Rola PSP w zakresie ochrony wód powierzchniowych przed

Rola PSP w zakresie
ochrony wód powierzchniowych
przed skażeniami
mł.bryg. Mariusz Przysiecki
Komenda Wojewódzka
Państwowej Straży Pożarnej
w Gorzowie Wielkopolskim
Akty prawne
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej
Art1. ust 2. Do podstawowych zadań Państwowej Straży Pożarnej należy:
1) rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń;
2) organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub
likwidacji miejscowych zagrożeń;
3) wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk
żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze;
5) nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych;
8) współdziałanie ze strażami pożarnymi i służbami ratowniczymi innych państw oraz ich
organizacjami międzynarodowymi na podstawie wiążących Rzeczpospolitą Polską umów
międzynarodowych oraz odrębnych przepisów;
9) realizacja innych zadań wynikających z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów
międzynarodowych na zasadach i w zakresie w nich określonych.
Art. 23. ust. 1.
W celu rozpoznania zagrożeń, realizacji nadzoru nad przestrzeganiem przepisów
przeciwpożarowych oraz przygotowania do działań ratowniczych, PSP przeprowadza
czynności kontrolno – rozpoznawcze oraz ćwiczenia.
Akty prawne
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej
Art. 1 Ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu
ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym
miejscowym zagrożeniem poprzez:
1) zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego
miejscowego zagrożenia,
2) zapewnienie sił i środków do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego
zagrożenia,
3) prowadzenie działań ratowniczych.
Akty prawne
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska
Nadzór nad systemem bezpieczeństwa zakładów zakwalifikowanych do
grupy dużego lub zwiększonego ryzyka powstania poważnej awarii
przemysłowej w zakresie wskazanym szczegółowo w art. 249-269.
Opracowanie zewnętrznych planów operacyjno – ratowniczych.
Akty wykonawcze
Rozporządzenie MSWiA w sprawie szczegółowych zasad organizacji
krajowego systemu ratowniczo - gaśniczego
§10. 1. Organizacja ratownictwa chemicznego obejmuje zespó
zespół dział
działań planistycznoplanistyczno-organizacyjnych i stosowanie
technik ratowniczych niezbę
niezbędnych do ratowania środowiska oraz wszelkich innych czynnoś
czynności podejmowanych
w celu ratowania życia i zdrowia ludzi w wyniku likwidacji bezpoś
bezpośrednich zagroż
zagrożeń stwarzanych przez toksyczne
środki przemysł
przemysłowe lub inne niebezpieczne materiał
materiały chemiczne.
2. Organizacja ratownictwa ekologicznego obejmuje zespó
zespół dział
działań planistycznoplanistyczno-organizacyjnych i stosowanie
technicznych zabezpieczeń
zabezpieczeń niezbę
niezbędnych do ratowania środowiska oraz stosowania środkó
rodków neutralizują
neutralizujących
ograniczają
ograniczających lub eliminują
eliminujących powstał
powstałe skaż
skażenie.
3. Organizacja ratownictwa chemicznego i ekologicznego, o któ
której mowa w ust. 1 i 2, obejmuje w szczegó
szczególnoś
lności:
1) rozpoznawanie zagroż
zagrożeń oraz ocenę
ocenę i prognozowanie ich rozwoju oraz skutkó
skutków dla ludzi i środowiska,
2) analizowanie powstał
powstałych awarii oraz katastrof chemicznych i ekologicznych,
3) ratowanie życia ludzi i zwierzą
zwierząt zagroż
zagrożonych skaż
skażeniem substancją
substancją niebezpieczną
niebezpieczną,
4) identyfikację
identyfikację substancji stwarzają
stwarzającej zagroż
zagrożenie w czasie powstał
powstałego zdarzenia,
5) prognozowanie rozwoju skaż
skażenia środowiska i oceoce-nę rozmiaró
rozmiarów zagroż
zagrożenia oraz zmian wielkoś
wielkości strefy
zagroż
zagrożenia dla ludnoś
ludności,
6) dostosowanie sprzę
sprzętu oraz technik ratowniczych do miejsca zdarzenia i rodzaju substancji
substancji stwarzają
stwarzającej
zagroż
zagrożenie,
7) przepompowywanie i przemieszczanie substancji niebezpiecznej
niebezpiecznej do nowych lub zastę
zastępczych zbiornikó
zbiorników
8) obwał
obwałowywanie lub uszczelnianie miejsc wycieku substancji niebezpiecznej,
niebezpiecznej,
9) ograniczanie parowania substancji niebezpiecznej,
10) zatrzymanie emisji toksycznych środkó
rodków przemysł
przemysłowych,
11) stawianie kurtyn wodnych,
12) neutralizację
neutralizację substancji niebezpiecznej substancjami chemicznymi,
13) zwią
związywanie substancji niebezpiecznej sorbentami,
14) stawianie zapó
zapór na ciekach lub obszarach wodnych zagroż
zagrożonych skutkami rozlania substancji toksycznych
hydrofobowych,
15) zbieranie substancji niebezpiecznej z powierzchni wody lub gleby.
Porozumienia
Porozumienie zawarte pomiędzy:
Lubuskim Komendantem Wojew ódzkim PSP a Lubuskim
Wojewódzki Inspektorem Ochrony Środowiska
Prowadzenie wspólnych czynności kontrolno rozpoznawczych oraz
przekazywanie informacji o stwierdzonych nieprawidłowościach będących
w zakresie kompetencji drugiej strony.
Lubuskim Komendantem Wojewódzkim PSP a Lubuskim
Wojewódzkim Inspektorem Transportu Drogowego
Prowadzenie wspólnych kontroli w z kresie przewozu towarów
niebezpiecznych.
Zasady współpracy w zakresie
transgranicznego zanieczyszczenia
wód pomiędzy Polską i Niemcami
§ Umowa zawarta między Republiką Federalną Niemiec a Rzeczpospolitą
Polską z dnia 10 kwietnia 1997 roku o wzajemnej pomocy podczas
katastrof, klęsk żywiołowych lub innych poważnych wypadków
§ Porozumienie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
Rzeczypospolitej Polskiej i Ministra Spraw Wewnętrznych Meklemburgi
Pomorza Przedniego, Brandenburgi i Saksonii o wzajemnej pomocy
podczas katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków,
podpisane w Słubicach 18 lipca 2002 r.
§ Porozumienie między Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej
a Zarządem Federalnym Służby Ratownictwa Technicznego zawarte w
Warszawie 20 sierpnia 1998 r.
Kompetencje i działania PSP
1) Działania prewencyjne - rozpoznanie
potencjalnych źródeł zanieczyszczeń
2) Działania operacyjne - zespół
przedsięwzięć odpowiedni do rodzaju i
charakteru zaistniałego zdarzenia
Rozpoznanie potencjalnych
źródeł zanieczyszczeń
§ Zakłady Seveso II oraz inne zak łady
wykorzystujące TŚP, w tym miejsca wydobycia
kopalin,
§ Szlaki żeglugi śródlądowej,
§ Rurociągi zlokalizowane w obrębie cieków,
§ Przeprawy przez rzeki,
§ Tereny zurbanizowane i trasy komunikacyjne
zlokalizowane w bezpo średnim sąsiedztwie
rzek,
§ etc.
Amoniak 30 ton
W obrębie jednostek
administracyjnych
zlokalizowanych nad
rzekami wyróżnić
należy Gorzów Wlkp.,
Nową Sól i Cigacice,
na terenie których
występują zakłady
dużego i zwiększonego
ryzyka powstania
poważnej awarii.
Kwas octowy 2 tony
Dowtherm 80 ton
Formalina 250 ton
Produkty ropopochodne
5000 ton
Wykrycie incydentu
1) Czynnik ludzki
§ a) widoczne oznaki
§ Ślady substancji na powierzchni rzek
§ Martwa flora lub fauna
§ Zbyt rozwinięta flora lub fauna
§ b) ślady zapachowe
§ c) świadek naoczny zdarzenia nios ącego
niebezpieczeństwo skażenia wód
2) Środki techniczne
Fazy działań PSP podczas
ratownictwa ekologicznego
Realizacja działań związanych z ratownictwem
ekologicznym na wodach śródlądowych wiąże się z
koniecznością użycia dużej ilości specjalistycznego
sprzętu, który umożliwi podjęcie optymalnych
działań.
Wyróżnia się następujące fazy działań:
§ Faza I – ograniczenie wielkości rozlewu.
§ Faza II – usuwanie oleju z powierzchni wody.
Fazy działań PSP podczas
ratownictwa ekologicznego
§ Faza III – gromadzenie mieszaniny wodno
olejowej.
§ Faza IV – doczyszczanie powierzchni wody.
§ Faza V – obróbka zebranej mieszaniny wodno
olejowej.
Sprzęt specjalistyczny
w ratownictwie ekologicznym
Do sprzętu specjalistycznego w ratownictwie
ekologicznym zaliczamy:
§
§
§
§
Zapory olejowe
Zbieracze olejowe
Pompy i inne urządzenia wspomagające
Separatory
Technologia ograniczania rozlewów olejowych
§ Warunkiem powodzenia w działaniach ratownictwa ekologicznego jest
możliwie najszybsze powstrzymanie rozprzestrzeniania się plamy olejowej
na powierzchni wody.
§ Sposób postępowania w przypadku rozlewu substancji ropopochodnych
zależy od dwóch głównych czynników. Od stanu konsystencji wynikającej
z lepkości oleju oraz miejsca rozlewu.
§ Zasady wyboru miejsca na budowę pola operacyjnego:
§ usytuowanie w miejscu zwolnionego przepływu nurtu powierzchniowego,
§ miejsce powinno zapewniać bezpieczny i wygodny dostęp do wody,
§ miejsce powinno posiadać dobrze skomunikowane zaplecze z dużym
placem manewrowym,
§ miejsce powinno zapewniać dobry dostęp do źródeł energetycznego
zasilania,
§ miejsce powinno zostać wyznaczone po analizie prędkości płynięcia
czoła plamy, która wynosi, w zależności od szerokości rzeki od 60% do
80% prędkości nurtu.
01.07.2009r. m. Sobolice pow. żarski
Plama oleju na rzece Nysie Łużyckiej
§
§
§
§
§
godz. zauważenia – 07:26
dojazd pierwszego zastępu – 07:48
lokalizacja zdarzenia – 14:54
Usunięcie zdarzenia – 02.07. godz.13:40
Łączny czas trwania działań – 30:39.
Udział sił i środków
§
§
§
§
PSP samochody 7; osoby 12
OSP w KSRG samochody 5; osoby 28
OSP inne samochody 2; osoby 7
Inne jednostki samochody 3; osoby 14
Film substancji ropopochodnej na wodzie
Film substancji ropopochodnej na wodzie
Przygotowanie zapór sorbcyjnych
Rozstawienie zapory sorbcyjnej
Przygotowanie
i ustawienie
zapory
płaszczowej
ZEBRANIE SUBSTANCJI ROPOPOCHODNEJ I JEJ SEPARACJA
ZEBRANIE SUBSTANCJI ROPOPOCHODNEJ I JEJ SEPARACJA
Udział w działaniach
W działaniach brali udział:
§ Komendant Powiatowy PSP w Żarach
§ Grupa Operacyjna KW PSP w Gorzowie Wlkp.
§ Przedstawiciele WIOŚ w Zielonej Górze
§ Przedstawiciel Powiatowego CZK w Żarach
§ Wójt Gminy Przewóz
§ Przedstawiciel Zespołu Elektrowni Wodnych Dychów
Podsumowanie
Propozycje działań i inwestycji PSP
1) Bieżące
a) utrzymanie stałej gotowości grup specjalistycznych,
b) prowadzenie ćwiczeń i manewrów.
2) Krótkoterminowe
a) wydzielanie kanału łączności bezprzewodowej dla służb ratowniczych
oraz zapewnienie sprzętu do jego obsługi,
b) określenie normatywu umundurowania i wyposażenia ratowników grup
specjalistycznych.
3) Średnioterminowe
a) identyfikacja wykazu potencjalnych miejsc emisji skażeń wody na
terenie województwa,
b) wypracowanie skutecznego systemu utylizacji materiałów poakcyjnych
(ropopochodnych i pozostałych).
4) Długoterminowe
a) budowa nowych miejsc stałych punktów sprawiana zapór,
b) inwentaryzacja punktów poboru wody i ich zabezpieczenie
c) zakup łodzi
Dziękuję za uwagę . . .