Węgierski rynek artykułów spożywczych w 2009

Węgierski rynek artykułów spożywczych w 2009

Węgierski rynek artykułów
spożywczych w 2009
2010-06-16 15:05:20
2
W trzecim kwartale 2009 roku węgierscy konsumenci wydali realnie 1,3% mniej na artykuły codziennego użytku.
O ile w pierwszej połowie roku ograniczenie konsumpcji przejawiało się zmniejszeniem ilości kupowanych
towarów, to w III. kwartale konsument zaczął zastępować droższe artykuły tańszymi. Zwiększyło się
zainteresowanie tzw. markami własnymi super i hipermarketów oraz produktami mniej znanych, mniejszych firm.
W trzecim kwartale 2009 roku węgierscy konsumenci wydali realnie 1,3% mniej na artykuły codziennego użytku.
O ile w pierwszej połowie roku ograniczenie konsumpcji przejawiało się zmniejszeniem ilości kupowanych
towarów, to w III. kwartale konsument zaczął zastępować droższe artykuły tańszymi. Zwiększyło się
zainteresowanie tzw. markami własnymi super i hipermarketów oraz produktami mniej znanych, mniejszych firm.
Wśród produktów, które najbardziej były wrażliwe na zmiany zachowań konsumentów należy wymienić produkty
mleczne i nabiał (ser, masło, mleko, twarogi), olej, wody i napoje gazowane. Wzrost udziału marek własnych był
szczególnie widoczny w przypadku napojów i wód gazowanych. W pozostałych kategoriach zwiększył się udział
mniej znanych marek (tzw. marek „B").
Obniżyła się także skłonność do zakupów - o ile odpowiedni indeks firmy GfK Hungaria w listopadzie 2008 roku
miał wartość 114,6 punktów, to w listopadzie 2009 roku już tylko 108,5 punktów.
Kanały dystrybucji
Dystrybucja żywności na Węgrzech jest niezwykle skoncentrowana. Na niespotykaną w Polsce skalę rozrosły się
sieci wielkopowierzchniowych sklepów, które mają zdecydowany udział w sprzedaży. Przykładem będzie
sprzedaż czekoladowych wyrobów wielkanocnych.
W 2009 roku 30% węgierskich gospodarstw domowych deklarowało zakup czekoladowych figurek, w 2008 roku
było to więcej, bo 33% gospodarstw. Rocznie sprzedaje się na Węgrzech ok. 850 ton tych wyrobów.
W ilości sprzedanych produktów dominują hipermarkety (41%) i supermarkety (18%), znaczący jest także udział
sklepów dyskontowych (19%). Obiekty typu cash-carry dały 2%, sieci małych sklepów osiedlowych 7%, sklepy
niezależne 8% i pozostałe (targowiska, sprzedaż uliczna) - 5%. Pod względem wartości sprzedaży udział
hipermarketów wynosił 36%, supermarketów 24%, sklepów dyskontowych 17%, cash-carry 3%, sieci małych
sklepów osiedlowych 8%, sklepy niezależne 7% i pozostałe (targowiska, sprzedaż uliczna) - 5%
W przypadku innych produktów mogą zachodzić różnice, udział wielkich sklepów jest jednak dominujący.
Produkty mrożone
3
Rynek ten kurczy się od 2007 roku, kiedy osiągnięto największą sprzedaż. O ile spadek w roku 2008 był niewielki
(realnie 4%), to w 2009 roku był już wyraźny. GfK Hungaria podaje, że w okresie październik 2008-paździenrik
2009 spadek wyniósł 18% (ilość) i 14% (wartość). Największy spadek dotyczył mrożonych ziemniaków i frytek
(odpowiednio o 21% i 20%). Sprzedaż panierowanych przetworów mięsnych zmniejszyła się odpowiednio o 16% i
14% a pizzy o 15% i 11%.
Liczba gospodarstw domowych deklarująca regularne zakupy spadła najbardziej w przypadku pizzy (aż o 17
punktów procentowych) do 13%. Ta sama wartość w przypadku frytek spadła o 8 punktów procentowych, ale i
tak pozostaje dość wysoka (23%). W przypadku panierowanych przetworów mięsnych spadek był minimalny (1
punkt procentowy) i sama wartość pozostała najwyższa (42%).
Wynika z powyższego, że sprzedaż pizzy mrożonej spadła, ponieważ znaczna część gospodarstw domowych
przestała je kupować. W przypadku frytek i produktów mięsnych konsumenci kupowali je rzadziej, ale nie
rezygnując z nich na stałe.
Wędliny
Wędliny pozostają najważniejszą kategorią produktów spożywczych. Według firmy Nielsen wartość węgierskiego
rynku w 2009 roku wyniosła 160 miliardów forintów (570,2 mln euro) i wartościowo zwiększył się on o 5% (w
okresie od listopada 2008 do października 2009). Ilościowo rynek zmalał o 3% i wynosił ok. 120 tysięcy ton.
Spośród wszystkich wyrobów największy udział mają kiełbasy (23%), następnie salami (15%), mortadele i
parówki (14%), a dalej słonina, szynka, i pozostałe wędliny. Rośnie udział droższego segmentu wędlin
paczkowanych (samoobsługa), który stanowi 61% wartości sprzedanych wędlin, kosztem tańszego - sprzedaży
tradycyjnej na wagę. Wynika to z jednego powodu. Coraz większy udział w sprzedaży mają sieci dyskontowe,
które w ogóle nie prowadzą sprzedaży tradycyjnej. Równocześnie rośnie udział sprzedaży wędlin pod markami
sieci handlowych - w ciągu roku zwiększył się on z 28% na 32%.
Kanały dystrybucji wędlin są typowe dla Węgier. Dominuje sprzedaż w hiper- (31%) i supermarketach (32%).
Sklepy o powierzchni 201-400 m² mają 11% udziału, sklepy w przedziale 51-200 m² - 19%. Najmniejsze sklepy
mają skromny, 7%-owy udział, który w ciągu ostatniego roku zmniejszył się o 1 punkt procentowy. Także o 1
punkt procentowy spadły udziały sklepów osiedlowych w przedziale 51-200 m².
Mięso wieprzowe - nadchodzi głęboki świński dołek
Pogłowie trzody jest najniższe od 70 lat - alarmuje Węgierska Izba Rolnicza. Rośnie import mięsa oraz trzody
żywej. Węgierskie ubojnie w 30% prowadzą ubój importowanych tuczników.
4
Według Centralnego Urzędu Statystycznego (KSH) pogłowie trzody w pierwszej połowie 2009 roku spadło o 6%,
poniżej 3,2 milion sztuk. Pogłowie macior zmniejszyło do 225 tysięcy sztuk, o 10% w ciągu roku. Dane rok do
roku wskazują na spadek tuczników o 14%. Około 69% tuczników pochodzi z farm, 31% z małych gospodarstw
indywidualnych. Spadek pogłowia dotknął zwłaszcza te ostatnie - w ciągu roku o 19%, podczas gdy liczba
tuczników dużych chlewniach spadła o 11%.
Wyroby z mięsa drobiowego
Węgierski klient odwraca się w kierunku produktów tańszych. Dla wyrobów wędliniarskich tańszą alternatywą są
produkty z mięsa drobiowego. Według firmy Nielsen w okresie od listopada 2008 do października 2009 wartość
sprzedaży wzrosła o 7% a ilość o 5%. Węgierski rynek miał wartość 20 miliardów forintów (71,3 mln euro) i
wielkość 28 tysięcy ton.
Tak jak w przypadku wędlin wieprzowych, także dominuje segment produktów paczkowanych do sprzedaży
samoobsługowej. Jego udział wynosi aż 76% (wartościowo) i 68% (ilościowo). Wysoki jest udział sprzedaży pod
markami sieci handlowych. Wartościowo osiągnął on 27%, ilościowo aż 42%.
Dominacja sklepów wielkopowierzchniowych jest jeszcze większa, niż w przypadku wędlin wieprzowych.
Hipermarkety (powierzchnia powyżej 2500 m²) sprzedają 39% wyrobów (spadek udziału o 2 punkty procentowe),
a supermarkety (powierzchnia od 401 do 2500 m²) także 39% (w ich przypadku udział zwiększył się o 2 punkty
procentowe). Sklepy o powierzchni 201-400 m² mają 8% udziału, sklepy w przedziale 51-200 m² - 11%.
Najmniejsze sklepy mają bardzo skromny, 3%-owy udział.
Przetwory mleczne
Przemysł mleczarski jest najważniejszą gałęzią węgierskiego przemysłu rolno-spożywczego z przeszło 10%-owym
udziałem i produkcją roczną o wartości 218 miliardów forintów (777 mln euro). Koszt pozyskania mleka wynosi
ok. 75-80 forintów za litr i jest niższy od średniej unijnej wynoszącej nieco powyżej 100 forintów za litr.
Węgierskie mleczarstwo przerobiło w 2009 roku 1,2 miliarda litów mleka, o 6% mniej niż w 2008 roku.
Statystyczny Węgier spożywa rocznie produkty mleczarskie odpowiadające ilości 170-180 litów mleka. Około
35% tej wartości to produkty importowane, ale np. w przypadku bardzo popularnego sera typu trapistów jest to
ponad 50%.
Sprzedaż serów żółtych ilościowo wzrosła o 13% i przekroczyła 50 tysięcy ton. Wartościowo sprzedaż jednak
zmalała o 4% do 70 miliardów forintów (250 mln euro). Wynika to głównie z rosnącej sprzedaży w
5
hipermarketach, które sprzedały 42% serów żółtych na Węgrzech (udział ten wzrósł o 3 punkty procentowe).
Segment tańszych serów półtwardych zwiększył się ilościowo o 25% i przekroczył 30 tysięcy ton.
Jogurty owocowe należą do tej grupy produktów, których zarówno wartość (o 3%) jak i ilość (o 4%) sprzedaży
zwiększyła się. Rynek jogurtów owocowych na Węgrzech ma wartość 29 miliardów forintów (104 mln euro).
Szybko rośnie segment jogurtów pitnych - odnotowano wzrost wartości sprzedaży o 19% - wartość rynku to 6
miliardów forintów (22 mln euro).
Śmietany sprzedano o 6% więcej (ilościowo), ale wartościowo o 2% mniej. Wartość rynku wynosi 29 miliardów
forintów (104 mln euro), a jego wielkość to 60 milionów litrów.
W niektórych segmentach szybko rośnie udział marek sieci handlowych.
Segment
XI.2007-X.2008
XI.2008-X.2009
Sery żółte
29%
28%
Jogurty owocowe
14%
13%
Śmietana
54%
57%
Twarogi
43%
44%
Masło
41%
48%
Kefir
37%
41%
Jogurty naturalne
22%
28%
6
Makarony
Sprzedaż makaronów na Węgrzech jest stabilna i rocznie wynosi wg firmy Nielsen 52 tysiące ton. Wartość rynku
w 2009 roku wynosiła 26 miliardów forintów (93 mln euro). Sklepowe ceny makaronów -w przeciwieństwie do
zdecydowanej większości produktów spożywczych - w 2009 roku spadły średnio o 6 forintów za kilogramie do
509 forintów (1,81 euro). Głównym powodem jest rosnący popyt na tańsze marki makaronów - udział marek sieci
handlowych wzrósł o 3 punkty procentowe do 33%.
Dystrybucja makaronów także zachowuje się inaczej niż większość produktów spożywczych. O ile największy
(33%-owy) udział sprzedaży mają supermarkety, ale na drugim miejscu są sklepy osiedlowe o wielkości 51-400
m² z udziałem 31%.
Najpopularniejsze są makarony 4-jajeczne (49% udziału w rynku) oraz bezjajeczne (23%). Makarony 8-jajeczne
maja 17%-owy udział w sprzedaży.
Słodycze
Węgierski rynek czekolady w tabliczkach ma wartość wg firmy Nielsen 20 miliardów forintów (72 mln euro).
Udział marek sieci handlowych zwiększył się z 18 na 21%. Najpopularniejsza jest czekolada mleczna (68%
rynku), następnie deserowa (24%) i biała (5%). Hiper- i supermarkety sprzedają odpowiednio 30% i 37%
czekolady. Wartość rynku batonów czekoladowych wynosi 17 miliardów forintów (61 mln euro), a wafli
czekoladowych 16 miliardów forintów (57 mln euro). Sprzedaż pralinek osiągnęła 19 miliardów forintów (68mln
euro) i nieznacznie spadła.
Sprzedaż lodów w sklepach osiągnęła wartość 18 miliardów forintów (65 mln euro) i ilość 24 milionów litrów.
Udział marek własnych sieci handlowych w ciągu minionego roku zwiększył się skokowo z 29 na 36%.
Wartość rynku ciastek i słodkich keksów wyniosła 23 miliardy forintów (82 mln euro). Udział marek własnych
sieci sklepów wzrósł do 40%.
Napoje
W ramach tej grupy najszybciej rośnie rynek napojów energetycznych i sportowych - ze wzrostem o 20% do
wartości 12 miliardów forintów (43 mln euro). Ilościowo sprzedaż wzrosła o 31% i wyniosła 23 miliony litrów.
7
Sprzedaż herbaty lodowej wyniosła 14 miliardów forintów (50 mln euro) i 75 milionów litrów (spadek o 6%).
Udział marek własnych to 24%.
Rynek soków owocowych wartościowo zmniejszył się o 8% do 44 miliardów forintów (156 mln euro). Ilościowo
spadek był jeszcze większy - o 11% do 220 milionów litrów. Udział marek własnych (ilościowo) zwiększył się z 30
do 34%.
Wartość napojów gazowanych wyniosła 56 miliardów forintów (200 mln euro), ilość sprzedaż spadła o 3% do 475
milionów litrów. Udział marek własnych ilościowo zwiększył się do 26%, wartościowo do 13%.
Rynek wód mineralnych rośnie szybciej niż średnia. Wartościowo zwiększył się o 5% do 47 miliardów forintów
(168 mln euro), ilościowo także o 5% - 925 milionów litrów. Udział marek własnych według wartości zwiększył się
do 28%. Udział wody niegazowanej powoli, ale stale zwiększa się - stanowi ona 41% sprzedaży.
Piwo
Piwo jest jednym z liderów sprzedaży węgierskiego rynku. Wartość rynku wynosi 116 miliardów forintów (414
mln euro). Ilość sprzedaż spadła o 3% do 386 milionów litrów. Aż 61% stanowi piwo puszkowe, którego udział
stale rośnie. Udział piwa bezalkoholowego jest od lat stabilny i wynosi 4%. Najwięcej piwa sprzedaje się w
małych sklepach (poniżej 200 m²), ale ich udział spadł z 44 do 40%.
Alkohole
Wartość węgierskiego rynku alkoholi jest szacowana przez firmę Nielsen na 72 miliardy forintów (ok. 276 mln
euro). W poszczególnych kategoriach wielkość rynku i jego zmiana przedstawia się następująco.
Rynek mocnych alkoholi gorzkich ma wartość 15 miliardów forintów (54 mln euro), wartość sprzedaży wzrosła o
1%, a ilość spadła o 1%. Udział marek sieci handlowych jest znikomy i wynosi 4%. Rośnie udział sprzedaży
dużych butelek (0,7 litra), które stanowią (wartościowo) 1/3 sprzedaży. Średnia cena sprzedaży 1 litra wyniosła
3618 forintów i wzrosła o 60 forintów.
Wartość rynku palinki wynosi ok. 15 miliardów forintów (54 mln euro), wartość sprzedaży zwiekszyła się o 1%,
ilość sprzedawanych butelek spadła o 8%. Rośnie udział w sprzedaży butelek 0,5 litra, który osiągnał 59%.
Średnia cena sprzedaży 1 litra wyniosła 2945 forintów i wzrosła o 240 forintów. Udział marek sieci handlowych
jest niewielki i wynosi 13%.
8
Wartość rynku wódek szacowana jest na 11 miliardów forintów (40 mln euro). Udział wódek kategorii premium
wzrósł z 10% na 11%, kategorii średniej z 45% na 47%, a niższej kategorii spadł o 3 punkty procentowe na 43%.
Wartość rynku w ciągu roku zwiększyła się o 8%, a ilościowy wzrost sprzedaży osiągnął 2%.
Wartość rynku brandy szacowana jest na 9 miliardów forintów (32 mln euro). Rynek skurczył się wartościowo o
7%, ilościowo sprzedaż była niższa o 11%.
Wartość sprzedanej whisky osiągnęła 7 miliardów forintów (25 mln euro) i spadła o 3% - ilościowo rynek
zmniejszył się aż o 12%.
Wartość rynku likierów wyniosła 6 miliardów forintów (22 mln euro) i spadła o 13%. Ilościowo sprzedano mniej aż
o 15%.
Spadek dotkął także sprzedaży rumu, którego rynek szacuje się na ponad 3 miliary forintów (11 mln euro).
Sprzedaż była niższa o 2% wartościowo i 8% ilościowo.
Zwiększył się udział w rynku ginu, który jest jednak najmniejszym segmentem. Wartość tego rynku to 500
milionów forintów (niecałe 2 mln euro) przy wzroście o 15% (wartościowo) i 9% (ilościowo).
Podsumowanie
Przedstawione wyniki sprzedaży nie powinny dziwić, jeżeli weźmie się pod uwagę sytuację węgierskiej
gospodarki. W latach 2007-2008 notowała ona symboliczny wzrost (odpowiednio o 1,0% i 0,6%), natomiast w
2009 roku oczekiwany jest spadek aż o 6,5%.
Konsumpcja prywatna spada od trzech lat (osiągnięte wyniki to -1,6% w 2007, -0,6% w 2008 i -5,7 w 2009 roku).
Prognozy mówią o dalszym spadku o -0,5% w 2010 roku. Stopa bezrobocia w tym czasie wzrosła z 7,4%
do10,5%, a prognozy zapowiadają jej dalszy wzrost.
Płace realne w 2007 roku spadły aż o 4,6% a w roku 2009 o 1,9%. W 2008 roku odnotowano niewielki wzrost o
0,8%, który jednak nie rekompensuje spadków ostatnich lat.
Węgierski rynek spożywczy przesuwa się szybko w kierunku produktów tańszych i masowych. Koncentracja
sprzedaży jest największa w regionie. Polscy eksporterzy, którzy chcą być na węgierskim rynku obecni muszą z
tego wyciągnąć wnioski.
9
Opracował: Marcin Sowa
radca, WPHI
Na podstawie materiałów w Élelmiszer 1-2/2010 oraz Trade Magazin 1-2/2010
10