Wypełnienia wysokiej jakości Nowoczesne nanohybrydowe

Walter Denner*
Wypełnienia wysokiej jakości
Nowoczesne nanohybrydowe
materiały kompozytowe – alternatywa
dla ubytków wszystkich klas
High quality restorations
Modern nanohybrid composites –
an alternative for all cavity classes
*dr Walter Denner (Fulda, Niemcy)
Słowa kluczowe: kompozyty nanohybrydowe, odbudowa minimalnie inwazyjna, zęby boczne
Key words: nano-hybrid composites, minimally invasive restorations, lateral teeth
Streszczenie
Wypełnienia kompozytowe wykonywane techniką bezpośrednią wciąż odnoszą same sukcesy. Wypełnienia te są coraz
powszechniej akceptowane jako substytut uzupełnień porcelanowych wykonywanych techniką pośrednią, takich jak
wkłady i nakłady koronowe, korony częściowe lub licówki. Wybór metody leczenia – bezpośredniej lub pośredniej – zależy między innymi od indywidualnego ryzyka próchnicy, wielkości uzupełnienia oraz możliwości utrzymania suchości
pola zabiegowego. Nowoczesne kompozyty nanohybrydowe wykorzystuje się w celu minimalnie inwazyjnej, a zarazem
trwałej odbudowy w odcinku przednim i bocznym. Łączą one w sobie stabilność, niezbędną zwłaszcza w zębach bocznych, z optymalną estetyką, jakiej pragną pacjenci. Sposób postępowania przedstawiono na przykładzie przypadku.
Summary
The story of the success of direct composite restorations is ongoing. This type of restoration is increasingly becoming universally accepted as a competitive substitute for indirect ceramic treatment options such as inlays, onlays, partial crowns
or veneers. The choice of treatment – direct or indirect – depends, amongst other things, on the individual caries risk, the
size of the restoration and the possibilities for keeping the area dry. Modern nano-hybrid composites are used to realize
minimally invasive and durable anterior as well as posterior restorations, which combine the stability required in particular
for lateral teeth with the optimal aesthetics patients wish for. The case study illustrates the procedure.
210
NR 4/2012
???
Ryc. 1: Rozległe wypełnienia amalgamatowe w zębach 14, 15.
Fig .1: Extensive amalgam restorations on 14, 15.
Ryc. 2: Założenie koferdamu i usunięcie starych wypełnień.
Fig .2: Placement of rubber dam and removal of the old restorations.
Wykonywane
w prezentowanym przypadku klinicznym, to jeden
techniką
bezpośrednią
wypełnienia
w kolorze zęba odgrywają niezbędną rolę we współczesnym leczeniu stomatologicznym. Odtwórcze materiały
z najnowszych kompozytów nanohybrydowych.
kompozytowe wykazują zalety kliniczne, takie jak mini-
Przypadek kliniczny
malnie inwazyjna preparacja i stabilizacja zęba dzięki
33-letnia pacjentka zgłosiła się do naszego gabinetu
adhezyjnemu łączeniu wypełnienia. Jednak to przede
w celu wymiany starych, zniszczonych wypełnień amal-
wszystkim zapotrzebowanie ze strony pacjentów na
gamatowych oraz wkładów koronowych w odcinku
„niewidoczne” wypełnienia spowodowało, że kompo-
estetycznym na „niewidoczne” wypełnienia. Po przepro-
zyty są dziś materiałem z wyboru. Początkowo odtwór-
wadzeniu oceny klinicznej, wykonaniu radiologicznych
cze materiały złożone stosowano wyłącznie w odcinku
zdjęć skrzydłowo-zgryzowych oraz szczegółowej ocenie
przednim. Jednak od tego czasu normą stało się także
sytuacji zdecydowano się na wymianę wypełnień amal-
zakładanie tych materiałów w odcinku bocznym. Dobre
gamatowych oraz wkładów koronowych z metali nie-
wyniki prowadzonych w ostatnich latach licznych dłu-
szlachetnych w zębach przedtrzonowych szczęki (ryc. 1,
goterminowych badań, szczególnie dotyczących kom-
9) na wypełnienia z materiału kompozytowego. Ponie-
pozytów hybrydowych, mówią same za siebie (1,2). Tak
waż ani sytuacja kliniczna, ani obraz radiologiczny nie
dobre wyniki kliniczne wynikają nie tylko z ulepszeń
wskazywały na prawdopodobieństwo wystąpienia powi-
w zakresie technik wiązania adhezyjnego, ale także ze
kłań, możliwa była odbudowa obu kwadrantów podczas
znacznej poprawy właściwości fizycznych kompozytów
tej samej wizyty.
hybrydowych w porównaniu ze starszymi materiałami
z mikro- i makrowypełniaczami. Kompozyty nanohy-
Zanim podjęto leczenie, porównano w świetle dziennym
brydowe powstały na bazie materiałów mikrohybrydo-
kolor zębów z kolornikiem dołączonym do systemu.
wych poprzez zastosowanie w nich nanowypełniaczy.
Kolor oceniono przed (całkowitym) zaizolowaniem pola
Doprowadziło to do znaczącego zwiększenia zawartości
zabiegowego, ponieważ brak wilgoci powoduje, że zęby
wypełniacza w tych materiałach oraz istotnej poprawy
wyglądają na nienaturalnie jasne. Ponadto kontrastu-
ich właściwości fizycznych (3,4). Od tego czasu publiko-
jący kolor koferdamu powoduje błędne wrażenie kolo-
wane są także bardzo obiecujące wyniki badań klinicz-
ru zębów. Zaizolowanie pola zabiegowego za pomocą
nych dotyczących zastosowania tych kompozytów nano-
koferdamu powoduje czyste osłonięcie leczonych zębów
hybrydowych w odcinkach bocznych (5,6,7). Materiał
od reszty jamy ustnej, umożliwiając lekarzowi dentyście
odtwórczy GrandioSO (VOCO), który dopiero niedaw-
skuteczną i czystą pracę. Takie oddzielenie pola zabiego-
no został wprowadzony na rynek i który zastosowano
wego stanowi ogromną korzyść zarówno dla dentysty,
NR 4/2012
211
???
212
Ryc. 3: Założenie formówek częściowych i dociśnięcie ich klinami/
pierścieniem. Aplikacja systemu wiążącego na ząb 15.
Fig. 3: Attachment and wedging/bracing the sectional matrices. Application of the bonding agent to tooth 15.
Ryc. 4: Budowa krawędzi mezjalnej; pierwsza warstwa materiału
w obrębie powierzchni zwarciowej.
Fig. 4: Building up the mesial marginal ridge; 1st occlusal increment.
Ryc. 5: Wstępnie wykończone wypełnienie w zębie 15.
Fig. 5: Precontoured restoration on tooth 15.
Ryc. 6: Zakładanie formówek częściowych na ząb 14. Aplikacja systemu wiążącego.
Fig. 6: Attaching the sectional matrices to tooth 14. Application of the
bonding agent.
jak i dla pacjenta, szczególnie w przypadku większych
w zębie 15. W tym celu najpierw przekształcono uby-
wypełnień.
tek klasy II w ubytek całkowicie położony w grani-
Najpierw odbudowano zęby w 1. kwadrancie. W tym
cach powierzchni zwarciowej, odbudowując krawędź
celu założono koferdam na ząb 16 za pomocą klamry, po
dystalną (ryc. 4) i mezjalną. Przyjemna, nielepiąca się
czym usunięto stare wypełnienia amalgamatowe i wkła-
konsystencja materiału GrandioSO ułatwia jego adap-
dy koronowe (ryc. 2). Zastosowane formówki częściowe
tację oraz kształtowanie proksymalnych powierzchni
(Compositight, Garrison) zamocowano przy pomocy
wypełnień. Po uformowaniu ścian proksymalnych
pierścienia (Palodent, Dentsply) i dociśnięto drewnia-
można było zdjąć formówki i pierścienie utrzymują-
nymi klinami. Należy bardzo starannie przeprowadzić
ce, co poprawiło widoczność pola. Materiał kompo-
adaptację formówek, ponieważ pozwoli to na zminima-
zytowy GrandioSO nakładano pojedynczymi war-
lizowanie wielkości nadmiarów. Takie postępowanie się
stwami do ubytku, który obejmował teraz wyłącznie
opłaci, ponieważ na późniejszym etapie będzie trzeba
powierzchnię zwarciową, a następnie każdą warstwę
spędzić mniej czasu i poświęcić mniej energii na wykoń-
polimeryzowano przez dziesięć sekund niebieskim
czenie wypełnienia.
światłem. W tym procesie każdej warstwie nadaje się
Po aplikacji systemu wiążącego (Futurabond DC,
w miarę możliwości prawidłowy kształt anatomicz-
VOCO) nakładano warstwowo materiał Grandio-
ny, m.in. w możliwie wierny sposób odzwierciedlając
SO w kolorze A3, stopniowo wypełniając ubytek
rzeźbę powierzchni zwarciowej. Pozwala to znacznie
NR 4/2012
???
Ryc. 7: Wstępnie uformowane wypełnienia przed ich wykończeniem.
Fig. 7: Precontoured restorations before finishing
Ryc. 8: Gotowe wypełnienia w 1. kwadrancie.
Fig. 8: Completed restorations of the 1st quadrant.
Ryc. 9: Przeznaczone do wymiany wypełnienia w zębach 24, 25 (amalgamat, wkład koronowy z metali nieszlachetnych).
Fig. 9: Restorations to be replaced (amalgam, non-precious metal inlay) on 24, 25.
Ryc. 10: Założenie koferdamu i usunięcie starych wypełnień.
Fig. 10: Placement of rubber dam and excavation of the old restoration.
zaoszczędzić czas podczas wykańczania wypełnienia.
całkowitego usunięcia próchnicy użyto preparatu
Na rycinie 5 przedstawiono założone i wstępnie ufor-
Caries Marker (VOCO). Na ząb 25 założono for-
mowane wypełnienie w zębie 15. Następnie przepro-
mówki częściowe. W obrębie obu ubytków zaapliko-
wadzono podobne postępowanie w obrębie zęba 14.
wano samowytrawiający system wiążący Futurabond
Założono i dociśnięto klinami formówki częściowe
DC, po czym przeprowadzono jego polimeryzację.
(ryc. 6), naniesiono system wiążący, osuszono go stru-
Po odbudowie krawędzi dystalnej w zębie 25 przy-
mieniem powietrza i przeprowadzono polimeryzację.
stąpiono do formowania ściany mezjalnej. Uzyskano
Także w tym przypadku odbudowę rozpoczęto od
głęboki ubytek dystalny, który wypełniono techniką
ścian proksymalnych, po czym warstwowo wypełnia-
warstwową. Jednocześnie wypełniano ubytek w zębie
no ubytek na powierzchni żującej, a wypełnienie pod-
24, nakładając materiał GrandioSO A3 najpierw na
dano wstępnej obróbce (ryc. 7). Na rycinie 8 przed-
powierzchnię policzkową, a następnie podniebienną.
stawiono gotowe wypełnienie po wypolerowaniu
W obrębie ubytku w zębie 25 naniesiono dodatkowe
i kontroli zwarcia.
warstwy materiału GrandioSO, naśladując budowę
Po wykonaniu wszystkich wypełnień w pierwszym
anatomiczną zęba, po czym wypełnienie wykończono
kwadrancie zamocowano koferdam na zębie 26, aby
(ryc. 11). Po zakończeniu odbudowy zdjęto koferdam,
odbudować drugi kwadrant. Usunięto stare wypeł-
zweryfikowano zwarcie w warunkach statycznych
nienia w zębach 24 i 25 (ryc. 10). Dla potwierdzenia
i dynamicznych, a wreszcie wypolerowano wszystkie
NR 4/2012
213
???
Ryc. 11: Nakładanie kolejnych warstw materiału GrandioSO do ubytków w zębach 24, 25.
Fig. 11: Placement of additional increments of GrandioSO into the
cavities of 24, 25.
Ryc. 12: Gotowe, bardzo estetyczne wypełnienia w 2. kwadrancie.
Fig. 12: Completed, highly aesthetic restorations of the 2nd quadrant.
wypełnienia na wysoki połysk za pomocą silikono-
lekarzowi dentyście na wykonywanie wypełnień, któ-
wych gumek polerskich. Ryciny 8 i 12 przedstawiają
re są zarazem minimalnie inwazyjne i trwałe, a tak-
gotowe, estetyczne wypełnienia.
że łączą niezbędną stabilność z optymalnym efektem
estetycznym, jakiego oczekują pacjenci, szczególnie
Nowoczesne kompozyty nanohybrydowe pozwalają
w obrębie zębów bocznych. ART
Piśmiennictwo
1.
2.
3.
4.
5.
Hickel, R., Heidemann D., Staehle H.J., Minnig P., Wilson
N.H.: Direct composite restorations: extended use in anterior
and posterior situations. Clin. Oral. Invest. 8, 43-4 (2004)
Manhart, J., Chen, H. Y., Hamm G. i Hickel, R.: Review of the
clinical survival of direct and indirect restorations in posterior
teeth of the permanent dentition. Oper. Dent. 29, 481-508
(2004)
Beun, S., Glorieux, T., Devaux, J., Vreven, J., Leloup, G.: Characterization of nanofilled compared to universal and microfilled composites. Dent. Mater. 23, 51-59 (2007)
Moraes, R.R., Goncalves, L.S., Lancellotti, A.C., Consani, S.,
Correr-Sobrinho, L., Sinhoreti, M.A.: Nanohybrid Resin Composites: Nanofiller Loaded Materials or Traditional Microhybrid Resins. Oper. Dent. 34, 551-7 (2009)
Celik, C., Arhun, N., Yamanel, K.: Clinical Evaluation of Resin
6.
7.
-based Composites in Posterior Restorations: Two Year result.
Oper. Dent. 35, 399-406 (2010)
Krämer, N., Reinelt, C., Richter, G., Petschelt, A., Frankenberger, R.: Nanohybrid vs. fine hybrid composite in Class II cavities: clinical results and margin analysis after four years. Dent.
Mater. 25 (750 ) – 759 (2009)
Garcia-Godoy, F., Krämer, N., Feilzer, A.J., Frankenberger, R.:
Long-term degradation of enamel and dentin bonds: 6-year
results in vitro vs. in vivo. Dent. Mater. 26, 1113 – 8 (2010)
Kontakt z autorem:
e-mail: [email protected]
O autorze:
dr Walter Denner jest lekarzem dentystą, pracuje w miejscowości Fulda (Niemcy). Zajmuje
się przede wszystkim technikami odbudowy adhezyjnej w odcinku przednim i bocznym.
Prowadzi także leczenie endodontyczne. Ponadto prowadzi wykłady na temat estetycznej
odbudowy przednich zębów z użyciem materiałów kompozytowych oraz wybielania zębów.
Dr Denner należy do Lekarskiego Komitetu Doradczego (Practitioners’ Advisory Committee) Niemieckiego Towarzystwa Stomatologii Zachowawczej (Deutsche Gesellschaft für Zahnerhaltung e.V.).
W roku 2005 otrzymał nagrodę GABA dla lekarza praktyka, przyznawaną przez Niemieckie Towarzystwo Stomatologii Zachowawczej. Dr Denner jest autorem wielu specjalistycznych artykułów oraz
współautorem książki „Ästhetik mit Komposit” (Estetyka z użyciem kompozytów), opublikowanej przez
wydawnictwo Quintessenz.
214
NR 4/2012