tekst wrzesniowy 2011
Transkrypt
tekst wrzesniowy 2011
MINISTERSTWO GOSPODARKI INFORMACJA o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego we wrześniu oraz w okresie styczeń – wrzesień 2011r. Opracowanie obejmuje dane przedsiębiorstw górniczych w rozumieniu ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008 – 2015. Warszawa, listopad 2011 rok -1- W dniu 31 lipca 2007r. Rada Ministrów przyjęła dokument „Strategia działalności górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2007 – 2015” określający poŜądane, z punktu widzenia Państwa Polskiego, kierunki funkcjonowania w tych latach sektora górnictwa węgla kamiennego. Wyznaczone w strategii rządowej kierunki stanowią ogólne wytyczne dla kształtowania strategii funkcjonowania poszczególnych spółek węglowych w latach 2007 – 2015. W strategii rządowej określono, Ŝe celem polityki Państwa w stosunku do sektora górnictwa węgla kamiennego jest racjonalne i efektywne gospodarowanie złoŜami węgla znajdującymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tak, aby zasoby te słuŜyły kolejnym pokoleniom Polaków. Przyjęto, Ŝe cel ten będzie realizowany poprzez działania zgrupowane wokół następujących celów cząstkowych: - - zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez zaspokojenie krajowego zapotrzebowania na węgiel kamienny, w tym równieŜ wykorzystanie węgla do produkcji paliw płynnych i gazowych, utrzymanie konkurencyjności polskiego węgla kamiennego w warunkach gospodarki wolnorynkowej, zapewnienie stabilnych dostaw węgla kamiennego o wymaganej jakości do odbiorców krajowych i zagranicznych, wykorzystanie nowoczesnych technologii w sektorze górnictwa węgla kamiennego dla zwiększenia konkurencyjności cenowej, bezpieczeństwa pracy, ochrony środowiska oraz stworzenia podstaw pod rozwój technologiczny i naukowy w szczególności regionu śląskiego i małopolskiego. Dla osiągnięcia określonego celu strategicznego oraz celów cząstkowych przyjęto, Ŝe realizacja wszystkich koniecznych działań powinna uwzględniać: 1. Poszukiwanie nowych moŜliwości wykorzystania węgla oraz nowych odbiorców; 2. Dostosowywanie zdolności produkcyjnych górnictwa do moŜliwości sprzedaŜy węgla kamiennego na rynku; 3. Utrzymywanie kosztów produkcji węgla w kopalniach na poziomie konkurencyjnym w stosunku do cen węgla i utrzymywanie tym samym przez spółki węglowe ekonomicznej efektywności; 4. Utrzymywanie zadowalającego poziomu płynności finansowej oraz zdolności kredytowej przez spółki węglowe; 5. Zapewnienie stabilnych i bezpiecznych ekonomicznie miejsc pracy w kopalniach węgla kamiennego oraz racjonalne gospodarowanie zasobami pracy; 6. Prowadzenie przez zarządy spółek węglowych efektywnej polityki zarządzania pozaprodukcyjnymi rzeczowymi aktywami trwałymi i długoterminowymi aktywami finansowymi; 7. Podjęcie przez spółki węglowe działań związanych ze zwiększeniem przychodów poprzez racjonalne gospodarowanie produktami ubocznymi i odpadami (np. metan, skała płonna, woda, złom); 8. Podjęcie przez spółki węglowe działań zmierzających do maksymalnego ograniczania kosztów powstających między producentem a ostatecznym odbiorcą węgla (kosztów usług związanych z dystrybucją i transportem węgla). Prawną podstawą realizacji strategii rządowej jest ustawa z dnia 7 września 2007r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008 – 2015 (Dz. U. Nr 192, poz.1379). -2- SPIS 1. 2. 3. 4. TREŚCI SYTUACJA NA RYNKU ZBYTU WĘGLA KAMIENNEGO .............................. 3 1.1. SYTUACJA NA RYNKU ŚWIATOWYM......................................................................................................... 3 1.2. WYDOBYCIE I SPRZEDAś WĘGLA KAMIENNEGO .................................................................................... 6 1.3. CENY ZBYTU WĘGLA KAMIENNEGO ...................................................................................................... 7 ZADANIA WYKONYWANE W TRAKCIE LIKWIDACJI KOPALŃ ORAZ DZIAŁANIA WYKONYWANE PO ZAKOŃCZENIU LIKWIDACJI KOPALŃ ....10 2.1. ZADANIA WYKONYWANE W TRAKCIE LIKWIDACJI KOPALŃ ORAZ DZIAŁANIA WYKONYWANE PO ZAKOŃCZENIU LIKWIDACJI KOPALŃ .............................................................................................. 10 2.2 NAPRAWIANIE SZKÓD WYWOŁANYCH RUCHEM ZAKŁADU GÓRNICZEGO ................................................ 11 R E S T R U K T U R Y Z A C J A Z A T R U D N I E N I A ........................................12 3.1. STAN I STRUKTURA ZATRUDNIENIA W GÓRNICTWIE WĘGLA KAMIENNEGO............................................. 12 3.2. FINANSOWANIE Z BUDśETU PAŃSTWA ŚWIADCZEŃ EMERYTÓW I RENCISTÓW KOPALŃ CAŁKOWICIE LIKWIDOWANYCH .............................................................................................................................. 15 3.3. BEZPIECZEŃSTWO PRACY W GÓRNICTWIE WĘGLA KAMIENNEGO ......................................................... 15 ZOBOWIĄZANIA I NALEśNOŚCI GÓRNICTWA ........................................18 4.1. STAN ORAZ STRUKTURA ZOBOWIĄZAŃ I NALEśNOŚCI ......................................................................... 18 4.2. RESTRUKTURYZACJA ZOBOWIĄZAŃ ................................................................................................... 20 5. REALIZACJA PŁATNOŚCI PUBLICZNOPRAWNYCH.................................21 6. KSZTAŁTOWANIE SIĘ KOSZTÓW PRODUKCJI WĘGLA ..........................23 7. STAN I STRUKTURA ŚRODKÓW TRWAŁYCH SPÓŁEK WĘGLOWYCH......25 7.1. STAN I STRUKTURA ŚRODKÓW TRWAŁEGO SPÓŁEK PRODUKCYJNYCH ................................................. 25 7.2. ZBYWANIE I STRUKTURA RZECZOWEGO MAJĄTKU TRWAŁEGO SPÓŁKI RESTRUKTURYZACJI KOPALŃ S.A. ................................................................................................................................... 26 8. DZIAŁANIA ZMNIEJSZAJĄCE ODDZIAŁYWANIE GÓRNICTWA NA ŚRODOWISKO NATURALNE ..................................................................28 9. REALIZACJA INWESTYCJI W GÓRNICTWIE WĘGLA KAMIENNEGO........31 10. FINANSOWANIE DZIAŁAŃ RESTRUKTURYZACYJNYCH W GÓRNICTWIE ZE ŚRODKÓW BUDśETU PAŃSTWA.......................................................32 11. W Y N I K I E K O N O M I C Z N O – F I N A N S O W E O R A Z S Y N T E T Y C Z N A OCENA ZJAWISK ZWIĄZANYCH Z RESTRUKTURYZACJĄ G Ó R N I C T W A W Ę G L A K A M I E N N E G O .............................................33 11.1. WYNIKI EKONOMICZNO – FINANSOWE ................................................................................................ 33 11.2. SYNTETYCZNA OCENA ZJAWISK ZWIĄZANYCH Z FUNKCJONOWANIEM GÓRNICTWA WĘGLA KAMIENNEGO ..................................................................................................... 36 -3- 1. SYTUACJA NA RYNKU ZBYTU WĘGLA KAMIENNEGO 1.1. Sytuacja na rynku światowym Rynek węgla energetycznego w Europie charakteryzował się duŜymi zapasami węgla w głównych portach Europy Zachodniej. W największym terminalu EMO w Rotterdamie zapasy węgla wynosiły 3,2 mln ton, a w terminalu OBA w Amsterdamie sięgały 2,9 mln ton. Poza niskim zapotrzebowaniem na bieŜące dostawy, do wzrostu zapasów węgla w portach ARA przyczyniły się trudności z transportem węgla barkami do odbiorców w Niemczech, związane z niskim stanem wody na Renie. W ciągu pierwszych siedmiu miesięcy 2011r. na rynek niemiecki trafiło z importu 17,9 mln ton węgla, co w porównaniu z rokiem ubiegłym oznaczało wzrost o 6%. Wzrost zapasów węgla wystąpił równieŜ w Wielkiej Brytanii. Według danych brytyjskiego departamentu ds. energii i zmian klimatycznych (DECC), na koniec lipca 2011r. sięgały one 16 mln ton, z czego 13,6 mln ton zgromadziły elektrownie. Był to najwyŜszy poziom składów w Wielkiej Brytanii od początku bieŜącego roku. Wynikało to ze spadku zuŜycia węgla w elektrowniach (o prawie 5% w okresie kwiecień – czerwiec) oraz wzrostu importu węgla. W ciągu pierwszych siedmiu miesięcy do Wielkiej Brytanii trafiło 13,8 mln ton węgla energetycznego z importu, tj. o 54% więcej niŜ w tym samym okresie 2010r. Import węgla do Francji zmniejszył się o ponad 1 mln ton w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. (w ciągu pierwszych siedmiu miesięcy 2011r. trafiło ok. 9 mln ton węgla). ZuŜycie węgla we Francji spadło do najniŜszego poziomu w lipcu. Przyczyniły się do tego niskie, jak na tę porę roku temperatury, które spowodowały zmniejszenie zuŜycia energii potrzebnej do zasilania urządzeń klimatyzacyjnych. We wrześniu ceny węgla w portach ARA utrzymywały się na stabilnym poziomie z niewielką tendencją spadkową, a ich wysokość kształtowały głównie czynniki związane z umacniającym się kursem euro oraz stabilnym rynkiem energii w Europie. Średniomiesięczny indeks węglowy DES ARA we wrześniu 2011r. wyniósł 123,49 USD/t i w porównaniu do sierpnia obniŜył się o 1,32 USD/t (o1,1%). Indeksy cen węgla DES ARA Index * NEWC Index ** RB Index *** sierpień wrzesień a styczeń 124,75 luty 119,25 marzec 125,14 kwiecień 128,02 maj 122,75 czerwiec 122,80 lipiec 123,49 124,81 123,49 b 102,0 95,6 104,9 102,3 95,9 100,0 100,6 101,1 98,9 a 129,99 127,06 126,57 122,26 119,43 119,76 121,06 120,71 123,26 b 108,8 97,7 99,6 96,6 97,7 100,3 101,1 99,7 102,1 a 122,86 118,26 121,22 123,38 120,59 118,43 116,49 118,26 116,28 b 106,4 102,5 101,8 97,7 98,2 98,4 101,5 98,3 96,3 a – USD/tonę Źródło:globalCOAL b - %, m-c poprzedni = 100 1 * indeks określany jest dla cen typu spot dla kontraktów węglowych na warunkach dostaw DES w portach Amsterdam, Rotterdam i Antwerpia w Europie Północnej, 2 ** indeks określany jest dla cen typu spot dla kontraktów węglowych na warunkach dostaw FOB w porcie Newcastle w Australii, *** indeks określany jest dla cen typu spot dla kontraktów węglowych na warunkach dostaw FOB w porcie Richards Bay w Afryce Południowej. 1 DES – Delivered Ex Ship – dostarczone na statku (do oznaczonego portu przeznaczenia). Sprzedający jest obowiązany do dostarczenia do dyspozycji kupującemu towaru w określonym punkcie w porcie przeznaczenia na statku. Sprzedający ponosi koszty załadunku towaru na statek, koszty frachtu i ubezpieczenia towaru, aŜ do momentu dotarcia statku do portu przeznaczenia w punkcie umoŜliwiającym wyładunek towaru. Dalej kupujący ponosi koszty wyładunku i koszty ryzyka uszkodzenia i utraty towaru oraz sam dokonuje odprawy celnej importowej. 2 FOB – Free on board – dostarczone na statek (w oznaczonym porcie załadunku). Sprzedający ma obowiązek dostarczyć towar na wskazany przez kupującego statek. Sprzedający ponosi koszty dostarczenia towaru do portu załadunku oraz koszty załadunku towaru na statek, jak teŜ ryzyko uszkodzenia lub utraty towaru do momentu przekroczenia przez towar burty statku. Do jego obowiązków naleŜy teŜ odprawa celna wywozowa oraz koszty z tym związane. Kupujący zaś zawiera umowę o przewóz morzem, informuje sprzedającego o porcie załadunku, nazwie statku i wymaganym terminie dostawy. -4- Na rynku azjatyckim ceny początkowo wzrastały, co wynikało ze zwiększonego zainteresowania dostawami węgla ze strony odbiorców chińskich, a takŜe z oczekiwanym wzrostem zapotrzebowania na węgiel w Indiach, gdzie zakończyła się pora monsunowa. W pierwszym notowaniu września 2011r. indeks dla węgla australijskiego wynosił 121 USD/t, a drugim tygodniu wzrósł do 124,32 USD/t FOB Newcastle. W ciągu kolejnych tygodni okazało się jednak, Ŝe zainteresowanie wśród odbiorców jest znacznie mniejsze niŜ oczekiwano, głównie ze względu na duŜą ilość zgromadzonych zapasów, a takŜe zbyt wysoki poziom stawek frachtowych. W ciągu ostatnich dwóch tygodni września odnotowywano niewielką aktywność, zarówno po stronie kupujących, jak i sprzedających, a tygodniowy indeks dla węgla australijskiego utrzymywał się w granicach 122 – 122,54 USD/t FOB Newcastle. Średniomiesięczny indeks cen węgla w porcie Newcastle (NEWC Index) we wrześniu wyniósł 123,26 USD/t i był wyŜszy o 2,1% niŜ w sierpniu 2011r. Przejściowy wzrost popytu na węgiel w Chinach zaspokojony został przez dostawy węgla z RPA. W sumie dostarczono na ten rynek kilka ładunków typu cape w cenach na poziomie 129 USD/t CFR porty Chin, co przy stawkach frachtowych rzędu 17 – 18 USD/t, sprowadzało się do ceny 112 – 113 USD/t FOB Richards Bay. W opinii przedstawicieli władz chińskich, w 2011r. Chiny mogą sprowadzić z importu ogółem około 150 mln ton. Dla porównania – w 2010r. chiński import węgla wyniósł 167 mln ton. Ceny węgla z RPA w pierwszej połowie miesiąca w ramach dostaw na listopad utrzymywały się w przedziale 119 – 120 USD/t FOB Richards Bay. Bardzo duŜą aktywność na rynku dostaw południowoafrykańskiego węgla zaobserwowano w trzeciej dekadzie września – w ciągu zaledwie dwóch tygodni zawarto transakcje na dostawy łącznie 2,5 mln ton. Jednocześnie cena węgla z RPA ulegała systematycznej obniŜce i pod koniec września 2011r. wynosiła ok. 112 – 114 USD/t, w ramach dostaw na listopad. Spadek cen węgla z RPA wynikał z pozbywania się nadmiernych zapasów węgla, sięgających wysokiego poziomu 4,5 mln ton. W konsekwencji średniomiesięczny indeks cen węgla w porcie Richards BAY (RB Index) we wrześniu wyniósł 116,28 USD/t i był o 1,7% niŜszy niŜ w sierpniu 2011r. Cena węgla z Kolumbii, która pod koniec pierwszej dekady miesiąca sięgała prawie 113 USD/t FOB, w trzecim tygodniu obniŜyła się do 110,50 USD/t FOB Puerto Bolivar. W okresie od stycznia do sierpnia 2011r. eksport węgla energetycznego z tego kraju wyniósł ponad 49,5 mln ton, tj. o 4,4 % więcej, niŜ w tym samym okresie 2010r. Na uwagę zasługuje wzrost kolumbijskiego eksportu do krajów Europy, który w omawianym okresie wyniósł 34,5 mln ton (o ok. 9,5 mln ton więcej, niŜ w analogicznym okresie 2010r.). Spadkowi uległ natomiast eksport do krajów obu Ameryk (o ok. 12%) oraz do krajów Azji (o 75%), wynosząc odpowiednio 13,2 mln ton oraz 1,9 mln ton. W przypadku węgla z Rosji, utrzymujące się problemy z transportem kolejowym i brakiem węgla na składach, spowodowały konieczność przesunięć dostaw bieŜących na okresy późniejsze. Na kształtowanie się cen FOB węgla rosyjskiego wpływał takŜe słabnący kurs rubla w stosunku do dolara. Pod koniec miesiąca cena węgla rosyjskiego wahała się w granicach 119 – 120 USD/t FOB porty bałtyckie. Na rynku frachtowym, z wyjątkiem przejściowego spadku w drugiej dekadzie miesiąca, obserwowano umacnianie się stawek dla ładunków typu cape. Głównym czynnikiem wzrostu stawek dla tego tonaŜu, był nadal duŜy popyt na dostawy rudy Ŝelaza z Brazylii oraz zachodniej Australii do krajów Azji. W ostatnim notowaniu września stawki dla ładunków typu cape do portów ARA wynosiły odpowiednio: - z Puerto Bolivar (Kolumbia) – 15,15 USD/t (w porównaniu z pierwszym notowaniem miesiąca – wzrost o 1,45 USD/t), - z portów Queensland (Australia) – 20,50 USD/t (wzrost o 1,00 USD/t), - z Richards Bay (RPA) – 12,75 USD/t (wzrost o 0,75 USD/t). -5Wykres 1.1 Średniomiesięczne notowania indeksu węglowego [ w USD/t CIF porty ARA za 6000 kcal/kg ] * USD/t 225 200 175 150 125 100 75 50 25 0 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 * od 2010r. przyjęto indeks DES ARA Rynek węgla koksowego. Od czasu ustalenia przez Anglo Coal oraz jego odbiorców w Japonii i Korei Południowej ceny węgla typu hard w wysokości 285 USD/t FOB porty Australii, na rynku węgla koksowego nie pojawiły się informacje o kolejnych, zawartych transakcjach. Publikowane były natomiast doniesienia o rozmowach prowadzonych m.in. przez stalownie w Indiach, a takŜe o ofertach na rynku spot, składanych przez dostawców australijskich w cenie zbliŜonej do 285 USD/t. -6- 1.2. Wydobycie i sprzedaŜ węgla kamiennego W okresie styczeń – wrzesień 2011r. wydobycie węgla kamiennego wyniosło 55 974,9 tys. ton i było niŜsze niŜ w analogicznym okresie 2010r. o 481,7 tys. ton. Kształtowanie się wielkości wydobycia węgla kamiennego w porównywalnych okresach 2010r. oraz 2011r. (styczeń – wrzesień), według rodzajów węgla przedstawiało się następująco: Wydobycie [ tys. ton ] 2010r. Wydobycie ogółem z tego: węgiel energetyczny węgiel koksowy RóŜnica [ tys. ton ] 2011r. I – IX IX.11 – IX.10 I-IX.11 – I–IX.10 Dynamika [ % ] IX.11/ IX.10 I-IX.11/ I-IX.10 IX I – IX IX 6 319,0 56 456,6 6 208,1 55 974,9 -110,9 -481,7 98,2 99,1 5 372,7 946,3 47 713,1 8 743,5 5 235,6 972,5 47 440,0 8 534,9 -137,1 26,2 -273,1 -208,6 97,4 102,8 99,4 97,6 Wydobycie węgla energetycznego w porównywalnych okresach 2010r. oraz 2011r. (styczeń – wrzesień) obniŜyło się o 0,6%, a węgla koksowego o 2,4%. Stan zapasów węgla kamiennego ogółem w kopalniach na koniec września wyniósł 1 834,1 tys. ton. W porównaniu do stanu na koniec września 2010r. był on o 3 034,7 tys. ton (obniŜenie zapasów węgla energetycznego o 3 072,1 tys. ton oraz zapasów węgla koksowego o 37,4 tys. ton). Stan zapasów na koniec września w porównaniu do stanu na koniec 2010r. był równieŜ niŜszy o 2 231,6 tys. ton. 2011r. niŜszy wzrost 2011r. SprzedaŜ ogółem węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosła 57 052,8 tys. ton i w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. była wyŜsza o 1 786,5 tys. ton. W okresie tym nastąpił wzrost sprzedaŜy na rynek krajowy o 6 070,4 tys. ton (o 13,1%). SprzedaŜ węgla przeznaczonego na wywóz do krajów Unii Europejskiej i eksport poza granice UE obniŜyła się o 4 283,9 tys. ton (o 48,5%). W okresie styczeń – wrzesień 2011r., w odniesieniu do analogicznego okresu 2010r. w sprzedaŜy węgla kamiennego na rynek krajowy wystąpił wzrost sprzedaŜy do energetyki zawodowej (o 16,1%), pozostałych odbiorców krajowych (o 14,9%), ciepłowni przemysłowych i komunalnych (o 14,5%), koksowni (o 3,8%). Spadek sprzedaŜy węgla kamiennego wystąpił natomiast do innych odbiorców przemysłowych (o 3,7%) oraz energetyki przemysłowej (o 7,7%). SprzedaŜ na wywóz i eksport prowadzona była przez pośredników (3 656,9 tys. ton) oraz bezpośrednio przez spółki (892,3 tys. ton). W okresie styczeń – wrzesień 2011r. sprzedaŜ ta wyniosła łącznie 4 549,2 tys. ton. Największym odbiorcą węgla kamiennego wśród krajów Unii Europejskiej były Niemcy do których wywieziono 1 817,3 tys. ton (39,3% węgla ogółem wywiezionego do krajów UE). Jedynymi krajami, spoza Unii Europejskiej, do których wyeksportowano polski węgiel była Norwegia oraz Bośnia i Hercegowina. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. sprzedaŜ ogółem węgla do celów energetycznych wyniosła 48 226,5 tys. ton (84,5% sprzedaŜy węgla ogółem) i była wyŜsza o 3,7% (o 1 704,3 tys. ton) niŜ w analogicznym okresie 2010r. SprzedaŜ ogółem węgla do celów energetycznych według podstawowych sortymentów w porównywalnych okresach 2010r. oraz 2011r. (styczeń – wrzesień) przedstawiała się następująco: -7- SprzedaŜ [ tys. ton ] 2010r. IX Ogółem węgiel energetyczny z tego: sortymenty grube sortymenty średnie i drobne miały pozostałe sortymenty I – IX 5 849,4 467,9 216,9 5 017,4 147,2 RóŜnica [ tys. ton ] 2011r. IX I – IX 46 522,2 5 231,4 4 067,5 448,7 1 693,8 233,4 39 701,6 4 385,1 1 059,3 164,2 IX.11 – IX.10 48 226,5 4 559,9 2 233,7 40 329,8 1 103,1 Dynamika [ % ] I-IX.11 – I–IX.10 -618,0 -19,2 16,5 -632,3 17,0 IX.11/ IX.10 1 704,3 492,4 539,9 628,2 43,8 89,4 95,9 107,6 87,4 111,5 I-IX.11/ I-IX.10 103,7 112,1 131,9 101,6 104,1 Wzrost sprzedaŜy węgla do celów energetycznych ogółem wynikał głównie z wyŜszej o 14,8% (o 5 797,1 tys. ton) sprzedaŜy na rynek krajowy. Ponad 83% (40 329,8 tys. ton) sprzedaŜy ogółem węgla do celów energetycznych stanowiły miały, przy czym w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. ich sprzedaŜ była wyŜsza o 1,6% (o 628,2 tys. ton). SprzedaŜ węgla do koksowania w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosła 8 826,3 tys. ton i była wyŜsza o 0,9% (o 82,2 tys. ton) niŜ w analogicznym okresie 2010r. Zwiększenie sprzedaŜy węgla koksowego ogółem wynikało głównie z większej o 3,7% sprzedaŜy węgla w kraju. 1.3. Ceny zbytu węgla kamiennego PoniŜej przedstawiono kształtowanie się cen zbytu węgla do celów energetycznych i do koksowania (loco kopalnia) w porównywalnych okresach 2010r. oraz 2011r. (styczeń – wrzesień). 2010r. [zł/t ] IX Cena zbytu węgla ogółem z tego: węgiel energetyczny węgiel koksowy I – IX 2011r. [zł/t ] IX I – IX RóŜnica [ zł/t ] IX.11 – IX.10 I-IX.11 – I–IX.10 Dynamika [ % ] IX.11/ IX.10 I-IX.11/ I-IX.10 306,37 288,95 347,86 342,52 41,49 53,57 113,5 118,5 253,87 626,26 247,52 274,61 509,16 776,55 272,29 727,47 20,74 150,29 24,77 218,31 108,2 124,0 110,0 142,9 W okresie styczeń – wrzesień 2011r. w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., cena zbytu ogółem węgla do celów energetycznych wzrosła o 10,0%, a węgla do koksowania o 42,9%. -8- Wykres 1.2a Wydobycie, sprzedaŜ, ceny zbytu oraz stan zapasów węgla kamiennego - tendencje w latach 2010 – 2011 1 SprzedaŜ ogółem węgla kamiennego 9 000 7 000 7 000 [ tys. ton ] [ tys. ton ] Wydobycie węgla kamiennego 8 000 6 000 5 000 3 000 5 000 I II III IV V VI VII VIII IX 2010r. X 1 XI XII 3 4 5 6 7 8 2010r. 9 10 11 12 XI XII 2011r. SprzedaŜ węgla kamiennego na eksport SprzedaŜ węgla kamiennego w kraju 7 000 1 300 1 100 [ tys. ton ] 6 000 [ tys. ton ] 2 2011r. 5 000 900 700 4 000 500 3 000 300 1 2 3 4 5 6 7 8 2010r. 9 10 11 12 I II III IV V VI VII VIII IX 2010r. 2011r. Stan zapasów węgla kamiennego X 2011r. Cena zbytu węgla kamiennego ogółem 7 000 375 6 000 350 325 [ zł/t ] [ tys. ton ] 5 000 4 000 300 3 000 275 2 000 1 000 250 1 2 3 4 5 6 7 8 2010r. 10 11 12 I II III IV V VI VII VIII IX 2010r. 2011r. X XI XII 2011r. Poprzez „eksport” rozumie się wywóz do krajów Unii Europejskiej oraz eksport poza granice UE. Wykres 1.2b Wydobycie, sprzedaŜ, cena zbytu oraz stan zapasów węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. 10 000 300 250 8 000 150 4 000 100 2 000 0 50 I II III IV V VI VII VIII IX wydobycie 6 046,8 5 955,8 6 807,5 6 011,6 6 314,5 6 277,1 6 163,3 6 190,1 6 208,1 sprzedaŜ ogółem 6 498,1 6 210,3 6 962,8 6 100,5 6 439,6 6 335,3 6 102,4 6 224,0 6 125,3 stan zwałów na koniec miesiąca 3 462,4 3 030,8 2 739,0 2 564,3 2 343,1 2 170,2 2 039,2 1 891,9 1 834,1 cena zbytu ogółem 317,52 325,30 328,08 352,58 357,40 359,97 349,99 349,31 347,86 X XI XII 0 [ zł/ t ] 200 6 000 [ tys. ton ] 1 9 -9- Wykres 1.2c SprzedaŜ i ceny zbytu węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wg rodzaju węgla 10 000 900 800 8 000 700 [ tys. ton ] 500 400 4 000 [ zł/t ] 600 6 000 300 200 2 000 100 0 I II III IV V VI VII VIII IX X sprzedaŜ węgla energetycznego 5 479,6 5 168,7 5 846,6 5 162,8 5 464,7 5 371,8 5 176,1 5 270,4 5 231,4 sprzedaŜ węgla koksowego 1 018,4 1 041,6 1 116,2 cena zbytu węgla energetycznego 260,09 267,98 270,21 274,06 276,84 278,78 275,34 273,87 274,61 cena zbytu węgla koksowego 626,51 609,74 631,20 784,86 808,98 812,64 767,16 766,21 776,55 937,8 974,9 963,5 926,3 953,7 XI 0 XII 893,9 Tablica 1.2a Kierunki sprzedaŜy węgla kamiennego ogółem wg głównych odbiorców [ tony ] ` 2010 Lp. WYSZCZEGÓLNIENIE 0 1 2011 udział od początku % roku wrzesień 2 3 udział % 4 wrzesień 5 6 udział % od początku roku 7 udział % 8 RóŜnica RóŜnica kol. 6 - kol. 2 kol. 8 - kol. 4 9 10 11 6 809 329 100,0 55 266 306 100,0 6 125 298 100,0 57 052 781 100,0 -684 031 1 786 475 6 072 354 89,2 46 433 155 84,0 5 636 977 92,0 52 503 570 92,0 -435 377 6 070 415 3 Energetyka zawodowa 3 440 365 50,5 25 052 967 45,3 3 032 977 49,5 29 087 946 51,0 -407 388 4 034 979 4 Energetyka przemysłowa 142 095 2,1 1 111 514 2,0 96 080 1,6 1 025 571 1,8 -46 015 -85 943 5 Ciepłownie przemysłowe i komunalne 447 660 6,6 3 514 641 6,4 505 389 8,3 4 025 360 7,1 57 729 510 719 6 z tego: 1 SprzedaŜ ogółem 2 SprzedaŜ krajowa razem Inni odbiorcy przemysłowi 7 Koksownie 8 Pozostali odbiorcy krajowi 9 Wywóz do UE i eksport - razem 66 382 1,0 378 980 0,7 45 668 0,7 364 951 0,6 -20 714 -14 029 799 115 11,7 7 304 983 13,2 747 252 12,2 7 580 287 13,3 -51 863 275 304 1 176 737 17,3 9 070 070 16,4 1 209 611 19,7 10 419 455 18,3 32 874 1 349 385 736 975 10,8 8 833 151 16,0 488 321 8,0 4 549 211 8,0 -248 654 -4 283 940 10 przez pośredników 609 451 9,0 7 836 041 14,2 383 011 6,3 3 656 916 6,4 -226 440 -4 179 125 11 bezpośrednio przez kopalnie 127 524 1,9 997 110 1,8 105 310 1,7 892 295 1,6 -22 214 -104 815 Tablica 1.2b Wywóz do krajów Unii Europejskiej oraz eksport poza granice UE węgla kamiennego ogółem wg typów węgla i krajów – odbiorców w okresie styczeń – wrzesień 2011r. – węgiel fizycznie wywieziony z terytorium Polski – Lp. 0 z tego Kraj węgiel kamienny ogółem do celów energetycznych do koksowania Lp 1 2 3 4 0 Wywóz węgla kamiennego do krajów Unii Europejskiej 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Austria Belgia Czechy Dania Finlandia Francja Hiszpania Holandia Irlandia Niemcy Słowacja Szwecja Węgry Wielka Brytania Włochy 16 WYWÓZ RAZEM 389 196 918 1 096 099 43 889 37 416 161 9 828 426 136 040 1 817 312 380 571 48 685 111 686 551 089 47 254 154 918 369 780 43 889 37 416 161 9 828 426 136 040 1 817 312 99 236 48 685 26 591 551 089 47 135 042 0 726 319 0 0 0 0 0 0 0 281 335 0 85 095 0 0 4 623 363 3 395 572 1 227 791 [ tony ] z tego Kraj węgiel kamienny ogółem do celów energetycznych do koksowania 1 2 3 4 Eksport węgla kamiennego poza granice Unii Europejskiej 1 Bośnia i Hercegowina 2 Norwegia 4 883 38 013 4 883 38 013 0 0 3 EKSPORT RAZEM 42 896 42 896 0 - 10 - 2. ZADANIA WYKONYWANE W TRAKCIE LIKWIDACJI KOPALŃ ORAZ DZIAŁANIA WYKONYWANE PO ZAKOŃCZENIU LIKWIDACJI KOPALŃ 2.1. Zadania wykonywane w trakcie likwidacji kopalń oraz działania wykonywane po zakończeniu likwidacji kopalń W 2011r., przy udziale środków budŜetu państwa, realizowane są zadania wykonywane w trakcie likwidacji kopalń oraz działania prowadzone po zakończeniu likwidacji kopalń, będące skutkiem przeprowadzonej w latach 1998 – 2002 oraz w latach 2004 – 2006 redukcji zdolności produkcyjnych, a takŜe finansowane są koszty ogólnego zarządu SRK S.A. związane wyłącznie z prowadzonymi zadaniami likwidacyjnymi i działaniami polikwidacyjnymi. Łączna kwota dotacji budŜetowej przyznana w ramach podpisanej przez Ministra Gospodarki umowy o przekazanie dotacji budŜetowej na finansowanie w 2011r. zadań wykonywanych w trakcie likwidacji kopalń, działań wykonywanych po zakończeniu likwidacji kopalń i pokrywania kosztów ogólnego zarządu SRK S.A wynosi 211 949,2 tys. zł. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyŜej wymienione zadania oraz działania realizowano w następujących kopalniach – zakładach Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A.: − Zakład „Centralny Zakład Odwadniania Kopalń”, − Zakład KWK „Kopalnie Węgla Kamiennego w całkowitej likwidacji”. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. wymienione zakłady realizowały zadania oraz działania przewidziane do finansowania dotacją budŜetową roku 2011 w zakresie: − zabezpieczenia kopalń sąsiednich przed zagroŜeniem wodnym, gazowym oraz poŜarowym – zrealizowano 28 zadań oraz kontynuowano prace w ramach 103 zadań, − likwidacji infrastruktury kopalni – zrealizowano 3 zadania oraz kontynuowano prace w ramach 5 zadań, − rekultywacji terenów pogórniczych – zrealizowano 2 zadania oraz kontynuowano prace w ramach 4 zadań, − utrzymywania obiektów niezbędnych do realizacji działań wykonywanych po zakończeniu likwidacji kopalni – zrealizowano 1 zadanie, − likwidacji oraz zabezpieczenia szybów i szybików – kontynuowano prace w ramach 1 zadania, − opracowywania, wymaganych odrębnymi przepisami projektów, dokumentacji, opinii, ekspertyz i analiz związanych z realizacją działań – zrealizowano 19 opracowań oraz kontynuowano realizację 4 opracowań. Finansowy zakres zadań likwidacyjnych, działań polikwidacyjnych oraz kosztów ogólnego zarządu SRK S.A. realizowanych w okresie styczeń – wrzesień 2011r. przy udziale środków określonych w projekcie ustawie budŜetowej na 2011r. wyniósł 155 626,4 tys. zł. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. przekazano Spółce Restrukturyzacji Kopalń S.A. dotację budŜetową w kwocie 142 099,1 tys. zł. - 11 Tablica 2.1 Zadania wykonywane w trakcie likwidacji kopalń, działania wykonywane po zakończeniu likwidacji kopalń oraz pokrywanie kosztów ogólnego zarządu SRK S.A. w okresie styczeń – wrzesień 2011r. [ finansowanie ze środków dotacji określonej w ustawie budŜetowej na rok 2011 ] - koszty i źródła finansowania - a Lp. Kopalnie Zakres finansowy zadań wykonywanych w trakcie likwidacji kopalń, działań wykonywanych po zakończeniu likwidacji kopalń oraz kosztów ogólnego zarządu w przedsiębiorstwie górniczym b w tym roszczenia pracownicze [ tys. zł ] 0 1 2 3 SRK S.A. Zakład "Kopalnie Węgla Kamiennego w całkowitej likwidacji" SRK S.A. - koszty ogólnego zarządu Razem Zakłady Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. 2.2 a dotacja budŜetowa (plan roczny wg umów /przekazana) przychody z likwidacji oraz działań wykonywanych po zakończeniu b likwidacji kopalń c środki własne d zobowiązania 2 1 SRK S.A. "Centralny Zakład Odwadniania Kopalń" Źródła finansowania [ tys. zł ] a 131 387,8 b 3,7 a 14 413,6 b 166,9 a 9 825,0 b 0,0 a 155 626,4 b 170,6 3 a b c d a b c d a b c d a b c d 190 000,0 129 638,9 563,4 137,6 1 047,7 18 470,0 9 937,7 0,0 4 408,4 640,5 3 479,2 2 522,5 0,0 7 115,4 212,2 142 099,1 563,4 11 661,4 1 900,4 211 949,2 Naprawianie szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego W 2011r. na naprawianie szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego przeznaczono dotację budŜetową w wysokości 17 100,0 tys. zł. Do końca kwietnia 2011r. Minister Gospodarki podpisał umowę o finansowanie naprawiania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego tylko ze Spółką Restrukturyzacji Kopalń S.A., przyznając jej na realizację 9 zadań dotację budŜetową w kwocie 9 338,1 tys. zł. We wrześniu 2011r. zawarto aneks do umowy, w którym zwiększono ilość realizowanych zadań z 9 do 14 nie zmieniając wysokości przyznanej dotacji budŜetowej. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. przekazano środki dotacyjne w łącznej kwocie 5 326,2 tys. zł na realizację 13 zadań. W ramach naprawiania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. realizowano m.in. zadania w zakresie: − utrzymania przepompowni odwadniających obszar, powstałych w wyniku eksploatacji górniczej na terenie Piekar Śląskich, Bytomia i Nowej Rudy, − zwrotu nakładów dotyczących budownictwa zastępczego realizowanego na terenie Bytomia, − naprawy szkód w budynkach mieszkalnych, − wypłaty odszkodowania za utracone plony. SRK S.A. zwróciła na rachunek bankowy Ministerstwa Gospodarki niewykorzystaną dotację budŜetową w kwocie 18 527,22 zł, w tym w dniu 11.08.2011 r. z rejonu "Powstańców Śląskich – Bytom I" kwotę 18 507,22 zł oraz w dniu 16.09.2011r. z rejonu „Wałbrzych – Nowa Ruda” kwotę 20,00 zł. Wobec powyŜszego, z przekazanych środków dotacyjnych (5 326,2 tys. zł) wykorzystano kwotę w wysokości 5 307,7 tys. zł. - 12 Tablica 2.2 Wydatkowanie środków budŜetowych na naprawianie szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. [ zł ] Plan na 2011r. Wyszczególnienie Liczba zadań dotowanych 0 1. 1.1 1.2 1.3 1.4 2. 1 Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. Zakład "Kopalnie w całkowitej likwidacji" Rejon "Czeladź - Sosnowiec" Rejon "1 Maja-Morcinek-Moszczenica" Rejon "Wałbrzych - Nowa Ruda" Rejon "Powstańców Śląskich - Bytom I" Katowicki Holding Węglowy S.A. KWK "Murcki -Staszic" 2.1 - naprawianie szkód po byłej KWK "Katowice-Kleofas" 2 Realizacja w okresie styczeń - wrzesień 2011r. Roczna kwota dotacji wg załączników do podpisanych umów 3 Liczba zadań 4 Środki wykorzystane 5 14 9 338 092,00 13 5 307 709,22 1 1 4 8 111 685,00 1 200,00 1 773 278,00 7 451 929,00 1 1 4 7 11 685,00 1 200,00 1 306 284,43 3 988 539,79 2 2 000 000,00 0 0,00 2 2 000 000,00 0 0,00 0 0,00 3. KWK "Kazimierz - Juliusz" Sp. z o.o 2 1 100 000,00 4. Kompania Węglowa S.A Zakład Zagospodarowania Mienia 11 4 661 908,00 0 0,00 rejon byłej KWK "Dębieńsko" rejon byłej KWK "Siersza" rejon byłej KWK "Wawel" rejon byłego ZG Bytom II 4 1 3 1 745 226,00 1 200 000,00 2 675 882,00 7 740,00 0 0 0 0 0,00 0,00 0,00 0,00 4.5 rejon byłej Rudzkiej SW S.A. 2 33 060,00 0 0,00 4.1 4.2 4.3 4.4 5. Razem 29 17 100 000,00 13 5 307 709,22 Brak decyzji Komisji Europejskiej zatwierdzającej pomoc publiczną dla czynnych przedsiębiorstw górniczych, uniemoŜliwia realizację płatności dla KHW S.A. oraz KW S.A. 3 . RESTRUKTURYZACJA ZATRUDNIENIA 3.1. Stan i struktura zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego Zatrudnienie w sektorze górnictwa węgla kamiennego zmniejszyło się ze stanu 114 089 osób na dzień 31.12.2010r. do 113 747 osób na dzień 30.09.2011r. (o 342 osób). Wg stanu na dzień 31.12.2010r. zatrudnionych pod ziemią było 88 487 pracowników, a na powierzchni 25 602 pracowników, natomiast na dzień 30.09.2011r. pod ziemią zatrudniano 88 212 pracowników (spadek o 275), a na powierzchni 25 535 pracowników (spadek o 67). NaleŜy zaznaczyć, Ŝe w kategorii „zatrudnieni na powierzchni” uwzględnieni są pracownicy zakładów przeróbki mechanicznej węgla (9 839 osób). W okresie styczeń – wrzesień 2011r. nastąpił spadek zatrudnienia w zakładach przeróbki mechanicznej węgla o 321 osób. Na dzień 30.09.2011r. w górnictwie węgla kamiennego zatrudniano 4 212 pracowników posiadających uprawnienia emerytalne, podczas gdy na koniec 2010r. zatrudnionych było 3 845 osób. Liczba zatrudnionych pracowników posiadających uprawnienia emerytalne zwiększyła się w okresie styczeń – wrzesień 2011r. o 367 osób. Przepisy górnicze wymagają zatrudnienia w ruchu zakładu górniczego pracowników o szczególnych kwalifikacjach. Osoby posiadające uprawnienia emerytalne uzupełniają powstałe w tym zakresie niedobory w zatrudnieniu. W tej grupie występują osoby z ustaloną datą zwolnienia (612 osób), jak równieŜ osoby bez ustalonej daty zwolnienia (3 600 osób – np. osoby przebywające na zwolnieniach lekarskich, oddelegowane do pełnienia funkcji w związkach zawodowych, itd.). - 13 Tablica 3.1a Stan zatrudnienia, zwolnienia i przyjęcia w sektorze górnictwa węgla kamiennego [ osoby ] Lp. 0 1 Stan zatrudnienia na początek okresu 2 Odejścia * Odejścia z przyczyn związanych z pracownikiem - ogółem; w tym: - emerytury - pozostałe odejścia z przyczyn związanych z pracownikiem Pozostałe odejścia z przyczyn nie dotyczących pracowników Przyjęcia - ogółem * Powroty do pracy zgodnie z Kodeksem pracy Inne powroty do pracy byłych pracowników przedsiębiorstw górniczych Absolwenci 2.2 3 3.1 3.2 3.3 3.4 Pozostałe przyjęcia związane z uzupełnieniem kadry 4 Zmiana stanu zatrudnienia 5 Stan zatrudnienia na koniec okresu Styczeń - wrzesień 2011r. [ osoby ] 2 1 2.1 w tym 2010r. Wyszczególnienie 3 118 875 114 089 8 066 6 536 7 865 6 388 5 381 2 484 201 3 280 65 165 910 4 994 1 394 148 6 194 59 97 708 2 140 5 330 -4 786 - 342 114 089 113 747 * Pozycja 2 i 3 - zwolnienia i przyjęcia pomniejszono o przemieszczenia wewnętrzne. Tablica 3.1b Struktura zatrudnienia w przedsiębiorstwach górniczych Wyszczególnienie Dane na dzień: 1 2 Ogółem górnictwo węgla kamiennego Robotnicy dół 3 Dozór techniczny powierzchnia 5 Prac. admin. biurowi Pozostali prac. pow. 8 Ogółem 6 7 31.12.2010r. 75 116 15 474 13 371 5 667 4 409 52 114 089 30.09.2011r. 74 864 15 400 13 348 5 696 4 389 50 113 747 -252 -74 -23 29 -20 -2 -342 róŜnica 4 dół powierzchnia [ osoby ] 9 Tablica 3.1c Stan zatrudnienia w sektorze górnictwa węgla kamiennego wg miejsca pracy [ osoby ] ` Wyszczególnienie 1 Ogółem w tym: dół powierzchnia z czego: * przeróbka mechaniczna * Stan zatrudnienia na dzień: 31.12.2010r. 30.09.2011r. 2 3 RóŜnica 4 114 089 113 747 -342 88 487 25 602 88 212 25 535 -275 -67 10 160 9 839 -321 osoby, które zgodnie z umową o pracę są zatrudnione na przeróbce mechanicznej węgla - 14 - Tablica 3.1d Zatrudnienie pracowników z uprawnieniami emerytalnymi w górnictwie ( stan na 30.09.2011r. ) [ osoby ] Wyszczególnienie Ogółem górnictwo węgla kamiennego 1 2 31.12.2010r. 3 845 30.09.2011r. 4 212 w tym % do ogółu zatrudnionych w spółce 3,7 pod ziemią 3 830 na powierzchni 382 w tym robotnicy pod ziemią 2 590 robotnicy na powierzchni 178 kadra inŜ. techn. pod ziemią 1 240 kadra inŜ. techn. na powierzchni 118 w tym pozostali 86 z ustaloną datą odejścia bez ustalonej daty odejścia 612 3 600 Tablica 3.1e Przyjęcia do sektora górnictwa węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. ( bez uwzględnienia przemieszczeń w ramach górnictwa ) [ osoby ] Lp. Wyszczególnienie Ogółem górnictwo wegla kamiennego 0 1 2 w tym Przyjęcia ogółem (wiersze 1+2+3+4+5) 1 Powroty do pracy zgodnie z Kodeksem pracy po zakończeniu słuŜby wojskowej 1.1 z urlopów wychowawczych 1.2 z urlopów bezpłatnych 1.3 Inne powroty do pracy byłych pracowników 2 przedsiębiorstw górniczych 3 Absolwenci 4 Pozostałe przyjęcia związane z uzupełnieniem kadry 6 194 59 2 26 31 97 708 5 330 - 15 - 3.2. Finansowanie z budŜetu państwa świadczeń emerytów i rencistów kopalń całkowicie likwidowanych Tablica 3.2 Finansowanie ze środków budŜetu państwa świadczeń emerytów i rencistów kopalń całkowicie likwidowanych w 2011r. Lp. Wyszczególnienie 0 1 1 Liczba wypłaconych świadczeń w okresie I-IX 2011r. * Środki dotacji budŜetowej wykorzystane w okresie I-IX 2011r. [ liczba świadczeń ] [ tys. zł ] 2 3 Ogółem 2 Uprawnienia do bezpłatnego węgla dla emerytów i rencistów z kopalń postawionych w stan likwidacji przez 1 stycznia 2007r. 3 Renty wyrównawcze przysługujące od kopalń całkowicie likwidowanych 4 Ekwiwalenty pienięŜne z tytułu prawa do bezpłatnego węgla przysługującego emerytom i rencistom z kopalń całkowicie likwidowanych wypłacane przez ZUS wraz z kosztem ich obsługi 754 538 134 770,7 6 560 11 621,8 16 483 11 618,3 731 495 111 530,6 * Według faktycznie wypłaconych świadczeń. 3.3. Bezpieczeństwo pracy w górnictwie węgla kamiennego W okresie styczeń – wrzesień 2011r. w górnictwie węgla kamiennego wydarzyły się ogółem 1 742 wypadki (o 234 wypadki mniej niŜ w porównywalnym okresie 2010r.), w tym 17 wypadków śmiertelnych oraz 18 wypadków cięŜkich. Pozostałe wypadki naleŜały do kategorii wypadków lekkich. W porównaniu do okresu styczeń – wrzesień 2010r. wydarzyło się 6 wypadków śmiertelnych więcej oraz 3 więcej wypadki cięŜkie. Wypadki śmiertelne miały miejsce w: – KWK „Krupiński” (JSW S.A.) – wypadek zbiorowy w wyniku zapalenia metanu i poŜaru, któremu uległo 14 pracowników, w tym 3 wypadkom śmiertelnym, 9 wypadkom cięŜkim oraz 2 wypadkom lekkim, zaistniał w rejonie ściany N-12 w pokładzie 329/1, 329/1-2 na poziomie 820m. Przyczyną zaistniałych wypadków było oddziaływanie na pracowników i ratowników wysokiej temperatury (płomienia), a takŜe trujących gazów poŜarowych; – KWK „Pniówek”(JSW S.A.) - wypadek, któremu uległ górnik, zaistniał w ścianie N-4 w pokładzie 403/1, na poziomie 830m, w rejonie sekcji obudowy zmechanizowanej. Przyczyną wypadku śmiertelnego było przysypanie i przygniecenie górnika do spągu opadającymi bryłami skalnymi; – KWK „Wieczorek” (KHW S.A.) – wypadek, któremu uległ płuczkarz oddziału przeróbki mechanicznej, zaistniał na trasie przenośnika taśmowego. Przyczyną wypadku śmiertelnego było pochwycenie pracownika przez górną taśmę, będącego w ruchu przenośnika taśmowego; – KWK „Pniówek” (JSW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik, zaistniał w pochylni W-8 w pokładzie 360/1, na poziomie 830m, w rejonie skrzyŜowania ze ścianą W-7. Przyczyną wypadku śmiertelnego była niewłaściwa organizacja i prowadzenie prac, związanych z demontaŜem szyn toru jezdnego; – KWK „Knurów - Szczygłowice” Ruch Szczygłowice (KW S.A.) – wypadek, któremu uległ sztygar oddziałowy oddziału mechanicznego BUMECH S.A. zaistniał w przecznicy II na poziomie 1 050m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było przyciśnięcie sztygara organem urabiającym kombajnu do spągu wyrobiska; – KWK „Murki - Staszic” (KHW S.A.) – wypadek, któremu uległ młodszy górnik, zaistniał w pochylni zbiorczej S, na poziomie 500m, w zasobniku pętlicy przenośnika taśmowego. Przyczyną wypadku śmiertelnego było wciągnięcie młodszego górnika pomiędzy taśmę transportową a bęben zwrotni stałej zasobnika pętlicy; - 16 - – KWK „Pniówek” (JSW S.A.) – wypadek zbiorowy (jeden śmiertelny i trzy lekkie), zaistniał w chodniku nadścianowym 11-Z3 badawczym w pokładzie 510/2łd, w partii Z3, przed frontem ściany 11. Wypadek śmiertelny, któremu uległ górnik, został spowodowany dynamicznym oddziaływaniem wysokoenergetycznego wstrząsu górotworu oraz bezpośrednimi skutkami tąpnięcia; – ZG „Janina” (PKW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik oddziału górniczego transportu dołowego, zaistniał na skrzyŜowaniu chodnika K-476 z pochylnią K-481, w pokładzie 119/2, na poziomie 350m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było przygniecenie górnika – maszynisty do stojaka ciernego przez kabinę lokomotywy spalinowej, przemieszczoną w wyniku uderzenia transportowaną rurą; – KWK „Chwałowice” (KW S.A.) – wypadek, któremu uległ młodszy górnik, zaistniał w zbrojonej dowierzchni ścianowejS/z II-IIIz w pokładzie 405/1 na poziomie 700m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było uderzenie młodszego górnika w głowę liną kołowrotu; – ZG „Janina” (PKW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik, zaistniał w chodniku N-81 (przyścianowym ściany 382), w pokładzie 203/3 na poziomie 500m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było przygniecenie górnika bryłami skalnymi, opadniętymi ze stropu wyrobiska, w miejscu prowadzonej likwidacji zdekompletowanych odrzwi obudowy chodnika; – KWK „Bielszowice” (KW S.A.) – wypadek, któremu uległ sztygar zmianowy oddziału mechanicznego, zaistniał w ścianie 307b w pokładzie 507 na poziomie 840m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było dociśnięcie sztygara zmianowego do stojaka sekcji obudowy zmechanizowanej duŜą bryłą węgla, przemieszczaną przenośnikiem ścianowym; – KWK „Knurów-Szczygłowice” Ruch Szczygłowice (KW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik, zaistniał w wytycznej zachodniej na poz. 650m, w rejonie skrzyŜowania z przecznicą. Przyczyną wypadku śmiertelnego było najechanie lokomotywą spalinową; – ZG „Sobieski” (PKW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik przodowy, zaistniał w przecince transportowej 21 w pokładzie 207 na poziomie 500m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było uderzenie w głowę górnika przodowego bryłą piaskowca, odspojoną z niezabezpieczonego czoła przodka przecinki transportowej 21; – KWK „Wujek” Ruch Śląsk (KHW S.A.) – wypadek, któremu uległ górnik przodowy, zaistniał w chodniku 8d, w pokładzie 510, w partii L na poziomie 765m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było przygniecenie i zasypanie górnika rumoszem skalnym w likwidowanym odcinku chodnika; – KWK „Budryk” (JSW S.A.) – wypadek, któremu uległ ślusarz oddziału Jastrzębskich Zakładów Remontowych Sp. z o.o., zaistniał w przekopie C-4 na poziomie 900m. Przyczyną wypadku śmiertelnego było przyciśnięcie ślusarza korpusem młota wiertniczego do trasy przenośnika zgrzebłowego. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. w górnictwie węgla kamiennego wystąpiły następujące niebezpieczne zdarzenia: – KWK „Pniówek” (JSW S.A.) – miało miejsce tąpnięcie, które zaistniało w chodniku nadścianowym 11-Z3 badawczym w pokładzie 510/2łd, w partii Z3, przed frontem ściany 11. Przyczyną tąpnięcia był 6 wysokoenergetyczny wstrząs górotworu o energii 2,3 x 10 J, zaistniały wskutek nagłego rozładowania się energii spręŜystej nagromadzonej w górotworze; – KWK „Mysłowice - Wesoła” Ruch Mysłowice (KHW S.A.) – zaistniało tąpniecie w pokładzie 501/1, na 5 poziomie 500m. Przyczyną tąpnięcia był wstrząs górotworu o energii 8 x 10 J, zaistniały wskutek nagłego rozładowania energii skumulowanej w górotworze; – KWK „Borynia-Zofiówka” (JSW S.A.) – miało miejsce tąpnięcie, które zaistniało w dowierzchni H-2b w pokładzie 409/3 na poziomie 900m. Przyczyną tąpnięcia był wysokoenergetyczny wstrząs 6 górotworu o energii 3,9 x 10 J, zaistniały na skutek nagłego rozładowania się energii spręŜystej nagromadzonej w górotworze; – KWK „Bielszowice” (KW S.A.) – zaistniał poŜar endogeniczny. Przyczyną poŜaru było samozapalenie się węgla pokładu 504g w wykonywanym odcinku upadowej IVz badawczej na poziomie 840m; – KWK „Pniówek” (JSW S.A.) – zaistniał zawał warstw stropowych, który miał miejsce w upadowej wentylacyjnej do poz. 830m na odcinku o długości około 11m. Przyczyną zawału było grawitacyjne przemieszczenie się mas skalnych do wyrobiska, na skutek utraty stabilności i odporności obudowy, co doprowadziło do utraty funkcjonalności wyrobiska; - 17 - – KWK „Murcki - Staszic” Ruch Staszic (KHW S.A.) – zaistniało zapalenie metanu, które miało miejsce w drąŜonym chodniku 3 bis w pokładzie 501/II, na poziomie 720m. Przyczyną zapalenia gwałtowanie wydzielonego z górotworu metanu było iskrzenie skał stropowych piaskowca, zalegających w stropie pokładu 501/II, podczas urabiania organem kombajnu chodnikowego; – KWK „Krupiński” (JSW S.A.) – z nieznanych przyczyn miało miejsce zapalenie się metanu, które spowodowało poŜar oraz, w konsekwencji wypadek zbiorowy. Dwa niebezpieczne wydarzenia, tj. zapalenie się metanu oraz poŜar zaistniały w rejonie ściany N-12 w pokładzie 329/1, 329/1-2 na poziomie 820m; – KWK „Wieczorek” (KHW S.A.) – zaistniał poŜar endogeniczny, który miał miejsce w dowierzchni 12a/II - wyrobisku przyścianowym ściany 212 w pokładzie 510, warstwa II, na poziomie 550m. Prawdopodobną przyczyną poŜaru było samozapalenie się węgla pokładu 510, wskutek niekontrolowanego przenikania powietrza przez zroby warstw I i III w sąsiedztwie dowierzchni 12a/II; – KWK „Wujek” Ruch Wujek (KHW S.A.) – zaistniał poŜar endogeniczny, który miał miejsce w przecince pochyłej do pokładu 405 na poziomie 680m, w odległości około 15m od zlikwidowanej przez podsadzenie dowierzchni 9 w pokładzie 405. Prawdopodobną przyczyną poŜaru było niekontrolowane przenikanie powietrza przez spękany węgiel pokładu 405 w otoczeniu przecinki do pokładu 405, w wyniku czego doszło do jego samozapalenia; – KWK „Bobrek-Centrum” Ruch Centrum (KW S.A.) – zaistniał poŜar endogeniczny; przyczyną poŜaru było samozapalenie się spękanego węgla pokładu 510 w otoczeniu chodnika 6/4; – Oddział KWK „Bobrek-Centrum” Ruch Centrum (KW S.A.) – zaistniało tąpnięcie, które spowodowało 6 wypadek zbiorowy (1 wypadek cięŜki i 3 lekkie). Przyczyną tąpnięcia był wstrząs o energii 8 x 10 J, zaistniały wskutek rozładowania energii skumulowanej w górotworze; przyczyną wypadku zbiorowego było dynamiczne oddziaływanie skutków wstrząsu na pracowników zatrudnionych w rejonie skrzyŜowania ściany z chodnikiem; – Oddział KWK „Bielszowice” (KW S.A.) – zaistniał poŜar; przyczyny poŜaru w ścianie 307b w pokładzie 507 na poziomie 840m dotychczas nie ustalono; – KWK „Murki-Staszic” Ruch Staszic (KHW S.A.) – zaistniał poŜar endogeniczny; przyczyną poŜaru było samozapalenie się węgla w północnym ociosie chodnika wentylacyjnego 510 w III warstwie pokładu 510 na poziomie 720m. Tablica 3.3 Wypadki śmiertelne i cięŜkie w górnictwie węgla kamiennego w porównywalnych okresach 2010r. oraz 2011r. LICZBA WYPADKÓW Kopalnie węgla kamiennego (załoga własna + firmy obce) w tym OGÓŁEM Wyszczególnienie wrzesień narastająco CIĘśKICH ŚMIERTELNYCH 2010r. 2011r. róŜnica 2010r. 2011r. róŜnica 2010r. 2011r. róŜnica 207 189 -18 1 1 0 2 0 -2 1 976 1 742 -234 11 17 6 15 18 3 - 18 - 4. ZOBOWIĄZANIA I NALEśNOŚCI GÓRNICTWA 4.1. Stan oraz struktura zobowiązań i naleŜności Stan zobowiązań oraz stan naleŜności górnictwa węgla kamiennego na koniec 2010r. oraz na dzień 30.09.2011r. przedstawiał się następująco: [ mln zł ] Stan na dzień 31.12.2010r.* 30.09.2011r. ** * ** Zobowiązania (długo- i krótkoterminowe) 8 594,2 6 813,1 NaleŜności (krótkoterminowe) 1 988,8 2 345,5 Saldo (nadwyŜka zobowiązań nad naleŜnościami) 6 605,4 4 467,6 Kwoty podano po badaniu sprawozdań finansowych przez biegłych rewidentów Kwoty wg danych zawartych w sprawozdaniu G-09.8 „Sprawozdanie o płatnościach publiczno i cywilnoprawnych realizowanych przez górnictwo węgla kamiennego oraz o strukturze zobowiązań i naleŜności górnictwa węgla kamiennego” Stan zobowiązań na koniec września 2011r., w porównaniu do stanu na koniec 2010r., zmniejszył się o 1 781,1 mln zł, natomiast stan naleŜności wzrósł o 356,7 mln zł. W stanie zobowiązań na dzień 30.09.2011r. zobowiązania krótkoterminowe wynosiły ok. 5,3 mld zł, a długoterminowe 1,5 mld zł. W zobowiązaniach długoterminowych ujęto odroczone ustawowo zobowiązania wobec ZUS z tytułu składek emerytalnych, składek na ubezpieczenia społeczne, w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne (w oparciu o ustawę z dnia 7 września 2007r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008 – 2015). W stanie zobowiązań na koniec września 2011r. uwzględnione zostały: - zobowiązania główne odsetki w wysokości w wysokości 6 455,8 mln zł, 357,3 mln zł. W łącznej kwocie zobowiązań długo- i krótkoterminowych na dzień 30.09.2011r. zobowiązania publicznoprawne wynosiły 1 877,5 mln zł (27,6% ogółem), zobowiązania cywilnoprawne 4 498,9 mln zł (66,0%), a zobowiązania z tytułu wynagrodzeń 436,7 mln zł (6,4%). Uwzględniając kryteria podziału zobowiązań na wymagalne i niewymagalne, zobowiązania niewymagalne 3 na koniec września 2011r. wynosiły 6 671,4 mln zł (97,9% stanu zobowiązań). Zobowiązania wymagalne na dzień 30.09.2011r. wynosiły 141,7 mln zł (2,1% ogólnego stanu zobowiązań górnictwa) i obejmowały przede wszystkim zobowiązania cywilnoprawne, które na koniec września 2011r. wynosiły 113,3 mln zł i dotyczyły głównie zobowiązań z tytułu dostaw i usług. W strukturze zobowiązań górnictwa węgla kamiennego na dzień 30.09.2011r. główne pozycje to: - zobowiązania z tytułu dostaw i usług zobowiązania wobec ZUS, FP, FGŚP zobowiązania wobec budŜetu państwa zobowiązania wobec gmin w kwocie w kwocie w kwocie w kwocie 2 083,4 mln zł (30,6%), 1 142,4 mln zł (16,8%), 614,6 mln zł (9,0%), 110,9 mln zł (1,6%). WyŜej wymienione zobowiązania wynosiły łącznie 3 951,3 mln zł (58,0% ogólnego stanu zobowiązań). NaleŜy zaznaczyć, Ŝe w okresie styczeń – wrzesień 2011r. spółki produkcyjne terminowo regulowały bieŜące zobowiązania publicznoprawne, a takŜe dokonywały spłaty zobowiązań objętych restrukturyzacją na podstawie ustawy z dnia 7 września 2007r. o funkcjonowaniu górnictwa… (zobowiązania wobec ZUS). 3 Jako niewymagalne określono zobowiązania, dla których na dzień sporządzenia informacji nie upłynął termin zapłaty oraz zobowiązania, które posiadały uzgodniony z wierzycielami termin zapłaty przypadający na okresy późniejsze (np. zobowiązania objęte restrukturyzacją), a takŜe zobowiązania z tytułu wynagrodzeń. - 19 Tablica 4.1a Stany i struktura zobowiązań na dzień 30.09.2011r. [ tys. zł ] Zobowiązania długo- i krótkoterminowe Lp. Wyszczególnienie 0 zobowiązania główne odsetki 2 3 1 Zobowiązania wobec budŜetu państwa ogółem z tego z tytułu: Podatku dochodowego od osób fizycznych Podatku dochodowego od osób prawnych Podatku od towarów i usług Podatku akcyzowego Cła Wpłat z zysku Pozostałe zobowiązania Zobowiązania wobec ZUS, FP, FGŚP ogółem z tego: Składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne Fundusz Pracy Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych Zobowiązania z tytułu naleŜnych wpłat na PFRON Zobowiązania z tytułu opłaty eksploatacyjnej dotyczące NFOŚiGW 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 2 2.1 2.2 2.3 3 4 Zobowiązania wobec gmin ogółem z tego z tytułu: Podatków Opłaty eksploatacyjnej Pozostałych zobowiązań Zobowiązania z tytułu dostaw i usług Kredyty ogółem z tego: - długoterminowe - krótkoterminowe Pozostałe zobowiązania RAZEM 6 6.1 6.2 6.3 7 8 9 10 4 614 550,4 0,0 614 550,4 125 714,3 156 475,5 253 343,5 4 583,4 0,0 23 561,9 50 871,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 125 714,3 156 475,5 253 343,5 4 583,4 0,0 23 561,9 50 871,8 967 569,0 174 853,3 1 142 422,3 938 695,6 27 600,1 1 273,3 8 548,5 14 249,2 174 853,3 0,0 0,0 0,0 0,0 1 113 548,9 27 600,1 1 273,3 8 548,5 14 249,2 1 697,0 0,0 1 697,0 92 736,1 18 175,1 110 911,2 71 237,9 21 393,5 104,7 1 958 283,4 18 138,4 36,7 0,0 125 211,7 89 376,3 21 430,2 104,7 2 083 495,1 422 433,5 0,0 422 433,5 250 687,9 171 745,6 2 375 759,9 6 455 827,0 0,0 0,0 39 019,9 357 260,0 250 687,9 171 745,6 2 414 779,8 6 813 087,0 Zobowiązania z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska oraz administracyjnych kar pienięŜnych za przekroczenie lub naruszenie warunków korzystania ze środowiska 5 razem Tablica 4.1b Zobowiązania i naleŜności wg kategorii przedsiębiorstw górniczych na dzień 30.09.2011r. [ tys. zł ] ` Stan na 31.12.2010r. Zobowiązania ogółem; stan na 30.09.2011r. 1 I Spółki produkcyjne II Spółka restrukturyzacyjna Ogółem ogółem 2 3 4 5 razem 6 krótkoterminowe w tym: w tym z tytułu: kredyty i poŜyczki podatków, ceł, ubezpieczeń oraz innych świadczeń 10 7 razem dostaw i usług 8 9 kredytów i poŜyczek 11 NaleŜności 0 Saldo (kol.2 - kol.3) Wyszczególnienie NaleŜności Lp. Zobowiązania ogółem z tego: długoterminowe Saldo (kol.5 kol.12) 12 13 8 509 368 1 977 013 6 532 355 6 707 589 1 505 157 61 288 5 202 432 1 517 324 868 224 121 646 2 326 732 4 380 857 84 783 11 812 72 971 105 498 32 512 7 993 72 986 30 237 10 497 3 000 18 748 86 750 8 594 151 1 988 825 6 605 326 6 813 087 1 537 669 69 281 5 275 418 1 547 561 878 721 124 646 2 345 480 4 467 607 - 20 Tablica 4.1c Struktura zobowiązań długo i krótkoterminowych wg stanu na dzień 30.09.2011r. z podziałem na publicznoprawne i cywilnoprawne [ tys. zł ] Lp. Wyszczególnienie 0 1 1. Zobowiązania Zobowiązania publicznoprawne, z tego : 1.1 wymagalne niewymagalne, 1.2 z tego: 1.2.1 objęte restrukturyzacją (w oparciu o ustawy restrukturyzacyjne) 1.2.2 pozostałe niewymagalne Zobowiązania cywilnoprawne (bez wynagrodzeń), 2. z tego: 2.1 wymagalne niewymagalne, 2.2 z tego: główne odsetki 2 3 3. Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń 4. OGÓŁEM 4 1 684 469,3 193 028,4 1 877 497,7 19 806,8 8 633,9 28 440,7 1 664 662,5 184 394,5 1 849 057,0 511 807,4 174 853,3 686 660,7 1 152 855,1 4 334 632,2 9 541,2 164 231,6 1 162 396,3 4 498 863,8 93 228,9 20 031,2 113 260,1 4 241 403,3 144 200,4 4 385 603,7 32,7 0,0 32,7 4 241 370,6 144 200,4 4 385 571,0 436 725,5 0,0 436 725,5 6 455 827,0 357 260,0 6 813 087,0 2.2.1 objęte restrukturyzacją (w oparciu o ustawy restrukturyzacyjne) 2.2.2 pozostałe niewymagalne razem Tablica 4.1d Zobowiązania w układzie spółek węglowych wg stanu na dzień 30.09.2011r. [ tys. zł ] Zobowiązania długo- i krótkoterminowe Lp. Wyszczególnienie publicznoprawne 0 1 1 Spółki produkcyjne 2 Spółka restrukturyzacyjna 3 OGÓŁEM 4.2. 2 cywilnoprawne 3 z tytułu wynagrodzeń 4 Razem 5 1 842 482,8 4 431 487,0 433 619,2 6 707 589,0 35 014,9 67 376,8 3 106,3 105 498,0 1 877 497,7 4 498 863,8 436 725,5 6 813 087,0 Restrukturyzacja zobowiązań Proces restrukturyzacji zobowiązań kontynuowany przez spółki węglowe w 2011r. prowadzony jest na podstawie: - ustawy z dnia 7 września 2007r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008 – 2015 (Dz. U. Nr 192, poz. 1379), rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 24 października 1934r. – Prawo o postępowaniu układowym (Dz. U. Nr 93, poz. 836 z późn. zm.). W 2011r. płatności restrukturyzowanych zobowiązań wobec ZUS dotyczą Kompanii Węglowej S.A. oraz Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. (w związku z połączeniem w dniu 01.04.2009r. Bytomskiej Spółki Restrukturyzacji Kopalń Sp. z o.o. ze Spółką Restrukturyzacji Kopalń S.A. spłatę restrukturyzowanych zobowiązań przejęła SRK S.A.). W latach 2005 – 2010 oraz w okresie styczeń – wrzesień 2011r. spółki dokonały pełnej spłaty naleŜnych rat. Płatności naleŜnych rat przedstawiały się następująco: - 21 - [ tys. zł ] Dokonane wpłaty za: 2005r. KW S.A SRK S.A. BSRK Sp. z o.o. RAZEM 195 356,4 1 261,0 6 413,2 203 030,6 2006r. 195 356,4 1 261,0 6 736,7 203 354,1 2007r. 195 356, 8 957,0 6 736,8 211 050, 2 2008r. 169 057,2 5 894,4 174 951,6 Styczeń – wrzesień 2011r. 2009r. 2010r. 169 033, 4 419,0 1 473,6 174 925, 8 169 016, 5 895,0 174 911, 7 naleŜne wpłaty 126 762,5 4 419,0 131 181,5 zrealizowane wpłaty 126 762,5 4 419,0* 131 181,5 % 100,0 100,0 100,0 * pełną wpłatę naleŜnej we wrześniu 2011r. raty dokonano w dniu 25 października 2011r. W 2004r. zostały zatwierdzone i uprawomocnione sądowe postępowania układowe Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. oraz Bytomskiej Spółki Restrukturyzacji Kopalń Sp. z o.o. na łączną kwotę 288,4 mln zł. Postępowaniem układowym Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. były objęte zobowiązania wobec 770 wierzycieli w łącznej wysokości 100,7 mln zł, a postępowaniem układowym Bytomskiej Spółki Restrukturyzacji Kopalń Sp. z o.o. – zobowiązania wobec 1 053 wierzycieli w łącznej wysokości 187,7 mln zł. Z dniem przejęcia BSRK Sp. z o.o. (01.04.2009r.) przez SRK S.A., realizację postępowania układowego BSRK Sp. z o.o. przejęła SRK S.A. Do dnia 30.09.2011r. SRK S.A. oraz (do dnia 01.04.2009r.) BSRK Sp. z o.o. dokonały w ramach sądowych postępowań układowych spłaty zobowiązań w łącznej wysokości 51,3 mln zł. 5. REALIZACJA PŁATNOŚCI PUBLICZNOPRAWNYCH Płatności publicznoprawne będące przedmiotem monitorowania dotyczą zobowiązań wobec ZUS, FP, FGŚP, PFRON, budŜetu państwa, funduszy ekologicznych oraz gmin z tytułu podatków, opłat i kar. Wyniki monitorowania płatności publicznoprawnych dokonywanych przez podmioty górnictwa węgla kamiennego przedstawiane są w następującym układzie: - spółki produkcyjne, spółkę restrukturyzacyjną, podmioty w górnictwie węgla kamiennego razem, tj. spółki produkcyjne oraz spółkę restrukturyzacyjną. - 22 - Realizacja płatności w okresie styczeń – wrzesień 2011r. przez podmioty w górnictwie węgla kamiennego razem wobec głównych wierzycieli przedstawiała się następująco: NaleŜne wpłaty Zrealizowane wpłaty [ tys. zł ] 1) Składki wobec ZUS, FP, FGŚP ogółem z tego na: - ubezpieczenia społeczne - finansowane przez ubezpieczonego - finansowane przez pracodawcę - ubezpieczenie zdrowotne - FP - FGŚP 2) Wpłaty na PFRON 3) Wpłaty wobec budŜetu państwa ogółem z tego: - podatek dochodowy od osób fizycznych - podatek dochodowy od osób prawnych - podatek od towarów i usług - wpłata z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa 4) Opłaty i kary ekologiczne na rzecz Narodowego i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej w tym: - opłata eksploatacyjna 5) Podatki, opłaty i kary na rzecz gmin z tego: - opłata eksploatacyjna - podatki i inne opłaty na rzecz gmin % realizacji 2 585 069,0 2 585 069,0 100,0 1 896 746,7 842 769,8 1 053 976,9 523 576,1 158 292,5 6 453,7 77 284,8 1 896 746,7 842 769,8 1 053 976,9 523 576,1 158 292,5 6 453,7 77 284,8 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 4 022 660,2 4 022 660,2 100,0 626 123,5 590 581,4 2 508 949,9 297 005,4 626 123,5 590 581,4 2 508 949,9 297 005,4 100,0 100,0 100,0 100,0 91 126,1 91 126,1 100,0 100,0 43 215,2 43 215,2 206 208,2 204 387,2 99,1 64 824,8 141 383,4 64 824,8 139 562,4 100,0 98,7 W okresie styczeń – wrzesień 2011r. podmioty w górnictwie węgla kamiennego razem (spółki produkcyjne i spółka restrukturyzacyjna) wpłaciły 99,97% (kwota 6 980 527,3 tys. zł) naleŜnych płatności z tytułu zobowiązań publicznoprawnych wynoszących 6 982 348,3 tys. Spółki produkcyjne wpłaciły z tytułu naleŜnych bieŜących płatności publicznoprawnych kwotę 6 958 035,3 tys. zł (100% naleŜnych płatności), natomiast spółka restrukturyzacyjna kwotę 22 492,0 tys. zł (92,5% naleŜnych płatności). Niepełna realizacja naleŜnych płatności publicznoprawnych dotyczyła płatności wobec gmin z tytułu podatków i innych opłat (wyłączając opłatę eksploatacyjną). Zaległe płatności SRK S.A. reguluje w miarę posiadanych środków finansowych. We wrześniu 2011r. Spółka wpłaciła z tytułu zaległości kwotę w wysokości 62,0 tys. zł. Tablica 5a Realizacja naleŜnych bieŜących płatności publicznoprawnych w 2011r. przez podmioty w górnictwie węgla kamiennego razem wobec wierzycieli Narastająco od początku roku [ tys. zł ] Wrzesień 2011r. [ tys. zł ] Lp. Wyszczególnienie 0 1 1. Składki wobec ZUS, FP, FGŚP ogółem 2. Wpłaty na PFRON 3. Wpłaty wobec budŜetu państwa ogółem Opłaty i kary ekologiczne na rzecz 4. Narodowego i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej 5. Podatki, opłaty i kary na rzecz gmin 6. Zobowiązania publicznoprawne ogółem Zrealizowane wpłaty NaleŜna płatność 2 danego miesiąca pozostałe 3 4 ogółem NaleŜna płatność Zrealizowane wpłaty (kol.3 + kol.4) 5 6 225 292,0 2 585 069,0 7 225 292,0 225 292,0 0,0 8 881,4 8 881,4 0,0 385 272,8 385 272,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 91 126,1 91 126,1 23 134,1 23 134,1 62,0 23 196,1 206 208,2 204 387,2 642 580,3 642 580,3 62,0 642 642,3 6 982 348,3 6 980 527,3 8 881,4 2 585 069,0 77 284,8 77 284,8 385 272,8 4 022 660,2 4 022 660,2 - 23 Tablica 5b Realizacja naleŜnych bieŜących płatności publicznoprawnych w 2011r. przez podmioty w górnictwie węgla kamiennego Narastająco od początku roku [ tys. zł ] Wrzesień 2011r. [ tys. zł ] Lp. Zrealizowane wpłaty Wyszczególnienie 0 NaleŜna płatność 1 2 1. Spółki produkcyjne 2. Spółka restrukturyzacyjna 3. Razem danego miesiąca pozostałe 3 4 ogółem (kol.3 + kol.4) 5 NaleŜna płatność Zrealizowane wpłaty 6 639 898,3 6 958 035,3 7 639 898,3 639 898,3 0,0 6 958 035,3 2 682,0 2 682,0 62,0 2 744,0 24 313,0 22 492,0 642 580,3 642 580,3 62,0 642 642,3 6 982 348,3 6 980 527,3 Tablica 5c Realizacja naleŜnych bieŜących płatności publicznoprawnych w okresie styczeń – wrzesień 2011r. przez podmioty w górnictwie węgla kamiennego wg wierzycieli [ tys. zł ] Lp. Składki wobec ZUS, FP, FGŚP ogółem Wyszczególnienie 1 0 1. Spółki produkcyjne 2. Spółka restrukturyzacyjna 3. Ogółem 2 a b a b a b 2 572 408,0 2 572 408,0 12 661,0 12 661,0 2 585 069,0 2 585 069,0 Wpłaty na PFRON 3 77 284,8 77 284,8 0,0 0,0 77 284,8 77 284,8 Wpłaty wobec budŜetu państwa ogółem 4 4 019 282,2 4 019 282,2 3 378,0 3 378,0 4 022 660,2 4 022 660,2 Opłaty i kary ekologiczne na rzecz Podatki, opłaty Narodowego i kary na rzecz i wojewódzkich funduszy ochrony gmin środowiska i gospodarki wodnej 5 6 91 126,1 91 126,1 0,0 0,0 91 126,1 91 126,1 197 934,2 197 934,2 8 274,0 6 453,0 206 208,2 204 387,2 Zobowiązania publicznoprawne ogółem 7 6 958 035,3 6 958 035,3 24 313,0 22 492,0 6 982 348,3 6 980 527,3 a- naleŜna płatność b- zrealizowane wpłaty 6. KSZTAŁTOWANIE SIĘ KOSZTÓW PRODUKCJI WĘGLA W okresie styczeń – wrzesień 2011r. koszty produkcji węgla w górnictwie węgla kamiennego wyniosły 15 427,7 mln zł i były wyŜsze od poniesionych w analogicznym okresie 2010r. o 708,0 mln zł (o 4,8%), przy spadku produkcji węgla kamiennego o 0,9 %. Koszty wynagrodzeń wraz z narzutami na ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia wyniosły łącznie 7 790,1 mln zł i były wyŜsze niŜ w okresie styczeń – wrzesień 2010r. o 334,5 mln zł, (o 4,5%), przy zmniejszeniu przeciętnego zatrudnienia w tym okresie o 3,8 tys. osób, (o 3,4%). Udział wynagrodzeń wraz z narzutami w kosztach produkcji zmniejszył się z 50,7% do poziomu 50,5%. Największy, po wynagrodzeniach, udział w kosztach produkcji węgla zajmują koszty usług obcych. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. koszty usług obcych wyniosły 2 628,3 mln zł i były wyŜsze, niŜ w okresie styczeń – wrzesień 2010r. o 156,7 mln zł (o 6,3%). Ich udział w kosztach produkcji węgla w okresie styczeń – wrzesień 2011r., w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. uległ zwiększeniu z 16,8% do 17,0%. Koszty z tytułu podatków i opłat wzrosły w okresie styczeń – wrzesień 2011r., w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., o 10,2%, do poziomu 449,8 mln zł. Udział podatków i opłat w strukturze kosztów podstawowej działalności operacyjnej zwiększył się z 2,8% do 2,9%. - 24 - Koszty amortyzacji wzrosły, w tym samym okresie, z 1 350,7 mln zł do 1 351,6 mln zł, tj. o 0,9 mln zł (o 0,1%), ale ich udział w kosztach produkcji węgla uległy obniŜeniu z 9,2% do 8,8%. Koszty zuŜycia materiałów i energii w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosły 2 784,2 mln zł i były wyŜsze, w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., o 21,1 mln zł (o 0,8%). Ich udział w strukturze kosztów produkcji węgla obniŜył się jednak z 18,8% do 18,0%. W okresie styczeń – wrzesień 2011r., w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., wystąpił znaczny wzrost (o 56,5% tj. o 153,2 mln zł) pozostałych kosztów. Udział tych kosztów w kosztach produkcji węgla wzrósł z 1,7% do 2,8%. Pozostałe koszty obejmują m.in. koszty likwidacji szkód górniczych i rekultywacji terenów pogórniczych. Średni jednostkowy koszt produkcji węgla w okresie styczeń – wrzesień 2011r. w górnictwie węgla kamiennego wyniósł 275,62 zł/t i wzrósł, w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., o 14,89 zł/t (o 5,7%). Wpływ na wartość średniego jednostkowego kosztu produkcji węgla w okresie styczeń – wrzesień 2011r. miał średni jednostkowy koszt usług obcych. Wyniósł on 46,96 zł/t i w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. wzrósł średnio o 7,6% (o 3,31 zł/t). W strukturze średniego jednostkowego kosztu usług obcych największy udział posiadały: pozostałe usługi (22,4%), usługi remontowe (21,5%) i usługi transportowe (14,0%). Średni jednostkowy koszt usług remontowych w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniósł 10,08 zł/t i był wyŜszy, w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., o 0,75 zł,/t (o 8,1%). Tablica 6a Struktura kosztów produkcji węgla w 2011r. ` Lp. Wyszczególnienie 0 1 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6. z tego: 1. Koszty produkcji węgla amortyzacja zuŜycie materiałów i energii usługi obce podatki i opłaty wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia pozostałe koszty rodzajowe Styczeń - wrzesień 2010r. Styczeń - wrzesień 2011r. [ tys. zł ] [%] [ tys. zł ] 2 3 4 Dynamika kol. 4/kol. 2 [%] 5 6 14 719 697 100,0 15 427 693 100,0 104,8 1 350 703 2 763 103 2 471 639 408 133 9,2 18,8 16,8 2,8 1 351 609 2 784 168 2 628 324 449 770 8,8 18,0 17,0 2,9 100,1 100,8 106,3 110,2 7 455 536 50,7 7 790 076 50,5 104,5 270 582 1,7 423 747 2,8 156,6 Tablica 6b Usługi obce ujęte kosztach produkcji węgla w 2011r. ` Lp Wyszczególnienie Styczeń - wrzesień 2010r. 0 1 2 Styczeń - wrzesień 2011r. [ zł/t ] Dynamika [%] 3 4 Usługi obce razem 1. w tym usługi: 43,65 46,96 107,6 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 6,19 9,33 4,91 4,82 1,19 1,81 0,04 5,02 10,35 6,59 10,08 6,14 4,48 1,14 2,54 0,07 5,38 10,54 106,5 108,1 124,9 93,1 95,9 140,5 161,0 107,1 101,9 265,72 275,62 103,7 transportowe remontowe wiertniczo-górnicze wynajmu maszyn i urządzeń górniczych zwałowania kamienia odmetanowania uszlachetniania węgla inne usługi dot. produkcji węgla pozostałe usługi obce 11. Razem koszty produkcji węgla - 25 - 7. STAN I STRUKTURA ŚRODKÓW TRWAŁYCH SPÓŁEK WĘGLOWYCH 7.1. Stan i struktura środków trwałego spółek produkcyjnych Prowadzona przez spółki węglowe działalność inwestycyjna, restrukturyzacja majątkowa, zbywanie zbędnego majątku nieprodukcyjnego oraz realizacja procesów likwidacyjnych wpłynęły na ukształtowanie się struktury środków trwałych. Na dzień 30.09.2011r. spółki produkcyjne posiadały środki trwałe o łącznej wartości księgowej netto 13 651,2 mln zł. W porównaniu do stanu na dzień 31.12.2010r. wartość tego majątku była wyŜsza o 564,6 mln zł (o 4,14%). Największą część środków trwałych (62,1%) stanowiły budynki i lokale oraz obiekty inŜynierii lądowej i wodnej (grupy 1 i 2 klasyfikacji rodzajowej środków trwałych) o wartości księgowej netto 8 472,3 mln zł. W porównaniu do stanu na dzień 31.12.2010r. nastąpił wzrost wartości tego majątku (o 328,7 mln zł). Wartość księgowa netto wchodzących w skład tej grupy środków trwałych obiektów socjalno – bytowych na koniec września 2011r. wynosiła 82,7 mln zł. Większość obiektów socjalno – bytowych na koniec września 2011r. stanowiły mieszkania zakładowe o wartości księgowej netto 76,9 mln zł. Wartość mieszkań zakładowych była niŜsza niŜ na koniec 2010r. o 3,8 mln zł. Wynika to głównie z prowadzonych przez spółki węglowe intensywnych procesów zbywania mieszkań i przekazywania ich na rzecz dotychczasowych najemców w trybie ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych. Wartość księgowa netto maszyn i urządzeń technicznych na koniec września 2011r. wynosiła 4 549,2 mln zł, co stanowiło 33,3% łącznej wartości środków trwałych. Wartość ta była wyŜsza niŜ na koniec 2010r. o 223,4 mln zł. Na poziom wartości tej grupy środków trwałych, wpływają oddawane zadania inwestycyjne oraz dokonywane przez spółki węglowe odpisy aktualizacyjne urządzeń górniczych (kombajny, obudowy, przenośniki), ich amortyzacja oraz przeszacowywania wartości. Wartość księgowa netto gruntów na dzień 30.09.2011r. wynosiła 392,1 mln zł i była wyŜsza niŜ na koniec 2010r. o 2,9 mln zł . Ponad 85% wartości gruntów (336,2 mln zł) znajduje się w uŜytkowaniu wieczystym spółek węglowych. Środki transportu o wartości księgowej netto na koniec września 2011r. w wysokości 181,6 mln zł stanowiły 1,3 % łącznej wartości środków trwałych. Ich wartość była wyŜsza niŜ na koniec 2010r. o 1,3 mln zł. Pozostałe środki trwałe, których zdecydowaną większość stanowią narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposaŜenie, na koniec września 2011r. posiadły wartość 56,0 mln, o 0,4 mln wyŜszą niŜ na koniec 2010r. Tablica 7a Stan i struktura środków trwałych w spółkach produkcyjnych na dzień 30.09.2011r. L.p. 0 1 Środki trwałe Stan na dzień 31.12.2010r. tys. zł 1 2 4 5 392 095,3 2,9 2 291,4 w tym: prawo uŜytkowania wieczystego 339 227,9 336 242,7 2,5 -2 985,2 8 143 602,1 8 472 344,3 62,1 328 742,2 86 381,8 82 700,9 0,6 -3 680,9 80 688,2 76 869,9 0,6 -3 818,3 4 325 797,0 4 549 221,1 33,3 223 424,1 172 619,9 181 628,5 1,3 9 008,6 Pozostałe środki trwałe (grupy 8 i 9) 54 808,1 55 951,7 0,4 1 143,6 w tym: narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposaŜenie (grupa 8) 54 808,1 55 951,7 0,4 1 143,6 13 086 631,0 13 651 240,9 w tym: obiekty socjalno-bytowe 3 Maszyny i urządzenia techniczne (grupy 3-6) 4 Środki transportu (grupa 7 ) 6 RóŜnica (3-2) tys. zł 389 803,9 w tym: mieszkania zakładowe 5 3 Struktura na dzień 30.09.2011r. [%] Grunty (grupa 0) Budynki i lokale oraz obiekty inŜynierii lądowej i wodnej (grupy 1-2) 2 Stan na dzień 30.09.2011r. tys. zł Razem 100,0 564 609,9 - 26 - 7.2. Zbywanie i struktura rzeczowego majątku trwałego Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. w okresie styczeń – wrzesień 2011r. zbyła i zlikwidowała rzeczowy majątek trwały o wartości księgowej netto 9 430,6 tys. zł i wartości wg ceny zbytu 11 641,7 tys. zł, w tym: - w formie sprzedaŜy – majątek o wartości księgowej netto 8 198,6 tys. zł za łączną cenę 9 983,9 tys. zł, w trybie art. 66 ordynacji podatkowej, tj. w zamian za wygaśnięcie zobowiązań – majątek o wartości księgowej netto 1 231,5 tys. zł przekazano w zamian za wygaśnięcie zobowiązań wobec gmin w wysokości 1 243,7 tys. zł, zlikwidowano rzeczowy majątek trwały uzyskując przychody w wysokości 414,1 tys. zł. - Łączna wartość netto zbytego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. rzeczowego majątku trwałego była niŜsza od zbytego w analogicznym okresie roku ubiegłego o 11 930,0 tys. zł, natomiast wartość wg ceny zbycia była niŜsza o 17 096,3 tys. zł. NiezaleŜnie od rzeczowego majątku trwałego w księgach SRK S.A. znajduje się majątek po likwidowanych kopalniach i jako przeznaczony do zbycia zakwalifikowany do towarów. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. SRK S.A. sprzedała towary o wartości księgowej netto 357,7 tys. zł (o wartości wg ceny zbycia 1 139,1 tys. zł). Wartość księgowa netto rzeczowego majątku trwałego spółki restrukturyzacyjnej po dokonaniu ww. sprzedaŜy i likwidacji na dzień 30.09.2011r. wyniosła 283,5 mln zł. Na majątek ten składały się grunty o wartości księgowej netto 28,5 mln zł, budynki i lokale (179,3 mln zł), obiekty inŜynierii lądowej i wodnej (49,6 mln zł), maszyny i urządzenia techniczne (25,5 mln zł) oraz środki transportu (0,4 mln zł) i pozostałe środki trwałe (0,2 mln zł). Największą cześć rzeczowego majątku trwałego SRK S.A. (60% wartości księgowej netto) stanowiły mieszkania zakładowe (172,5 mln zł). Na dzień 30.09.2011r. w księgach SRK S.A. znajdował się ponadto majątek zaliczony do towarów o wartości netto 18,4 mln zł. Tablica 7c Zbywanie majątku nieprodukcyjnego przez spółkę restrukturyzacyjną w okresie styczeń – wrzesień 2011r. L.p. Budynki i budowle Grunty Forma zbycia Mieszkania zakładowe Obiekty socjalno -bytowe [ tys. zł ] Pozostały Razem majątek trwały majątek trwały niewykorzystywany na cele niewykorzystywany na produkcyjne cele produkcyjne WARTOŚĆ MAJĄTKU NIEPRODUKCYJNEGO 1 Wartość majątku nieprodukcyjnego netto na dzień 31.12.2010r. 31 213,2 75 292,3 164 875,4 182,7 29 648,9 301 212,5 2 Wartość majątku nieprodukcyjnego netto na dzień 30.09.2009r. 28 535,5 67 901,5 160 633,9 339,8 26 129,0 283 539,7 ZBYWANIE MAJĄTKU NIEPRODUKCYJNEGO a 1 SprzedaŜ 2 Zbycie w trybie art. 66 ordynacji podatkowej na rzecz gmin 3 Likwidacja 4 RAZEM a - wartość księgowa netto na dzień zbycia b - wartość wg ceny zbycia b a b a b a b a b a b 985,6 3 034,1 1 854,0 2 598,9 5 299,5 3 880,1 0,0 0,0 59,5 470,8 8 198,6 9 983,9 0,0 0,0 1 231,5 1 243,7 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 1 231,5 1 243,7 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 414,1 0,0 414,1 985,6 3 034,1 3 085,5 3 842,6 5 299,5 3 880,1 0,0 0,0 59,5 884,9 9 430,1 11 641,7 - 27 - Tablica 7a Struktura rzeczowego majątku trwałego spółki restrukturyzacyjnej na dzień 30.09.2011r. Lp Wyszczególnienie 1 2 1 Budynki i lokale Grunty 3 4 Maszyny i urządzenia techniczne Środki transportu Pozostałe środki trwałe 5 6 7 8 55 169,8 28 943,1 9 31 213,2 b 8 737 504,3 2 706,0 1 669,0 1 604,0 53,0 451,0 c 28 535,5 179 262,9 49 612,3 25 473,2 444,3 211,5 4 d 8 647 598,1 2 665,0 1 447,0 1 545,0 51,0 444,0 5 c 291,4 1 111,5 11,7 0,0 0,0 0,0 1 526,4 d 363 983,0 144,0 4,0 0,0 0,0 0,0 x 7 Własność 8 9 UŜytkowanie wieczyste 10 11 Obce środki trwałe zaliczone do aktywów trwałych na podstawie art.3 12 ust.4 ustawy o rachunkowości c d c d 540,9 65 073,3 27 194,4 8 373 329,8 174 058,8 2 614,0 0,0 0,0 49 590,2 1 443,0 0,0 0,0 25 473,2 1 545,0 0,0 0,0 444,3 51,0 0,0 0,0 211,5 444,0 c 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 d 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 x 13 Nieuregulowany stan prawny 14 c d 800,2 209 195,0 5 204,1 51,0 22,1 4,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 6 026,4 x c d c d 0,0 0,0 28 535,5 8 647 598,1 0,0 0,0 179 262,9 2 665,0 0,0 0,0 49 612,3 1 447,0 0,0 0,0 25 473,2 1 545,0 0,0 0,0 444,3 51,0 0,0 0,0 211,5 444,0 x x 283 539,7 x c d c d 11 927,4 1 475 604,1 11 824,5 1 411 175,8 160 934,4 4 642,0 160 633,9 4 634,0 39,3 18,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 172 901,1 x 172 458,4 x 308,9 52 754,7 2 985,8 27,0 5 531,2 19,0 738,2 74,0 0,0 0,0 0,0 1,0 9 564,1 x 3 6 Rzeczowe aktywa trwałe ogółem Nieruchomości obciąŜone hipotekami 440,1 Razem a 2 185 180,6 Obiekty inzynierii lądowej i wodnej 265,7 301 212,5 x 283 539,7 x Rzeczowe aktywa trwałe wg stanu prawnego 0,0 250 318,9 x 27 194,4 8 373 329,8 0,0 Rzeczowe aktywa trwałe wg sposobu korzystania 15 Produkcyjne 16 17 Nieprodukcyjne 18 Aktywa socjalno - bytowe 19 Ogółem 20 21 Mieszkania zakładowe 22 Aktywa oddane do korzystania osobom trzecim 23 Na podstawie umów dzierŜawy, najmu 24 lub uŜyczenia a b c d c d - wartość księgowa netto na dzień 31.12.2010r. w tys. zł - ilość w odpowiednich jednostkach wg stanu na 31.12.2010r., tj. grunty - w m 2 , mieszkania - ilość mieszkań, pozostałe pozycje - ilość sztuk - wartość księgowa netto na dzień 30.09.2011r. w tys. zł - ilość w odpowiednich jednostkach wg stanu na dzień 30.09.2011r., tj. grunty - w m 2 , mieszkania - ilość mieszkań, pozostałe pozycje - ilość sztuk - 28 - 8. DZIAŁANIA ZMNIEJSZAJĄCE ODDZIAŁYWANIE GÓRNICTWA NA ŚRODOWISKO NATURALNE Podstawowymi problemami ekologicznymi górnictwa węgla kamiennego są: wody zasolone z odwadniania zakładów górniczych, odpady górnicze, zdegradowane, przeobraŜone działalnością górniczą tereny, emisja zanieczyszczeń pyłowo – gazowych do powietrza, szkody górnicze (spowodowane wpływami eksploatacji górniczej i oddziaływaniem górotworu na budowle, drogi, infrastrukturę, grunty rolne i leśne). W okresie styczeń – wrzesień 2011r. górnictwo węgla kamiennego odnotowało pobór wody pitnej i przemysłowej z ujęć powierzchniowych i podziemnych z przeznaczeniem na dwa podstawowe cele: technologiczne oraz socjalno – bytowe na poziomie 7 006,1 tys. m3. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. górnictwo odprowadziło do wód powierzchniowych 155 101,4 tys. m3 ścieków, w tym 148 779,9 tys. m3 niewykorzystanych wód dołowych zawierających ładunek 985,8 tys. ton soli (w przeliczeniu na jony chlorkowe i siarczanowe). Oznacza to zmniejszenie zrzuconego ładunku soli o 89,8 tys. ton (o ponad 8%), w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. W kopalniach węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wytworzono łącznie 24 891,8 tys. ton odpadów górniczych, co wobec 24 596,0 tys. ton odpadów wytworzonych w analogicznym okresie 2010r., stanowiło zwiększenie ilości obecnie wytworzonych odpadów o ok. 1%. Ponad 95% wytworzonych odpadów pochodziło z procesów wzbogacania węgla w zakładach przeróbczych kopalń. Kopalnie w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wykorzystały gospodarczo na powierzchni 20 577,2 tys. ton odpadów (wobec 24 018,7 tys. ton w analogicznym okresie 2010r.), tj. ok. 83% ogólnej ilości odpadów górniczych wytworzonych. Zagospodarowane odpady posłuŜyły głównie do niwelacji terenów (w tym do rekultywacji oraz usuwania szkód górniczych), robót inŜynieryjnych oraz hydrotechnicznych jak równieŜ do produkcji materiałów budowlanych. Na powierzchni kopalnie w okresie styczeń – wrzesień 2011r. złoŜyły 3 914,8 tys. ton wytworzonych odpadów (wobec 599,7 tys. ton zeskładowanych w analogicznym okresie 2010r.), natomiast na dole ulokowały 469,7 tys. ton odpadów. NaleŜy uwaŜać, Ŝe zeskładowane obecnie w znaczącej ilości na powierzchni odpady górnicze (ponad 3,9 mln ton) zostaną w późniejszym okresie przez kopalnie zagospodarowane. Kopalnie w okresie styczeń – wrzesień 2011r. przyjęły ponadto 1 393,6 tys. ton odpadów obcych (wobec 1 206,5 tys. ton w okresie styczeń – wrzesień 2010r.), głównie popiołów lotnych i ŜuŜli, wykorzystując je do podsadzki hydraulicznej i profilaktyki przeciwpoŜarowej na dole. Wielkość emisji zanieczyszczeń pyłowo – gazowych do powietrza atmosferycznego przez górnictwo w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosła 642,9 tys. ton, z czego 642,4 tys. ton stanowiła emisja gazów, w tym 638,7 tys. ton emisja tzw. gazów cieplarnianych. W porównaniu z analogicznym okresem 2010r., wyemitowana obecnie ilość gazów cieplarnianych zmniejszyła się o ponad 6%. Spółki węglowe zakończyły w okresie styczeń – wrzesień 2011r. prace rekultywacyjne i zagospodarowanie na powierzchni obejmującej 78,5 ha terenów zdegradowanych działalnością przemysłową. Do waŜniejszych efektów ekologicznych uzyskanych w wyniku realizacji przez przedsiębiorstwa górnicze w okresie styczeń – wrzesień 2011r. zadań z zakresu ochrony środowiska naleŜy zaliczyć: - zmniejszenie przez KWK „Ziemowit” (KW S.A.) w wyniku działań górniczo-geologicznych „u źródła” zrzutu chlorków i siarczanów do wód powierzchniowych o 196,0 ton, zagospodarowanie przez KWK „Mysłowice-Wesoła” w podziemnych wyrobiskach kopalni 88,4 tys. ton odpadów energetycznych, zakończenie przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń S.A. rekultywacji zwałowiska „Marian-Wschód” o powierzchni 22,0 ha po byłej KWK Jan Kanty”, zakończenie przez Południowy Koncern Węglowy S.A. rekultywacji technicznej i biologicznej wydzielonej części obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych w LibiąŜu o powierzchni 7,9 ha w ZK „Janina”, - 29 - rekultywacja powierzchni w drodze sukcesji naturalnej (36,6 ha) części terenu obszaru zwałowiska odpadów wydobywczych w Smolnicy-Leboszowicach w KWK „Knurów-Szczygłowice” (KW S.A.). Do waŜniejszych innych przedsięwzięć proekologicznych realizowanych w okresie styczeń – wrzesień 2011r. naleŜały: - budowa instalacji przemysłowego wykorzystania popiołów lotnych w KWK „KnurówSzczygłowice”, budowa nowego rurociągu do podawania mieszanin doszczelniających w Szybie JAS II w KWK „Jas-Mos”, realizacja zadań związanych ze zwiększeniem ilości i moŜliwości wykorzystania ujmowanego metanu w KWK „Borynia” i KWK „Krupiński”, realizacja przedsięwzięć związanych z gospodarką zasolonymi wodami dołowymi, wodami przemysłowymi oraz deszczowymi w KWK „Budryk”, rekultywacja terenów zdegradowanych przez KWK „Knurów – Szczygłowice” (obszar „Jagielnia”) i KWK „Chwałowice” (teren „Kielowiec”). Wysokość opłat za korzystanie ze środowiska (tzw. „opłat ekologicznych”) naliczonych kopalniom węgla kamiennego za okres styczeń – wrzesień 2011r. wyniosła łącznie 41 900,9 tys. zł, co w porównaniu z wysokością naliczonych opłat za analogiczny okres 2010r., stanowiło ich zmniejszenie o 8 351,4 tys. zł (o ok. 17%). Ograniczenie wysokości opłat spowodowane było głównie zmniejszeniem ilości soli zrzuconej przez górnictwo do środowiska. Na ogólną wysokość opłat ekologicznych naliczonych kopalniom węgla kamiennego za okres styczeń – wrzesień 2011r., zasadniczy wpływ miały (podobnie jak za analogiczny okres 2010r.) opłaty za odprowadzanie zasolonych wód dołowych do wód powierzchniowych, które wyniosły 33 023,0 tys. zł (co stanowiło ok. 79% sumarycznej wysokości naliczonych górnictwu opłat ekologicznych). Z kolei łączna wysokość pozostałych opłat ekologicznych naliczonych górnictwu węgla kamiennego za okres styczeń – wrzesień 2011r. wyniosła 8 877,8 tys. zł (ok. 21% sumy naliczonych górnictwu opłat za korzystanie ze środowiska). Opłaty te naliczone zostały m.in. za: - pobór wody, odprowadzanie róŜnego rodzaju ścieków (z wyłączeniem wód zasolonych) do wód powierzchniowych, składowanie odpadów górniczych na powierzchni, odprowadzanie wód opadowych i roztopowych pochodzących z powierzchni zanieczyszczonych, wprowadzanie zanieczyszczeń pyłowo - gazowych do powietrza, spalanie paliw w silnikach spalinowych, przeładunek benzyn silnikowych, składowanie odpadów innych niŜ górnicze, wykorzystanie gruntów rolnych i leśnych na inne cele. Wysokość kar wymierzonych kopalniom węgla kamiennego za działalność niezgodną z obowiązującymi przepisami ochrony środowiska wyniosła w okresie styczeń – wrzesień 2011r. łącznie 171,8 tys. zł (wobec 210,0 tys. zł w analogicznym okresie 2010r.). Nakłady finansowe poniesione przez górnictwo w okresie styczeń – wrzesień 2011r. na realizację zadań z zakresu rekultywacji i zagospodarowania terenów zdegradowanych działalnością przemysłową zamknęły się kwotą 33 353,8 tys. zł (wobec 40 295,1 tys. zł w analogicznym okresie 2010r.). Wydatki na usuwanie szkód górniczych wyrządzonych ruchem zakładów górniczych na powierzchni w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosły 270 233,4 tys. zł (wobec 200 148,0 tys. zł wydatkowanych w analogicznym okresie 2010r.). - 30 Tablica 8a Wielkości rzeczowe charakteryzujące oddziaływanie górnictwa węgla kamiennego na środowisko w okresie styczeń – wrzesień 2011r. Lp Wyszczególnienie Jedn. miary 0 1 2 Wykonanie w okresie I-IX.2010r. 3 Wykonanie w okresie I-IX.2011r. RóŜnica [ ilość ] 1 2 2.1 2.2 Pobór wody pitnej i przemysłowej z ujęć powierzchniowych i podziemnych Odprowadzanie ścieków do wód powierzchniowych - ogółem w tym: wody dołowe ładunek Cl + SO4 w wodach dołowych tys. m 3 tys. m 3 tys. m ton 3 4 7 251,6 166 962,2 159 448,8 5 7 006,1 155 101,4 -245,5 -11 860,8 -10 668,9 -89 826,7 148 779,9 1 075 630,6 985 803,9 Wytwarzanie odpadów górniczych - ogółem 3 (odpady z robót przygotowawczych na dole + odpady z zakładów przeróbki mechanicznej węgla) tys. ton 24 596,0 24 891,8 295,8 3.1 3.2 3.3 4 5 6 Składowanie odpadów górniczych na powierzchni Gospodarcze wykorzystanie odpadów górniczych na powierzchni Zagospodarowanie odpadów górniczych na dole Zagospodarowanie odpadów obcych na dole Emisja pyłów Emisja gazów - ogółem tys. ton ton 599,7 24 018,7 515,4 1 206,5 484,2 697 959,0 3 914,8 20 577,2 469,7 1 393,6 534,4 642 354,4 ton 681 390,6 638 697,9 ton 4 849,0 5 536,7 3 315,1 -3 441,5 -45,7 187,1 50,2 -55 604,6 -42 692,7 687,7 6.1 7 8 9 10 10.1 w tym: gazy cieplarniane Spalanie paliw w silnikach spalinowych Odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych pochodzących z powierzchni utwardzonych Wykorzystanie gruntów rolnych i leśnych na inne cele Powierzchnia terenów zdegradowanych objęta pracami rekultywacyjnymi i zagospodarowaniem w tym: powierzchnia, na której wyŜej wymienione prace zakończono tys. ton tys. ton tys. ton ton 1 860,4 1 595,1 -265,3 ha 405,7 407,1 1,4 ha 478,2 437,4 -40,8 ha 7,7 78,5 70,8 tys. m 2 Tablica 8b Opłaty naliczone i kary wymierzone za korzystanie ze środowiska oraz poniesione przez górnictwo węgla kamiennego koszty rekultywacji i usuwania szkód górniczych w okresie styczeń – wrzesień 2011r. Lp Wyszczególnienie 0 1 1 2 2.1 3 4 5 5.1 6 Pobór wody pitnej i przemysłowej z ujęć powierzchniowych i podziemnych Odprowadzanie ścieków do wód powierzchniowych - ogółem w tym: ładunek Cl + SO4 w wodach dołowych Składowanie odpadów górniczych na powierzchni Emisja pyłów Emisja gazów - ogółem w tym: gazy cieplarniane 8 9 Spalanie paliw w silnikach spalinowych Odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych pochodzących z powierzchni utwardzonych Wykorzystanie gruntów rolnych i leśnych na inne cele Inne niewymienione - ogółem 10 Opłaty razem (1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9) 11 Kary - ogółem 7 11.1 12 w tym: za przekroczenie dopuszczalnych parametrów Cl + SO 4 w wodach dołowych Powierzchnia terenów zdegradowanych objęta pracami rekultywacyjnymi i zagospodarowaniem 12.1 w tym: powierzchnia, na której wyŜej wymienione prace zakończono 13 14 Usuwanie szkód górniczych OGÓŁEM OPŁATY, KARY I KOSZTY (10 + 11 + 12 + 13) Wykonanie w okresie I-IX.2010r. Wykonanie w okresie I-IX.2011r. [ tys. zł. ] 3 2 RóŜnica 4 975,5 978,7 3,2 46 523,9 38 394,6 -8 129,3 41 697,2 33 023,0 -8 674,2 0,0 216,9 1 350,6 0,0 245,6 1 280,7 0,0 28,7 -69,9 326,3 333,5 7,2 175,8 187,9 12,1 369,8 245,7 -124,1 454,4 185,4 392,8 174,9 -61,6 -10,5 50 252,3 41 900,9 -8 351,4 210,0 171,8 -38,2 0,0 0,0 0,0 40 295,1 33 353,8 -6 941,3 1 411,9 2 619,3 1 207,4 200 148,0 290 905,4 270 233,4 345 659,9 70 085,4 54 754,5 - 31 - 9. REALIZACJA INWESTYCJI W GÓRNICTWIE WĘGLA KAMIENNEGO Poniesione nakłady inwestycyjne w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosły 2 171,7 mln zł i były o 592,8 mln zł wyŜsze niŜ w analogicznym okresie 2010r. Nakłady poniesione na zakup maszyn i urządzeń były o 466,0 mln zł wyŜsze niŜ porównywalnym okresie 2010r. Na realizację zadań w zakresie wyrobisk górniczych w okresie styczeń – wrzesień 2011r. poniesiono nakłady wyŜsze o 78,9 mln zł. Nakłady na poprawę jakości węgla kamiennego były wyŜsze o 63,5 mln zł, natomiast na ochronę środowiska wyŜsze o 5,4 mln zł. W okresie styczeń – wrzesień 2011r. przedsiębiorstwa górnicze realizując zadania inwestycyjne angaŜowały środki własne oraz leasing finansowy, a ich zaawansowanie wynosiło odpowiednio: 1 942,1 mln zł i 229,7 mln zł. Wskaźnik natęŜenia inwestycji w okresie styczeń – wrzesień 2011r. kształtował się na poziomie 38,80 zł/t i w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. był wyŜszy o 10,83 zł/t. Wskaźnik natęŜenia inwestycji maszynowych wyniósł 16,99 zł/t i był wyŜszy o 8,40 zł/t. Tablica 9a Nakłady inwestycyjne i źródła ich finansowania w 2011r. Wykonanie styczeń - wrzesień Lp. Wyszczególnienie 0 1 RóŜnica 2010r. 2011r. [ tys. zł ] I Nakłady inwestycyjne ogółem 1 2 3 4 5 Wyrobiska górnicze Zakłady wzbogacania węgla Ochrona środowiska Zakupy maszyn i urzadzeń Pozostałe inwestycje II 1 2 3 4 w tym: Źródła finansowania ogółem w tym: Środki własne Fundusze ochrony środowiaska i gospodarki wodnej Kredyty i poŜyczki Inne (leasing finansowy) 2 3 1 578 939,5 2 171 738,4 592 798,9 4 638 866,2 85 332,5 17 304,4 485 226,1 352 210,3 717 723,6 148 807,8 22 731,0 951 273,3 331 202,7 78 857,4 63 475,3 5 426,6 466 047,2 -21 007,6 1 578 939,5 2 171 738,4 592 798,9 1 358 229,0 0,0 0,0 220 710,5 1 942 053,3 0,0 0,0 229 685,1 583 824,3 0,0 0,0 8 974,6 - 32 - 10. FINANSOWANIE DZIAŁAŃ RESTRUKTURYZACYJNYCH W GÓRNICTWIE ZE ŚRODKÓW BUDśETU PAŃSTWA Tablica 10 Finansowanie ze środków dotacji budŜetowej działań restrukturyzacyjnych w górnictwie węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. ` ZADANIA Lp. Planowane środki budŜetowe [ w tys. zł ] 1 0 Wydatki na realizację zadań wynikajacych z ustawy z dnia 7 września 2007r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 (Dz.U. Nr 192, poz. 1379) Zaawansowanie realizacji planu rocznego [ % ] (kol. 3/ kol. 2) x 100 3 4 408 269,2 285 777,5 70,0 211 949,2 142 099,1 67,0 17 100,0 5 307,7 31,0 44 946,3 23 240,1 51,7 Uprawnienia do bezpłatnego węgla dla emerytów i rencistów z kopalń postawionych w stan likwidacji przed 1 stycznia 2007r. 25 777,8 11 621,8 45,1 Renty wyrównawcze przysługujące od kopalń całkowicie likwidowanych 19 168,5 11 618,3 60,6 4. WYPŁATY EKWIWALENTÓW PIENIĘśNYCH z tytułu prawa do bezpłatnego węgla przysługującego emerytom i rencistom z kopalń całkowicie likwidowanych, wypłacanych przez ZUS wraz z kosztem ich obsługi 129 473,7 111 530,6 86,1 5. MONITORING procesów związanych z funkcjonowaniem górnictwa węgla kamiennego oraz innych czynności zleconych przez ministra właściwego do spraw gospodarki dotyczących restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego 4 800,0 3 600,0 75,0 NAPRAWIANIE SZKÓD GÓRNICZYCH wywołanych ruchem zlikwidowanego zakładu górniczego, w tym szkód powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów 3. ROSZCZENIA PRACOWNICZE 3.2 w tym 2. w tym 1. LIKWIDACJA KOPALŃ - finansowanie zadań dotyczących likwidacji kopalń oraz działań wykonywanych po zakończeniu całkowitej likwiadacji kopalń oraz zadań związanych z zabezpieczeniem kopalń sąsiednich przed zagroŜeniem wodnym, gazowym oraz poŜarowym w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalń 3.1 0 2 Wykorzystane środki budŜetowe [ w tys. zł ] - 33 - 11. WYNIKI EKONOMICZNO – FINANSOWE ORAZ SYNTETYCZNA OCENA ZJAWISK ZWIĄZANYCH Z RESTRUKTURYZACJĄ GÓRNICTWA WĘGLA KAMIENNEGO 11.1. Wyniki ekonomiczno – finansowe Zgodnie ze sprawozdaniem Głównego Urzędu Statystycznego G-09.5 „Sprawozdanie o przychodach, kosztach i wynikach z działalności w górnictwie węgla kamiennego”, wynik finansowy netto górnictwa węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. był dodatni i wyniósł 1 795,4 mln zł. W porównaniu do analogicznego okresu 2010r., w którym wynik finansowy netto górnictwa wynosił 807,5 mln zł, nastąpiła poprawa o 987,9 mln zł. NaleŜy zaznaczyć, Ŝe sprawozdanie G-09.5 jest sporządzane przez spółki górnicze (w tym m.in. przez JSW S.A.) według polskich przepisów ustawy o rachunkowości (PSR). Zaprezentowane w niniejszym dokumencie dane uwzględniają więc wyniki JSW S.A. według PSR, natomiast opublikowane przez Spółkę w dniu 14.11.2011 r. wyniki zostały sporządzone według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF). Struktura wyniku finansowego uzyskanego w okresie styczeń – wrzesień 2011r., w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., przedstawiała się następująco: [ tys. zł ] I - IX. 2010r. − − − − − − − − − wynik ze sprzedaŜy węgla wynik na pozostałej sprzedaŜy wynik na pozostałej działalności operacyjnej wynik na działalności operacyjnej wynik na działalności finansowej wynik zdarzeń nadzwyczajnych wynik finansowy brutto obowiązkowe obciąŜenie wyniku finansowego brutto wynik finansowy netto 1 641 649 -27 765 -386 636 1 227 248 -78 024 -6 981 1 142 243 334 729 807 514 I - IX. 2011r. 3 804 951 32 392 -1 041 551 2 795 792 -122 932 -11 015 2 661 845 866 397 1 795 448 RóŜnica 2 163 302 60 157 -654 915 1 568 544 -44 908 -4 034 1 519 602 531 668 987 934 Poprawa wyniku finansowego netto górnictwa węgla kamiennego była przede wszystkim skutkiem zwiększenia zysku ze sprzedaŜy węgla (o 2 163,3 mln zł), pomimo zwiększenia straty na pozostałej działalności operacyjnej (o 654,9 mln zł) oraz straty na działalności finansowej (o 44,9 mln zł). Górnictwo węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. uzyskało dodatni wynik ze sprzedaŜy węgla kamiennego w wysokości 3 805,0 mln zł. Przychody ze sprzedaŜy węgla uzyskane w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosły 19 541,9 mln zł i w porównaniu do analogicznego okresu 2010r. zwiększyły się o 22,4%. Zadecydował o tym wzrost wielkości sprzedanego węgla (o 3,2% w porównaniu do okresu styczeń – wrzesień 2010r.) oraz wzrost średniej ceny zbytu węgla o 18,5%. Koszty sprzedanego węgla w okresie styczeń – wrzesień 2011r. były wyŜsze o 9,8% niŜ w analogicznym okresie 2010r. i kształtowały się na poziomie 15 736,9 mln zł. Wynik górnictwa węgla kamiennego na pozostałej działalności operacyjnej uległ pogorszeniu z -386,6 mln zł w okresie styczeń – wrzesień 2010r. do -1 041,6 mln zł w analogicznym okresie 2011r. Strata na pozostałej działalności operacyjnej była skutkiem poniesionych kosztów na tej działalności w wysokości 1 651,8 mln zł przy uzyskanych przychodach w wysokości 610,2 mln zł. Wynik na działalności finansowej w okresie styczeń – wrzesień 2011r. był ujemny i wyniósł -122,9 mln zł. W porównaniu do okresu styczeń – wrzesień 2010r. (w którym wynik ten był równieŜ ujemny) nastąpiło jego pogorszenie o 44,9 mln zł. Przychody na działalności finansowej w okresie styczeń – wrzesień 2011r. wyniosły 249,8 mln zł, koszty finansowe natomiast kształtowały się na poziomie 372,7 mln zł - 34 - Tablica 11.1 Podstawowe wskaźniki techniczne, ekonomiczne i finansowe górnictwa węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. ` 2010r. Lp. Wyszczególnienie rok 2 3 4 5 6 tys. ton 76 154 56 457 55 975 99,1 Wydobycie dzienne t/d 297 952 296 843 291 167 98,1 Średni jednostkowy koszt wydobycia zł/t 260,05 260,73 275,62 105,7 4 5 6 7 8 9 Wydobycie ogółem SprzedaŜ ogółem 75 207 55 266 57 053 103,2 tys. ton 64 584 46 433 52 504 113,1 tys. ton 10 623 8 833 4 549 51,5 zł/t 292,52 288,95 342,52 118,5 tys. ton 4 066 4 869 1 834 37,7 Stan zatrudnienia ogółem na koniec okresu osób 114 089 116 087 113 747 98,0 Zmiana stanu zatrudnienia do grudnia poprzedniego roku osób -4 786 -2 788 -342 12,3 kraj wywóz do UE i eksport poza UE Średnia cena zbytu węgla ogółem Stan zapasów węgla na koniec okresu Wydajność t/prac/rok 671 496 509 102,5 tys. zł 25 375 268 16 724 908 20 508 113 122,6 tys. zł 21 999 362 15 969 333 19 541 878 122,4 tys. zł 23 579 013 15 582 665 17 846 269 114,5 w tym na sprzedaŜy węgla tys. zł 19 578 467 14 327 684 15 736 928 109,8 Wynik ze sprzedaŜy węgla tys. zł 2 420 895 1 641 649 3 804 951 231,8 10 Przychody ogółem 11 Koszty ogółem 13 14 15 wskaźniki finansowe w tym ze sprzedaŜy węgla 12 kol.5/kol.4 tys. ton w tym 3 Dynamika [%] styczeń wrzesień 1 wskaźniki zatrudnieniawskaźniki techniczno-ekonomiczne 2 2011r. styczeń wrzesień 0 1 Jedn. miary Wynik finansowy netto tys. zł 1 412 028 807 514 1 795 448 222,3 NaleŜności tys. zł 1 988 825 2 289 960 2 345 480 102,4 Zobowiązania (długo- i krótkoterminowe) tys. zł 8 594 151 1 420 079 7 572 045 1 927 104 6 813 087 1 537 669 90,0 79,8 w tym długoterminowe tys. zł 16 Wskaźnik płynności finansowej III stopnia 1,22 1,41 1,82 128,8 17 Wskaźnik rentowności netto 6,0 4,8 10,1 209,2 - 35 - Wynik finansowy uzyskany przez górnictwo węgla kamiennego w okresie styczeń – wrzesień 2011r. Koszty Przychody tys. zł tys. zł Wynik ze sprzedaŜy ogółem 15 810 663 3 837 343 19 648 006 w tym: Wynik ze sprzedaŜy węgla 15 736 928 3 804 950 19 541 878 Wynik na pozostałej działalności operacyjnej 1 651 845 -1 041 551 610 294 Wynik na działalności operacyjnej 17 462 508 2 795 792 20 258 301 Wynik na działalności finansowej 372 721 -122 932 Wynik zdarzeń nadzwyczajnych -11 016 Wynik finansowy brutto 2 661 845 Obowiązkowe obciąŜenia wyniku finansowego 866 396 Wynik finansowy netto 1 795 448 249 790 - 36 - 11.2. Syntetyczna ocena zjawisk związanych z funkcjonowaniem górnictwa węgla kamiennego Styczeń – wrzesień 2010 rok Wydajność ogólna w okresie styczeń – wrzesień 2010r. wyniosła 496 ton/prac/rok. Styczeń – wrzesień 2011 rok Wzrost o 13 kg/pdn wydajności ogólnej, w porównaniu do okresu styczeń – wrzesień 2010r., do poziomu 509 kg/pdn. zjawisko pozytywne zjawisko pozytywne Pełna realizacja wpłat naleŜnych ZUS, FP, FGŚP 100,0% Pełna realizacja wpłat naleŜnych ZUS, FP, FGŚP 100,0% zjawisko pozytywne zjawisko pozytywne Pełna realizacja zobowiązań wobec budŜetu państwa 100 % Pełna realizacja zobowiązań wobec budŜetu państwa 100 % zjawisko pozytywne zjawisko pozytywne Średnia cena zbytu węgla ogółem w okresie styczeń – wrzesień 2010r., wyniosła 288,95 zł/t. Wzrost średniej ceny zbytu węgla ogółem, za okres styczeń wrzesień 2011r., w porównaniu do analogicznego okresu 2010r., o 53,57 zł/t, tj. o 18,5%, do poziomu 342,52 zł/t. zjawisko pozytywne zjawisko pozytywne Wynik finansowy netto w okresie styczeń – wrzesień 2010r. wyniósł 807,5 mln zł. Wynik ten osiągnięto przy wyniku ze sprzedaŜy węgla w wysokości 1 641,6 mln zł. zjawisko pozytywne Wskaźnik rentowności netto w okresie styczeń – wrzesień 2010r. był dodatni i wyniósł 4,8%. zjawisko pozytywne Stan zobowiązań na koniec września 2010r. wyniósł 7 572,0 mln zł, w tym zobowiązania długoterminowe 1 927,1 mln zł. zjawisko negatywne Stan naleŜności na koniec września 2010r. wyniósł 2 290,0 mln zł. Saldo zobowiązań i naleŜności na koniec 2010r. wynosiło 5 282 mln zł. zjawisko negatywne Niski poziomu wskaźników płynności finansowej III i II stopnia. Wskaźniki płynności finansowej w okresie styczeń – wrzesień 2010r. kształtowały się następująco: III stopnia - na poziomie 1,41 II stopnia - na poziomie 0,83 Zadowalający poziom wskaźników określający minimum bezpieczeństwa finansowego wynosi odpowiednio: III stopień 1,2 – 2,0 , II stopień - 1,0. zjawisko negatywne Poprawa wyniku finansowego netto o 987,9 mln zł, w porównaniu do okresu styczeń – wrzesień 2010r., do poziomu 1 795,4 mln zł, przy wyniku ze sprzedaŜy węgla w wysokości 3 804,9 mln zł. zjawisko pozytywne Poprawa wskaźnika rentowności netto, w porównaniu do okresu styczeń – wrzesień 2010r. o 5,3 punktów %, do poziomu 10,1%. zjawisko pozytywne Zmniejszenie o 759,0 mln zł, w porównaniu do stanu na koniec września 2010r., stanu zobowiązań, do poziomu 6 813,1 mln zł, w tym długoterminowych o 389,4 mln zł, do 1 537,7 mln zł. zjawisko pozytywne Wzrost o 55,5 mln zł, w porównaniu do stanu na koniec września 2010r., stanu naleŜności, do poziomu 2 345,5 mln zł. zjawisko negatywne Poprawa poziomu wskaźników płynności finansowej III i II stopnia. Wskaźniki płynności finansowej kształtowały się następująco: III stopnia - na poziomie 1,82 II stopnia - na poziomie 1,36 Zadowalający poziom wskaźników określający minimum bezpieczeństwa finansowego wynosi odpowiednio: III stopień 1,2 – 2,0 , II stopień - 1,0. zjawisko pozytywne