Pierwsi rachmistrzowie

Transkrypt

Pierwsi rachmistrzowie
Pierwsi rachmistrzowie
wg. m.in. „History of Mathematics” David M. Burton
wg. m.in. „History of Mathematics” David M. Burton
Pierwsi rachmistrzowie
Starożytny Egipt
kiedy??? — już 3 500 lat przed Chr.
dlaczego ???
Arystoteles:
. . . matematyka powstała w starożytnym Egipcie, jako że
urzędujący tam kapłani mieli dużo wolnego czasu . . .
bardziej praktyczne aspekty – gospodarka oparta na
wylewach Nilu (kalendarz, podatki!)
wg. m.in. „History of Mathematics” David M. Burton
Pierwsi rachmistrzowie
Starożytny Egipt
jak??? — system dziesiątkowy:
— ale nie pozycyjny
wg. m.in. „History of Mathematics” David M. Burton
Pierwsi rachmistrzowie
(r)ewolucja??? – kamień (tabliczka) → papyrus powoduje
odejście od hieroglifów na rzecz — bardziej praktycznego
(choć nie dla każdego) układu hieratycznego a potem
demotycznego – układów częściowo „cyfrujących”
wg. m.in. „History of Mathematics” David M. Burton
Pierwsi rachmistrzowie
Starożytna Grecja
Tabela: Wartości liczbowe liter alfabetu greckiego.
Jedności
A α alfa
B β beta
Γ γ gamma
∆ δ delta
E ε epsilon
Υ ς digamma
Z ζ dzeta
H η eta
Θ θ theta
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Dziesiątki
I
ι iota
K κ kappa
Λ λ lambda
M µ mi
N ν vi
Ξ ξ ksi
O o omicron
Π π pi
G g quoppa
wg. m.in. „History of Mathematics” David M. Burton
10
20
30
40
50
60
70
80
90
P
Σ
T
Y
Φ
X
Ψ
Ω
3
Pierwsi rachmistrzowie
ρ
σ
τ
υ
ϕ
χ
i
ω
3
Setki
rho
sigma
tau
ypsilon
fi
chi
psi
omega
san
100
200
300
400
500
600
700
800
900
W tabeli pokazany jest „system” kodowania liczb, stosowany
w świecie śródziemnomorskim mniej więcej dwa tysiące 500 lat
temu.
Stosowali go Grecy, stosowali (z nieco inną transkrypcją
znaków literowych) Hebrajczycy.
Idea by prosta – alfabet grecki, uzupełniony o trzy fenickie
znaki: digamma, san (sampi) , quoppa (koppa), był używany
do kodowania cyfr lub liczb.
Proste (dla nas!) operacje dodawania i mnożenia w takim
systemie wcale nie były takie znowu proste.
Ale . . . to był już zalążek systemu pozycyjnego.
wg. m.in. „History of Mathematics” David M. Burton
Pierwsi rachmistrzowie
Starożytna Grecja – mnożenie
24 × 53:
κ
ν
δ
γ
,α
σ
,ασ
24
×53
ξ
ιβ
oβ
wg. m.in. „History of Mathematics” David M. Burton
1000 60
200 12
1200 72 = 1272
Pierwsi rachmistrzowie