i pracownicy agencji emerytalnych

Sygn. akt : VU 1996/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 15 maja 2013 roku
Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy
w składzie:
Przewodniczący: SSO Ewa Solecka
Protokolant: Klaudia Treter
po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2013 r. w Legnicy
sprawy z wniosku A. G.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.
o emeryturę
na skutek odwołania A. G.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.
z dnia 18 października 2012 roku
znak (...)
I. zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.z dnia 18 października 2012 roku
znak (...)w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy A. G.prawo do emerytury od dnia (...),
II. zasądza od strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na rzecz
wnioskodawcy kwotę 60 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.
Sygn. akt VU 1996/12
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 18 października 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił przyznania wnioskodawcy A. G.
prawa do emerytury.
W uzasadnieniu powyższej decyzji organ emerytalny podał, że wnioskodawca nie ma prawa do świadczenia, gdyż
udowodnił 14 lat 2 miesięcy i 28 dni okresu pracy w szczególnych warunkach wobec wymaganych ustawą co najmniej
15 lat.
Organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawcy jako okresu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach okres
zatrudnienia:
- od 13.06.1990r. do 05.03.1991r. i od 09.07.1991r. do 14.10.1991r. w (...) Agencji (...) ponieważ było to zatrudnienie
w systemie kontraktowym , a nie na podstawie umowy o pracę. Agencja nie była pracodawcą lecz jednostką
pośrednicząca w zatrudnieniu na statkach armatorów zagranicznych.
Organ rentowy wskazał ,iż wnioskodawca udowodnił na dzień 01.01.1999r. , 25 lat okresów składkowych i
nieskładkowych .Natomiast wykazał się stażem pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze w wymiarze 14 lat i 2 miesiące i 28 dni.
Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony wnosząc o jej zmianę przez przyznanie mu prawa do emerytury.
Na uzasadnienie swojego stanowiska podał, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydając zaskarżoną decyzję nie
uwzględnił faktu, iż we wskazanych przez organ rentowy okresach, którym odmówiono uznania za pracę w
szczególnych warunkach, wykonywał on prace na stanowisku starszego marynarza , które są wymienione w wykazie A
dział VIII poz.4 w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników
zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze do prac w szczególnych warunkach, których
wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.
W odpowiedzi na odwołanie strona pozwana wniosła o jego oddalenie, uzasadniając swoje stanowisko jak w
zaskarżonej decyzji.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca A. G. urodził się (...)
Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zaliczył wnioskodawcy do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach
zatrudnienia za pośrednictwem (...)Agencji w G.u armatorów zagranicznych w systemie kontraktowym w
następujących okresach : od dnia 13.06.1990r. do 05.03.1991r. na statku m/v (...), oraz od dnia 09.07.1991r. do dnia
14.10.1991r. na statku m/v (...) na stanowisku starszy marynarz.
Wnioskodawca jak wynika z akt ZUS-u przedstawił organowi rentowemu świadectwo pracy z dnia 20.04.2012r.
potwierdzające , że był zatrudniony w/w okresach na stanowisku starszego marynarza, za pośrednictwem (...)Agencji
w G.od u armatorów zagranicznych w systemie kontraktowym w następujących okresach : od dnia 13.06.1990r. do
05.03.1991r. na statku m/v (...), oraz od dnia 09.07.1991r. do dnia 14.10.1991r. na statku m/v (...) .
Dowód: świadectwo pracy z dnia 20.04.2012r. k- 6 akt ZUS, akta osobowe wnioskodawcy.
Wnioskodawca przedłożył świadectwa pracy wykonywanej w szczególnych warunkach za okres zatrudnienia w (...) w
G. w okresie od 19 maja 1975r. do 10 lipca 1994r. potwierdzającego jego okres zatrudnienia na stanowisku młodszego
marynarza i marynarza w okresie od 19.05.1975r. do 06.10.1985r. i od 08.01.1986r. do 14.09.1989r. i wykonywania
pracy zaliczonej do prac wykonywanych w szczególnych warunkach wymienionej w wykazie A dział VIII poz. 4
Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze do prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie
uprawnia do niższego wieku emerytalnego.
Wnioskodawca wskazał ,że okres którego nie zaliczył organ rentowy to okres jego pracy wykonywanej za
pośrednictwem(...)Agencji w G.u armatorów zagranicznych w systemie kontraktowym w następujących okresach :
od dnia 13.06.1990r. do 05.03.1991r. na statku m/v (...), oraz od dnia 09.07.1991r. do dnia 14.10.1991r. na statku
m/v (...) na stanowisku starszego marynarza. Podał, że (...)udzielały urlopów bezpłatnych i pracownicy zwracali się
do uprawnionej Agencji (...)albo do Agencji z siedzibą w W., jako jedynie uprawnionej ,za pośrednictwem której
istniała możliwość zatrudnienia pracownika u armatora zagranicznych linii morskich. Tylko te dwie Agencje posiadały
zabezpieczenie Ministra Żeglugi w zakresie wysyłania pracowników w żegludze międzynarodowej. Wnioskodawca
wskazał ,że podejmując zatrudnienie za pośrednictwem (...)Agencji w G.uzyskał zapewnienie o zachowanych
uprawnieniach przewidzianych dla pracowników zatrudnionych w (...). Wnioskodawca podejmując zatrudnienie za
pośrednictwem (...)Agencji w G.został zatrudniony na stanowisku marynarza. Pracował na jednostkach o napędzie
motorowym na statku przewoził ładunki masowe takie jak ruda, węgiel stal , była to mniejsza jednostka pływająca.
Natomiast druga jednostka była jednostką , która przewoziła materiały płynne i sypkie. Wnioskodawca będąc
zatrudniony u armatorów zagranicznych wykonywał te same czynności jakie wykonywał na statkach polskich.
Wnioskodawca wskazał ,że został skierowany przez Agencję (...) w G. za zgodą macierzystego zakładu pracy i
na zasadach przyjętych w uchwale Nr. 113 Rady Ministrów z dnia 4 czerwca 1976r. w sprawie zasad kierowania
specjalistów za granicą w ramach współpracy gospodarczej i naukowo – technicznej. Wnioskodawca podpisał umowę
o pracę z jednostką pośredniczącą w zawarciu kontraktu. W aktach osobowych wnioskodawcy znajduje się zawarta
umowa o pracę „ contract of employment” k-13 z dnia 11.06.1990r.
Jednostka pośrednicząca w zawarciu umowy (...) ( (...) Agencja w G.) zgodnie z zawartą umową pkt 3 i
następnych ,zobowiązała się do opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne , Fundusz Pracy na rzecz ZUS. Umowa
zawarta pomiędzy MAG , a wnioskodawcą została zawarta na mocy upoważnienia nr 17 Ministra Pracy i Polityki
Socjalnej z dnia 31.05.1990r. Zgodnie z zawartą umową z dnia 11.06.1990r. (...) kierował wnioskodawcę do pracy
za granicą i podjął się świadczenia na rzecz wnioskodawcy przez okres od 13.06.1990r. do 12.03.1991r. zgodnie z
paragrafem 3 usług ,z podjęciem przez wnioskodawcę pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego .Takie same
zasady obowiązywały przy zawarciu drugiej umowy w okresie od 09.07.1991r. do 14.10.1991r.
W aktach osobowych wnioskodawcy znajduje się zaświadczenie (...)Agencji w G.o wykonywaniu przez wnioskodawcę
pracy starszego marynarza za pośrednictwem (...)w G.u armatorów zagranicznych w/w okresach oraz ,że w okresach
wymienionych (...)Agencja w G.do 31.10.1991r. , a od 01.11.1991r. (...)Agencja w G.spółka z.o.o w G.jako jednostka
kierująca obywateli polskich do pracy za granicą – uiszczała na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki
na ubezpieczenie społeczne i wpłaty na Fundusz Pracy na konto MPiPS na zasadach i wysokościach określonych
ustawą z dnia 29.12.1989r. o zatrudnieniu ( DZ.U.75.poz.447 ze zm. ) i przepisami wykonawczymi do ustawy.
Wnioskodawca świadczył pracę za granicą na rzecz pracodawców zagranicznych na zasadach określonych uchwałą
nr.123 Rady Ministrów z dnia 03.09.1984r. w sprawie podejmowania pracy przez obywateli polskich za granicą ,za
które (...)Agencja w G.P.P – jako jednostka kierująca dokonywała wpłat na rzecz ZUS-u na podstawie paragrafu 6
uchwały nr 123.
Dowód : akta ZUS-u k-5,4 akt sprawy, akta osobowe wnioskodawcy , umowa o zatrudnienie – pracę k-13.
Praca wykonywana przez wnioskodawcę w /w okresach została wymieniona w wykazie A dział VIII poz.4 –
na stanowisku marynarza. Wnioskodawca wykonywał prace na statkach w żegludze międzynarodowej , prace
wymienione w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników
zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze do prac w szczególnych warunkach, których
wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Kwestią sporną było zatem ustalenie, czy wnioskodawca w spornych okresach pracował stale i w pełnym wymiarze
czasu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat.
Zdaniem Sądu odwołanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią przepisu art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku
przewidzianego w art. 32 jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 r.) osiągnęli okres zatrudnienia w
szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia
prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa
w art. 27, tj. 25 lat dla mężczyzn.
Emerytura powyższa przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia
wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem
Zakładu, na dochody budżetu państwa .
Z treści przepisu art. 32 wskazanej ustawy wynika zaś, że ubezpieczonym będącym pracownikami zatrudnionymi
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony
w art. 27 pkt 1. Wiek emerytalny o którym mowa, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których
przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. W rozpoznawanej sprawie
zastosowanie znajdują przepisy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego
pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze do prac w szczególnych
warunkach. Zgodnie ze wskazaną ustawą pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione
w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn oraz ma
wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.
Wnioskodawca będąc zatrudniony - od 13.06.1990r. do 05.03.1991r. i od 09.07.1991r. do 14.10.1991r. za
pośrednictwem (...) Agencji (...)na statkach armatorów zagranicznych ,wykonywał prace na stanowisku starszego
marynarza , które są wymienione w wykazie A dział VIII poz.4 w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego1983r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze do prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.
W aktach osobowych wnioskodawcy znajduje się zaświadczenie (...)Agencji w G.o wykonywaniu przez wnioskodawcę
pracy starszego marynarza za pośrednictwem (...)w G.u armatorów zagranicznych w/w okresach oraz ,że w okresach
wymienionych (...)Agencja w G.do 31.10.1991r. , a od 01.11.1991r. (...)Agencja w G.spółka z.o.o w G.jako jednostka
kierująca obywateli polskich do pracy za granicą – uiszczała na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki na
ubezpieczenie społeczne i wpłaty na Fundusz Pracy na konto MPiPS na zasadach i wysokościach określonych ustawą
z dnia 29.12.1989r. o zatrudnieniu (DZ.U.75.poz.447 ze zm.) i przepisami wykonawczymi .Wskazać należy, że składki
na ubezpieczenie społeczne opłacane były od dnia 1 stycznia 1985 r. na podstawie uchwały Rady Ministrów Nr 123
z dnia 3 września 1984 r. w sprawie zasad podejmowania pracy przez obywateli polskich za granicą u pracodawców
zagranicznych. Podstawą prawną skierowania wnioskodawcy do pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego w
powoływanych spornych okresach była obowiązująca wówczas uchwała Nr 113 Rady Ministrów z dnia 4 czerwca
1976 r. w sprawie zasad kierowania specjalistów do pracy za granicą w ramach współpracy gospodarczej i naukowotechnicznej (niepublikowana) i uchylona następnie przez powoływaną wyżej uchwałę Rady Ministrów Nr 123 z
dnia 3 września 1984 r. Składka za te okresy została opłacona, to są to okresy uważane za składkowe i podlegają
uwzględnieniu w stażu ubezpieczeniowym wnioskodawcy, skoro niewątpliwie wnioskodawca wykonywał w tych
okresach pracę w szczególnych warunkach, o której mowa w wykazie A dział VIII poz. 4, stanowiącym załącznik do
rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r.(vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 września 2010r.II UK 77/10.
Natomiast na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach osobowych wnioskodawcy, uznać należy ,że był to
okres zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Zgodnie bowiem z ustawą o zatrudnieniu z dnia 29 grudnia 1989r.
w rozdziale 6 - zatytułowanym zatrudnienie obywateli polskich za granicą u pracodawców zagranicznych oraz
zatrudnienie cudzoziemców w Polsce - art. 26 stanowi „ zatrudnienie obywateli polskich za granicą u pracodawców
zagranicznych jest realizowane na podstawie:
1)umów międzynarodowych,
2)umów zawartych przez upoważnione jednostki kierujące z obywatelami polskimi kierowanymi przez te jednostki
do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych,
3) umów zawieranych przez obywateli polskich z pracodawcami zagranicznymi.
Natomiast z treści art. 29 cyt. ustawy wynika, że jednostka kierująca, realizująca zatrudnienie
na podstawie umów, o których mowa w art. 26 pkt 2, jest obowiązana przekazywać:
1)na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składkę na ubezpieczenie społeczne za każdą osobę skierowaną do pracy
za granicą, wymierzoną od przeciętnego wynagrodzenia w wysokości przewidzianej dla pracowników zatrudnionych
w Polsce,
2)na Fundusz Pracy kwotę odpowiadającą 12% przeciętnego wynagrodzenia za każdy miesiąc trwania ubezpieczenia
społecznego osoby skierowanej do pracy za granicą w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenie
społeczne.
Powyższe okoliczności zaistniały w niniejszej sprawie.
Przeprowadzone postępowanie dowodowe w szczególności: akta osobowe wnioskodawcy i znajdująca się w nich
dokumentacja, oraz umowa o pracę k- 13 akt osobowych dały Sądowi możliwości ustalenia, iż wnioskodawca
wykonując prace na stanowisku marynarza wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy - pracę w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienioną w Wykazie w wykazie A dział VIII poz. 4 . Rozporządzenie
Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywał prace zaliczoną do prac w szczególnych warunkach, których
wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.
Mając na uwadze uznany przez organ rentowy okres pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w wymiarze 14
lat ,2 miesiące i 28 dni i okres którego nie zaliczył organ rentowy tj. to okres pracy wykonywanej za pośrednictwem
(...)Agencji w G.u armatorów zagranicznych w systemie kontraktowym w następujących okresach : od dnia
13.06.1990r. do 05.03.1991r. na statku m/v (...), oraz od dnia 09.07.1991r. do dnia 14.10.1991r. na statku m/v (...) na
stanowisku starszego marynarza , który Sąd uznał za udowodniony w zakresie wykonywania pracy wykonywanej w
szczególnych, uznać należy ,że wnioskodawca wykazał się wymaganym stażem pracy w szczególnych warunkach 15 lat .
Mając na uwadze powyższe okoliczności na podstawie art. 477 14§ 2 kpc, Sąd zmienił zaskarżoną decyzję organu
rentowego i przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury, od dnia (...) tj. od dnia ukończenia 60 lat.