Mniej wrogości - więcej miłości

KONKURS
„BEZPIECZNA SZKOŁA – BEZPIECZNI UCZNIOWIE”
Przemoc i agresja wśród uczniów
Scenariusz lekcji dla V klasy
Temat: Mniej wrogości - więcej miłości
Cele dydaktyczno-wychowawcze:
Uczniowie:
- poprzez zabawę uczą się rozpoznawać swoje emocje i podejmują próby
panowania nad nimi w różnych sytuacjach,
- poprzez zabawę mogą dowiedzieć się, że możliwa jest ochrona poczucia
własnej wartości i radości z życia,
- bawiąc się mogą wyzwalać swoją agresję i przyjazne uczucia,
- wcielając się w rolę atakującego i atakowanego, wczuwają się zarówno
w sytuację osoby uciekającej i broniącej się, jak i osoby atakującej.
Cele operacyjne:
Uczeń:
- wie, na czym polega aktywne słuchanie,
- rozumie potrzebę ponoszenia odpowiedzialności za swoje postępowanie,
- potrafi przebaczać innym ludziom,
- potrafi korzystać z pięknej formy odprężenia,
- potrafi na podstawie własnego i innych zachowania uświadomić sobie,
co i jak zrobił.
Metody:
- praca indywidualna,
- praca w grupach,
- praca zbiorowa.
Środki dydaktyczne:
mazaki, 4-5 arkuszy szarego papieru, test niedokończonych zdań (dla każdego ucznia).
Miejsce:
sala gimnastyczna lub sala lekcyjna z ławkami ułożonymi, tak aby na środku można
było ustawić krzesła w kole.
Przebieg lekcji
1. Nauczyciel siedzi z dziećmi na krzesełkach ustawionych w koło (środek
pusty).
2. Krótkie wprowadzenie – omówienie tematu (czas ok. 2 minuty)
3. Zabawa w przebaczanie (czas ok. 5 minut)
Nauczyciel mówi do uczniów:
Zamknij oczy i oddychaj głęboko i łagodnie, wdech... wydech... wdech....
wydech...
Wyobraź sobie, że jesteś w takim miejscu, gdzie możesz czuć się bezpiecznie, być
może u siebie w domu albo jeszcze gdzieś indziej. Wybierz takie miejsce, które
dobrze znasz i lubisz...
Wyobraź sobie, że tam jesteś i czujesz się dobrze i bezpiecznie, czujesz się pewny
siebie...
Wyobraź sobie, że jest to doskonały dzień dla ciebie oraz że jesteś we wspaniałym
nastroju i bardzo miły dla wszystkich...
A teraz wyobraź sobie, że ktoś podchodzi do ciebie, ktoś, przez kogo byłeś
zdenerwowany, albo też ktoś, kto się na ciebie zezłościł. Może to być jakieś dziecko
czy dorosły...
Wyobraź sobie, że cieszycie się oboje z tego, że się znowu spotykacie. Nikt nie jest
już zdenerwowany ani zły.
Wyobraź sobie, jak obejmujesz tę osobę albo podajesz jej rękę i pokazujesz tej
osobie, że ją lubisz albo kochasz bardzo głęboko w twoim sercu. Ja zrobię to samo...
A kiedy to zrobisz, powróć do tego pomieszczenia i siedź dalej spokojnie z otwartymi
oczami.
Przejdę się wśród was i będziesz mógł mi wyszeptać na ucho, kogo spotkałeś i
objąłeś...
Ocena - nauczyciel zadaje pytanie:
Co czułeś, kiedy przebaczyłeś innemu człowiekowi?
4. Zabawa „Wilk i owca” (czas ok. 20 minut)
Nauczyciel mówi (cichym głosem):
Wszyscy wstajemy, rozchodzimy się w swobodnie po sali. Niech każdy znajdzie
miejsce odpowiednie dla siebie.
Chciałabym objaśnić wam grę, która nazywa się „Wilk i owca”. Możecie przy tym
naśladować różne zwierzęta, które czasami popadają w konflikt.
Najpierw wyobraźcie sobie wszyscy, że zmieniacie się w wilka. Wiecie, że jest to
silne zwierzę i ma ostre zęby. Potrafi wyć, warczeć i szczerzyć zęby. Wyobraźcie
sobie, że jesteście sforą polujących wilków... Biegnijcie wkoło i wydawajcie z siebie
różne dźwięki... Jesteście głodni i szukacie zwierząt, na które moglibyście
zapolować... (1 minuta)
Teraz zatrzymajcie się i wyjcie jak wilki, które są głodne... (15 sekund)
Bądźcie teraz rozdrażnione i złe. Warczcie także na inne wilki, które wchodzą wam
w drogę... Szczerzcie zęby na inne wilki, nie dotykając ich jednak...(1 minuta)
Rozejdźcie się teraz trochę... Zatrzymajcie się i otrząśnijcie się... (15 sekund)
Zamieńcie się następnie w jagnięta. Wiecie, że jagnię jest młodą owcą, która jest
bardzo ciekawa i trochę strachliwa... Czy wiecie, jakie dźwięki wydają owce? Robią
one mee...
Bądźcie teraz stadem jagniąt, które żwawo skaczą między sobą... Bawcie się,
dotykajcie się delikatnie głowami... (1 minuta)
Zatrzymajcie się teraz na chwilę. Zauważacie w pewnej odległości dużego psa, który
groźnie na was patrzy. Krzyczcie tak jak robią to owce, kiedy się boją i zbliżcie się do
siebie... Starajcie się być bardzo blisko siebie (1 minuta).
Rozejdźcie się teraz trochę... Zatrzymajcie się i otrzepcie się... (15 sekund)
Zamieńcie się w rekina. Jest on wielką rybą, ma ogromny pysk i ostre zęby. Pływa
bezgłośnie w wodzie w poszukiwaniu zdobyczy. Bądźcie rekinem i pływajcie w
wodzie...
Otwierajcie szeroko pysk jak prawdziwy rekin...
Wyobraźcie sobie małe ryby, które uciekają przed wami w wodzie... Płyńcie za nimi i
próbujcie je złapać... Nie wchodźcie jednak w drogę innym rekinom... (1 minuta)
Wyobraźcie sobie, że połknęliście przynętę z wielkim hakiem, tak że wisicie na linie
łowcy rekinów. Brońcie się przed wciągnięciem na statek... (15 sekund)
Zatrzymajcie się i trochę się otrząśnijcie ... (15 sekund)
Zamieńcie się teraz w małą złotą rybkę. Na pewno wszyscy widzieliście już taką
rybkę w sklepie zoologicznym. Zwykle pływają one powoli, ale potrafią też szybko
pływać zmieniając kierunki. Mają mały pysk i w porównaniu z rekinami są bardzo
łagodnymi rybami. Pływajcie więc jak złote rybki w stawie i cieszcie się słońcem,
które przebija się przez wodę.
Nagle słyszycie dzwonek właściciela stawu, który karmi zawsze białym chlebem
złote rybki. Zbierzcie się wszystkie na środku i chwytajcie kawałki chleba, które
powoli opadają w waszą stronę... (30 sekund)
Rozejdźcie się teraz. Zatrzymajcie się i otrząśnijcie... (15 sekund)
Zamieńcie się w jastrzębia.
Jest to drapieżny ptak z ostrym dziobem, szerokimi, mocnymi skrzydłami i ostrymi
szponami. Bądźcie teraz jastrzębiem i latajcie w powietrzu. Szukajcie zdobyczy...
Latajcie wysoko i uważnie obserwujcie rozległe pola pod wami...
Wydajcie okrzyk jak w czasie polowania. Wymyślcie sobie taki okrzyk... (30 sekund)
Lądujcie na gałęzi wysokiego drzewa i uderzajcie trochę skrzydłami. Odpocznijcie
chwilę i obserwujcie uważnie otoczenie... (30 sekund)
Znowu zatrzymajcie się i otrząśnijcie się... (15 sekund). Zamieńcie się w kaczkę.
Wyobraźcie sobie, że jest jesień i lecicie kluczem na południe do Afryki... Jedna
kaczka leci na początku, za nią dwie, dalej trzy w jednym rzędzie. Zróbcie tak kilka
rund.... (30 sekund)
Rozejdźcie się i otrząśnijcie... (15 sekund)
Będziemy odgrywać teraz krótkie historie o zwierzętach. Wybierzcie sobie partnera,
z którym chcielibyście się bawić... Mniejszy z was będzie wilkiem, a większy owcą.
Nie rozmawiajcie ze sobą... Co stanie się, kiedy wilk i owca spotkają się? (30
sekund)
Przerwijcie teraz i zamieńcie się rolami. Co zrobicie tym razem? (30 sekund)
Zatrzymajcie się znowu i pożegnajcie z partnerem... Wybierzcie inne dziecko.
Mniejszy z was będzie złotą rybką, a większy rekinem. Nie rozmawiajcie... Jak
będziecie się zachowywać? (30 sekund)
Zamieńcie się rolami. Zwróćcie uwagę, co się teraz stanie... (30 sekund)
Dosyć! Pożegnajcie się z partnerem...
Wcielcie się następnie w rolę kaczki i jastrzębia. Najpierw mniejszy z was będzie
kaczką, a większy jastrzębiem. Co zrobicie? (30 sekund)
A teraz odwrotnie. Jak się zachowacie? (30 sekund)
Usiądźcie ze swoim ostatnim partnerem i porozmawiajcie o tym, co wam się
szczególnie podobało, które zwierzę graliście najchętniej. Macie na to 3 minuty.
OCENA ZABAWY:
Każda grupa dostanie planszę, na której wypisuje swoje odczucia podczas zabawy
,jako:
atakujący
ofiara
Prezentacja plansz (5 minut).
5. Podsumowanie
Test niedokończonych zdań (5 minut)
Nauczyciel rozdaje uczniom karteczki, które mają uzupełnić anonimowo.
MOJA ZŁOŚĆ
Złoszczę się, kiedy w szkole
...........................................................................................
Kiedy się bardzo gniewam, wtedy:
krzyczę, uciekam, gryzę, biję, kopię, drapię, popycham, przeklinam
......................................................................(niepotrzebne skreślić)
W ostatnim tygodniu złościłem się ........................................... razy.
Dzisiaj złościłem się ........................................................ razy.
Szczególnie złoszczą mnie dzieci, które ...................................................................
Kiedy chcę kogoś zezłościć, to zachowuję się następująco: .......................................
....................................................................................................................................
Mogę doprowadzić kogoś do szału, kiedy .................................................................
Od dziś postanawiam być ................................
Nauczyciel po zebraniu kartek mówi do zgromadzonych uczniów:
Życzę wam, abyście wszyscy znaleźli w sobie siłę do realizacji swoich
postanowień, które przed chwilą napisaliście na tych karteczkach.
Bibliografia:
1. Klaus W. Vopel, Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci i młodzieży,
Wydawnictwo JEDNOŚĆ, Kielce 1999
2. Klaus W. Vopel, Podróże w nieznane. Dzieci bez stresu, Wydawnictwo
JEDNOŚĆ, Kielce 2000
3. Thomas Gordon, Wychowanie bez porażek, Instytut wydawniczy PAX,
Warszawa 1998
Autorzy:
Dorota Spychalska - nauczycielka matematyki w PSP nr 3
w Starogardzie Gdańskim
Lukrecja Malinowska - nauczycielka matematyki w PSP nr 3
w Starogardzie Gdańskim