TEATR RAPSODYCZNY

TEATR RAPSODYCZNY
Teatr Rapsodyczny został utworzony 22 sierpnia 1941 roku w ramach katolickiego podziemnego
ugrupowania politycznego "Unia". Działał w prywatnych mieszkaniach. Występy odbywały się
dla specjalnie zapraszanej publiczności. Wśród gości bywali Juliusz Osterwa, Jerzy Turowicz,
Juliusz Kydryński. Teatr miał być przejawem oporu myśli i ducha wobec okupanta. Trzon
aktorski stanowili studenci polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego: Karol Wojtyła i Halina
Królikiewicz. Założycielem teatru był Mieczysław Kotlarczyk. Do zespołu aktorskiego należeli
również m.in. Barbara Horawianka, Danuta Michałowska i Mieczysław Voit.
Pierwsza premiera teatru "Król-Duch" Słowackiego odbyła się 1 listopada 1941 roku. Następne
to: "Beniowski" i "Samuel Zborowski" Słowackiego, "Hymny" Kasprowicza, "Godzina"
Wyspiańskiego, "Portret artysty" Norwida, "Pan Tadeusz" Mickiewicza. Dramat pod tytułem
"Samuel Zborowski" Słowackiego był ostatnim spektaklem, w którym wystąpił Karol Wojtyła.
Przyszły papież zrezygnował z aktorstwa na rzecz studiów teologicznych w Seminarium
Duchownym. Ksiądz Wojtyła nie utracił kontaktu z koleżankami i kolegami - odprawiał dla nich
msze, bywał na przedstawieniach, pisał o teatrze, a także spotykał się z zespołem, również jako
biskup, a potem - kardynał. Gdy został papieżem, korespondował z byłymi aktorami teatru.
W czasie okupacji przygotowano 11 premier. Po zakończeniu wojny teatr działał jako szkolny i
był obowiązkowy dla młodzieży. Do 1945 roku Teatr Rapsodyczny działał w konspiracji. Po
zakończeniu wojny starał się zachować niezależność i dlatego przez komunistyczne władze był
postrzegany jako opozycja wobec lansowanej wówczas polityki kulturalnej. Zamknięto go
wiosną 1953 roku, w okresie zaostrzenia polityki przeciw Kościołowi. Teatr reaktywowano w
1957 roku. Zakończył działalność w sierpniu 1967 roku. Teatr Rapsodyczny zwany był teatrem
słowa. Stworzył swoisty styl podniosłej recytacji. W repertuarze miał również arcydzieła
literatury światowej, jak "Odyseja" Homera, "Boska komedia" Dantego i "Faust" Goethego.
"Mimo że Teatr Rapsodyczny został zlikwidowany, zaszczepiona przez Mieczysława Kotlarczyka
idea teatru żywego słowa pod różnymi postaciami weszła w obyczaj teatralny w całej Polsce" pisał Karol Wojtyła. Już jako Jan Paweł II przypomniał Teatr Rapsodyczny we wspomnieniu
zatytułowanym "Dar i Tajemnica".
http://www.polskieradio.pl