zobacz raport - Dolnośląska Szkoła Wyższa
Transkrypt
zobacz raport - Dolnośląska Szkoła Wyższa
EWALUACJA IV ETAPU PROJEKTU Sześć miesięcy po wyjściu uczestniczek z projektu PROGRESS Wyższa Szkoła Kompetencji Zawodowych dla Kobiet ZESTAWIENIE DANYCH ankieta 4 z uczestniczkami projektu Opracowanie: dr Sławomir Krzychała Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji TWP we Wrocławiu Wrocław listopada 2006r 1 1 Uwagi wstępne Analiza efektów projektu PROGRESS opracowana została na podstawie standaryzowanej ankiety telefonicznej, przeprowadzonej w listopadzie 2006 roku. Wywiad przeprowadzono z 56 uczestniczkami projektu, pytając je o: Podjęcie pracy lub samozatrudnienia Miejsce pracy i stanowisko Podjęcie kształcenia (studia, szkolenia) Podjęcie wolontariatu lub działalności w organizacji pozarządowej Plany (zawodowe) na najbliższą przyszłość Ocenę projektu PROGRESS z perspektywy czasu • • • • • • Grupę kobiet uczestniczących w badaniach ewaluacyjnych telefonicznych można w zasadzie traktować jako reprezentatywną dla wszystkich uczestniczek projektu, jej struktura statusu zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy przed podjęciem projektu (por. Tabela 1) oraz procentowy udział osób studiujących (por. Tabela 2) są zbliżone do danych dla całej grupy. Te warunki brzegowe uzasadniają zatem procentowe uogólnienie danych uzyskanych w badaniu telefonicznym. Tabela 1: Status zarejestrowania w PUP uczestniczki badania telefonicznego wszystkie uczestniczki projektu 9,26% 5,10% 37,04% 42,86% 3 nie zarejestrowana 29,63% 28,57% 4 bezrobotna (mniej ni 12 miesięcy) 24,07% 23,47% uczestniczki badania telefonicznego wszystkie uczestniczki projektu zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy 1 poszukująca pracy 2 długotrwale bezrobotna (powyżej 12 miesięcy) Tabela 2: Odsetek osób studiujących studentki studiów zaocznych 1 nie 70,91% 67,33% 2 tak 29,09% 32,67% 2 2. Podjęcie pracy lub samozatrudnienia 41,8% uczestniczek projektu PROGRESS podjęło pracę lub jakąkolwiek formę samozatrudnienia po ukończeniu projektu PROGRESS (por. Tabela 3). Najwięcej osób podejmujących pracę, to osoby nie zarejestrowane w PUP, w tym głównie studentki – dwie trzecie kobiet studiujących zaocznie podjęło prace (por. Tabela 4). Wnioskować możemy, ze doświadczenia i umiejętności wyniesione z projektu PROGRESS pozwalają tym osobom nie tylko szybciej i skuteczniej poszukiwać pracy, ale również sprawniej łączyć edukację akademicką z pracą zawodową. Wskazać możemy również na inną grupę beneficjentek projektu: 45% osób długotrwale bezrobotnych znalazło pracę po ukończeniu projektu PROGRESS i jest to odsetek nieco wyższy, aniżeli średnia dla całej grupy, w tym również osób aktywnie poszukujących pracy już przed rozpoczęciem projektu (40%). Osoby, które najdłużej pozostawały w stanie bezrobocia, zdołały przełamać bariery bezradności, jaka charakteryzuje wiele osób długotrwale bezrobotnych, podjęły skuteczna próbę podjęcia pracy zawodowej. Uzyskany efekt nie może być tłumaczony jedynie zmianami strukturalnymi rynku pracy, gdyż według danych Dolnośląskiego Wojewódzkiego Urzędu Pracy, w okresie 09.2005-09.2006 tylko 19,2% długotrwale bezrobotnych zostało wyrejestrowanych z PUP (dane MPiPS-1 źródło: www.dwup.pl). Uzyskany efekt 45% łączy się jednoznacznie ze skutecznością projektu PROGRESS, nie tylko w efektywnym poszukiwaniu pracy, ale również w pobudzaniu przygaszonej gotowości do wyjścia z bezrobocia i przyjęcia postawy aktywnego poszukiwania pracy. Tabela 3: Status zarejestrowania w PUP osób podejmujących pracę. zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy podjęcie pracy lub samozatrudnienia poszukująca pracy 40,00% długotrwale bezrobotna (powyżej 12 miesięcy) 45,00% nie zarejestrowana 50,00% bezrobotna (mniej niż 12 miesięcy) 23,08% wszystkie osoby 41, 82% 3 Tabela 4: Studentki podejmujące pracę zawodową studentki studiów zaocznych podjęcie pracy lub samozatrudnienia nie 33,33% tak 62,50% wszystkie osoby 41,82% Zastanawiać może nas stosunkowo niski wskaźnik zatrudnienia osób z krótkotrwałym doświadczeniem bezrobocia (23% - jest to i tak wskaźnik wyższy od danych dla kobiet bezrobotnych z województwa dolnośląskiego, których liczba bezrobotnych w skali roku zmniejsza się o 13,3%; dane MPiPS-1). Wynikać może to po części z przyczyn pozazawodowych lub ze świadomego oczekiwania na rozpoczęcie działalności gospodarczej lub podjęcie zatrudnienia w późniejszym czasie, które podają osoby badane z tej grupy w opisie swoich planów zawodowych: • • • • • • • • • • • • aplikacje do nowopowstałych zakładów pracy w strefie ekonomicznej brak planów kurs komputerowy, praca otwarcie na wiosnę własnego zakładu krawieckiego, sklepu nieokreślone od stycznia 2007 poszukiwanie pracy w kierunku pedagog szkolny, staż związany z edukacją praca po studiach praca w handlu, kurs z audytu energetycznego praca w przyszłym roku praca w zawodzie realizacja stażu, ukończenie studiów rekonwalescencja po chorobie Przytoczmy tu również pozostałe wypowiedzi odnośnie planów, w tym również planów zawodowych, osób jeszcze nie zatrudnionych: • • • • • • • • • • • • działalność gospodarcza w przyszłym roku dziecko podjęcie działalności gospodarczej - reklama podjęcie pracy (7 osób) podjęcie pracy na cały etat podjęcie pracy na umowę o pracę podjęcie pracy w administracji państwowej, pisanie projektów podjęcie pracy w kwiaciarni, ewentualnie założenie własnej działalności gospodarczej poszukiwanie pracy rozwijanie się w resocjalizacji praca w służbach mundurowych- wojsku, straży granicznej studia podyplomowe, praca 4 • • • • w 2007r. kurs projektowania wnętrz, założenie działalności złożenie aplikacji - praca biurowa utrzymanie się na stanowisku obecnym, rozwój zawodowy zrobienie czegoś konkretnego, obrona Przedstawione wypowiedzi zawierają albo skonkretyzowane kierunki poszukiwania pracy, albo ogólną deklarację chęci podjęcia pracy, a tylko marginalnie, jeden raz, pojawia się bezpośrednia deklaracja braku planów zawodowych. Można się więc spodziewać, że wskaźnik zatrudnienia wzrośnie, jeśli przyjęlibyśmy dłuższą – roczną – perspektywę analizy danych, jak to zwykło się czynić w zestawieniach statystycznych (w tym również przytaczanych tu danych odnośnie struktury bezrobocia dla województwa dolnośląskiego) W trakcie realizacji drugiej części projektu, w miesiącach marzec – kwiecień – maj 2006, prace podjęło już 7 osób, 3 osoby podjęły pracę w miesiącach lipiec – sierpień, a 11 w miesiącach wrzesień – październik – listopada (3 osoby – brak danych odnośnie czasu rozpoczęcia pracy). W zestawionych danych nie dostrzegamy efektu sezonowego zatrudnienia, które powinno wzrosnąć głównie w miesiącach letnich. Podjęta praca traktowana jest zatem głównie jako stała forma zatrudnienia, w tym również jako stałe źródło finansowania własnej dalszej edukacji. Zaznaczmy, że analizowane dane dotyczą okresu pięciu miesięcy po zakończeniu projektu, zatem nie można wykluczyć przyrostu wskaźnika zatrudnienia w następnych miesiącach. Istnieją też inne przesłanki dla stwierdzenia, że w grupie uczestniczek projektu PROGRESS dominuje gotowość do planowania własnej pracy zawodowej nie w kategoriach incydentalnych epizodów zatrudnienia oraz doraźnego dorabiania, lecz w perspektywie budowania długotrwałej strategii kariery zawodowej (co nie musi oznaczać ani stałego awansu, ani kurczowego trwania przy jednym stanowisku), jako drogi rozwoju osobistego i realizacji aspiracji zawodowych i zainteresowań. Analiza zawodów i stanowisk podjętych przez beneficjentki ostateczne wskazuje, że większość z nich przekracza ramy pracy sezonowej lub też pracy wymagającej niskich kwalifikacji, w tym również podejmowanej za granicą. Zadania podejmowane prze kobiety obejmują gównie usługi edukacyjne, administrację, usługi handlowe oraz prace projektowe: • • • • • • Adecco- specjalista ds. rekrutacji Anglia- hotel, pokojówka Ankieter Asystent ekspedycji Cormak - aranżacja wnętrz, handlowiec Hiszpania- wykładanie towarów 5 • • • • • • • • • • • • • • • • Kierownik ds. administracyjno - technicznych, Dzierżoniów Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii - wychowawca Ośrodek Wsparcia i Interwencji Kryzysowej dla Kobiet i Matek z Dziećmi - pedagog staż Pomoc stomatologiczna - Evadent Projektantka - reklama Sąd Okręgowy we Wrocławiu Sklep-sprzedawca Sprzedawca STATOR - pracownik porządkowy Staż- Stowarzyszenie Pomocy Rarum Szkoła językowa - lektor; gimnazjum - nauczyciel. Szkoła Podstawowa nr1 we Wrocławiu - pedagog szkolny Szkoła Podstawowa we Wrzechświętem - nauczyciel zajęć rewalidacyjno wychowawczych Wykładowca DSWE TWP - etat dydaktyczny Zespół szkolno-przedszkolny - woźna- oddziałowa. ZUS o/Wrocław - inspektor 3. Podjęcie kształcenia (studia, szkolenia) Ponad połowa (55,5%) uczestniczek projektu PROGRESS podjęła lub kontynuuje dalsze kształcenie Odsetek ten jest najwyższy w grupie kobiet długotrwale bezrobotnych (65%; por. Tabela 5), najniższy w grupie zarejestrowanych jako poszukujących pracy (20%). Tabela 5: Osoby podejmujące kształcenie i edukację zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy poszukująca pracy podjęcie kształcenia 20,00% długotrwale bezrobotna (powyżej 12 miesięcy) 65,00% nie zarejestrowana 56,25% bezrobotna (mniej niż 12 miesięcy) 53,85% wszystkie osoby 55,56% Wysoki odsetek długotrwale bezrobotnych, podejmujących dalsze kształcenie, świadczyć może z jednej strony albo (1) o nawyku korzystania z ofert szkoleniowych bezrobotnych, nie przekładającego się na aktywna postawę poszukiwania pracy, albo (2) o wzroście motywacji do całożyciowej edukacji, do podnoszenia swych kwalifikacji i przyjęcia postawy aktywnego kształtowania swojej kariery zawodowej. Pierwszą możliwość możemy wykluczyć, a to z tej przyczyny, że wskaźnik udziału w szkoleniach i innych formach edukacji nie różnicuje osób, które podjęły pracę oraz osób, które nadal pozostają bez zatrudnienia (por. Tabela 6), a nawet – choć statystycznie nieznacznie – gotowość do 6 dalszego kształcenie jest wyższa u osób pracujących. Możemy zatem gotowość do dalszego kształcenia, wzmocnioną i nabytą w trakcie projektu PROGRESS, traktować jako dobry prognostyk zatrudnienia (warto dodać, że w grupie zarejestrowanych w PUP jako osoby poszukujące pracy, wszystkie osoby, które pracę podjęły, deklarowały również udział w różnych formach kształcenia). Tabela 6: Zależność wskaźnika zatrudnienia i wskaźnika edukacji dorosłych podjęcie pracy lub samozatrudnienia podjęcie kształcenia 1 nie 53,13% 2 tak 56,52% W grupie form edukacji pierwsze miejsce zajmują studia, kontynuowane przez 14 osób (9 osób w DSWE TWP, w tym jedna doktorantka; 1 na Uniwersytecie Warszawskim, pozostałe – brak danych), szkolenia i kursy z zakresu aktywizacji zawodowej (kursy zarządzania kadrami, obsługi funduszy europejskich, obsługa biura, komputera i inne – 10 osób), pozostałe kursy kwalifikacyjne (florystyka, języki obce, prawo jazdy – 5 osób): • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Kontynuacja studiów podyplomowych Agencja Rozwoju Rynku w Poznaniu - dyplom menedżer zasobów ludzkich szkolenie Akademia Ekonomiczna - fundusze UE – studia podyplomowe Kurs j. angielskiego (kilka wypowiedzi) DSWE TWP (kilka wypowiedzi) Insert - PCKU Oleśnica, rachunkowość i finanse- Stowarzyszenie Księgowych w Polsce. Kurs j.niemieckiego, prawa jazdy Kompleksowa obsługa biura - PUP Wrocław Kontynuacja studiów (kilka wypowiedzi) Kurs florystyczny z praktyką w kwiaciarni - PUP Kurs komputerowy- Unia Demokratyczna Kobiet Kurs małej przedsiębiorczości i Subject - PUP Oleśnica. Kurs- Kadry, płace, Księgowość - PUP Kurs z emisji głosu Powiatowe Centrum Edukacji i Kultury w Oleśnicy; Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Studia doktoranckie Szkolenie - Polski Instytut Ericksonowski Szkolenie - PUP Uniwersytet Warszawski - Szkoła trenerów warsztatu umiejętności psychologicznych Wyższa Szkoła Zarządzania - politologia Ważnym elementem edukacji ustawicznej, o którym w sondażu telefonicznym informowały nas uczestniczki projektu, jest doświadczenie zaangażowania w organizacjach 7 pożytku publicznego i wolontaryjna aktywność na rzecz przemiany najbliższego otoczenia społecznego. Zaangażowanie w stowarzyszeniach i pracę wolontariatu zdeklarowało 13% uczestniczek projektu PROGRESS (trudno jednoznacznie określić, czy jest to znaczący odsetek; dane Barometru Społecznego BS/19/2006, przeprowadzonego przez CBOS, podają, że w organizacjach pozarządowych aktywnych jest tylko 5,5%). Kobiety wskazywały na działalność w Caritas, w Stowarzyszeniu na rzecz pomocy dzieciom przewlekle chorym, w Stowarzyszeniu WACHLARZ, w Stowarzyszeniu Pomocy Rarum, na wolontariat w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, w Radzie Rodziców, w przychodni, czy też na start w wyborach samorządowych. Formy te świadczą o przyjęciu aktywnej postawy nie tylko w zabezpieczaniu własnego osobistego dobra. Postawa ta staje się – przynajmniej dla części kobiet – uogólniona postawą wpływania na zmianę w otoczeniu społecznym. 4. Ocena ‘miękkich’ efektów projektu Wszystkie osoby uczestniczące w ewaluacyjnym sondażu telefonicznym wskazały na subiektywnie postrzegane, tzw. ‘miękkie’ rezultaty udziału w projekcie PROGRESS. Jest to ważny wskaźnik efektywności szkoleń, który świadczyć może o zaspokojeniu edukacyjnych, społecznych i pragmatycznych potrzeb beneficjentów. Uczestniczki dość zwięźle określają efekty projektu: • • • • • • • • • • • • • • • • • • aktywizacja bardzo dużo , "wyszłam z domu", przygotowanie do rozmów kwalifikacyjnych dał wiele, dużo pomysłów do zrealizowania w przyszłości oraz możliwości przebywania w grupie osób w podobnej sytuacji gdy trwał był cel, była wizja, szansa, później okazało się zupełnie inaczej. Przez jakiś czas żyłam rozpędem "PROGRESSOWSKIM", w sierpniu zaczęły się problemy. jestem bardzo zadowolona, pomógł stanąć na nogi mobilizacja w kierunku dalszego kształcenia, pogłębił wiedzę w pisaniu dokumentów aplikacyjnych, wyższa samoocena. mobilizacja, poczucie, że jestem dużo warta, otworzył możliwości motywacja do działania, zaangażowanie w szukanie pracy, nowe znajomości nic nie mogę powiedzieć nowe doświadczenia, możliwość spotkania z ludźmi w podobnej sytuacji odnajdywanie miejsca pracy, otwartość, pewność siebie odnalazłam siebie, wyjście "na zewnątrz", przygotowywanie dokumentów aplikacyjnych odwaga by wyjść na rynek pracy, autoprezentacja, rozmowa kwalifikacyjna orientacja na rynku pracy, dokumenty aplikacyjne, nowe znajomości otwarcie na ludzi, "wyjście z domu", zmobilizował, zaktywizował otwartość na ludzi pewność siebie (kilka wypowiedzi) pewność siebie, informacja , w którym kierunku życia zawodowego iść 8 • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • pewność siebie, inne spojrzenie na kontakt z pracodawcą, na proces rekrutacji pewność siebie, podbudowanie, kontakty, radość, odprężenie pewność siebie, przygotowywanie dokumentów aplikacyjnych, rozmowy kwalifikacyjne, znalazłam swoje mocne strony pisanie dokumentów aplikacyjnych poczucie własnej wartości, podniesienie na duchu poznanie ciekawych ludzi, dowartościowanie się, odwaga przygotowywanie dokumentów aplikacyjnych (kilka wypowiedzi) stałam się otwarta, operatywna, nowe znajomości trening i rozmowy kwalifikacyjne, dodał pewności siebie. umiejętność przygotowania dokumentów aplikacyjnych, rozmowy kwalifikacyjnej poznanie agencji pośrednictwa pracy. umocnił wartość, podniósł samoocenę, pokazał drogi wyjścia wiara w siebie, we własne możliwości, plany dał wiele szerszą perspektywę co do przyszłości zawodowej, więcej planów i pomysłów do zrealizowania oraz drogi jak je realizować wiem gdzie szukać informacji, rozmowa z doradcą zawodowym, większa pewność siebie więcej możliwości: wiem gdzie szukać, jak szukać, informacje dotyczące poruszania się po rynku pracy pewności siebie, lepiej się czuję, jestem bardzo zadowolona większą pewność siebie, możliwość konsultacji, poznanie sposobów szukania pracy większa pewność siebie, nawiązanie kontaktów, przyjaźni, wzajemne wsparcie, pomoc w znalezieniu pracy większa pewność siebie, pobudził do działania, motywacja większa świadomość swojej osoby, swoich zalet, poznanie nowych ludzi wyszłam "z domu", poznanie ludzi zdecydowanie, wiara w siebie, w swoje możliwości, pozytywne nastawienie zmiana sposobu myślenia, postrzegania zmobilizowanie do szukania pracy, otwarcie w stosunku do innych ludzi, podjęcie działań. znajomości, pisanie CV, pewność siebie znalazłam zatrudnienie na kilka miesięcy Zanim podsumujemy powyższe wypowiedzi, warto wskazać na elementy, których ‘zabrakło’ w tych wypowiedziach. Zasadniczo, poza dwiema wypowiedziami, otrzymaliśmy tylko pozytywne opinie o kursie i jego efektach. Brak elementów negatywnych, roszczeniowych i krytycznych, a takie mogły się pojawić (pytanie brzmiało: Jak z perspektywy czasu oceniasz projekt PROGRESS?, a nie: wymień elementy pozytywne), świadczy o tym, że uczestniczki projektu doświadczyły wzmocnienie własnego potencjału rozwoju oraz wzmocnienia aktywnej postawy prozatrudnieniowej, a wzmocnienie to ma względnie trwały charakter. W zebranych swobodnych wypowiedziach nie pojawiły się również oceny odnośnie atmosfery i organizacji projektu (poza wypowiedziami o poznaniu ciekawych ludzi itp.), co z kolei świadczyć może o tym, że spontaniczna perspektywa 9 ewaluacji, jaką podjęły uczestniczki, nie łączy się z oceną przebiegu i udziału w projekcie, a z zadaniowo ujętymi efektami w aktywnym poszukiwaniu pracy. W tej perspektywie na pierwszym miejscu wymieniane są osobowościowe zmiany, określane jako „pewność siebie”, „aktywność”, „mobilizacja”, „wiara w siebie”, „podniesienie samooceny”. Ten efekt, przypuszczalnie, wzmocniony jest pozytywnymi doświadczeniami i udanymi próbami działania, podjętymi już po zakończeniu projektu, w tym również doświadczeniem podjęcia pracy zawodowej, konkretyzacji planów oraz aktywnym udziale w różnych formach kształcenia i edukacji. Tu również przywołać możemy inne efekty projektu – „wyjście z domu”, przygotowanie się do rozmów kwalifikacyjnych, pisanie dokumentów aplikacyjnych, poszukiwanie informacji, podjęcie działań – wszystkie te nowe doświadczenia dają inne spojrzenie na kontakt z pracodawcą, na proces rekrutacji, otwartość na ludzi, szerszą perspektywę co do przyszłości zawodowej, więcej planów i pomysłów do zrealizowania oraz jak je realizować. Efekt „pewności siebie” nie jest chwilowym efektem ‘wyreżyserowanych ćwiczeń’, lecz konsekwencją z jednej strony realnych doświadczeń i działania (zmiana behawioralna), które stają się przeciwwagą dla pasywności i poczucia bezradności, znanych z okresu trwania w bezrobociu, a z drugiej strony konsekwencją zmiany postaw i nastawień (zmiana kognitywna), nowych wzorów poznawania i oceny siebie oraz społecznego otoczenia. Za tą ewaluacją kryje się „pewność siebie” wynikła z doświadczenie pozytywnych wzorów działania i skutecznych strategii poszukiwania i organizacji pracy – w przeciwnym wypadku sześć miesięcy po zakończeniu projektu otrzymalibyśmy relacje o wzbudzonych nadziejach i rozczarowaniu szarą codziennością (tak stało się tylko w przypadku jednej wypowiedzi, którą można potraktować jak „wyjątek, który potwierdza regułę”). Połączenie tych dwu elementów – aktywnego działania i zróżnicowanego postrzegania – pozwala przypuszczać, że do czynienia mamy już nie tylko z emocjonalnymi wrażeniami ‘dobrego samopoczucia’, lecz trwałymi zmianami strategii organizacji własnej codzienności, a w tym również i codzienności pracy zawodowej. 10 Wzór ankiety ewaluacyjnej 4 ANKIETA EWALUACYJNA IV PODSUMOWUJĄCA „PROGRESS – Wyższa Szkoła Kompetencji Zawodowych dla Kobiet” Beneficjent: Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji TWP we Wrocławiu 1. Imię i nazwisko ....................................................................................................................... 2. Czy podjęła Pani pracę lub samozatrudnienie? Od kiedy?................................................ 3. Miejsce pracy i stanowisko………………………………………………………………..... …………………………………………………………………………………………………... 4. Czy kształci się Pani (studiuje, podjęła szkolenie)? Od kiedy?........................................... 5. Nazwa placówki, studiów, szkolenia (czy jest to np. szkolenie ze środków unijnych)? …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... 6. Czy podjęła się Pani wolontariatu lub działalności w organizacji pozarządowej? Gdzie i od kiedy?......................................................................................................................... …………………………………………………………………………………………………... 7. Jakie ma Pani plany (zawodowe) na najbliższą przyszłość? ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 8. Co z perspektywy czasu dał Pani projekt PROGRESS? ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 9. Czy chce Pani być nadal w bazie Biura Karier DSWE TWP i jest Pani zainteresowana otrzymywaniem ofert pracy?.......................................................................... DATA…………………………………………………………………………………………... 11