Lubelski Wojewódzki Inspektor - Wojewódzki Inspektorat Inspekcji

Informacja z kontroli jakości handlowej owoców i warzyw nie objętych unijnym
systemem kontroli, w tym pod kątem wykrywania GMO – IV kwartał 2010 r.
Kontrolą powyższych zagadnień objęto 11 placówek detalicznych w tym:
- 4 sklepy sieci handlowych,
- 7 sklepów ogólnospożywczych oferujących warzywa i owoce.
Wszystkie kontrole podjęto bez uprzedniego zawiadomienia przedsiębiorców o
zamiarze wszczęcia kontroli.
Łącznie zbadano 94 partii produktów wartości 5486 zł w tym:
- 15 partii ziemniaków jadalnych,
- 3 partie grzybów suszonych,
- 76 partii suszonych owoców i bakalii.
I. Jakość ziemniaków jadalnych w punkcie sprzedaży
Ocenę jakościową ziemniaków przeprowadzono we wszystkich placówkach objętych
kontrolą.
Badaniem cech organoleptycznych na zgodność produktu z przepisami rozporządzenia
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 października 2003 r. w sprawie szczegółowych
wymagań w zakresie jakości handlowej ziemniaków poddano 11 partii ziemniaków łącznej
wartości 1035 zł.
Zakwestionowano 6 partii ziemniaków łącznej wartości 484 zł oferowanych luzem w 6
placówkach handlowych.
Badane ziemniaki nie odpowiadały wymaganiom jakościowym w/w rozporządzenia z
uwagi na:
- zazielenienie bulw,
- wady wewnętrzne tj. rdzawą plamistość na przekroju,
- zanieczyszczenia mineralne,
- uszkodzenia mechaniczne,
- porażenie bulw zgnilizną,
- niekształtność bulw,
- udział bulw o mniejszej średnicy niż określono,
- niedojrzałość bulw.
Najczęściej występowały wady dotyczące:
- mniejszej od wymaganej średnicy bulw (od 5,7% do 37,8%),
- rdzawej plamistości na przekroju (od 3% do 15,5%),
- porażenia zgnilizną (3% - 6,7%),
- zazielenienia bulw (3% do 6,7% ).
Bulwy niewłaściwej jakości stanowiły od 17,6% do 45,5% ziemniaków poddanych
ocenie.
W związku z powyższymi ustaleniami właściciele i kierownicy kontrolowanych
jednostek handlowych podjęli decyzje o przecenie zakwestionowanych partii ziemniaków w
wysokości od 15% do 40% ceny detalicznej.
Różnica przeceny zakwestionowanych 6 partii ziemniaków wyniosła 141 zł.
II. Jakość suszonych owoców i bakalii w ocenie laboratoryjnej
1/4
W czasie kontroli do badań laboratoryjnych pobrano prób z 6 partii suszonych owoców i
bakalii wartości 840 zł.
Zakwestionowano 1 partię „Moreli (…)’’
Przeprowadzone badania wykazały, że nie odpowiadały one wymaganiom zawartym w
dostarczonej specyfikacji technicznej wyrobu gotowego ze względu na:
- niewłaściwe cechy organoleptyczne tj. smak i zapach nietypowy jak dla moreli suszonych
wyraźnie ostry, piekący, winny, z wyczuwalnym posmakiem fermentacji,
- zawyżoną zawartość owoców zafermentowanych,
- zawyżoną sumę wszystkich wad jakościowych.
Ze względu na stwierdzone wady przedsiębiorca wycofał ze sprzedaży zakwestionowaną
partię moreli suszonych bez pestki wartości 72 zł.
Pozostałe badane produkty (żurawina suszona, migdały łuskane, rodzynki sułtańskie
bezpestkowe, śliwki suszone bez pestek, mieszanka studencka)
były zgodne w zakresie
parametrów jakościowych zadeklarowanych przez producentów.
III. Przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 7 maja 2009r. o towarach paczkowanych
Badaniami laboratoryjnymi w zakresie przestrzegania przez producentów przepisów
ustawy o towarach paczkowanych poddano 31 opakowań jednostkowych bakalii łącznej
wartości 833 zł.
Zakwestionowano 1 partię „Moreli (…) z powodu zaniżonej masy netto w stosunku
do deklaracji na opakowaniu, przy czym w dwóch opakowaniach błąd ujemny nie przekraczał
wartości błędu T¹, natomiast w pięciu opakowaniach nie przekraczała błędu 2T¹.
O powyższym poinformowano Okręgowy Urząd Miar w Warszawie.
IV. Prawidłowość oznakowania ziemniaków jadalnych, grzybów suszonych owoców
suszonych i bakalii
Sprawdzono prawidłowość oznakowania przez producentów 94 partii wartości 5486 zł,
w tym 79 partii produktów w opakowaniach jednostkowych wartości 4217 zł oraz 15 partii
wyrobów oferowanych luzem wartości 1269 zł.
Zakwestionowano łącznie 7 partii ziemniaków i bakalii luzem wartości 391 zł (3
partie ziemniaków wartości 157 zł i 4 partie bakalii wartości 234 zł) ze względu na całkowity
brak oznaczeń.
W 3 sklepach stwierdzono brak oznaczeń handlowych 3 partii ziemniaków oferowanych
luzem, które na opakowaniach zbiorczych nie posiadały wymaganego oznakowania
dotyczącego: numeru wpisu do rejestru prowadzonego przez wojewódzkiego inspektora
ochrony roślin i nasiennictwa, podmiotu, który je uprawiał, podmiotów, które je
przemieszczały, magazynowały, sortowały lub pakowały na terytorium RP oraz numeru
statystycznego powiatu, na terenie którego były uprawiane.
W toku prowadzonych kontroli przedsiębiorcy dostarczyli brakujące etykiety na
ziemniaki wprowadzone do obrotu.
W sklepie (…) zakwestionowano 4 partie bakalii oferowanych luzem ze względu na
brak etykiet z nazwą produktu i datą minimalnej trwałości, nazwą producenta oraz informacją
o warunkach przechowywania.
W postępowaniu wyjaśniającym ustalono, że oznaczenia handlowe znajdowały się na
opakowaniach zbiorczych, które usunięto ze sklepu po wyłożeniu bakalii do sprzedaży w
specjalne pojemniki. Powyższe towary wycofano z obrotu.
Nie wniesiono uwag do prawidłowości oznaczeń handlowych ziemniaków i bakalii w
opakowaniach jednostkowych.
Podczas kontroli nie stwierdzono w sprzedaży produktów zawierających lub
składających się z GMO oraz wyrobów produkcji ekologicznej lub oznaczonych w sposób
sugerujący pochodzenie z produkcji ekologicznej.
V. Przestrzeganie dat minimalnej trwałości produktów oferowanych do sprzedaży
Aktualność dat ważności sprawdzano we wszystkich kontrolowanych placówkach
obejmując badaniem 75 partii suszonych grzybów, suszonych owoców i bakalii wartości 4028
zł, nie stwierdzając nieprawidłowości w powyższym zakresie.
VI. Warunki i sposób przechowywania
Sposób i warunki przechowywania ziemniaków jadalnych, grzybów suszonych i
owoców suszonych oraz bakalii znajdujących się w obrocie zgodne były z deklaracjami
producentów zamieszczonymi na etykietach opakowań jednostkowych oraz przepisami
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 852/2004 z dnia 29.04.2004r w
sprawie higieny środków spożywczych.
VII. Identyfikacja kontrolowanego przedsiębiorcy
Identyfikacja kontrolowanych przedsiębiorców na podstawie wypisów
z krajowego
rejestru sądowego lub ewidencji działalności gospodarczej ujawniła, że 1 przedsiębiorca nie
dokonał w ustawowym terminie zgłoszenia zmiany określenia przedmiotu wykonywania
działalności gospodarczej zgodnie z PKD 2007. W czasie kontroli właściciel sklepu uzupełnił
wpis do ewidencji działalności gospodarczej.
Przeprowadzone kontrole wykazały, że wszyscy przedsiębiorcy posiadali decyzje
dotyczące rejestracji i zatwierdzania zakładów wydawane przez organy nadzoru sanitarnego.
VIII. Orzeczenia lekarskie do celów sanitarno-epidemiologicznych
Przestrzeganie postanowień art. 59 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o
bezpieczeństwie żywności i żywienia sprawdzono we wszystkich jednostkach objętych
kontrolą.
Ustalono, że wszystkie osoby bezpośrednio stykające się z żywnością posiadały
aktualne orzeczenia lekarskie wydawane do celów sanitarno-epidemiologicznych.
IX. Przyczyny stwierdzonych nieprawidłowości
Przeprowadzone kontrole wykazały, że podstawowymi przyczynami stwierdzonych
nieprawidłowości była nieznajomość przez przedsiębiorców przepisów, szczególnie w
zakresie znakowania i jakości handlowej ziemniaków jadalnych oraz zaniedbania ze strony
dystrybutorów realizujących dostawy tego produktu.
X. Działania podjęte przez WIIH
Za nieprawidłowości stwierdzone podczas kontroli stanowiące czyny o charakterze
wykroczeń wobec 5 przedsiębiorców zastosowano kary grzywny nałożone w formie
mandatów karnych kredytowanych na łączną kwotę 500 zł z art. 136 § 2 KW i art. 60¹ § 2
KW.
W związku z nieprawidłowościami stwierdzonymi w czasie kontroli tutejszy
Inspektorat wystąpił ze stosownymi pisma do:
• producenta moreli suszonych wnosząc o podanie przyczyn niewłaściwych cech
organoleptycznych i zaniżonej masy netto;
• podmiotów kontrolowanych i jednostek nadrzędnych, którym podlegały kontrolowane
placówki, informując o wynikach przeprowadzonych kontroli.
• dystrybutorów wprowadzających do obrotu ziemniaki niewłaściwej jakości oraz bez
wymaganych oznaczeń handlowych z wnioskami o przestrzeganie obowiązujących
przepisów.
Ponadto w związku z ujawnionymi nieprawidłowościami w zakresie jakości
handlowej oraz ilości rzeczywistej badanych produktów opracowano informacje do
Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz
Okręgowego Urzędu Miar.
Podsumowanie
Przeprowadzone oceny organoleptyczne w punktach sprzedaży wykazały
niezadawalającą jakość ziemniaków jadalnych znajdujących się w obrocie handlowym. Z
powodu wad jakościowych zakwestionowano ok. 55% badanych partii. Przyczynami
stwierdzonej wadliwość w ocenie jakościowej w większości przypadków była mniejsza
wielkość bulw ziemniaczanych w stosunku do wymaganej w rozporządzeniu Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 października 2003r. w sprawie szczegółowych wymagań
w zakresie jakości handlowej ziemniaków, zazielenienie, rdzawa plamistość oraz porażenie
zgnilizną. Przy czym wprowadzenie do obrotu handlowego ziemniaków
o
niewłaściwych cechach jakościowych było wynikiem nieprawidłowego ich sortowania.
W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych owoców suszonych
i bakalii
zakwestionowano 1 partię (Morele ...), tj. 16,7% partii badanych.
Prawidłowość oznaczeń handlowych ocenianych ziemniaków, owoców suszonych i
bakalii zakwestionowano w 4 sklepach, a wyroby bez wymaganych oznaczeń stanowiły
18,1% partii badanych.
W 3 sklepach stwierdzono brak oznaczeń handlowych 3 partii ziemniaków jadalnych
wprowadzonych do obrotu bez opakowań jednostkowych, co stanowi 20% partii badanych.
Powyższe nieprawidłowości wynikały z nieznajomości przez przedsiębiorców przepisów w
zakresie oznaczeń handlowych ziemniaków jadalnych oferowanych do sprzedaży.
Tylko w 1 placówce stwierdzono w obrocie handlowym 4 partie bakalii luzem nie
posiadających żadnych oznaczeń handlowych, które personel sklepu przez przeoczenie usunął
podczas ekspozycji towaru. Powyższy przypadek można uznać za incydentalny.
Dodaje się, że podczas badania oznakowania w ofercie kontrolowanych sklepów nie
stwierdzono produktów zawierających lub składających się z GMO i wyrobów produkcji
ekologicznej lub oznaczonych w sposób sugerujący pochodzenie ekologiczne.