasto)
1881-1893 (wieś)
1900-1914
1729-1778
1778-1796
1796-1818
1818-1836
1864-1891 (miasto)
Cytuję
AAP, B 1729-1778
AAP, B 1778-1797
AAP, B 1850-1864
AAP, B 1864-1873
AAP, B 1873-1881
AAP, B 1876-1892
AAP, B 1882-1900
AAP, D 1729-1778
AAP, D 1778-1796
AAP, D 1878-1900
AAP, D 1881-1893
AAP, D 1900-1914
AAP, M 1729-1778
AAP, M 1778-1796
AAP, M 1796-1818
AAP, M 1818-1836
AAP, M 1864-1891
4
1871-1893 (wieś)
AAP, M 1871-1893
2. Księgi metrykalne parafii pw. św. Jadwigi w Wilkowie Polskim, Liber Copulatorum: 1809-1840
3. Księgi metrykalne parafii w Śremie
- Liber Copulatorum 1841-1858; 1873-1886
Cytuję:
- Liber Mortuorum
1887 - 1897
Ks. metryk. par. w Śremie
4. Księgi metrykalne parafii w Przemęcie, Liber mortuorum
5. Capitula Posnaniensis (CP) – Rewizje majątku Kapituły Poznańskiej
6. Konsystorz i Kuria Arcybiskupia; Sygn.: KA 0238: ks. Antoni Fórmanowicz
II. Archiwum Państwowe w Poznaniu
}
1. Duplikaty ksiąg metrykalnych pw. św. Marii Magdaleny w Wielichowie
Rodzaj księgi
Daty krańcowe
Cytuję
1818
APP,
BMD
1818
Księgi łączne
1819-1825
APP, BMD 1819-1825
(chrztów, małżeństw i
1827-1829
APP, BMD 1827-1829
zgonów)
2. Wielichowo, USC: akty zgonów 1874-1904. Cytuję: APP, Wiel. USC - zgony
3. Śrem, USC: akty zgonów
4. Karty meldunkowe osób zamieszkałych w Poznaniu
III. Inne archiwa i biblioteki
1. Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie (AGAD).
− Zbiór dokumentów pergaminowych, sygn. 6203: Zygmunt III, król, nadaje prawo odbywania
jarmarków w Wielichowie, należącym do biskupa i kapituły poznańskiej, 1596 r.
− Zbiór dokumentowych pergaminowych, sygn. 6246: Wawrzyniec Goślicki, biskup poznański,
zatwierdza miastu Wielichów jarmarki na św. Mateusza i św. Marka, 1601-1607.
2. Księgi meldunkowe miasta Wielichowa, 1840-1860. Cytuję: ks. meld. Wiel.
3. Księga dusz wsi Gradowice k/Wielichowa. Cytuję: KD Gradowice
4. Biblioteka UAM w Poznaniu: wspomnienia prof. Stefanii Fórmanowicz z okresu okupacji i tajnego nauczania. Odnalezione przez autora kroniki w dziale Zbiorów Specjalnych, pod sygnaturą 5143 III.
IV. Publikacje internetowe
2
1. Social Security Death Index [=> http://www.genealogy.com/index_r.html ]
2. Poznańskie cmentarze (wyszukiwarka) [=> http://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/search.html ]
V. Literatura (pozycje dotyczące tylko jednej osoby są cytowane wyłącznie w przypisach)
1. Cwojdziński Antoni, dr Zdzisław Grot, Rocznik Dziejów Powstania Wielkopolskiego 1918/19, nr 1,
Poznań: 1947
2. Czwojdrak T., Miasteczka rolnicze w latyfundium biskupstwa poznańskiego od XVI –XVIII wieku,
Roczniki Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu, 1969, T.45 (Wydz.Roln.T.13, Ekon. T.3), s.3–12.
3. Czwojdrak T., Przemysł w latyfundium biskupstwa poznańskiego od XVI – XVIII wieku (Z dziejów
wsi polskiej), Roczniki Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu, 1964, T.20, s.3–38.
4. Florkowski Henryk (red.), Kościan rzemiosłem stał, Poznańskie Zakłady Metalowe, Kościan: 1974
5. Jabłoński Tadeusz, Materiały do historii Powstania Wielkopolskiego 1918/19. T. 1, 1, Dowództwo
Okręgu Korpusu NR VII, Poznań: 1938
6. Jakuboszczak Piotr, Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Wielichowie 1761 – 1950, Wrocław: 2005
7. Jakuboszczak Piotr, Działalność patriotyczno-niepodległościowa mieszkańców Wielichowa w latach
1900-1945, Grodzisk Wielkopolski: 1998
8. Kaletka Adam Henryk, Z przeszłości miasta Wielichowa. 1429-1929, Magistrat w Wielichowie: 1929
9. Łuczak Czesław, Dzień po dniu w okupowanym Poznaniu, Wydawnictwo Poznańskie; 1989
10. Mizerka Barbara, Stefania Fórmanowicz (1909-1980), Stowarzyszenie Absolwentów Gimnazjum i
Liceum w Kościanie, Kościan: 1985
11. Ptaśnik Jan, prof., Miasta i mieszczaństwo w dawnej Polsce, PIW, Warszawa: 1948
5
12. Sobisiak Walerian, Rozwój latyfundium biskupstwa poznańskiego w XVI do XVIII wieku, Polskie
Tow. Historyczne, Poznań: 1960
13. Tokarski, Ziołek, Wspomnienia Powstańców Wielkopolskich, Wydawnictwo Poznańskie: 1970
II. Wielichowo w drugiej połowie XVII– i na początku XVIII w.
Wielichowo do 1796 r. należało do dóbr biskupstwa poznańskiego i stanowiło centrum tzw. klucza
wielichowskiego. Ze względu na przeznaczenie uzyskanych dochodów do 1645 r. klucz wielichowski najeżał
do stołu biskupiego. W tym roku biskup poznański A. Szołdrski (1637-1650) odstąpił tę posiadłość kapitule
poznańskiej. Dobra wielichowskie były stale wydzierżawiane. Na przykład w 1654 r. dzierżawił cały klucz
ks. Suliński tytułem trzyletniej umowy za sumę 4000 zł1.
Spośród 13. miast stanowiących własność kapituły poznańskiej, jedynie 5 miało większe znaczenie
przemysłowe. Należały do nich Buk, Słupca, Dolsk, Krobia i Chwaliszewo. Miasta te wyróżniały się spośród
pozostałych, zwłaszcza do połowy XVII wieku, większymi skupiskami rzemiosł wyspecjalizowanych jak:
ślusarstwem, nożownictwem, olsterstwem, złotnictwem, rymarstwem, kuśnierstwem, siodlarstwem, stolarstwem czy płóciennictwem. Posiadały także, najstarsze w dobrach biskupich, organizacje cechowe. Pozostałe, w tym również Wielichowo, były małymi miasteczkami o charakterze rolniczym, ze słabo rozwiniętym
rzemiosłem i handlem.
Wielichowo zostało lokowane na prawie magdeburskim w 1429 r. Pomimo starań właściciela miasta,
mających na celu pobudzenie handlu, rozwój Wielichowa następował bardzo wolno2. Przyczyną tego zjawiska były trudności w handlu wynikające z położenia miasta, oraz bliskie sąsiedztwo dużych i silnych gospodarczo ośrodków miejskich (Grodzisk, Wolsztyn, Kościan). Skutkiem tego była atrofia rzemiosła, stanowiącego o sile miasta. Szczególnie dotkliwy dla rozwoju Wielichowa okazał się regres demograficzny z drugiej
połowy XVII i początku XVIII w. Przed wojną szwedzką z lat 1655-60 miasto liczyło 83 rodziny. Po jej zakończeniu, na podstawie lustracji z 1661, w mieście pozostały jedynie 34 rodziny (49 domów stało pustych).
Po trzynastu latach, w 1674 r. Wielichowo liczyło 245 mieszkańców3. W 1689 roku miasteczko częściowo
się odrodziło i liczyło 70 obywateli 4, co można przeliczyć na około 300 mieszkańców. Po wojnie północnej
(1713), a szczególnie po masowej epidemii dżumy, która przeszła dwukrotnie przez całą Wielkopolskę w
latach 1709/11, liczba mieszkających w Wielichowie rodzin znów spadła do 365. Średni ubytek ludności na
skutek zniszczeń przez wojny szwedzkie i zarazy, w roku 1711 wynosił dla miast biskupstwa około 40%6. W
latach 30-tych XVIII w. liczba ludności Wielichowa osiągnęła poziom z roku 1689, czyli około 300 „dusz”7.
Tak wielki spadek liczby ludności odbijał się w znaczący sposób na dochodach biskupstwa. Dotyczyło to w szczególny sposób rzemieślników, stanowiących źródło zamożności miast. Z tego powodu po wielkiej epidemii z lat 1709/11 i później, aż do połowy XVIII wieku, biskupi poznańscy przez potwierdzenie
dawnych praw miejskich i nadawanie nowych przywilejów, zwalniających z czynszu nowo osiadłą ludność,
1
Sobisiak Walerian, Rozwój latyfundium biskupstwa poznańskiego w XVI do XVIII wieku, Polskie Tow. Historyczne,
Poznań: 1960
2
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie (AGAD).
− Zbiór dokumentów pergaminowych sygn. 6203: Zygmunt III, król, nadaje prawo odbywania jarmarków w Wielichowie, należącym do biskupa i kapituły poznańskiej, 1596 r.
− Zbiór dokumentowych pergaminowych sygn. 6246: Wawrzyniec Goślicki, biskup poznański, zatwierdza miastu
Wielichów jarmarki na św. Mateusza i św. Marka, 1601-1607.
3
AAP, Capitula Posnaniensis (CP); sygnat. 116, f. 535-554: ,,Objurata ludzi kapitulnych względem wielości ludzi do
płacenia posiłku Rzplitej należąca obojga płci tj. Wielichowa 245, Trzcinica 70, Łubnica 52, Gradowice 56, w Dębsku i
dworze wieIichowskim 38''.
4
Obywatelem, czyli w tym przypadku mieszczaninem wielichowskim, był mężczyzna, który złożył przysięgę na wierność radzie miasta, wpłacił do kasy miejskiej odpowiednią sumę itd. Na ogół tytuł ten przysługiwał mistrzom rzemieślniczym i właścicielom domów w mieście. Zob.: Ptaśnik Jan (prof.): Miasta i mieszczaństwo w dawnej Polsce, PIW,
Warszawa: 1948
5
AAP, Capitula Posnaniensis (CP); sygnat. 334, k. 1
6
Czwojdrak T.: Przemysł w latyfundium biskupstwa poznańskiego od XVI – XVIII wieku (Z dziejów wsi polskiej),
Roczniki Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu, 1964, T.20, s.3–38.
7
Sobisiak Walerian, Rozwój latyfundium biskupstwa poznańskiego w XVI do XVIII wieku, PTH, Poznań: 1960
6
próbowali ożywić gospodarczo wyniszczone miasta8. Od tego też czasu nastąpił powtórny rozwój niektórych
gałęzi rzemiosła miejskiego, miedzy innymi płócienniczego, piekarniczego, rzeźniczego i skórzanego, którego wytwórczość oparta była na surowcu z gospodarstwa folwarcznego, Dawne rzemiosła wyspecjalizowane,
jak nożownicze, złotnicze, ślusarskie czy olsterskie, nie odzyskały już swego dawnego znaczenia. Przykładem zabiegów dworu biskupiego z tego czasu jest przywilej nadany w 1721 r. nowo osiadłemu cieśli w Garaszewie pod Poznaniem – posiadłości prestymonialnej9.
III. Przodek rodu, jego pochodzenie i rodzina
Antenatem rodu Fórmanowiczów z Wielichowa był kuśnierz Andrzej Formanowicz, który w 1716
roku wstąpił do cechu krawieckiego. Jest to najwcześniejszy zapis o osobie noszącej nazwisko Formanowicz,
znajdujący się w księgach miejskich i cechowych miasta Wielichowa10. Informacje podane przez Kaletkę
zostały potwierdzone w wielichowskich księgach parafialnych. Zawód Andrzeja „pellio” (łac.: kuśnierz),
został dwukrotnie zapisany w księgach metrykalnych: raz przy chrzcie syna Michała (1740 r.), a po raz drugi
w akcie zgonu Andrzeja w 1762 r11. Na podstawie wspomnianej już monografii Wielichowa wiemy także, że
Andrzej (zapisany już jako Fórmanowicz) w 1724 roku został cechmistrzem cechu krawieckiego i należał do
tego cechu w latach 1716 – 1727, gdy cech kuśnierski wchodził w skład cechu krawieckiego12. W
dokumencie z wizytacji kapituły odbytej w dniu 17 lipca 1747 r. znajduje się informacja o dwóch
kuśnierzach działających w Wielichowie, z jednoczesnym określeniem ich majątku (podstawy
opodatkowania na rzecz kapituły):
− Andrzej Formanowicz – cechmistrz; placu: łokci 18, roli: kwart 2;
− Walenty Michalski – placu: łokci 28, roli: kwart 1.
Mieli oni przywilej Biskupa Poznańskiego Macieja Łubieńskiego13. W gotówce każdy kuśnierz płacił 3 złote wnoszone na rzecz miasta.14,15,16
Jak już na wstępie wspomniałem zawód kuśnierza był w okresie
staropolskim zaliczany do profesji wyspecjalizowanych. Andrzej Formanowicz
nie nabył swoich umiejętności w Wielichowie, lecz poza nim, np. w okolicznych większych miastach. Będąc już mistrzem, a co najmniej czeladnikiem w
swoim zawodzie, ok. 1716 r. przybył do Wielichowa. Andrzej, jak wszyscy
mieszkańcy Wielichowa, zajmował się także rolnictwem. Było to konieczne,
gdyż dochody z kuśnierstwa, w małym i biednym Wielichowie, nie dawały
możliwości utrzymania rodziny17. O uprawie roli świadczy zapis wklejony do
księgi chrztów w roku 1736 (fot. 1)18. Cytuje go we fragmencie: […] P. Andrzy
Formanowicz pro a[nn]o 1735 et 1736 [= za lata 1735 i 1736] oddał meszne z
kwarty jednej tak żyto jako i owies de quo quiet[atur]? [= z czego się go kwitu- 1 Notatka z 29.11.1736 r.
je] 26 9bris [= 26 listopada]. O ile osoby wymienione wcześniej w tym zapisie podane są wyłącznie z imienia i nazwiska („Kazimierz Kraykowicz”), bądź nawet z zawołania („Oleszo”),
tak Andrzej zapisany został jako „Pan”.
8
Potwierdzenie praw nadanych miastu Krobi przez bpa Teodora Czartoryskiego w 1762 r. Zob.: AAP, Capitula Posnaniensis (CP), 8.
9
AAP, Capitula Posnaniensis (CP); sygant. 8, s. 24. Majątek prestymonialny - majątek należący do katedry, tu: Katedry
Poznańskiej.
10
Kaletka Adam Henryk : Z przeszłości miasta Wielichowa. 1429-1929, Wielichowo:1929; s. 139
11
Księgi metrykalne parafii w Wielichowie, AAP
12
Kaletka : Z przeszłości…; s. 60, 85
13
Maciej Łubieński herbu Pomian (ur. 2 lutego 1572 w Łubnej koło Kalisza – zm. 28 sierpnia 1652 w Łowiczu) – arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, biskup poznański, biskup kujawski; biskup chełmski, brat Stanisława.
14
AAP, Capitula Posnaniensis (CP), sygnat. 361, s. 10
15
Kaletka : Z przeszłości…; s. 84.
16
Florkowski Henryk, red., : Kościan rzemiosłem stał, Poznańskie Zakłady Metalowe, Kościan 1974; s. 207
17
Czwojdrak T.: Miasteczka rolnicze w latyfundium biskupstwa poznańskiego od XVI –XVIII wieku, Roczniki Wyższej
Szkoły Rolniczej w Poznaniu, 1969, T.45 (Wydz.Roln.T.13, Ekon. T.3), s.3–12.
18
AAP, B 1729-1778
7
Protokóły z wizytacji Kapituły Poznańskiej wielokrotnie wspominają o kuśnierzu Formanowiczu
(nieraz Furmanowiczu). Po raz pierwszy w księdze wizytacji Wielicowa z 1729 r. w punkcie „Osiadłości
miasta” zapisano: „Dom Formanowicza […] stary”. Dalej w „Pustych placach” podano: „Plac przy
Formanowiczu”19. W kolejnych latach, zapewne na skutek remontu, nie używano już określenia
„stary” dla domu Andrzeja. W dokumentach z wizytacji odbytej w dn. 13 lipca 1733 r. znajduje się rejestr
domów w Wielichowie zatytułowany: "Regestr domów osiadłych na placach w miasteczku Wielichowskim także który wiele ma łokci wszerz oprócz Mielcuchów [słodowni, browarów] przemierzonych
przez W. JMci X. Franciszka Libowicza kanonika katedralnego poznańskiego na ten czas administratora klucza wielichowskiego od roku 1722 aż do 13 lipca 1733 roku podanych W. JMci X. Janowi Racięckiemu Kanonikowi Katedralnemu Poznańskiemu Administratorowi Generalnemu kluczów J. W. Kapituły Katedralnej Poznańskiej 20.
Pod tym długim nieco nagłówkiem są wymienieni właściciele domów w Wielichowie z podaniem szerokości domu, wymiaru podatku i z określeniem położenia ich domów. Między nimi jest informacja o Formanowiczu, który posiadał dom o szerokości 18 łokci21. Podatek od niego wynosił 1 złoty i 24 grosze22. Położenie tego domu jest opisane następująco: „Idąc tą ulicą nazad ku kościołowi i plebanii (2-gi dom)”. Wcześniej wymienieni byli właściciele domów znajdujących się przy ulicy, która zaczynała się „od giełdy po prawej ręce przeciwko kościołowi”.
Domy w Wielichowie mieszczanie budowali po otrzymaniu zezwolenia od Kapituły Poznańskiej. Na
wybudowanie domu mieli 3 lata, w tym czasie byli zwolnieni od wszelkich danin dla Kapituły i dworu
oprócz m.in. „stróżów i grabienia łąk dworskich”. Interesujący jest opis Wielichowa zawarty w dokumentach
z wizytacji odbytych w latach 1737-1747. Są tu bardzo dokładne opisy budynków dworskich, browaru, owczarni, ogrodów dworskich, zabudowań kowala i wiatraków w Konojedzie. Spis inwentarza jest zadziwiająco
szczegółowy (np. rataj miał jedną krowę burą, jałówkę w piątym roku: jedną czarną, drugą bestrą, wołka
srokatego trzyletniego. Spisane były nawet kury, kurczęta, koguty, kaczki i gęsi). W ogrodzie siano pasternak, marchew, cebulę, bób, groch, konopie, sadzono kapustę i jarmuż. Pola obsiewano żytem, pszenicą,
jęczmieniem, owsem, prosem i tatarką. W miasteczku znajdowały się: „dworek z mielcuchem, młynkiem,
oborą, stodołą, owczarnią, chlewami świńskimi, kurnikiem, ogrodzeniem, sadami, ogrodami, sprzętami domowymi, inwentarzem, gościńcem”. Z opisu tego wynika, że oprócz dworu było w miasteczku 70 domów, od
których mieszczanie płacili czynsz łokciowy (ogółem w tym czasie było to 110 złotych polskich). Powinnością mieszczan było zagrabianie siana z łąki, układanie go w kopy, pomoc przy żniwach i zwózce z pola.
Dalej opisane są powinności rzemieślników wobec dworu, a byli to w Wielichowie: kołodziej, kuśnierze,
krawcy i szewcy cechowi, bednarze, płóciennicy, rzeźnicy, garncarze, kowal gościnny, młynarze.
Ponownie wymieniony jest Formanowicz w dokumencie z wizytacji z dnia 14 lipca 1741 r. Posiadał
wówczas ten sam dom, który miał przy wcześniej opisanej wizytacji23. W protokóle z jednej z kolejnych wizytacji odbytych w dn. 19 lipca 1749 r. wymieniono Furmanowicza (sic!) jako właściciela tego samego domu
o szerokości 18 łokci. Wymieniono również listę jego powinności względem Kapituły: czynsz łokciowy (od
wspomnianego domu), opłata od roli w kwartach (dwie kwarty) oraz 3 złote w gotówce (z tytułu uprawiania
rzemiosła)24.
Dziećmi Andrzeja byli na pewno: Wojciech, urodzony ok. roku 1716, Jan, ur. 4.01.1732 (jego matką
była Katarzyna), Jadwiga, ur. 1.10.1734 i Michał, ur. 29.09.1740. Matką dwojga ostatnich była Zuzanna25.
19
AAP, Capitula Posnaniensis (CP), sygnat. 116, s. 37
AAP, Capitula Posnaniensis (CP), sygnat. 346
21
Łokieć – podstawowa staropolska miara długości. 1 łokieć = 2 stopy = 0, 5955 m. Dom Andrzeja Formanowicza miał
10,7 m szerokości, patrząc od ulicy przy której był posadowiony.
22
Szerokość budynku, czyli ściany frontowej miała wpływ na wielkość podatku. Niezależnie od tego, czy budynek miał
drugi bok dużo większy od frontowego i jaki miał pas ziemi pod ogród za domem płacił 3 grosze za 1 łokieć szerokości
ściany frontowej (18 łokci x 3 grosze =54 grosze. Ponieważ 1 złoty stanowił 30 groszy, to wymiar podatku Formanowicza wyniósł 1 złoty i 24 grosze).
23
AAP, Capitula Posnaniensis (CP); sygnat. 358
24
AAP, Capitula Posnaniensis (CP); sygnat. 360
25
AAP, B 1729-1778
20
8
Biorąc po uwagę brak zapisów o jakichkolwiek innych Formanowiczach żyjących w Wielichowie w I
połowie XVIII w. przypuszczam, że Andrzej był ojcem dwóch innych osób o tym nazwisku, poznanych
dzięki aktom ich ślubu: Magdaleny (po mężu Nowackiej), ur. około roku 1727 i Ewy (później Kapskiej), ur.
ok. 1740.
Kuśnierz Andrzej Formanowicz (vel Fórmanowicz) zmarł w Wielichowie w dn. 30 marca 1762 roku26.
Umierając miał około 70 lat. Zuzanna Formanowiczowa, jego druga żona, zmarła mając 90 lat w dn. 18
listopada 1782 r27. Została pochowana na cmentarzu przy kościele parafialnym w Wielichowie (ad ecclesiae
Maximam).
Nie jest znana dokładna data urodzenia Andrzeja Formanowicza. Rok, w którym przyszedł na świat,
możemy jednak dość dokładnie określić na podstawie istniejących zapisów. Kaletka pisze: „Kuśnierz Andrzej Formanowicz wstępuje w 1716 do cechu krawieckiego”28. Informacja ta opisuje najprawdopodobniej
przyjęcie niedawno przybyłego do Wielichowa mistrza Andrzeja w poczet braci cechu krawieckiego. Przypuszczenie, że Andrzej w 1716 roku był mistrzem potwierdza fakt, że już po sześciu latach od wstąpienia do
cechu, został jego cechmistrzem. Andrzej miał w tym czasie, co najmniej 25-30 lat. Niewątpliwie urodził się
jeszcze w XVII w., najprawdopodobniej w jego ostatnim dziesięcioleciu. Zakładam, że około 1690 roku. Nie
ma podstaw do twierdzenia, że Andrzej wyuczył się rzemiosła w Wielichowie. Autor monografii o dziejach
miasta, nie napotkał w dostępnych mu źródłach osób noszących nazwisko Formanowicz żyjących w Wielichowie przed rokiem 1716. W rozdziale p.t. "Zdawna osiadłe rodziny", jako najwcześniejszy wymieniony
został Andrzej Formanowicz (1716). Gdyby nazwisko to pojawiało się wcześniej w znanych Kaletce źródłach (jak wiele innych w Wielichowie, już od XVI w.), to bez wątpienia autor podałby datę wcześniejszą.
Andrzej terminował prawdopodobnie w jednym z okolicznych miast, w którym działały cechy kuśnierskie. Miastem tym mógł być Grodzisk, Wolsztyn lub Kościan29. Tam jednak nie było w tym czasie Formanowiczów. Jedynym w Wielkopolsce miejscem, w którym żyli na przełomie XVII i XVIII w. Formanowiczowie był Buk, nota bene – w odróżnieniu od wyżej wymienionych - miasto należące, podobnie jak Wielichowo, do dóbr biskupstwa poznańskiego. Cech kuśnierski działał w Buku już od 1483 r30. Biorąc to pod
uwagę przypuszczam, że Andrzej Formanowicz przybył do Wielichowa z niedalekiego Buku. Weryfikacja
tego twierdzenia nie jest jednak możliwa w źródle pierwotnym, czyli księdze (protokólarzu) cechu kuśnierzy
z Buku, gdyż nie zachowała się on do naszych czasów. Jednak inne źródła wskazują, że Buk na przełomie
XVII i XVIII wieku był silnym ośrodkiem kuśnierskim31. Możliwe również, że Andrzej i Antoni alias
"Pierwszygrosz" z Buku przybyli na te tereny ze wspólnego gniazda rodowego położonego być może poza
Wielkopolską.
IV. II pokolenie Fórmanowiczów w Wielichowie
Najstarszym synem Andrzeja był Wojciech, sześciokrotnie wymieniony w księgach metrykalnych
parafii w Wielichowie w latach 1748 – 1774. W dwóch zapisach Wojciecha nazwano civis Vielichowians
(obywatel Wielichowa), w tym raz wspólnie z żoną Reginą, jako obywatele (civium). Tytuł "obywatel"
świadczy o wysokiej pozycji społecznej, którą zajmował Wojciech Fórmanowicz w mieście. Był
rzemieślnikiem i to mistrzem w zawodzie, gdyż tylko specjalistom w swoim fachu nadawano taki tytuł.
26
AAP, D 1729-1778
AAP, D 1778-1796
28
Kaletka : Z przeszłości…; s. 139
29
W księdze grodziskiego cechu kuśnierskiego, w latach 1690-1716, nie odnaleziono wzmianki o Andrzeju Formanowiczu (Fó-, Furman(k)owiczu, bądź Fo-, Furmanku). Osoby o nazwisku (przydomku) Formanek mieszkały w Grodzisku
w latach 1660-1680.
30
Czwojdrak T.: Przemysł w latyfundium biskupstwa poznańskiego od XVI – XVIII wieku (Z dziejów wsi polskiej),
Roczniki Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu, 1964, T.20, s.3–38.
31
Sądzę tak na podstawie zapisów z księgi zamarłych (LM) i księgi ochrzczonych (LB) z tego okresu. Podawano w nich
wówczas zawód osób zmarłych lub rodziców chrzczących dziecko. W okresie od 1686 do 1703 odnalazłem zapisy o
sześciu kuśnierzach (zapewne mistrzach). Byli nimi Wawrzyniec Babski (LM: 1686), Florian Kempka (LM: 1687), Maciej Zbaralski vel Zbarata, który pochował swoja córkę (LM: 1690); Piotr Cygański (LM: 1692); Piotr Księżycki (LB:
1702); Franciszek /?/ (LB: 1703). Osoby te i inne o tych nazwiskach, stanowiły szczyt partycjatu bukowskiego.
27
9
Posiadanie tytułu "obywatela", nadawanego przez radę miasta, otwierało możliwość posiadania własnego
warsztatu. Miał też własny dom, a jako obywatel, prawo wybierania władz miasta32.
Wojciech urodził się około 1716 roku, czyli w czasie, gdy jego ojciec przybył do Wielichowa. Datę
urodzin Wojciecha odczytujemy z jego wieku podanego w akcie zgonu. Księga ochrzczonych parafii w
Wielichowie rozpoczyna się od 1729 roku, a więc nie zawiera aktu chrztu Wojciecha. Jego pochodzenie
potwierdzone zostało w księdze radzieckiej miasta Wielichowa, w zapisie z dnia 21 lutego 1763 r33.
Cytowany niżej zapis dotyczy kłótni pomiędzy braćmi Wojciechem i Michałem Formanowiczami:
Anno Domini 1763 Die 21 Februarij
Ponieważ Furmanowiczowie Wojciech z Michałem Bracia między sobą kłotnie wszczynaią dotych czas, będąc dostatecznie w podziale uspokoioni, iednakze kłotnie znawiaią, odtąd przykazuie się im, aby Brat starszy Wojciech od matki y Michała Brata oddalił się, na osobność, ato
naydali daie się Woyciechowi frystu [?] do puł Postu. Jezeliby zas tego nie uczynił y kłotnie
znich który wszczynał, nie odwłocznie odda grzywien 10.
Wspomniany w zapisie Michał Furmanowicz, to najmłodszy syn kuśnierza Andrzeja Formanowicza,
Urodził się we wrześniu 1740, był więc młodszy od Wojciecha o ponad 20 lat. Z powyższego zapisu
dowiadujemy się, że w 1763 r. Wojciech mieszkał w domu rodzinnym. Z innych zapisów wiemy, że był
wówczas kawalerem34.
Żoną Wojciecha Fórmanowicza została Regina z domu Słomińska. Ich ślub odbył się w Wielichowie
w dniu 28 stycznia 1766 r35. Wojciech i Regina mieli jedno dziecko - syna Marcina, który dożył jedynie
wieku 8 lat. Żona Wojciecha jest bez wątpienia tożsama z wymienioną przez Kaletkę “Reginą 1 voto
Fórmanowiczową, 2 voto Adamską", która po roku 1783 przekazała stosunkowo znaczną kwotę na bractwo
literackie przy kościele farnym w Wielichowie36. Być może zapowiedź tej ofiary stała się powodem
zaszczytu jaki spotkał Wojciecha Fórmanowicza po jego śmierci. Pierwszy mąż Reginy zmarł w wieku 66
lat, dn. 20 sierpnia 1782 roku (stąd jego rok urodzenia, 1716) i został pochowany wewnątrz (pod posadzką)
37
kościoła parafialnego w Wielichowie (in medio Ecclesiæ) . Na podstawie zapisów z księgi ślubów parafii
wielichowskiej wiemy, że po pół roku wdowieństwa, w lutym 1783, Regina powtórnie wyszła za mąż. Jej
wybrankiem został Stefan Adamski, a świadkiem na ślubie był Michał Fórmanowicz, najmłodszy syn
Andrzeja. Fakt drugiego zamążpójścia Reginy potwierdza informacje podawane przez Kaletkę (Regina, 1
voto Fórmanowiczowa, 2 voto Adamska).
Następnym dzieckiem Andrzeja i Katarzyny była prawdopodobnie Magdalena urodzona ok. roku
1726. Najwcześniejszym, dotychczas poznanym faktem z jej życia jest ślub, który zawarła z Janem
Nowackim w dniu 24 października 174738. Po upływie roku, 16 grudnia 1748, urodziły się im bliźnięta Adam
i Ewa Nowaccy39. Magdalena zmarła tydzień później, w dniu 24 grudnia 1748, na skutek powikłań
poporodowych40.
Akt chrztu Jana, syna Andrzeja i Katarzyny Formanowiczów, zawiera cenną informację wskazującą
na wysoka pozycję społeczną ojca. Zapis brzmi: Dn. 4.01.1732 ochrzczony został Jan (Joannes), syn Andrzeja Furmanowicza i Katarzyny, prawowitych małżonków. Rodzicami chrzestnymi zostali: szlachetnie urodzony
(„gnosus”) Andrzej Krzywosądzki i Marianna Wieszyńska [prawd. żona organisty Wawrzyńca Wieszyńskie-
32
Ptaśnik Jan, prof. : Miasta i mieszczaństwo w dawnej Polsce, Warszaw: PIW, 1948.
APP, nr zespołu: 4325/0, sygn. I/7
34
zob. akt ślubu Ewy Formanowicz z dn. 15.10.1761 r. cytowany na kolejnej stronie.
35
AAP, M 1729-1778 (Wielichowo, dn. 28.01.1766; [ślub zawarli:] Adalbertus Formanowicz, Regina Słomińska;
świadkowie: Adalbertus Przyktocki, Michael Wulman, Sebastianus Jakliński)
36
Kaletka : Z przeszłości…; s. 112
37
AAP, D 1778-1796
38
AAP, M 1729-1778
39
AAP, B 1729-1778
40
AAP, D 1729-1778
33
10
go]41. Z dokumentu pochodzącego z tej samej księgi ochrzczonych, lecz dwa lata wcześniejszego, dowiadujemy się, że ojciec chrzestny Jana, szlachetnie urodzony Andrzej Krzywosądzki, był w tym czasie dzierżawcą
klucza wielichowskiego42. Ten ciekawy zapis, ze względu na wymienione w nim osoby, pozwolę sobie zacytować w całości: „Tegoż roku [1730] 29 miesiąca sierpnia Uczciwy Bartłomiej karczmarz przyjął Świętą
Rzymską wiarę katolicką, w obecności Wielmożnych i Urodzonych Panów: Andrzeja Krzywosądzkiego obecnie dzierżawcy klucza wielichowskiego, Antoniego Krząnowskiego43 doktora praw obojga, profesora retoryki
w Akademii Poznańskiej Lubrańskiego, jak i Józefa Declos 44 doktora praw obojga, profesora gramatyki w
tejże Akademii […]”. Jan prawdopodobnie zmarł w dzieciństwie. Niezwykle lakoniczny w treści zapis w
parafialnej księdze zmarłych: “Wielichowo, dn. 14.01.1744 [zmarło] dziecko (infans) Formanowicza”,
dotyczy przypuszczalnie Jana, bądź jego starszej o parę lat siostry Jadwigi45.
Kolejną córkę Andrzeja zrodzoną już przez jego drugą żonę Zuzannę, poznajemy dzięki aktowi
chrztu: Hedvigis (Jadwiga), ur. 1.10.1734, rodz.: Andreas Formanowicz, Susanna; rodz. chrz: Stanislaus
Bolkowicz (?), Catharina Nadolska46. Dalsze losy Jadwigi nie są znane.
Ewa była prawdopodobnie kolejnym dzieckiem Andrzeja i Zuzanny. Wyszła za mąż za Łukasza
Ka[u]pskiego: Wielichowo, dn. 15.10.1761 [Związek małżeński zawarli:] Łukasz Kaupski i Ewa
Formanowiczówna. Świadkowie: Joanne Kaupski parente Adalberto Formanowicz caliis [rawd. cælibis –
nieżonaty – kawaler]. Łukasz Kapski vel Kaupski był synem Jana Kauppe i Zofii. Ich ślub odnotowano w
księdze wielichowskiej 21 lutego 1734 roku47. Ojciec Łukasza bez wątpienia pochodził z Niemiec.
Dziećmi Ewy z Fórmanowiczów i Łukasza Ka[u]pskiego byli: Regina (*28.02.1762), Kacper
(*6.02.1763), Walenty (*23.01.1765), Franciszek (*9.03.1767), Katarzyna (*26.04.1769), Józefa
(*7.03.1772), Magdalena (*18.07.1775), Petronela (*20.05.1778), Helena (*20.05.1778) i Kunegunda
(*3.1781)48. Ewa z Fórmanowiczów Kapska zmarła przed 1801, gdyż w dn. 9 lipca tego roku Józef Kapski
ożenił się z Katarzyną, wdową po kowalu Marcinie Świetlińskim. Katarzyna była córką Andrzeja Kozłowskiego, burmistrza Wielichowa w latach 1744/45, rzeźnika i garncarza, a także członka delegacji, która 7
grudnia 1761 roku pojechała do Kapituły Poznańskiej ze statutem Bractwa Kurkowego w Wielichowie. Biskupstwo Poznańskie, jako właściciel klucza wielichowskiego, było władne zatwierdzić ten podstawowy dla
istnienia Bractwa dokument49,50.
Michał ochrzczony został 29 września 1740 jako syn sławetnego kuśnierza Andrzeja Formanowicza i
Zuzanny. Rodzicami chrzestnymi chłopca zostali Jan Nadobnik i Barbara, żona burmistrza Wielichowa
Stefana Wieszyńskiego. W księdze radzieckiej miasta Wielichowa odnajdujemy, oprócz wspomnianego
wyżej zapisu o kłótniach braci, zapis o zakupie gruntu dokonanym przez Michała51:
Roku Panskiego 1773 Dnia 16 Miesiąca Marca
Nizey na podpisie wyrazony, daię tę moią władzą, czyli moc Sławetnemu Panu Michałowi Formanowiczowi, na plac moy własny na mnię spadaiący po Rodzicach moich Wawrzyncu y Annie
Nadolskich, na ktorym Dom pogorzał. Za zgodą uczynioną między nami w sumie złotych polskich
41
AAP, B 1729-1778
Szlachcic Andrzej Krzywosądzki wymieniony w Tekach Dworzaczka (Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV-XX wieku; Biblioteka Kórnicka PAN): "3004 (Nr. 139) 1740 r.; Andrzej Krzywosądzki, dz.[iedzic] Złotnik, ojciec panny Jadwigi, urodz. z ol. Marj. Zakrzewskiej, zap. jej na tych dobrach 10. 000 złp. pos.
(f. 177)"
43
KRZĄNOWSKI (Krzonowski) Antoni, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego (1774-1775), prepozyt kapituły świętofloriańskiej w Krakowie (od roku 1758).
44
DECLOS Józef Antoni (1709-1781), profesor Akademii Krakowskiej
45
AAP, D 1729-1778
46
AAP, B 1729-1778
47
AAP: PM 313/01, s. 100v
48
AAP, B 1729-1778; AAP, B 1778-1797
49
Kaletka : Z przeszłości…; s. 28, 87, 91, 95, 113
50
Jakuboszczak Piotr : Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Wielichowie 1761 – 1950, Wrocław, 2005; s. 128
51
42
11
dziesięc dico 10. Ktoremu odtąd wolno mieć mięszkac zazywac jako swego własnego, bez wszelki
impedycyi Rodzenstwa mego. Na co się podpisuię piorem własnym dla tym większego waloru.
Ktory Zapis stał się w Domu Burmistrzowskim, przy obecnosci Jego, wraz pod bytność R
Sła[wetnego] Woyta.
Wawrzyniec Przykłocki Burmistrz
Mikołay Cichy Woyt
Maci Nadolski Dziedzic Gruntu Tego
Krawiec Michał Fórmanowicz, został wymieniony w księdze cechu w 1783. W latach 1780 i
1781 był rajcą miejskim, a następnie, na cztery roczne kadencje, wybierano go burmistrzem Wielichowa52. Obejmował tę funkcję w latach 1779/80, 1781/82 – 1782/83 i 1784/84. Informacje o zajmowanym
przez Michała stanowisku we władzach miejskich potwierdzają się w zapisach metrykalnych z parafii
w Wielichowie53. Michał, jako osoba najwyżej postawiona wśród mieszczan wielichowskich, był ojcem
chrzestnym wielu z ich dzieci. Oto fragmenty tych zapisów:
24.09.1779 – Michał Formanowicz, mieszczanin wielichowski,
09.03.1780 – Michał Formanowicz, burmistrz (proconsul) wielichowski.
19.03.1780 - 31.03.1780 r. – Michał Formanowicz, burmistrz (proconsul) wielichowski
03.05.1780 – Michał Formanowicz – rajca (consul) wielichowski.
10.08.1780 – Michał Formanowicz – rajca (consul) wielichowski,
03.03.1781 – Michał Formanowicz – rajca (consul) wielichowski,,
27.07.1782 – Michał Formanowicz – burmistrz (proconsul) wielichowski,
W 1788 roku Michał pożyczył miastu 40 czerwonych złotych na opłacenie podatku54. Zapis,
odnaleziony w księdze radzieckiej, jest dość długi, lecz ciekawy choćby z uwagi na wymienione w nim
osoby. W zapisie jest mowa o „hipotece’ utworzonej na dwóch miejskich łąkach, w celu zabezpieczenia
spłaty pożyczki55:
Roku Pan[skiego] 1788 Dnia 21 Mie[siąca] Kwietnia. My Nizy Wyrazeni Bormistrz z Radą y
Woyt Zławicą Jakosmy Zabrali Pozyczanym sposobem od sławetnego Michała Formanowicza na
własną potrzebe Miasta naszego Wielichowa toiest na interes warszawski przy obecnośći nizey
wyrazonych Cechmistrzow Miasta Wielichowa Jako y szafarzy y Całego Pospolstwa Czerwonych
Zł XX Czterdziesci Dico 40 Ktoremu in vim [in vime – wplecione] prowizyi Cała lada y pospolstwo puszczamy mu łąki toiest Bykową Sciegna Bielnik ato dla prętszego oddania zwysz pominioney Summey zapisuie sie ta suma na tych zwysz pominionych łąkach Co się Działo w Domu Bormistrzowskim zacnie Sła[wetnego] Kazimierza Balcerkiewicza Bormistrza naten Casz
52
tamże; s. 28
AAP, B 1778-1797
54
Czerwony złoty – staropolskie określenie monety złotej, florena, dukata, odróżniające monetę obiegową od ówczesnej
jednostki obrachunkowej, czyli złotego polskiego. Bity do 1831 r. Wartość dukata, przeliczana na monetę srebrną, wynosiła w XVIII wieku 540 groszy.
55
53
12
Sla[wetnych] Mateusza Nowackiego Mikołaia Cichego Franciszka Gałkowskiego Franciszka Nadolskiego Raycow Marcina Sadowicza Woyta naten Czasz Bartłomieia Krukowicza Jakuba Sliwinskiego Szafarzy Miasta Wielichowa na Co się iedni trzymanemi drudzy własnemi rekami podpisuią Franciszek Krzyczynski Cechmistrz konsztu szewskiego Franciszka Gałkowskiego Cechmistrz konsztu krawieckiego Andrzeia Łoykowicza Cechmistsza konsztu Rybackiego Tomasza
Słonimskiego Cechmistra Konsztu Kołodzieyskiego Jakuba Sliwińskiego Cechmistrza konsztu
Garczarskiego Mikołay Cichy ma to pisz sie wolny na grątu moie własne Michałowi Formanowiczowi.
Pierwszą żoną Michała Fórmanowicza była Marianna, córka Mikołaja Cichego i Teresy, urodzona w
Wielichowie 2 lipca 1749. Ślub Michała i Marianny odbył się 6 listopada 1769 roku. Marianna zmarła w
wieku 35 lat, 16 grudnia 1784 roku.
Drugą żoną Michała została Regina z d. Lewarska, z którą ożenił się w Wielichowie, w dniu 27
kwietnia 1785 r. Zapis o ślubie burmistrza (łac: proconsul) Michała Formanowicza z Reginą Lawarską jest
wart utrwalenia w tej monografii56. Jego fotokopię przedstawiam poniżej (fot. 2)
2. Akt ślubu Michała Fórmanowicza (burmistrza Wielichowa) z Reginą Lawarską.
Michałowi i jego pierwszej żonie urodziło się siedmioro dzieci: Mateusz (*23.09.1770), Józefa
(*23.03.1772). Cecylia (*26.11.1774). Franciszek (*25.03.1776, †9.09.1780), Franciszka (*4.10.1778,
†2.01.1782). Franciszek–Ksawery (*3.12.1780, †7.12.1781) i Karol–Walenty (*30.01.1783). Mateusz stał
się antenatem kolejnych pokoleń Fórmanowiczów mieszkających w Wielichowa, którzy w licznej grupie żyją
do dnia dzisiejszego. O losach Józefy i Cecylii nie mam żadnych informacji. Dwóch Franciszków i Franciszka zmarło we wczesnym dzieciństwie. Karol (-Walenty) Formanowicz został przeznaczony do zawodu nauczycielskiego. W roku szkolnym 1804/1805 rozpoczął naukę w poznańsko–rawickim Królewskim Seminarium Nauczycielskim. Wcześniej uczęszczał przez 6 lat do katolickiej szkoły w Poznaniu, a następnie wstąpił
do seminarium duchownego. Po 1,5 roku nauki przeszedł do seminarium nauczycielskiego w Poznaniu. W
1805 roku zapisano: „Karol Formanowicz katolik, wiek 22,5 roku z Wielichowa. Z powodu krótkiego okresu
pobytu nie można o jego zdolnościach na razie nic powiedzieć". Umarł przed zakończeniem nauki. W cytowanej publikacji wymieniono również Tomasza Formanowicza, który wstąpił do Seminarium Nauczycielskiego w Poznaniu w roku 1808/1809. Urodził się przypuszczalnie w 1790 roku. Zapisany został z uwagą:
opuścił Seminarium bez zdania egzaminów końcowych57.
Regina Formanowiczowa z Lewarskich urodziła Michałowi co najmniej sześcioro dzieci. Oto one:
Jadwiga (*18.10.1786), Agnieszka (*14.01.1790, †25.02.1791), Andrzej (*27.11.1791, †28.12.1862),
Jadwiga (*12.10.1794, †16.10.1794), Aniela (*11.08.1796) i Marcin (*około 1800)58. Agnieszka i Jadwiga
zmarły w dzieciństwie.
Michał zmarł już w XIX w., pomiędzy latami 1800 (urodziny Marcina) a 1818 (ślub Andrzeja, w akcie
którego Michał (ojciec) zapisany został jako zmarły). Brak księgi zgonów z przedstawionego okresu
uniemożliwia sprecyzowanie daty śmierci byłego burmistrza Wielichowa.
56
AAP, M 1778-1796
Festschrift zur Feier des 100jaehrigen Bestehens des Posen-Rawitscher Koeniglichen Schullehrer-Seminars17 bis 19
Oktober 1904, Rawicz 1904
58
AAP, B 1778-1797
57
13
Podsumowując znane fakty z historii dwóch pierwszych pokoleń Fo-, i Fórmanowiczów w Wielichowie, należy podkreślić wysoką pozycję społeczną, jaką cechowała się rodzina od niemal pierwszych lat po
pojawieniu się w mieście. Zauważyć to można w zapisach dotyczących Andrzeja, którego w 1736 roku ks.
Franciszek Romkowski, proboszcz wielichowski, nazywa Panem Andrzeje Formanowiczem. Potwierdzeniem tej pozycji są także kontakty „towarzyskie” Andrzeja Formanowicza. W 1732 roku ojcem chrzestnym
jego syna został dzierżawca klucza wielichowskiego, szlachcic Andrzej Krzywosądzki. Jeśli Andrzej był
cechmistrzem w dwóch cechach rzemieślniczych: krawieckim i kuśnierskim, to już jego synowie awansują
wyżej na drabinie społecznej. Wojciech, tytułowany wielokrotnie civis Vielichowians, po śmierci – dla podkreślenia jego pozycji – został pochowany pod posadzką kościoła parafialnego w Wielichowie. Z kolei Michał, także rzemieślnik, był wielokrotnie wybierany rajcą miejskim i wieku 32 lat został burmistrzem. Był
niewątpliwie majętnym człowiekiem, gdyż stać go było na kształcenie swoich dzieci. O kapitale, jakim dysponował świadczy również cytowany wyżej zapis o zakupie gruntu, jak i fakt sporej sumy, jaką Michał
pożyczył miastu. W tym miejscu nasuwa się zbieżność dziejów rodziny z Wielichowa z losami Formanowiczów z Buku, której przedstawiciele także jeszcze w I Rzeczpospolitej byli cechmistrzami, ławnikami i rajcami w miastach, w których mieszkali59.
V. Kolejne pokolenia Fórmanowiczów w Wielichowie
Przedstawiając kolejne pokolenia rodu Fórmanowiczów, dzielić będę niniejszą kronikę na
podrozdziały, tytułowane od imion kolejnych wnuków Andrzeja – antenata rodu. W tych podrozdziałach
omawiać będę dzieje członków poszczególnych gałęzi, począwszy od osób tytułowych, aż do ich najdalszych
potomków, sięgając w miarę dostępnych mi informacji, do czasów obecnych.
Dalsze dzieje rodu dzielą się, według przedstawionej wyżej zasady, na pięć gałęzi i będę je omawiał w
kolejności starszeństwa ich założycieli.
Dalszy fragment Kroniki przeznaczony jest wyłącznie dla członków rodziny
59
Formanowicz Mariusz, Formanowiczowie i Furmanowiczowie z Buku. Ponad 300 lat udokumentowanej historii rodziny, Nakładem autora, Środa Wlkp.: 2010
14
ks. Antoni Fórmanowicz (1836 – 1913)
- proboszcz w Czerlejnie.
Antoni urodził się 28 maja 1836 w Wielichowie w rodzinie mieszczańskiej, jako ostatnie (co najmniej
ósme) dziecko 42. letniej wówczas Marianny z Gajewiczów i 45. letniego Andrzeja Fórmanowicza60. Lata
dziecięce, do 15. roku życia, spędził w Wielichowie, gdzie w szkole powszechnej pobierał pierwsze nauki.
Od roku 1851 zamieszkał w Trzemesznie, gdzie uczęszczał do tamtejszego gimnazjum. Naukę rozpoczął od
klasy piątej i kontynuował przez niemal 10 lat. Klasy od piątej do drugiej kończył w ciągu roku, a klasę
pierwszą w cztery lata i dziewięć miesięcy. Zgodnie z informacjami przekazanymi na świadectwie
dojrzałości, nauka w trzemeszyńskim gimnazjum obejmowała 11 przedmiotów, w tym pięć języków:
niemiecki, polski, francuski, łacinę, grekę i hebrajski; oraz religię, matematykę, geografię, historię i fizykę.
W drugiej klasie „szkoły niższej” (tj. w 1852 r) Antoniego dotknęła ciężka choroba, przez którą nie
uczęszczał do szkoły przez trzy miesiące. W czasie nauki w pierwszej klasie (w 1857 r) zmarła matka
Antoniego. Była to dla Antoniego bardzo ciężka chwila. Wspomina o tym w swoim życiorysie61.
Niezależnie od nauki w gimnazjum, na Antonim ciążył obowiązek służby wojskowej w wojsku
pruskim. Przed ukończeniem 20. roku życia złożył prośbę o ochotniczą, jednoroczną służbę wojskową, która
przysługiwała uczniom szkół średnich. Wraz z dokumentami dotyczącymi służby wojskowej zachował się
rysopis Antoniego: „wiek: 19 lat 10 m-cy; sylwetka: szczupła; oczy: niebieskie; włosy: jasny-blond; znaki
szczególne: brak”. Prośbę A. Fórmanowicza uwzględniono i przewidziano go do służby jednorocznej.
Prawdopodobnie jednak w związku z jego nauką, na okres pokoju, termin wstąpienia do wojska odroczono
do 1 października 1859 Jednocześnie wcielenie do wojska uwarunkowano uzyskaniem pozytywnej opinii o
stanie zdrowia. Po uzyskaniu wymaganego świadectwa lekarskiego, pomimo nauki w gimnazjum, w dniu 18
lipca 1859 roku Antoni Fórmanowicz przybył do Szczecinka, gdzie wyznaczono mu jednostkę wojskową.
Był nią 2 oddział saperów przy 1. batalionie 14. Regimentu Landwery. Przez miesiąc pobierał tam żołd. W
dniu 11 sierpnia tego roku został odesłany do Wielichowa z warunkowym – znów na okres pokoju odroczeniem służby wojskowej do 1 października 1861 r, czyli do czasu ukończenia gimnazjum. Przez dwa
miesiące mieszkał u ojca w Wielichowie, po czym powrócił do Trzemeszna, by kontynuować naukę w
gimnazjum
W lipcu 1861 Antoni ukończył gimnazjum i z pozytywnym wynikiem zdał egzamin maturalny.
Szczególnie wysokie oceny komisja egzaminacyjna przyznała Antoniemu z polskiego, łaciny i religii. Już
wówczas określone były dalsze jego plany. Na świadectwie dojrzałości napisano: „Antoni Fórmanowicz
opuszcza tutejsze gimnazjum, aby studiować teologię”62. W kwietniu następnego roku złożył oficjalną prośbę
o przyjęcie do Seminarium. Pierwsze („niższe”) święcenia przyszły ksiądz otrzymał 5 października 1862 r, a
po kilkunastu dniach, 19 października, odbyły się święcenia subdiakonatu.
Wstąpienie do Seminarium i otrzymane święcenia, ostatecznie zamknęły sprawę służby wojskowej
Antoniego Fórmanowicza. W odpowiedzi na pismo Starosty (Landrata) kościańskiego z sierpnia 1863, ks.
Arcybiskup potwierdził fakt święceń udzielonych klerykowi. Kolejne święcenia przyszłego księdza, tym
razem diakonackie, odbyły się 19 lipca 1863. Studia teologiczne w Arcybiskupim Seminarium Duchownym
w Poznaniu i w Gnieźnie trwały przez trzy lata. 23 września 1865 roku Antoni Fórmanowicz przyjął
święcenia kapłańskie.
Pracę kapłańską rozpoczął jako wikary w kościele w Komornikach (dekanat bukowski), a od 1866
przez 22 lata duszpasterzował w Grodzisku Wlkp. - najpierw jako wikariusz, a następnie administrator
parafii63. W dniu 26 czerwca 1873 roku ks. Fórmanowicz został wybrany na stanowisko pierwszego
dyrektora nowo powstałego grodziskiego Banku Ludowego. Funkcję tą piastował przez cały późniejszy okres
pobytu w Grodzisku64. Pracując w kościele grodziskim ks. Fórmanowicz dał się poznać nie tylko, jako
ceniony przez wiernych kapłan, ale także obrońca wiary i polskości. Za czynne popieranie postawy swego
60
AAP: Konsystorz i Kuria Arcybiskupia; Sygn.: KA 0238, odpis aktu chrztu.
tamże: Curriculum Vitae.
62
tamże: świadectwo dojrzałości
63
tamże: przebieg pracy duszpasterskiej
64
Informator Spółdzielczej Grupy Bankowej, Poznań, wrzesień 2003 nr 4/111, artykuł ze s. 10-14
61
15
zwierzchnika, arcybiskupa Mieczysława Ledóchowskiego - jak wielu księży w okresie kulturkampfu - został
aresztowany i skazany na karę więzienia65. Na podobną karę skazano wówczas m.in. ks. Aleksandra
Akoszewskiego z Buku. Szykany wobec duchowieństwa miały związek z nieprzejednanym stanowiskiem
Arcybiskupa wobec władz pruskich. W 1873 sprzeciwił się on Prusakom mianując urzędników diecezjalnych
wbrew ich zaleceniom. Ponadto Arcybiskup nie zgadzał się na zniesienie języka polskiego w nauce religii w
szkołach, oraz na państwową kontrolę kształcenia księży. W efekcie doprowadziło to do zamknięcia
seminariów w Poznaniu i Gnieźnie. Pomimo wysokich kar finansowych abp. Ledóchowski nie zaprzestał
działalności na rzecz utrzymania niezależności Kościoła od państwa, co doprowadziło w 1874 do uwięzienia
go w Ostrowie Wielkopolskim.
W kolejnych latach w Grodzisku miał miejsce incydent, który również charakteryzuje postawę ks.
Fórmanowicza wobec urzędników pruskich. W dniu 6 listopada 1876 urzędnicy pruscy siłą wtargnęli do
kościoła farnego w Grodzisku, rozbijając jego drzwi za pomocą siekiery. Dramatyczny opis tego zajścia
zamieściła 11 listopada 1876 Gazeta Toruńska (pełną treść artykułu cytuję w przypisie)66.
65
The Month and Catholic review, V. 26, Wyd.: Simpkin, Marshall, and Co., London : 1876, s. 234
Gazeta Toruńska, wydanie nr 261 R. 10, z 11 listopada 1876 roku (Zob. w Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej. Incydent w Grodzisku opisuje również Dziennik Poznański (nr 255, R. 18, z 8 listopada 1876, s. 1) i za nim Kuryer
Poznański z 8 i 10 listopada 1876 r. (Zob.: WBC). Poniżej treść źródłowego artykułu z Gazety Toruńskiej z zachowaniem oryginalnej pisowni:
Z pod Grodziska, 6 listopada. Piszą do Kuryera Poznańskiego:
Dziś dopuścił Pan Bóg na parafią grodziską to, czego się od dwóch lat lękała. W samo południe przybył p. Gutzmer,
były proboszcz sierakowski, w towarzystwie p. radzcy ziemiańskiego z Nowego Tomyśla i kilku żandarmów (9 czy 10) i
wysiadł w hotelu. Wezwano dozór kościelny na 3 godzinę po południu na termin w magistracie, do członków zamiejscowych wystano konnego żandarma. Szło o odebranie majątku proboszczowskiego z rąk p. burmistrza. Na oświadczenie p, radzcy ziemiańskiego, że dotychczasowy komisarz rządowy, tj. burmistrz, odda w ręce dozoru kościelnego majątek
proboszczowski i odbierze pokwitowanie, zgodził nie dozór chętnie, dodając, że już dawno u odpowiednich władz administracyjnych o to kołatał napróżno. Gdy jednak dodano, że i p. Gutzmer pospołu z dozorem podpisze pokwitowanie,
zaprotestował wtedy dozór kościelny, jak przynależało, z godnością oświadczając, iż żadnej styczności z panem Gutzmerem mieć nie chce i nie może. Po tym wstępie zabrano się do introdukcji p. Guzmera. Zaprowadzono go najprzód na
plebanią i starano się dostać klucze do kościoła farnego. Pan burmistrz udał się sam do kościelnego i „w Imię króla”
zażądał od niego kluczy, na co kościelny odparł, że kluczy żadnych niema. Po długiej dopiero chwili przekonał się ostatecznie p. burmistrz, ze klucze znajdują się u ks. administratora Fórmanowicza. Ks. Fórmanowicz udał się na cmentarz
przy farze, aby ostatecznie odwieźć p. Gutzmera od nieszczęsnego kroku i zaprotestować w imię kościoła i wiernych.
Pan radzca ziemiański wezwał ks. Fórmanowicza do wydania kluczy od kościoła, na co odebrał odpowiedź, że klucze te
powierzyła mu prawowita władza duchowna i że przeto jedynie tejże władzy duchownej klucze wydać może, ale nigdy p.
Gutzmerowi, którego za proboszcza swego nie uznaje. Po tem stanowczym i kapłańskiem oświadczeniu ks. Fórmanowicza, wzięto się do otworzenia kościoła gwałtem. Głównej bramy kościoła żadną miarą nie można było otworzyć, więc się
udano do bocznych drzwi; pierwsze zewnętrzne dosyć łatwo wyłamano, do drugich zaś potrzebowano siekiery, którą
jeden z żandarmów pod płaszczem przyniósł, bo go nikt nie chciał w tem wyręczyć. Jakiś parobek oświadczył, że woli
uciec zaraz z Grodziska, aniżeli do takiej roboty siekierę nieść. Wyłupano kawał drzwi i w ten sposób otworzono dom
Boży p. Gutzmerowi, którego p. radzca wprowadził. Pan Gntzmer przybrany był w surdut i w pludry na buty spuszczone,
a miał dziwny na twarzy uśmiech. Na progu zwrócił mu ks. Fórmanowicz uwagę na co się naraża, i ze samo z siebie
klątwę na siebie ściąga i zaklinał go na Boga żywego, aby nie kalał świątyni Pańskiej. Wszystko napróżno!
P. Gutzmer z uśmiechem odpowiedział, te już przeszło dwa lata czekał i łe w końcu to wyczekiwanie mu się sprzykrzyło. Dla czego zaś to robi, to później powie. Na co odrzekł ks. Fórmanowicz: „później już z sobą mówić nie będziemy
mogli.” Po przekroczeniu progów kościelnych przez p. Gutzmera, ustąpili księża i lud także się rozszedł spokojnie i z
godnością, odpowiednią chwili tak bolesnej. Uczynił tak na głos i prośby właściwego pasterza swego, ks. Fórmanowicza, którego przez 10 lat słuchał z miłością i poważaniem. Uwięziono wprawdzie 4 osoby, ale z nich zaraz 3 wypuszczono na wolność. P. Gutzmer nie mogąc się dostać do zakrystyi, przeszedł przez kościół i wrócił w towarzystwie żandarmów do hotelu.
8 listopada. Aby zakrystyą otworzyć, chciano aż z Poznania sprowadzić ślósarza na koszt parafii, bo w
Grodzisku wszyscy odmówili. Lecz namyślono się przecież inaczej; zażądał p. burmistrz kluczy od ks. Fórmanowicza, a
gdy odmowną dostał odpowiedź, przyszedł powtórnie z żandarmem, i gwałtem zabrał klucze. P. Guttzmer po swojem
wprowadzeniu już więcej razy nie postał w kościele i do plebanii się jeszcze nie wprowadził, bo ruchomości jego jeszcze
nie przywieziono: mieszka w hotelu, wesoło się bawiąc z dawnymi przyjaciółmi swoimi. A lud biedny, co czuje całą
ważność położenia i grożące sobie sieroctwo, z głębokim smutkiem i boleścią znosi cierpliwie nieszczęście, jakie go
spotkało i wzdycha gorąco do Boga, aby nawrócił nieszczęsnego.
66
16
Przez dłuższy okres czasu, po odejściu z Grodziska, ks. Antoni pozostawał w życzliwej pamięci
parafian67. W czasie pracy kapłańskiej w Grodzisku utrzymywał - nawiązane prawdopodobnie jeszcze w
Seminarium Duchownym - częste kontakty z ks. Julianem Echaustem (1839–1909), ówczesnym
proboszczem w Skrzebowej, a późniejszym kanonikiem i wikariuszem generalnym Kurii Metropolitalnej w
Poznaniu.
Od 1888 roku ks. Antoni został administratorem parafii w Boruszynie (dekanat obornicki), a w latach
1889 – 97 proboszczem w Pogorzclicy (dekanat nowomiejski). Od 1 kwietnia 1897 do śmierci był
proboszczem w parafii p.w. NMP Wniebowziętej w Czerlejnie (dekanat kostrzynski)68. W ostatnich latach
życia ks. Antoni Fórmanowicz uległ częściowemu paraliżowi w konsekwencji operacji usunięcia polipa (?) w
obrębie głowy. Opiekę nad schorowanym księdzem sprawowała jego siostrzenica Marianna Świetlińska,
córka siostry Antoniego - Brygidy z d. Fórmanowicz, żony Wojciecha Świetlińskiego.
Ks. Antoni Fórmanowicz zmarł w Czerlejnie 10 stycznia 1913 Pochowany został na miejscowym cmentarzu, tuz obok kościoła.
Wyliczając rozliczne funkcje społeczne
sprawowane przez ks. Fórmanowicza należy
podkreślić, że był długoletnim członkiem i
dobrodziejem Towarzystwa Pomocy Naukowej
im. K. Marcinkowskiego dla młodzieży
Wielkiego Księstwa Poznańskiego (TPN)69. Był
także członkiem Towarzystwa Opieki nad
dziećmi katolickimi w Poznaniu (wg
sprawozdania za lata 1910-11 opublikowanego
w 1912 r). Działał w Towarzystwie Czytelni
Ludowych. W dniu 10 lipca 1910 w Czerlejnie,
był jednym z organizatorów publicznego wiecu
poświęconego
działalności
Towarzystwa
Czytelni Ludowych70. Był także członkiem
polskiego Komitetu Wyborczego na pow.
gnieźnieński71.
19. Artykuł pośmiertny z „Przewodnika Katolickiego”
W roku 1869 wspomógł finansowo
wydanie
Krytycznej
Gramatyki
Języka
Polskiego autorstwa ks. Franciszka Ksawerego
Malinowskiego72.
Autor
wymienia
ks.
Fórmanowicza jako współwydawcę swojej
publikacji73.
Wielokrotnie przekazywał wsparcie finansowe na odbudowe i budowę nowych kościołów. M.in. w
P. S. Najświętszy Sakrament w sam czas usunięty został.
Babcia autora biografii, Stanisława ze Stachowskich rodem z Grodziska, urodzona 15 listopada 1902 roku, wielokrotnie wspominała księdza Fórmanowicza z Grodziska, choć znała go jedynie z opowieści rodziców bądź dziadków
68
AAP: Konsystorz i Kuria Arcybiskupia; Sygn.: KA 0238
69
Dziennik Poznański, 1914 nr 128, z 6 czerwca 1914 roku
70
Przegląd Oświatowy. Miesięcznik Towarzystwa Czytelni Ludowych w Poznaniu. 1910 R. 5 z. 9, Wyd.: Towarzystwo
Czytelni Ludowych w Poznaniu
71
Słownik biograficzny, Księża społecznicy w Wielkopolsce 1894-1919., T. 1. A-H., Zespół red.: Marian Banaszak,
Jerzy Kozłowski, Anna Polakowska, Maria Wojciechowska, 305 s. Wydawnictwo: Gaudentinum, Gniezno, 1992
72
Gazeta Toruńska wydanie nr 15; R. 4 z 20.01.1870 roku.
73
Malinowski Franciszek Ksawery, Krytyczno-porównawcza gramatyka języka polskiego...; Staraniem L. Rzepeckiego,
1869 [s. 263]
67
17
1894 roku na odbudowe kościoła w Mądrem z figurką NMP Bolesnej74, w 1895 na budowę kościoła w
Barcinie („X. Fórmanowicz z Pogorzelicy”)75. W Czerlejnie działał jako członek dozoru szkolnego oraz był
oficjalnym patronem tamtejszego Katolickiego Towarzystwa Robotników Polskich, liczącego 40 członków76.
Katolickie towarzystwa robotników polskich były tylko fragmentem bujnego wówczas (rok 1911 i późniejsze)
rozkwitu w Poznańskiem (Archidiecezji Gnieźnieńskiej i Poznańskiej) różnych form polskich organizacji społecznych,
kulturalnych i gospodarczych, mających charakter katolicki a równocześnie budzących polską świadomość narodową,
szerzących kulturę polską wśród niższych warstw społeczeństwa i zadziwiająco skutecznie budujących stały wzrost
polskiego potencjału gospodarczego w Wielkopolsce.
W testamencie wyznaczył legaty na rzecz Towarzystwa Pomocy Naukowej („pomoc naukową dla
chłopców” – 1.000 marek) oraz Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (500 marek)77. Ponadto na Dom
Katolicki w Czerlejnie ofiarował 500 marek.
* * *
Na poniższych zdjęciach przedstawiam aktualny (z 2006) widok kościoła NMP Wniebowziętej w
Czerlejnie, budynek probostwa przy kościele parafialnym w Czerlejnie, oraz tablicę nagrobną ks. Antoniego
Fórmanowicza.
20, 21, 22. Aktualne zdjęcia z Czerlejna.
74
Dziennik Kujawski, nr 276, Inowrocław, 2 grudnia 1894 r.
Dziennik Kujawski, nr 286, Inowrocław, 13 grudnia 1895 r.
76
Wojciechowska M. Materiały do dziejów katolickich towarzystw robotników polskich w Wielkopolsce, Poznańskie
Studia Teologiczne T. 6: 1986 s. 399-422.
77
Karwowski Stanisław dr, Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego, T. 3, 1890-1914, Poznań 1931
75
18
Indeks osób wymienionych w kronice
podkreślono nazwiska i imiona czterech powstańców wielkopolskich
należących do rodziny Fórmanowiczów z Wielichowa
Indeks obejmuje ok. 600 pozycji. W spisie uwzględniłem przede wszystkim osoby o nazwisku
Fórmanowicz i Formanowicz. Ponadto wymieniam osoby żyjące w czasach, o których mowa w tekście kroniki i które miały, bądź mogły mieć wpływ na życie członków rodziny. Nie ująłem osób, których opinie są
cytowane w tekście. Autorów cytowanych opracowań wymieniam w źródłach i przypisach.
Mężatki ujęte są dwukrotnie. Po raz pierwszy pod nazwiskiem panieńskim, np. jako „Kowalska Ewa,
c. Adama”, a po raz drugi pod nazwiskiem męża, np. jako „Fórmanowiczowa Ewa z d. Kowalska”. Ten sposób zapisu dotyczy również Fórmanowiczówien (panien z d. Fórmanowicz), które wyszły za mąż, np. „Kowalska Ewa z d. Formanowicz”.
Skróty użyte w indeksie:
"s." - syn, "c." - corka, "m." - mąż, "ż." - żona, "o." – ojciec,
"/jr/" – junior, "1.-, 2. v." – primo, secundo voto
A
Adamska Regina, 1. v. Fórmanowiczowa, z d. Słomińska, 10
Adamski Stefan, 10
Akoszewski Aleksander, ks. prob. z Buku, 43
Anschütz Ottomar, 22
B
Balcerkiewicz Kazimierz, burmistrz, 13
Bernard Antoni, 30
Białka Piotr, 25
Błachowski Stefan, prof., 28
Błażeczkowiak Bernhard, 36
Błażeczkowiak Franciszek, 36
Błażeczkowiak Gertruda z d. Obiegała, 36
Błażejczak Magdalena, 36
Bobkiewicz Ludwika, 26
Bobkiewicz Stanisław, 27
Bremborowicz Hanna, 18
Brzozowska Anna, 18
Bzyl Antoni, 16
Bzyl Jakub, 30
Bzyl Walentyna, 37
C
Cecha Wilhelm, 30
Ceglarek Gabriela, c. Marka, 25
Ceglarek Marek, 25
Chałupniczak Piotr, 25
Chelminiak Waldemar, 38
Chełminiak Bożena z d. Fórmanowicz, 38
Chełminiak Justyna, c. Waldemara, 38
Chełminiak Marlena, c. Waldemara, 38
Cichy Mikołaj, wójt, 12
Cielebąk Dorota, 25
19
Ciesielska Marianna, 33
D
Danel Marianna z Nadolskich, 37
Danel Marianna, c. Szymona, 37
Declos Józef, dr praw, 11
Drozdowski Franciszek, ks. prob., 31, 34
Dudziak Bogumiła, c. Tadeusza, 24
Dudziak Krystyna, c. Tadeusza, 24
Dudziak Pelagia z d. Fórmanowicz, 24
Dudziak Stanisław, 33
Dudziak Tadeusz, 24
Dychton Wiesława, 41
E
Echaust Julian, ks., 44
F
Figura Agnieszk, c. Ryszarda, 24
Figura Ryszard, 24
Filipowska Helena, c. Władysława, 41
Filipowska Jadwiga, c. Władysława, 41
Filipowska Krystyna, c. Władysława, 41
Filipowski Roman, s. Władysława, 41
Filipowski Władysław, 41
Filipowski Władysław /jr/, s. Władysława, 41
Fliger Klara, c. Patrycjusza, 34
Fliger Patrycjusz, 34
Fligerowa Marianna, ż. Patrycjusza, 34
Formanowicz (vel Fórmanowicz) Andrzej, kuśnierz z Wielichowa, 7
Formanowicz Alexandra, c. Gerharda /jr/, 35
Formanowicz Anneliese, c. Michaela, 35
Formanowicz Antoni, s. Hipolita, 35
Formanowicz Felix, s. Hipolita, 35
Formanowicz Gerhard /jr/, s. Gerharda, 35
Formanowicz Gerhard, s. Michaela, 35
Formanowicz Gertrude, c. Michaela, 35
Formanowicz Klaus, s. Gerharda, 35
Formanowicz Marianna z d. Skałecka, 35
Formanowicz Michael, s. Hipolita, 35
Formanowicz Tatjane, c. Gerharda /jr/, 35
Formanowiczowa Matylda, ż. Józefa, 19
Fornalewicz Hanna, 19
Fórmanowicz Adelina-Seweryna, c. Ludwika, 18
Fórmanowicz Agata, c. Bogdana, 41
Fórmanowicz Agnieszka, c. Marcina, 35, 36
Fórmanowicz Agnieszka, c. Marianny, 37
Fórmanowicz Agnieszka, c. Michała, 14, 30
Fórmanowicz Alicja-Władysława, c. Ludwika, 18, 20
Fórmanowicz Anastazja, c. Tomasza, 36
Fórmanowicz Andrzej, s. Jakuba, 16
20
Fórmanowicz Andrzej, s. Michała, 14, 31
Fórmanowicz Aniela, c. Macieja, 32
Fórmanowicz Aniela, c. Michała, 14, 34
Fórmanowicz Anna Maria, c. Krzysztofa, 41
Fórmanowicz Antoni, s. Andrzeja - ks. prob. w Czerlejnie, 31, 34, 42
Fórmanowicz Antonina, c. Agnieszki, 37
Fórmanowicz Bartosz, s. Krzysztofa, 18
Fórmanowicz Benedykt-Kazimierz, s. Leona, 26
Fórmanowicz Błażej, s. Bonawentury, 24
Fórmanowicz Bogdan, s. Leona, 40
Fórmanowicz Bogumiła, c. Bonawentury, 24, 25
Fórmanowicz Bonawentura, s. Kwiryna, 23, 24
Fórmanowicz Bonifacy-Marek, s. Ludwika, 18, 19
Fórmanowicz Bożena, c. Dezyderiusza, 38
Fórmanowicz Brygida, c. Andrzeja, 31
Fórmanowicz Cecylia, c. Michała, 14
Fórmanowicz Cecylia-Waleria, c. Ludwika, 18, 19
Fórmanowicz Danuta, c. Ludwika, 41
Fórmanowicz Dezyderiusz, s. Jana, 37, 39
Fórmanowicz Dominik, s. Tadeusza, 25
Fórmanowicz Dorota, c. Bogdana, 41
Fórmanowicz Edward-Stanisław, s. Ludwika, 18
Fórmanowicz Eleonora, c. Kwiryna, 23, 24
Fórmanowicz Elżbieta, c. Franciszka, 37, 41
Fórmanowicz Elżbieta, c. Zbigniewa, 24
Fórmanowicz Emanuel-Narcyz, s. Ludwika, 18
Fórmanowicz Emilia, c. Walentego, 38, 39, 40
Fórmanowicz Eryk, s. Sylwestra, 40
Fórmanowicz Ewa, c. (?) Andrzeja, 9, 11
Fórmanowicz Felicja, c. Leona, 26
Fórmanowicz Felicja-Emilia-Małgorzata, c. Leona, 26
Fórmanowicz Franciszek /I/, s. Marcina, 34, 36
Fórmanowicz Franciszek /II/, s. Marcina, 35
Fórmanowicz Franciszek, s. Antoniego, 36
Fórmanowicz Franciszek, s. Józefa, 16
Fórmanowicz Franciszek, s. Michała, 14
Fórmanowicz Franciszek, s. Walentego, 38, 40
Fórmanowicz Franciszek-Ksawery, s. Michała, 14
Fórmanowicz Franciszka, c. Franciszka, 37
Fórmanowicz Franciszka, c. Michała, 14
Fórmanowicz Gertruda z d. Orzałkiewicz, 37
Fórmanowicz Hanna, c. Dezyderiusza, 37
Fórmanowicz Helena, c. Andrzeja, 31, 34
Fórmanowicz Henryk, s. Leona, 40
Fórmanowicz Henryka-Alicja, c. Emanuela, 18
Fórmanowicz Hilary, s. Bonawentury, 24, 25
Fórmanowicz Hipolit, s. Tomasza, 35
Fórmanowicz Hubert, s. Tadeusza, 24
Fórmanowicz Ignacy, s. Franciszka, 37
Fórmanowicz Irena-Anna, c. Emanuela, 18
Fórmanowicz Jadwiga /I/, c. Michała, 14, 30
Fórmanowicz Jadwiga /II/, c. Michała, 14
Fórmanowicz Jadwiga, c. Andrzeja, 9, 11
21
Fórmanowicz Jadwiga, c. Tomasza, 22
Fórmanowicz Jakub, s. Andrzeja, 31
Fórmanowicz Jakub, s. Józefa, 16
Fórmanowicz Jan, s. Andrzeja, 9, 11
Fórmanowicz Jan, s. Franciszka, 37
Fórmanowicz Jan, s. Walentego, 38, 40
Fórmanowicz Joanna, c. Tadeusza, 24
Fórmanowicz Józef, s. Tomasza, 33
Fórmanowicz Józef, syn Mateusza, 15
Fórmanowicz Józefa, c. Franciszka, 37
Fórmanowicz Józefa, c. Józefa, 16
Fórmanowicz Józefa, c. Michała, 14
Fórmanowicz Józef-Gwidon, s. Ludwika, 18, 19
Fórmanowicz Julia, c. Krzysztofa, 18
Fórmanowicz Julianna, c. Andrzeja, 31, 33
Fórmanowicz Julianna, c. Mateusza, 15
Fórmanowicz Karol, s. Andrzeja, 31, 33
Fórmanowicz Karol, s. Józefa, 16, 22
Fórmanowicz Karol-Walenty, s. Michała, 14
Fórmanowicz Katarzyna, c. Franciszka, 37
Fórmanowicz Kinga, c. Tadeusza, 24
Fórmanowicz Krystyna-Maria, c. Emanuela, 18
Fórmanowicz Krzysztof, s. Bogdana, 41
Fórmanowicz Krzysztof, s. Ludwika, 18
Fórmanowicz Krzysztot, s. Ludwika, 41
Fórmanowicz Kwiryn, s. Karola – powstaniec wielkopolski, 22, 23
Fórmanowicz Leon, s. Karola – powstaniec wielkopolski, 22, 25
Fórmanowicz Leon, s. Walentego, 38, 40
Fórmanowicz Leon-Zygmunt, s. Leona, 26
Fórmanowicz Ludosław-Maciej, s. Benedykta, 26
Fórmanowicz Ludwik /jr/, s. Ludwika, 18
Fórmanowicz Ludwik, s. Edwarda, 18
Fórmanowicz Ludwik, s. Jana, 37, 38
Fórmanowicz Ludwik, s. Tomasza – powstaniec wielkopolski, 17, 18
Fórmanowicz Ludwik, s. Walentego, 38, 39, 41
Fórmanowicz Ludwika z d. Nadolska, 35
Fórmanowicz Maciej, s. Andrzeja, 31, 32
Fórmanowicz Magdalena, c. (?) Andrzeja, 9, 10
Fórmanowicz Magdalena, c. Hilarego, 25
Fórmanowicz Magdalena, c. Macieja, 32, 33
Fórmanowicz Maja, c. Krzysztofa, 41
Fórmanowicz Małgorzata, c. Andrzeja, 31, 34
Fórmanowicz Marcin, s. Karola, 33
Fórmanowicz Marcin, s. Michała, 14, 34
Fórmanowicz Marianna z d. Masztalerz, 35
Fórmanowicz Marianna, c. Andrzeja, 31
Fórmanowicz Marianna, c. Franciszka, 37
Fórmanowicz Marianna, c. Jakuba, 16
Fórmanowicz Marianna, c. Jana, 37, 38
Fórmanowicz Marianna, c. Macieja, 32, 33
Fórmanowicz Marianna, c. Mateusza, 15
Fórmanowicz Marianna, c. Tomasza, 17, 20
Fórmanowicz Marianna, c. Walentego, 38, 40
22
Fórmanowicz Mariusz, s. Błażeja, 24
Fórmanowicz Marzena, c. Henryka, 40
Fórmanowicz Mateusz /jr/, s. Mateusza, 15, 30
Fórmanowicz Mateusz, s. Krzysztofa, 18
Fórmanowicz Mateusz, s. Michała, 14, 15, 31, 34
Fórmanowicz Melchior, s. Ludwika, 18
Fórmanowicz Melita, ż. Rafała, 41
Fórmanowicz Michał, s. Andrzeja - burmistrz Wielichowa, 9, 12
Fórmanowicz Michał, s. Zdzisława, 41
Fórmanowicz Mieczysław-Emanuel, s. Emanuela, 18, 19
Fórmanowicz Monika, c. Mieczysława, 19
Fórmanowicz Nathalie, c. Rafała, 41
Fórmanowicz Nico Marcel, s. Rafała, 41
Fórmanowicz Nikodem, s. Tomasza, 35, 36
Fórmanowicz Paulina, c. Hilarego, 25
Fórmanowicz Pelagia, c. Kwiryna, 23, 24
Fórmanowicz Piotr, s. Macieja, 32, 33
Fórmanowicz Piotr, s. Tomasza, 35, 36
Fórmanowicz Prakseda, c. Tomasza, 22
Fórmanowicz Radomiła, c. Bonawentury, 24, 25
Fórmanowicz Rafał, s. Ludwika, 41
Fórmanowicz Regina, c. Tadeusza, 24
Fórmanowicz Ryszard, s. Franciszka, 40
Fórmanowicz Sebastian, s. Mieczysława, 19
Fórmanowicz Seweryna, c. Kwiryna, 23, 24
Fórmanowicz Stanisław Kostka, s. Jakuba, 16
Fórmanowicz Stanisław, s. Tomasza, 17, 20
Fórmanowicz Stanisław, s. Walentego, 38, 39
Fórmanowicz Stanisława, c. Tomasza, 17
Fórmanowicz Stefan, s. Walentego, 38, 40
Fórmanowicz Stefania, c. Leona, 26, 27
Fórmanowicz Sylwestr, s. Henryka, 40
Fórmanowicz Tadeusz, s. Bonawentury, 24
Fórmanowicz Tadeusz, s. Kwiryna, 23, 24
Fórmanowicz Tadeusz, s. Leona, 26
Fórmanowicz Tadeusz, s. Zbigniewa, 24
Fórmanowicz Teresa-Walentyna, c. Emanuela, 18
Fórmanowicz Tomasz, s. Hilarego, 25
Fórmanowicz Tomasz, s. Józefa, 16, 17
Fórmanowicz Tomasz, s. Karola, 33
Fórmanowicz Tomasz, s. Marcina, 34, 35
Fórmanowicz Tomasz, s. Zdzisława, 41
Fórmanowicz Tomasz-Mieczysław, s. Ludwika, 18
Fórmanowicz Walenty, s. Franciszka – powstaniec wielkopolski, 37, 38
Fórmanowicz Wanda, c. Walentego, 38, 41
Fórmanowicz Wiktoria, c. Karola, 33
Fórmanowicz Wiktoria, c. Macieja, 32
Fórmanowicz Wiktoria, c. Tomasza, 17
Fórmanowicz Wioletta, c. Błażeja, 24
Fórmanowicz Władysław, s. Tomasza, 17, 20
Fórmanowicz Włodzimira-Stanisława, c. Ludwika, 18, 19
Fórmanowicz Wojciech, s. Andrzeja, 9, 10
Fórmanowicz Zbigniew, s. Tadeusza, 24
23
Fórmanowicz Zdzisław, s. Ludwika, 41
Fórmanowicz Zofia, c. Edwarda, 18
Fórmanowiczowa Stefania z d. Krajnik, 40
Fórmanowiczowa Aleksandra z d. Perlik, 24
Fórmanowiczowa Anna z d. Schulenkorf, 33
Fórmanowiczowa Antonina z d. Kużdowicz, 15
Fórmanowiczowa Czesława, ż. Zbigniewa, 24
Fórmanowiczowa Dagmara, ż. Krzysztofa, 41
Fórmanowiczowa Dorota z d. Cielebąk, 25
Fórmanowiczowa Elżbieta z d. Patalas, 24
Fórmanowiczowa Genowefa z d. Koneczek, 40
Fórmanowiczowa Hanna z d. Bremborowicz, 18
Fórmanowiczowa Józefa z d. Nowicka, 23
Fórmanowiczowa Julianna z d. Słomińska, 33
Fórmanowiczowa Kamila Katarzyna z d. Kozłowska, 41
Fórmanowiczowa Katarzyna z d. Kmiecka, 40
Fórmanowiczowa Katarzyna, ż. Andrzeja, 9
Fórmanowiczowa Klara z d. Fliger, 34
Fórmanowiczowa Krystyna z d. Kempińska, 24
Fórmanowiczowa Krystyna z d. Krajnik, 41
Fórmanowiczowa Leonarda z d. Nowak, 24
Fórmanowiczowa Ludwika z d. Bobkiewicz, 26
Fórmanowiczowa Magdalena z d. Błażeczkowiak, 36
Fórmanowiczowa Magdalena z d. Węclewska, 33
Fórmanowiczowa Małgorzata z d. Lasocka, 32
Fórmanowiczowa Maria z d. Hoffman, 18
Fórmanowiczowa Marianna Barbara z d. Trzcińska, 40
Fórmanowiczowa Marianna z d. Danel, 37
Fórmanowiczowa Marianna z d. Gajewicz, 31
Fórmanowiczowa Marianna, 1. v. Łakoma, 2. v. Nadolska, z d. Rajchowicz, 16
Fórmanowiczowa Marianna, 1. v. Śliwkiewicz, z d. Lenartowicz, 16
Fórmanowiczowa Marianna, ż. Benedykta, 26
Fórmanowiczowa Marianna, ż. Michała, 13
Fórmanowiczowa Marianną z d. Humerczyk-Mazur, 38
Fórmanowiczowa Michalina z d. Paetzold, 17
Fórmanowiczowa Prakseda z d. Paetzold, 22
Fórmanowiczowa Regina z d. Lewarska, 13
Fórmanowiczowa Regina z d. Słomińska, 10
Fórmanowiczowa Rozalia z d. Hermann, 15
Fórmanowiczowa Rozalia, z d. Herman, 16
Fórmanowiczowa Stanisława z d. Wietrys, 19
Fórmanowiczowa Stefania z d. Ryzlewicz, 40
Fórmanowiczowa Walentyna z d. Bzyl, 37
Fórmanowiczowa Walentyna-Łucja z d. Kaletka, 18
Fórmanowiczowa Wiesława z d. Dychton, 41
Fórmanowiczowa Zofia z d. Tundak, 40
Fórmanowiczowa Zuzanna, ż. Andrzeja, 9
G
Gajewicz Marianna, c. Rocha, 31
Gajewicz Roch, 31
Gajewiczowa Teresa z Nowackich, 31
24
Gałkowska Balbina, c. Tomasza, 30
Gałkowska Jadwiga z d. Fórmanowicz, 30
Gałkowska Julianna, 32
Gałkowska Julianna, c. Tomasza, 30
Gałkowska Ludwika, c. Tomasza, 30
Gałkowska Magdalena, c. Tomasza, 30
Gałkowska Marcjanna, c. Tomasza, 30
Gałkowski Franciszek, rajca, 13
Gałkowski Teodor, s. Tomasza, 30
Gałkowski Tomasz, 30, 31, 34
Gałkowski Tomasz /jr/, s. Tomasza, 30
Górecka Eleonora z d. Fórmanowicz, 24
Górecka Eufrozyna z d. Świetlińska, 16
Górecka Ewa, c. Kajetana, 24
Górecka Urszula, c. Kazimierza, 24
Górecki Adam, s. Kajetana, 24
Górecki Florian, 16
Górecki Franciszek, 16
Górecki Kajetan, s. Kazimierza, 24
Górecki Kazimierz, 24
Górecki Tadeusz, s. Kazimierza, 24
Grabowski Tadeusz, prof., 27
Grzelczyk Elżbietą, 18
Grześkowiak Bartosz, s. Krzysztofa, 25
Grześkowiak Krzysztof, 25
Günter Manfred, 35
Gwardzik Mariusz, 24
H
Hamrol Krzysztof, 19
Hamrol Krzysztof /jr/, s. Krzysztofa, 19
Hamrol Mateusz, s. Krzysztofa, 19
Hamrol Paweł s. Krzysztofa, 19
Hance Stanisław, 40
Hennes Barbara, 35
Herman Jan, 16
Herman Krystyna z d. Bzyl, 16
Herman Rozalia (Anna Rosa), c. Jana, 16
Hoffman Agnieszka, c. Franciszka, 33
Hoffman Anastazja, c. Franciszka, 33
Hoffman Franciszek, 33
Hoffman Julianna z d. Fórmanowicz, 33
Hoffman Maksymilian, s. Franciszka, 33
Hoffman Maria, 18
Hoffman Marianna /I/, c. Franciszka, 33
Hoffman Marianna /II/, c. Franciszka, 33
Humerczyk-Mazur Marianna, 38
J
Jakliński Sebastian, 10
Jakub Nadolski, 35
Jung Emilia, c. Karstena, 19
25
Jung Julia, c. Karstena, 19
Jung Karsten, 19
Jung Oliwia, c. Karstena, 19
Jurisch Gerhard, 40
K
Ka[u]pski Łukasz, 11
Kaczmarek Czesława, 24
Kadzińska Marianna, 33
Kaletka Adam-Henryk, s. Marcina, 18, 20
Kaletka Antoni, 18
Kaletka Marcin, 18
Kaletka Walentyna-Łucja, c. Antoniego, 18
Kamiński Jakub, 34
Kapska Ewa z d. Fórmanowicz, 11
Kapska Helena, c. Łukasza, 11
Kapska Józefa, c. Łukasza, 11
Kapska Katarzyna, 1. v. Świetlińska, z d. Kozłowska, 12, 32
Kapska Katarzyna, c. Łukasza, 11
Kapska Kunegunda, c. Łukasza, 12
Kapska Magdalena, c. Łukasza, 11
Kapska Petronela, c. Łukasza, 11
Kapska Regina, c. Łukasza, 11
Kapski Franciszek, s. Łukasza, 11
Kapski Kacper, s. Łukasza, 11
Kapski Walenty. s. Łukasza, 11
Kauppe (vel Kaupska) Zofia, ż. Jana, 11
Kauppe (vel Kaupski) Jan, 11
Kaźmierczakowa Zofia, 29
Kempińska Krystyna, 24
Kijanowska Ludwika z Nadolskich, 35
Kijanowski Antoni, s. Konstantego, 35
Kijanowski Konstanty, 35
Klecha Agnieszka, c. Henryka, 19
Klecha Aleksandra, c. Waleriana, 19
Klecha Andrzej, s. Waleriana, 19
Klecha Beata, c. Andrzeja, 19
Klecha Damian, s. Andrzeja, 19
Klecha Dawid, s. Andrzeja, 19
Klecha Donata, c. Waleriana, 19
Klecha Elżbieta, c. Waleriana, 19
Klecha Henryk, s. Waleriana, 19
Klecha Natalia, c. Andrzeja, 19
Klecha Walerian, 19
Klecha Włodzimira z d. Fórmanowicz, 19
Kledzik Paweł, 25
Klonowska Ewa, c. Bogdana, 41
Klonowska Helena z d. Filipowska, 41
Klonowski Dariusz, s. Bogdana, 41
Kłonowski Bogdan, 41
Koneczek Genowefa, 40
Kothe Antoni, 30
26
Kozłowska Danuta z d. Fórmanowicz, 41
Kozłowska Elżbieta z d, Fórmanowicz, 41
Kozłowska Helena, c. (?) i Elżbiety, 41
Kozłowska Kamila Katarzyna, 41
Kozłowski Andrzej, burmistrz Wielichowa, 12
Kozłowski Józef, s. (?) i Elżbiety, 41
Kozłowski Łukasz, s. Marka, 41
Kozłowski Marek, 41
Krajnik Krystyna, 41
Krajnik Stefania, 40
Kraus Andreas, 35
Krawczyk Leokadia, c. Wojciecha, 17
Krawczyk Stanisława z d. Fórmanowicz, 17
Krawczyk Wojciech, 17
Kraykowicz Kazimierz, 8
Krempl Melita, 41
Kreutzinger Jadwiga, mgr, 29
Krukowicz Bartłomiej, 13
Krząnowski Antoni, dr praw, 11
Krzyczynski Franciszek, 13
Krzyczyńska Aniela z d. Fórmanowicz, 34
Krzyczyńska Marianna, c. Jana, 34
Krzyczyńska Michalina, c. Jana, 34
Krzyczyński Franciszek, 34
Krzyczyński Jan, s. Franciszka, 34
Krzyczyński Kacper, s. Jana, 34
Krzywosądzki Andrzej, 11
Kunicka Katarzyna, 40
Kusiak Irena, c. Stanisława, 40
Kusiak Stanisław, 40
Kużdowicz Antonina, c. Mateusza, 15
Kużdowicz Mateusz, 15
Kużdowicz Walenty, 15
Kużdowicz Wiktoria, ż. Mateusza, 15
L
Lasocka Małgorzata, 32
Lasocki Józef, 15, 31
Ledóchowski Mieczysław, arcybiskup, 43
Lenartowska Katarzyna, 16
Lenartowski Wawrzyniec, 16
Ł
Łakomy Józef, 16
Ławniczak Adelina-Seweryna z d. Fórmanowicz, 18
Ławniczak Czesław, 18
Łoykowicz Andrzei, 13
Łubieński Maciej, biskup poznański, 7
Łukasiewicz Karolina, c. Piotra, 24
Łukasiewicz Mateusz, s. Piotra, 24
Łukasiewicz Piotr, 24
27
M
Masztalerz Marianna, 35
Meyer Maria-Ruth, 18
Michalski Walenty, 7
Michniewska Eleonora, 24
Mularska Irena-Anna z d. Fórmanowicz, 19
Mularski Ireneusz, s. Radeusza, 19
Mularski Mateusz, s. Tadeusza, 19
Mularski Tadeusz, 19
N
Nadobnik Jan, 12
Nadolska Julianna z d. Balcerkiewicz, 35
Nadolski Franciszek Ksawery, 16
Nadolski Franciszek, rajca, 13
Nadolski Maciej, 12
Nowacka Ewa, c. Jana, 11
Nowacka Magdalena z d. Fórmanowicz, 11
Nowacka Marianna z d. Fórmanowicz, 38
Nowacki Adam, s. Jana, 11
Nowacki Jan, 10
Nowacki Marcin, 38
Nowacki Mateusz, rajca, 13
Nowak Leonarda, 24
Nowak Stanisław, 41
Nowak Wanda, 1. v. Filipowska, z d. Fórmanowicz, 41
Nowicka Józefa, 23
O
Orzałkiewicz Gertruda, 37
Orzałkowiczowa Teresa, 1. v. Gajewicz, z d. Nowacka, 31
Osinska Marzena, 41
P
Paetzold Bogusław, 17
Paetzold Małgorzata z d. Słowikowska, 17
Paetzold Michalina c. Bogusława, 17
Paetzold Prakseda, c. Bogusława, 22
Patalas Elżbieta, 24
Pazderska Jolanta, 19
Perlik Aleksandra, 24
Piechota Franciszek, 37
Piechota Franciszek, s. Jakuba, 37
Piechota Jakub /jr/, s. Jakuba, 37
Piechota Jakub, s. Franciszka, 37
Piechota Magdalena z d. Bogusławska, 37
Piechota Marianna z d. Fórmanowicz, 37
Podczus Anna, c. Ulricha, 35
Podczus Gabriel, s. Ulricha, 35
Podczus Johannes, s. Ulricha, 35
28
Podczus Maria, c. Ulricha, 35
Podczus Theresa, c. Ulricha, 35
Podczus Ulrich, 35
Potok Grażyna, c. Tadeusza, 38
Potok Hanna z d. Fórmanowicz, 38
Potok Lucyna, c. Tadeusza, 38
Potok Tadeusz, 38
Przykłocki Wawrzyniec, burmistrz, 12
Przyktocki Wojciech, 10
R
Rajchowicz Antonina, c. Franciszka, 33
Rajchowicz Apolonia, ż. Jana, 16
Rajchowicz Franciszek, 33
Rajchowicz Franciszka, c. Franciszka, 33
Rajchowicz Ignacy, s. Franciszka, 33
Rajchowicz Jan, 16
Rajchowicz Kacper, s. Franciszka, 33
Rajchowicz Leon, s. Franciszka, 33
Rajchowicz Marianna, c. Jana, 16
Rajchowicz Prakseda, c. Franciszka, 33
Rajchowicz Stanisław, s. Franciszka, 33
Rajchowicz Stanisława, c. Franciszka, 33
Rajchowicz Walenty, s. Franciszka, 33
Rajchowicz Walentyna, c. Franciszka, 33
Rajchowicz Wiktoria z d. Fórmanowicz, 33
Rajchowicz Władysław, s. Franciszka, 33
Raychowicz Dionizy, krawiec, 30
Redlik Krzysztof, 16
Rogowska Barbara, c. Jana, 41
Rogowska Edyta, c. Jana, 41
Rogowska Izabela, c. Jana, 41
Rogowska Krystyna z d. Klonowska, 41
Rogowski Jan, 41
Rogowski Jan /jr/, s. Jana, 41
Ryzlewicz Stefania, 40
S
Sadowicz Marcin, wójt, 13
Schulenkorf Anna, 33
Sibilska Balbina, 1. v. Bzyl, z d. Gałkowska, 30
Sibilska Elżbieta z d. Kawala, 33
Sibilska Magdalena, 1. v. Fórmanowicz, z d. Węclewska, 33
Sibilska Marianna z d. Fórmanowicz, 33
Sibilski Jakub, 33
Sibilski Karol, 33
Sibilski Łukasz, s. Jakuba, 33
Sibilski Walenty, 30
Skałecka Marianna, 35
Sławska Agnieszka z d. Fórmanowicz, 36
Sławska Balbina, c. Michała, 36
Sławska Franciszka /I/, c. Michała, 36
29
Sławska Franciszka /II/, c. Michała, 36
Sławska Zuzanna, c. Michała, 36
Sławski Józef, s. Michała, 36
Słomińska Elżbieta, c. Walentego, 34
Słomińska Jadwiga, c. Walentego, 34
Słomińska Julianna, 33
Słomińska Małgorzata z d. Fórmanowicz, 34
Słomiński Andrzej, s. Walentego, 34
Słomiński Piotr, 30, 34
Słomiński Walenty, 34
Słomiński Walenty / jr II/, s. Walentego, 34
Słomiński Walenty /jr I/., s. Walentego, 34
Słonimski Tomasz, 13
Słowińska Agnieszka, 1. v. Krzyczyńska z Balcerowiczów, 34
Sobieszak Bartosz, s. Leszka, 19
Sobieszak Leszek, 19
Sobieszak Teresa-Walentyna z d. Fórmanowicz, 19
SobieszakJoanna, c. Leszka, 19
Springer Ewa z d. Klonowska, 41
Sprinter Jacek, 41
Spryszyńska Henryka-Alicja z d. Fórmanowicz, 19
Spryszyńska Sylwia, c. Henryka, 19
Spryszyński Henryk, 19
Spryszyński Paweł, s. Henryka, 19
Spychalska Krystyna-Maria z d. Fórmanowicz, 19
Spychalski Marcin, s. Ryszarda, 19
Spychalski Mateusz, s. Ryszarda, 19
Spychalski Ryszard, 19
Stawski Michał, 36
Stąpor Bogdan, 38
Stąpor Grażyna z d. Potok, 38
Stąpor Jessica, c. Mirosława, 38
Stąpor Kamil, s. Mirosława, 38
Stąpor Lucyna z d. Potok, 38
Stąpor Mirosław, 38
Stąpor Sandra, c. Bogdana, 38
Stąpor Tomasz, s. Bogdana, 38
Stojkowski Wojciech, ks., 34
Struszyk Ewa, c. Tadeusza, 24
Struszyk Tadeusz, 24
Szablewska Agnieszka, c. Michała, 32
Szablewska Aniela, z d. Fórmanowicz, 32
Szablewska Mariana, c. Michała, 32
Szablewski Antoni, s. Michała, 32
Szablewski Franciszek, s. Michała, 32
Szablewski Jan-Józef, s. Michała, 33
Szablewski Karol, s. Michała, 33
Szablewski Michał, 32
Szablewski Stanisław /I/, s. Michała, 32
Szablewski Stanisław /II/, s. Michała, 33
Szablewski Władysław, s. Michała, 32
Szczęśniak Kazimierz, 27
Szefler Dagmara, c. Wojciecha, 25
30
Szefler Karolina, c. Wojciecha, 25
Szefler Radomiła z d. Fórmanowicz, 25
Szefler Wojciech, 25
Szkudlarek Dominika, c. Ireneusza, 19
Szkudlarek Ireneusz, 19
Szkudlarek Judyta, c. Ireneusza, 19
Szumnarska Józefa z d. Fórmanowicz, 16
Szumnarski Andrzej, s.(?) i Józefy, 16
Szymański Norbert, s. Roberta, 19
Szymański Robert, 19
Ś
Śledź Franciszek, 32
Śledź Małgorzata, 1. v. Fórmanowicz, z d. Lasocka, 32
Śliwinski Jakub, 13
Świetlińska Brygida z d. Fórmanowicz, 32
Świetlińska Julianna z Gałkowskich, 32
Świetlińska Petronela, c. Wojciecha, 32
Świetliński Franciszek /I/, s. Wojciecha, 32
Świetliński Franciszek /II/, s. Wojciecha, 32
Świetliński Jan, s. Marcina, 32
Świetliński Kazimierz, s. Wojciecha, 32
Świetliński Marcin, 12, 32
Świetliński Marianna, c. Wojciecha, 32, 44
Świetliński Stanisław, s. Wojciecha, 32
Świetliński Wincenty, s. Wojciecha, 32
Świetliński Wojciech, s. Jana, 32
T
Tomiak Dominik, s. Huberta, 25
Tomiak Hubert, 25
Trzcińska Marianna Barbara, 40
Tundak Zofia, 40
Tyra Edmund, 35
Tyra Rita, 35
U
Urbańska Joanna, 30
V
Vorpahl Mark, 35
W
Walkowiak Daniel s. Pawła, 19
Walkowiak Paweł, 19
Warzywoda Albert, 40
Warzywoda Aleksandra, c. Alberta, 40
Warzywoda Marta, c. Alberta, 40
Warzywoda Marzena z d. Fórmanowicz, 40
Werbiński Walenty z Pleszewa, 34
31
Węclewska Magdalena, 33
Wieszyńska Marianna, ż. Wawrzyńca, 11
Wieszyński Stefan, 12
Wietrys Stanisława, 19
Wojtkowiak Florian, s. Marcina, 37
Wojtkowiak Marcin, 37
Woyciechowski Wawrzyniec, 34
Wulman Michał, 10
Wybieralski Józef, mgr, 29
Z
Zaczykoski Ryszard, 24
Zaczykowska Wiesława, c. Ryszarda, 24
Zając Wincenty, 33
Zembold Regine, 35
Zygmunt Bogumiła z d. Fórmanowicz, 25
Zygmunt Dorota, c. Mariana, 25
Zygmunt Kinga, c. Mariana, 25
Zygmunt Marian, 25
Zygmunt Romana, c. Mariana, 25
32

Kronice Fo,- i Fórmanowiczów z Wielichowa

Transkrypt

Podobne dokumenty

DZIENNICZEK PRZEDSZKOLAKA Listopad 2016 r.

na gitarze klasycznej, akustycznej, elektrycznej, basowej, nauka gry

Piotr Formanowicz (1880

Plakat informacyjny

Zapraszamy na mecz piłki nożnej Pieczarka Wielichowo

Regulamin sekcji piłki nożnej dla dzieci i młodzieży

Temat: Św. Franciszek – poeta codzienności. Dokument pochodzi