Podstawy Telekomunikacji Ćwiczenie 1 Badanie zarządzania
Transkrypt
Podstawy Telekomunikacji Ćwiczenie 1 Badanie zarządzania
połączeń przychodzących na dany numer do innego numeru), przekierowanie przy zajętości, przekierowanie opóźnione (uaktywnia się, jeżeli abonent nie odbiera telefonu w ciągu kilku sygnałów), obsługa nieobecnego abonenta (przekierowanie połączenia do komunikatów słownych centrali, np. "abonent czasowo niedostępny"). Podstawy Telekomunikacji Ćwiczenie 1 Badanie zarządzania abonentami i konfigurowania usług telekomunikacyjnych Budzenie: sygnał dzwonienia kierowany do abonenta, abonent zamawiający tą usługę otrzymuje wywołanie z centrali w określonym przez siebie czasie. Opracowali: dr inż. Krzysztof Konopko, mgr inż. Grzegorz Kraszewski Gorąca linia: po podniesieniu słuchawki w aparacie abonenta następuje automatyczne połączenie (natychmiastowe lub opóźnione) z ustalonym numerem. 1. Wprowadzenie Identyfikacja połączeń złośliwych: umożliwia operatorowi identyfikację abonenta wywołującego. Abonent centrali Systemu 12 jest określony przez swoje fizyczne położenie w polu komutacyjnym tzn. przez adres modułu, do którego należy i numer terminala w tym module. Pozycję w układzie utworzonym przez adres modułu i numer terminala w module określa LEN (Line Equipment Number - numer wyposażenia liniowego). Z numerem LEN można powiązać numer katalogowy DN, który jest numerem abonenta z książki telefonicznej. Wydając odpowiednie polecenia można też definiować i modyfikować charakterystyki usług abonenckich. Część usług może być również obsługiwana przez abonenta z jego aparatu telefonicznego. Wywołanie oczekujące: w trakcie połączenia abonent może odebrać sygnał informujący o innym abonencie dzwoniącym właśnie do niego, wówczas, może rozpocząć z nim rozmowę pozostawiając obecne połączenie w stanie "oczekiwania". Przełączanie między abonentami odbywa się za pomocą klawisza FLASH oraz cyfr 1 i 2. Ograniczenia wyjściowe: udostępnienie abonentowi połączeń tylko w ograniczonych kierunkach sieci (np. blokada numerów 0-700), lub dostępu tylko do służb specjalnych (pogotowie ratunkowe, policja, straż pożarna itp.), bądź zablokowanie wszystkich połączeń wychodzących. Ograniczenia mogą być jednorazowo odblokowane przez abonenta, który wprowadza specjalny kod odblokowujący przed wybraniem numeru. 1.1. Omówienie wybranych usług abonenckich Skrócone wybieranie: usługa pozwala na wywołanie abonentów o określonych numerach katalogowych poprzez wybranie kodu skróconego. Każdy abonent posiadający to udogodnienie dysponuje blokiem skróconych numerów katalogowych, którym przypisuje pełne numery katalogowe określonych abonentów. Rejestracji poszczególnych numerów może dokonać sam abonent lub operator. 2. Cel i zakres ćwiczenia Ćwiczenie ma na celu zapoznanie studentów z możliwościami administrowania abonentami oraz usługami abonenckimi w cyfrowej centrali telekomunikacyjnej. W trakcie ćwiczenia będą realizowane funkcje dostępne zarówno dla abonenta, jak i wyłącznie dla operatora centrali. Przekazywanie połączeń: usługa służy do przekazywania połączeń przychodzących do abonenta na inne numery. Dostępne są następujące udogodnienia: zmienne przekazywanie połączeń (abonent wybiera numer, pod który będą kierowane rozmowy przychodzące aż do momentu odwołania usługi), planowe przekazywanie połączeń (operator ustawia automatyczne kierowanie 1 3. Metodyka badań BTF 3.1. Opis parametrów komend używanych w czasie ćwiczenia Rozdział zawiera wykaz parametrów komend CREATE-SINGLE-SUBSCR i MODIFY-SINGLE-SUBSCR. DN SDLTYP CLASS HL ABS RSTTO MLC DTF FTF Numer katalogowy abonenta podawany z przedrostkiem K' np. DN=K'736501 typ aparatu dołączonego do linii: • SDLTYP=DIAL - z wybieraniem dekadowym, • SDLTYP=PB - z klawiaturą, • SDLTYP=BOTH - obu typów (autodetekcja). DNDSTFAC Klasa łącza: CLASS=SUB - łącze abonenckie. Gorąca linia: • HL=ADD - dodanie usługi gorącej linii, • HL=ACT&K'n - aktywacja i ustawienie gorącej linii na numer n, • HL=DACT - deaktywacja usługi, • HL=REM - usunięcie usługi. Obsługa nieobecnego abonenta: • ABS=ADD - dodanie obsługi nieobecnego abonenta, • ABS=REM - usunięcie obsługi nieobecnego abonenta. Całkowite ograniczenie połączeń wychodzących: • RSTTO=ADD - włączenie ograniczenia, • RSTTO=REM - wyłączenie ograniczenia Obserwacja złośliwych wywołań: • MLC=1 - włączenie obserwacji, • MLC=REM - wyłączenie obserwacji. Opóźnione przeniesienie: • DTF=ADD - dodanie opóźnionego przeniesienia, • DTF=ACT&K'n -aktywacja przeniesienia na numer n, • DTF=DACT - deaktywacja przeniesienia, • DTF=REM - usunięcie przeniesienia. ABD CWTNG 2 Przeniesienie w przypadku zajętości: • BTF=ADD - dodanie przeniesienia, • BTF=ACT&K'n -aktywacja przeniesienia na numer n, • BTF=DACT - deaktywacja przeniesienia, • BTF=REM - usunięcie przeniesienia. Przeniesienie ustalone: • FTF=ADD - dodanie przeniesienia ustalonego, • FTF=ACT&K'n -aktywacja przeniesienia na numer n, • FTF=DACT - deaktywacja przeniesienia, • FTF=REM - usunięcie przeniesienia. Usługa „nie przeszkadzać”: • DNDSTFAC=ADD - dodanie usługi, • DNDSTFAC=ACT - aktywacja, • DNDSTFAC=DACT - deaktywacja, • DNDSTFAC=REM - usunięcie. Skrócone wybieranie numerów: • ABD=ADD&n - dodanie usługi z ustaleniem pojemności numerów skróconego wybierania, co najmniej 10 (przy 10 numery skrócone są jednocyfrowe) lub więcej w krokach co 5, • ABD=ACT&nr_skrócony&K'numer&nr_skrócony &K'numer&... - aktywacja usługi i przypisanie numerów skróconych odpowiednim numerom pełnym. Maksymalnie można w jednej komendzie podać 5 par numer pełny - skrócony, • ABD=DACT&nr_skrócony - usunięcie podanego numeru skróconego z listy, • ABD=REM - wyłączenie usługi. Połączenie oczekujące: • CWTNG=ADD - dodanie usługi, • CWTNG=ACT - aktywacja usługi, • CWTNG=DACT - deaktywacja usługi, • CWTNG=REM - usunięcie usługi. 3.2. Komendy zarządzania abonentami i usługami abonenckimi REMOVE-SINGLE-SUBSCR Komenda powoduje usunięcie poprzednio utworzonego abonenta (usunięcie związku między numerem katalogowym DN i numerem wyposażenia LEN). CREATE-SINGLE-SUBSCR Komenda przeznaczona jest do stworzenia nowego abonenta (skojarzenia fizycznego numeru wyposażenia LEN z wolnym numerem katalogowym DN). CREATE-SINGLE-SUBSCR: DN=K'nr abonenta, SDLTYP=wybieranie, CLASS=klasa abonenta; REMOVE-SINGLE-SUBSCR: DN=K'nr abonenta, LEN=K'nr sprzętowy; LEN=K'nr sprzętowy, 3.3. Kody aktywacji i deaktywacji usług uruchamianych z aparatu abonenckiego Domyślną wartością dla opcjonalnego parametru SDLTYP jest DIAL, co oznacza wybieranie wyłącznie impulsowe, proszę zwrócić na to uwagę w czasie wykonywania ćwiczenia. Skrócone wybieranie • aktywacja: *51*AC*TN#, • deaktywacja: #51*AC#, • użycie: **AC. DISPLAY-SINGLE-SUBSCR Komenda służy do wyświetlenia charakterystyk i usług przypisanych abonentowi. Ma ona dwie postaci, abonenta można zidentyfikować bądź przez numer telefonu DN, bądź przez numer sprzętowy LEN. Gorąca linia • aktywacja: *53*TN#, • deaktywacja: #53#. DISPLAY-SINGLE-SUBSCR:DN=K'nr abonenta; Ustalone przeniesienie • aktywacja: *21*TN#, • deaktywacja: #21#, DISPLAY-SINGLE-SUBSCR:LEN=K'nr sprzętowy; MODIFY-SINGLE-SUBSCR Za pomocą tej komendy można dodać lub modyfikować wszystkie charakterystyki i usługi abonenta. Jeżeli za pomocą tego rozkazu ma być uaktywniona usługa nie uruchamiana przez abonenta z klawiatury aparatu, konieczne jest dwukrotne powtórzenie rozkazu (pierwsze wywołanie ustawia - ADD, a drugie uaktywnia ACT daną usługę). W przypadku usług aktywowanych samodzielnie przez abonenta aktywacja poleceniem z parametrem ACT jest równoważna aktywacji z klawiatury aparatu. Opcjonalne parametry komendy odpowiadają poszczególnym usługom, jakie można przypisywać abonentom. Wykaz opcji tych parametrów znajduje się w tabeli powyżej. Nie przeszkadzać • aktywacja: *26#, • deaktywacja: #26#, • sprawdzenie: *#26#. Budzenie • rejestracja: *55*GGMM#, • usunięcie: #55#. Połączenie oczekujące • aktywacja: *43#, • deaktywacja: #43#. MODIFY-SINGLE-SUBSCR: DN=K'nr abonenta, HL=parametr, ABS=parametr, RSTTO=parametr, MLC=parametr, DTF=parametr, BTF=parametr, FTF=parametr, CWTNG=parametr; AC - kod skrócony, TN - numer telefonu, GGMM - godzina i minuta budzenia. 3 5. Literatura 3.4. Przebieg ćwiczenia 1. 2. 3. Na numerze podanym przez prowadzącego za pomocą komendy MODIFY-SINGLE-SUBSCR z odpowiednimi parametrami należy kolejno ustawić i uaktywnić, a następnie dezaktywować i usunąć usługi, podane w tabeli na str. 2 instrukcji. W przypadku, jeśli usługa może być aktywowana przez abonenta, należy ją uaktywnić również za pomocą sekwencji znaków podanych w punkcie 3.3. Ustawiona usługa będzie każdorazowo sprawdzana przez prowadzącego. Ustawiając funkcję identyfikacji złośliwych wywołań (komendą MODIFY-SINGLE-SUBSCR) na jednym z telefonów grupy ćwiczeniowej należy zidentyfikować telefon prowadzącego ćwiczenie. Po ustawieniu funkcji identyfikacji złośliwych wywołań prowadzący zadzwoni pod numer, na który założona jest identyfikacja. Należy wtedy odebrać połączenie, po czym wcisnąć przycisk FLASH. Raport z identyfikacją wywołania pojawi się na terminalu. Po identyfikacji należy usunąć usługę. Należy sprawdzić możliwość jednoczesnego przyznania temu samemu abonentowi różnych usług. Usunąć z centrali abonenta o numerze telefonu prowadzącego (komenda REMOVE-SINGLE-SUBSCR) z ustawieniem wybranej zapowiedzi słownej. Komendą CREATE-SINGLE-SUBSCR stworzyć abonenta o podanym przez prowadzącego numerze katalogowym i numerze LEN linii prowadzącego. 4. Sprawozdanie z ćwiczenia Sprawozdanie z zajęć powinno zawierać opis przebiegu ćwiczenia laboratoryjnego, w tym wykaz realizowanych komend operatorskich i przykładowe raporty generowane przez centralę. Sprawozdanie powinno też zawierać opisy poszczególnych usług oraz wnioski dotyczące realizacji poszczególnych punktów ćwiczenia. 4 A. Jajszczyk "Wstęp do telekomunikacji", WNT, Warszawa 1998. S. Haykin "Systemy telekomunikacyjne", WKŁ, Warszawa 1998. "System 12 Digital Exchange", Electrical Communication vol. 59 No. 1/2 1985. 2. Cel i zakres ćwiczenia Podstawy Telekomunikacji W ćwiczeniu badany jest sposób pomiaru parametrów linii abonenckiej za pomocą oprogramowania centrali S12, oraz wpływ tych parametrów na pracę centrali i jakość połączenia. Za pomocą układów dołączonych do linii symulowane są różnego rodzaju uszkodzenia, które są następnie wykrywane i identyfikowane w czasie pomiarów. Ćwiczenie 2 Badanie parametrów linii abonenckiej Opracowali: dr inż. Krzysztof Konopko, mgr inż. Grzegorz Kraszewski 3. Sposób wykonania ćwiczenia 1. Wprowadzenie 3.1. Używane komendy centrali Linia abonencka dwuprzewodowa składa się ze skręconej pary izolowanych przewodów miedzianych. Jej długość wynosi od kilkudziesięciu metrów do kilkunastu kilometrów. Dla częstotliwości akustycznych przenoszonych w linii jej długość wyrażona w długościach fali maksymalnej przenoszonej częstotliwości (3000 Hz) wynosi do około λ/6, a więc linia abonencka wykazuje już cechy obwodu o stałych rozłożonych. Niemniej często traktuje się parametry linii jako skupione. Linia cechuje się swoją rezystancją, pojemnością między przewodami pary, oraz pojemnością między każdym z przewodów a ziemią. Istotna jest również rezystancja między przewodami pary a ziemią. Wyrażana jest ona przez upływność linii. Oczywiście wszystkie wymienione parametry muszą mieścić się w dopuszczalnych granicach, aby umożliwić prawidłową pracę centrali. Oprócz pomiarów tych podstawowych parametrów fizycznych linii abonenckiej centrala umożliwia też pomiar obcych potencjałów na jej przewodach. Ze względu na możliwą dużą rozpiętość parametrów linii abonenckich centrala S12 ma możliwość dostosowania się do tych parametrów. Definiując abonenta można ustawić mu trzystopniowo jakość łącza i rezystancję pętli abonenckiej. Centrala S12 przewiduje następujące dopuszczalne zakresy parametrów fizycznych linii: Do wykonania ćwiczenia będą używane testy ręczne. Testy ręczne wymagają przygotowania „otoczenia” testowanego modułu komendą EXE-REQ-MT: • • • EXE-REQ-MT: EXEC=izolacja, DN=K'numer abonenta (lub LEN=K’numer sprzętowy); Parametr DN określa linię abonencką, na której zostaną przeprowadzone badania. Parametr EXEC informuje, czy linia będzie odizolowana od układów centrali na czas pomiaru. Jest to niezbędne w przypadku pomiaru rezystancji pętli i testu dzwonienia. Wtedy należy podać EXEC=0. Przy pozostałych pomiarach EXEC może wynosić 1. Po przygotowaniu centrali do testów można do nich przystąpić. Testy wykonuje się komendą GO: GO: SEQ=nr rozkazu, REPLY=typ pomiaru; W parametrze SEQ podaje się numer rozkazu poprzednio wydanej komendy EXEREQ-MT podany przez centralę w odpowiedzi na komendę. Rodzaj pomiaru podaje się w parametrze REPLY. Oto możliwe wartości (podawać należy w cudzysłowach): Obce potencjały - do ±5.5V DC i 5.5V AC między obiema żyłami i między każdą z żył a ziemią, Upływność linii - międzyżyłowa ≥ 36 kΩ, między żyłą, a ziemią ≥ 46 kΩ, Pojemność - międzyżyłowa od 0.8 do 6 µF, między żyłą a ziemią ≤ 0.54 µF. • • • • • 5 "FPOT" - pomiar obcych potencjałów na linii, "LCON" - pomiar pojemności międzyprzewodowej, "LCAP" - pomiar pojemności między przewodami a ziemią, "LOOP" - pomiar rezystancji pętli abonenckiej. "DPTS" - pomiar parametrów wybierania impulsowego. • • • "DKTS" - pomiar parametrów wybierania tonowego, „LRES” – pomiar rezystancji międzyprzewodowej i między każdym z przewodów i ziemią. • W celu zbadania ciągłości linii abonenckiej można wysłać na nią stały sygnał śledzenia komendą APPLY-TRACE-TONE: APPLY-TRACE-TONE: DN=K'numer abonenta; • Ton jest wysyłany cały czas do momentu zatrzymania komendą GO z parametrem SEQ odpowiadającym numerowi wydanej komendy APPLY-TRACE-TONE i parametrem REPLY=CANCEL. Tonu śledzenia można używać do szukania nieciągłości w linii. • Do szybkiego i pobieżnego przetestowania linii abonenckiej służy komenda FAST-VERIFIC: • FAST-VERIFIC: DN=K'numer abonenta; 3.2. Przebieg ćwiczenia • • Dokonać pomiarów linii abonenckiej: • • • Zmierzyć napięcie stałe w czasie nawiązywania połączenia z telefonu pomiarowego (napięcie linii w stanie spoczynku, napięcie po podniesieniu słuchawki, po odebraniu połączenia przez odbiorcę, po odłożeniu słuchawki przez odbiorcę po odłożeniu słuchawki przez wywołującego - obie kombinacje, w zależności od tego, kto pierwszy odłoży słuchawkę). Zmierzyć napięcie stałe w czasie nawiązywania połączenia do telefonu pomiarowego (napięcia linii w stanie spoczynku, napięcia w czasie dzwonienia, po odebraniu połączenia przez odbiorcę, w czasie rozmowy, po odłożeniu słuchawki przez odbiorcę, po odłożeniu słuchawki przez wywołującego - obie kombinacje, w zależności od tego, kto pierwszy odłoży słuchawkę). Wykonać szybki test linii (komendą FAST-VERIFIC) przy braku obciążenia, obciążoną aparatem pomiarowym, z włączonym między przewodami rezystorem 10 kΩ. • • • • • 6 Komendą APPLY-TRACE-TONE podać na linię sygnał śledzenia, odsłuchać sygnał w telefonie pomiarowym, wyłączyć sygnał śledzenia komendą GO z parametrem REPLY=CANCEL. Korzystając z komendy EXE-REQ-MT z parametrem EXEC=1 a następnie komendy GO z parametrem REPLY="LCON" zmierzyć międzyprzewodową pojemność linii nieobciążonej, obciążonej kondensatorem 2,2 µF, obciążonej telefonem pomiarowym, obciążonej telefonem pomiarowym ze zdjętą słuchawką. Korzystając z komendy GO z parametrem REPLY="LCAP" zmierzyć pojemność do ziemi linii nieobciążonej, obciążonej niesymetrycznie (na jednym przewodzie i na drugim przewodzie) kondensatorem z pulpitu pomiarowego, obciążonej kondensatorami na obu przewodach. Korzystając z komendy GO z parametrem REPLY="FPOT" zmierzyć obce potencjały na linii abonenckiej nieobciążonej i obciążonej telefonem pomiarowym. Korzystając z komendy GO z parametrem REPLY="LRES" zmierzyć rezystancję międzyprzewodową i rezystancję między każdym z przewodów a ziemią linii nieobciążonej, obciążonej aparatem telefonicznym oraz obciążonej rezystancją do ziemi – każdy z przewodów oddzielnie i oba przewody jednocześnie. Zakończyć pomiary komendą GO z parametrem REPLY="TERM". Uzyskać połączenie do aparatu pomiarowego z dowolnego aparatu dostępnego na stanowisku następnie wykonać komendę EXE-REQ-MT z parametrem EXEC=0 tworząc w ten sposób warunki do pomiaru rezystancji pętli abonenckiej. Korzystając z komendy GO z parametrem REPLY="LOOP" zmierzyć rezystancję pętli abonenckiej. Ustawić aparat na wybieranie dekadowe, wydać komendę GO z parametrem REPLY="DPTS", a następnie wybierając wielokrotnie (do czasu wyświetlenia raportu) z aparatu pomiarowego dowolny numer (np. „0”) zmierzyć parametry sygnalizacji impulsowej. Ustawić aparat na wybieranie tonowe, wydać komendę GO z parametrem REPLY="DKTS" a następnie wcisnąć i przytrzymać (do czasu wyświetlenia raportu) na aparacie pomiarowym dowolny numer i (np. „*”) zmierzyć parametry sygnalizacji wieloczęstotliwościowej. Korzystając z komendy GO z parametrem REPLY="TAXM" sprawdzić poprawność działania licznika abonenckiego. Zakończyć pomiary komendą GO z parametrem REPLY="TERM". 4. Sprawozdanie z ćwiczenia Sprawozdanie z zajęć powinno zawierać opis przebiegu ćwiczenia laboratoryjnego, w tym wykaz realizowanych komend operatorskich i przykładowe raporty generowane przez centralę. Sprawozdanie powinno też zawierać wnioski dotyczące realizacji poszczególnych punktów ćwiczenia z uwzględnieniem sytuacji, w których wykonuje się poszczególne testy oraz wykaz częstotliwości odpowiadających poszczególnym numerów przy wybieraniu tonowym. 5. Literatura 1. 2. 3. A. Jajszczyk "Wstęp do telekomunikacji", WNT, Warszawa 1998. S. Haykin "Systemy telekomunikacyjne", WKŁ, Warszawa 1998. "System 12 Digital Exchange", Electrical Communication vol. 59 No. 1/2 1985. 7 2. Cel i zakres ćwiczenia Podstawy Telekomunikacji W ćwiczeniu studenci zapoznają się z podstawowymi pomiarami ruchu telekomunikacyjnego, jakie udostępnia centrala S12. Wykonywane są cykliczne odczyty liczników zdarzeń komutacyjnych. Studenci interpretują otrzymane wyniki. Ćwiczenie 3 3. Metodyka badań Analiza charakterystyk statystycznych ruchu telekomunikacyjnego Ogólna koncepcja prowadzenia pomiarów statystycznych polega na określeniu trzech poniższych cech pomiaru: Opracowali: dr inż. Krzysztof Konopko, mgr inż. Grzegorz Kraszewski • 1. Wprowadzenie • Pomiary statystyczne ruchu telekomunikacyjnego są bardzo ważne dla operatora. Pozwalają na ocenę jakości obsługi abonentów, stwierdzenie konieczności rozbudowy sprzętu (central), konieczności modyfikacji infrastruktury, pozwalają również na optymalizację inwestycji i prowadzenie korzystnej polityki taryfikacyjnej. W warunkach wolnej konkurencji na rynku telekomunikacyjnym pomiary ruchu są również wymagane do rozliczeń międzyoperatorskich. Pomiary te można podzielić na trzy grupy: pomiary natężenia ruchu, pomiary liczby określonych zdarzeń komutacyjnych (np. traconych połączeń) i pomiary czasów trwania określonych stanów (np. średni czas trwania połączenia). Natężenie ruchu w jednym łączu można zdefiniować jako czas trwania jego zajętości na jednostkę czasu. Jeżeli jedno łącze jest w ciągu godziny zajęte przez cały czas, to mówimy, że natężenie ruchu w tym łączu wynosi 1 erlang. Przełomem w telekomunikacyjnych pomiarach statystycznych było wprowadzenie central cyfrowych. W centralach takich (np. w badanej w czasie ćwiczenia S12) pomiary ruchu są jednym z podstawowych zadań systemu operacyjnego centrali i nie jest do tego wymagane żadne dodatkowe wyposażenie. Zastosowanie komputerów pozwala na poradzenie sobie z ogromną ilością danych, jaką generują szczegółowe pomiary ruchu. Na bieżąco prowadzone są w centrali liczniki zliczające podstawowe zdarzenia komutacyjne (ilość połączeń generowanych, załatwionych, straconych, opóźnionych itd.). Rejestrowane jest również natężenie ruchu generowane w poszczególnych łączach międzycentralowych i przez określone grupy abonentów lub np. numery służb specjalnych. • harmonogramu pomiarów określającego daty i godziny wykonywania pomiarów, przedmiotu pomiarów określającego na których zespołach mają być dokonywane pomiary (w Systemie 12 wyróżnia się następujące przedmioty pomiarów: grupa łączy wychodzących, grupa łączy przychodzących, grupa łączy, grupa zespołów obsługowych, grupa linii PABX, kierunek ruchu, ruch inicjowany, ruch końcowy, ruch wewnętrzny, grupa zespołów sterujących, grupa nietelefonicznych urządzeń peryferyjnych, zespoły komutacyjne, wielkości mierzonej określającej dane pomiarowe (w Systemie 12 danymi tymi mogą być następujące wielkości: natężenie ruchu, podniesienie mikrotelefonu, średni czas stanów zajętości, liczba wywołań zakończonych rozmową, liczba nieefektywnych wywołań, średnia liczba zespołów zablokowanych itp.). 3.1. Komendy stosowane do niektórych pomiarów statystycznych Komenda ACTIVATE-GEN-STAT o następującej składni ACTIVATE-GEN-STAT: ENTLIST=lista liczników, RECPERD=okres pomiarów, OUTPERD=czas między raportami, RECDATE=data pomiarów; powoduje włączenie ogólnych pomiarów statystycznych w centrali, definiuje typy 8 • • • • liczników statystycznych, jak również określa czasy rozpoczęcia i zakończenia pomiarów oraz parametry czasowe pomiarów. Parametry komendy: ENTLIST RECPERD OUTPERD RECDATE Typ licznika, można podać kilka liczników oddzielając je znakiem "&", na przykład ENTLIST=-94&-96&-98. Czas trwania obserwacji – 1,5 godziny z raportami co 15 minut. W czasie obserwacji należy generować ruch telekomunikacyjny. Okres pomiaru wyrażony w godzinach i minutach, przykład: pomiary od 12:15 do 16:30 - RECPERD=1215&&1630 (uwaga - oba czasy muszą być zaokrąglone do pełnego kwadransa), początek pomiaru musi przypadać co najmniej 15 minut po momencie wydania komendy (według zegara centrali)! Okres czasu co który będą wyprowadzane wyniki, format HHMM, musi być pełną wielokrotnością 15 minut, data pomiarów (miesiąc i dzień) w formacie MMM&DD, np. OCT&24 (nazwy miesięcy to skróty angielskie). 4. Sprawozdanie z ćwiczenia Sprawozdanie powinno zawierać opis przebiegu ćwiczenia laboratoryjnego, w tym wykaz realizowanych komend operatorskich i przykładowe raporty generowane przez centralę. Sprawozdanie powinno też zawierać wnioski dotyczące realizacji poszczególnych punktów ćwiczenia laboratoryjnego, oraz analizę zebranych w czasie pomiarów danych. Na analizę składają się wykresy czasowe oraz obliczenia natężenia ruchu telekomunikacyjnego w poszczególnych okresach obserwacji DEACTIVA-GEN-STAT DEACTIVA-GEN-STAT: IDENTITY=identyfikator; 5. Literatura Komenda służy do wyłączenia pomiarów statystycznych uruchomionych wcześniej komendą ACTIVATE-GEN-STAT. Parametry: IDENTITY 1. 2. 3. identyfikator sekwencji: numer sekwencji komendy, którą uruchomiono pomiary (od 0 do 9999, numer sekwencji każdej komendy jest podawany przez centralę w raporcie wykonania), rok, miesiąc i dzień wykonania. Przykład: IDENTITY=7356&2004&06&24 - komenda o numerze sekwencji 7356 wykonana 24 czerwca 2004. 3.2. Przebieg ćwiczenia Przeprowadzić obserwację zdarzeń komutacyjnych zliczanych w następujących licznikach statystycznych (numer identyfikuje rodzaj licznika, minus jest częścią numeru): • • -95 - ilość połączeń z odpowiedzią, -96 - ilość połączeń z poprawną informacją wybierania, -98 - ilość wywołań do zajętego abonenta, -106 - ilość wywołań z brakiem odpowiedzi, -93 - średni czas konwersacji przy połączeniu lokalnym, -94 - średni czas zajmowania łącza w połączeniu lokalnym, 9 A. Jajszczyk "Wstęp do telekomunikacji", WNT, Warszawa 1998. S. Haykin "Systemy telekomunikacyjne", WKŁ, Warszawa 1998. "System 12 Digital Exchange", Electrical Communication vol. 59 No. 1/2 1985.