CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO SA

Transkrypt

CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO SA
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
CENTRALNA STACJA
RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
41-902 Bytom, ul. Chorzowska 25, tel.: 032 282 25 25
www.csrg.bytom.pl e-mail: [email protected]
ZAGROŻENIA
GAZOWE
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
Powietrze atmosferyczne:
•
78,08% azot
•
20,95% tlen
•
0,03% dwutlenek węgla
•
0,93% argon oraz inne gazy szlachetne
Powietrze kopalniane, to mieszanina powietrza atmosferycznego
oraz gazów powstających w wyrobiskach górniczych.
Zmiana składu powietrza kopalnianego spowodowana jest:







naturalnym wydzielaniem się gazów z górotworu
procesom utleniania (powolne, szybkie, gwałtowne)
wykonywaniem robót strzałowych
pracą maszyn spalinowych
gniciem substancji organicznych
oddychaniem ludzi
rozpadem radioaktywnych pierwiastków
CENTRALNA CENTRALNA
STACJA
RATOWNICTWA
GÓRNICZEGO
S.A.
STACJA
RATOWNICTWA GÓRNICZEGO
S.A.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki
z dnia 28 czerwca 2002 r.
Dz. U. Nr 139 z 2002 r. poz. 1169
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy,
prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego
zabezpieczenia przeciwpożarowego
w podziemnych zakładach górniczych.
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
Dział IV Przewietrzanie i klimatyzacja
Rozdział l
Postanowienia ogólne
§ 187
1. Ilość powietrza doprowadzana do wyrobisk powinna zapewniać
utrzymanie w tych wyrobiskach wymaganego składu powietrza i temperatury.
2. Wszystkie dostępne wyrobiska i pomieszczenia przewietrza się w taki
sposób,aby zawartość tlenu w powietrzu nie była mniejsza niż 19%
(objętościowo), a najwyższe dopuszczalne stężenia gazów w powietrzu nie
przekraczały wartości określonych w tabeli.
3. Skróty wymienione w ust. 2 oznaczają:
1) NDS – najwyższe dopuszczalne stężenie średnio ważone,
2) NDSCh - najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe,
zdefiniowane w odrębnych przepisach.
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
Dział IV Przewietrzanie i klimatyzacja
Rozdział 4
Klimatyzacja
§ 239
1. Temperatura powietrza w miejscu pracy nie powinna przekraczać 28 OC wykonując
pomiar termometrem suchym , a intensywność chłodzenia nie powinna być mniejsza
od 11 katastopni wilgotnych { Kw }
2. W przypadku gdy temperatura powietrza mierzona termometrem suchym w miejscu
pracy jest większa od 28 OC, a nie przekracza 33 OC lub intensywność chłodzenia
jest mniejsza od 11 katastopni wilgotnych , stosuje się odpowiednie rozwiązania
techniczne dla obniżenia temperatury powietrza lub ogranicza czas pracy do
6 godzin, liczony łącznie ze zjazdem i wyjazdem , dla pracowników przebywających
całą zmianę roboczą w miejscu pracy gdzie parametry klimatyczne są przekroczone.
3. W przypadku gdy temperatura powietrza mierzona termometrem suchym, przekracza
33 OC, można zatrudniać ludzi tylko w akcji ratowniczej.
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
Nazwa gazu i symbol
chemiczny.
WŁAŚCIWOŚCI
GAZÓW
Działanie
na
Ciężar
człowieka
właściwy
[ g/dcm3]
Gęstość
względem
powietrza
Barwa
Zapach
-
Tlen – O2
niezbędny do
życia
1,42
1,105
-
Azot - N2
obojętny
1,25
0,967
-
trujący
1,25
0,967
-
-
duszący
1,97
1,518
-
-
trujący
1,53
1,19
-
zepsute
jaja
trujący
1,34
1,04
żółtobrązowa
gryzący
trujący
2,93
2,266
-
gryzący
obojętny
0,09
0,069
-
-
obojętny
0,71
0,553
-
-
Tlenek węgla -CO
Dwutlenek węgla-CO2
Siarkowodór – H2S
Tlenek azotu – NO
Dwutlenek siarki- SO2
Wodór - H2
Metan – CH4
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
DEFINICJE
NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE STĘŻENIE (NDS)
czynników szkodliwych dla zdrowia - wartości średnie ważone stężeń - których
oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego, dobowego i przeciętnego
tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie pracy, przez okres
jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego
stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.
NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE STĘŻENIE CHWILOWE (NDSCh)
czynników szkodliwych dla zdrowia - wartości średnie stężeń, które nie
powinny spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeżeli
występują w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie częściej niż dwa
razy w czasie zmiany roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godzina.
(Dziennik Ustaw nr 217/2002 poz. 1833)
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
Zestawienie wartości NDS i NDSCh
dla gazów występujących w kopalniach
Rodzaj gazu
NDS
NDSCh
średnie (ważone) stężenie
z 8 godzin zmiany
dopuszczalne stężenie chwilowe
– max. 2 x 15 min
[mg/m3]
obj. [%]
[mg/m3]
obj. [%]
Dwutlenek węgla
CO2
-
1,0
-
1,0
Tlenek węgla
CO
30
0,0026
180
0,015
Tlenki azotu
NO2
5
0,00026
10
0,00052
Dwutlenek siarki
SO2
2
0,000075
5
0,00019
Siarkowodór
H2S
10
0,0007
20
0,0014
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
WYBUCHOWOŚĆ GAZÓW
Temperatura
zapłonu
[ OC ]
Granice
wybuchowości
[%]
Bezpieczna
zawartość tlenu
Tlenek węgla – CO
609
12 - 72
6
Siarkowodór – H2S
290
4 - 46
2,2
Wodór – H2
530
4 - 72
5
Metan – CH4
650
5 - 15
12
Nazwa gazu i symbol chem.
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
Wybuchy gazów pożarowych
Wybuch gazów pożarowych może nastąpić,gdy spełnione są następujące warunki :
•
Co najmniej jeden z gazów palnych w mieszaninie gazów pożarowych znajduje
się w granicach wybuchowości .
•
Istnieje źródło wysokiej temperatury (tzw.inicjał wybuchu ).
•
Mieszanina wybuchowa zawiera dostateczną ilość tlenu .
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
Ocena stanu zagrożenia wybuchowego
Ocenę stanu zagrożenia wybuchowego należy przeprowadzić
metodą opracowaną przez jednostkę ratownictwa górniczego.
Może to być metoda stałego trójkąta wybuchowości.
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
Przykładowy diagram Cowarda
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A.
Przykładowy diagram Cowarda
Strzałki obrazują kierunki zmian składu mieszaniny spowodowane
dopływem gazów obojętnych (a), powietrza (b), gazów palnych (c).
Odcinek AB
- proste mieszaniny powietrza i gazów palnych
Obszar powyżej AB - mieszaniny sztuczne (wzbogacone w tlen)
Obszar poniżej AB
- mieszaniny zawierające gaz nadmiarowy
Obszar OASo
- mieszaniny niewybuchowe z powodu nadmiaru gazów
obojętnych
Obszar ADS
- mieszaniny niewybuchowe z powodu nadmiaru
powietrza
Obszar DGS
- mieszaniny wybuchowe
Obszar SGBSn
- mieszaniny niewybuchowe z powodu nadmiaru gazów
palnych