Załącznik nr 2 do Programu profilaktycznego

Załącznik nr 2
do Szkolnego Programu Profilaktyki
Program profilaktyki zagrożeń
płynących z niewłaściwego korzystania
z komputera, Internetu i innych mediów cyfrowych
do realizacji w Publicznej Szkole Podstawowej
im. Władysława Stanisława Reymonta
w Odechowie
w roku szkolnym 2016/2017
Wstęp
§1
Internet jest nieocenionym narzędziem komunikacji, edukacji i rozrywki. Każdy
znajdzie w nim coś dla siebie, a o jego zaletach można mówić bez końca. W dzisiejszych
czasach Internet to również nieodłączny element świata dzieci i młodzieży. Pełni w ich życiu
szczególną rolę, pozwalając na zaspokajanie potrzeb rozwojowych specyficznych dla wieku
dojrzewania, takich jak pragnienie wrażeń oraz ciekawość. Obecne pokolenie nie zawsze
dzieli już świat na realny i wirtualny, ale na co dzień, naturalnie, posługuje się mediami
elektronicznymi utrzymując za ich pośrednictwem relacje rówieśnicze, wyrażając siebie,
bawiąc się, ucząc, rozwijając swoje pasje i zainteresowania. Z drugiej jednak strony Internet
ukazuje się jako „nośnik" zjawisk i procesów patologicznych. Beztroskie udostępnianie
danych osobowych, nieświadome uczestnictwo w działaniach niezgodnych z prawem czy też
kontakt z internetowymi oszustami stanowią coraz poważniejszy problem.
Założenia programu
§2
Szkoła jest bardzo ważnym miejscem odniesienia dla młodego człowieka, modelowania
postaw w okresie dorastania, gdzie może poznawać również nowe oblicze korzystania
PROGRAM PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ PŁYNĄCYCH Z NIEWŁAŚCIWEGO KORZYSTANIA
Z KOMPUTERA, INTERNETU I INNYCH MEDIÓW CYFROWYCH
z mediów.Zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa w Internecie możliwe jest przede wszystkim
na drodze edukacji. Świadomość zagrożeń i znajomość zasad bezpieczeństwa wśród dzieci
i ich rodziców może uchronić najmłodszych użytkowników Sieci przed konsekwencjami
wynikającymi z niewłaściwego wykorzystywania nowoczesnych technologii.
Niniejszy program ma za zadanie zmniejszyć skalę ryzyka wystąpienia problemów
związanych z niewłaściwym wykorzystywaniem technologii informacyjnej wśród uczniów
naszej szkoły oraz przygotować ich do świadomego uczestnictwa w życiu społeczeństwa
informacyjno-komunikacyjnego. Celem priorytetowym jest również zapoznanie uczniów
ze sposobami reagowania w sytuacji zagrożenia ze strony środowiska wirtualnego
oraz zaprezentowanie osób i podmiotów, u których mogą szukać wsparcia i pomocy
w przypadku wystąpienia jakichkolwiek cyberzagrożeń.
Diagnoza problemu
§3
Podstawą do opracowania programu był Raport z diagnozy, który powstał w oparciu
o wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród uczniów naszej szkoły oraz ich
rodziców (badania przeprowadzono we wrześniu 2016 r.). Szczegółowe dane procentowe
zostały umieszczone w Raporcie. Poniżej zaprezentowane zostaną wyniki dla pytań
najbardziej istotnych dla powstania tego programu:
1. Wśród uczniów klas I – III niemal 1/5 chłopców deklaruje, że najchętniej spędza swój
wolny czas przed komputerem. Odsetek dziewczynek preferujących tą formę spędzania
wolnego czasu wynosi 3,6%.
W klasach IV – VI wyniki przedstawiają się podobnie – odpowiednio 2,6% dziewczynek
i 21,4% chłopców.
2. Wśród uczniów klas I – III jest nieco wyższy odsetek dzieci deklarujących codzienne
korzystanie z komputera (35,7% dziewczynek i 37,1% chłopców), niż w klasach IV – VI
(26,8% dziewczynek i 27,6% chłopców).
3. Większość chłopców, zarówno z klas młodszych, jak i starszych, więcej czasu spędza
przed komputerem niż dziewczynki. W klasach IV – VI 37,9% ankietowanych chłopców
deklaruje, że przed komputerem spędza około dwóch godzin, zaś niemal ¼ badanych
chłopców (24,1%) twierdzi, że spędza około trzech godzin dziennie.
4. W klasach młodszych dzieci wykorzystują komputer głównie do gier komputerowych
(32,1% dziewczynek i 51,4% chłopców).
2
PROGRAM PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ PŁYNĄCYCH Z NIEWŁAŚCIWEGO KORZYSTANIA
Z KOMPUTERA, INTERNETU I INNYCH MEDIÓW CYFROWYCH
W klasach IV – VI zwiększa się zakres wykorzystania komputera. Zgodnie
z odpowiedziami udzielonymi przez uczniów:
- 48,3% chłopców bardzo często lub często gra w dostępne w Internecie gry online,
- 66,6% chłopców bardzo często lub często słucha muzyki lub ogląda filmy (również
poprzez Internet),
- 51,2% dziewczynek bardzo często lub często odwiedza portale społecznościowe,
- 56,4% dziewczynek bardzo często lub często słucha poprzez komputer muzyki bądź
ogląda filmy.
Ponadto należy zwrócić uwagę, iż 46,3% dziewczynek i 40,0% chłopców deklaruje,
że bardzo często lub często korzysta również z Internetu za pośrednictwem telefonu
komórkowego.
5. Warto również zwrócić uwagę na pytanie dotyczące ulubionych programów
telewizyjnych. Uczniowie klas I – III podawali różne tytuły bajek. Wśród uczniów klas
IV – VI dominującym typem programów są serialne paradokumentalne – aż 40,2%
uczniów podało tytuł „Szkoła”. Ponadto pojawiły się inne powtarzające tytuły takie jak:
„Szpital”, „Ukryta prawda”, „Dlaczego ja”, „Trudne sprawy” itd. Uczniowie preferują
również oglądanie seriali obyczajowych, takich jak: „M jak miłość”, „Barwy szczęścia”,
„Ojciec Mateusz”. 38,7% chłopców zadeklarowało, że lubi oglądać sport. Pojedyncze
osoby wskazały na programy kulinarne bądź przyrodnicze jako ulubioną formę rozrywki
przed telewizorem.
Cele programu
§4
1. Cel główny:
1) Profilaktyka
zagrożeń,
jakie
niesie ze sobą
niewłaściwe wykorzystywanie
nowoczesnych technologii (komputer, Internet, telewizor, telefon).
2. Celeszczegółowe:
1) Edukacja dzieci, rodziców i nauczycieli w zakresie zasad bezpiecznego posługiwania
się siecią Internetową.
2) Zapoznanie
uczniów,
nauczycieli
i
rodziców
z
zagrożeniami
związanymi
z korzystaniem z Internetu.
3) Promocja pozytywnych zastosowań Internetu.
4) Kształtowanie umiejętności planowania i kontroli czasu spędzanego przy komputerze.
3
PROGRAM PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ PŁYNĄCYCH Z NIEWŁAŚCIWEGO KORZYSTANIA
Z KOMPUTERA, INTERNETU I INNYCH MEDIÓW CYFROWYCH
5) Zapoznanie uczniów ze sposobami reagowania w sytuacji zagrożenia ze strony
środowiska wirtualnego.
6) Zaprezentowanie osób i podmiotów, u których można szukać wsparcia i pomocy
w przypadku wystąpienia jakichkolwiek cyberzagrożeń.
7) Kształtowanie świadomej postawy wychowanków wobec otaczających mass mediów.
8) Wzmocnienie odporności uczniów na manipulację i wzmocnienie świadomego
odbioru komunikatu reklamowego.
9) Kształtowanie wśród uczniów umiejętności krytycznego
odbioru
informacji
oraz wytworów kultury masowej.
10) Pomoc uczniom w rozwiązywaniu problemów osobistych, szkolnych, rodzinnych
i środowiskowych, wzmacnianie poczucia własnej wartości oraz sprawiedliwości.
11) Edukacja rodziców w zakresie kontrolowania i ograniczania dostępu dziecka
do wybranych, niepożądanych treści.
12) Promocja
bezpiecznych
stron
i
serwisów
internetowych
oraz
programów
zabezpieczających.
Spodziewane efekty programu
§5
1. Uczniowie, ich rodzice oraz nauczyciele pracujący z uczniami znajązagrożenia związane
z niewłaściwym wykorzystywaniem technologii informacyjnych.
2. Uczniowie potrafią wykorzystywać dobrodziejstwa, jakie płyną zmożliwości korzystania
z komputera z zachowaniem bezpiecznego dystansu do niewłaściwych stron
internetowych.
3. Uczniowie znają swoje prawa jako użytkownika Internetu.
4. Uczniowie spędzają czas wolny w sposób aktywny i akceptowalnyspołecznie, promujący
zdrowy styl życia.
Ewaluacja programu
§6
1. Ewaluacja programu będzie prowadzona na bieżąco i będą ją stanowiły dowody realizacji
zaplanowanych działań w postaci:
1) wpisów w dziennikach zajęć lekcyjnych,
4
PROGRAM PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ PŁYNĄCYCH Z NIEWŁAŚCIWEGO KORZYSTANIA
Z KOMPUTERA, INTERNETU I INNYCH MEDIÓW CYFROWYCH
2) dokumentacji fotograficznej,
3) zgromadzonych prac uczniów,
4) scenariuszy prowadzonych zajęć, warsztatów, szkoleń,
5) prezentacji multimedialnych.
§7
Za realizację programu powołuje się osoby odpowiedzialne: Ewa Luba, Adrian Barański,
Patryk Górski.
5
PROGRAM PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ PŁYNĄCYCH Z NIEWŁAŚCIWEGO KORZYSTANIA
Z KOMPUTERA, INTERNETU I INNYCH MEDIÓW CYFROWYCH
HARMONOGRAM PLANOWANYCH DZIAŁAŃ W ROKU SZKOLNYM 2016/2017
Lp.
Zadania
Formy realizacji
Termin
wykonania
Osoby
odpowiedzialne
Marta Dabińska,
Monika
Staniewska,
Patryk Górski,
Renata
Makowiecka
1.
Diagnoza aktywności
internetowej wśród
uczniów, preferowanych
form spędzania wolnego
czasu, korzystania
z telefonów komórkowych
Badania ankietowe skierowane
do uczniów i ich rodziców.
Wrzesień 2016
2.
Monitorowanie dostępu do
Sieci podczas różnych zajęć
edukacyjnych
z wykorzystaniem
technologii informacyjnej.
Bieżąca obserwacja aktywności
uczniów w Internecie podczas
prowadzonych zajęć
obowiązkowych i zajęć
pozalekcyjnych.
Cały rok
3.
Ograniczenie
uczniom
dostępu
do
stron
promujących niewłaściwe,
ryzykowne zachowania.
Blokowanie
stron
www
zawierających
treści
oraz
informacje nieodpowiednie dla
uczniów.
Na bieżąco
4.
Promowanie zdrowego stylu
życia
Ukazywanie negatywnych
stron nadmiernego
korzystania z komputera,
telefonu, oglądania telewizji
(niewłaściwa postawa,
zaburzenia snu, choroby
oczu itd.)
Przekazanie uczniom informacji
nt. konieczności zachowania
właściwej postawy ciała,
odległości od monitora.
Stała kontrola postawy ciała
uczniów podczas prac przy
stanowiskach komputerowych.
Zapewnienie do każdego
stanowiska komputerowego
podnóżków dla utrzymania
właściwej postawy ciała.
Wrzesień 2016
Akcja informacyjna –
stworzenie gabloty z
informacjami nt. zalet
aktywnego wypoczynku.
Praca plastyczna „Aktywnie
spędzam czas wolny” –
stworzenie wystawy prac.
6
Nauczyciele
prowadzący
zajęcia
Nauczyciele
zajęć
komputerowych
Nauczyciele
prowadzący
zajęcia
komputerowe
Na bieżąco
Wrzesień 2016
Maj 2017
Maj 2017
Dyrektor szkoły
Samorząd
Uczniowski,
Nauczyciele
świetlicy
Wychowawcy
klas I – III,
Nauczyciele
świetlicy
PROGRAM PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ PŁYNĄCYCH Z NIEWŁAŚCIWEGO KORZYSTANIA
Z KOMPUTERA, INTERNETU I INNYCH MEDIÓW CYFROWYCH
Zgodnie z
Dyrektor szkoły
możliwościami
finansowymi
5.
Edukacja uczniów i ich
rodziców w ramach
profilaktyki uzależnień
od telefonu i Internetu.
Uzupełnienie literatury
i materiałów dotyczących
uzależnieńw bibliotece
szkolnej: webholizm,
netholizm
6.
Zapoznanie nauczycieli
z zagrożeniami w Internecie
i podstawowymi zasadami
bezpieczeństwa.
Szkolenie Rady Pedagogicznej
Cyberzagrożenia wśród dzieci
i młodzieży (bullying, lobbing)
- charakterystyka zagrożeń
- zasady bezpieczeństwa
w Internecie.
Październik
2016
Patryk Górski,
Magdalena
Borek
7.
Uświadomienie uczniom
skutków niewłaściwego
korzystania z Internetu.
Kształtowanie umiejętności
planowania i kontroli czasu
spędzanego przy
komputerze.
Teatr Profilaktyczny MAGIK –
spektakl pt. „Internetowe
pułapki”
Październik
2016
Zastępca
Dyrektora
8.
Akcja informacyjno –
edukacyjna promująca
bezpieczne korzystanie
z usług w Internecie.
Pogadanka z uczniami na temat
obejrzanego przedstawienia.
Omówienie zasad
bezpieczeństwa w Internecie,
problematyki ochrony danych
osobowych, odpowiedzialności
karnej za działania niezgodne
z prawem.
Wykonanie gabloty
informacyjnejpoświęconej
„Bezpieczeństwu w sieci
Internet”.
Projektowanie z
wykorzystaniem komputera
symboli dotyczących
bezpiecznego Internetu.
Wychowawcy
klas
Listopad 2016
Nauczyciele
zajęć
komputerowych,
Samorząd
Uczniowski
Listopad 2016
Nauczyciele
zajęć
komputerowych
9.
Kształtowanie świadomej
postawy wychowanków
wobec otaczających mass
mediów.
Uwrażliwienie uczniów na
odpowiedzialny wybór
programów telewizyjnych
Światowy Dzień Telewizji –
Wyszukiwanie w Internecie
informacji na temat historii
powstania i rozwoju telewizji.
Omówienie zalet i wad telewizji.
Tworzenie rankingu – listy
wartościowych programów
telewizyjnych.
Listopad 2016
Wychowawcy
klas
Nauczyciele
świetlicy
10.
Promowanie wartościowych
programów i gier
komputerowych
Zorganizowanie konkursu
plastycznego:
Wmoich grach komputerowych
nie ma przemocy.
Grudzień 2016
Nauczyciele
plastyki,
Samorząd
Uczniowski
7
PROGRAM PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ PŁYNĄCYCH Z NIEWŁAŚCIWEGO KORZYSTANIA
Z KOMPUTERA, INTERNETU I INNYCH MEDIÓW CYFROWYCH
11.
Kształtowanie wśród
uczniów umiejętności
krytycznego odbioru
informacji
Wpływ reklamy na wybory
konsumpcyjne – pogadanka.
Krytyczne analizowanie treści
reklam na podstawie ich
obserwacji w mediach.
Styczeń 2017
Wychowawcy
klas
Konkurs na uczciwą i ciekawą
reklamę promującą zdrowe
produkty żywnościowe.
Styczeń 2017
Nauczyciele
plastyki
12.
Uświadamianie dzieciom,
jakie zachowania
w Internecie mogą być dla
nich niebezpieczne i w jaki
sposób można unikać
zagrożeń, a także jak
powinny reagować, kiedy
się z nimi zetkną.
Dzień Bezpiecznego Internetu –
akcja informacyjno –
edukacyjna promująca
bezpieczne korzystanie z usług
w Internecie
- apel dla uczniów szkoły
połączony z prezentacją
multimedialną
- pogadanki z uczniami
prowadzone w ramach lekcji
z wychowawcą
- stworzenie NETYKIETY –
zasad bezpiecznego poruszania
się w środowisku wirtualnym
- zorganizowanie konkursu na
plakat promujący
bezpieczeństwo w Internecie
- rozmowa z rodzicami podczas
zebrań klasowych – rozdanie
ulotek informacyjnych.
13.
Uświadomienie rodzicom
zagrożeń czyhających na
dzieci w Internecie oraz
zapoznanie z zasadami
bezpieczeństwa
Warsztaty prowadzone
w ramach pedagogizacji:
- przekazanie niezbędnych
informacji na temat zagrożeń
- zasady bezpiecznego
korzystania z Internetu
- zaprezentowanie
wartościowych witryn www
pomocnych w nauce, podczas
odrabiania prac domowych.
8
Luty 2017
Samorząd
Uczniowski,
Nauczyciele
zajęć
komputerowych,
wychowawcy
klas
Marzec 2017
Barbara Bogacz,
Patryk Górski,
Marta Dabińska
PROGRAM PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ PŁYNĄCYCH Z NIEWŁAŚCIWEGO KORZYSTANIA
Z KOMPUTERA, INTERNETU I INNYCH MEDIÓW CYFROWYCH
14.
Pokazanie uczniom, jak
korzystać z komórki
świadomie, mądrze
i z umiarem.
Zwrócenie uwagi na
zagrożenia wynikające
z nadmiernego używania
telefonu komórkowego.
Sporządzenie Kodeksu Dobrych
Praktyk użytkowania telefonu
komórkowego.
Kwiecień 2016
Wychowawcy
klas I – VI
Dzień bez telefonu
komórkowego
Konkurs na mega
antyfonoholiczną klasę
Kwiecień 2016
Wychowawcy
klas IV – VI
Samorząd
Uczniowski
Kwiecień 2016
Nauczyciele
języka polskiego
klasy IV – VI
Konkurs literacki „Rola telefonu
komórkowego w
życiucodziennym – ułatwienie
czy zagrożenie?”
15.
Wdrażanie uczniów
do aktywnych form
spędzania wolnego czasu.
Zaangażowanie uczniów
w zajęcia pozalekcyjne,
aktywność sportową na terenie
szkoły.
9
Cały rok
Nauczyciele
prowadzący
zajęcia
pozalekcyjne