tekst wrzesniowy 2011

Transkrypt

tekst wrzesniowy 2011
MINISTERSTWO GOSPODARKI
INFORMACJA
o funkcjonowaniu
górnictwa węgla kamiennego
we wrześniu oraz w okresie
styczeń – wrzesień 2011r.
Opracowanie obejmuje dane przedsiębiorstw górniczych
w rozumieniu ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego
w latach 2008 – 2015.
Warszawa, listopad 2011 rok
-1-
W dniu 31 lipca 2007r. Rada Ministrów przyjęła dokument „Strategia działalności górnictwa
węgla kamiennego w Polsce w latach 2007 – 2015” określający poŜądane, z punktu widzenia
Państwa Polskiego, kierunki funkcjonowania w tych latach sektora górnictwa węgla kamiennego.
Wyznaczone w strategii rządowej kierunki stanowią ogólne wytyczne dla kształtowania strategii
funkcjonowania poszczególnych spółek węglowych w latach 2007 – 2015.
W strategii rządowej określono, Ŝe celem polityki Państwa w stosunku do sektora
górnictwa węgla kamiennego jest racjonalne i efektywne gospodarowanie złoŜami węgla
znajdującymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tak, aby zasoby te słuŜyły kolejnym
pokoleniom Polaków.
Przyjęto, Ŝe cel ten będzie realizowany poprzez działania zgrupowane wokół następujących
celów cząstkowych:
-
-
zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez zaspokojenie krajowego
zapotrzebowania na węgiel kamienny, w tym równieŜ wykorzystanie węgla do produkcji paliw
płynnych i gazowych,
utrzymanie konkurencyjności polskiego węgla kamiennego w warunkach gospodarki
wolnorynkowej,
zapewnienie stabilnych dostaw węgla kamiennego o wymaganej jakości do odbiorców krajowych
i zagranicznych,
wykorzystanie nowoczesnych technologii w sektorze górnictwa węgla kamiennego dla zwiększenia
konkurencyjności cenowej, bezpieczeństwa pracy, ochrony środowiska oraz stworzenia podstaw
pod rozwój technologiczny i naukowy w szczególności regionu śląskiego i małopolskiego.
Dla osiągnięcia określonego celu strategicznego oraz celów cząstkowych przyjęto, Ŝe
realizacja wszystkich koniecznych działań powinna uwzględniać:
1. Poszukiwanie nowych moŜliwości wykorzystania węgla oraz nowych odbiorców;
2. Dostosowywanie zdolności produkcyjnych górnictwa do moŜliwości sprzedaŜy węgla kamiennego
na rynku;
3. Utrzymywanie kosztów produkcji węgla w kopalniach na poziomie konkurencyjnym w stosunku do
cen węgla i utrzymywanie tym samym przez spółki węglowe ekonomicznej efektywności;
4. Utrzymywanie zadowalającego poziomu płynności finansowej oraz zdolności kredytowej przez
spółki węglowe;
5. Zapewnienie stabilnych i bezpiecznych ekonomicznie miejsc pracy w kopalniach węgla
kamiennego oraz racjonalne gospodarowanie zasobami pracy;
6. Prowadzenie przez zarządy spółek węglowych efektywnej polityki zarządzania pozaprodukcyjnymi
rzeczowymi aktywami trwałymi i długoterminowymi aktywami finansowymi;
7. Podjęcie przez spółki węglowe działań związanych ze zwiększeniem przychodów poprzez
racjonalne gospodarowanie produktami ubocznymi i odpadami (np. metan, skała płonna, woda,
złom);
8. Podjęcie przez spółki węglowe działań zmierzających do maksymalnego ograniczania kosztów
powstających między producentem a ostatecznym odbiorcą węgla (kosztów usług związanych
z dystrybucją i transportem węgla).
Prawną podstawą realizacji strategii rządowej jest ustawa z dnia 7 września 2007r.
o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008 – 2015 (Dz. U. Nr 192, poz.1379).
-2-
SPIS
1.
2.
3.
4.
TREŚCI
SYTUACJA NA RYNKU ZBYTU WĘGLA KAMIENNEGO .............................. 3
1.1.
SYTUACJA NA RYNKU ŚWIATOWYM......................................................................................................... 3
1.2.
WYDOBYCIE I SPRZEDAś WĘGLA KAMIENNEGO .................................................................................... 6
1.3.
CENY ZBYTU WĘGLA KAMIENNEGO ...................................................................................................... 7
ZADANIA WYKONYWANE W TRAKCIE LIKWIDACJI KOPALŃ ORAZ
DZIAŁANIA WYKONYWANE PO ZAKOŃCZENIU LIKWIDACJI KOPALŃ ....10
2.1.
ZADANIA WYKONYWANE W TRAKCIE LIKWIDACJI KOPALŃ ORAZ DZIAŁANIA WYKONYWANE
PO ZAKOŃCZENIU LIKWIDACJI KOPALŃ .............................................................................................. 10
2.2
NAPRAWIANIE SZKÓD WYWOŁANYCH RUCHEM ZAKŁADU GÓRNICZEGO ................................................ 11
R E S T R U K T U R Y Z A C J A Z A T R U D N I E N I A ........................................12
3.1.
STAN I STRUKTURA ZATRUDNIENIA W GÓRNICTWIE WĘGLA KAMIENNEGO............................................. 12
3.2.
FINANSOWANIE Z BUDśETU PAŃSTWA ŚWIADCZEŃ EMERYTÓW I RENCISTÓW KOPALŃ CAŁKOWICIE
LIKWIDOWANYCH .............................................................................................................................. 15
3.3.
BEZPIECZEŃSTWO PRACY W GÓRNICTWIE WĘGLA KAMIENNEGO ......................................................... 15
ZOBOWIĄZANIA I NALEśNOŚCI GÓRNICTWA ........................................18
4.1.
STAN ORAZ STRUKTURA ZOBOWIĄZAŃ I NALEśNOŚCI ......................................................................... 18
4.2.
RESTRUKTURYZACJA ZOBOWIĄZAŃ ................................................................................................... 20
5.
REALIZACJA PŁATNOŚCI PUBLICZNOPRAWNYCH.................................21
6.
KSZTAŁTOWANIE SIĘ KOSZTÓW PRODUKCJI WĘGLA ..........................23
7.
STAN I STRUKTURA ŚRODKÓW TRWAŁYCH SPÓŁEK WĘGLOWYCH......25
7.1.
STAN I STRUKTURA ŚRODKÓW TRWAŁEGO SPÓŁEK PRODUKCYJNYCH ................................................. 25
7.2.
ZBYWANIE I STRUKTURA RZECZOWEGO MAJĄTKU TRWAŁEGO SPÓŁKI RESTRUKTURYZACJI
KOPALŃ S.A. ................................................................................................................................... 26
8.
DZIAŁANIA ZMNIEJSZAJĄCE ODDZIAŁYWANIE GÓRNICTWA NA
ŚRODOWISKO NATURALNE ..................................................................28
9.
REALIZACJA INWESTYCJI W GÓRNICTWIE WĘGLA KAMIENNEGO........31
10. FINANSOWANIE DZIAŁAŃ RESTRUKTURYZACYJNYCH W GÓRNICTWIE
ZE ŚRODKÓW BUDśETU PAŃSTWA.......................................................32
11. W Y N I K I E K O N O M I C Z N O – F I N A N S O W E O R A Z S Y N T E T Y C Z N A
OCENA ZJAWISK ZWIĄZANYCH Z RESTRUKTURYZACJĄ
G Ó R N I C T W A W Ę G L A K A M I E N N E G O .............................................33
11.1.
WYNIKI EKONOMICZNO – FINANSOWE ................................................................................................ 33
11.2.
SYNTETYCZNA OCENA ZJAWISK ZWIĄZANYCH Z FUNKCJONOWANIEM
GÓRNICTWA WĘGLA KAMIENNEGO ..................................................................................................... 36
-3-
1. SYTUACJA NA RYNKU ZBYTU WĘGLA KAMIENNEGO
1.1. Sytuacja na rynku światowym
Rynek węgla energetycznego w Europie charakteryzował się duŜymi zapasami węgla
w głównych portach Europy Zachodniej. W największym terminalu EMO w Rotterdamie
zapasy węgla wynosiły 3,2 mln ton, a w terminalu OBA w Amsterdamie sięgały 2,9 mln ton.
Poza niskim zapotrzebowaniem na bieŜące dostawy, do wzrostu zapasów węgla w portach
ARA przyczyniły się trudności z transportem węgla barkami do odbiorców w Niemczech,
związane z niskim stanem wody na Renie. W ciągu pierwszych siedmiu miesięcy 2011r. na
rynek niemiecki trafiło z importu 17,9 mln ton węgla, co w porównaniu z rokiem ubiegłym
oznaczało wzrost o 6%.
Wzrost zapasów węgla wystąpił równieŜ w Wielkiej Brytanii. Według danych brytyjskiego
departamentu ds. energii i zmian klimatycznych (DECC), na koniec lipca 2011r. sięgały one
16 mln ton, z czego 13,6 mln ton zgromadziły elektrownie. Był to najwyŜszy poziom składów
w Wielkiej Brytanii od początku bieŜącego roku. Wynikało to ze spadku zuŜycia węgla
w elektrowniach (o prawie 5% w okresie kwiecień – czerwiec) oraz wzrostu importu węgla. W
ciągu pierwszych siedmiu miesięcy do Wielkiej Brytanii trafiło 13,8 mln ton węgla
energetycznego z importu, tj. o 54% więcej niŜ w tym samym okresie 2010r. Import węgla do
Francji zmniejszył się o ponad 1 mln ton w porównaniu do analogicznego okresu 2010r.
(w ciągu pierwszych siedmiu miesięcy 2011r. trafiło ok. 9 mln ton węgla). ZuŜycie węgla we
Francji spadło do najniŜszego poziomu w lipcu. Przyczyniły się do tego niskie, jak na tę porę
roku temperatury, które spowodowały zmniejszenie zuŜycia energii potrzebnej do zasilania
urządzeń klimatyzacyjnych.
We wrześniu ceny węgla w portach ARA utrzymywały się na stabilnym poziomie
z niewielką tendencją spadkową, a ich wysokość kształtowały głównie czynniki związane
z umacniającym się kursem euro oraz stabilnym rynkiem energii w Europie.
Średniomiesięczny indeks węglowy DES ARA we wrześniu 2011r. wyniósł
123,49 USD/t i w porównaniu do sierpnia obniŜył się o 1,32 USD/t (o1,1%).
Indeksy cen węgla
DES ARA Index *
NEWC Index **
RB Index ***
sierpień
wrzesień
a
styczeń
124,75
luty
119,25
marzec
125,14
kwiecień
128,02
maj
122,75
czerwiec
122,80
lipiec
123,49
124,81
123,49
b
102,0
95,6
104,9
102,3
95,9
100,0
100,6
101,1
98,9
a
129,99
127,06
126,57
122,26
119,43
119,76
121,06
120,71
123,26
b
108,8
97,7
99,6
96,6
97,7
100,3
101,1
99,7
102,1
a
122,86
118,26
121,22
123,38
120,59
118,43
116,49
118,26
116,28
b
106,4
102,5
101,8
97,7
98,2
98,4
101,5
98,3
96,3
a – USD/tonę
Źródło:globalCOAL
b - %, m-c poprzedni = 100
1
* indeks określany jest dla cen typu spot dla kontraktów węglowych na warunkach dostaw DES w portach Amsterdam,
Rotterdam i Antwerpia w Europie Północnej,
2
** indeks określany jest dla cen typu spot dla kontraktów węglowych na warunkach dostaw FOB w porcie Newcastle w Australii,
*** indeks określany jest dla cen typu spot dla kontraktów węglowych na warunkach dostaw FOB w porcie Richards Bay
w Afryce Południowej.
1
DES – Delivered Ex Ship – dostarczone na statku (do oznaczonego portu przeznaczenia). Sprzedający jest obowiązany
do dostarczenia do dyspozycji kupującemu towaru w określonym punkcie w porcie przeznaczenia na statku.
Sprzedający ponosi koszty załadunku towaru na statek, koszty frachtu i ubezpieczenia towaru, aŜ do momentu
dotarcia statku do portu przeznaczenia w punkcie umoŜliwiającym wyładunek towaru. Dalej kupujący ponosi koszty
wyładunku i koszty ryzyka uszkodzenia i utraty towaru oraz sam dokonuje odprawy celnej importowej.
2
FOB – Free on board – dostarczone na statek (w oznaczonym porcie załadunku). Sprzedający ma obowiązek
dostarczyć towar na wskazany przez kupującego statek. Sprzedający ponosi koszty dostarczenia towaru do portu
załadunku oraz koszty załadunku towaru na statek, jak teŜ ryzyko uszkodzenia lub utraty towaru do momentu
przekroczenia przez towar burty statku. Do jego obowiązków naleŜy teŜ odprawa celna wywozowa oraz koszty z tym
związane. Kupujący zaś zawiera umowę o przewóz morzem, informuje sprzedającego o porcie załadunku, nazwie
statku i wymaganym terminie dostawy.
-4-
Na rynku azjatyckim ceny początkowo wzrastały, co wynikało ze zwiększonego
zainteresowania dostawami węgla ze strony odbiorców chińskich, a takŜe z oczekiwanym
wzrostem zapotrzebowania na węgiel w Indiach, gdzie zakończyła się pora monsunowa.
W pierwszym notowaniu września 2011r. indeks dla węgla australijskiego wynosił 121 USD/t,
a drugim tygodniu wzrósł do 124,32 USD/t FOB Newcastle. W ciągu kolejnych tygodni
okazało się jednak, Ŝe zainteresowanie wśród odbiorców jest znacznie mniejsze niŜ
oczekiwano, głównie ze względu na duŜą ilość zgromadzonych zapasów, a takŜe zbyt wysoki
poziom stawek frachtowych. W ciągu ostatnich dwóch tygodni września odnotowywano
niewielką aktywność, zarówno po stronie kupujących, jak i sprzedających, a tygodniowy
indeks dla węgla australijskiego utrzymywał się w granicach 122 – 122,54 USD/t FOB
Newcastle. Średniomiesięczny indeks cen węgla w porcie Newcastle (NEWC Index) we
wrześniu wyniósł 123,26 USD/t i był wyŜszy o 2,1% niŜ w sierpniu 2011r.
Przejściowy wzrost popytu na węgiel w Chinach zaspokojony został przez dostawy
węgla z RPA. W sumie dostarczono na ten rynek kilka ładunków typu cape w cenach na
poziomie 129 USD/t CFR porty Chin, co przy stawkach frachtowych rzędu 17 – 18 USD/t,
sprowadzało się do ceny 112 – 113 USD/t FOB Richards Bay. W opinii przedstawicieli władz
chińskich, w 2011r. Chiny mogą sprowadzić z importu ogółem około 150 mln ton.
Dla porównania – w 2010r. chiński import węgla wyniósł 167 mln ton.
Ceny węgla z RPA w pierwszej połowie miesiąca w ramach dostaw na listopad
utrzymywały się w przedziale 119 – 120 USD/t FOB Richards Bay. Bardzo duŜą aktywność
na rynku dostaw południowoafrykańskiego węgla zaobserwowano w trzeciej dekadzie
września – w ciągu zaledwie dwóch tygodni zawarto transakcje na dostawy łącznie 2,5 mln
ton. Jednocześnie cena węgla z RPA ulegała systematycznej obniŜce i pod koniec września
2011r. wynosiła ok. 112 – 114 USD/t, w ramach dostaw na listopad. Spadek cen węgla
z RPA wynikał z pozbywania się nadmiernych zapasów węgla, sięgających wysokiego
poziomu 4,5 mln ton. W konsekwencji średniomiesięczny indeks cen węgla w porcie
Richards BAY (RB Index) we wrześniu wyniósł 116,28 USD/t i był o 1,7% niŜszy niŜ
w sierpniu 2011r.
Cena węgla z Kolumbii, która pod koniec pierwszej dekady miesiąca sięgała prawie
113 USD/t FOB, w trzecim tygodniu obniŜyła się do 110,50 USD/t FOB Puerto Bolivar.
W okresie od stycznia do sierpnia 2011r. eksport węgla energetycznego z tego kraju wyniósł
ponad 49,5 mln ton, tj. o 4,4 % więcej, niŜ w tym samym okresie 2010r. Na uwagę zasługuje
wzrost kolumbijskiego eksportu do krajów Europy, który w omawianym okresie wyniósł 34,5
mln ton (o ok. 9,5 mln ton więcej, niŜ w analogicznym okresie 2010r.). Spadkowi uległ
natomiast eksport do krajów obu Ameryk (o ok. 12%) oraz do krajów Azji (o 75%), wynosząc
odpowiednio 13,2 mln ton oraz 1,9 mln ton.
W przypadku węgla z Rosji, utrzymujące się problemy z transportem kolejowym
i brakiem węgla na składach, spowodowały konieczność przesunięć dostaw bieŜących na
okresy późniejsze. Na kształtowanie się cen FOB węgla rosyjskiego wpływał takŜe słabnący
kurs rubla w stosunku do dolara. Pod koniec miesiąca cena węgla rosyjskiego wahała się
w granicach 119 – 120 USD/t FOB porty bałtyckie.
Na rynku frachtowym, z wyjątkiem przejściowego spadku w drugiej dekadzie miesiąca,
obserwowano umacnianie się stawek dla ładunków typu cape. Głównym czynnikiem wzrostu
stawek dla tego tonaŜu, był nadal duŜy popyt na dostawy rudy Ŝelaza z Brazylii oraz
zachodniej Australii do krajów Azji. W ostatnim notowaniu września stawki dla ładunków typu
cape do portów ARA wynosiły odpowiednio:
-
z Puerto Bolivar (Kolumbia) – 15,15 USD/t (w porównaniu z pierwszym notowaniem miesiąca
– wzrost o 1,45 USD/t),
-
z portów Queensland (Australia) – 20,50 USD/t (wzrost o 1,00 USD/t),
-
z Richards Bay (RPA) – 12,75 USD/t (wzrost o 0,75 USD/t).
-5Wykres 1.1
Średniomiesięczne notowania indeksu węglowego
[ w USD/t CIF porty ARA za 6000 kcal/kg ] *
USD/t
225
200
175
150
125
100
75
50
25
0
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
* od 2010r. przyjęto indeks DES ARA
Rynek węgla koksowego. Od czasu ustalenia przez Anglo Coal oraz jego odbiorców
w Japonii i Korei Południowej ceny węgla typu hard w wysokości 285 USD/t FOB porty
Australii, na rynku węgla koksowego nie pojawiły się informacje o kolejnych, zawartych
transakcjach. Publikowane były natomiast doniesienia o rozmowach prowadzonych
m.in. przez stalownie w Indiach, a takŜe o ofertach na rynku spot, składanych przez
dostawców australijskich w cenie zbliŜonej do 285 USD/t.
-6-
1.2. Wydobycie i sprzedaŜ węgla kamiennego
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. wydobycie węgla kamiennego wyniosło
55 974,9 tys. ton i było niŜsze niŜ w analogicznym okresie 2010r. o 481,7 tys. ton.
Kształtowanie się wielkości wydobycia węgla kamiennego w porównywalnych okresach
2010r. oraz 2011r. (styczeń – wrzesień), według rodzajów węgla przedstawiało się
następująco:
Wydobycie [ tys. ton ]
2010r.
Wydobycie ogółem
z tego:
węgiel energetyczny
węgiel koksowy
RóŜnica [ tys. ton ]
2011r.
I – IX
IX.11 –
IX.10
I-IX.11 –
I–IX.10
Dynamika [ % ]
IX.11/
IX.10
I-IX.11/
I-IX.10
IX
I – IX
IX
6 319,0
56 456,6
6 208,1
55 974,9
-110,9
-481,7
98,2
99,1
5 372,7
946,3
47 713,1
8 743,5
5 235,6
972,5
47 440,0
8 534,9
-137,1
26,2
-273,1
-208,6
97,4
102,8
99,4
97,6
Wydobycie węgla energetycznego w porównywalnych okresach 2010r. oraz 2011r.
(styczeń – wrzesień) obniŜyło się o 0,6%, a węgla koksowego o 2,4%.
Stan zapasów węgla kamiennego ogółem w kopalniach na koniec września
wyniósł 1 834,1 tys. ton. W porównaniu do stanu na koniec września 2010r. był on
o 3 034,7 tys. ton (obniŜenie zapasów węgla energetycznego o 3 072,1 tys. ton oraz
zapasów węgla koksowego o 37,4 tys. ton). Stan zapasów na koniec września
w porównaniu do stanu na koniec 2010r. był równieŜ niŜszy o 2 231,6 tys. ton.
2011r.
niŜszy
wzrost
2011r.
SprzedaŜ ogółem węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosła
57 052,8 tys. ton i w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. była wyŜsza o 1 786,5
tys. ton. W okresie tym nastąpił wzrost sprzedaŜy na rynek krajowy o 6 070,4 tys. ton
(o 13,1%). SprzedaŜ węgla przeznaczonego na wywóz do krajów Unii Europejskiej i eksport
poza granice UE obniŜyła się o 4 283,9 tys. ton (o 48,5%).
W okresie styczeń – wrzesień 2011r., w odniesieniu do analogicznego okresu 2010r.
w sprzedaŜy węgla kamiennego na rynek krajowy wystąpił wzrost sprzedaŜy do
energetyki zawodowej (o 16,1%), pozostałych odbiorców krajowych (o 14,9%), ciepłowni
przemysłowych i komunalnych (o 14,5%), koksowni (o 3,8%). Spadek sprzedaŜy węgla
kamiennego wystąpił natomiast do innych odbiorców przemysłowych (o 3,7%) oraz
energetyki przemysłowej (o 7,7%).
SprzedaŜ na wywóz i eksport prowadzona była przez pośredników (3 656,9 tys. ton)
oraz bezpośrednio przez spółki (892,3 tys. ton). W okresie styczeń – wrzesień 2011r.
sprzedaŜ ta wyniosła łącznie 4 549,2 tys. ton.
Największym odbiorcą węgla kamiennego wśród krajów Unii Europejskiej były Niemcy
do których wywieziono 1 817,3 tys. ton (39,3% węgla ogółem wywiezionego do krajów UE).
Jedynymi krajami, spoza Unii Europejskiej, do których wyeksportowano polski węgiel była
Norwegia oraz Bośnia i Hercegowina.
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. sprzedaŜ ogółem węgla do celów
energetycznych wyniosła 48 226,5 tys. ton (84,5% sprzedaŜy węgla ogółem) i była wyŜsza
o 3,7% (o 1 704,3 tys. ton) niŜ w analogicznym okresie 2010r. SprzedaŜ ogółem węgla do
celów energetycznych według podstawowych sortymentów w porównywalnych okresach
2010r. oraz 2011r. (styczeń – wrzesień) przedstawiała się następująco:
-7-
SprzedaŜ [ tys. ton ]
2010r.
IX
Ogółem węgiel energetyczny
z tego:
sortymenty grube
sortymenty średnie i drobne
miały
pozostałe sortymenty
I – IX
5 849,4
467,9
216,9
5 017,4
147,2
RóŜnica [ tys. ton ]
2011r.
IX
I – IX
46 522,2 5 231,4
4 067,5 448,7
1 693,8 233,4
39 701,6 4 385,1
1 059,3 164,2
IX.11 –
IX.10
48 226,5
4 559,9
2 233,7
40 329,8
1 103,1
Dynamika [ % ]
I-IX.11 –
I–IX.10
-618,0
-19,2
16,5
-632,3
17,0
IX.11/
IX.10
1 704,3
492,4
539,9
628,2
43,8
89,4
95,9
107,6
87,4
111,5
I-IX.11/
I-IX.10
103,7
112,1
131,9
101,6
104,1
Wzrost sprzedaŜy węgla do celów energetycznych ogółem wynikał głównie z wyŜszej
o 14,8% (o 5 797,1 tys. ton) sprzedaŜy na rynek krajowy. Ponad 83% (40 329,8 tys. ton)
sprzedaŜy ogółem węgla do celów energetycznych stanowiły miały, przy czym
w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. ich sprzedaŜ była wyŜsza o 1,6%
(o 628,2 tys. ton).
SprzedaŜ węgla do koksowania w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosła
8 826,3 tys. ton i była wyŜsza o 0,9% (o 82,2 tys. ton) niŜ w analogicznym okresie 2010r.
Zwiększenie sprzedaŜy węgla koksowego ogółem wynikało głównie z większej o 3,7%
sprzedaŜy węgla w kraju.
1.3. Ceny zbytu węgla kamiennego
PoniŜej przedstawiono kształtowanie się cen zbytu węgla do celów energetycznych i do
koksowania (loco kopalnia) w porównywalnych okresach 2010r. oraz 2011r. (styczeń –
wrzesień).
2010r. [zł/t ]
IX
Cena zbytu węgla ogółem
z tego:
węgiel energetyczny
węgiel koksowy
I – IX
2011r. [zł/t ]
IX
I – IX
RóŜnica [ zł/t ]
IX.11 –
IX.10
I-IX.11 –
I–IX.10
Dynamika [ % ]
IX.11/
IX.10
I-IX.11/
I-IX.10
306,37
288,95 347,86
342,52
41,49
53,57
113,5
118,5
253,87
626,26
247,52 274,61
509,16 776,55
272,29
727,47
20,74
150,29
24,77
218,31
108,2
124,0
110,0
142,9
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., cena
zbytu ogółem węgla do celów energetycznych wzrosła o 10,0%, a węgla do koksowania o 42,9%.
-8-
Wykres 1.2a
Wydobycie, sprzedaŜ, ceny zbytu oraz stan zapasów węgla kamiennego
- tendencje w latach 2010 – 2011 1
SprzedaŜ ogółem węgla kamiennego
9 000
7 000
7 000
[ tys. ton ]
[ tys. ton ]
Wydobycie węgla kamiennego
8 000
6 000
5 000
3 000
5 000
I
II
III
IV
V
VI VII VIII IX
2010r.
X
1
XI XII
3
4
5
6
7
8
2010r.
9
10
11
12
XI
XII
2011r.
SprzedaŜ węgla kamiennego na eksport
SprzedaŜ węgla kamiennego w kraju
7 000
1 300
1 100
[ tys. ton ]
6 000
[ tys. ton ]
2
2011r.
5 000
900
700
4 000
500
3 000
300
1
2
3
4
5
6
7
8
2010r.
9
10
11
12
I
II
III
IV
V
VI
VII VIII IX
2010r.
2011r.
Stan zapasów węgla kamiennego
X
2011r.
Cena zbytu węgla kamiennego ogółem
7 000
375
6 000
350
325
[ zł/t ]
[ tys. ton ]
5 000
4 000
300
3 000
275
2 000
1 000
250
1
2
3
4
5
6
7
8
2010r.
10
11
12
I
II
III
IV
V
VI
VII VIII IX
2010r.
2011r.
X
XI
XII
2011r.
Poprzez „eksport” rozumie się wywóz do krajów Unii Europejskiej oraz eksport poza granice UE.
Wykres 1.2b
Wydobycie, sprzedaŜ, cena zbytu oraz stan zapasów węgla kamiennego
w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
10 000
300
250
8 000
150
4 000
100
2 000
0
50
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
wydobycie
6 046,8 5 955,8 6 807,5 6 011,6 6 314,5 6 277,1 6 163,3 6 190,1 6 208,1
sprzedaŜ ogółem
6 498,1 6 210,3 6 962,8 6 100,5 6 439,6 6 335,3 6 102,4 6 224,0 6 125,3
stan zwałów na koniec miesiąca 3 462,4 3 030,8 2 739,0 2 564,3 2 343,1 2 170,2 2 039,2 1 891,9 1 834,1
cena zbytu ogółem
317,52
325,30
328,08
352,58
357,40
359,97
349,99
349,31
347,86
X
XI
XII
0
[ zł/ t ]
200
6 000
[ tys. ton ]
1
9
-9-
Wykres 1.2c
SprzedaŜ i ceny zbytu węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
wg rodzaju węgla
10 000
900
800
8 000
700
[ tys. ton ]
500
400
4 000
[ zł/t ]
600
6 000
300
200
2 000
100
0
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
sprzedaŜ węgla energetycznego
5 479,6 5 168,7 5 846,6 5 162,8 5 464,7 5 371,8 5 176,1 5 270,4 5 231,4
sprzedaŜ węgla koksowego
1 018,4 1 041,6 1 116,2
cena zbytu węgla energetycznego
260,09 267,98 270,21 274,06 276,84 278,78 275,34 273,87 274,61
cena zbytu węgla koksowego
626,51 609,74 631,20 784,86 808,98 812,64 767,16 766,21 776,55
937,8
974,9
963,5
926,3
953,7
XI
0
XII
893,9
Tablica 1.2a
Kierunki sprzedaŜy węgla kamiennego ogółem wg głównych odbiorców
[ tony ]
`
2010
Lp.
WYSZCZEGÓLNIENIE
0
1
2011
udział od początku
%
roku
wrzesień
2
3
udział
%
4
wrzesień
5
6
udział
%
od początku
roku
7
udział
%
8
RóŜnica
RóŜnica
kol. 6 - kol. 2
kol. 8 - kol. 4
9
10
11
6 809 329
100,0
55 266 306
100,0
6 125 298
100,0
57 052 781
100,0
-684 031
1 786 475
6 072 354
89,2
46 433 155
84,0
5 636 977
92,0
52 503 570
92,0
-435 377
6 070 415
3
Energetyka zawodowa
3 440 365
50,5
25 052 967
45,3
3 032 977
49,5
29 087 946
51,0
-407 388
4 034 979
4
Energetyka przemysłowa
142 095
2,1
1 111 514
2,0
96 080
1,6
1 025 571
1,8
-46 015
-85 943
5
Ciepłownie przemysłowe i komunalne
447 660
6,6
3 514 641
6,4
505 389
8,3
4 025 360
7,1
57 729
510 719
6
z tego:
1 SprzedaŜ ogółem
2 SprzedaŜ krajowa razem
Inni odbiorcy przemysłowi
7
Koksownie
8
Pozostali odbiorcy krajowi
9 Wywóz do UE i eksport - razem
66 382
1,0
378 980
0,7
45 668
0,7
364 951
0,6
-20 714
-14 029
799 115
11,7
7 304 983
13,2
747 252
12,2
7 580 287
13,3
-51 863
275 304
1 176 737
17,3
9 070 070
16,4
1 209 611
19,7
10 419 455
18,3
32 874
1 349 385
736 975
10,8
8 833 151
16,0
488 321
8,0
4 549 211
8,0
-248 654
-4 283 940
10
przez pośredników
609 451
9,0
7 836 041
14,2
383 011
6,3
3 656 916
6,4
-226 440
-4 179 125
11
bezpośrednio przez kopalnie
127 524
1,9
997 110
1,8
105 310
1,7
892 295
1,6
-22 214
-104 815
Tablica 1.2b
Wywóz do krajów Unii Europejskiej oraz eksport poza granice UE węgla kamiennego ogółem
wg typów węgla i krajów – odbiorców w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
– węgiel fizycznie wywieziony z terytorium Polski –
Lp.
0
z tego
Kraj
węgiel
kamienny
ogółem
do celów
energetycznych
do
koksowania
Lp
1
2
3
4
0
Wywóz węgla kamiennego do krajów Unii Europejskiej
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Austria
Belgia
Czechy
Dania
Finlandia
Francja
Hiszpania
Holandia
Irlandia
Niemcy
Słowacja
Szwecja
Węgry
Wielka Brytania
Włochy
16 WYWÓZ RAZEM
389 196
918
1 096 099
43 889
37 416
161
9 828
426
136 040
1 817 312
380 571
48 685
111 686
551 089
47
254 154
918
369 780
43 889
37 416
161
9 828
426
136 040
1 817 312
99 236
48 685
26 591
551 089
47
135 042
0
726 319
0
0
0
0
0
0
0
281 335
0
85 095
0
0
4 623 363
3 395 572
1 227 791
[ tony ]
z tego
Kraj
węgiel
kamienny
ogółem
do celów
energetycznych
do
koksowania
1
2
3
4
Eksport węgla kamiennego poza granice Unii Europejskiej
1 Bośnia i Hercegowina
2 Norwegia
4 883
38 013
4 883
38 013
0
0
3 EKSPORT RAZEM
42 896
42 896
0
- 10 -
2. ZADANIA WYKONYWANE W TRAKCIE LIKWIDACJI KOPALŃ ORAZ DZIAŁANIA
WYKONYWANE PO ZAKOŃCZENIU LIKWIDACJI KOPALŃ
2.1.
Zadania wykonywane w trakcie likwidacji kopalń oraz działania wykonywane
po zakończeniu likwidacji kopalń
W 2011r., przy udziale środków budŜetu państwa, realizowane są zadania wykonywane
w trakcie likwidacji kopalń oraz działania prowadzone po zakończeniu likwidacji kopalń,
będące skutkiem przeprowadzonej w latach 1998 – 2002 oraz w latach 2004 – 2006 redukcji
zdolności produkcyjnych, a takŜe finansowane są koszty ogólnego zarządu SRK S.A.
związane
wyłącznie
z prowadzonymi
zadaniami
likwidacyjnymi
i
działaniami
polikwidacyjnymi.
Łączna kwota dotacji budŜetowej przyznana w ramach podpisanej przez Ministra
Gospodarki umowy o przekazanie dotacji budŜetowej na finansowanie w 2011r. zadań
wykonywanych w trakcie likwidacji kopalń, działań wykonywanych po zakończeniu likwidacji
kopalń i pokrywania kosztów ogólnego zarządu SRK S.A wynosi 211 949,2 tys. zł.
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyŜej wymienione zadania oraz działania
realizowano w następujących kopalniach – zakładach Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A.:
− Zakład „Centralny Zakład Odwadniania Kopalń”,
− Zakład KWK „Kopalnie Węgla Kamiennego w całkowitej likwidacji”.
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. wymienione zakłady realizowały zadania oraz
działania przewidziane do finansowania dotacją budŜetową roku 2011 w zakresie:
− zabezpieczenia kopalń sąsiednich przed zagroŜeniem wodnym, gazowym oraz poŜarowym –
zrealizowano 28 zadań oraz kontynuowano prace w ramach 103 zadań,
− likwidacji infrastruktury kopalni – zrealizowano 3 zadania oraz kontynuowano prace w ramach
5 zadań,
− rekultywacji terenów pogórniczych – zrealizowano 2 zadania oraz kontynuowano prace
w ramach 4 zadań,
− utrzymywania obiektów niezbędnych do realizacji działań wykonywanych po zakończeniu
likwidacji kopalni – zrealizowano 1 zadanie,
− likwidacji oraz zabezpieczenia szybów i szybików – kontynuowano prace w ramach 1 zadania,
− opracowywania, wymaganych odrębnymi przepisami projektów, dokumentacji, opinii,
ekspertyz i analiz związanych z realizacją działań – zrealizowano 19 opracowań oraz
kontynuowano realizację 4 opracowań.
Finansowy zakres zadań likwidacyjnych, działań polikwidacyjnych oraz kosztów
ogólnego zarządu SRK S.A. realizowanych w okresie styczeń – wrzesień 2011r. przy
udziale środków określonych w projekcie ustawie budŜetowej na 2011r. wyniósł
155 626,4 tys. zł. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. przekazano Spółce Restrukturyzacji
Kopalń S.A. dotację budŜetową w kwocie 142 099,1 tys. zł.
- 11 Tablica 2.1
Zadania wykonywane w trakcie likwidacji kopalń, działania wykonywane po zakończeniu
likwidacji kopalń oraz pokrywanie kosztów ogólnego zarządu SRK S.A.
w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
[ finansowanie ze środków dotacji określonej w ustawie budŜetowej na rok 2011 ]
- koszty i źródła finansowania -
a
Lp.
Kopalnie
Zakres finansowy zadań
wykonywanych w trakcie likwidacji
kopalń, działań wykonywanych po
zakończeniu likwidacji kopalń oraz
kosztów ogólnego zarządu
w przedsiębiorstwie górniczym
b w tym roszczenia pracownicze
[ tys. zł ]
0
1
2
3
SRK S.A. Zakład "Kopalnie
Węgla Kamiennego
w całkowitej likwidacji"
SRK S.A. - koszty ogólnego
zarządu
Razem Zakłady Spółki
Restrukturyzacji
Kopalń S.A.
2.2
a dotacja budŜetowa (plan roczny wg umów /przekazana)
przychody z likwidacji oraz działań wykonywanych po zakończeniu
b
likwidacji kopalń
c środki własne
d zobowiązania
2
1
SRK S.A.
"Centralny Zakład
Odwadniania Kopalń"
Źródła finansowania
[ tys. zł ]
a
131 387,8
b
3,7
a
14 413,6
b
166,9
a
9 825,0
b
0,0
a
155 626,4
b
170,6
3
a
b
c
d
a
b
c
d
a
b
c
d
a
b
c
d
190 000,0
129 638,9
563,4
137,6
1 047,7
18 470,0
9 937,7
0,0
4 408,4
640,5
3 479,2
2 522,5
0,0
7 115,4
212,2
142 099,1
563,4
11 661,4
1 900,4
211 949,2
Naprawianie szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego
W 2011r. na naprawianie szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego przeznaczono
dotację budŜetową w wysokości 17 100,0 tys. zł. Do końca kwietnia 2011r. Minister
Gospodarki podpisał umowę o finansowanie naprawiania szkód wywołanych ruchem zakładu
górniczego tylko ze Spółką Restrukturyzacji Kopalń S.A., przyznając jej na realizację 9 zadań
dotację budŜetową w kwocie 9 338,1 tys. zł. We wrześniu 2011r. zawarto aneks do umowy,
w którym zwiększono ilość realizowanych zadań z 9 do 14 nie zmieniając wysokości
przyznanej dotacji budŜetowej.
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. przekazano środki dotacyjne w łącznej kwocie
5 326,2 tys. zł na realizację 13 zadań.
W ramach naprawiania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego w okresie
styczeń – wrzesień 2011r. realizowano m.in. zadania w zakresie:
− utrzymania przepompowni odwadniających obszar, powstałych w wyniku eksploatacji górniczej
na terenie Piekar Śląskich, Bytomia i Nowej Rudy,
− zwrotu nakładów dotyczących budownictwa zastępczego realizowanego na terenie Bytomia,
− naprawy szkód w budynkach mieszkalnych,
− wypłaty odszkodowania za utracone plony.
SRK S.A. zwróciła na rachunek bankowy Ministerstwa Gospodarki niewykorzystaną
dotację budŜetową w kwocie 18 527,22 zł, w tym w dniu 11.08.2011 r. z rejonu "Powstańców
Śląskich – Bytom I" kwotę 18 507,22 zł oraz w dniu 16.09.2011r. z rejonu „Wałbrzych – Nowa
Ruda” kwotę 20,00 zł.
Wobec powyŜszego, z przekazanych środków dotacyjnych (5 326,2 tys. zł) wykorzystano
kwotę w wysokości 5 307,7 tys. zł.
- 12 Tablica 2.2
Wydatkowanie środków budŜetowych na naprawianie szkód wywołanych ruchem zakładu
górniczego w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
[ zł ]
Plan na 2011r.
Wyszczególnienie
Liczba
zadań
dotowanych
0
1.
1.1
1.2
1.3
1.4
2.
1
Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. Zakład "Kopalnie
w całkowitej likwidacji"
Rejon "Czeladź - Sosnowiec"
Rejon "1 Maja-Morcinek-Moszczenica"
Rejon "Wałbrzych - Nowa Ruda"
Rejon "Powstańców Śląskich - Bytom I"
Katowicki Holding Węglowy S.A.
KWK "Murcki -Staszic"
2.1
- naprawianie szkód po byłej KWK "Katowice-Kleofas"
2
Realizacja w okresie
styczeń - wrzesień 2011r.
Roczna kwota
dotacji wg
załączników
do podpisanych
umów
3
Liczba
zadań
4
Środki
wykorzystane
5
14
9 338 092,00
13
5 307 709,22
1
1
4
8
111 685,00
1 200,00
1 773 278,00
7 451 929,00
1
1
4
7
11 685,00
1 200,00
1 306 284,43
3 988 539,79
2
2 000 000,00
0
0,00
2
2 000 000,00
0
0,00
0
0,00
3.
KWK "Kazimierz - Juliusz" Sp. z o.o
2
1 100 000,00
4.
Kompania Węglowa S.A Zakład Zagospodarowania Mienia
11
4 661 908,00
0
0,00
rejon byłej KWK "Dębieńsko"
rejon byłej KWK "Siersza"
rejon byłej KWK "Wawel"
rejon byłego ZG Bytom II
4
1
3
1
745 226,00
1 200 000,00
2 675 882,00
7 740,00
0
0
0
0
0,00
0,00
0,00
0,00
4.5 rejon byłej Rudzkiej SW S.A.
2
33 060,00
0
0,00
4.1
4.2
4.3
4.4
5.
Razem
29
17 100 000,00
13
5 307 709,22
Brak decyzji Komisji Europejskiej zatwierdzającej pomoc publiczną dla czynnych
przedsiębiorstw górniczych, uniemoŜliwia realizację płatności dla KHW S.A. oraz KW S.A.
3 . RESTRUKTURYZACJA ZATRUDNIENIA
3.1.
Stan i struktura zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego
Zatrudnienie w sektorze górnictwa węgla kamiennego zmniejszyło się ze stanu 114 089
osób na dzień 31.12.2010r. do 113 747 osób na dzień 30.09.2011r. (o 342 osób).
Wg stanu na dzień 31.12.2010r. zatrudnionych pod ziemią było 88 487 pracowników, a na
powierzchni 25 602 pracowników, natomiast na dzień 30.09.2011r. pod ziemią zatrudniano 88 212
pracowników (spadek o 275), a na powierzchni 25 535 pracowników (spadek o 67).
NaleŜy zaznaczyć, Ŝe w kategorii „zatrudnieni na powierzchni” uwzględnieni są
pracownicy zakładów przeróbki mechanicznej węgla (9 839 osób). W okresie styczeń –
wrzesień 2011r. nastąpił spadek zatrudnienia w zakładach przeróbki mechanicznej węgla
o 321 osób.
Na dzień 30.09.2011r. w górnictwie węgla kamiennego zatrudniano 4 212 pracowników
posiadających uprawnienia emerytalne, podczas gdy na koniec 2010r. zatrudnionych było
3 845 osób. Liczba zatrudnionych pracowników posiadających uprawnienia emerytalne
zwiększyła się w okresie styczeń – wrzesień 2011r. o 367 osób.
Przepisy górnicze wymagają zatrudnienia w ruchu zakładu górniczego pracowników
o szczególnych kwalifikacjach. Osoby posiadające uprawnienia emerytalne uzupełniają
powstałe w tym zakresie niedobory w zatrudnieniu. W tej grupie występują osoby z ustaloną
datą zwolnienia (612 osób), jak równieŜ osoby bez ustalonej daty zwolnienia (3 600 osób –
np. osoby przebywające na zwolnieniach lekarskich, oddelegowane do pełnienia funkcji
w związkach zawodowych, itd.).
- 13 Tablica 3.1a
Stan zatrudnienia, zwolnienia i przyjęcia w sektorze górnictwa węgla kamiennego
[ osoby ]
Lp.
0
1
Stan zatrudnienia na początek okresu
2
Odejścia *
Odejścia z przyczyn związanych
z pracownikiem - ogółem; w tym:
- emerytury
- pozostałe odejścia z przyczyn związanych z pracownikiem
Pozostałe odejścia z przyczyn nie dotyczących pracowników
Przyjęcia - ogółem *
Powroty do pracy zgodnie z Kodeksem pracy
Inne powroty do pracy byłych pracowników przedsiębiorstw górniczych
Absolwenci
2.2
3
3.1
3.2
3.3
3.4 Pozostałe przyjęcia związane z uzupełnieniem kadry
4
Zmiana stanu zatrudnienia
5
Stan zatrudnienia na koniec okresu
Styczeń - wrzesień
2011r.
[ osoby ]
2
1
2.1
w tym
2010r.
Wyszczególnienie
3
118 875
114 089
8 066
6 536
7 865
6 388
5 381
2 484
201
3 280
65
165
910
4 994
1 394
148
6 194
59
97
708
2 140
5 330
-4 786
- 342
114 089
113 747
* Pozycja 2 i 3 - zwolnienia i przyjęcia pomniejszono o przemieszczenia wewnętrzne.
Tablica 3.1b
Struktura zatrudnienia w przedsiębiorstwach górniczych
Wyszczególnienie
Dane
na dzień:
1
2
Ogółem górnictwo
węgla kamiennego
Robotnicy
dół
3
Dozór techniczny
powierzchnia
5
Prac.
admin. biurowi
Pozostali
prac. pow.
8
Ogółem
6
7
31.12.2010r.
75 116
15 474
13 371
5 667
4 409
52
114 089
30.09.2011r.
74 864
15 400
13 348
5 696
4 389
50
113 747
-252
-74
-23
29
-20
-2
-342
róŜnica
4
dół
powierzchnia
[ osoby ]
9
Tablica 3.1c
Stan zatrudnienia w sektorze górnictwa węgla kamiennego wg miejsca pracy
[ osoby ]
`
Wyszczególnienie
1
Ogółem
w tym:
dół
powierzchnia
z czego:
*
przeróbka
mechaniczna *
Stan zatrudnienia na dzień:
31.12.2010r.
30.09.2011r.
2
3
RóŜnica
4
114 089
113 747
-342
88 487
25 602
88 212
25 535
-275
-67
10 160
9 839
-321
osoby, które zgodnie z umową o pracę są zatrudnione na przeróbce mechanicznej węgla
- 14 -
Tablica 3.1d
Zatrudnienie pracowników z uprawnieniami emerytalnymi w górnictwie
( stan na 30.09.2011r. )
[ osoby ]
Wyszczególnienie
Ogółem
górnictwo węgla
kamiennego
1
2
31.12.2010r.
3 845
30.09.2011r.
4 212
w tym
% do ogółu zatrudnionych w spółce
3,7
pod ziemią
3 830
na powierzchni
382
w tym
robotnicy pod ziemią
2 590
robotnicy na powierzchni
178
kadra inŜ. techn. pod ziemią
1 240
kadra inŜ. techn. na powierzchni
118
w tym
pozostali
86
z ustaloną datą odejścia
bez ustalonej daty odejścia
612
3 600
Tablica 3.1e
Przyjęcia do sektora górnictwa węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
( bez uwzględnienia przemieszczeń w ramach górnictwa )
[ osoby ]
Lp.
Wyszczególnienie
Ogółem
górnictwo wegla kamiennego
0
1
2
w tym
Przyjęcia ogółem
(wiersze 1+2+3+4+5)
1 Powroty do pracy zgodnie z Kodeksem pracy
po zakończeniu słuŜby wojskowej
1.1
z urlopów wychowawczych
1.2
z urlopów bezpłatnych
1.3
Inne powroty do pracy byłych pracowników
2
przedsiębiorstw górniczych
3 Absolwenci
4 Pozostałe przyjęcia związane z uzupełnieniem kadry
6 194
59
2
26
31
97
708
5 330
- 15 -
3.2.
Finansowanie z budŜetu państwa świadczeń emerytów i rencistów kopalń
całkowicie likwidowanych
Tablica 3.2
Finansowanie ze środków budŜetu państwa świadczeń emerytów i rencistów kopalń
całkowicie likwidowanych w 2011r.
Lp.
Wyszczególnienie
0
1
1
Liczba wypłaconych
świadczeń
w okresie I-IX 2011r. *
Środki dotacji budŜetowej
wykorzystane
w okresie I-IX 2011r.
[ liczba świadczeń ]
[ tys. zł ]
2
3
Ogółem
2
Uprawnienia do bezpłatnego węgla dla emerytów i rencistów z kopalń postawionych w stan
likwidacji przez 1 stycznia 2007r.
3
Renty wyrównawcze przysługujące od kopalń całkowicie likwidowanych
4
Ekwiwalenty pienięŜne z tytułu prawa do bezpłatnego węgla przysługującego emerytom i
rencistom z kopalń całkowicie likwidowanych wypłacane przez ZUS wraz z kosztem ich
obsługi
754 538
134 770,7
6 560
11 621,8
16 483
11 618,3
731 495
111 530,6
* Według faktycznie wypłaconych świadczeń.
3.3.
Bezpieczeństwo pracy w górnictwie węgla kamiennego
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. w górnictwie węgla kamiennego wydarzyły się
ogółem 1 742 wypadki (o 234 wypadki mniej niŜ w porównywalnym okresie 2010r.),
w tym 17 wypadków śmiertelnych oraz 18 wypadków cięŜkich. Pozostałe wypadki naleŜały
do kategorii wypadków lekkich. W porównaniu do okresu styczeń – wrzesień 2010r.
wydarzyło się 6 wypadków śmiertelnych więcej oraz 3 więcej wypadki cięŜkie.
Wypadki śmiertelne miały miejsce w:
– KWK „Krupiński” (JSW S.A.) – wypadek zbiorowy w wyniku zapalenia metanu i poŜaru, któremu
uległo 14 pracowników, w tym 3 wypadkom śmiertelnym, 9 wypadkom cięŜkim oraz 2 wypadkom
lekkim, zaistniał w rejonie ściany N-12 w pokładzie 329/1, 329/1-2 na poziomie 820m. Przyczyną
zaistniałych wypadków było oddziaływanie na pracowników i ratowników wysokiej temperatury
(płomienia), a takŜe trujących gazów poŜarowych;
– KWK „Pniówek”(JSW S.A.) - wypadek, któremu uległ górnik, zaistniał w ścianie N-4 w pokładzie
403/1, na poziomie 830m, w rejonie sekcji obudowy zmechanizowanej. Przyczyną wypadku
śmiertelnego było przysypanie i przygniecenie górnika do spągu opadającymi bryłami skalnymi;
– KWK „Wieczorek” (KHW S.A.) – wypadek, któremu uległ płuczkarz oddziału przeróbki mechanicznej,
zaistniał na trasie przenośnika taśmowego. Przyczyną wypadku śmiertelnego było pochwycenie
pracownika przez górną taśmę, będącego w ruchu przenośnika taśmowego;
– KWK „Pniówek” (JSW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik, zaistniał w pochylni W-8 w pokładzie
360/1, na poziomie 830m, w rejonie skrzyŜowania ze ścianą W-7. Przyczyną wypadku śmiertelnego
była niewłaściwa organizacja i prowadzenie prac, związanych z demontaŜem szyn toru jezdnego;
– KWK „Knurów - Szczygłowice” Ruch Szczygłowice (KW S.A.) – wypadek, któremu uległ sztygar
oddziałowy oddziału mechanicznego BUMECH S.A. zaistniał w przecznicy II na poziomie 1 050m.
Przyczyną wypadku śmiertelnego było przyciśnięcie sztygara organem urabiającym kombajnu do
spągu wyrobiska;
– KWK „Murki - Staszic” (KHW S.A.) – wypadek, któremu uległ młodszy górnik, zaistniał w pochylni
zbiorczej S, na poziomie 500m, w zasobniku pętlicy przenośnika taśmowego. Przyczyną wypadku
śmiertelnego było wciągnięcie młodszego górnika pomiędzy taśmę transportową a bęben zwrotni
stałej zasobnika pętlicy;
- 16 -
– KWK „Pniówek” (JSW S.A.) – wypadek zbiorowy (jeden śmiertelny i trzy lekkie), zaistniał w chodniku
nadścianowym 11-Z3 badawczym w pokładzie 510/2łd, w partii Z3, przed frontem ściany 11.
Wypadek śmiertelny, któremu uległ górnik, został spowodowany dynamicznym oddziaływaniem
wysokoenergetycznego wstrząsu górotworu oraz bezpośrednimi skutkami tąpnięcia;
– ZG „Janina” (PKW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik oddziału górniczego transportu dołowego,
zaistniał na skrzyŜowaniu chodnika K-476 z pochylnią K-481, w pokładzie 119/2, na poziomie 350m.
Przyczyną wypadku śmiertelnego było przygniecenie górnika – maszynisty do stojaka ciernego przez
kabinę lokomotywy spalinowej, przemieszczoną w wyniku uderzenia transportowaną rurą;
– KWK „Chwałowice” (KW S.A.) – wypadek, któremu uległ młodszy górnik, zaistniał w zbrojonej
dowierzchni ścianowejS/z II-IIIz w pokładzie 405/1 na poziomie 700m. Przyczyną wypadku
śmiertelnego było uderzenie młodszego górnika w głowę liną kołowrotu;
– ZG „Janina” (PKW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik, zaistniał w chodniku N-81 (przyścianowym
ściany 382), w pokładzie 203/3 na poziomie 500m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było
przygniecenie górnika bryłami skalnymi, opadniętymi ze stropu wyrobiska, w miejscu prowadzonej
likwidacji zdekompletowanych odrzwi obudowy chodnika;
– KWK „Bielszowice” (KW S.A.) – wypadek, któremu uległ sztygar zmianowy oddziału mechanicznego,
zaistniał w ścianie 307b w pokładzie 507 na poziomie 840m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było
dociśnięcie sztygara zmianowego do stojaka sekcji obudowy zmechanizowanej duŜą bryłą węgla,
przemieszczaną przenośnikiem ścianowym;
– KWK „Knurów-Szczygłowice” Ruch Szczygłowice (KW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik,
zaistniał w wytycznej zachodniej na poz. 650m, w rejonie skrzyŜowania z przecznicą. Przyczyną
wypadku śmiertelnego było najechanie lokomotywą spalinową;
– ZG „Sobieski” (PKW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik przodowy, zaistniał w przecince
transportowej 21 w pokładzie 207 na poziomie 500m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było
uderzenie w głowę górnika przodowego bryłą piaskowca, odspojoną z niezabezpieczonego czoła
przodka przecinki transportowej 21;
– KWK „Wujek” Ruch Śląsk (KHW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik przodowy, zaistniał
w chodniku 8d, w pokładzie 510, w partii L na poziomie 765m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było
przygniecenie i zasypanie górnika rumoszem skalnym w likwidowanym odcinku chodnika;
– KWK „Budryk” (JSW S.A.) – wypadek, któremu uległ ślusarz oddziału Jastrzębskich Zakładów
Remontowych Sp. z o.o., zaistniał w przekopie C-4 na poziomie 900m. Przyczyną wypadku
śmiertelnego było przyciśnięcie ślusarza korpusem młota wiertniczego do trasy przenośnika
zgrzebłowego.
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. w górnictwie węgla kamiennego wystąpiły
następujące niebezpieczne zdarzenia:
– KWK „Pniówek” (JSW S.A.) – miało miejsce tąpnięcie, które zaistniało w chodniku nadścianowym
11-Z3 badawczym w pokładzie 510/2łd, w partii Z3, przed frontem ściany 11. Przyczyną tąpnięcia był
6
wysokoenergetyczny wstrząs górotworu o energii 2,3 x 10 J, zaistniały wskutek nagłego
rozładowania się energii spręŜystej nagromadzonej w górotworze;
– KWK „Mysłowice - Wesoła” Ruch Mysłowice (KHW S.A.) – zaistniało tąpniecie w pokładzie 501/1, na
5
poziomie 500m. Przyczyną tąpnięcia był wstrząs górotworu o energii 8 x 10 J, zaistniały wskutek
nagłego rozładowania energii skumulowanej w górotworze;
– KWK „Borynia-Zofiówka” (JSW S.A.) – miało miejsce tąpnięcie, które zaistniało w dowierzchni H-2b
w pokładzie 409/3 na poziomie 900m. Przyczyną tąpnięcia był wysokoenergetyczny wstrząs
6
górotworu o energii 3,9 x 10 J, zaistniały na skutek nagłego rozładowania się energii spręŜystej
nagromadzonej w górotworze;
– KWK „Bielszowice” (KW S.A.) – zaistniał poŜar endogeniczny. Przyczyną poŜaru było samozapalenie
się węgla pokładu 504g w wykonywanym odcinku upadowej IVz badawczej na poziomie 840m;
– KWK „Pniówek” (JSW S.A.) – zaistniał zawał warstw stropowych, który miał miejsce w upadowej
wentylacyjnej do poz. 830m na odcinku o długości około 11m. Przyczyną zawału było grawitacyjne
przemieszczenie się mas skalnych do wyrobiska, na skutek utraty stabilności
i odporności obudowy, co doprowadziło do utraty funkcjonalności wyrobiska;
- 17 -
– KWK „Murcki - Staszic” Ruch Staszic (KHW S.A.) – zaistniało zapalenie metanu, które miało miejsce
w drąŜonym chodniku 3 bis w pokładzie 501/II, na poziomie 720m. Przyczyną zapalenia gwałtowanie
wydzielonego z górotworu metanu było iskrzenie skał stropowych piaskowca, zalegających w stropie
pokładu 501/II, podczas urabiania organem kombajnu chodnikowego;
– KWK „Krupiński” (JSW S.A.) – z nieznanych przyczyn miało miejsce zapalenie się metanu, które
spowodowało poŜar oraz, w konsekwencji wypadek zbiorowy. Dwa niebezpieczne wydarzenia,
tj. zapalenie się metanu oraz poŜar zaistniały w rejonie ściany N-12 w pokładzie 329/1, 329/1-2 na
poziomie 820m;
– KWK „Wieczorek” (KHW S.A.) – zaistniał poŜar endogeniczny, który miał miejsce w dowierzchni
12a/II - wyrobisku przyścianowym ściany 212 w pokładzie 510, warstwa II, na poziomie 550m.
Prawdopodobną przyczyną poŜaru było samozapalenie się węgla pokładu 510, wskutek
niekontrolowanego przenikania powietrza przez zroby warstw I i III w sąsiedztwie dowierzchni 12a/II;
– KWK „Wujek” Ruch Wujek (KHW S.A.) – zaistniał poŜar endogeniczny, który miał miejsce
w przecince pochyłej do pokładu 405 na poziomie 680m, w odległości około 15m od zlikwidowanej
przez podsadzenie dowierzchni 9 w pokładzie 405. Prawdopodobną przyczyną poŜaru było
niekontrolowane przenikanie powietrza przez spękany węgiel pokładu 405 w otoczeniu przecinki do
pokładu 405, w wyniku czego doszło do jego samozapalenia;
– KWK „Bobrek-Centrum” Ruch Centrum (KW S.A.) – zaistniał poŜar endogeniczny; przyczyną poŜaru
było samozapalenie się spękanego węgla pokładu 510 w otoczeniu chodnika 6/4;
– Oddział KWK „Bobrek-Centrum” Ruch Centrum (KW S.A.) – zaistniało tąpnięcie, które spowodowało
6
wypadek zbiorowy (1 wypadek cięŜki i 3 lekkie). Przyczyną tąpnięcia był wstrząs o energii 8 x 10 J,
zaistniały wskutek rozładowania energii skumulowanej w górotworze; przyczyną wypadku
zbiorowego było dynamiczne oddziaływanie skutków wstrząsu na pracowników zatrudnionych
w rejonie skrzyŜowania ściany z chodnikiem;
– Oddział KWK „Bielszowice” (KW S.A.) – zaistniał poŜar; przyczyny poŜaru w ścianie 307b
w pokładzie 507 na poziomie 840m dotychczas nie ustalono;
– KWK „Murki-Staszic” Ruch Staszic (KHW S.A.) – zaistniał poŜar endogeniczny; przyczyną poŜaru
było samozapalenie się węgla w północnym ociosie chodnika wentylacyjnego 510 w III warstwie
pokładu 510 na poziomie 720m.
Tablica 3.3
Wypadki śmiertelne i cięŜkie w górnictwie węgla kamiennego
w porównywalnych okresach 2010r. oraz 2011r.
LICZBA WYPADKÓW
Kopalnie węgla kamiennego
(załoga własna + firmy obce)
w tym
OGÓŁEM
Wyszczególnienie
wrzesień
narastająco
CIĘśKICH
ŚMIERTELNYCH
2010r.
2011r.
róŜnica
2010r.
2011r.
róŜnica
2010r.
2011r.
róŜnica
207
189
-18
1
1
0
2
0
-2
1 976
1 742
-234
11
17
6
15
18
3
- 18 -
4. ZOBOWIĄZANIA I NALEśNOŚCI GÓRNICTWA
4.1.
Stan oraz struktura zobowiązań i naleŜności
Stan zobowiązań oraz stan naleŜności górnictwa węgla kamiennego na koniec 2010r.
oraz na dzień 30.09.2011r. przedstawiał się następująco:
[ mln zł ]
Stan na dzień
31.12.2010r.*
30.09.2011r. **
*
**
Zobowiązania
(długo- i
krótkoterminowe)
8 594,2
6 813,1
NaleŜności
(krótkoterminowe)
1 988,8
2 345,5
Saldo
(nadwyŜka zobowiązań nad
naleŜnościami)
6 605,4
4 467,6
Kwoty podano po badaniu sprawozdań finansowych przez biegłych rewidentów
Kwoty wg danych zawartych w sprawozdaniu G-09.8 „Sprawozdanie o płatnościach publiczno i cywilnoprawnych
realizowanych przez górnictwo węgla kamiennego oraz o strukturze zobowiązań i naleŜności górnictwa węgla kamiennego”
Stan zobowiązań na koniec września 2011r., w porównaniu do stanu na koniec 2010r.,
zmniejszył się o 1 781,1 mln zł, natomiast stan naleŜności wzrósł o 356,7 mln zł.
W stanie zobowiązań na dzień 30.09.2011r. zobowiązania krótkoterminowe wynosiły
ok. 5,3 mld zł, a długoterminowe 1,5 mld zł.
W zobowiązaniach długoterminowych ujęto odroczone ustawowo zobowiązania wobec
ZUS z tytułu składek emerytalnych, składek na ubezpieczenia społeczne, w części
finansowanej przez ubezpieczonego oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne (w oparciu
o ustawę z dnia 7 września 2007r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach
2008 – 2015).
W stanie zobowiązań na koniec września 2011r. uwzględnione zostały:
-
zobowiązania główne
odsetki
w wysokości
w wysokości
6 455,8 mln zł,
357,3 mln zł.
W łącznej kwocie zobowiązań długo- i krótkoterminowych na dzień 30.09.2011r.
zobowiązania publicznoprawne wynosiły 1 877,5 mln zł (27,6% ogółem), zobowiązania
cywilnoprawne 4 498,9 mln zł (66,0%), a zobowiązania z tytułu wynagrodzeń 436,7 mln zł (6,4%).
Uwzględniając kryteria podziału zobowiązań na wymagalne i niewymagalne, zobowiązania
niewymagalne 3 na koniec września 2011r. wynosiły 6 671,4 mln zł (97,9% stanu zobowiązań).
Zobowiązania wymagalne na dzień 30.09.2011r. wynosiły 141,7 mln zł (2,1% ogólnego stanu
zobowiązań górnictwa) i obejmowały przede wszystkim zobowiązania cywilnoprawne, które na
koniec września 2011r. wynosiły 113,3 mln zł i dotyczyły głównie zobowiązań z tytułu dostaw i usług.
W strukturze zobowiązań górnictwa węgla kamiennego na dzień 30.09.2011r.
główne pozycje to:
-
zobowiązania z tytułu dostaw i usług
zobowiązania wobec ZUS, FP, FGŚP
zobowiązania wobec budŜetu państwa
zobowiązania wobec gmin
w kwocie
w kwocie
w kwocie
w kwocie
2 083,4 mln zł (30,6%),
1 142,4 mln zł (16,8%),
614,6 mln zł (9,0%),
110,9 mln zł (1,6%).
WyŜej wymienione zobowiązania wynosiły łącznie 3 951,3 mln zł (58,0% ogólnego stanu
zobowiązań).
NaleŜy zaznaczyć, Ŝe w okresie styczeń – wrzesień 2011r. spółki produkcyjne terminowo
regulowały bieŜące zobowiązania publicznoprawne, a takŜe dokonywały spłaty zobowiązań
objętych restrukturyzacją na podstawie ustawy z dnia 7 września 2007r. o funkcjonowaniu
górnictwa… (zobowiązania wobec ZUS).
3
Jako niewymagalne określono zobowiązania, dla których na dzień sporządzenia informacji nie upłynął termin zapłaty
oraz zobowiązania, które posiadały uzgodniony z wierzycielami termin zapłaty przypadający na okresy późniejsze
(np. zobowiązania objęte restrukturyzacją), a takŜe zobowiązania z tytułu wynagrodzeń.
- 19 Tablica 4.1a
Stany i struktura zobowiązań na dzień 30.09.2011r.
[ tys. zł ]
Zobowiązania długo- i krótkoterminowe
Lp.
Wyszczególnienie
0
zobowiązania
główne
odsetki
2
3
1
Zobowiązania wobec budŜetu państwa ogółem
z tego z tytułu:
Podatku dochodowego od osób fizycznych
Podatku dochodowego od osób prawnych
Podatku od towarów i usług
Podatku akcyzowego
Cła
Wpłat z zysku
Pozostałe zobowiązania
Zobowiązania wobec ZUS, FP, FGŚP ogółem
z tego:
Składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Fundusz Pracy
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
Zobowiązania z tytułu naleŜnych wpłat na PFRON
Zobowiązania z tytułu opłaty eksploatacyjnej dotyczące NFOŚiGW
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.7
2
2.1
2.2
2.3
3
4
Zobowiązania wobec gmin ogółem
z tego z tytułu:
Podatków
Opłaty eksploatacyjnej
Pozostałych zobowiązań
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług
Kredyty ogółem
z tego:
- długoterminowe
- krótkoterminowe
Pozostałe zobowiązania
RAZEM
6
6.1
6.2
6.3
7
8
9
10
4
614 550,4
0,0
614 550,4
125 714,3
156 475,5
253 343,5
4 583,4
0,0
23 561,9
50 871,8
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
125 714,3
156 475,5
253 343,5
4 583,4
0,0
23 561,9
50 871,8
967 569,0
174 853,3
1 142 422,3
938 695,6
27 600,1
1 273,3
8 548,5
14 249,2
174 853,3
0,0
0,0
0,0
0,0
1 113 548,9
27 600,1
1 273,3
8 548,5
14 249,2
1 697,0
0,0
1 697,0
92 736,1
18 175,1
110 911,2
71 237,9
21 393,5
104,7
1 958 283,4
18 138,4
36,7
0,0
125 211,7
89 376,3
21 430,2
104,7
2 083 495,1
422 433,5
0,0
422 433,5
250 687,9
171 745,6
2 375 759,9
6 455 827,0
0,0
0,0
39 019,9
357 260,0
250 687,9
171 745,6
2 414 779,8
6 813 087,0
Zobowiązania z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska oraz administracyjnych kar
pienięŜnych za przekroczenie lub naruszenie warunków korzystania ze środowiska
5
razem
Tablica 4.1b
Zobowiązania i naleŜności wg kategorii przedsiębiorstw górniczych na dzień 30.09.2011r.
[ tys. zł ]
`
Stan na 31.12.2010r.
Zobowiązania ogółem; stan na 30.09.2011r.
1
I
Spółki produkcyjne
II
Spółka
restrukturyzacyjna
Ogółem
ogółem
2
3
4
5
razem
6
krótkoterminowe
w tym:
w tym z tytułu:
kredyty
i
poŜyczki
podatków, ceł,
ubezpieczeń
oraz innych
świadczeń
10
7
razem
dostaw
i usług
8
9
kredytów
i
poŜyczek
11
NaleŜności
0
Saldo
(kol.2 - kol.3)
Wyszczególnienie
NaleŜności
Lp.
Zobowiązania
ogółem
z tego:
długoterminowe
Saldo
(kol.5 kol.12)
12
13
8 509 368
1 977 013
6 532 355
6 707 589
1 505 157
61 288
5 202 432
1 517 324
868 224
121 646
2 326 732
4 380 857
84 783
11 812
72 971
105 498
32 512
7 993
72 986
30 237
10 497
3 000
18 748
86 750
8 594 151
1 988 825
6 605 326
6 813 087
1 537 669
69 281
5 275 418
1 547 561
878 721
124 646
2 345 480
4 467 607
- 20 Tablica 4.1c
Struktura zobowiązań długo i krótkoterminowych wg stanu na dzień 30.09.2011r.
z podziałem na publicznoprawne i cywilnoprawne
[ tys. zł ]
Lp.
Wyszczególnienie
0
1
1.
Zobowiązania
Zobowiązania publicznoprawne,
z tego :
1.1 wymagalne
niewymagalne,
1.2
z tego:
1.2.1 objęte restrukturyzacją (w oparciu o ustawy restrukturyzacyjne)
1.2.2 pozostałe niewymagalne
Zobowiązania cywilnoprawne (bez wynagrodzeń),
2.
z tego:
2.1 wymagalne
niewymagalne,
2.2
z tego:
główne
odsetki
2
3
3. Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń
4. OGÓŁEM
4
1 684 469,3
193 028,4
1 877 497,7
19 806,8
8 633,9
28 440,7
1 664 662,5
184 394,5
1 849 057,0
511 807,4
174 853,3
686 660,7
1 152 855,1
4 334 632,2
9 541,2
164 231,6
1 162 396,3
4 498 863,8
93 228,9
20 031,2
113 260,1
4 241 403,3
144 200,4
4 385 603,7
32,7
0,0
32,7
4 241 370,6
144 200,4
4 385 571,0
436 725,5
0,0
436 725,5
6 455 827,0
357 260,0
6 813 087,0
2.2.1 objęte restrukturyzacją (w oparciu o ustawy restrukturyzacyjne)
2.2.2 pozostałe niewymagalne
razem
Tablica 4.1d
Zobowiązania w układzie spółek węglowych wg stanu na dzień 30.09.2011r.
[ tys. zł ]
Zobowiązania długo- i krótkoterminowe
Lp.
Wyszczególnienie
publicznoprawne
0
1
1
Spółki produkcyjne
2
Spółka restrukturyzacyjna
3
OGÓŁEM
4.2.
2
cywilnoprawne
3
z tytułu
wynagrodzeń
4
Razem
5
1 842 482,8
4 431 487,0
433 619,2
6 707 589,0
35 014,9
67 376,8
3 106,3
105 498,0
1 877 497,7
4 498 863,8
436 725,5
6 813 087,0
Restrukturyzacja zobowiązań
Proces restrukturyzacji zobowiązań kontynuowany przez spółki węglowe w 2011r.
prowadzony jest na podstawie:
-
ustawy z dnia 7 września 2007r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008 –
2015 (Dz. U. Nr 192, poz. 1379),
rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 24 października 1934r. – Prawo o postępowaniu
układowym (Dz. U. Nr 93, poz. 836 z późn. zm.).
W 2011r. płatności restrukturyzowanych zobowiązań wobec ZUS dotyczą Kompanii
Węglowej S.A. oraz Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. (w związku z połączeniem w dniu
01.04.2009r. Bytomskiej Spółki Restrukturyzacji Kopalń Sp. z o.o. ze Spółką Restrukturyzacji
Kopalń S.A. spłatę restrukturyzowanych zobowiązań przejęła SRK S.A.). W latach 2005 – 2010
oraz w okresie styczeń – wrzesień 2011r. spółki dokonały pełnej spłaty naleŜnych rat. Płatności
naleŜnych rat przedstawiały się następująco:
- 21 -
[ tys. zł ]
Dokonane wpłaty za:
2005r.
KW S.A
SRK S.A.
BSRK
Sp.
z o.o.
RAZEM
195 356,4
1 261,0
6 413,2
203 030,6
2006r.
195 356,4
1 261,0
6 736,7
203 354,1
2007r.
195 356,
8 957,0
6 736,8
211 050,
2
2008r.
169 057,2
5 894,4
174 951,6
Styczeń – wrzesień 2011r.
2009r.
2010r.
169 033,
4 419,0
1 473,6
174 925,
8
169 016,
5 895,0
174 911,
7
naleŜne
wpłaty
126 762,5
4 419,0
131 181,5
zrealizowane
wpłaty
126 762,5
4 419,0*
131 181,5
%
100,0
100,0
100,0
* pełną wpłatę naleŜnej we wrześniu 2011r. raty dokonano w dniu 25 października 2011r.
W 2004r. zostały zatwierdzone i uprawomocnione sądowe postępowania układowe
Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. oraz Bytomskiej Spółki Restrukturyzacji Kopalń
Sp. z o.o. na łączną kwotę 288,4 mln zł.
Postępowaniem układowym Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. były objęte
zobowiązania wobec 770 wierzycieli w łącznej wysokości 100,7 mln zł, a postępowaniem
układowym Bytomskiej Spółki Restrukturyzacji Kopalń Sp. z o.o. – zobowiązania wobec
1 053 wierzycieli w łącznej wysokości 187,7 mln zł. Z dniem przejęcia BSRK Sp. z o.o.
(01.04.2009r.) przez SRK S.A., realizację postępowania układowego BSRK Sp. z o.o.
przejęła SRK S.A.
Do dnia 30.09.2011r. SRK S.A. oraz (do dnia 01.04.2009r.) BSRK Sp. z o.o. dokonały
w ramach sądowych postępowań układowych spłaty zobowiązań w łącznej wysokości
51,3 mln zł.
5. REALIZACJA PŁATNOŚCI PUBLICZNOPRAWNYCH
Płatności publicznoprawne będące przedmiotem monitorowania dotyczą zobowiązań
wobec ZUS, FP, FGŚP, PFRON, budŜetu państwa, funduszy ekologicznych oraz gmin
z tytułu podatków, opłat i kar. Wyniki monitorowania płatności publicznoprawnych
dokonywanych przez podmioty górnictwa węgla kamiennego przedstawiane są
w następującym układzie:
-
spółki produkcyjne,
spółkę restrukturyzacyjną,
podmioty w górnictwie węgla kamiennego razem, tj. spółki produkcyjne oraz spółkę
restrukturyzacyjną.
- 22 -
Realizacja płatności w okresie styczeń – wrzesień 2011r. przez podmioty w górnictwie
węgla kamiennego razem wobec głównych wierzycieli przedstawiała się następująco:
NaleŜne
wpłaty
Zrealizowane
wpłaty
[ tys. zł ]
1) Składki wobec ZUS, FP, FGŚP ogółem
z tego na:
- ubezpieczenia społeczne
- finansowane przez ubezpieczonego
- finansowane przez pracodawcę
- ubezpieczenie zdrowotne
- FP
- FGŚP
2) Wpłaty na PFRON
3) Wpłaty wobec budŜetu państwa ogółem
z tego:
- podatek dochodowy od osób fizycznych
- podatek dochodowy od osób prawnych
- podatek od towarów i usług
- wpłata z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa
4) Opłaty i kary ekologiczne na rzecz Narodowego i wojewódzkich
funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej
w tym:
- opłata eksploatacyjna
5) Podatki, opłaty i kary na rzecz gmin
z tego:
- opłata eksploatacyjna
- podatki i inne opłaty na rzecz gmin
%
realizacji
2 585 069,0
2 585 069,0
100,0
1 896 746,7
842 769,8
1 053 976,9
523 576,1
158 292,5
6 453,7
77 284,8
1 896 746,7
842 769,8
1 053 976,9
523 576,1
158 292,5
6 453,7
77 284,8
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
4 022 660,2
4 022 660,2
100,0
626 123,5
590 581,4
2 508 949,9
297 005,4
626 123,5
590 581,4
2 508 949,9
297 005,4
100,0
100,0
100,0
100,0
91 126,1
91 126,1
100,0
100,0
43 215,2
43 215,2
206 208,2
204 387,2
99,1
64 824,8
141 383,4
64 824,8
139 562,4
100,0
98,7
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. podmioty w górnictwie węgla kamiennego
razem (spółki produkcyjne i spółka restrukturyzacyjna) wpłaciły 99,97% (kwota
6 980 527,3 tys. zł) naleŜnych płatności z tytułu zobowiązań publicznoprawnych
wynoszących 6 982 348,3 tys.
Spółki produkcyjne wpłaciły z tytułu naleŜnych bieŜących płatności publicznoprawnych
kwotę 6 958 035,3 tys. zł (100% naleŜnych płatności), natomiast spółka restrukturyzacyjna
kwotę 22 492,0 tys. zł (92,5% naleŜnych płatności).
Niepełna realizacja naleŜnych płatności publicznoprawnych dotyczyła płatności wobec
gmin z tytułu podatków i innych opłat (wyłączając opłatę eksploatacyjną). Zaległe płatności
SRK S.A. reguluje w miarę posiadanych środków finansowych. We wrześniu 2011r. Spółka
wpłaciła z tytułu zaległości kwotę w wysokości 62,0 tys. zł.
Tablica 5a
Realizacja naleŜnych bieŜących płatności publicznoprawnych w 2011r.
przez podmioty w górnictwie węgla kamiennego razem wobec wierzycieli
Narastająco od początku
roku [ tys. zł ]
Wrzesień 2011r. [ tys. zł ]
Lp.
Wyszczególnienie
0
1
1. Składki wobec ZUS, FP, FGŚP ogółem
2. Wpłaty na PFRON
3. Wpłaty wobec budŜetu państwa ogółem
Opłaty i kary ekologiczne na rzecz
4. Narodowego i wojewódzkich funduszy
ochrony środowiska i gospodarki wodnej
5. Podatki, opłaty i kary na rzecz gmin
6. Zobowiązania publicznoprawne ogółem
Zrealizowane wpłaty
NaleŜna
płatność
2
danego
miesiąca
pozostałe
3
4
ogółem
NaleŜna
płatność
Zrealizowane
wpłaty
(kol.3 + kol.4)
5
6
225 292,0 2 585 069,0
7
225 292,0
225 292,0
0,0
8 881,4
8 881,4
0,0
385 272,8
385 272,8
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
91 126,1
91 126,1
23 134,1
23 134,1
62,0
23 196,1
206 208,2
204 387,2
642 580,3
642 580,3
62,0
642 642,3 6 982 348,3
6 980 527,3
8 881,4
2 585 069,0
77 284,8
77 284,8
385 272,8 4 022 660,2
4 022 660,2
- 23 Tablica 5b
Realizacja naleŜnych bieŜących płatności publicznoprawnych w 2011r.
przez podmioty w górnictwie węgla kamiennego
Narastająco od początku
roku [ tys. zł ]
Wrzesień 2011r. [ tys. zł ]
Lp.
Zrealizowane wpłaty
Wyszczególnienie
0
NaleŜna
płatność
1
2
1. Spółki produkcyjne
2. Spółka restrukturyzacyjna
3. Razem
danego
miesiąca
pozostałe
3
4
ogółem
(kol.3 + kol.4)
5
NaleŜna
płatność
Zrealizowane
wpłaty
6
639 898,3 6 958 035,3
7
639 898,3
639 898,3
0,0
6 958 035,3
2 682,0
2 682,0
62,0
2 744,0
24 313,0
22 492,0
642 580,3
642 580,3
62,0
642 642,3
6 982 348,3
6 980 527,3
Tablica 5c
Realizacja naleŜnych bieŜących płatności publicznoprawnych w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
przez podmioty w górnictwie węgla kamiennego wg wierzycieli
[ tys. zł ]
Lp.
Składki wobec
ZUS, FP, FGŚP
ogółem
Wyszczególnienie
1
0
1.
Spółki produkcyjne
2.
Spółka
restrukturyzacyjna
3.
Ogółem
2
a
b
a
b
a
b
2 572 408,0
2 572 408,0
12 661,0
12 661,0
2 585 069,0
2 585 069,0
Wpłaty
na
PFRON
3
77 284,8
77 284,8
0,0
0,0
77 284,8
77 284,8
Wpłaty
wobec
budŜetu
państwa
ogółem
4
4 019 282,2
4 019 282,2
3 378,0
3 378,0
4 022 660,2
4 022 660,2
Opłaty i kary
ekologiczne na rzecz
Podatki, opłaty
Narodowego
i kary na rzecz
i wojewódzkich
funduszy ochrony
gmin
środowiska
i gospodarki wodnej
5
6
91 126,1
91 126,1
0,0
0,0
91 126,1
91 126,1
197 934,2
197 934,2
8 274,0
6 453,0
206 208,2
204 387,2
Zobowiązania
publicznoprawne
ogółem
7
6 958 035,3
6 958 035,3
24 313,0
22 492,0
6 982 348,3
6 980 527,3
a- naleŜna płatność
b- zrealizowane wpłaty
6. KSZTAŁTOWANIE SIĘ KOSZTÓW PRODUKCJI WĘGLA
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. koszty produkcji węgla w górnictwie węgla
kamiennego wyniosły 15 427,7 mln zł i były wyŜsze od poniesionych w analogicznym
okresie 2010r. o 708,0 mln zł (o 4,8%), przy spadku produkcji węgla kamiennego o 0,9 %.
Koszty wynagrodzeń wraz z narzutami na ubezpieczenia społeczne i inne
świadczenia wyniosły łącznie 7 790,1 mln zł i były wyŜsze niŜ w okresie styczeń – wrzesień
2010r. o 334,5 mln zł, (o 4,5%), przy zmniejszeniu przeciętnego zatrudnienia w tym okresie
o 3,8 tys. osób, (o 3,4%). Udział wynagrodzeń wraz z narzutami w kosztach produkcji
zmniejszył się z 50,7% do poziomu 50,5%.
Największy, po wynagrodzeniach, udział w kosztach produkcji węgla zajmują koszty usług
obcych. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. koszty usług obcych wyniosły 2 628,3 mln zł i były
wyŜsze, niŜ w okresie styczeń – wrzesień 2010r. o 156,7 mln zł (o 6,3%). Ich udział w kosztach
produkcji węgla w okresie styczeń – wrzesień 2011r., w porównaniu do analogicznego okresu
2010r. uległ zwiększeniu z 16,8% do 17,0%.
Koszty z tytułu podatków i opłat wzrosły w okresie styczeń – wrzesień 2011r.,
w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., o 10,2%, do poziomu 449,8 mln zł. Udział
podatków i opłat w strukturze kosztów podstawowej działalności operacyjnej zwiększył się z 2,8%
do 2,9%.
- 24 -
Koszty amortyzacji wzrosły, w tym samym okresie, z 1 350,7 mln zł do 1 351,6 mln zł, tj.
o 0,9 mln zł (o 0,1%), ale ich udział w kosztach produkcji węgla uległy obniŜeniu z 9,2% do 8,8%.
Koszty zuŜycia materiałów i energii w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosły 2 784,2
mln zł i były wyŜsze, w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., o 21,1 mln zł (o 0,8%).
Ich udział w strukturze kosztów produkcji węgla obniŜył się jednak z 18,8% do 18,0%.
W okresie styczeń – wrzesień 2011r., w porównaniu do analogicznego okresu 2010r.,
wystąpił znaczny wzrost (o 56,5% tj. o 153,2 mln zł) pozostałych kosztów. Udział tych
kosztów w kosztach produkcji węgla wzrósł z 1,7% do 2,8%. Pozostałe koszty obejmują m.in.
koszty likwidacji szkód górniczych i rekultywacji terenów pogórniczych.
Średni jednostkowy koszt produkcji węgla w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
w górnictwie węgla kamiennego wyniósł 275,62 zł/t i wzrósł, w porównaniu do analogicznego
okresu 2010r., o 14,89 zł/t (o 5,7%).
Wpływ na wartość średniego jednostkowego kosztu produkcji węgla w okresie styczeń –
wrzesień 2011r. miał średni jednostkowy koszt usług obcych. Wyniósł on 46,96 zł/t
i w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. wzrósł średnio o 7,6% (o 3,31 zł/t).
W strukturze średniego jednostkowego kosztu usług obcych największy udział posiadały:
pozostałe usługi (22,4%), usługi remontowe (21,5%) i usługi transportowe (14,0%). Średni
jednostkowy koszt usług remontowych w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniósł
10,08 zł/t i był wyŜszy, w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., o 0,75 zł,/t (o 8,1%).
Tablica 6a
Struktura kosztów produkcji węgla w 2011r.
`
Lp.
Wyszczególnienie
0
1
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
1.5.
1.6.
z tego:
1. Koszty produkcji węgla
amortyzacja
zuŜycie materiałów i energii
usługi obce
podatki i opłaty
wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne
i inne świadczenia
pozostałe koszty rodzajowe
Styczeń - wrzesień
2010r.
Styczeń - wrzesień
2011r.
[ tys. zł ]
[%]
[ tys. zł ]
2
3
4
Dynamika
kol. 4/kol. 2
[%]
5
6
14 719 697
100,0
15 427 693
100,0
104,8
1 350 703
2 763 103
2 471 639
408 133
9,2
18,8
16,8
2,8
1 351 609
2 784 168
2 628 324
449 770
8,8
18,0
17,0
2,9
100,1
100,8
106,3
110,2
7 455 536
50,7
7 790 076
50,5
104,5
270 582
1,7
423 747
2,8
156,6
Tablica 6b
Usługi obce ujęte kosztach produkcji węgla w 2011r.
`
Lp
Wyszczególnienie
Styczeń - wrzesień
2010r.
0
1
2
Styczeń - wrzesień
2011r.
[ zł/t ]
Dynamika
[%]
3
4
Usługi obce razem
1.
w tym usługi:
43,65
46,96
107,6
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
6,19
9,33
4,91
4,82
1,19
1,81
0,04
5,02
10,35
6,59
10,08
6,14
4,48
1,14
2,54
0,07
5,38
10,54
106,5
108,1
124,9
93,1
95,9
140,5
161,0
107,1
101,9
265,72
275,62
103,7
transportowe
remontowe
wiertniczo-górnicze
wynajmu maszyn i urządzeń górniczych
zwałowania kamienia
odmetanowania
uszlachetniania węgla
inne usługi dot. produkcji węgla
pozostałe usługi obce
11. Razem koszty produkcji węgla
- 25 -
7. STAN I STRUKTURA ŚRODKÓW TRWAŁYCH SPÓŁEK WĘGLOWYCH
7.1.
Stan i struktura środków trwałego spółek produkcyjnych
Prowadzona przez spółki węglowe działalność inwestycyjna, restrukturyzacja majątkowa,
zbywanie zbędnego majątku nieprodukcyjnego oraz realizacja procesów likwidacyjnych wpłynęły
na ukształtowanie się struktury środków trwałych. Na dzień 30.09.2011r. spółki produkcyjne
posiadały środki trwałe o łącznej wartości księgowej netto 13 651,2 mln zł. W porównaniu do
stanu na dzień 31.12.2010r. wartość tego majątku była wyŜsza o 564,6 mln zł (o 4,14%).
Największą część środków trwałych (62,1%) stanowiły budynki i lokale oraz obiekty
inŜynierii lądowej i wodnej (grupy 1 i 2 klasyfikacji rodzajowej środków trwałych) o wartości
księgowej netto 8 472,3 mln zł. W porównaniu do stanu na dzień 31.12.2010r. nastąpił
wzrost wartości tego majątku (o 328,7 mln zł). Wartość księgowa netto wchodzących w skład
tej grupy środków trwałych obiektów socjalno – bytowych na koniec września 2011r. wynosiła
82,7 mln zł. Większość obiektów socjalno – bytowych na koniec września 2011r. stanowiły
mieszkania zakładowe o wartości księgowej netto 76,9 mln zł. Wartość mieszkań
zakładowych była niŜsza niŜ na koniec 2010r. o 3,8 mln zł. Wynika to głównie
z prowadzonych przez spółki węglowe intensywnych procesów zbywania mieszkań
i przekazywania ich na rzecz dotychczasowych najemców w trybie ustawy z dnia 15 grudnia
2000r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych.
Wartość księgowa netto maszyn i urządzeń technicznych na koniec września 2011r.
wynosiła 4 549,2 mln zł, co stanowiło 33,3% łącznej wartości środków trwałych. Wartość ta
była wyŜsza niŜ na koniec 2010r. o 223,4 mln zł. Na poziom wartości tej grupy środków
trwałych, wpływają oddawane zadania inwestycyjne oraz dokonywane przez spółki węglowe
odpisy aktualizacyjne urządzeń górniczych (kombajny, obudowy, przenośniki), ich
amortyzacja oraz przeszacowywania wartości.
Wartość księgowa netto gruntów na dzień 30.09.2011r. wynosiła 392,1 mln zł i była
wyŜsza niŜ na koniec 2010r. o 2,9 mln zł . Ponad 85% wartości gruntów (336,2 mln zł)
znajduje się w uŜytkowaniu wieczystym spółek węglowych.
Środki transportu o wartości księgowej netto na koniec września 2011r. w wysokości
181,6 mln zł stanowiły 1,3 % łącznej wartości środków trwałych. Ich wartość była wyŜsza niŜ
na koniec 2010r. o 1,3 mln zł.
Pozostałe środki trwałe, których zdecydowaną większość stanowią narzędzia,
przyrządy, ruchomości i wyposaŜenie, na koniec września 2011r. posiadły wartość 56,0 mln,
o 0,4 mln wyŜszą niŜ na koniec 2010r.
Tablica 7a
Stan i struktura środków trwałych w spółkach produkcyjnych na dzień 30.09.2011r.
L.p.
0
1
Środki trwałe
Stan na dzień
31.12.2010r.
tys. zł
1
2
4
5
392 095,3
2,9
2 291,4
w tym: prawo uŜytkowania wieczystego
339 227,9
336 242,7
2,5
-2 985,2
8 143 602,1
8 472 344,3
62,1
328 742,2
86 381,8
82 700,9
0,6
-3 680,9
80 688,2
76 869,9
0,6
-3 818,3
4 325 797,0
4 549 221,1
33,3
223 424,1
172 619,9
181 628,5
1,3
9 008,6
Pozostałe środki trwałe (grupy 8 i 9)
54 808,1
55 951,7
0,4
1 143,6
w tym: narzędzia, przyrządy, ruchomości
i wyposaŜenie (grupa 8)
54 808,1
55 951,7
0,4
1 143,6
13 086 631,0
13 651 240,9
w tym: obiekty socjalno-bytowe
3
Maszyny i urządzenia techniczne (grupy 3-6)
4
Środki transportu (grupa 7 )
6
RóŜnica
(3-2)
tys. zł
389 803,9
w tym: mieszkania zakładowe
5
3
Struktura
na dzień
30.09.2011r.
[%]
Grunty (grupa 0)
Budynki i lokale oraz obiekty inŜynierii lądowej i
wodnej (grupy 1-2)
2
Stan na dzień
30.09.2011r.
tys. zł
Razem
100,0
564 609,9
- 26 -
7.2.
Zbywanie i struktura rzeczowego majątku trwałego Spółki Restrukturyzacji
Kopalń S.A.
Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. w okresie styczeń – wrzesień 2011r. zbyła
i zlikwidowała rzeczowy majątek trwały o wartości księgowej netto 9 430,6 tys. zł i wartości
wg ceny zbytu 11 641,7 tys. zł, w tym:
-
w formie sprzedaŜy – majątek o wartości księgowej netto 8 198,6 tys. zł za łączną cenę
9 983,9 tys. zł,
w trybie art. 66 ordynacji podatkowej, tj. w zamian za wygaśnięcie zobowiązań – majątek
o wartości księgowej netto 1 231,5 tys. zł przekazano w zamian za wygaśnięcie zobowiązań
wobec gmin w wysokości 1 243,7 tys. zł,
zlikwidowano rzeczowy majątek trwały uzyskując przychody w wysokości 414,1 tys. zł.
-
Łączna wartość netto zbytego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. rzeczowego majątku
trwałego była niŜsza od zbytego w analogicznym okresie roku ubiegłego o 11 930,0 tys. zł,
natomiast wartość wg ceny zbycia była niŜsza o 17 096,3 tys. zł.
NiezaleŜnie od rzeczowego majątku trwałego w księgach SRK S.A. znajduje się majątek
po likwidowanych kopalniach i jako przeznaczony do zbycia zakwalifikowany do towarów.
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. SRK S.A. sprzedała towary o wartości księgowej netto
357,7 tys. zł (o wartości wg ceny zbycia 1 139,1 tys. zł).
Wartość księgowa netto rzeczowego majątku trwałego spółki restrukturyzacyjnej po
dokonaniu ww. sprzedaŜy i likwidacji na dzień 30.09.2011r. wyniosła 283,5 mln zł. Na
majątek ten składały się grunty o wartości księgowej netto 28,5 mln zł, budynki i lokale (179,3
mln zł), obiekty inŜynierii lądowej i wodnej (49,6 mln zł), maszyny i urządzenia techniczne
(25,5 mln zł) oraz środki transportu (0,4 mln zł) i pozostałe środki trwałe (0,2 mln zł).
Największą cześć rzeczowego majątku trwałego SRK S.A. (60% wartości księgowej netto)
stanowiły mieszkania zakładowe (172,5 mln zł).
Na dzień 30.09.2011r. w księgach SRK S.A. znajdował się ponadto majątek zaliczony do
towarów o wartości netto 18,4 mln zł.
Tablica 7c
Zbywanie majątku nieprodukcyjnego przez spółkę restrukturyzacyjną
w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
L.p.
Budynki
i budowle
Grunty
Forma zbycia
Mieszkania
zakładowe
Obiekty
socjalno -bytowe
[ tys. zł ]
Pozostały
Razem majątek trwały
majątek trwały
niewykorzystywany na cele
niewykorzystywany na
produkcyjne
cele produkcyjne
WARTOŚĆ MAJĄTKU NIEPRODUKCYJNEGO
1
Wartość majątku
nieprodukcyjnego netto
na dzień 31.12.2010r.
31 213,2
75 292,3
164 875,4
182,7
29 648,9
301 212,5
2
Wartość majątku
nieprodukcyjnego netto
na dzień 30.09.2009r.
28 535,5
67 901,5
160 633,9
339,8
26 129,0
283 539,7
ZBYWANIE MAJĄTKU NIEPRODUKCYJNEGO
a
1
SprzedaŜ
2
Zbycie w trybie art. 66
ordynacji podatkowej na rzecz
gmin
3
Likwidacja
4
RAZEM
a - wartość księgowa netto na dzień zbycia
b - wartość wg ceny zbycia
b
a
b
a
b
a
b
a
b
a
b
985,6
3 034,1
1 854,0
2 598,9
5 299,5
3 880,1
0,0
0,0
59,5
470,8
8 198,6
9 983,9
0,0
0,0
1 231,5
1 243,7
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
1 231,5
1 243,7
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
414,1
0,0
414,1
985,6
3 034,1
3 085,5
3 842,6
5 299,5
3 880,1
0,0
0,0
59,5
884,9
9 430,1
11 641,7
- 27 -
Tablica 7a
Struktura rzeczowego majątku trwałego spółki restrukturyzacyjnej na dzień 30.09.2011r.
Lp
Wyszczególnienie
1
2
1
Budynki
i lokale
Grunty
3
4
Maszyny
i urządzenia
techniczne
Środki
transportu
Pozostałe
środki
trwałe
5
6
7
8
55 169,8
28 943,1
9
31 213,2
b
8 737 504,3
2 706,0
1 669,0
1 604,0
53,0
451,0
c
28 535,5
179 262,9
49 612,3
25 473,2
444,3
211,5
4
d
8 647 598,1
2 665,0
1 447,0
1 545,0
51,0
444,0
5
c
291,4
1 111,5
11,7
0,0
0,0
0,0
1 526,4
d
363 983,0
144,0
4,0
0,0
0,0
0,0
x
7
Własność
8
9
UŜytkowanie wieczyste
10
11 Obce środki trwałe zaliczone do
aktywów trwałych na podstawie art.3
12 ust.4 ustawy o rachunkowości
c
d
c
d
540,9
65 073,3
27 194,4
8 373 329,8
174 058,8
2 614,0
0,0
0,0
49 590,2
1 443,0
0,0
0,0
25 473,2
1 545,0
0,0
0,0
444,3
51,0
0,0
0,0
211,5
444,0
c
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
d
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
x
13
Nieuregulowany stan prawny
14
c
d
800,2
209 195,0
5 204,1
51,0
22,1
4,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
6 026,4
x
c
d
c
d
0,0
0,0
28 535,5
8 647 598,1
0,0
0,0
179 262,9
2 665,0
0,0
0,0
49 612,3
1 447,0
0,0
0,0
25 473,2
1 545,0
0,0
0,0
444,3
51,0
0,0
0,0
211,5
444,0
x
x
283 539,7
x
c
d
c
d
11 927,4
1 475 604,1
11 824,5
1 411 175,8
160 934,4
4 642,0
160 633,9
4 634,0
39,3
18,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
172 901,1
x
172 458,4
x
308,9
52 754,7
2 985,8
27,0
5 531,2
19,0
738,2
74,0
0,0
0,0
0,0
1,0
9 564,1
x
3
6
Rzeczowe aktywa trwałe ogółem
Nieruchomości obciąŜone hipotekami
440,1
Razem
a
2
185 180,6
Obiekty
inzynierii
lądowej
i wodnej
265,7
301 212,5
x
283 539,7
x
Rzeczowe aktywa trwałe wg stanu prawnego
0,0
250 318,9
x
27 194,4
8 373 329,8
0,0
Rzeczowe aktywa trwałe wg sposobu korzystania
15
Produkcyjne
16
17
Nieprodukcyjne
18
Aktywa socjalno - bytowe
19
Ogółem
20
21
Mieszkania zakładowe
22
Aktywa oddane do korzystania osobom trzecim
23 Na podstawie umów dzierŜawy, najmu
24 lub uŜyczenia
a
b
c
d
c
d
- wartość księgowa netto na dzień 31.12.2010r. w tys. zł
- ilość w odpowiednich jednostkach wg stanu na 31.12.2010r., tj. grunty - w m 2 , mieszkania - ilość mieszkań, pozostałe pozycje - ilość sztuk
- wartość księgowa netto na dzień 30.09.2011r. w tys. zł
- ilość w odpowiednich jednostkach wg stanu na dzień 30.09.2011r., tj. grunty - w m 2 , mieszkania - ilość mieszkań, pozostałe pozycje - ilość sztuk
- 28 -
8. DZIAŁANIA ZMNIEJSZAJĄCE ODDZIAŁYWANIE GÓRNICTWA NA
ŚRODOWISKO NATURALNE
Podstawowymi problemami ekologicznymi górnictwa węgla kamiennego są: wody
zasolone z odwadniania zakładów górniczych, odpady górnicze, zdegradowane,
przeobraŜone działalnością górniczą tereny, emisja zanieczyszczeń pyłowo – gazowych do
powietrza, szkody górnicze (spowodowane wpływami eksploatacji górniczej i oddziaływaniem
górotworu na budowle, drogi, infrastrukturę, grunty rolne i leśne).
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. górnictwo węgla kamiennego odnotowało pobór
wody pitnej i przemysłowej z ujęć powierzchniowych i podziemnych z przeznaczeniem na
dwa podstawowe cele: technologiczne oraz socjalno – bytowe na poziomie 7 006,1 tys. m3.
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. górnictwo odprowadziło do wód powierzchniowych
155 101,4 tys. m3 ścieków, w tym 148 779,9 tys. m3 niewykorzystanych wód dołowych
zawierających ładunek 985,8 tys. ton soli (w przeliczeniu na jony chlorkowe i siarczanowe).
Oznacza to zmniejszenie zrzuconego ładunku soli o 89,8 tys. ton (o ponad 8%),
w porównaniu do analogicznego okresu 2010r.
W kopalniach węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wytworzono
łącznie 24 891,8 tys. ton odpadów górniczych, co wobec 24 596,0 tys. ton odpadów
wytworzonych w analogicznym okresie 2010r., stanowiło zwiększenie ilości obecnie
wytworzonych odpadów o ok. 1%. Ponad 95% wytworzonych odpadów pochodziło
z procesów wzbogacania węgla w zakładach przeróbczych kopalń.
Kopalnie w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wykorzystały gospodarczo na powierzchni
20 577,2 tys. ton odpadów (wobec 24 018,7 tys. ton w analogicznym okresie 2010r.), tj.
ok. 83% ogólnej ilości odpadów górniczych wytworzonych. Zagospodarowane odpady
posłuŜyły głównie do niwelacji terenów (w tym do rekultywacji oraz usuwania szkód
górniczych), robót inŜynieryjnych oraz hydrotechnicznych jak równieŜ do produkcji materiałów
budowlanych. Na powierzchni kopalnie w okresie styczeń – wrzesień 2011r. złoŜyły 3 914,8
tys. ton wytworzonych odpadów (wobec 599,7 tys. ton zeskładowanych w analogicznym
okresie 2010r.), natomiast na dole ulokowały 469,7 tys. ton odpadów. NaleŜy uwaŜać, Ŝe
zeskładowane obecnie w znaczącej ilości na powierzchni odpady górnicze (ponad 3,9 mln
ton) zostaną w późniejszym okresie przez kopalnie zagospodarowane.
Kopalnie w okresie styczeń – wrzesień 2011r. przyjęły ponadto 1 393,6 tys. ton odpadów
obcych (wobec 1 206,5 tys. ton w okresie styczeń – wrzesień 2010r.), głównie popiołów lotnych
i ŜuŜli, wykorzystując je do podsadzki hydraulicznej i profilaktyki przeciwpoŜarowej na dole.
Wielkość emisji zanieczyszczeń pyłowo – gazowych do powietrza atmosferycznego przez
górnictwo w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosła 642,9 tys. ton, z czego 642,4 tys. ton
stanowiła emisja gazów, w tym 638,7 tys. ton emisja tzw. gazów cieplarnianych. W porównaniu
z analogicznym okresem 2010r., wyemitowana obecnie ilość gazów cieplarnianych zmniejszyła się
o ponad 6%.
Spółki węglowe zakończyły w okresie styczeń – wrzesień 2011r. prace rekultywacyjne
i zagospodarowanie na powierzchni obejmującej 78,5 ha terenów zdegradowanych działalnością
przemysłową.
Do waŜniejszych efektów ekologicznych uzyskanych w wyniku realizacji przez
przedsiębiorstwa górnicze w okresie styczeń – wrzesień 2011r. zadań z zakresu ochrony
środowiska naleŜy zaliczyć:
-
zmniejszenie przez KWK „Ziemowit” (KW S.A.) w wyniku działań górniczo-geologicznych
„u źródła” zrzutu chlorków i siarczanów do wód powierzchniowych o 196,0 ton,
zagospodarowanie przez KWK „Mysłowice-Wesoła” w podziemnych wyrobiskach kopalni 88,4 tys.
ton odpadów energetycznych,
zakończenie przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń S.A. rekultywacji zwałowiska „Marian-Wschód”
o powierzchni 22,0 ha po byłej KWK Jan Kanty”,
zakończenie przez Południowy Koncern Węglowy S.A. rekultywacji technicznej
i biologicznej wydzielonej części obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych w LibiąŜu
o powierzchni 7,9 ha w ZK „Janina”,
- 29 -
rekultywacja powierzchni w drodze sukcesji naturalnej (36,6 ha) części terenu obszaru
zwałowiska odpadów wydobywczych w Smolnicy-Leboszowicach w KWK „Knurów-Szczygłowice”
(KW S.A.).
Do waŜniejszych innych przedsięwzięć proekologicznych realizowanych w okresie styczeń –
wrzesień 2011r. naleŜały:
-
budowa instalacji przemysłowego wykorzystania popiołów lotnych w KWK „KnurówSzczygłowice”,
budowa nowego rurociągu do podawania mieszanin doszczelniających w Szybie JAS II w KWK
„Jas-Mos”,
realizacja zadań związanych ze zwiększeniem ilości i moŜliwości wykorzystania ujmowanego
metanu w KWK „Borynia” i KWK „Krupiński”,
realizacja przedsięwzięć związanych z gospodarką zasolonymi wodami dołowymi, wodami
przemysłowymi oraz deszczowymi w KWK „Budryk”,
rekultywacja terenów zdegradowanych przez KWK „Knurów – Szczygłowice” (obszar „Jagielnia”)
i KWK „Chwałowice” (teren „Kielowiec”).
Wysokość opłat za korzystanie ze środowiska (tzw. „opłat ekologicznych”) naliczonych
kopalniom węgla kamiennego za okres styczeń – wrzesień 2011r. wyniosła łącznie 41 900,9 tys.
zł, co w porównaniu z wysokością naliczonych opłat za analogiczny okres 2010r., stanowiło ich
zmniejszenie o 8 351,4 tys. zł (o ok. 17%). Ograniczenie wysokości opłat spowodowane było
głównie zmniejszeniem ilości soli zrzuconej przez górnictwo do środowiska.
Na ogólną wysokość opłat ekologicznych naliczonych kopalniom węgla kamiennego za
okres styczeń – wrzesień 2011r., zasadniczy wpływ miały (podobnie jak za analogiczny okres
2010r.) opłaty za odprowadzanie zasolonych wód dołowych do wód powierzchniowych, które
wyniosły 33 023,0 tys. zł (co stanowiło ok. 79% sumarycznej wysokości naliczonych górnictwu
opłat ekologicznych).
Z kolei łączna wysokość pozostałych opłat ekologicznych naliczonych górnictwu węgla
kamiennego za okres styczeń – wrzesień 2011r. wyniosła 8 877,8 tys. zł (ok. 21% sumy
naliczonych górnictwu opłat za korzystanie ze środowiska). Opłaty te naliczone zostały m.in. za:
-
pobór wody,
odprowadzanie róŜnego rodzaju ścieków (z wyłączeniem wód zasolonych) do wód
powierzchniowych,
składowanie odpadów górniczych na powierzchni,
odprowadzanie wód opadowych i roztopowych pochodzących z powierzchni zanieczyszczonych,
wprowadzanie zanieczyszczeń pyłowo - gazowych do powietrza,
spalanie paliw w silnikach spalinowych,
przeładunek benzyn silnikowych,
składowanie odpadów innych niŜ górnicze,
wykorzystanie gruntów rolnych i leśnych na inne cele.
Wysokość kar wymierzonych kopalniom węgla kamiennego za działalność niezgodną
z obowiązującymi przepisami ochrony środowiska wyniosła w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
łącznie 171,8 tys. zł (wobec 210,0 tys. zł w analogicznym okresie 2010r.).
Nakłady finansowe poniesione przez górnictwo w okresie styczeń – wrzesień 2011r. na
realizację zadań z zakresu rekultywacji i zagospodarowania terenów zdegradowanych
działalnością przemysłową zamknęły się kwotą 33 353,8 tys. zł (wobec 40 295,1 tys. zł
w analogicznym okresie 2010r.).
Wydatki na usuwanie szkód górniczych wyrządzonych ruchem zakładów górniczych na
powierzchni w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosły 270 233,4 tys. zł (wobec 200 148,0
tys. zł wydatkowanych w analogicznym okresie 2010r.).
- 30 Tablica 8a
Wielkości rzeczowe charakteryzujące oddziaływanie górnictwa węgla kamiennego
na środowisko w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
Lp
Wyszczególnienie
Jedn.
miary
0
1
2
Wykonanie
w okresie
I-IX.2010r.
3
Wykonanie
w okresie
I-IX.2011r.
RóŜnica
[ ilość ]
1
2
2.1
2.2
Pobór wody pitnej i przemysłowej z ujęć powierzchniowych i podziemnych
Odprowadzanie ścieków do wód powierzchniowych - ogółem
w tym: wody dołowe
ładunek Cl + SO4 w wodach dołowych
tys. m
3
tys. m
3
tys. m
ton
3
4
7 251,6
166 962,2
159 448,8
5
7 006,1
155 101,4
-245,5
-11 860,8
-10 668,9
-89 826,7
148 779,9
1 075 630,6
985 803,9
Wytwarzanie odpadów górniczych - ogółem
3
(odpady z robót przygotowawczych na dole + odpady z zakładów przeróbki
mechanicznej węgla)
tys. ton
24 596,0
24 891,8
295,8
3.1
3.2
3.3
4
5
6
Składowanie odpadów górniczych na powierzchni
Gospodarcze wykorzystanie odpadów górniczych na powierzchni
Zagospodarowanie odpadów górniczych na dole
Zagospodarowanie odpadów obcych na dole
Emisja pyłów
Emisja gazów - ogółem
tys. ton
ton
599,7
24 018,7
515,4
1 206,5
484,2
697 959,0
3 914,8
20 577,2
469,7
1 393,6
534,4
642 354,4
ton
681 390,6
638 697,9
ton
4 849,0
5 536,7
3 315,1
-3 441,5
-45,7
187,1
50,2
-55 604,6
-42 692,7
687,7
6.1
7
8
9
10
10.1
w tym: gazy cieplarniane
Spalanie paliw w silnikach spalinowych
Odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych pochodzących
z powierzchni utwardzonych
Wykorzystanie gruntów rolnych i leśnych na inne cele
Powierzchnia terenów zdegradowanych objęta pracami rekultywacyjnymi
i zagospodarowaniem
w tym: powierzchnia, na której wyŜej wymienione prace zakończono
tys. ton
tys. ton
tys. ton
ton
1 860,4
1 595,1
-265,3
ha
405,7
407,1
1,4
ha
478,2
437,4
-40,8
ha
7,7
78,5
70,8
tys. m
2
Tablica 8b
Opłaty naliczone i kary wymierzone za korzystanie ze środowiska oraz poniesione przez
górnictwo węgla kamiennego koszty rekultywacji i usuwania szkód górniczych
w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
Lp
Wyszczególnienie
0
1
1
2
2.1
3
4
5
5.1
6
Pobór wody pitnej i przemysłowej z ujęć powierzchniowych
i podziemnych
Odprowadzanie ścieków do wód powierzchniowych - ogółem
w tym: ładunek Cl + SO4 w wodach dołowych
Składowanie odpadów górniczych na powierzchni
Emisja pyłów
Emisja gazów - ogółem
w tym: gazy cieplarniane
8
9
Spalanie paliw w silnikach spalinowych
Odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych pochodzących
z powierzchni utwardzonych
Wykorzystanie gruntów rolnych i leśnych na inne cele
Inne niewymienione - ogółem
10
Opłaty razem (1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9)
11
Kary - ogółem
7
11.1
12
w tym: za przekroczenie dopuszczalnych parametrów
Cl + SO 4 w wodach dołowych
Powierzchnia terenów zdegradowanych objęta pracami
rekultywacyjnymi i zagospodarowaniem
12.1
w tym: powierzchnia, na której wyŜej wymienione
prace zakończono
13
14
Usuwanie szkód górniczych
OGÓŁEM OPŁATY, KARY I KOSZTY (10 + 11 + 12 + 13)
Wykonanie
w okresie
I-IX.2010r.
Wykonanie
w okresie
I-IX.2011r.
[ tys. zł. ]
3
2
RóŜnica
4
975,5
978,7
3,2
46 523,9
38 394,6
-8 129,3
41 697,2
33 023,0
-8 674,2
0,0
216,9
1 350,6
0,0
245,6
1 280,7
0,0
28,7
-69,9
326,3
333,5
7,2
175,8
187,9
12,1
369,8
245,7
-124,1
454,4
185,4
392,8
174,9
-61,6
-10,5
50 252,3
41 900,9
-8 351,4
210,0
171,8
-38,2
0,0
0,0
0,0
40 295,1
33 353,8
-6 941,3
1 411,9
2 619,3
1 207,4
200 148,0
290 905,4
270 233,4
345 659,9
70 085,4
54 754,5
- 31 -
9. REALIZACJA INWESTYCJI W GÓRNICTWIE WĘGLA KAMIENNEGO
Poniesione nakłady inwestycyjne w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosły 2 171,7 mln zł
i były o 592,8 mln zł wyŜsze niŜ w analogicznym okresie 2010r.
Nakłady poniesione na zakup maszyn i urządzeń były o 466,0 mln zł wyŜsze niŜ
porównywalnym okresie 2010r.
Na realizację zadań w zakresie wyrobisk górniczych w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
poniesiono nakłady wyŜsze o 78,9 mln zł.
Nakłady na poprawę jakości węgla kamiennego były wyŜsze o 63,5 mln zł, natomiast na
ochronę środowiska wyŜsze o 5,4 mln zł.
W okresie styczeń – wrzesień 2011r. przedsiębiorstwa górnicze realizując zadania
inwestycyjne angaŜowały środki własne oraz leasing finansowy, a ich zaawansowanie
wynosiło odpowiednio: 1 942,1 mln zł i 229,7 mln zł.
Wskaźnik natęŜenia inwestycji w okresie styczeń – wrzesień 2011r. kształtował się na
poziomie 38,80 zł/t i w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. był wyŜszy o 10,83 zł/t.
Wskaźnik natęŜenia inwestycji maszynowych wyniósł 16,99 zł/t i był wyŜszy o 8,40 zł/t.
Tablica 9a
Nakłady inwestycyjne i źródła ich finansowania w 2011r.
Wykonanie styczeń - wrzesień
Lp.
Wyszczególnienie
0
1
RóŜnica
2010r.
2011r.
[ tys. zł ]
I
Nakłady inwestycyjne ogółem
1
2
3
4
5
Wyrobiska górnicze
Zakłady wzbogacania węgla
Ochrona środowiska
Zakupy maszyn i urzadzeń
Pozostałe inwestycje
II
1
2
3
4
w tym:
Źródła finansowania ogółem
w tym:
Środki własne
Fundusze ochrony środowiaska i gospodarki wodnej
Kredyty i poŜyczki
Inne (leasing finansowy)
2
3
1 578 939,5
2 171 738,4
592 798,9
4
638 866,2
85 332,5
17 304,4
485 226,1
352 210,3
717 723,6
148 807,8
22 731,0
951 273,3
331 202,7
78 857,4
63 475,3
5 426,6
466 047,2
-21 007,6
1 578 939,5
2 171 738,4
592 798,9
1 358 229,0
0,0
0,0
220 710,5
1 942 053,3
0,0
0,0
229 685,1
583 824,3
0,0
0,0
8 974,6
- 32 -
10.
FINANSOWANIE DZIAŁAŃ RESTRUKTURYZACYJNYCH
W GÓRNICTWIE ZE ŚRODKÓW BUDśETU PAŃSTWA
Tablica 10
Finansowanie ze środków dotacji budŜetowej działań restrukturyzacyjnych
w górnictwie węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
`
ZADANIA
Lp.
Planowane
środki
budŜetowe
[ w tys. zł ]
1
0
Wydatki na realizację zadań wynikajacych z ustawy z dnia
7 września 2007r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego
w latach 2008-2015 (Dz.U. Nr 192, poz. 1379)
Zaawansowanie
realizacji planu
rocznego [ % ]
(kol. 3/ kol. 2)
x 100
3
4
408 269,2
285 777,5
70,0
211 949,2
142 099,1
67,0
17 100,0
5 307,7
31,0
44 946,3
23 240,1
51,7
Uprawnienia do bezpłatnego węgla dla emerytów i rencistów z kopalń
postawionych w stan likwidacji przed 1 stycznia 2007r.
25 777,8
11 621,8
45,1
Renty wyrównawcze przysługujące od kopalń całkowicie likwidowanych
19 168,5
11 618,3
60,6
4.
WYPŁATY EKWIWALENTÓW PIENIĘśNYCH z tytułu prawa do bezpłatnego
węgla przysługującego emerytom i rencistom z kopalń całkowicie
likwidowanych, wypłacanych przez ZUS wraz z kosztem ich obsługi
129 473,7
111 530,6
86,1
5.
MONITORING procesów związanych z funkcjonowaniem górnictwa węgla
kamiennego oraz innych czynności zleconych przez ministra właściwego do
spraw gospodarki dotyczących restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego
4 800,0
3 600,0
75,0
NAPRAWIANIE SZKÓD GÓRNICZYCH wywołanych ruchem zlikwidowanego
zakładu górniczego, w tym szkód powstałych w wyniku reaktywacji starych
zrobów
3.
ROSZCZENIA PRACOWNICZE
3.2
w tym
2.
w tym
1.
LIKWIDACJA KOPALŃ - finansowanie zadań dotyczących likwidacji kopalń
oraz działań wykonywanych po zakończeniu całkowitej likwiadacji kopalń oraz
zadań związanych z zabezpieczeniem kopalń sąsiednich przed zagroŜeniem
wodnym, gazowym oraz poŜarowym w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalń
3.1
0
2
Wykorzystane
środki budŜetowe
[ w tys. zł ]
- 33 -
11.
WYNIKI EKONOMICZNO – FINANSOWE ORAZ SYNTETYCZNA
OCENA ZJAWISK ZWIĄZANYCH Z RESTRUKTURYZACJĄ
GÓRNICTWA WĘGLA KAMIENNEGO
11.1. Wyniki ekonomiczno – finansowe
Zgodnie ze sprawozdaniem Głównego Urzędu Statystycznego G-09.5 „Sprawozdanie
o przychodach, kosztach i wynikach z działalności w górnictwie węgla kamiennego”, wynik
finansowy netto górnictwa węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. był
dodatni i wyniósł 1 795,4 mln zł. W porównaniu do analogicznego okresu 2010r., w którym
wynik finansowy netto górnictwa wynosił 807,5 mln zł, nastąpiła poprawa o 987,9 mln zł.
NaleŜy zaznaczyć, Ŝe sprawozdanie G-09.5 jest sporządzane przez spółki górnicze (w
tym m.in. przez JSW S.A.) według polskich przepisów ustawy o rachunkowości (PSR).
Zaprezentowane w niniejszym dokumencie dane uwzględniają więc wyniki JSW S.A.
według PSR, natomiast opublikowane przez Spółkę w dniu 14.11.2011 r. wyniki zostały
sporządzone według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej
(MSSF).
Struktura wyniku finansowego uzyskanego w okresie styczeń – wrzesień 2011r.,
w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., przedstawiała się następująco:
[ tys. zł ]
I - IX. 2010r.
−
−
−
−
−
−
−
−
−
wynik ze sprzedaŜy węgla
wynik na pozostałej sprzedaŜy
wynik na pozostałej działalności operacyjnej
wynik na działalności operacyjnej
wynik na działalności finansowej
wynik zdarzeń nadzwyczajnych
wynik finansowy brutto
obowiązkowe obciąŜenie wyniku finansowego brutto
wynik finansowy netto
1 641 649
-27 765
-386 636
1 227 248
-78 024
-6 981
1 142 243
334 729
807 514
I - IX. 2011r.
3 804 951
32 392
-1 041 551
2 795 792
-122 932
-11 015
2 661 845
866 397
1 795 448
RóŜnica
2 163 302
60 157
-654 915
1 568 544
-44 908
-4 034
1 519 602
531 668
987 934
Poprawa wyniku finansowego netto górnictwa węgla kamiennego była przede wszystkim
skutkiem zwiększenia zysku ze sprzedaŜy węgla (o 2 163,3 mln zł), pomimo zwiększenia
straty na pozostałej działalności operacyjnej (o 654,9 mln zł) oraz straty na działalności
finansowej (o 44,9 mln zł).
Górnictwo węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. uzyskało dodatni
wynik ze sprzedaŜy węgla kamiennego w wysokości 3 805,0 mln zł.
Przychody ze sprzedaŜy węgla uzyskane w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosły
19 541,9 mln zł i w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. zwiększyły się o 22,4%.
Zadecydował o tym wzrost wielkości sprzedanego węgla (o 3,2% w porównaniu do okresu
styczeń – wrzesień 2010r.) oraz wzrost średniej ceny zbytu węgla o 18,5%. Koszty
sprzedanego węgla w okresie styczeń – wrzesień 2011r. były wyŜsze o 9,8% niŜ
w analogicznym okresie 2010r. i kształtowały się na poziomie 15 736,9 mln zł.
Wynik górnictwa węgla kamiennego na pozostałej działalności operacyjnej uległ
pogorszeniu z -386,6 mln zł w okresie styczeń – wrzesień 2010r. do -1 041,6 mln zł
w analogicznym okresie 2011r. Strata na pozostałej działalności operacyjnej była skutkiem
poniesionych kosztów na tej działalności w wysokości 1 651,8 mln zł przy uzyskanych
przychodach w wysokości 610,2 mln zł.
Wynik na działalności finansowej w okresie styczeń – wrzesień 2011r. był ujemny
i wyniósł -122,9 mln zł. W porównaniu do okresu styczeń – wrzesień 2010r. (w którym wynik
ten był równieŜ ujemny) nastąpiło jego pogorszenie o 44,9 mln zł. Przychody na działalności
finansowej w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosły 249,8 mln zł, koszty finansowe
natomiast kształtowały się na poziomie 372,7 mln zł
- 34 -
Tablica 11.1
Podstawowe wskaźniki techniczne, ekonomiczne i finansowe górnictwa węgla kamiennego
w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
`
2010r.
Lp.
Wyszczególnienie
rok
2
3
4
5
6
tys. ton
76 154
56 457
55 975
99,1
Wydobycie dzienne
t/d
297 952
296 843
291 167
98,1
Średni jednostkowy koszt wydobycia
zł/t
260,05
260,73
275,62
105,7
4
5
6
7
8
9
Wydobycie ogółem
SprzedaŜ ogółem
75 207
55 266
57 053
103,2
tys. ton
64 584
46 433
52 504
113,1
tys. ton
10 623
8 833
4 549
51,5
zł/t
292,52
288,95
342,52
118,5
tys. ton
4 066
4 869
1 834
37,7
Stan zatrudnienia ogółem na koniec okresu
osób
114 089
116 087
113 747
98,0
Zmiana stanu zatrudnienia do grudnia poprzedniego
roku
osób
-4 786
-2 788
-342
12,3
kraj
wywóz do UE i eksport poza UE
Średnia cena zbytu węgla ogółem
Stan zapasów węgla na koniec okresu
Wydajność
t/prac/rok
671
496
509
102,5
tys. zł
25 375 268
16 724 908
20 508 113
122,6
tys. zł
21 999 362
15 969 333
19 541 878
122,4
tys. zł
23 579 013
15 582 665
17 846 269
114,5
w tym na sprzedaŜy węgla
tys. zł
19 578 467
14 327 684
15 736 928
109,8
Wynik ze sprzedaŜy węgla
tys. zł
2 420 895
1 641 649
3 804 951
231,8
10
Przychody ogółem
11
Koszty ogółem
13
14
15
wskaźniki finansowe
w tym ze sprzedaŜy węgla
12
kol.5/kol.4
tys. ton
w tym
3
Dynamika
[%]
styczeń wrzesień
1
wskaźniki zatrudnieniawskaźniki techniczno-ekonomiczne
2
2011r.
styczeń wrzesień
0
1
Jedn.
miary
Wynik finansowy netto
tys. zł
1 412 028
807 514
1 795 448
222,3
NaleŜności
tys. zł
1 988 825
2 289 960
2 345 480
102,4
Zobowiązania (długo- i krótkoterminowe)
tys. zł
8 594 151
1 420 079
7 572 045
1 927 104
6 813 087
1 537 669
90,0
79,8
w tym długoterminowe
tys. zł
16
Wskaźnik płynności finansowej III stopnia
1,22
1,41
1,82
128,8
17
Wskaźnik rentowności netto
6,0
4,8
10,1
209,2
- 35 -
Wynik finansowy uzyskany przez górnictwo węgla kamiennego
w okresie styczeń – wrzesień 2011r.
Koszty
Przychody
tys. zł
tys. zł
Wynik ze sprzedaŜy ogółem
15 810 663
3 837 343
19 648 006
w tym:
Wynik ze sprzedaŜy węgla
15 736 928
3 804 950
19 541 878
Wynik na pozostałej działalności
operacyjnej
1 651 845
-1 041 551
610 294
Wynik na działalności operacyjnej
17 462 508
2 795 792
20 258 301
Wynik na działalności finansowej
372 721
-122 932
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych
-11 016
Wynik finansowy brutto
2 661 845
Obowiązkowe obciąŜenia
wyniku finansowego
866 396
Wynik finansowy netto
1 795 448
249 790
- 36 -
11.2. Syntetyczna ocena zjawisk związanych z funkcjonowaniem górnictwa węgla
kamiennego
Styczeń – wrzesień 2010 rok
Wydajność ogólna w okresie styczeń – wrzesień 2010r.
wyniosła 496 ton/prac/rok.
Styczeń – wrzesień 2011 rok
Wzrost o 13 kg/pdn wydajności ogólnej, w porównaniu do
okresu styczeń – wrzesień 2010r., do poziomu 509 kg/pdn.
zjawisko pozytywne
zjawisko pozytywne
Pełna realizacja wpłat naleŜnych ZUS, FP, FGŚP
100,0%
Pełna realizacja wpłat naleŜnych ZUS, FP, FGŚP
100,0%
zjawisko pozytywne
zjawisko pozytywne
Pełna realizacja zobowiązań wobec budŜetu państwa
100 %
Pełna realizacja zobowiązań wobec budŜetu państwa
100 %
zjawisko pozytywne
zjawisko pozytywne
Średnia cena zbytu węgla ogółem w okresie styczeń – wrzesień
2010r., wyniosła 288,95 zł/t.
Wzrost średniej ceny zbytu węgla ogółem, za okres styczeń wrzesień 2011r., w porównaniu do analogicznego okresu 2010r.,
o 53,57 zł/t, tj. o 18,5%, do poziomu 342,52 zł/t.
zjawisko pozytywne
zjawisko pozytywne
Wynik finansowy netto w okresie styczeń – wrzesień 2010r.
wyniósł 807,5 mln zł. Wynik ten osiągnięto przy wyniku ze
sprzedaŜy węgla w wysokości 1 641,6 mln zł.
zjawisko pozytywne
Wskaźnik rentowności netto w okresie styczeń – wrzesień
2010r. był dodatni i wyniósł 4,8%.
zjawisko pozytywne
Stan zobowiązań na koniec września 2010r. wyniósł 7 572,0
mln zł, w tym zobowiązania długoterminowe 1 927,1 mln zł.
zjawisko negatywne
Stan naleŜności na koniec września 2010r. wyniósł 2 290,0 mln zł.
Saldo zobowiązań i naleŜności na koniec 2010r. wynosiło 5 282
mln zł.
zjawisko negatywne
Niski poziomu wskaźników płynności finansowej III i II
stopnia. Wskaźniki płynności finansowej w okresie styczeń –
wrzesień 2010r. kształtowały się następująco:
III stopnia - na poziomie 1,41
II stopnia - na poziomie 0,83
Zadowalający poziom wskaźników określający minimum
bezpieczeństwa finansowego wynosi odpowiednio:
III stopień 1,2 – 2,0 , II stopień - 1,0.
zjawisko negatywne
Poprawa wyniku finansowego netto o 987,9 mln zł, w porównaniu
do okresu styczeń – wrzesień 2010r., do poziomu 1 795,4 mln zł, przy
wyniku ze sprzedaŜy węgla w wysokości 3 804,9 mln zł.
zjawisko pozytywne
Poprawa wskaźnika rentowności netto, w porównaniu do
okresu styczeń – wrzesień 2010r. o 5,3 punktów %, do poziomu
10,1%.
zjawisko pozytywne
Zmniejszenie o 759,0 mln zł, w porównaniu do stanu na koniec
września 2010r., stanu zobowiązań, do poziomu 6 813,1 mln
zł, w tym długoterminowych o 389,4 mln zł, do 1 537,7 mln zł.
zjawisko pozytywne
Wzrost o 55,5 mln zł, w porównaniu do stanu na koniec września
2010r., stanu naleŜności, do poziomu 2 345,5 mln zł.
zjawisko negatywne
Poprawa poziomu wskaźników płynności finansowej III i II
stopnia. Wskaźniki płynności finansowej kształtowały się
następująco:
III stopnia - na poziomie 1,82
II stopnia - na poziomie 1,36
Zadowalający poziom wskaźników określający minimum
bezpieczeństwa finansowego wynosi odpowiednio:
III stopień 1,2 – 2,0 , II stopień - 1,0.
zjawisko pozytywne