Protokół z posiedzenia Rady Ubezpieczonych w dniu 27 września

Protokół z posiedzenia Rady Ubezpieczonych w dniu 27 września

Protokół
z posiedzenia Rady Ubezpieczonych
w dniu 27 września 2012r.
Uczestnicy:
według załączonej listy
Rozpoczęcie obrad:
godz. 11.00
Przebieg obrad:
według załączonego porządku
I.
Pani Aleksandra Wiktorow – Rzecznik Ubezpieczonych – otworzyła posiedzenie Rady
Ubezpieczonych
II.
Członkowie Rady Ubezpieczonych przyjęli porządek obrad obecnego posiedzenia oraz
protokołu z posiedzenia z dnia 14 czerwca 2012r.;
III.
Pani Katarzyna Przewalskia - Zastępca Dyrektora Departamentu Rozwoju Rynku
Finansowego Ministerstwa Finansów w swoim wystąpieniu przedstawiła stan prac
nad projektem założeń
do projektu ustawy o działalności ubezpieczeniowej i
reasekuracyjnej w zakresie implementacji dyrektywy Wypłacalność II (Solvency II).
Prace nad założeniami do projektu rozpoczęto niemalże trzy lata temu i nadal trwają.
Dyrektywa Solvency II to nowy schemat wypłacalności zakładów ubezpieczeń oparty
o trzy filary. Ma on uwzględniać wpływ tendencji z zakresu metodologii zarządzania
ryzykiem w ubezpieczeniach, szeroko pojętej inżynierii finansowej oraz standardów
sprawozdawczości zgodnych z wymogami IASB (International Accounting Standard
Board). Najważniejszymi zamierzeniami projektu jest znalezienie wymogu marginesu
wypłacalności oraz osiągnięcie synchronizacji w ustalaniu poziomu rezerw
technicznych.
Pierwszy filar - ilościowy - dotyczy wymogów kapitałowych wypłacalności zakładów
ubezpieczeń, drugi filar to systemy nadzorcze które mają skupić większą uwagę na
kontroli zarządzania ryzykiem przez firmy ubezpieczeniowe jak również na
~1~
poprawności przyjętych w tym zakresie założeń. Trzeci to ujednolicenie sposobów
raportowania i publikacji informacji przez zakłady ubezpieczeń. Dyrektywa Solvency II
łączy trzynaście innych dyrektyw które dotyczą rynku ubezpieczeniowego i ma je
zastąpić. W trakcie tworzenia założeń do projektu ustawy o działalności
ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej w zakresie implementacji dyrektywy Solvency II
powstało parę wątpliwości które należało rozstrzygnąć. Podstawowym problemem
było ustalenie odpowiedniej wysokości wymogów kapitałowych dla zakładów
ubezpieczeń. Drugą problematyczną sprawą, nad którą toczono szerokie dyskusje,
była różnica zdań co do kontroli osób które pełnią kluczowe funkcje w zakładach
ubezpieczeń. Przy okazji prac do założeń projektu ustawy omawiano też wiele spraw
wykraczających poza zakres implementacji dyrektywy Solvency II. Przykładem może
być tutaj regulacja dotycząca możliwości złożenia u agenta zawiadomienia i
oświadczenia woli i traktowanie tego jako złożone zakładowi ubezpieczeń, w imieniu
lub na rzecz którego agent ubezpieczeniowy działa. Kolejna to możliwość żądania od
Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego udostępnienia posiadanych informacji
związanych
z
wypadkiem
lub
zdarzeniem
będącym
podstawą
ustalenia
odpowiedzialności oraz ustalenia okoliczności wypadków i zdarzeń losowych, jak
również wysokości odszkodowania lub świadczenia. Jeszcze inna, nad którą nadal
trwają prace, to kwestia publicznego ujawniania informacji dotyczących działalności i
postępowań likwidacyjnych prowadzonych przez zakłady ubezpieczeń. W ostatnim
czasie została wydana dyrektywa która przesuwa termin wejścia w życie dyrektywy
Solvency II na 1 stycznia 2014, nie oznacza to jednak że nie nastąpią kolejne
przesunięcia. Podsumowując swoje wystąpienie Pani dyrektor Przewalska stwierdziła
że dziś nie znany jest zarówno ostateczny kształt jak i termin wejścia w życie
dyrektywy Solvency II a co za tym idzie nieznany jest termin zmiany ustawy o
działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Jest to trudna sytuacja dla
wszystkich którzy mają świadomość że przyjęcie założeń zgłoszonych w trakcie prac
nad implementacją Solvency II jest kluczowe dla dobra i ochrony klientów usług
ubezpieczeniowych. Dlatego należy się zastanowić czy nie rozpocząć prac nad zmianą
obowiązujących przepisów ubezpieczeniowych niezależnie od dyrektywy Solvency II.
~2~
IV.
Propozycje Rzecznika Ubezpieczonych do projektu założeń do projektu ustawy o
działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej w zakresie implementacji dyrektywy
Solvency II przedstawiła Anna Dąbrowska – główny specjalista w Biurze Rzecznika
Ubezpieczonych. Rzecznik Ubezpieczonych złożyła do Ministerstwa Finansów trzy
wnioski, z których dwa zostały przyjęte. Pierwsza propozycja dotyczyła wątpliwości
Rzecznika Ubezpieczonych co do próby zmiany obowiązującego od 11 lutego br.
przepisu art. 16a ustawy z dnia 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej
wskazującego, że zawiadomienia i oświadczenia składane agentowi danego zakładu
ubezpieczeń będą uważane za złożone zakładowi ubezpieczeń, w imieniu lub na rzecz
którego agent ubezpieczeniowy działa. Propozycja zmiany tego przepisu w projekcie
została uzasadniona sygnalizowanymi przez rynek ubezpieczeniowy problemami ze
stosowaniem tego przepisu. Zdaniem Rzecznik Ubezpieczonych przepis funkcjonuje
zbyt krótko by można było mówić o problemach w jego stosowaniu, tym bardziej, że z
informacji otrzymywanych przez Rzecznika od agentów ubezpieczeniowych wynika,
że niektóre zakłady ubezpieczeń wdrożyły już odpowiednie procedury dotyczące jego
stosowania. Druga propozycja to postulat dodania w art. 25 ustawy o działalności
ubezpieczeniowej ust. 3a który daje możliwość żądania od Ubezpieczeniowego
Funduszu Gwarancyjnego i Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
udostępnienia posiadanych informacji związanych z wypadkiem lub zdarzeniem
będącym podstawą ustalenia odpowiedzialności oraz ustalenia okoliczności
wypadków i zdarzeń losowych, jak również wysokości odszkodowania lub
świadczenia. Zmiana ta ma na celu zrównanie zakresu obowiązków informacyjnych
zakładów ubezpieczeń, UFG i PBUK, jak również stworzenie ustawowych gwarancji, że
podmioty gwarancyjne zobowiązane do naprawienia szkody, które uzyskały
informacje i dokumenty niezbędne do ustalenia odpowiedzialności lub wysokości
świadczenia na podst. art. 25 ust. 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i uczyniły
z nich podstawę zajętego stanowiska, będą obowiązane na żądanie osób, o których
mowa w art. 25 ust. 3 tej ustawy udostępniać te informacje i dokumenty. Takie
rozwiązanie pozwoli na skuteczną weryfikację prawidłowości zajętego stanowiska
przez dłużnika bez konieczności kierowania sprawy na drogę postępowania
sądowego, a w razie powstania sporu na skuteczne dochodzenie roszczeń przed
~3~
sądem. Trzecia propozycja zgłoszona przez Rzecznik Ubezpieczonych w ramach
uzgodnień dotyczących projektu założeń kierunkowo została uznana za słuszną,
jednak spotkała się z uwagami przedstawicieli samorządu ubezpieczycieli – Polskiej
Izby Ubezpieczeń. Propozycja ta dotyczy wprowadzenia ustawowej regulacji
dotyczącej gromadzenia i raportowania danych o postępowaniach likwidacyjnych i
skargach kierowanych do zakładów ubezpieczeń i jako jedyna najbardziej wpisuje się
w zakres Dyrektywy Solvency II wprowadzającej wymogi publicznego ujawniania
ważnych informacji dotyczących wypłacalności i sytuacji finansowej zakładu
ubezpieczeń. Dane które miałyby podlegać publikacji obejmowałyby wyłącznie
informacje już obecnie gromadzone i przekazywane organowi nadzoru. Dla
zachowania obiektywizmu w prezentowanych danych pozyskiwanych od zakładów
ubezpieczeń, Rzecznik zaproponowała, aby formę i sposób sporządzania informacji
określał w drodze rozporządzenia Minister Finansów w porozumieniu z PIU i RU.
Część zakładów ubezpieczeń publikuje już postulowane przez Rzecznik dane, zarówno
bezpośrednio, jak i za pośrednictwem Biura Rzecznika Ubezpieczonych w rocznym
sprawozdaniu z działalności RU, co pokazuje, że jest to możliwe i nie powinno
stwarzać trudności także innym zakładom ubezpieczeń. Zdaniem Rzecznik,
nieodzowne jest jak najszybsze ujednolicenie i uporządkowanie zasad publikacji
takich danych, aby mogły one najlepiej służyć całemu rynkowi ubezpieczeniowemu, a
szczególnie konsumentom. Celem jest wymuszenie na zakładach ubezpieczeń nie
tylko konkurencji cenowej ale i jakościowej. Tylko wtedy gdy rynek będzie
funkcjonował prawidłowo – należycie odnosił się do zażaleń klientów, rozstrzygał ich
spory czy dawał choćby prawidłowe uzasadnienia do odmów czy zaniżeń - można
liczyć na to, że społeczeństwo z większą uwagą i życzliwością będzie podchodzić do
ubezpieczeń. Rzecznik ma nadzieję na pozytywne przyjęcie przedstawionych
propozycji legislacyjnych.
~4~
V.
Przekazano informacje o najistotniejszych działaniach Biura o charakterze ogólnym.
Wystąpienia ogólne do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
1. Pismem z dnia 18.06.2012r. Rzecznik Ubezpieczonych przekazała na ręce Prezes
Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów opracowanie pt. „Najem pojazdu
zastępczego w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011r. (III CZP
05/11) – stanowisko Rzecznika Ubezpieczonych po analizie orzeczenie wraz z
uzasadnieniem”.
2. Pismem z dnia 06.07.2012r. Rzecznik Ubezpieczonych zwróciła uwagę na dostrzegane
nieprawidłowości w postępowaniu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń SA w ramach
likwidacji szkód z ubezpieczenia obowiązkowego budynków rolniczych które, zdaniem
Rzecznik Ubezpieczonych, uzasadniają podejrzenie stosowania praktyki naruszającej
zbiorowe interesy konsumentów.
3. Pismem z dnia
19.07.2012r. Rzecznik Ubezpieczonych złożyła zawiadomienie o
podejrzeniu stosowania przez Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji Allianz SA
praktyk
naruszających
zbiorowe
interesy
konsumentów
polegających
na:
1. przeprowadzeniu rekalkulacji składki ubezpieczeniowej z tytułu OC posiadaczy
pojazdów mechanicznych niezgodnie z treścią art. 31 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach
obowiązkowych, UFG i PBUK, co może stanowić przejaw działania bezprawnego oraz
naruszającego dobre obyczaje w relacjach z konsumentami, 2. wprowadzaniu w błąd
ubezpieczających w przedmiocie wykonania przez ubezpieczyciela uprawnienia do
rekalkulacji składki ubezpieczeniowej należnej z ubezpieczenia OC posiadaczy
pojazdów mechanicznych, określonego w przepisie art. 31 ust. 2 ustawy o
ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK, co może stanowić działanie noszące
znamiona nieuczciwych praktyk rynkowych.
~5~
Wystąpienie Sądu Najwyższego
1. Pismem z dnia 05.07.2012r. Rzecznik Ubezpieczonych wystąpiła o podjęcie uchwały
mającej na celu rozstrzygnięcie istniejących w orzecznictwie sądów powszechnych
rozbieżności co do wykładni prawa, w odniesieniu do zagadnienia odpowiedzialności
za szkodę polegającą na zalaniu lokalu położonego niżej z lokalu znajdującego się na
wyższej kondygnacji.
Wystąpienie ogólne do Komisji Nadzoru Finansowego
1. Pismem z dnia 18.06.2012r. Rzecznik Ubezpieczonych przekazała opracowanie
pt. „Najem pojazdu zastępczego w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17
listopada 2011r. (III CZP 05/11) – stanowisko Rzecznika Ubezpieczonych po analizie
orzeczenia wraz z uzasadnieniem”.
2. Pismem z dnia 26.06.2012r. Rzecznik Ubezpieczonych przekazała zapatrywanie i
spostrzeżenia Rzecznika Ubezpieczonych w kwestii obecnej oceny działalności
„kancelarii odszkodowawczych” oraz ewentualnej potrzeby jej uregulowania i
poddania nadzorowi państwa.
3. Pismem z dnia 11.09.2012r. Rzecznik Ubezpieczonych poinformowała o dostrzeżonych
nieprawidłowościach w działaniu Accord Finance SA w zakresie świadczenia usług
pośrednictwa ubezpieczeniowego bez wymaganych uprawnień.
Wystąpienia ogólne do Ministerstwa Finansów
1. Pismem z dnia 15.05.2012 r. w związku z trwającymi pracami legislacyjnymi nad
projektem założeń do projektu ustawy o działalności ubezpieczeniowej i
~6~
reasekuracyjnej Rzecznik Ubezpieczonych przekazała swoje uwagi do tego
projektu.
2. Pismem z dnia 24.08.2012r. Rzecznik Ubezpieczonych udzieliła odpowiedzi na
zapytanie Ministerstwa Finansów przekazane w dniu 28.08.2012r. w sprawie
parabanków. Rzecznik Ubezpieczonych w okresie od 2009r. do 2012r. nie
odnotowała wpływu żadnej skargi dotyczącej się działalności firmy AMBER Gold.
3. Pismem z dnia 18.09.2012r. w związku z trwającymi pracami legislacyjnymi nad
projektem założeń do projektu ustawy o działalności ubezpieczeniowej i
reasekuracyjnej Rzecznik Ubezpieczonych przekazała propozycję legislacyjną
dotyczącą
szerszego
ujawniania
informacji
dotyczących
postępowań
likwidacyjnych prowadzonych przez zakłady ubezpieczeń.
Wystąpienia ogólne do zakładów ubezpieczeń
1. Pismem z dnia 16.08.2012r. Rzecznik Ubezpieczonych wystąpiła do Prezesa
Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń SA w celu zwrócenia uwagi na zaobserwowane
nieprawidłowości w konstrukcji wzorca umownego pt. „PZU ogólne warunki
ubezpieczeń komunikacyjnych” ustalonego uchwałą Zarządu PZU SA nr UZ/33/2012 z
dnia 31 stycznia 2012r. które mają zastosowanie do umów ubezpieczenia zawartych
po dniu 30 czerwca 2012r.
2. Pismem z dnia 20.09.2012r. Rzecznik Ubezpieczonych wystąpiła do Prezesa
Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń na Życie SA w celu zwrócenia uwagi na
pojawiający się coraz częściej w skargach osób Ubezpieczonych problem wyliczenia
składki ubezpieczeniowej z tytułu ubezpieczenia na życie. Praktyka wzbudzająca
niepokój polega na pobieraniu od osób Ubezpieczonych składki, z tytułu wypadków,
które nie mogą się zdarzyć w ich życiu ze względu na wiek ubezpieczonego, czy też
jego sytuację rodzinną.
~7~
Wystąpienia ogólne do Polskiej Izby Ubezpieczeń
1. Pismem z dnia 18.06.2012r. Rzecznik Ubezpieczonych przekazała opracowanie
Rzecznika Ubezpieczonych pt „najem pojazdu zastępczego w świetle uchwały
Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011r. (III CZP 05/11) – stanowisko
Rzecznika Ubezpieczonych po analizie orzeczenia wraz z uzasadnieniem”
Konferencje, spotkania, seminaria w których uczestniczyła Rzecznik Ubezpieczonych i
przedstawiciele Biura od ostatniego posiedzenia Rady Ubezpieczonych
1) 4
czerwca
2012r.
–
Bartłomiej
Chmielowiec
uczestniczył
w
seminarium
zorganizowanym przez Insurance Meeting Point pt. „Kiedy człowiek doznaje szkody…
Jak prowadzić i likwidować szkody osobowe”.
2) 25 czerwca 2012r. – Krystyna Krawczyk uczestniczyła w uroczystości wręczenia
nagród w siódmej edycji konkursu LIBERTAS et AUXILIUM na najlepsze w 2011 roku
artykuły i audycje poświęcone ochronie konkurencji i ochronie konsumentów.
Konkurs zorganizowany został przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów we
współpracy z Centrum im. Adama Smitha, Stowarzyszeniem Dziennikarzy Polskich,
Instytutem Dziennikarstwa UW oraz Stowarzyszeniem Prawa Konkurencji.
3) 02 lipca 2012r. – Rzecznik Ubezpieczonych Aleksandra Wiktorow uczestniczyła w
panelu dyskusyjnym na otwarcie II Szkoły Liberalnej Polityki Społecznej: „Polityka
społeczna przyszłości – katalog wyzwań”.
4) 31 lipca 2012r. – Magdalena Kudlak wzięła udział w spotkaniu Kapituły III Edycji
Konkursu „Przyjazny Ubezpieczyciel 2012r. „ zorganizowanego przez Gazetę
Bankową.
5) 30 sierpnia 2012r. – Piotr Budzianowski i Tomasz Młynarski uczestniczyli w II Forum
Prawa Nowych Technologii „Prawo prasowe a prawo mediów elektronicznych –
Aktualne interpretacje, orzecznictwo, praktyka” zorganizowane przez Centrum
Promocji Informatyki.
~8~
6) 4-5 września 2012r. – Rzecznik Ubezpieczonych Aleksandra Wiktorow uczestniczyła w
XXI Konferencji Naukowej Polskiego Stowarzyszenia Ubezpieczenia Społecznego w
Kazimierzu Dolnym „Wiek emerytalny”.
7) 5-6 września 2012r. – Joanna Szczepańska oraz Małgorzata Sekścińska uczestniczyły
w szkoleniu „Konsumenckie Poradnictwo Finansowe” mającym na celu przekazanie
kompleksowej wiedzy odnośnie udzielania porad z zakresu usług finansowych.
Konsumenckie Poradnictwo Finansowe jest inicjatywą finansowaną przez Unię
Europejską i prowadzoną pod patronatem Komisji Europejskiej Dyrekcji Generalnej
ds. Zdrowia i Konsumentów.
8) 6 września 2012r. – Krystyna Krawczyk uczestniczyła w panelu dyskusyjnym
zatytułowanym „Czy firmy ubezpieczeniowe są w stanie sprostać wyzwaniom XXI
wieku” w ramach XXII Forum Ekonomicznego w Krynicy Zdroju pod hasłem „Nowe
wizje na trudne czasy. Europa i świat wobec kryzysu”.
9) 11 września 2012r. – w Biurze Rzecznika Ubezpieczonych odbyło się spotkanie,
zainicjowane przez Przedstawicielstwo Niemieckiego Ministerstwa Gospodarki i
Współpracy Międzynarodowej, Chińskiej Organizacji Konsumenckiej z Rzecznikiem
Ubezpieczonych Aleksandrą Wiktorow w celu przedstawienia działalności polskiego
Biura
Rzecznika
Ubezpieczonych.
Prezentację
na
temat
działalności
BRU
przygotowała Małgorzata Więcko-Tułowiecka.
10) 17 września 2012r. – Rzecznik Ubezpieczonych Aleksandra Wiktorow uczestniczyła w
panelu dyskusyjnym nt. „Po co państwu III filar? Jakie koszty warto ponieść?” w
ramach konferencji zorganizowanej przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego
nt „Jak pobudzić oszczędzanie na emeryturę?”
11) 19 września 2012r. – Rzecznik Ubezpieczonych Aleksandra Wiktorow uczestniczyła w
debacie ekspertów pt „Jak wspierać zdrowie Polaków? Zdrowie publiczne na rzecz
zdrowia społeczeństwa” zorganizowanej przez Kancelarię Prezydenta RP w Pałacu
Prezydenckim.
Zakończenie:
godz. 12.25
Protokół sporządziła:
Iwona Szymańska
~9~