Informacja w sprawie postępowania z odpadami gastronomicznymi

PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W KAMIENIU POMORSKIM
72-400 Kamień Pomorski ul. Wolińska 7
tel. (91) 382 01 44 fax. (91) 382 41 70
Kamień Pomorski, dnia 21 lutego 2014 r.
Regulacje prawne dotyczące usuwania odpadów gastronomicznych z zakładów żywienia
zbiorowego
W związku z przekazaniem stanowiska Głównego Inspektora Sanitarnego w uzgodnieniu z
Ministerstwem Środowiska w sprawie usuwania odpadów gastronomicznych z zakładów żywienia
zbiorowego przekazuje w niniejszej sprawie otrzymane informacje i zalecenia.
1. Prowadzone kontrole w zakładach żywienia zbiorowego wskazują, że niektóre zakłady w celu
usuwania odpadów żywnościowych stosują młynki koloidalne. W zakresie kompetencji organów
Państwowej Inspekcji Sanitarnej leży obowiązek kontroli zakładów znajdujących się pod
nadzorem, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym m.in. przepisami ustawy z dnia
14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2011r. Nr 212, poz. 1263, z późn.
zm.) oraz ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2010r.
Nr 136, poz. 914, z późn. zm.). W związku z powyższym organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej
w ramach sprawowanego nadzoru w zakresie odpadów żywnościowych, kontrolują postępowanie z
tymi odpadami na terenie nadzorowanych obiektów żywnościowych oraz sprawdzają
dokumentację zakładu, w tym dokumenty umożliwiające identyfikację producentów i odbiorców,
posiadanie przez przedsiębiorcę stosownych umów na odbiór odpadów z właściwą specjalistyczną
firmą. W zależności od rodzaju odpadów oraz ich przeznaczenia, stosowna umowa powinna być
zawarta przez przedsiębiorcę z odbiorcą odpadów działającym na podstawie ustawy z dnia
27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.) lub innym zakładem
wg listy zakładów sektora utylizacyjnego zatwierdzonych zgodnie z Rozporządzeniem 1069/2009 –
województwo zachodniopomorskie
2. Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004r. w
sprawie higieny środków spożywczych reguluje również sposób postępowania z odpadami w
obiektach. Zgodnie z załącznikiem II rozdział VI „Odpady żywnościowe" cytowanego wyżej
rozporządzenia, każdy zakład powinien mieć opracowane procedury określające sposób
postępowania z żywnością nie odpowiadającą wymaganiom jakości zdrowotnej oraz odpadami
żywnościowymi, mając na względzie wyeliminowanie możliwości zanieczyszczenia innych
surowców i produktów gotowych. Ponadto każdy zakład powinien mieć opracowane procedury
umożliwiające śledzenie żywności na rynku spożywczym. Zgodnie z rozporządzeniem w
zakładach produkcji żywności odpady żywnościowe, niejadalne produkty uboczne oraz inne śmieci
muszą
być
składowane
w
zamykanych
pojemnikach,
odpowiednio
skonstruowanych
utrzymywanych w dobrym stanie i łatwym do czyszczenia i dezynfekcji. Jest to główny sposób
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W KAMIENIU POMORSKIM
72-400 Kamień Pomorski ul. Wolińska 7
tel. (91) 382 01 44 fax. (91) 382 41 70
higienicznego i przyjaznego dla środowiska usuwania odpadów żywnościowych z terenu zakładów
produkcji i obrotu żywnością, chyba że przedsiębiorstwa sektora spożywczego mogą wykazać
właściwemu organowi, że inne systemy usuwania są właściwe.
3. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Środowiska, stosowanie młynków koloidalnych jest
działaniem sprzecznym z obowiązującymi przepisami z zakresu ochrony środowiska. Zgodnie z
art. 40 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne (Dz.U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019,
z póź. zm.) zabrania się wprowadzania do wód odpadów, w rozumieniu ww. ustawy o odpadach
oraz ciekłych odchodów zwierzęcych. Ponadto zakaz wprowadzania odpadów do kanalizacji został
wprowadzony przepisami ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i
zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. z 2006r. Nr 123, poz. 858, z późn. zm.). Zgodnie
z art. 9 ust. 2 pkt 1 tejże ustawy zabrania się wprowadzania do urządzeń kanalizacyjnych odpadów
stałych, które mogą powodować zmniejszenie przepustowości przewodów kanalizacyjnych, nawet
jeżeli znajdują się one w stanie rozdrobnionym. Ponadto, zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 21 ustawy o
odpadach termin unieszkodliwienie odpadów należy rozumieć jako „poddanie odpadów procesom
przekształceń biologicznych, fizycznych lub chemicznych określonych w załączniku nr 6 do
ustawy w celu doprowadzenia ich do stanu, który nie stwarza zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi
lub dla środowiska”. Proces unieszkodliwiania odpadów zawarty w załączniku jednoznacznie
stanowi, że odprowadzanie odpadów do wód z wyjątkiem mórz w całości objęte jest zakazem.
Podsumowując, obowiązujące przepisy jednoznacznie wskazują na brak możliwości
unieszkodliwiania odpadów żywnościowych przy pomocy młynków koloidalnych.
4. Aktualnie kwestie usuwania odpadów reguluje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 21 października 2009 r. określające przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych
pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylające rozporządzenia
(WE) nr 1774/2002 (rozporządzanie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego) (Dz. Urz.
UE L 300 z 14.11.2009), zgodnie z którym materiał kategorii 3 obejmuje następujące produkty
uboczne pochodzenia zwierzęcego: produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego powstałe podczas
wytwarzania produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi, w tym odtłuszczenia kości,
skwarki, i osad z centryfug lub separatorów otrzymany w procesie przetwarzania mleka, produkty
pochodzenia zwierzęcego lub środki spożywcze zawierające produkty pochodzenia zwierzęcego,
które już nie nadają się do spożycia przez ludzi z powodów handlowych lub w wyniku problemów
powstałych podczas produkcji lub wad pakowaniu lub innych wad, które nie stanowią żadnego
zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt. Ponadto podmioty zapewniają, aby produktom ubocznym
pochodzenia zwierzęcego lub produktom pochodnym podczas przewozu towarzyszył dokument
handlowy lub świadectwo zdrowia. Towarzyszące produktom ubocznym
pochodzenia
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W KAMIENIU POMORSKIM
72-400 Kamień Pomorski ul. Wolińska 7
tel. (91) 382 01 44 fax. (91) 382 41 70
zwierzęcego lub produktom pochodnym dokumenty handlowe i świadectwa zdrowia zawierają co
najmniej informację o pochodzeniu, miejscu przeznaczenia i ilości takich produktów oraz opis
produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego lub produktów pochodnych i ich oznaczenia,
jeżeli takie oznaczenie jest wymagane przez niniejsze rozporządzenie. Odbiór każdej partii
odpadów weterynaryjnych musi być potwierdzamy Dokumentem Handlowym, którego wzór został
określony w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 października 2005 roku
w sprawie wymagań weterynaryjnych przy przewozie, wyłącznie na terytorium Rzeczpospolitej
Polskiej, ubocznych produktów zwierzęcych oraz sposobu wykorzystania tych produktów wystawiony co najmniej w trzech egzemplarzach (jeden oryginał i dwie kopie). Oryginał musi
towarzyszyć przesyłce do ostatecznego miejsca przeznaczenia. Zachowuje go odbiorca. Producent i
przewoźnik muszą zachować po jednej kopii. Podmioty wysyłające, przewożące lub przyjmujące
produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego lub produkty pochodne prowadzą rejestr wysyłek i
powiązanych dokumentów handlowych lub świadectw zdrowia. Jednocześnie w każdym zakładzie
powinien znajdować się w wyznaczonym miejscu oznakowany pojemnik zamykany z
przeznaczeniem na składowanie odpadów żywnościowych.
5. Ponadto zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006r. w sprawie
listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazać osobom fizycznym lub
jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich
odzysku (Dz. U. Nr 75, poz. 527, z późn. zm.), odpady gastronomiczne oraz przeterminowane
środki spożywcze, które nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt mogą być
wykorzystywane do skarmiania zwierząt w schroniskach dla zwierząt lub wykorzystywane w
przydomowych kompostowniach
UWAGA: w trakcie prowadzonych kontroli sanitarnych w obiektach żywienia zbiorowego wymagane
są następujące dokumenty:
.

umowa zawarta z firmą specjalistyczną na odbiór odpadów gastronomicznych;

dokument potwierdzający odbiór odpadów.