docRAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Efekty
download 
Reklamacja Transkrypt
RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Efekty
Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Efekty Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta Wronki Wielkopolski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Poznaniu Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej obszarów. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: - o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), - o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), - o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), - o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 2 / 18 Opis metodologii: Badanie zostało zrealizowane w dniach 06-10-2011 - 19-10-2011 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli Wiesława Grabczyńska, Anetta Szurkowska, Julitta Włodarczyk. W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu lokalnego. Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe (wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej. Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą. Kategoria Metoda/technika badanych/źródła danych Dyrektor szkoły Indywidualny wywiad pogłębiony Nauczyciele Ankieta elektroniczna (CAWI) "Szkoła, w której pracuję" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Pracownicy niepedagogiczni Uczniowie Rodzice Partnerzy szkoły, przedstawiciele samorządu lokalnego Obserwacja lekcji Obserwacja szkoły Analiza dokumentów Sposób doboru próby Wielkość próby nd nd Badanie na próbie pełnej Nauczyciele zróżnicowani pod względem stażu, nauczanego przedmiotu i pracy w zespołach zadaniowych oraz pedagog szkolny Wywiad grupowy Pracownicy inni niż zogniskowany (FGI) nauczyciele Ankieta elektroniczna Badanie na próbie pełnej (CAWI) "Moja szkoła" uczniów klas rok niższych od najstarszych Ankieta elektroniczna Badanie na próbie pełnej (CAWI) "Mój dzień" uczniów najstarszych klas Wywiad grupowy Przedstawiciele trzech zogniskowany (FGI) ostatnich roczników, dobrani losowo Wywiad grupowy Przedstawiciele rady zogniskowany (FGI) rodziców i rad klasowych, reprezentujący różne roczniki Ankieta audytoryjna (PAPI) Badanie na próbie pełnej rodziców uczniów klas rok niższych od najstarszych Wywiad grupowy Przedstawiciele samorządu zogniskowany (FGI) lokalnego i instytucji wskazanych przez dyrektora jako partnerzy Klasy trzecie i czwarte (szkoły podstawowe), klasy pierwsze (gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne) Na zewnątrz, przed i po lekcjach, podczas przerw, podczas zajęć pozalekcyjnych Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 37 1 1 119 99 1 1 81 1 nd nd 3 / 18 Informacja o szkole Nazwa placówki Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta Patron Zbigniew Herbert Typ placówki Gimnazjum Miejscowość Wronki Ulica POLNA Numer 5 Kod pocztowy 64-510 Urząd pocztowy WRONKI Telefon 0672540748 Fax 0672540748 Www www.gimwronki.pl Regon 63965281900000 Publiczność Publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter Brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 384 Oddziały 17 Nauczyciele pełnozatrudnieni 39 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 1 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 1 Średnia liczba uczących się w oddziale 22.59 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela 9.85 Województwo WIELKOPOLSKIE (30) Powiat Powiat szamotulski (24) Gmina Wronki (08) Typ gminy Liczba mieszkańców Wysokość wydatków na oświatę Stopa bezrobocia Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 4 / 18 Wprowadzenie: obraz szkoły Zapraszamy Państwa do zapoznania się z wynikami raportu z ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w dniach 6 do 19 października 2011 roku w obszarze „Efekty” w Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta we Wronkach. Gimnazjum w 17 oddziałach (384 uczniów) kształci absolwentów: Szkoły Podstawowej nr 1 i nr 2 we Wronkach, Szkoły Podstawowej w Nowej Wsi i Szkoły Podstawowej w Chojnie. Opiekę nad nimi sprawuje 40 nauczycieli. Zajęcia lekcyjne odbywają się w godz. 8.00 – 14.20. Gimnazjum należy do Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szkół Herbertowskich (bierze udział w licznych działaniach promujących twórczość Patrona, uczestniczy w zlotach szkół, było również organizatorem jednego z nich) oraz do Wielkopolskiej Sieci Szkól Promujących Zdrowie. W roku 2010 i 2011 za propagowanie działań proekologicznych wśród uczniów szkoła otrzymała Certyfikaty Lokalnego Centrum Aktywności Ekologicznej oraz w ramach programu „Nasza Gmina – Czysta i Zielona” - „Zielony Certyfikat I stopnia”. W celu umożliwienia uczniom dojeżdżającym udziału w licznych zajęciach pozalekcyjnych (wyrównawczych i kołach zainteresowań) dostosowano godziny odjazdów autobusów do potrzeb uczniów. W szkole analizowane są wyniki egzaminu na poziomie wyników pojedynczych uczniów, zespołów klasowych i szkoły. Wdrażane wnioski z analizy przekładają się na wzrost efektów kształcenia. Uczniowie uzyskują wyższe wyniki na egzaminach niż przewidywane na podstawie uzyskanych wyników sprawdzianu po szkole podstawowej. W roku 2009 średni wynik szkoły mieścił się w części humanistycznej w staninie 6 (poziom wyżej średni), w roku 2010 w staninie 6 (poziom wyżej średni), w roku 2011 w staninie 4 (poziom niżej średni). W części matematyczno przyrodniczej w roku 2009 średni wynik szkoły mieścił się w stanienie 5 (poziom średni), w 2010 w stanienie 6 (poziom wyżej średn)i, a w 2011 w stanienie 4 (poziom niżej średni). Z przeprowadzanych analiz wynika, że mimo spadku wyniku szkoły w skali staninowej, wzrósł wskaźnik Edukacyjnej Wartości Dodanej, gimnazjum należy do „szkół wspierających”. Szkoła, w celu analizowania osiągnięć uczniów współpracuje z Instytutem Badań Kompetencji w Wałbrzychu, przeprowadza na każdym poziomie nauki testy kompetencji. Analizuje również udział uczniów w różnych konkursach, zawodach sportowych, działaniach o charakterze prospołecznym, charytatywnym oraz proekologicznym. W procesie nauczania szkoła kładzie szczególny nacisk na realizację podstawy programowej, przygotowuje uczniów do dalszego etapu kształcenia. Zdaniem uczniów, rodziców, nauczycieli oraz organu prowadzącego i instytucji współpracujących ze szkołą Gimnazjum jest bezpieczne. W szkole obowiązuje Dekalog Ucznia, w którym zawarte są jasno sprecyzowane normy zachowań znane wszystkim i respektowane przez uczniów. Szczegóły opisu działań dotyczących „Efektów” pracy Gimnazjum znajdziecie Państwo w raporcie, do którego przeczytania zachęcamy. Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 5 / 18 Wyniki ewaluacji: Obszar: Efekty Wymaganie: Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe Komentarz: Szkoła stosując, różnorodne metody, analizuje wyniki egzaminów zewnętrznych w celu podniesienia jakości swojej pracy. Na tej podstawie formułuje się i wdraża wnioski, które przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. Analizę wyników egzaminu po gimnazjum prowadzi się systematycznie. Według deklaracji dyrektora, nauczycieli oraz na podstawie analizy dokumentów (protokolarze posiedzeń rady pedagogicznej i zespołów nauczycieli) można stwierdzić, że co roku powstaje szkolny raport z analizy wyników egzaminu zewnętrznego. Wszyscy ankietowani nauczyciele (37) stwierdzają, że znają w pełni wnioski z analizy wyników egzaminów zewnętrznych. Jest to analiza ilościowa i jakościowa, która obejmuje zarówno wyniki pojedynczych uczniów, jak i zespołów klasowych. Na podstawie przeprowadzanych analiz wskazywane są umiejętności wymagające dalszego kształcenia oraz formułowane wnioski do dalszej pracy. Rezultaty prac zespołów prezentuje się na posiedzeniu rady pedagogicznej, podczas której omawiane są wnioski do dalszej pracy oraz przedstawia się je rodzicom. Analiza ilościowa obejmuje: indywidualne wyniki punktowe uczniów za poszczególne umiejętności oraz cały test, średnie wyniki punktowe poszczególnych klas, wyniki staninowe uczniów oraz klas, współczynniki łatwości całego testu i poszczególnych zadań (z podziałem na przedmioty) oraz opanowanie umiejętności (w porównaniu ze wskaźnikami dla populacji zdających w całym kraju), średni wynik punktowy, współczynnik łatwości (w odniesieniu do wyników w powiecie, województwie, OKE, w kraju oraz miastach o podobnej liczbie ludności). Jakościowo analizowane są umiejętności opisane w standardach wymagań egzaminacyjnych. Przeprowadza się w tym zakresie analizę i interpretację porównawczą średniego wyniku punktowego szkoły z wynikami kraju, okręgu, województwa i powiatu. Interpretuje się także współczynniki łatwości dla poszczególnych zadań otwartych i zamkniętych oraz współczynniki łatwości umiejętności badanych testem z podziałem na przedmioty. Analizy przeprowadza się w oparciu o wyniki szkoły pozyskane z Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Poznaniu. Opracowuje się dane statystyczne, które przedstawiane są w formie graficznej i tabelarycznej. Wykonywane są także zestawienia wyników indywidualnych uczniów oraz klas w trzyletnim cyklu kształcenia w skali staninowej. Ponadto w szkole analizie poddaje się Edukacyjną Wartość Dodaną (EWD) oraz tendencję rozwojową szkoły (na podstawie opracowań Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Poznaniu). W części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego za okres lat 2006 do 2011 (4 cykle trzyletnie) szkoła mieści się w ćwiartce „szkoła wspierająca” z lekkim przesunięciem w stronę „szkoła sukcesu”. W części matematyczno – przyrodniczej w tych samych latach gimnazjum wyraźnie przesunęło się z ćwiartki „szkoła wymagająca pomocy” do „szkoła wspierająca”. Również tendencja rozwojowa szkoły za te lata, publikowana przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną w Poznaniu, wykazuje wzrost, jedynie ostatni rocznik gimnazjalistów (egzamin 2011) wykazał spadek. W części humanistycznej w roku szkolnym 2008/2009 średni wynik punktowy szkoły mieścił się w 6 staninie, a w części matematyczno-przyrodniczej w 5 staninie, w kolejnym roku w obu częściach w staninie 6, rok 2010/2011 to spadek do 4 stanina z obu części. Wobec powyższego w roku szkolnym 2010/2011 w szkole przeprowadzono szczegółową analizę wyników egzaminu gimnazjalnego w odniesieniu do wyników uczniów uzyskanych na sprawdzianie po szkole podstawowej. Stwierdzono, iż duży wpływ na niższy wynik egzaminu gimnazjalnego w 2011 roku miał poziom wiedzy i umiejętności uczniów po szkole podstawowej. Z przeprowadzonych analiz wynika, że mimo spadku wyniku szkoły w skali staninowej, uczniowie podczas obu części egzaminu uzyskali wyniki wyższe od przewidywanych. Średni wynik uzyskany przez uczniów po klasie szóstej był niższy od średniego wyniku w okręgu o 2,24 punktu. Średni wynik uzyskany na egzaminie gimnazjalnym w 2011 roku w części humanistycznej był niższy o 0,44 punktu., a w części matematyczno-przyrodniczej o 1,66. Uczniowie uzyskali wyniki wyższe od przewidywanych z części humanistycznej o 1,8, a z części matematyczno-przyrodniczej o 0,68 punktu. Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 6 / 18 Według stwierdzeń dyrektora oraz nauczycieli, prowadzone analizy służą różnym celom. Stwarzają uczniowi motywację do uczenia się, umożliwiają modyfikację sposobu uczenia się i nauczania oraz potwierdzają sukces lub niepowodzenia ucznia, pomagają w określeniu słabych i mocnych stron szkoły, poprawianiu wyników kształcenia poprzez ocenę poziomu osiągnięć poszczególnych uczniów i monitorowanie tendencji rozwojowych szkoły. Ponadto, nauczyciele zdobywają informację dla samych siebie dotyczącą ich pracy, dzięki analizie mogą precyzyjniej tworzyć i modyfikować plany pracy oraz opracowywać programy naprawcze, a dyrektor otrzymuje obraz poziomu kształcenia. Dzięki analizom rodzice mogą być rzetelnie zapoznani z osiągnięciami edukacyjnymi szkoły i jej uczniów. Dyrektor i nauczyciele podają szereg przykładów potwierdzających wdrożenie wniosków pochodzących z analiz wyników egzaminu gimnazjalnego. Są to prowadzone w szkole zajęcia wyrównawcze z różnych przedmiotów, np. języka polskiego, angielskiego, niemieckiego, matematyki, chemii, fizyki, biologii, geografii, historii oraz zajęcia rozwijające wiedzę i umiejętności uczniów (np. koło polonistyczne, teatralne, języka niemieckiego, bezpieczeństwa ruchu drogowego, szkolne koło krajoznawczo–turystyczne, dyskusyjny klub filmowy. Ponadto nauczyciele zdobywają nowe kwalifikacje i dokształcają się, uczestnicząc w wielu kursach i szkoleniach, bowiem konieczność taka wynika ze zdiagnozowanych potrzeb. Według wskazań dyrektora i nauczycieli, w indywidualnej pracy dydaktycznej wykorzystywane są analizy i wynikające z nich wnioski. Nauczyciele zwracają uwagę na zadania badające umiejętności i standardy, których współczynnik łatwości był niski (zwłaszcza standard IV – stosowanie zintegrowanej wiedzy i umiejętności do rozwiązywania problemów) i zwiększają ilość zadań z zastosowaniem korelacji międzyprzedmiotowej oraz przykładów z życia. Prowadzą zajęcia dodatkowe dla uczniów mających problemy z nauką oraz dla uczniów zdolnych. Wprowadzają dodatkowe zadania, min. czytanie ze zrozumieniem tekstów źródłowych; odróżniania faktów od opinii, większą liczbę zadań otwartych i problemowych w zadaniach domowych, na lekcjach, pracach klasowych. Poza wiadomościami teoretycznymi zwracają szczególną uwagę na ćwiczenia praktyczne, które sprzyjają samodzielnemu zdobywaniu wiedzy i nowych umiejętności pod kierunkiem nauczyciela. Starają się tak dobrać zadania oraz problemy, by zachęcać uczniów do samodzielnej pracy, a także budzić potrzebę używania różnych narzędzi do zdobywania wiedzy. Nauczyciele deklarują ponadto zwracanie uwagi podczas lekcji, aby uczniowie wypowiadali się pełnymi zdaniami i poprawną polszczyzną oraz częstsze omawianie zagadnień z podstawy programowej, które sprawiły uczniom trudności. Na podstawie własnych obserwacji i diagnoz, nauczyciele dostosowują wymagania do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia. Badani stwierdzają, że w wyniku przeprowadzonej analizy wyników egzaminów zewnętrznych opracowane zostały wnioski, które posłużyły do zaplanowania i wdrożenia programu naprawczego. Wskazują wykorzystanie dodatkowej godziny na przygotowanie do egzaminu gimnazjalnego i umożliwienie uczniom dojeżdżającym korzystania z tych zajęć przez dostosowanie odjazdów autobusów oraz zmiany w metodyce prowadzenia zajęć. Podczas wywiadu przedstawiciele organu prowadzącego oraz partnerów środowiskowych gimnazjum stwierdzają, że szkoła monitoruje wyniki egzaminów gimnazjalnych i efekty nauczania. Samorząd lokalny porównuje wyniki egzaminów z wynikami innych szkół w gminie, wie, że nie są najlepsze, ale „wskaźnik EWD jest dobry”. W roku 2011 wynik egzaminu był lepszy w porównywaniu z wynikami innych szkół gminy. Dyrektor szkoły ponadgimnazjalnej stwierdza, że około 50% absolwentów tego gimnazjum przychodzi do szkoły i nauczyciele zauważają z roku na rok wyższy poziom. Również zachowanie uczniów jest lepsze, „a wyniki nie są wyłącznym miernikiem nauczania, w szkole ważne są też wartości wychowawcze i patriotyczne. Widzę duży wkład nauczycieli i dyrekcji w efekty nauczania”. Partnerzy uważają, że na wyniki nauczania ma wpływ to, z jakich środowisk pochodzą uczniowie i jest również ważne, z jakimi problemami nauczyciele muszą sobie radzić. Wyniki ewaluacji wewnętrznej prowadzonej w szkole potwierdzają zebrany materiał badawczy. Mimo średniego poziomu wyników egzaminów zewnętrznych (staniny 3,4, 5 i 6) usytuowanie gimnazjum w EWD w ćwiartce „szkoła wspierająca” oraz wyższy wynik egzaminu ostatniego rocznika gimnazjalistów niż przewidywany na podstawie uzyskanych wyników sprawdzianu po szkole podstawowej oraz powyższe zestawienie materiału badawczego uprawianiają do uznania spełniania wymagania na poziomie wysokim. Poziom spełniania wymagania: B Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 7 / 18 Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności Komentarz: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. Szkoła diagnozuje i analizuje osiągnięcia uczniów uwzględniając ich możliwości rozwojowe, dostrzegane są możliwości uzyskiwania przez uczniów lepszych wyników w nauce. Wypracowane na podstawie analiz wnioski wdrażane są, przyczyniając się do wzrostu efektów kształcenia. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności zgodne z podstawa programową. Nauczyciele w ankiecie stwierdzają, że uczniowie prezentują średni poziom swoich wiadomości i umiejętności. W ośmiostopniowej skali 32 na 37 nauczycieli oceniło poziom ich wiedzy i umiejętności na 5 i 6. Zdaniem przedstawicieli organu prowadzącego oraz instytucji współpracujących ze szkołą młodzież potrafi prezentować swoją wiedzę, poglądy i opinie, ma odwagę startować w wielu konkursach przedmiotowych, artystycznych oraz zawodach sportowych osiągając sukcesy, wykazuje wrażliwość na drugiego człowieka, potrafi dbać o zdrowie, udzielać pierwszej pomocy przedmedycznej. Z analizy dokumentów wynika, że odsetek niepromowanych uczniów w ostatnich dwóch latach wynosi około 5%. W celu wzrostu efektów kształcenia, poprawy procesu nauczania i uczenia się, kształcenia umiejętności i talentów uczniów, motywowania młodzieży do nauki wprowadzono zajęcia dodatkowe. W szkole dba się o samokształcenie nauczycieli i ich doskonalenie zawodowe. Stosuje się więcej aktywizujących metod nauczania, przeprowadza konkursy przedmiotowe, tematyczne i sportowe, zwraca uwagę na częstsze wykorzystywanie tablicy multimedialnej oraz realizowanie projektów edukacyjnych. Z dokumentacji wynika, że monitoruje się osiągnięcia uczniów z przedmiotów „nieegzaminacyjnych” – bada wpływ udziału uczniów w zajęciach dodatkowych na osiągane sukcesy w konkursach. W celu poprawy efektów kształcenia rada pedagogiczna przyjęła wniosek w sprawie indywidualnej opieki nauczycieli nad uczniami, którzy otrzymali oceny niedostateczne za pierwsze półrocze oraz przyjęto zmianę godzin odjazdu autobusów, by umożliwić uczniom dojeżdżającym udział w zajęciach wyrównawczych i kołach zainteresowań. Od lat szkoła prowadzi „Złotą Księgę”, do której wpisywani są uczniowie uzyskujący przez 3 lata nauki średnią 4,75 i więcej. Dyrektor w wywiadzie podaje, że w szkole analizuje się osiągnięcia uczniów, co potwierdzają nauczyciele. Szkoła współpracuje z Instytutem Badań Kompetencji w Wałbrzychu, który analizuje ilościowo i jakościowo przeprowadzane testy kompetencji. Na początku nauki w gimnazjum w klasie I we wrześniu każdego roku prowadzi się diagnozę wstępną uczniów za pomocą testów humanistycznych i matematyczno-przyrodniczych. Testy przeprowadza się również pod koniec klasy I oraz w klasie II. Nauczyciele diagnozują znajomość języków obcych na początku nauki w klasie I oraz na poziomach wyższych. Wśród uczniów klas III organizuje się próbne testy wiedzy i umiejętności. Wynikiem przeprowadzonych „testów wałbrzyskich” jest indywidualna informacja zwrotna dla ucznia, jego rodziców i nauczyciela wskazująca mocne i słabe strony w zakresie wiedzy i umiejętności. Pozwala to uzyskać obraz zespołu klasowego i pojedynczego ucznia na tle klasy, na tej podstawie proponowane są elementy programu naprawczego. Po czterech badaniach uczniowie otrzymują informację o profilu rozwoju swoich kompetencji, a gimnazjum zaświadczenie o rozwoju szkoły. Analizuje się również udział uczniów w różnych konkursach, zawodach sportowych, akcjach charytatywnych, wycieczkach turystyczno–edukacyjnych oraz turnusach profilaktycznych. 34 na 37 nauczycieli podaje w ankiecie, że analizuje osiągnięcia wszystkich uczniów. Przykłady prowadzonych analiz wskazane przez ankietowanych to: wyniki sprawdzianu po szkole podstawowej, testy przedmiotowe „na wejściu”, oceny bieżące, śródroczne i roczne uczniów, wyniki „testów wałbrzyskich” ( słabe i mocne strony, wynik ilościowy i jakościowy), prace pisemne (kartkówki i sprawdziany), wypowiedzi ustne, udział uczniów w konkursach i ich wyniki, obserwacja pracy uczniów na lekcji, sprawność fizyczna, wyniki testów w ramach „Sesji z plusem”, zaangażowanie uczniów w działalność dodatkową na terenie szkoły. Dokumentacja szkoły potwierdza powyższe wskazania. Dyrektor i nauczyciele deklarują, że analizując osiągnięcia szkolne uczniów, zawsze uwzględnia się ich możliwości rozwojowe. Nauczyciele przedmiotów posiadają wiedzę dotyczącą problemów zdiagnozowanych w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Dostosowują formy i metody pracy do ich możliwości psychofizycznych lub specyficznych trudności w nauce. W szkole obecnie jest 29 uczniów posiadających opinie, w poprzednim roku szkolnym było ich 22. Do możliwości uczniów dostosowywane są narzędzia sprawdzania wiedzy czyli testy i sprawdziany. Wiedza o możliwościach rozwojowych uczniów wypływa z przeprowadzanych badań psychologiczno-pedagogicznych, obserwacji psychologa oraz pedagoga. W szkole prowadzi się diagnozę Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 8 / 18 zachowań uczniów poprzez ich obserwację podczas lekcji oraz na przerwach. Przeprowadza się wywiady oraz ankiety z uczniami i rodzicami. W pierwszych dniach września pedagog odbywa spotkanie z pedagogami szkół podstawowych, od których otrzymuje informacje o funkcjonowaniu uczniów w szkole podstawowej (analiza uzyskiwanych ocen), analizowane są dokumenty dostarczone przez rodziców (opinie, orzeczenia z poradni psychologiczno-pedagogicznych i innych poradni specjalistycznych). Wiedza o możliwościach rozwojowych uczniów pozyskiwana jest również z wyników testów z przedmiotów humanistycznych i matematyczno-przyrodniczych, które przeprowadzane są w klasach I. W szkole prowadzony jest przez nauczycieli wszystkich przedmiotów monitoring efektów pracy dzieci. Nauczyciele obserwują ucznia na różnych formach zajęć pozalekcyjnych – kołach zainteresowań przedmiotowych, zajęciach wyrównawczych, zajęciach sportowych, wycieczkach klasowych, turnusach profilaktycznych. Prowadzone są rozmowy z rodzicami analizujące poziom funkcjonowania dziecka w szkole w kontekście jego sytuacji rodzinnej. W trakcie roku szkolnego prowadzone są indywidualne analizy (np. dziewczynki z anoreksją), bada się zapisy w dziennikach lekcyjnych pod kątem ocen i frekwencji uczniów. Uczniowie obserwowani są w czasie lekcji, podczas rozwiązywania zadań problemowych, w celu wyłonienia uczniów o specyficznych potrzebach (zdolnych i z trudnościami). Nauczyciele deklarują, że na skutek prowadzonej analizy osiągnięć uczniów sformułowano między innymi następujące wnioski: uczniowie nie radzą sobie z rozwiązywaniem zadań problemowych,mają problemy z posługiwaniem się własnościami figur, duże braki w stosowaniu zintegrowanej wiedzy. Nauczyciele potwierdzają przypadki dzieci niepotrafiących czytać, z brakiem umiejętności zapisywania i rozumienia tekstu czytanego. Z tej diagnozy wynika prowadzenie terapii zajęciowej w szkole, podnoszenie motywacji u uczniów o mniejszych możliwościach edukacyjnych. Na wszystkich przedmiotach ćwiczy się czytanie ze zrozumieniem, np. na wychowaniu fizycznym młodzież czyta regulaminy, które są wspólnie wyjaśniane, aby każdy je zrozumiał. Nauczyciele starają się prowadzić korelację międzyprzedmiotową, dostosowują swoje plany pracy, by korelacja poszczególnych przedmiotów (np. matematyka i fizyka lub historia i język polski) była możliwa. Uczniowie klas II (119) w ankiecie oceniają stopień trudności zajęć w szkole jako średni - w skali od 1 do 8 najwięcej udzielonych odpowiedzi ma wartość 4 (46), następnie 5 (32) oraz 3 (24). Podobnie rozkładają się wybory ankietowanych uczniów klas III (99) – najwięcej uczniów ocenia poziom trudności zajęć w skali ośmiostopniowej na 4 (34), w kolejności na 3 (22) i na 5 (15). W tej samej ankiecie zapytano uczniów, czy zajęcia, w których uczestniczyli, były dostosowane do ich możliwości. 76 spośród 99 ankietowanych uważa, że tak, zaś tylko 4 stwierdza, że nie. Można stwierdzić, że wskazania uczniów potwierdzają deklaracje nauczycieli dotyczące indywidualizacji procesu dydaktycznego i odpowiedniego doboru metod i form pracy. Ankietowani nauczyciele (32 na 37), charakteryzując uczniów w skali ośmiostopniowej, wysoko (na 6,7 i 8) oceniają zdyscyplinowanie uczniów. Chęć do nauki oceniona jest w stopniu średnim przez 27 nauczycieli (na 5 i 6), podobnie ocenia przejawianie inicjatywy przez uczniów 26 ankietowanych (na 6 i 5), zaś 27 nauczycieli uważa, że uczniowie uzyskują lepsze wyniki (na poziomie 6 i 7). Wysoko (28 na 37) ocenia się zaangażowanie i aktywność uczniów – na poziomie 6 i 7. Uczniowie uczestniczący w wywiadzie uważają, że nauczyciele wierzą w ich możliwości. Chwalą ich, motywują i zachęcają do pracy, udziału w różnych konkursach. Młodzież stwierdza, że istniejące w szkole różnorodne kółka zainteresowań są też dowodem wiary nauczycieli w możliwości uczniów. „Te kółka są i dla uczniów, którzy chcą poszerzyć swoje wiadomości i dla tych, którzy mają problemy w nauce i na nich też jesteśmy motywowani do działania. Nauczyciele pozwalają nam rozwijać się.” Uczniowie uważają, że nauczyciele są wymagający, a to też oznacza, że czegoś od nich oczekują i że wierzą w nich i w ich możliwości. Deklarują również, że nie przypominają sobie takich sytuacji, kiedy nauczyciele okazali brak wiary w ich możliwości. Ankietowani rodzice (77 na 81) uważają, że nauczyciele wierzą w możliwości uczniów. Podczas wywiadu grupowego potwierdzają te wskazania. Rodzice stwierdzają, że dzieci mówią o pozytywnej motywacji ze strony nauczycieli, którzy wierzą w ich możliwości. Uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach dodatkowych i wycieczkach organizowanych przez szkołę. Respondenci wskazują, że nauczyciele dobrze rozpoznają możliwości i umiejętności uczniów oraz diagnozują ich problemy. W szkole wdraża się wnioski z analizy osiągnięć uczących się, o czym informują dyrektor i nauczyciele. Jako przykład podają wprowadzenie dodatkowej godziny na przygotowanie do egzaminu gimnazjalnego i opracowanie „Programu naprawczego z przedmiotów humanistycznych i matematyczno – przyrodniczych” na podstawie analizy testów wałbrzyskich. Przykłady innych wniosków, które wdrożono: • „uczniowie mają duże braki w stosowaniu zintegrowanej wiedzy” - w planach pracy uwzględniono korelację treści z różnych przedmiotów, • „należy doskonalić technikę czytania i pisania ze zrozumieniem, wykorzystywać sytuacje życia codziennego Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 9 / 18 i przekładać je na sytuacje matematyczne” - zwiększenie liczby prowadzonych zajęć dodatkowych (wyrównawczych oraz rozwijających wiedzę i umiejętności uczniów), • „potrzeba posiadania przez nauczycieli kwalifikacji z oligofrenopedagogiki, umiejętności informatycznych, wsparcia psychologicznego i pomocy psychologicznej, zdobycie kwalifikacji egzaminatorów zewnętrznych" nauczyciele podnoszą swoje kwalifikacje i kompetencje uczestnicząc w kursach i szkoleniach (np. kurs kwalifikacyjny z oligofrenopedagogiki, studia podyplomowe „Formy gimnastyczno-taneczne i fitness”, kurs specjalistyczny „Moje miejsce w szkole. Program dla pedagogów i psychologów szkolnych”, szkolenia „Dzieci i młodzież z zaburzeniami zdrowia psychicznego. Jak je zrozumieć i jak im pomagać?”, szkolenia dla egzaminatorów), organizowane są turnusy terapeutyczne w Rogoźnie, psycholog i pedagog prowadzą zajęcia socjoterapeutyczne dla klas, w których występują największe problemy wychowawcze, • „należy indywidualizować proces edukacyjny (na podstawie informacji z poradni i własnych obserwacji)" nauczyciele dostosowują wymagania do możliwości uczniów, organizują indywidualną, pozalekcyjną opiekę nad uczniami (nauczyciel opiekun jednego ucznia tzw. „anioł stróż”). W roku 2011 w szkole zostało przeprowadzone badanie PISA na grupie 21 uczniów (w trzech dziedzinach, uznawanych za ważne w życiu współczesnego człowieka: czytaniu i interpretacji, matematyce oraz rozumowaniu w naukach przyrodniczych). W części humanistycznej 69% uczniów poprawnie odpowiedziało na zadania zamknięte, natomiast zadania otwarte okazały się dla uczniów trudniejsze – uczniowie udzielili 39 % poprawnych odpowiedzi. Łatwość całego testu dla uczniów gimnazjum wynosi 0,57. W części matematyczno-przyrodniczej 54% uczniów poprawnie odpowiedziało na zadania zamknięte, w zadaniach otwartych uczniowie udzielili 21 % poprawnych odpowiedzi. Łatwość całego testu dla badanych uczniów wynosi 0,44. Z przeprowadzonych badań wynika, że uczniowie nadal mają problemy z rozwiązywaniem zadań otwartych. Nauczyciele i dyrektor stwierdzają, że wdrażane wnioski przekładają się na wzrost efektów kształcenia. Jako przykład podają realizowanie pomocy uczniom, u których zdiagnozowano trudności w nauce i którzy otrzymali oceny niedostateczne na pierwsze półrocze. Powołano nauczycieli - opiekunów dla każdego z tych uczniów (29), tzw. „anioł stróż”. Ich zadaniem była indywidualna opieka nad powierzonym dzieckiem, pilnowanie pod względem dydaktycznym i wychowawczym, sprawdzanie czy uczeń chodzi do szkoły, jak jest przygotowany, co musi zrobić, aby nadrobić zaległości, wspomaganie go w nauce i jego problemach wychowawczych. Większość z objętych opieką (16) otrzymała promocję do następnej klasy lub ukończyła szkołę. Jako kolejny przykład pozytywnych efektów wdrażania wniosków z analizy osiągnięć edukacyjnych uczniów uczestnicy wywiadu podają pracę z uczniem zdolnym. Inne przykłady wdrożonych wniosków i ich efekty: • wniosek: należy doskonalić technikę czytania i pisania ze zrozumieniem, wykorzystywać sytuacje życia codziennego i przekładać je na sytuacje dydaktyczne; efekty: większy procent uczniów promowanych wśród uczestników zajęć dodatkowych, wśród uczniów zdolnych – finaliści i laureaci konkursów; działania wychowawcze – pozytywne spędzanie czasu wolnego; podjęte działania: prowadzenie zajęć dodatkowych dla uczniów, w tym zajęcia wyrównawcze (z języka polskiego, angielskiego, niemieckiego, matematyki, chemii, fizyki, biologii, geografii, historii), zajęcia rozwijające wiedzę i umiejętności uczniów (np. koło polonistyczne, teatralne, języka niemieckiego, języka angielskiego, matematyczne, fizyczne, chemiczne, biologiczne, ekologiczne, historyczne, regionalne, zajęcia sportowo–rekreacyjne, dyskusyjny klub filmowy, koło dekoratorskie, decoupage, misyjne – wolontariat, psychologiczne, plastyczne, artystyczne, muzyczne), • wniosek: potrzeba posiadania przez nauczycieli kwalifikacji z oligofrenopedagogiki, umiejętności informatycznych, wsparcia psychologicznego i pomocy psychologicznej, zdobycie kwalifikacji egzaminatorów zewnętrznych; efekty: integracja klasowa, szersze spojrzenie i doświadczenie w pracy po szkoleniu i wykonywaniu zadań egzaminatorów; podjęte działania: zajęcia socjoterapeutyczne prowadzone przez psychologa i pedagogia dla klas, w których były największe problemy wychowawcze, turnusy terapeutyczne w Rogoźnie (ostatni w czerwcu 2011, klasa jedzie na cały tydzień z wychowawcą), szkolenia, kursy i podnoszenie kwalifikacji rady pedagogicznej (np. kurs kwalifikacyjny z oligofrenopedagogiki, studia podyplomowe „Formy gimnastyczno - taneczne i fitness”, kurs specjalistyczny „Moje miejsce w szkole. Program dla pedagogów i psychologów szkolnych”, szkolenia („Dzieci i młodzież z zaburzeniami zdrowia psychicznego. Jak je zrozumieć i jak im pomagać?”, „Projekt edukacyjny w gimnazjum - rozwiązania organizacyjne i przykłady dobrych praktyk”), szkolenia dla egzaminatorów, • wniosek: duża liczba uczniów dojeżdżających ma problemy edukacyjne; działanie i efekt: przesunięcie godziny odwozów uczniów dojeżdżających, aby mogli korzystać z zajęć pozalekcyjnych z godziny 14.30 na 15.20, jest więcej obecnych, jednak uczestniczenie w zajęciach zależy od chęci uczniów; • wniosek: należy indywidualizować proces edukacyjny (na podstawie informacji z poradni psychologiczno-pedagogicznej i własnych obserwacji); działanie i efekt: nauczyciele dostosowują wymagania do możliwości uczniów, indywidualna, pozalekcyjna opieka nauczycieli nad uczniami; • wniosek: należy przygotowywać sprawdziany i testy dostosowane do potrzeb i możliwości uczniów i klas; działanie: dobór narzędzi badawczych przygotowanych przez nauczycieli szkoły zgodnie z potrzebą indywidualizacji procesu dydaktycznego (testy, sprawdziany). Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 10 / 18 Ponadto w szkole skupia się uwagę na zadaniach, których współczynnik łatwości jest niski np. ćwiczymy ortografię oraz umiejętność czytania ze zrozumieniem i poprawnego redagowania zdań na wszystkich przedmiotach; odróżnianie faktów od opinii, przyczyn od skutków wydarzeń, wprowadzane są ćwiczenia ze słownikami, encyklopediami, mapą, doskonalona jest umiejętność posługiwania się wiedzą historyczną, w szczególności ustalanie chronologii wydarzeń, analiza i interpretacja tekstów źródłowych, zadania problemowe, zadania otwarte. Wyniki ewaluacji wewnętrznej potwierdzają zebrany materiał badawczy. W szkole analizuje się osiągnięcia uczniów i wdraża wnioski, co przyczynia się do poprawy wyników w nauce. Wskaźniki EWD w obu częściach egzaminu gimnazjalnego mieszczą się zasadniczo w ćwiartce określanej jako „szkoła wspierająca”, jednak w ciągu ostatnich lat w części matematyczno–przyrodniczej widać wyraźne przesunięcie z ćwiartki „szkoła wymagająca wsparcia”. Powyższe wskazania uprawniają przyznanie szkole spełniania wymagania na poziomie bardzo wysokim. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Uczniowie są aktywni Uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach prowadzonych w szkole, są w podejmowaniu różnorodnych aktywności na rzecz własnego rozwoju i rozwoju szkoły. Komentarz: samodzielni Uczniowie są zaangażowani w zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne organizowane przez szkołę. Zdecydowana większość ankietowanych nauczycieli (34 na 37) dość wysoko ocenia stopień zaangażowania uczniów podczas zajęć lekcyjnych. 14 nauczycieli w ośmiostopniowej skali wskazuje na poziom 6 i 7, 8, a 8 na 4 i 5. Ponad połowa nauczycieli (24 na 37) ocenia poziom zaangażowania uczniów w zajęcia pozalekcyjne na poziomie 6,7 i 8. 11 nauczycieli wskazuje poziom 4 i 5. Respondenci w ankiecie i podczas wywiadu grupowego podają przykłady świadczące o zaangażowaniu uczniów w lekcje i zajęcia pozalekcyjne: • aktywnie wykonują zadane ćwiczenia, • zgłaszają propozycje nowych zajęć dodatkowych, • często sami proponują metodę pracy na lekcji, • proponują dyskusje na dany temat, wymieniają się poglądami, przedstawiają argumenty i kontrargumenty do postawionej tezy i hipotezy, często wykonują zadania dodatkowe (ustne i pisemne), • biorą udział w doświadczeniach, • przygotowują samodzielnie prezentacje multimedialne, pomoce dydaktyczne (plakaty), • efektywnie pracują w grupie, • są zaciekawieni nowymi formami zajęć z pedagogiem i psychologiem typu warsztaty, zajęcia w kręgu, • chętnie biorą udział w grach i zabawach psychoedukacyjnych, w pracach grupowych - dzięki czemu nabywają szereg nowych umiejętności społecznych, poznają samych siebie, uczą się pozytywnych relacji z otoczeniem. 60% uczniów klas II wypowiadając się w ankiecie „Moja Szkoła” podaje, że wszystkie lub większość zajęć jest angażująca. 63 na 99 uczniów klas III w ankiecie „Mój Dzień’ jest tego samego zdania. Z obserwacji wszystkich (10) lekcji wynika, że uczniowie są zaangażowani w zajęcia. Ich aktywność ma związek z działaniami nauczyciela. Również rodzice (72 na 81) w ankiecie potwierdzają zaangażowanie ich dzieci w zajęcia szkolne. Zdaniem nauczycieli uczniowie angażują się w zajęcia pozalekcyjne organizowane w szkole. Nauczyciele uważają, że uczniowie poprzez czynny udział w zajęciach dodatkowych, samodzielne rozwiązywanie problemów zwiększają swoją wiedzę i umiejętności. Przygotowują klasowe święta i uroczystości, dbają o wystrój sal lekcyjnych i szkoły, przygotowują plakaty, banery na imprezy i apele szkolne. Pracują w samorządzie uczniowskim i klasowym, biorą udział w promocji szkoły, organizują wzajemną pomoc koleżeńską. W ramach zajęć pozalekcyjnych prowadzą korespondencję z uczniami z zagranicy. Potrafią pracować zespołowo. Uczestniczą w wycieczkach przedmiotowych, np. „Noc Naukowców”, „Giełda Minerałów”. Mają możliwość prezentowania własnych zainteresowań i zdolności. Ich zaangażowanie i kreatywność w zajęcia jest szczególnie widoczna w przygotowywanych przedstawieniach scenicznych (autorskie scenariusze, ścieżki dźwiękowe, scenografie). Uczniowie angażują się w prace projektowe. Biorą udział w akcjach charytatywnych (wolontariat, zbiórka żywności), ogólnopolskich programach i kampaniach profilaktycznych, wycieczkach klasowych i szkolnych. Bardzo chętnie wyjeżdżają na turnusy profilaktyczne do Centrum Profilaktyki Uzależnień w Rogoźnie. Są inicjatorami wielu Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 11 / 18 imprez szkolnych („Dzień Talentów”, „Dzień Pożegnań”, „Mikołajki”, „Dzień w Spódnicy”, dyskotek szkolnych). Nauczyciele stwierdzają, że organizują: szereg imprez na terenie szkoły, by stworzyć uczniom możliwość udziału w konkursach szkolnych, gminnych, powiatowych oraz ogólnopolskich, wycieczki międzyklasowe i przedmiotowe. Wspomagają uczniów w realizacji ich pomysłów. Szkoła należy do Wielkopolskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie, promuje ekologiczne wartości. Gimnazjum realizuje wiele projektów, miedzy innymi „Tydzień kultury zdrowotnej”, w ramach którego odbyły się wystawy, degustacje, pomiar ciśnienia tętniczego, ćwiczenia „Trzymaj formę”. Realizowane są programy profilaktyczne, np.: „Bądźmy zdrowi - wiemy, więc działamy”. Młodzież może rozwijać swoje pasje ekologiczne, wpływać na ochronę przyrody, rozwijać tzw. dobre nawyki. Realizowany jest program „Zielony pakiet”. Szkoła przeprowadza akcje proekologiczne, np: „Sprzątanie świata”, „Święto drzewa”, organizuje wycieczki o charakterze przyrodniczym. Gimnazjum posiada dwa ogólnopolskie certyfikaty Lokalnego Centrum Aktywności Ekologicznej (Nr 04/2010/LCAE rok 2010 i Nr 59/2011/LCAE rok 2011) - Szkoły dla Ekorozwoju oraz Gminny certyfikat „Nasza gmina czysta i zielona”. Ponadto młodzież bierze udział w akcjach, np: zbiórka surowców wtórnych (makulatura, nakrętki, baterie, puszki aluminiowe, tonery, płyty CD, DVD). Podejmowanych jest szereg działań praktycznych, w których młodzież może wykazać się swoją aktywnością. W szkole działa wolontariat, szkolne koło PCK . W ramach działań prowadzone są między innymi akcje: zbiórka żywności i odzieży dla rodzin potrzebujących pod hasłem „Dzielmy się dobrocią”, współpraca z Domem Dziecka w Krzyżu i Szamotułach, zbiórka karmy dla psów w schroniskach – „Azorek” w Obornikach i Przytulisku p. Wandy w Szamotułach. Społeczność szkolna bierze udział w Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy, pomaga chłopcu z porażeniem mózgowym, ludziom starszym np. poprzez robienie zakupów, uczestniczy czynnie w akcji dla głodujących dzieci w Afryce. Szkoła stwarza uczniom możliwość udziału w zajęciach na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, np. (udział w eksperymentach) itp. Młodzież bierze udział w projekcie „Motyl” organizowanym przez Huston na temat holocaustu, w spotkaniach szkół herbertowskich. Współpracuje z gminnym ośrodkiem antyalkoholowym, prowadzi akcje np. „Cała Polska czyta dzieciom”, „Marzycielska poczta”. Nauczyciele wraz z uczniami organizują i uczestniczą w wielu działaniach patriotycznych, np. Narodowe Święto Niepodległości. Zdaniem 70% uczniów klas II i 65% uczniów klas III biorących udział w ankietach zajęcia pozalekcyjne prowadzone w szkole są „wciągające i angażujące” lub „sporo zajęć (choć nie wszystkie) są interesujące i wciągające”. Rodzice ( 69 na 81) w ankiecie podają, że ich dzieci „chętnie” lub „zdecydowanie chętnie” uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych. Uczący się podejmują inicjatywy dotyczące ich własnego rozwoju i rozwoju szkoły. Zdaniem wszystkich respondentów (dyrektora, nauczycieli, rodziców, przedstawicieli organu prowadzącego i instytucji współpracujących ze szkołą) uczniowie zgłaszają swoje propozycje działań na rzecz własnego rozwoju i rozwoju szkoły, np.: propozycje nowych kół zainteresowań (taniec towarzyski, zespół muzyczny, tenis ziemny), udziału w akcjach charytatywnych („Azorek”, „Góra Grosza”, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy”, „Cała Polska Czyta Dzieciom”, „Poczta Marzeń”, „Pomoc Afryce”). Zgłaszają inicjatywy w zakresie organizowania imprez szkolnych: Dzień Chłopca, Dzień Kota, Andrzejki, Halloween, Walentynki, Dzień Kobiet, Dzień Talentów, Dzień Pożegnań, dyskoteki szkolne, Uczniowie zgłaszają chęć udziału w programach i projektach, np. „Zielony Pakiet”, „Ogólnopolski Program o Ptakach”, „Olsztyński Program Ochrony Ptaków Drapieżnych”, „Bliżej natury – ochrona obiektów”, „Święto Drzewa”, „Światowy Dzień Ziemi”, „Dzień Ochrony Środowiska”. Są inicjatorami przygotowań wystaw, wycieczek proekologicznych. Nauczyciele w ankiecie podają przykłady działań uczniów wpływających na rozwój szkoły. Wiele inicjatyw powstaje w ramach działalności samorządu uczniowskiego. Uczniowie przygotowują uroczystości szkolne związane z obchodami rocznic, świąt narodowych. Przygotowują pomoce dydaktyczne. Biorą udział w akcjach charytatywnych. Wychodzą z inicjatywą różnych ciekawych akcji do środowiska lokalnego. Reprezentują swoją klasę oraz szkołę w konkursach i zawodach szkolnych oraz międzyszkolnych, zdobywając nagrody, medale i puchary. Piszą artykuły do lokalnych gazet, będące sprawozdaniami ze szkolnych imprez. Organizują imprezy dla środowiska lokalnego (zwłaszcza dla szkół podstawowych i przedszkoli) – np. obchody Dnia Bezpiecznego Internetu. Przygotowują wieczornice, spotkania poetyckie, przedstawienia. Reprezentują szkołę na zewnątrz (obecność pocztu sztandarowego oraz chętnych uczniów podczas uroczystości państwowych, obecność reprezentantów szkoły podczas zjazdów szkół herbertowskich). Uczestniczą w Targach Edukacyjnych. Wybierają tematy przedstawień i prezentują je tak na forum szkoły, jak i w środowisku. Zaangażowanie uczniów w rozwój szkoły ma swoje odzwierciedlenie w wielu nagrodach przez nich otrzymywanych. Dbają o ekologię (akcja sprzątanie świata, segregowanie odpadów, zbiórka baterii), dbają o porządek i wystrój szkolnych pracowni - pracują w samorządzie uczniowskim oraz w samorządach klasowych. Nauczyciele stwierdzają, że uczniowie podejmują w szkole działania na rzecz własnego rozwoju i rozwoju szkoły. Wolontariat jest przykładem działań uwrażliwiających uczniów na los drugiego człowieka i zwierząt oraz potrzebę niesienia im pomocy. Zdecydowana większość uczniów bierze udział w tych działaniach. Młodzież dba o swój rozwój, biorąc udział w wielu różnych konkursach szkolnych, międzyszkolnych, ogólnopolskich, np. w międzynarodowym konkursie matematycznym „Kangur”, Olimpus od (4 lat), „Matematyka bez granic”, konkursach językowych, przedmiotowych oraz artystycznych i sportowych. Szkoła pomaga uczniom Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 12 / 18 planować własny rozwój w dłuższej perspektywie. Z inicjatywy uczniów organizowane są koła zainteresowań. Uczniowie mogą decydować sami lub współdecydować o: przeprowadzaniu różnych akcji charytatywnych, udziale w projektach, konkursach i różnych przedsięwzięciach. Mogą liczyć na wsparcie i pomoc ze strony dyrekcji i nauczycieli. Zapewnioną mają bardzo dobrą bazę dydaktyczno-sportową. Jeśli tylko tego chcą mogą się rozwijać na różnych polach działalności. 77% uczniów klas II w ankiecie „Moja szkoła” i 50% uczniów klas III w ankiecie „Mój Dzień” uważa, że ma wpływ na to co dzieje się w szkole i na lekcjach w dniu przeprowadzania ankiet. Mają wpływ na prowadzenie i planowanie zajęć w kwestiach dotyczących przede wszystkim: stosunku nauczycieli do uczniów, organizacji zajęć, zakresu omawianego materiału, wyposażenia klas. Podczas wywiadu grupowego z przedstawicielami organu prowadzącego i instytucjami współpracującymi ze szkołą, rozmówcy stwierdzają, że strona internetowa szkoły jest inicjatywą uczniów i w większości jest przez nich prowadzona. Inicjatywą uczniowską są zespoły muzyczne funkcjonujące na terenie gminy. „Mamy wiedzę o angażowaniu się młodzieży, nie mamy natomiast do końca wiedzy czy są to akcje prowadzone od początku do końca przez uczniów”. Inicjatywą uczniów były spotkania o charakterze profilaktycznym, różnego rodzaju pogadanki w zakresie zagrożeń. Przedstawiciele szkoły we współpracy z Franciszkańskim Seminarium Duchownym brali udział w „Familiadzie”. Rodzice podają, że uczniowie w szkole mają możliwość wpływania na to, w jaki sposób się rozwijają. Ich zdaniem uczniowie uczestniczą w akcjach charytatywnych (np. do Domu Dziecka, do schroniska zwierząt), proponują wycieczki rowerowe np. oglądają stare młyny wodne. Na lekcjach wychowawczych decydują o niektórych tematach związanych z ich aktualnymi problemami, tematami które ich interesują, np. problem z dopalaczami. Problematyka różnego rodzaju używek i przeciwdziałania im związana jest z wyjazdami do Centrum Profilaktyki Uzależnień w Rogoźnie, które prowadzi działania w tym zakresie. Aby dzieci dojeżdżające mogły uczestniczyć w kółkach zainteresowań i zajęciach wyrównawczych, zostały przesunięte godziny odjazdów autobusów. Uczniowie w wywiadzie grupowym podają, że mają możliwości doskonalenia swoich wiadomości i umiejętności. Ponadto nauczyciele pytają uczniów jaki materiał chcą poznawać na kółkach i jaką metodą chcieliby pracować. Uczniowie biorą też udział w dodatkowych projektach na niektórych przedmiotach np. na historii. Przygotowują dodatkowe tematy na lekcje. „Nauczyciele nie krytykują naszego przygotowania, zawsze nas doceniają np. choćby za to że chcemy szukać dodatkowych materiałów do tych dodatkowych prac”. Uczniowie mogą wpływać na rodzaj kółek w szkole, np. w tym roku działa kółko fotograficzne, a w zeszłym roku funkcjonowało filmowe. Nauczyciele biorą pod uwagę propozycje uczniów, np. organizowany jest dodatkowo kurs z komunikacji. Na lekcjach wychowawczych uczniowie mogą proponować tematy np. dotyczące różnego rodzaju uzależnień, autorytetów. „Nauczyciele szanują nasze poglądy i możemy swobodnie wypowiadać się, jak i też proponować różne tematy, np. na lekcji religii dyskusja o in vitro”. Szkoła realizuje działania zainicjowane przez uczących się. Dyrektor deklaruje, że zgłaszane przez uczniów działania są realizowane przez szkołę. Przykłady zrealizowanych propozycji to: • cyklicznie (pod koniec roku szkolnego) odbywa się Dzień Talentów, • wprowadzenie tzw. „szczęśliwego numerka”, który zwalnia (drogą losowania) od pytania i kartkówek w danym dniu, • z okazji Halloween, Bożego Narodzenia, Walentynek, Wielkanocy odbywają się konkursy na najpiękniejszą dekorację, gazetkę, dynię lub redakcję hymnu wiosny, • z okazji Walentynek działa „Poczta Walentynkowa”, • cyklicznie uczniowie zbierają żywność dla zwierząt w schroniskach, • każda klasa przygotowuje paczkę z okazji Świąt Bożego Narodzenia dla najuboższych, • powstały uczniowskie zespoły samokształceniowe (uczniowie pomagają sobie nawzajem w nauce), • po przygotowaniu przez uczniów programów artystycznych odbywa się Dzień Pożegnań (klasy drugie i klasy trzecie), • prowadzone są działania proekologiczne: Szkolne Koło Ekologiczne „Salamandra”, • uczniowie biorą udział w programach i projektach, akcjach: „Sprzątanie Świata”, „Święto Drzewa”, „Światowy Dzień Ziemi”, „Dzień Ochrony Środowiska”, zbiórka surowców wtórnych (puszki aluminiowe, makulatura, baterie, płyty CD, tonery), • przeprowadzanie wielu akcji w ramach wolontariatu, • podczas przerw uczniowie nie muszą wychodzić na boisko, zostają w szkole jeśli tego chcą. Zdaniem nauczycieli uczestniczących w wywiadzie młodzież chętnie bierze udział w kołach zainteresowań, prezentuje swoje osiągnięcia poza szkołą. Uczniowie współdecydują o wyborze projektu edukacyjnego. Z obserwacji szkoły wynika, że na jej terenie dostępne są informacje dotyczące działań zainicjowanych przez uczniów, dotyczą wyborów do samorządu uczniowskiego oraz akcji charytatywnych. Uczniowie podczas wywiadu potwierdzają, że ich pomysły i inicjatywy są realizowane przez szkołę. Od 3 lat corocznie organizowana jest ogólnoszkolna debata i uczniowie dyskutują na temat, co chcieliby zmienić w szkole, np. problem dotyczący kampanii wyborczej, jak ją ulepszyć, albo co zmienić. Realizowany jest też pomysł dotyczący wzajemnej pomocy uczniowskiej, tzw. „zdolniejszy pomaga Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 13 / 18 słabszemu”. Uczniowie gimnazjum są aktywni i podejmują różnorodne inicjatywy, które są realizowane na terenie szkoły i poza nią. Wyniki ewaluacji wewnętrznej potwierdzają zebrany materiał badawczy. Udział uczniów w powyższych działaniach szkoły świadczy o ich aktywności. Należy uznać, że szkoła spełnia wymaganie na poziomie wysokim. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Respektowane są normy społeczne Komentarz: W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnia właściwe zachowania, ocenia się skuteczność działań oraz modyfikuje je w razie potrzeb, uwzględniając inicjatywy uczniów. W gimnazjum respektowane są normy społeczne. Przypadki ich nieprzestrzegania są sporadyczne i nie zaburzają właściwych obowiązujących norm zachowania. Podczas modyfikacji działań wychowawczych uwzględnia się inicjatywy uczących się. Nauczyciele potwierdzili, że „Dekalog ucznia” stworzony wspólnie z uczniami określa pożądane zachowania w szkole i daje uczniom poczucie bezpieczeństwa. Gimnazjum podejmuje szereg działań, które mają na celu uzyskanie u uczniów pożądanych zachowań, np. jest to nagroda „Złote jabłko”, którą uczeń może uzyskać za postawę społeczną, jest ona również przeznaczona dla laureatów olimpiad i konkursów szczebla wojewódzkiego i ogólnopolskiego oraz zdobywców najwyższych osiągnięć artystycznych i sportowych. Ponadto uczniowie mogą zostać nagrodzeni za 100% frekwencję. Na stronie internetowej szkoły została utworzona Księga pochwał, do której będą wpisywane różnego rodzaju pochwały dla uczniów, dyrekcja udziela również pochwał wobec całej społeczności uczniowskiej na apelu. Rada rodziców dofinansowuje wycieczki lub nagrody rzeczowe dla ucznia lub klasy za szczególne osiągnięcia w różnych dziedzinach wychowawczych i dydaktycznych. Wysyłane są listy pochwalne dla rodziców informujące o sukcesach dzieci. Wyróżnieniem dla uczniów są tablice osiągnięć uczniów w holu szkoły. Gimnazjum należy do Stowarzyszenia Szkół Herbertowskich – uczniowie z pocztu sztandarowego każdego roku uczestniczą w zjeździe tych szkół. Przez Stowarzyszenie przyznawane jest wyróżnienie "Primus Inter Pares" za uzyskanie najwyższej średniej przez ucznia w ciągu 3 lat. W celu eliminowania niepożądanych zachowań zawierane są kontrakty z uczniami z zaburzonym zachowaniem oraz ich rodzicami (w ubiegłym roku szkolnym zawarto 4 takie kontrakty). W razie potrzeby prowadzi się mediacje szkolne pomiędzy skonfliktowanymi uczniami, a dla uczniów zaburzających dyscyplinę na lekcji prowadzone są "arkusze przemyśleń". W celu eliminowania zdiagnozowanych zagrożeń, szkoła realizuje programy profilaktyczne: np. "Agresja i narkotyki", "Spójrz inaczej". Odbywają się też tzw. lekcje przestrogi lub realizowane są programy promujące zdrowy styl życia. Wychowawcy organizują spotkania w klasach z psychologiem i pedagogiem, które mają charakter zajęć profilaktycznych. Gimnazjum należy do szkół promujących zdrowy styl życia. W ramach tych zajęć podejmuje się działania w ramach programu Zachowaj Trzeźwy Umysł. Szkoła organizuje: spotkania profilaktyczne dla uczniów (np. z terapeutą uzależnień–Amendo), wywiadówki profilaktyczne dla rodziców (Ia, Ib). Organizowane są: warsztaty profilaktyczne dla klas prowadzone przez firmy zewnętrzne, konkursy profilaktyczne: wiedzy o AIDS, "Uzależnienia - Droga donikąd", "Zdrowy styl życia". Realizowany był projekt "3 x N: nie palę, nie biorę, nie piję". Od 3 lat realizowane są wyjazdy na turnusy profilaktyczne w Regionalnym Centrum Profilaktyki Uzależnień dla Dzieci i Młodzieży w Rogoźnie – 2010/11 brało udział 7 klas, a w 2009/10 – 4 klasy. Do działań profilaktycznych należy również współpraca z Policją. Szkoła diagnozuje problemy poprzez ankiety wśród uczniów, rodziców i nauczycieli. W gimnazjum nauczycielom zostali przydzieleni uczniowie pod ich indywidualną opiekę w celu eliminowania dużej ilości ocen niedostatecznych. Działania profilaktyczne podejmowane przez szkołę przynoszą efekt, np. zauważono spadek poziomu agresji fizycznej oraz większą świadomość młodzieży dotyczącą zagrożeń. Wymienione działania mają na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań u uczniów. Uczniowie dzięki podejmowanym działaniom czują się bezpiecznie i wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. Szkoła w miarę posiadanych środków oraz możliwości kadrowych i finansowych stara się realizować propozycje uczniów. 33 na 37 ankietowanych nauczycieli potwierdziło umożliwianie uczniom realizacji ich pomysłów i inicjatyw. Uczniowie cyklicznie zbierają żywność dla zwierząt w schroniskach. Każda klasa przygotowuje paczkę z okazji Świąt Bożego Narodzenia dla najuboższych. Uczniowie biorą udział w Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy. Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 14 / 18 Pracują w zespołach samokształceniowych (pomagają sobie nawzajem w nauce, np. obecna kl. IIId). Po przygotowaniu przez uczniów programów artystycznych odbywa się Dzień Pożegnań (klasy drugie żegnają klasy trzecie). Wiele działań proekologicznych prowadzonych pod opieką nauczyciela jest inicjatywą uczniów w ramach szkolnego koła ekologicznego „Salamandra”, a szczegółowa ich lista znajduje się w opisie wymagania "Uczniowie są aktywni". Diagnoza zachowań w gimnazjum prowadzona jest poprzez m.in.: ankietowanie rodziców i uczniów (Moje życie w szkole, Super szkoła, Poczucie bezpieczeństwa w szkole), monitoring w szkole, obserwacje prowadzone przez nauczycieli podczas przerw i lekcji, udzielanie informacji o uczniach przez pedagoga szkolnego i psychologa. Dzięki prowadzonej diagnozie w szkole zwrócono uwagę na np. palenie papierosów, absencję na zajęciach lekcyjnych usprawiedliwioną przez rodziców, wulgaryzmy i w małym stopniu mobbing rówieśniczy. Co trzy lata w szkole jest dokonywana ewaluacja podejmowanych działań wychowawczo-profilaktycznych. Zespół wychowawczo-profilaktyczny opracowuje narzędzia badawcze dla uczniów, nauczycieli i rodziców. Wyniki oraz wnioski wynikające z ankiet analizowane są na radzie pedagogicznej. W/w działania podejmowane są również w wyniku nagłych okoliczności, np. zażywanie dopalaczy czy śmierć ucznia, które miały miejsce na terenie gminy. Szkoła podjęła szybkie działania w celu eliminowania podobnych zagrożeń. Podejmowane działania uczniowskie oceniane są pod względem ich skuteczności oraz modyfikuje się je w razie potrzeb. W tym celu w szkole analizuje się programy profilaktyki szkoły i wychowawczy. M.in. prowadzone są ankiety wśród rodziców, uczniów, jakie działania podejmowane przez szkołę sprawdzają się. Przeprowadzane są próby alarmowe w szkole (2x w ciągu roku szkolnego). Dodatkowe lekcje wychowawcze zostały zorganizowane w klasach, które miały największe problemy wychowawcze, zajęcia z asertywności, dobrego zachowania itp. Dyrekcja, wychowawcy, pedagog, psycholog współpracują z rodzicami, na bieżąco informują ich o mocnych i słabych stronach uczniów. W ubiegłym roku szkolnym 2010/2011 oraz w roku 2009/2010 szkoła podjęła modyfikację realizowanych działań wychowawczych, które miały na celu eliminowanie zagrożeń. Podyktowane to było pojawieniem się nowych zagrożeń wśród młodzieży. W roku szkolnym 2009/2010 wprowadzono do harmonogramu działań zadania związane z niwelowaniem używania przez uczniów dopalaczy (lekcje wychowawcze, spotkanie rady pedagogicznej i rodziców z terapeutą uzależnień). W roku szkolnym 2010/2011 pojawiła się konieczność podjęcia tematyki związanej z cyberprzemocą (pojawił się problem mobingu rówieśniczego drogą internetową i telefoniczną). Realizowano program - Bezpieczny Internet. Kolejne działania, które należało podjąć, związane były ze śmiercią bliskiej osoby, próbami samobójczymi oraz samookaleczeniami (odbyła się szkoleniowa rada pedagogiczna z psychologiem, spotkania wychowawców w klasach). W bieżącym roku szkolnym zaplanowane jest spotkanie z rodzicami. Uzupełnione zostały szkolne procedury postępowania w sytuacjach kryzysowych. Rodzicom znane są działania szkoły, które promują pożądane zachowania, a oprócz tego podkreślili docenianie ich roli w wychowywaniu dzieci, dzięki podziękowaniom ze strony dyrekcji za ich pomoc udzielaną szkole. Pozytywne zachowania ich dzieci są chwalone przez nauczycieli, potwierdziło to 72 na 81 rodziców. Zdaniem rodziców (73 na 81) nauczyciele szybko reagują na niewłaściwe oraz ryzykowne zachowania uczniów, np. sięganie po używki – 70 na 81. W opinii partnerów szkoła uczy i wychowuje, nauczyciele są konsekwentni w swoich działaniach. Nagradzają i chwalą uczniów za postępy i udział w konkursach. Uczniowie (92 na 119) stwierdzają, że mają wpływ na to, co dzieje się w szkole. 56 na 119 wymieniło, że mają wpływ na zmianę stosunku nauczycieli do uczniów oraz organizację zajęć. Ankietowani uczniowie (91 na 99 z klas III oraz 105 na 119 z klas II) potwierdzają również, że zasady zachowania obowiązujące w szkole są dla nich jasne. Nauczyciele przestrzegają zasad obowiązujących w szkole, na co wskazuje zdecydowana większość ankietowanych uczniów (102 na 119). W szkole respektowane są normy społeczne. Uczniowie prezentują zachowania zgodne z wymaganiami. W gimnazjum analizuje się podejmowane działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Ocenia się ich skuteczność oraz modyfikuje w razie potrzeb, uwzględniając inicjatywy uczniów. Respektowanie przyjętych zasad zachowania przez uczniów, tworzy wśród nich poczucie bezpieczeństwa i stanowi element rozwoju społecznego, co świadczy o spełnianiu przez szkołę wymagania na poziomie wysokim. Poziom spełniania wymagania: B Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 15 / 18 Wnioski z ewaluacji: 1. W szkole analizuje się wyniki egzaminu gimnazjalnego szkoły, klas i pojedynczych uczniów, z uwzględnieniem zadań i konkretnych umiejętności w celu poprawy jakości pracy, osiągania lepszych wyników oraz wprowadzania zmian w procesie edukacyjnym. 2. W szkole systematycznie diagnozuje się wyniki i umiejętności uczniów za pomocą testów opracowanych przez Instytut Badań Kompetencji w Wałbrzychu. 3. Wdrażane wnioski przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia, a szkoła określona jest w badaniach Edukacyjnej Wartości Dodanej jako "szkoła wspierająca". Zauważyć można wyraźne przesuniecie w ciągu ostatnich trzech lat z ćwiartki "szkoła wymagająca wsparcia". Gimnazjaliści osiągają lepszy wynik na egzaminie niż oczekiwany na podstawie wyników sprawdzianu po szkole podstawowej. 4. Uczniowie prezentują postawy prospołeczne, proekologiczne i prozdrowotne, działając w rożnych organizacjach i wolontariacie. W swoich działaniach wychodzą na zewnątrz szkoły współuczestnicząc w wielu przedsięwzięciach środowiska lokalnego. 5. W opinii uczniów i rodziców szkoła jest bezpieczna z jasno określonymi i konsekwentnie przestrzeganymi normami zachowań - tzw. dekalog ucznia. Uczniowie znają i prezentują ogólnie przyjęte społecznie normy zachowań. 6. Szkoła stwarza uczniom możliwość wyboru zainteresowań, kształtując wśród nich poczucie odpowiedzialności za własny rozwój. Większość z nich prezentuje wysoki poziom aktywności w tym obszarze. Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta 16 / 18 Wymaganie Obszar: Efekty Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności Uczniowie są aktywni Respektowane są normy społeczne Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta Poziom spełniania wymagania B A B B 17 / 18 Raport sporządzili: Wiesława Grabczyńska Anetta Szurkowska Julitta Włodarczyk Kurator Oświaty: ................................................ Wersja pełna raportu dostępna jest pod adresem: www.platforma.npseo.pl/summary/htmlReport/id/6710 Raport z ewaluacji: Gimnazjum im. Zbigniewa Herberta Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) 18 / 18
