Witaminy Witaminy Vitamins Vitamins Vitamins

2012-03-12
Witaminy
• Hipowitaminoza
• Awitaminoza
Witaminy
• Niedobór witamin mogą wywoływać
następujące przyczyny:
– Niedostateczny dowóz z pożywieniem
– Niedostateczne wchłanianie z przewodu
pokarmowego
– Niemożność wykorzystania (antywitaminy,
uszkodzenia wątroby)
– Niedostateczne dostarczanie niektórych witamin
przez d-je przewodu pokarmowego – leczenie
antybiotykami
Vitamins
Vitamins
• Structurally unrelated organic compounds that
must be provided in small quantities in the
diet.
Vitamins
– also some other sources:
• vit. D skin exposed to UV light
• vit. K, biotin intestinal flora
Water soluble:
B complex, C,
biotin, folic acid
Fat soluble:
A, D, E, K
Vitamins
• Body storage of vitamins
– higher for fat-soluble
– lower for water-soluble exception B12
(sufficient for 3-6 years)
• MoA:
– coenzymes (B complex, K, biotin, folate,
panothenic acid)
– antioxidants (C, E)
– hormones (A, D) specific binding sites in the
body (receptors)
WITAMINA D3 CHOLEKALCYFEROL
1
2012-03-12
Witamina D3
• Witamina D3 ulega hydroksylacji w wątrobie do 25-OHD3
i w nerkach do
1,25-(OH)2D3 zwana kalcytriol –forma aktywna
• Nasila wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego
• Nasila wiązanie wapnia w kościach
• Duże dawki witaminy D3 powodują hiperkalcemię,
uszkodzenie nerek, polidypsję, w skrajnych postaciach
śpiączkę
Witamina A
• Retinol / retinal pełni główną funkcję w cyklu
wzrokowym
• Kwas retinojowy odgrywa istotną rolę we
wzroście, rozwoju, reprodukcji, jak również
bierze udział w immunoodpowiedzi.
Odpowiada za prawidłowy wzrost nabłonka
Witaminoterapia w stomatologii
• Witamina A –
– Brak prowadzi do zaburzeń w czynności nabłonka jamy
ustnej, w obrębie którego obserwuje się patologiczne
rogowacenie.
– Stosowana np. w liszaju Wilsona błony śluzowej jamy
ustnej.
– Stosowana w stanach zapalnych błon śluzowych, przy
trudno gojących się ranach, oparzeniach, odmrożeniach
WITAMINA A
WITAMINA A
Niedobór witaminy A
• Wysuszenie i zrogowacenie spojówki
(kseroftalmia), rozmięknienie rogówki
(keratomalacja) prowadzące do slepoty
• Wysuszenie i zrogowacenie błon śluzowych
• Suchość, tworzenie łusek i zmarszczek skóry
Witamina A
• 1 mg – 3000 j.m.
• Dzienne zapotrzebowanie 500 j.m., leczniczo
5000-100000 j.m. dziennie
• We wczesnym okresie ciąży nie należy
przekraczać dziennie 3 mg
• Kobiety stosujące więcej niż 8 mg/dzień
powinny stosować antykoncepcję
2
2012-03-12
Retinoidy
• Leki pochodne witaminy A
• Ze względu na udział w różnicowaniu tkanki
nabłonkowej stosowana w dermatologii
• Izotretinoina
Witamina E
• Witamina płodności
• Antyoksydant
• Dzienna dawka 30 – 300 mg
Witamina A
• Nadmiar witaminy A
– Brak apetytu, anoreksja
– Wysuszenie skóry, wypadanie włosów, bóle kości,
stawów
Witamina C – kwas askorbinowy
• Bierze udział w syntezie kolagenu
• Bierze udział we wchłanianiu żelaza z
przewodu pokarmowego
• Dzienna dawka zalecana 75 mg
• Wit. C metabolizowana do kwasu
szczawianowego
Witamina C
Kwas askorbinowy
Witamina C
• Jeden z najbardziej aktywnych
antyoksydantów w środowisku wodnym.
• Wchodzi w bezpośrednią reakcje z rodnikiem
OH● i 1O2.
• Poprzez oddanie H+ neutralizuje rodniki
hydroksylowe, oksyalkoholowe,
ponadtlenkowe i azotowe.
3
2012-03-12
Witamina C
• Uczestniczy w regeneracji α-tokoferolu
i β-karotenu.
• Bierze udział w redukcji żelaza.
Witamina B1-tiamina
• Bierze udział w przewodzeniu bodźców w
obwodowym układzie nerwowym
• Uczestniczy w przemianach
neuroprzekaźników –Ach
• Uczestniczy w przemianach glukozy
• Benfotiamina pochodna lipofilna tiaminy
Witamina B2 -Ryboflawina
• Brak powoduje:
– zahamowanie wzrostu,
– zaburzenia skórne
– uszkodzenie rogówki
– Zapalenie skóry twarzy, czerwieni warg
• Zapotrzebowanie dobowe 1-3 mg
• Stosowana w owrzodzeniach w kącikach ust zajady
Witamina C
• Rp.
Acidi ascorbici
Acidi citrici
aa 0,3
Glyceroli
ad 20,0
M.f. sol
D.S. Płyn do masażu dziąseł
Witamina B1 -thiaminum
• Brak powoduje chorobę beri-beri
• Wchłania się w dwunastnicy, może być
podawana p.o.
• W lecznictwie stosowana i.m. lub poskórnie
• Kokarboksylaza (Cocarboxylasum) –aktywna
forma wit. B1 stosowana w nerwobólach w
dawkach 50-100 mg nawet 4 x dz.
Witamina B6 (pirydoksol,
pirydoksamina, pirydoksal)
• Niedobór powoduje:
– Zapalenie nerwów
– Padaczkopodobne drgawki
– Niedokrwistość niedobarwliwą
– Niedobory występują
• U alkoholików
• U osób przyjmujących izoniazyd, D-penicylaminę,
doustne środki antykoncepcyjne
4
2012-03-12
Witamina B6 -pirydoksyna
• Fosforany pirydoksyny stanowią koenzymy
wielu enzymów
• Próbuje się ją stosować w chorobach skóry,
stanach nerwicowych i w wymiotach
ciężarnych
Witaminoterapia w stomatologii
• Witamina B1 – tiamina, stosowana w aftach,
półpaścu i liszaju Wilsona.
• Witamina B2 – Ryboflawina – niedobór
powoduje zaczerwienie, obrzęk, pękanie błony
śluzowej jamy ustnej oraz zajady w kątach ust
• Witamina B6 stosowana w zapaleniu błony
śluzowej jamy ustnej, w tym w aftach
przewlekle nawrotowych.
Witamina PP- Nikotynamid
• Brak powoduje – pelagrę
• Niedobór powoduje zmiany skórne, zapalenie błony
śluzowej jamy ustnej i języka, brak łaknienia,
nudności, biegunki
• Dobowe zapotrzebowanie 20 mg
• W lecznictwie stosowany kwas nikotynowy i jego
amid
• Niektóre choroby ukł. nerwowego np. encefalopatia
alkoholowa korzystnie reagują na leczenie
Witaminoterapia w stomatologii
witamina B12
• Witamina B12 – stosowana w niedokrwistości
megaloblastycznej, w przypadku zapalenia
języka, błony śluzowej jamy ustnej i kątów ust.
• Stosowana w zapaleniach nerwów (półpaścu) i
bólach nerwowych
Witaminoterapia w stomatologii
• Witamina PP brak powoduje chorobę pelagrę,
która w jamie ustnej objawia się rumieniem
zapalnym błony śluzowej policzków, warg,
dziąseł i podniebienia oraz pieczeniem języka.
5