Szczygioł A., Kantor M., Słomka K.

Anna SZCZYGIOŁ, Marcin KANTOR, Kajetan SŁOMKA, Katedra Motoryczności
Człowieka, Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki, Katowice
WPŁYWA UPRAWIANIA SZERMIERKI NA RÓWNOWAGĘ
DYNAMICZNĄ
THE IMPACT OF PRACTISING FENCING ON DYNAMIC
EQUILIBRIUM
Słowa kluczowe: równowaga dynamiczna, szermierka, asymetria
1. WSTĘP
Zdolność zachowania równowagi jest jedną z podstawowych specyficznych zdolności
koordynacyjnych przejawianą podczas walki sportowej. Konsekwencją jej utraty jest
zmniejszenie efektywności podejmowanych działań lub niemożliwość ich wykonania [1]. W
walce szermierzy zdolność utrzymywania równowagi dynamicznej konieczna jest do
ciągłego, przestrzennego i czasowego dostosowania się do zmieniających się warunków,
będących wynikiem działań przeciwnika [2]. Szermierka, jako sport asymetryczny, wpływa
na nierównomierne obciążenie aparatu ruchu zawodników powodując odpowiednie
dysproporcje w jego budowie [3]. Zależność ta może powodować zaburzenia równowagi
i stabilności ciała.
Równowaga dynamiczna w sporcie jest przedmiotem zainteresowania wielu autorów [4],
istnieje jednak zaledwie kilka opracowań opisujących tę zdolność w szermierce [5]. Dobór
testu, którego podstawę stanowią skoki jednonóż, podyktowany jest specyfiką ruchów
zawodników. Zmiana kierunku poruszania się, przyspieszanie i hamowanie odbywa się przy
użyciu tylko jednej nogi w danym momencie. Ponadto, stwarza on warunki, w których
badany zmuszony jest do ciągłej zmiany płaszczyzny podparcia.
2. CEL PRACY
Celem pracy było sprawdzenie czy wieloletni trening szermierczy wpływa na równowagę
dynamiczną zawodników. Asymetria funkcjonalna kończyn dolnych występująca wśród
szermierzy została uznana za czynnik potencjalnie niekorzystny, który zmieniając funkcje
prawej i lewej nogi negatywnie wpływanie na zdolność zachowania równowagi dynamicznej.
2. MATERIAŁ I METODY
Przebadano 29 mężczyzn, w tym 15 czynnie trenujących szermierkę (wiek 22,7 ± 1,8 lat,
wysokość ciała 180,8 ± 5,7 cm, masa 77,1 ± 9,7 kg), których staż treningowy przekraczał 6
lat oraz 14 studentów kierunku Wychowanie Fizyczne (wiek 20,4 ± 0,6 lat, wysokość
ciała182,8 ± 0,6 cm, masa 77,6 ± 11,3 kg) nie trenujących wyczynowo żadnego sportu.
Badania przebiegały zgodnie z założeniami metody obserwacji. Parametry służące do oceny
XIII Konferencja Naukowa Majówka Młodych Biomechaników im. prof. Dagmary Tejszerskiej
s. 120
równowagi dynamicznej zarejestrowane zostały przy pomocy testu Drift 2D urządzenia
Optojump Next polegającym na wykonaniu 5-ciu kolejnych jak najwyższych i jak
najszybszych skoków jednonóż na prawej oraz na lewej nodze.
3. WYNIKI
Istotną statystycznie różnicę pomiędzy prawą i lewą kończyną dolną zaobserwowano w
średniej wartości przemieszczenia w płaszczyźnie czołowej. W obu grupach przemieszczenie
było większe podczas wykonywania testu na nodze prawej i następowało w lewą stronę od
pozycji wyjściowej. Szermierze charakteryzowali się istotnie statystycznie mniejszym
przemieszczeniem w płaszczyźnie strzałkowej niż grupa kontrolna, podczas gdy taka
zależność nie zachodziła w płaszczyźnie czołowej.
4. WNIOSKI
Na podstawie uzyskanych wyników można wnioskować, że wieloletni trening szermierczy
korzystnie wpływa na zdolność zachowania równowagi w płaszczyźnie strzałkowej, co
związane jest z charakterystycznym kierunkiem przemieszczania się zawodników po planszy.
Asymetria funkcjonalna kończyn dolnych nie miała wpływu na zdolność zachowania
równowagi dynamicznej badanych szermierzy.
LITERATURA
[1] H. Rawhy, A. Abu, A Training Programme for Developing Motor Response and Balance
and its Effect on Lunging Accuracy of Fencing Juniors, World Journal of Sport Sciences,
vol. 3, pp. 584–587, 2010.
[2] Z. Czajkowski, Taktyka i psychologia w szermierce, Katowice, AWF Katowice, 2007.
[3] G. S. Roi, D. Bianchedi, The Science of Fencing. Implications for Performance and
Injury Prevention., Sport. Med., vol. 38, no. August, pp. 465–481, 2008.
[4] C. Hrysomallis, Balance ability and athletic performance, Sport. Med., vol. 41, no. 3, pp.
221–232, 2011.
[5] G. Herpin, G. C. Gauchard, A. Lion, P. Collet, D. Keller, P. P. Perrin, Sensorimotor
specificities in balance control of expert fencers and pistol shooters, J. Electromyogr.
Kinesiol., vol. 20, no. 1, pp. 162–169, 2010.