Opis obiektów na naszej trasie, które mieliśmy zamiar zwiedzić

Opis obiektów na naszej trasie, które mieliśmy zamiar zwiedzić

WYPRAWA ROWEROWA 2005
SZCZECIN – MAZURY – WILNO – EŁK
WSTĘPNY PLAN WYPRAWY
Dzień 1:
1 lipca – Szczecin – Drawno (100 km)
- “Piknik nad Drawą”
(Szczecin – Stargard Szczeciński – Choszczno – Drawno)
Dzień 2:
2 lipca – Drawno – Borne Sulinowo (100 km)
(Drawno – Tuczno – Wałcz – Borne Sulinowo)
- “Powitanie Lata”
Dzień 3:
3 lipca – Borne Sulinowo – Chojnice (80 km)
- “Dni Chojnic”
(Borne Sulinowo – Szczecinek – Czarne – Człuchów – Chojnice)
Dzień 4:
4 lipca – Chojnice – Grudziądz (90 km)
(Chojnice – Tuchola – Osie – Warlubie – Grudziądz)
Dzień 5:
5 lipca – Grudziądz – Iława (80 km)
(Grudziądz – Łasin – Kisielice – Iława)
Dzień 6:
6 lipca – Iława – Jedwabno (100 km)
(Iława – Lubawa – Grunwald – Waplewo – Jedwabno)
Dzień 7:
7 lipca – Jedwabno – Mikołajki (100 km)
(Jedwabno – Pasym – Dźwierzuty – Mrągowo – Mikołajki
- “Mikołajki Happy Jazz”
Dzień 8:
8 lipca – Mikołajki – Sztynort (60 km)
(Mikołajki – Szymonka – Ryn – Martiany – Gierłoż – Sztynort)
Dzień 9:
9 lipca – Sztynort – Giżycko (50 km)
(Sztynort – Memerki – Węgorzewo – Giżycko)
- “Jarmark Świętego Brunona”
Dzień 10:
10 lipca – Giżycko – Suwałki (100 km)
- ”Suwalski Maraton Jazzowy”
(Giżycko – Wydminy – Olecko – Suwałki)
- ”Lato z Radiem”
Dzień 11:
11 lipca – Suwałki – Alytus (120 km)
(Suwałki – Krasnopol – Sejny – Ogrodniki – Litwa – Alytus)
Dzień 12:
12 lipca – Alytus – Wilno(120 km)
(Alytus – Onuskis – Trakai – Wilno)
Dzień 13:
13 lipca – Wilno (0 km)
Dzień 14:
14 lipca – Wilno – Grutas (100 km)
(Wilno – Madziunai – Akmuo – Merkine – Grutas)
Dzień 15:
15 lipca – Grutas – Sejny (110 km)
(Grutas – Druskininkai – Veisiejai – Lazdijai – Ogrodniki – Sejny)
Dzień 16:
16 lipca – Sejny – Ełk (100 km)
(Sejny – Augustów – Ełk)
W sumie 1410 kilometrów.
Pociąg relacji Białystok – Szczecin (przez Gdynię):
(Pociąg pospieszny, bez przewozu rowerów)
– Odjazd z Białegostoku:
16:30
– Odjezd z Ełku o:
18:19
– Przyjazd do Gdyni:
00:29
– Przyjazd do Runowa:
4:28
– Przyjazd do Szczecin Dąbie:
5:27
– Przyjazd do Szczecin Główny:
5:43
CIEKAWE MIEJSCA I IMPREZY
JEZIORO MIEDWIE (Torpedownia):
– Ośrodek po wojnie znalazł się na terenie bazy Armii Czerwonej. Dziś torpedownia na
Miedwiu nie ma żadnego zastosowania militarnego. Wciąż znajduje się na terenie
jednostki wojskowej i nie ma do niej swobodnego dostępu. Nieduży budynek, ulokowany
sto metrów od brzegu. Były w nim tylko urządzenia do odpalania torped i obserwacyjnopomiarowe.
– O torpedowni na jeziorze Miedwie wie niemal każdy mieszkaniec tych okolic. Mówiło
się, że to właśnie w tym miejscu sprawdzane były rakiety V1 i V2, które miały
umożliwić Niemcom zwycięstwo w II wojnie światowej. Jednak okazuje się, że to tylko
miedwiańska legenda, a akwen jeziora wykorzystywany był do prób torped.
DRAWNO:
– 1-3 lipca 2005 – VII Piknik Nad Drawą:
– 1.07 – Kombi, Kukiz i Piersi
– 2.07 – Oddział Zamknięty, Budka Suflera
– 3.07 – “Hip Hop nad Drawą”
– W dniach 1-3 lipiec 2005 (podczas Pikniku nad Drawą), Gimnazjum w Drawnie
udostępnia na noclegi dla turystów jedno pomieszczenie. Należy wziąć ze soba śpiwory i
karimatę (łóżek nie ma na wyposażeniu). Dostęp do wody i sanitariatów zapewniony.
Koszt ok 10 zł za dobę.
STRZALINY:
– Bunkry Wału Pomorskiego
– Dojazd z Tuczna. Przed Strzalinami droga z płyt betonowych, za ostatnimi
zabudowaniami Strzalin (droga polna) tuż przed masywem Góry Wisielczej należy
skręcić w lewo pod górę, droga polna doprowadzi pod sam blok wejściowy grupy
warownej (po prawej stronie drogi).
– Góra Wisielcza to największa grupa warowna Wału Pomorskiego. Posiada rozbudowany
system podziemny o dł. ponad 650m. Grupa składa się z 8 obiektów (odporność B)
połączonych z systemem podziemnym. W okolicy ponadto znajduje się kilkanaście
małych typowych schronów B1 i pozostałości zapór p.panc. Dostęp do dobrze
zachowanego systemu podziemnego poprzez klatkę schodową w głównym schronie
znajdującym się tuż przy drodze. Niestety większość obiektów (jeśli nie wszystkie) na
tym terenie została wysadzona, jest mocno zniszczona i dosyć trudna do odnalezienia w
lesie...
RUTWICA:
– Wieś Rutwica koło Wałcza - to właśnie tu dzieją się rzeczy, które przeczą nie tylko
zdrowemu rozsądkowi, ale i prawom fizyki. Samochód sam wjeżdża pod górę, pod górę
toczy się butelka z wodą, nieznacznie tylko trącona, a i deszczówka nie chce spływać w
dół. Wprawdzie odkryto to już kilkadziesiąt lat temu, ale do dziś nie wiadomo, dlaczego
tak się dzieje. Swego czasu wiele mówiło się o złudzeniu optycznym, o tym, że nie ma tu
żadnej pochyłości. Gdy jednak "górkę cudów" zmierzono, okazało się, że nachylenie
jednak istnieje. Później próbowano to wyjaśnić działaniem sił zaburzonego pola
magnetycznego, ale i ta naprędce wymyślona koncepcja nie zdała egzaminu nie zdała
egzaminu, bo pod górę "ruszają" nie tylko metale. Pozostała więc teoria o polu
grawitacyjnym. Ale i te próby wyjaśnienia, dlaczego siła ciężkości nie działa tu
prostopadle, lecz skośnie do powierzchni Ziemi, skazane są - przynajmniej na razie - na
niepowodzenie. Bo jak udowodnić istnienie kilkaset metrów pod ziemią ciała o
niewyobrażalnie dużej gęstości i masie - tylko takie mogłoby zaburzyć pole grawitacyjne.
WAŁCZ:
–
GW Cegielnia składa się dwóch schronów, które łączyły się poterną z dwoma
odosobnionymi dziełami w postaci "wież pancernych" pierwotnie wyposażonych w
kopuły 3 strzelnicowe. Jeden z głównych schronów grupy jest dobrze zachowany wraz z
poterną. Drugi schron na skutek podkopania osunął się na dno wyrobiska
pocegielnianego, zachowała się poterna prowadząca do dzieła odosobnionego oraz samo
dzieło. W pobliżu cały zespół mniejszych schronów najczęściej jednosektorowych o
odporności B1. Większość silnie zniszczona pancerze nie zachowały się. Dojazd w
Wałczu od strony dworca kolejowego polną drogą.
ZDBICE:
–
Fortyfikacje w okolicach miejscowości Zdbice są jednymi z najbardziej znanych
obiektów wchodzących w skład Wału Pomorskiego. Znajdowało się tu 11 schronów, w
tym trzy drewniano-ziemne. Obecnie prawie wszystkie obiekty na tym odcinku są
doszczętnie zniszczone (wiele z nich zostało wysadzonych), ale eksploracja starych
bunkrów wywołuje prawdziwy dreszczyk emocji nie tylko u miłośników historii II wojny
światowej. W latach 60. na przesmyku jezior Smolno i Zdbiczno utworzono Skansen
Bojowy I Armii Wojska Polskiego
NADARZYCE:
– 1. Jadąc z Bornego Sulinowa drogą do Nadarzyc należy zatrzymać się przy śródleśnym
oznaczonym parkingu po lewej stronie drogi, następnie skierować się drogą śródleśną w
stronę rzeki Piławy (kilkaset metrów). 2. Dojazd od tej samej drogi poprzez zespół
parkingów i pól biwakowych zlokalizowanych nad Zalewami Nadarzyckimi (po prawej
stronie drogi) tuż przed Nadarzycami.
– Jazy forteczne spiętrzające wody rzeki Piławy. Wybudowane w latach 1935/36 w trakcie
budowy linii Wału Pomorskiego. 1. Pierwszy z jazów jest doskonale zachowany wraz z
komorą mechanizmów, przepustami i pozostałościami zapór z szyn kolejowych. Dla
obrony jazu zbudowano na lewym (zachodnim) brzegu rzeki jeden mały schron
jednosektorowy (B1). 2. Drugi z jazów zintegrowany został z małym broniącym go Bwerkiem (1 kopuła 20P7). Był to stosunkowo duży jaz klapowy zbudowany
prawdopodobnie obok wcześniejszej konstrukcji z lat 1932/33. Niestety z powodu
posadowienia obecnie na nim elektrowni wodnej niemożliwe jest bliższe zwiedzenie tak
samego jazu jak i pozostałości wysadzonego schronu bojowego. Obydwa jazy to ciekawy
przykład niemieckich budowli hydrotechnicznych przeznaczonych do utrzymywania
rozległych zalewów utrudniających przełamane pozycji umocnionych.
BORNE SULINOWO:
– Borne Sulinowo i okolice były od 1933 r. Wielkim niemieckim poligonem wojskowym.
Tu, na sztucznie usypanej pustyni, szkoliły się odziały Afrikakorps gen. Rommla. Po
wojnie poligon na prawie 50 lat przeszedł w ręce Rosjan, którzy utrzymywali w Bornem
najlepiej strzeżoną bazę Północnej Grupy Wojsk Radzieckich. Odchodząc w 1992 t.,
zostawili zdewastowane miasto garnizonowe i 18 tys. ha znacznie zniszczonego
poligonu. Można obejrzeć poniemiecki jeszcze Dom Oficera, ruiny willi Guderiana czy
willę gen. Dubynina, a w okolicy różne tajemnicze pozostałości wojskowe, m.in. silosy
do przechowywania rakiet z głowicami atomowymi.
– Tuż przed Bornym Sulinowem (droga od strony Łubowa) kilkaset metrów przed
przejazdem kolejowym. Klasyczna niemiecka dwurzędowa zapora p.panc zamykająca
pas szosy i linii kolejowej. Zapora zbudowana jest z żelbetowego fundamentu z
zabetonowanymi na stałe dwuteownikami stalowymi a w świetle drogi (i
prawdopodobnie torów kolejowych) w fundamencie znajdowały się gniazda służące do
zamocowania dwuteowników na wypadek zagrożenia. Zapora jest stosunkowo dobrze
–
–
zachowana choć wycięto stałe elementy metalowe.
1-3.07.2005 – Festyn “Powitanie Lata”
2-3.07.2005 – Ogólnopolski Wyścig Kolarski
SZCZECINEK:
– Schrony bojowe przy szosie do Barwic koło kempingu. Na zachód od miasta przebiegały
umocnienia wchodzące w skład tzw. Wału Pomorskiego budowanego przez hitlerowców
od 1933r. W końcu lutego 1945 r. wbrew nadziejom Niemców nie zdołały one
powstrzymać ofensywny wojsk sowickich, które zajęły miasto i wkrótce potem
opuszczoną linię umocnień. Schrony te popularnie zwane “bunkrami” blokowały
przesmyk między jeziorem Trzesiecko i Wielimie. W bliskim sąsiedztwie szosy znajdują
się dwa “bunkry”, mniejszy w lesie na południe od drogi i większy na północ od niej.
– Przy wyjeździe ze Szczecinka w stronę Połczyna Zdroju (droga nr 172). Nie można go
nie zauważyć jadąc tą trasą. Zaraz za miastem po prawej stronie. Można zaparkować bez
problemu w bezpośrednim sasiedztwie obiektu. B-Werk, schron ciężki,
dwukondygnacyjny, kopuła 3-strzelnicowa (wysadzona) i kilka strzelnic w płytach
pancernych i ścianach. Cały odsłonięty ze względu na pozyskiwanie żwiru w przeszłości.
Stan dobry. Niedaleko po drugiej stronie drogi Szczecinek-Połczyn w parku znajduje się
schron bojowy z pomieszczeniem dla drużyny piechoty. Pomieszczenie bojowe
zniszczone, wej?cia i pomieszczenie piechoty- stan dobry.
CHOJNICE:
– 1-3.07.2005 - “Dni Chojnic”
TUCHOLA:
– Na południowy zachód od Tucholi w pobliżu miejscowości: Drożdżenica, Kęsowo. 6
schronów polowych, żelbetowych; jeden zniszczony, z 1939 roku, wzniesionych w
okolicy Kęsowa, Drożdzenicy, na południowy zachód od Tucholi.
KIEŁPIN:
– Koło Kiełpina działa Muzeum Indian Północnoamerykańskich im. Sat Okh'a. W zbiorach
znajdują się eksponaty przybliżające życie codzienne, kulturę oraz sztukę pierwotnych
Amerykanów. Turystów fascynują przedmioty użytkowe i obrzędowe, barwne stroje i
broń. Na polance obok muzeum rozbijają swoje tipi polscy Indianie, zwykle nastawieni
pokojowo do przybyszów.
ZESPÓŁ NADWIŚLAŃSKICH PARKÓW KRAJOBRAZOWYCH:
– Przez Zespół Nadwiślańskich Parków Krajobrazowych przebiega najdłuższy w kraju
szlak rowerowy (480 km) zaprojektowany z myślą o tych, którzy lubią urozmaicone pod
względem widokowym tereny.
GRUDZIĄDZ:
– Mury twierdzy w Grudziądzu stanowią nieodłączny element nadwiślańskiej panoramy
miasta. Twierdza należała do pruskiego systemu obronnego Dolnej Wisły, a jej budowę
rozpoczęto w 1774 r., zatrudniając około 7 tys. robotników. Nie odegrała większej roli
militarnej, ale jako jedyna twierdza pruska oparła się wojskom napoleońskim w czasie
oblężenia w 1807 r.
– Twierdza właściwa: dzieło rogowe (ok. 15 min spacerem z centrum miasta (każdy
wskaże Wam drogę); reszta tylko w święta (wojsko); wewnętrzny pierścień - w stanie
różnym (np. bateria Strzemięcin - zasypana (parking dla działkowiczów) Zewnętrzny
pierścień – wiele obiektów znajdujących się w różnych miejscach (np. przy drodze do
ośrodka rekreacyjnego "Stomil" nad jeziorem Rudnik). Obiekty w różnym stopniu
"zapuszczenia", ale oprócz wysadzonych nie ma większego niebezpieczeństwa.
–
Twierdza grudziądzka twierdza właściwa (1774-1849), obsadzona niestety przez wojsko,
oprócz tego ruiny tzw. dzieła rogowego (dostęp wolny); obóz warowny (1889-1903)zespół schronów, tzw. dzieł (14 obiektów) w różnym stopniu zachowania oraz
posiadania (kilka z nich trzyma wojsko, np. dzieła Małej i Wielkiej Góry Księżej), w
czasie II wojny wzbogacone o typowe dla Niemców "tobruki" i inne obiekty bojowe oraz
umocnienia ziemne (linia rowu p-panc. w okolicach nowego Reala); zewnętrzny
pierścień obozu warownego (I W.Ś.) - składający się z wielu niewielkich obiektów lub
zespołów (od 6,5 do 9 km od twierdzy). Element polski - linia schronów bojowych (jak
pod Mławą) nad rzeką Osa (kierunek Łasin).
MOKRE:
–
Polskie schrony bojowe wraz z zespołem okopów, dobiegów, rowów łącznikowych,
łączące Wisłę z umocnieniami nad rzeką Osą. Dojazd: drogą nr 514 Grudziądz-Kwidzyn
za miejscowością w lewo na Wielki Wełcz - w lesie przy krzyżówce (drogi łączące wsie:
Mokre-Wielki Wełcz oraz Zakurzewo-Białachowo) na górce znajduje się pierwszy
obiekt, dalsze po obu stronach drogi, aż do Wisły i do drogi 514 a także dalej do linii
umocnień rzeki Osy (Kłodka-Owczarki).
ROGÓŹNO-ZAMEK:
– Ruiny zamku krzyżackiego
SORKWITY:
– Pałac w Sorkwitach – przez wiele dziesięcioleci był miejscem tajnych narad polityków
pruskich i niemieckich.
GRUNWALD:
– Pod Grunwaldem w 1410 r. rozegrała się jedna z największych bitew średniowiecza,
która zapoczątkowała zmierzch potęgi zakonu krzyżackiego. Upamiętnia ją Muzeum
Grunwaldzkie, w którym obejrzeć można m.in. znaleziska pochodzące z wykopalisk na
miejscu batalii. W sali kinowej warto zobaczyć historię bitwy i fragment filmu
“Krzyżacy”.
MIELNO:
– Schron bojowy ze stanowiskiem na działo, broniący mostu drogowego z dwoma
schronami biernymi po dwóch stronach drogi. Dojazd: Mielno, droga nr 537, przed
mostem na Drwęcy. Dojazd od drogi krajowej nr 7 Gdańsk - Warszawa ok. 7km za
Olsztynkiem należy skręcić w prawo na Grunwald schron bojowy zlokalizowany jest
przy samej drodze, dwóch pozostałych trzeba poszukać.
WAPLEWO:
– Zachowany w całości niemiecki obiekt z okresu międzywojennego, z
charakterystycznymi płytami pancernymi. Podobne obiekty występują na Wale
Pomorskim. Pomieszczenia dla armaty p.panc. i karabinów maszynowych. Wejście
osłaniane strzelnicą. Zachowane są drzwi pancerne, dla armaty i głównego wejścia do
schronu. Obiekt znajduje się przy drodze A7 w miejscowości Waplewo.
WITRAMOWO:
– Schron bierny typu Ragelbau 668. Sciany zewnętrzne i strop - 1,5 metra, co daje
odporność B. Stan surowy, nie obsypany ziemią. Wyraźnie widać ławę fundamentową.
Dojazd: Około 500 metrów od skrzyżowania trasy E7 w miejscowości Witramowo. Nad
północnym brzegiem małego jeziorka, na skraju lasu.
ŻELAZNO:
– Schron bierny piechoty i amunicji konstrukcji żelbetonowej, dwukomorowy. Ściany
łukowe pomieszczeń o kształcie 2/3 walca wzmocnione blachą falistą. Na ścianach widać
resztki oryginalnego malowania i napisów w języku niemieckim. Brak stalowych drzwi
wejściowych. Przy wejściu pozostałości studzienki odwadniającej. Dojazd: Z drogi nr 7 (
Warszawa-Gdańsk ) w Witramowie skręcić w drogę na Łynę ( Napiwodę ). Na
skrzyżowaniu we wsi Żelazno skręcić w lewo w nieutwardzoną drogę na Maróz. Ok 5070 m od od skrzyżowania po prawej stronie kilka metrów od drogi znajduje się schron
( wejście od strony północnej ).
BOLEJNY:
– Schron jest niewidoczny z drogi. Teren jest zarośnięty lasem i chaszczami - trzeba trochę
poszukać. Wejście znajduje się w zagłębieniu terenu od strony wschodniej. Częściowo
zasypane jest piaskiem i stertą starych śmieci. Praktycznie bez usunięcia przeszkód
wejście jest niemożliwe. Przypuszczalnie jest to schron bierny piechoty i amunicji o
konstrukcji żelbetonowej identyczny jak we wsi Żelazno. Dojazd: Z drogi nr 7
( Warszawa-Gdańsk ) w Witramowie skręcić w drogę na Łynę ( Napiwodę ). Schron
znajduje się we wzniesieniu po lewej stronie drogi przed pierwszymi zabudowaniami wsi
Bolejny.
MAŁSZEWO:
– Schron bierny piechoty, dwukomorowy oznaczenie (L105) stan dobry - brak drzwi,
miejsce na składownie amunicji. Dojazd: Za miejscowością Burdąg (droga Jedwabno Pasym) sktręcamy na miejscowość Małszewo. Przechodzimy przez całą wieś i trafiamy
na dwie drogi wybieramy tą na miascowośc Rutki. Idą w stronę lasu schron zanajduje się
po lewej stronie drogi zaraz za linią lasu.
PASYM:
–
–
Obiekt znajduje się przy przejeździe kolejowym na drodze do Olsztyna ze Szczytna w
miejscowości Pasym PKP. Jest to typowy schron bojowy jakie postawiono na pozycji
olsztyneckiej. Zbudowany jest z żelbetonu, oparty na stropie z dwuteowników. W chwili
obecnej jest zniszczona kazamata Pak, a kazamata MG jest rozsadzona. Dobrze czytelny
blok wejściowy. (Jest to ten sam rodzaj schronu bojowego jak w miejscowości Waplewo,
przy drodze E7).
Jedziemy drogą z Pasymia na Rudziska Pasymskie. Już po przejechaniu przez Rudziska
jakieś 500m po skończeniu się asfaltu wjeżdżamy do lasu. Pierwsze rozstaje dróg
wskazują nam miejsce gdzie ukryty jest bunkier. Jedziemy około 100m drogą po prawej.
Bunkier jest po lewej stronie. Po prawej charakterystyczna niecka z bagnem szerokości
około 500m. Obiekt ten wypatrzyłem właściwie przez przypadek. Znajduje się w lesie w
odległości mniej wiecej 100 m od rozjazdu dróg w lesie między nimi (około 30-40m do
każdej) Jest prawie całkowicie zakopany. Z ziemi wystaje pionowa ściana z wejściem i
obok okienkiem (dość dużym). Widać też otwory wentylacyjne. W środku dwa dość
niskie pomieszczenia strop pułokrągły z falistej grubej blachy. Na ścianach miejsca po
hakach prawdopodobnie na jakiś rodzaj broni. Napisy na ścianach po niemiecku. Po
bokach "zaczepów" napisy "munnition" ze strzałkami w dół. podobnie w drugim
pomieszczeniu. Przejście do niego niskie. Brak jakichkolwiek zniszczeń, śmieci i
napisów sprayem. Przy wejściu jest prawdopodobnie studzienka drenażowa - trzeba
uważać. Wychodząc ze schronu wchodzi się do częściowo zasypanych okopów.
Podobnież kilkaset metrów dalej jest jeszcze jeden większy bunkier.
MRĄGOWO:
– 10 lipca 2005 – Mini Kabareton
MIKOŁAJKI:
– 7 lipca 2005 - Mikołajki Happy Jazz '2005
– Placówka wywiadu wojskowego “Walli II”
SZYMONKA:
– Dwa betonowe stanowiska na karabiny maszynowe z dwoma małymi magazynkami na
amunicję każdy oraz mały obiekt z jedną izbą stanowiący miejsce odpoczynku załogi. Są
to obiekty z okresu pierwszej wojny światowej. Dojazd: Najlepszy dojazd przez Ryn,
dalej kierując się na miejscowość Szymonka. Przed mostem nad kanałem skręcamy w
prawo a następnie nad samym kanałem ponownie w prawo i wzdłuż brzegu około 100
metrów. Na zakręcie kanału znajdują się stanowiska.
RYN:
–
–
Zamek krzyżacki
Wiatrak holenderski
MARTIANY:
– Siedem obiektów stanowiących ostatnią linię obrony GRU. Wszystkie o odporności B1.
Jeden obiekt posiadał kopułę pancerną, wszystkie posiadały strzelnice dla karabinów
maszynowych. Wszystkie połączone okopami. W rejonie znajdują się fundamenty po
małym garnizonie odcinka. Dojazd: Obiekty zlokalizowane przy drodze Kętrzyn Giżycko, przed Martianami. Po lewej stronie dwa, a po prawej cztery Pz.W. , wszystkie
widoczne z drogi. Dojście do wszystkich przez pole. Jeden znajduje się dalej w
miejscowości obok pensjonatu, doskonale widoczny. Dojazd do garnizonu: w prawo z
głównej drogi przed Martianami i prosto w kierunku ośrodka wypoczynkowego nad
jeziorem (znajduje się zaraz za torami).
GIERŁOŻ:
– Kwatera Hitlera “Wilczy Szaniec”
– W Gierłoży koniecznie trzeba odwiedzić jeden z najsłynniejszych i najbardziej tajnych
obiektów II wojny światowej – główną kwaterę Adolfa Hitlera, nazwaną Wilczym
Szańcem. Wywiady – radziecki i aliancki – nigdy nie zdołały zlokalizować jej położenia
i nawet okoliczna ludność nie wiedziała, co naprawdę się tutaj kryło – obiekt budowano
oficjalnie jako fabrykę chemiczną. Właśnie w tym superbezpiecznym miejscu podjęto 20
lipca 1944 r. Nieudaną próbę zamachu na wodza III Rzeszy. Potężne betonowe bloki
oraz bunkry do dziś wywołują u zwiedzających spory dreszcz emocji, także u bardzo
licznych wycieczek niemieckich. Wędrówka po bunkrach nie wymaga specjalnego
przygotowania i może być niebezpieczna tylko wtedy, gdy podejmie się nielegalne próby
wspinaczkowe na ścianach fortyfikacji.
RADZIEJE:
– Kwatera Lammersa – szefa Kancelarii Rzeszy
SZTYNORT:
– Siedziba Ribbentropa – ministra spraw zagranicznych
MAMERKI:
– Kwatera Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych znana także pod kryptonimem "OKH
Anna". Kilkadziesiąt obiektów o odporności B, głównie schrony przeciwlotnicze oraz
obiekty techniczne. Ruiny wielu baraków zamieszkiwanych niegdyś przez oficerów i
służby pomocnicze. Obiekt rozciąga się od brzegu jeziora wzdłuż kan. Mazurskiego, aż
do linii kolejowej. Dojazd: Droga z Węgorzewa do Kętrzyna, przed miejscowością
Pniewo. Jadąc od strony Węgorzewa ok 300m od mostu, po lewej stronie pojawiają się
pierwsze obiekty.
KANAŁ MAZURSKI:
– Kanał Mazurski, którego budowę przerwano ostatecznie w 1942 r., jest unikalną
konstrukcją słynącą z orginalnych rozwiązań technicznych, a wszystkie istniejące na nim
urządzenia są zabytkami hydrotechniki. Ma ponad 50 km długości (w Polsce 22 km);
planowano budowę 10 śluz – ukończona została jedna. Celem budowy było
odprowadzenie wód z Wielkich Jezior Mazurskich do rzeki Pregoły i dalej do Bałtyku
oraz wykorzystanie energii wodnej. Krążyła legenda, że kanałami miały przepływać do
bazy na Mazurach niemieckie łodzie podwodne (w czasach III Rzeszy był to tajny
obiekt). Na nieczynnych odcinkach kanału wypełnionych stojącą wodą i gęsto
porośniętych roślinnością można znaleźć liczne żeremia bobrowe.
WĘGORZEWO:
– 7 lipca 2005 - Festiwal Rockowy "Union of Rock"
POZEDRZE:
– Kwatera Himmlera – dowódcy SS
GIŻYCKO:
– Siedziba Generała Gehlena – Twierdza Boyen
– Słynie z XIX-wiecznej twierdzy Boyen. To kompleks ponad 90 budynków i schronów
oraz doskonale zachowanych umocnień ziemnych otoczonych kamienno-ceglanym
murem o długości ponad 2 km. Położeny w twierdzy amfiteatr miejski przyciąga widzów
na liczne imprezy i koncerty. W lipcu odbywają się tu dwa duże festiwale – Piosenki
Turystycznej “Ukleja” i Szanty w Giżycku.
– Otwierany ręcznie most obrotowy na Kanale Łuczańskim należy do niewielu tego typu
budowli w Europie – waży 100 ton, a pełne przesunięcie trwa 5 minut.
– 8-9 lipca 2005 – Jarmark Świętego Brunona
– 10 lipca 2005 – Lato z Radiem
– 9-10 lipca 2005 – Puchar Boatshow
WOLISKO:
– W kompleksie leśnym Puszczy Boreckiej żyje na wolności około 60 żubrów. Można je
spotkać, jeżdżąc rowerem po specjalnie oznakowanych trasach, a w sąsiedztwie
leśniczówki Wolisko jest wydzielona zagroda z tarasem widokowym, w której zawsze
przebywa kilka żubrów.
BOTKUNY, KIEPOJCIE, STAŃCZYKI:
– Znajdują się tu potężne wiadukty kolejowe zwane akweduktami Puszczy Romnickiej.
Mosty w Stańczykach wybudowane na początku XX w. nad doliną Błędzianki są
jednymi z najwyższych w Polsce (200 m długości, 36 m wysokości). Były ulubionymi
miejscami amatorów skoków na linie (bungee); obecnie skoki ze względów
bezpieczeństwa są zakazane.
GŁAZOWISKA BACHANOWO i ŁOPUCHOWSKIE:
– Nagromadzenia głazów o obwodach od 0,5 do 8 m, których jest tu ponad 10 tys.
Przyniósł je lodowiec ze Skandynawii wraz z potężną masą gliny zwałowej, a głazy
zostały odsłonięte w wyniku rozmycia gliny przez wody topniejącego lodowca.
WODZIŁKI:
– Staroobrzędowscy, jak określano prawosławną mniejszość wyznaniową nieuznającą
reform i trzymającą się dawnej wiary, w celu uniknięcia rosyjskich prześladowań
schronili się w XVIII w. na Suwalszczyźnie. Do dziś zachowali odrębność etniczną,
kultywując stare obrzędy, wiarę i mowę. W 1778 r. zasiedlili wieś Wodziłki, gdzie
można obejrzeć ich świątynię – molennę, zabudowania gospodarcze, a także
zakosztować kąpieli w drewnianej bani.
SUWAŁKI:
– 10 lipca 2005 – Lato z Radiem
– 10 lipca 2005 – Suwalski Maraton Jazzowy
SEJNY:
–
XVII-wieczna świątynia w Sejnach znana jest jako jedna z najwspanialszych polskich
katedr. Przed 400 laty przybył tu zakon dominikanów, który rozwinął rzemiosło, handel,
budownictwo i szkolnictwo, a także wybudował wspaniały klasztor.
LAZDIJAI (ŁAZDZIEJE):
– Muzeum Walki o Wolność „Drogą Krwi”
SVENTEZERIS (ŚWIĘTOJEZIORY):
– Drewniany kościół z XIX w.
RAIZIAI (REJŻE):
– Jeden z pięciu czynnych na Litwie meczetów tatarskich. Tak jak większość tego typu
budowli w tym rejonie meczet jest drewniany, a dach wieńczy wieżyczka z minaretem i
półksiężycem. Z ok. 10 cmentarzy tatarskich (mizary) w okolicach czynne są tylko dwa –
w Rejżach i Bazarach (Bazorai).
PIVASIUNAI:
– Drewniany kościół z cudownym obrazem
TRAKAI (TROKI):
– Troki były jedną z pierwszych osad na Litwie, która otrzymała prawa miejskie, a od XV
w. do 1795 r. pełniły rolę jej stolicy. Dzisiaj o ich świetności przypomina gotycki zamek
na wyspie zbudowany dla wielkiego księcia Witolda – była to jego ulubiona siedziba.
Powstał z kamienia polnego i czerwonej cegły; z lądem połączony jest drewnianym
mostem.
– Miasto jest też centrum kulturowym i religijnym Karaimów, których sprowadził z Krymu
Witold jako swą straż przyboczną. Obecnie żyje tu około 200 potomków tego tureckiego
ludu. Mają swoją świątynię – kienesę, cmentarz, muzeum etnograficzne, a karaimskie
restauracje oferują orginalną i bardzo smaczną kuchnię.
– Trocki Historyczny Park Narodowy obejmuje Troki, Stare Troki i okolice.
– To świetne miejsce do wypoczynku wśród 32 jezior, z których największe jest Galve.
Woda – błękitna i czysta – zachęca do uprawiania sportów wodnych i kąpieli.
WILNO:
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Katedra
Kościół Świętego Piotra i Pawła (na Antykolu)
Kaplica Matki Boskiej Ostrobramskiej
Kościół Świętej Teresy (Ostrobramski)
Kościół Świętego Jana
Wieża Giedymina
Trzy Krzyże
Kościoły św. Anny, i św. św. Franciszka i Bernardyna
Kościół św. Michała. Kościół św. Michała
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Muzeum Adama Mickiewicza.
Zespół Uniwersytetu Wileńskiego
Pałac biskupi lub gubernatorski
Cerkiew św. Mikołaja
Kościół św. Kazimierza
Klasztor Bazylianów i cerkiew św. Trójcy
Cerkiew św. Ducha
Kościół misjonarzy wniebowstąpienia Pańskiego
Cmentarz na Rossie
Kościół najświętszej Marii Panny (Franciszkanów).
Kościół św. Katarzyny
Kościół św. Ducha
Kocioł św. św. Jakuba i Filipa
Kościół św. Rafała
Cmentarz na Rossie
PIRCIUPIAI (PIRCZUPIE):
– Pomnik “Ból Matki”
AKMUO:
–
Drewniany kościół z XVIII w.
MERKINE (MERECZ):
– Niewielkie miasteczko Merecz jest jednym z najstarszych grodów litewskich, który
usytuowany na strategicznej drodze do Wilna i Trok był kilkakrotnie niszczony przez
Krzyżaków, a potem Szwedów. Jednym z niewielu zabytków jest gotycko-renesansowy
kościół z XV stulecia z cudownym obrazem Matki Boskiej.
– Piękny widok na okolice Merecza rozciąga się ze szczytu dawnego grodziska zwanego
Górą Królowej Bony.
GRUTAS:
– Miejscowość Grutas zasłynęła ciekawym, stworzonym przez miejscowego biznesmana
parkiem pamiątek po czasach komunistycznych. Idąc ścieżką przez las, można natknąć
się na dziesiątki pomników przypominających minione czasy: statuy Stalina, Marksa,
żołnierzy radzieckich, najwięcej zaś Lenina. Oprócz wystawy plenerowej część zbiorów
umieszczono pod dachem. Zmęczeni zwiedzaniem powinni udać się do przytulnej
knajpki i napić się czegoś mocniejszego z musztardówek z podobiznami brodatowąsatego tria: Marksa, Lenina i Stalina.
DRUSKININKAI (Druskieniki):
– Druskienniki należą do najbardziej popluarnych uzdrowisk na Litwie. Przypuszcza się,
że nazwa miejscowości wzięła się od litewskiego słowa druska, które oznacza sól.
Wartości lecznicze wód w Druskiennikach zostały docenione już w I połowie XIX w. W
okresie międzywojennym, gdy miejscowość należała do Polski, bardzo lubił
wypoczywać tutaj Józef Piłsudski. Druskienniki mają przede wszystkim walory
przyrodnicze. Można pospacerować wzdłuż Niemna lub Rotniczanki (Ratnycele), udać
się nad jezioro Druskonis lub odwiedzić rozległy park zdrojowy, gdzie mieszczą się
największe sanatoria.
LEIPALINGIS (Lejpuny):
– Klasyczny pałac
– Pomnik Niepodległości Litwy
VEISIEJAI (Wiejsieje):
– Park rzeźb drewnianych
– Pomnik L. Zamenhoffa
AUGUSTÓW:
– Augustów to miasto sportów wodnych, w którym znajduje się pierwszy w Polsce wyciąg
dla narciarzy wodnych (740 m długości). To także uzdrowisko ze złożami borowiny.
Tutejszy Dom Wycieczkowy PTTK projektował Maciej Nowicki, współtwórca gmachu
ONZ w Nowym Jorku. Dom Wycieczkowy – to jego jedyne dzieło w Polsce.
NOCLEGI W WILNIE:
– Tanie kwatery często odwiedzane przez młodzież polską: “Elektros Tinklu Statybos
Sveciu Namai”; Sv. Stepono 11.
– “Filaretai”; Filaretu 17; 2 pokoje (2-OSOBOWE 8 USD, Potrójne 7 USD).
– “WOld Town Hostel”; Ausros Vartu 20-10; 8 USD.
– „Wileńskie Schronisko Młodzieżowe (Vilniaus Jaunuju Turistu Centras)“; Polocko 7; 16
pokoi (2-OSOBOWE 6 USD, Potrójne 6 USD).
Opracowanie powstało na potrzeby wyprawy rowerowej „Szczecin – Mazury – Wilno – Ełk“.
Większość danych aktualna na rok 2005.
Opracowanie chronione jest prawami autorskimi.
Autorzy:
Radosław Durkiewicz ([email protected])
Karol Gradoń ([email protected])
Zapraszamy również na naszą stronę internetową: http://www.rowerydwa.prv.pl