Artykuł 1

M IE S IĘ C ZN IK S Z K O Ł Y P O D S TAW O W E J N R 7
i m . A d a m a M ick ie w ic z a w P ile
Nr 6 (134)
luty 2013
ROK XVI
cena 1 zł 50 gr
Z Dodatkiem specjalnym
Artykuły i materiały promujące zdrowie umieszczane w gazetce szkolnej dla
klas IV – VI „Głos Siódemki”
Głos Siódemki 2 (130) / październik 2012
ABC
zdrowia i urody
Maja Gruszka
W naszej szkole zaczęło działać Koło Edukacji Zdrowotnej. W tych zajęciach uczestniczą
uczniowie klasy V c i VI a.
Będziemy dla Was przygotowywać konkursy, wystawy, plakaty dotyczące naszego zdrowia
i stylu życia.
Ponadto celem naszym jest zapoznanie Was z ciekawymi poradami związanymi ze zdrowiem,
sportem, urodą i higieną. Tematy naszych rozważań to:
 zęby – prawidłowa higiena jamy ustnej,
 sport to zdrowie – codzienna gimnastyka,
 zdrowe odżywianie,
 prawidłowa dieta na jesień – zimę, wiosnę i lato,
 ochrona skóry latem,
 higiena osobista.
ZAJRZYJ DO NAS – Z A P R A S Z A M Y!
PRZYSŁOWIA O ZDROWIU
Zdrowie to największy majątek.
Sport to zdrowie.
Kto zdrowia nie szanuje, ten na starość żałuje.
W zdrowym ciele zdrowy duch.
Zimna woda zdrowia doda.
1
Dopiero w chorobie ceni się zdrowie.
Zdrowy nie wie, jaki ma skarb.
3 (131) / listopad 2012
Szkolne
Dni Profilaktyki
Maja Gruszka
W dniach od 15 do 26 października odbyły się Szkolne Dni Profilaktyki. W tym czasie w naszej szkole
trwały się konkursy, warsztaty, zajęcia pozalekcyjne, pogadanki związane ze zdrowiem i higieną. Opiekę
nad programami i projektami zdrowotnymi w klasach IV-VI miały panie: M. Nowojska i J. Karpińska, zaś
główną opiekę nad Szkolnymi Dniami Profilaktyki sprawowała nasza szkolna pielęgniarka – p. Z. Likus.
Najciekawsze gazetki w klasopracowniach
„Jabłko - ważne źródło witamin”
I miejsce – klasa Va – sala 107
II miejsce – klasa IVc – sala 109
III miejsce – klasa VIa – sala 101
Estetykę, pomysłowość oraz zgodność z tematem oceniała Pani pielęgniarka oraz przedstawiciele
Samorządu Uczniowskiego.
W konkursie literackim na wiersz
„Przepis na zdrowie i urodę”
równorzędne I miejsce zajęły uczennice: z klasy Va Sandra Nowak i z klasy Vc Nikola Czyżykowska
i Maja Gruszka.
W konkursie plastycznym
„Jak dbać o siebie, by być pięknym i zdrowym?”
wyróżnione zostały prace: N. Czyżykowska, M. Gruszka, J. Naniewicz kl.Vc, W. Zajkowska, M. Mąkosa,
K. Olędzka, Tomasz Płachecki kl. Vc, K. Stukowski kl. Vb, P. Antczak, B. Odor, K. Mech, Sz. Białek kl.
Va.
W konkursie plastycznym „Zdrowi, wolni od nałogów”
wyróżnione zostały prace: J. Borczyk, W. Szymkiewicz, H. Kozłowski, M. Podgórski kl. VId, D. Jagódka,
W. Bojko, R. Kabaciński, K. Jarzynowski, G. Huk, S. Burakowska, J. Kulwas, K. Gołębiewska kl. VIb, A.
Zdrenka kl. Vic
Nagrodzone wiersze
Nikola Czyżykowska i Maja Gruszka Vc
Sandra Nowak V a
Czas na zdrowie i urodę
Przepis na zdrowie i urodę
Jabłko, gruszkę no i soczek,
Zdrowie to najważniejsza rzecz,
Do tornistra włóż.
więc czy kilka rad poznać chcesz?
Będą lepsze niż ten pączek,
Wiesz na pewno już!
Po pierwsze: dbając o urodę,
pij świeżą wodę,
Mama, Tata, no i brat
jedz witaminkę
Nieraz uczyli ciebie
i miej uśmiechniętą minkę.
2
Jak odżywiać się masz.
Więc się stosuj do tych rad,
Po drugie: ćwicz codziennie rano,
Szansę zdrowiu dasz.
by cię nic nie bolało.
zdrowo się odżywiaj
i u dentysty często bywaj.
Trzy owoce lub warzywa codziennie zjedz,
A choroby i bakterie po tej dawce pójdą
Po trzecie: myj się dokładnie,
precz.
w czystej wannie,
Aby pięknym być,
świeże ubranie rano ubieraj,
Pamiętaj też o spacerze lub rowerze.
a wieczorem z brudnego się rozbieraj.
Trzeba ćwiczyć swoje ciało,
By zdrowiem się odpłacało.
Po czwarte: myj zęby dokładnie
zanim ci jakiś wypadnie!
Po piąte: rozczesuj codziennie włosy
i czesz je nie tylko w warkocze i kłosy.
Przestrzegaj zasad wszystkich tych,
A zdrowy będziesz, tak jak my!
4 (132) / grudzień 2012
Zdrowe święta
Maja Gruszka
Wszyscy cieszymy się na zbliżające święta Bożego Narodzenia. Znów będziemy ubierać choinkę,
cieszyć się spotkaniami w gronie rodzinnym i oczywiście z otrzymanych prezentów. A jak spędzić święta
nie objadając się i nie przybrając na wadze?
Tradycyjna kolacja wigilijna składa się z 12 postnych potraw. Jak wszyscy doskonale wiemy, nie
zawsze jest to zgodne z rzeczywistością, ale z pewnością są to wykwintne i smaczne dania, których nie
możemy sobie tak łatwo odmówić. Receptą na zdrowe święta jest zachowanie umiaru, głównie w jedzeniu.
Unikniemy wówczas problemów z żołądkiem wynikających z przejedzenia, wyrzutów sumienia, a co
najważniejsze – tych kilku kilogramów więcej. Można zastosować również kilka trików, które sprawią, że
nasze wigilijne potrawy będą mniej tuczące i równie smaczne jak ich kaloryczne odpowiedniki.
Oto przykłady kilku z nich:
Majonez zamień na ten w wersji „light” lub jogurt naturalny. Dobrym sposobem jest też wymieszanie
majonezu „light” z jogurtem. Potrawy są wtedy lżejsze, zdrowsze i smaczniejsze.
Wybieraj pieczywo pełnoziarniste i nie więcej niż 2–3 kromki. Zawiera ono duże ilości błonnika
pokarmowego, który przyspiesza trawienie.
3
Do zupy dodaj śmietanę niskoprocentową lub zastąp ją jogurtem naturalnym.
Przyrządzaj ryby i mięsa w postaci pieczonej lub gotowanej.
Do potraw dodawaj zioła wspomagające trawienie, takie jak: imbir, gałka muszkatołowa, ziele angielskie,
rozmaryn, majeranek, lubczyk, tymianek, koper, mięta, szałwia, cząber, jałowiec, kminek i cynamon.
Unikaj jednak przypraw oraz dodatków, które mają działanie pobudzające apetyt, takich jak: pieprz,
papryczka, musztarda czy chrzan.
Jeśli musisz spróbować każdej potrawy, niech to będą małe porcje. Jedz powoli i dokładnie przeżuwaj
każdy kęs, twój organizm szybciej się nasyci. Nie bierz dokładek. Podczas posiłku rozmawiaj z gośćmi,
pomagaj gospodyni w podawaniu do stołu. Po posiłku wybierz się na spacer.
Mimo wszystko najczęściej bywa tak, że się przejadamy. Co należy wtedy robić? Najlepszym
sposobem na niestrawność jest ruch na świeżym powietrzu. Żeby jednak nabrać na niego ochoty, trzeba się
lepiej poczuć. Czasem nie pomoże zwykła herbata. Tu również zastosowanie znajdą zioła: mięta
pieprzowa, rumianek pospolity, mniszek lekarski oraz dziurawiec zwyczajny. Można zrobić z nich napar,
dzięki któremu ból powinien minąć. Domowym sposobem jest też wypicie kompotu z suszu, soku z
kiszonej kapusty lub soku z buraków. Znaną i cenioną leczniczą miksturą jest kminek z miodem (10 g
kminku, 100 g miodu). Świąteczne zalecenia: Przed posiłkiem wypij szklankę wody niegazowanej, która
wypełni żołądek, zmniejszy apetyt i poprawi trawienie. Zachowaj umiar w jedzeniu.
5 (133) / styczeń 2013
Ochrona skóry zimą
Maja Gruszka
Zima to bardzo trudny okres dla naszej skóry, dlatego też w tym czasie wiele osób boryka się z
problemami skórnymi twarzy. Należy pamiętać, że w trakcie zimy nie tylko ciepłe ubranie to rzecz
priorytetowa, ale także właściwa pielęgnacja twarzy i dłoni powinna być nieodzownym elementem przed
wyjściem na „białe szaleństwo”.
Odkryte części ciała stale narażamy na zmienne działanie czynników atmosferycznych - mróz, śnieg,
zimny wiatr czy promieniowanie ultrafioletowe. Dlatego przy silnych mrozach należy dostatecznie
smarować twarz, dłonie oraz usta tłustym kremem, typowym na zimowe warunki, co zabezpieczy nas przed
skrajnym oziębieniem skóry, a nawet przed odmrożeniem.
Właściwy dobór kremów na zimę można porównać do wyboru ubrań, im cieplejsze tym lepsze.
Podobnie jest z kosmetykami. Skóra bowiem także potrzebuje większej ochrony i ciepła, zwłaszcza, gdy
przebywamy dużo na mrozie i jesteśmy narażeni na ciągłe owiewanie zimnym wiatrem. Ponadto
kremowanie twarzy tylko przed wyjściem na dwór, nie przyniesie efektów, jeśli nie zadbamy o nią przez
całą dobę.
Zima to szczególny okres, w którym także powinno się zmienić formę pielęgnacji skóry.
Dermatolodzy polecają: na dzień stosujemy kremy tłuste, a zarazem bardzo odżywcze, natomiast na noc
nakładamy kremy lekkie, łagodne o skutecznym działaniu nawilżającym. Ponadto, zaleca się także
zażywanie witamicy C, w celu poprawy pracy naczyń krwionośnych.
Zima to także okres, w którym nasze mieszkania nie są zwykle dostatecznie wywietrzone i
powietrze jest w nich „suche”. Dlatego należy pamiętać o odpowiednim nawilżaniu powietrza, stosując np.
pojemniki z wodą, które zawiesza się na kaloryferach.
Ochrona skóry zimą powinna być niezależna od rodzaju cery. Odpowiednia pielęgnacja skóry
pomaga nam wzmocnić podstawowe funkcje ochronne nie tylko skóry, ale także całego organizmu. Przy
wyborze kremów należy pamiętać, że powinny być one delikatne i przyjazne dla skóry, która zwłaszcza
zimą jest szczególnie wrażliwa i bardzo podatna na zmienne warunki atmosferyczne.
4
6 (134) / luty 2013
JEM ZDROWO –
JEM KOLOROWO
Maja Gruszka
Jedziemy POCIĄGIEM PO ZDROWIE i zdobywamy nowe wiadomości i umiejętności o naszym
zdrowiu.
Jak z pewnością zauważyliście na parterze naszej szkoły (przy wejściu) pojawiła się lokomotywa z
kolorowymi wagonikami, a w nich warzywa i owoce. Każdy miesiąc będzie miał inny kolor warzyw i
owoców - odcieni zdrowia, i tak:
• Luty – warzywa i owoce białe;
• Marzec – warzywa i owoce pomarańczowe;
• Kwiecień – warzywa i owoce żółte;
• Maj – warzywa i owoce purpurowe;
• Czerwiec – warzywa i owoce zielone.
A oto kilka ważnych informacji należących do BIAŁEJ grupy warzyw i owoców.
Ziemniak: to warzywo niskokaloryczne, dostarczające cennych składników mineralnych. Zawiera
również pewną ilość witaminy C oraz dużo węglowodanów w postaci skrobi. Ziemniak to
najpopularniejsze warzywo w naszym kraju; możne go jeść ugotowane lub pieczone. Nie wolno natomiast
jeść ziemniaków o zielonym zabarwieniu, bo zawierają solaninę – substancję toksyczną, powodującą bóle
głowy, wymioty i biegunkę.
Cebula: należy do warzyw o wysokiej wartości odżywczej i leczniczej. Działa bakteriobójczo, wpływa
na produkcję czerwonych krwinek i wzmacnia odporność organizmu. Syrop z cebuli jest domowym
środkiem podawanym przy grypie, katarze i dokuczliwym kaszlu.
Czosnek: zawiera witaminę C, potas, żelazo, fosfor, magnez. Zwiększa odporność, zwalcza infekcję,
chroni przed nowotworami, zawałami serca i bronchitem, poprawia kondycję oraz ułatwia zdolności
zapamiętywania informacji. Ratuje zęby przed próchnicą. Właściwości lecznicze czosnku opisali
Egipcjanie już ponad 4500 lat temu na ścianie jednej z piramid.
Za miesiąc nowa porcja zdrowia.
7 (135) / marzec 2013
JEM ZDROWO –
JEM KOLOROWO
Maja Gruszka
Dzisiaj kolejna edycja z serii JEM ZDROWO – JEM KOLOROWO i kolejny kolor – pomarańczowy.
5
Dynia: jest bogata w witaminę A, wapń, żelazo i magnez. Składniki zawarte w dyni wzmacniają system
odpornościowy. Miąższ poprawia wygląd i elastyczność skóry. Indianie jedli także kwiaty dyni, które
uznawali za przysmak, jak i symbol płodności i urodzaju.
Grejpfrut: uważany jest za owoc przyjazny współczesnemu człowiekowi, gdyż ochrania organizm przed
szkodliwym działaniem środowiska zatrutego chemikaliami. Zawiera bardzo dużo błonnika pokarmowego,
witamin A i C. Mieszkańcy wyspy Barbados uważają, że Ewa w raju podała Adamowi grejpfrut (nie
jabłko), dlatego nazywali go owocem zakazanym.
Mandarynka: nazwa mandarynka wzięła się od nazwy Mandara – wyspy na Oceanie Indyjskim, która dziś
nazywa się Mauritius. Mandarynka wzmacnia odporność, gasi pragnienie. Działa również odtruwająco.
Najsmaczniejsze są na surowo, dodaje się je także do sosów i sałatek.
Fantastycznie jest, gdy nasze potrawy są kolorowe i jednocześnie zdrowe, przygotujmy więc coś sami z
fantazją i radością. Dzisiaj proponuję wam:
Pastę marchwiową do kanapek:
Potrzebujemy – 1 marchew, 100 g sera żółtego i 1 łyżkę oliwy.
Czas przygotowania: 10 minut, porcja dla 2 osób.
Marchewkę obierz i zetrzyj na tarce o małych oczkach. Zetrzyj też ser. Wrzuć wszystko do miski, dodaj
oliwę i ugnieć wszystko na jednolitą masę.
Kremową zupę z dyni:
Potrzebujemy – 1 małą dynię, 4 ziemniaki, 1 lit bulionu warzywnego lub 1 kostkę rosołu z kury, 4 łyżki
śmietany do zup, sól, pieprz, gałka muszkatołowa.
Czas przygotowania: 45 minut, porcja dla 6 osób.
Dynię rozkrój ostrożnie na pół, łyżką wydrap pestki i włókna ze środka. Miąższ wydrap łyżeczką do
wycinania kulek z melona. Potrzebujemy około 500g kuleczek z dyni.
Ziemniaki obierz i też zrób z nich kuleczki.
Przygotuj 1 litr bulionu warzywnego, jeśli go nie masz zagotuj litr wody i wrzuć do niej kostkę rosołową,
wymieszaj i gotuj minutę, aż kostka całkowicie się rozpuści. Dodaj warzywa o gotuj do miękkości (około
15 minut).
Wyjmij kilka dyniowych kuleczek do dekoracji, a resztę zupy zmiksuj. Dodaj śmietanę i wymieszaj. Jeśli
zupa jest zbyt gęsta dolej odrobinę przegotowanej wody. Dopraw solą, pieprzem i szczyptą gałki
muszkatołowej.
Udekoruj zupę wyjętymi wcześniej dyniowymi kuleczkami oraz zielenioną. Smacznego!
Zdrowie na wiosnę
Mama Kacpra z V a
Cieszmy się każdą chwilą życia, szczególnie nadchodzącą wiosną! I tak, aby zaradzić wiosennemu
osłabieniu zadbajmy o to sami. To my musimy wdrażać w codziennym życiu takie zasady postępowania,
aby nasze organizmy były w dobrej kondycji zarówno fizycznej, jak i psychicznej.
W poszukiwaniu pierwszych oznak wiosny wybierzmy się na spacer po parku lub do lasu. Zatroszczmy
się o naszą sprawność fizyczną – wyjdźmy na basen lub rower i zażywajmy ruchu na świeżym powietrzu.
To nie tylko dotlenia nasz organizm, ale wpływa także na naszą sprawność psychiczną, ponieważ uspokaja,
odpręża i wzmacnia.
Jakże dobroczynny wpływ mają na nas promienie słoneczne, których brak odczuliśmy podczas miesięcy
zimowych. Pamiętajmy też o higienie ubioru. Garderoba wiosenna powinna różnić się od zimowej, bowiem
zarówno wyziębienie, jak i przegrzanie w równym stopniu osłabia nasz organizm. Nie należy nosić zbyt
6
ciasnych rzeczy, ubiory powinny być wykonane z materiałów ,,przyjaznych dla ciała”. Należy dbać o
komfort cieplny, ubierając się stosownie do panujących warunków atmosferycznych, gdyż w ostatnich
latach często dokuczają nam anomalie (zmiany pogody). Z tego względu ubierajmy się na cebulkę. Kurtki,
ciepłe swetry, bluzy można zdjąć w autobusach, samochodach.
Także wietrzenie pomieszczeń, w których przebywamy na co dzień jest konieczne, duża ilość tlenu
dobrze wpływa na samopoczucie, poprawia wypoczynek i sen. Odżywiajmy się zdrowo, gdyż złemu
samopoczuciu winna jest zimowa dieta, nieco uboga w witaminy. Należy pamiętać o odpowiedniej ilości
płynów (od 1,5 do 2 litrów ) dziennie. Wykorzystajmy nadchodzące dłuższe dni na spacery i spotkania z
przyjaciółmi i w gronie ukochanej rodziny.
Pomarańczowe witaminki
Kiedy smutne macie minki,
weźcie pomarańczowe witaminki.
Pomarańcza, dynia i marchewka
są jak pomarańczowa kredka.
Te warzywa i owoce są nie tylko kolorowe,
mają w sobie samo zdrowie!
Dzieci chętnie je zjadają,
mamie przyrządzić je pomagają.
W nich jest tyle witaminek,
że nikt nie ma smutnych minek.
Sandra Nowak
Opracowanie i fot.: Stanisława Grelowska
7