DECYZJA Nr 62/ ŻG / 2014 - Wojewódzki Inspektorat Inspekcji

Łódzki Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi
ul. Gdańska 38, 90 – 730 Łódź
Łódź, dnia 11.07.2014 r.
.....................................................
(oznaczenie organu Inspekcji Handlowej)
Nr akt: ŻG.8361.77.2014
DECYZJA Nr 62/ ŻG / 2014
Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r.
o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 669) oraz art. 104
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2013,
poz. 267 ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi
wymierza
przedsiębiorcy Tomaszowi Kałużnemu
prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą „Szarlotka Cukiernia Tomasz Kałużny”
w Zgierzu przy ul. Witkacego 1 paw. 1
karę pieniężną w kwocie 1.018,00 zł (słownie: jeden tysiąc osiemnaście złotych) z tytułu
wprowadzenia do obrotu handlowego 29 partii wyrobów cukierniczych bez opakowań
jednostkowych wartości łącznej 1.018,47 zł nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi
na niepodanie w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub
w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom:
nazwy albo imienia i nazwiska producenta wbrew postanowieniom zawartym w § 17 ust.
1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie
znakowania środków spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r. poz. 774) dla 29 partii wartości
1.018,47 zł,
nazwy środka spożywczego wbrew postanowieniom zawartym w § 17 ust. 1
rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie
znakowania środków spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r. poz. 774) dla 12 partii wartości
339,26 zł,
wykazu składników wbrew postanowieniom zawartym w § 17 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków
spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r. poz. 774) dla 10 partii wartości 365,46 zł.
informacji o składnikach alergennych (gluten, jaja, mleko i produkty pochodne, orzechy)
obecnych w gotowym środku spożywczym wbrew postanowieniom zawartym w art. 14
rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia
2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie
1
bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. s. 1 ze zm.) dla 10 partii wartości
365,46 zł.
Uzasadnienie
W dniach od 27 marca 2014 r. do 01 kwietnia 2014 r. na podstawie upoważnienia
Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.77.2014 z dnia
27.03.2014 r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi
przeprowadzili kontrolę w cukierni zlokalizowanej w Zgierzu przy ul. Witkacego 1 paw. 1,
należącej do Tomasza Kałużnego, wykonującego działalność gospodarczą pod nazwą „Szarlotka
Cukiernia Tomasz Kałużny”. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1 - 3
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r.
w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem
paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt
(Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości
handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.), art. 24 ust.
1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1935/2004 z dnia 27 października
2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz
uchylającego dyrektywy 80/590/EWG (Dz. U. z 27.10.2004 s. 4 ze zm.) w związku z art. 3 ust. 1
pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tj. Dz.
U. z 2014 r., poz. 148) w obecności właściciela Tomasza Kałużnego.
W toku kontroli stwierdzono, że 29 partii wyrobów cukierniczych bez opakowań
jednostkowych deklarowanych w miejscu sprzedaży (na wywieszkach) bądź ustnie jako:
Mozart w cenie 29,00 zł za 1 kilogram (2,70 kg),
tort madagaskar w cenie 50,00 zł za 1 kilogram (1,00 kg),
tort tiramisu w cenie 39,00 zł za 1 kilogram (0,79 kg),
kremówka papieska w cenie 3,20 zł za sztukę (10 sztuk),
tortoletka mała w cenie 3,20 zł za sztukę (3 sztuki),
owocowy sen w cenie 24,00 zł za 1 kilogram (2,90 kg),
W-Z w cenie 2,90 zł za sztukę (16 sztuk),
W-Z cappuccino w cenie 2,90 zł za sztukę (7 sztuk),
omlet w cenie 2,90 zł za sztukę (3 sztuki),
rolada z bitą śmietaną w cenie 25,00 zł za 1 kilogram (0,79 kg),
czarny las w cenie 24,00 zł za 1 kilogram (3,98 kg),
tofiki w cenie 32,00 zł za 1 kilogram (1,42 kg),
papieska w cenie 22,00 zł za 1 kilogram (0,90 kg),
tort japoński w cenie 35,00 zł za 1 kilogram (1,11 kg),
kukułka w cenie 22,00 zł za 1 kilogram (2,20 kg),
jogurtowa w cenie 25,00 zł za 1 kilogram (0,61 kg),
kryształek w cenie 21,00 zł za 1 kilogram (1,68 kg),
hiszpańska kawa w cenie 22,00 zł za 1 kilogram (0,26 kg),
tiramisu w cenie 23,00 zł za 1 kilogram (1,76 kg),
beskidzkie w cenie 25,00 zł za 1 kilogram (0,98 kg),
belgijskie w cenie 25,00 zł za 1 kilogram (2,20 kg),
japońskie w cenie 24,00 zł za 1 kilogram (2,09 kg),
pijak w cenie 24,00 zł za 1 kilogram (1,75 kg),
2
hiszpański orzech w cenie 22,00 zł za 1 kilogram (1,80 kg),
toffi w cenie 24,00 zł za 1 kilogram (1,30 kg),
adwokat w cenie 22,00 zł za 1 kilogram (0,60 kg),
pomarańczowe w cenie 23,00 zł za 1 kilogram (0,71 kg),
sernik bambo w cenie 25,00 zł za 1 kilogram (0,52 kg),
bistro w cenie 24,00 zł za 1 kilogram (0,97 kg),
wartości łącznej 1.018,47 zł oznakowanych było niezgodnie z obowiązującymi przepisami.
Dokonane w toku kontroli oględziny miejsca sprzedaży wyrobów cukierniczych bez
opakowań wykazały, że dla:

29 partii (Mozart, tort Madagaskar, tort tiramisu, kremówka papieska, tortoletka mała,
owocowy sen, W-Z, W-Z cappuccino, omlet, rolada z bitą śmietaną, czarny las, tofiki,
papieska, tort japoński, kukułka, jogurtowa, kryształek, hiszpańska kawa, tiramisu,
beskidzkie, belgijskie, japońskie, pijak, hiszpański orzech, toffi, adwokat, pomarańczowe,
sernik bambo, bistro) wartości 1.018,47 zł w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej
danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio
konsumentom, nie podano nazwy albo imienia i nazwiska producenta co naruszało
§ 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007
r. w sprawie znakowania środków spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r. poz. 774) zwanego
dalej „rozporządzeniem w sprawie znakowania środków spożywczych”. Na podstawie
okazanych dowodów dostaw ustalono, że wyroby cukiernicze pochodziły z:
Zakładu Cukierniczego Janusz Chojecki, 96 – 100 Skierniewice, ul. Kilińskiego 18,
Przedsiębiorstwa Prywatnego Mariusz Kilian, 26 – 600 Radom, ul. Chrobrego
48/69, Zakład Produkcyjny 62 – 100 Wągrowiec, ul. Gnieźnieńska 70,
Firmy Cukierniczo – Handlowej, 90 – 045 Łódź, ul. Nawrot 74,
Cukierni „EDELL” Edyta Smolińska, 95 – 070 Rąbień ul. Okrężna 8/10,
PPHU „TE-DA” Cukiernictwo Teresa Deka, 95 – 015 Głowno, ul. Jesionowa 19A,
Przedsiębiorstwa Produkcyjno – Handlowo – Usługowego „REMMARCO” s.c.
Remigiusz Cieślewicz, Leszek Cieślewicz, 86 – 005 Białe Błota, ul. Przemysłowa 6.
 12 partii (tort Madagaskar, tort tiramisu, W-Z, W-Z cappuccino, omlet, rolada z bitą
śmietaną, papieska, tort japoński, kukułka, jogurtowa, kryształek, hiszpańska kawa,)
wartości 339,26 zł w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka
spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom, nie
podano nazwy środka spożywczego co naruszało § 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie znakowania środków spożywczych.
 10 partii (Mozart, tort Madagaskar, tort tiramisu, kremówka papieska, tortoletka mała,
owocowy sen, W-Z, W-Z cappuccino, omlet, rolada z bitą śmietaną,) wartości 365,46 zł.
w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny
sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom, nie podano wykazu
3
składników, co naruszało § 17 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie znakowania
środków spożywczych. W dniu 27 marca 2014r. w kontrolowanej placówce dostępne były
dla konsumentów tylko wykazy składników wyrobów cukierniczych pochodzących
z Przedsiębiorstwa Prywatnego Mariusz Kilian, 26 – 600 Radom, ul. Chrobrego 48/69,
Zakład Produkcyjny 62 – 100 Wągrowiec, ul. Gnieźnieńska 70 oraz z Przedsiębiorstwa
Produkcyjno – Handlowo – Usługowego „REMMARCO” s.c. Remigiusz Cieślewicz,
Leszek Cieślewicz, 86 – 005 Białe Błota, ul. Przemysłowa 6. Brak było natomiast
wykazów składników dla wyrobów cukierniczych pochodzących z Zakładu
Cukierniczego Janusz Chojecki, 96 – 100 Skierniewice, ul. Kilińskiego 18; Firmy
Cukierniczo – Handlowej, 90 – 045 Łódź, ul. Nawrot 74; Cukierni „EDELL” Edyta
Smolińska, 95 – 070 Rąbień ul. Okrężna 8/10; PPHU „TE-DA” Cukiernictwo Teresa
Deka, 95 – 015 Głowno, ul. Jesionowa 19A.
Ponadto w oparciu o przedstawione w toku kontroli wykazy składników
stwierdzono, że dla 10 partii wyrobów cukierniczych (Mozart, tort Madagaskar, tort tiramisu,
kremówka papieska, tortoletka mała, owocowy sen, W-Z, W-Z cappuccino, omlet, rolada z bitą
śmietaną,) wartości 365,46 zł. nie uwidoczniono dla konsumentów informacji o składnikach
alergennych (gluten, jaja, mleko i produkty pochodne, orzechy) obecnych w gotowym środku
spożywczym. Brak powyższych informacji w miejscu sprzedaży narusza przepisy art. 14
rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r.
ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski
Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa
żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. s. 1 ze zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 178/2002”.
Przepisy rozporządzenia 178/2002 nakładają na przedsiębiorcę obowiązek
uwzględniania w swojej działalności zapewnienia ochrony zdrowia i życia oraz interesów
konsumentów, co pozwoli konsumentom na dokonanie świadomego wyboru związanego ze
spożywaną żywnością. Środki spożywcze, które są wprowadzane do obrotu powinny spełniać
m.in. wymagania w zakresie jakości handlowej (jakość handlowa obejmuje również prezentację i
oznakowanie środków spożywczych). Podmioty działające na rynku spożywczym, muszą
zapewnić zgodnie z przepisami rozporządzenia 178/2002, by posiadana przez nich żywność
wprowadzana do obrotu była stosownie etykietowana lub oznakowana. W związku z tym, że
opisane wyroby cukiernicze były oferowane do sprzedaży bez opakowań, szczegółowy zakres
informacji podawanych w oznakowaniu tych środków spożywczych przeznaczonych
bezpośrednio dla konsumenta finalnego oraz sposób oznakowania musi być zgodny z przepisami
art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno –
spożywczych (Dz. U. z 2014 r. poz. 669) zwanej dalej „ustawą o jakości” w związku z art. 46
ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z
2010 r. nr 136, poz. 914 ze zm.) zwanej dalej „ustawą o bezpieczeństwie, żywności i żywienia”
wskazującym, że oznakowanie produktu nie może wprowadzać konsumenta w błąd co do
charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, metod
wytwarzania lub produkcji, a także z § 17 rozporządzenia w sprawie znakowania środków
spożywczych. W przypadku środków spożywczych bez opakowań wszelkie informacje dotyczące
środka spożywczego winny być podane w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego
środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom celem
właściwego poinformowania konsumenta finalnego o właściwościach danego środka
spożywczego. W celu zapewnienia wszystkim konsumentom bezpieczeństwa, szczególną uwagę
4
podczas zamieszczania informacji o produktach, przedsiębiorca winien zwrócić na składniki
alergenne (wskazane w załączniku nr 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków
spożywczych) obecne w produkcie, gdyż brak tej informacji może spowodować, iż produkt stanie
się niebezpieczny dla konsumentów nietolerujących bądź uczulonych na dany składnik. Należy
tu podkreślić, że art. 14 rozporządzenia 178/2002 wskazuje w:
ust. 2, że środek spożywczy jest uznawany za niebezpieczny jeżeli jest szkodliwy dla
zdrowia,
ust. 3, że podczas podejmowania decyzji, że dany środek spożywczy jest niebezpieczny
należy mieć na względzie informacje przeznaczone dla konsumenta, z uwzględnieniem
informacji na etykiecie oraz inne informacje zwykle dostępne dla konsumenta dotyczące
unikania konkretnych negatywnych skutków dla zdrowia związanych z daną żywnością lub
rodzajem żywności. W tym przypadku brak informacji o składnikach alergennych nie
pozwoli konsumentom uczulonym na gluten, jaja, mleko, orzechy uniknąć negatywnych
skutków związanych z danym środkiem spożywczym;
ust. 4 lit. c, że podczas podejmowania decyzji, że dany środek spożywczy jest niebezpieczny
należy mieć na względzie szczególną wrażliwość zdrowotną określonej kategorii
konsumentów, jeżeli środek jest przeznaczony dla tej kategorii konsumentów. W tym
przypadku brak informacji o składnikach alergennych wskazuje, że produkt ten
przeznaczony jest dla wszystkich konsumentów, w tym dla konsumentów o szczególnej
wrażliwości zdrowotnej, co powoduje że produkt może być niebezpieczny dla konsumentów
szczególnie wrażliwych na obecność w produkcie glutenu, jaj, mleka, orzechów,
ust. 8, że zgodność żywności ze szczegółowymi przepisami mającymi do niego
zastosowanie nie powinna powstrzymywać właściwych władz przed podjęciem stosownych
środków w celu nałożenia ograniczeń dotyczących wprowadzenia jej na rynek, jeżeli istnieją
podstawy, aby podejrzewać, iż mimo takiej zgodności, ten środek spożywczy jest
niebezpieczny. W tym przypadku żywność ta jest bezpieczna dla konsumentów nie
uczulonych na mleko, orzechy, gluten, jaja, zatem tylko podanie informacji o obecności
w gotowym produkcie składników alergennych zapewni bezpieczeństwo wszystkim
konsumentom.
Biorąc powyższe pod uwagę należało uznać, że wprowadzone do obrotu handlowego
wyroby cukiernicze zawierające składniki alergenne mogły być niebezpieczne dla osób
nietolerujących bądź uczulonych na gluten, mleko, jaja i orzechy, gdyż nie zostały one
poinformowane o alergenach, a tym samym o negatywnych skutkach dla zdrowia związanych
z daną żywnością lub rodzajem żywności.
Stwierdzone nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokole kontroli z dnia
27 marca 2014 r. (numer akt ŻG.8361.77.2014), zestawieniu artykułów żywnościowych
skontrolowanych pod względem oznakowania oraz na zdjęciach zrobionych w trakcie kontroli.
W trakcie kontroli zażądano oznakowania wyrobów cukierniczych zgodnie z obowiązującymi
przepisami oraz uwidocznienia informacji o składnikach alergennych występujących
w gotowych wyrobach.
5
W związku z wprowadzeniem do obrotu środków spożywczych nieodpowiadających
jakości handlowej w dniu 13 maja 2014 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie
administracyjne w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej wynikającej z art. 40 a ust. 1 pkt 3
ustawy o jakości. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz
o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do
zebranych dowodów i materiałów, lecz z tego prawa nie skorzystała. Jednocześnie poproszono
stronę o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2013. Przedmiotowe pismo
zostało przesłane na adres do doręczeń wskazany w Centralnej Ewidencji i Informacji
o Działalności Gospodarczej. W związku z nieobecnością adresata, zgodnie z art. 44 § 2 i 3
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2013,
poz. 267 ze zm.) zwanej dalej „kpa” Urząd Pocztowy Łódź 4 w dniu 15 maja 2014 r. (po raz
pierwszy) i w dniu 23 maja 2014 r. (po raz drugi) awizował przesyłkę poleconą. Przesyłka ta nie
została podjęta w terminie. Biorąc pod uwagę art. 44 § 4 kpa, który stanowi, iż doręczenie
uważa się za dokonane z upływem 14 dni od daty pierwszego zawiadomienia, należało uznać
dzień 29 maja 2014 r. za datę doręczenia stronie przedmiotowego pisma.
Ponieważ kontrolowany przedsiębiorca nie przesłał informacji na temat wielkości
obrotu w dniu 10 czerwca 2014 r. pismem numer ŻG.8361.77.2014 poinformowano stronę o
przedłużeniu terminu zakończenia toczącego się postępowania administracyjnego i ponownie
poproszono o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2013. Przedmiotowe pismo
zostało odebrane przez stronę w dniu 12 czerwca 2014 r..
W dniu 20 czerwca 2014 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej
w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strona podała wielkość obrotu za rok 2013.
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając
na uwadze powyższe ustalił i stwierdził.
Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia 178/2002 podmioty działające
na rynku spożywczym i pasz zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania
i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz
z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie
przestrzegania tych wymogów.
Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolnospożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli
w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe
wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez
producenta.
Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości przez jakość handlową należy
rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych,
fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy
oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania,
nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.
Wymagania w zakresie oznakowania środków spożywczych bez opakowań (w tym
wyrobów cukierniczych) zostały określone w § 17 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania
6
środków spożywczych. Przepis ten stanowi, że w przypadku środków spożywczych bez
opakowań oprócz nazwy środka spożywczego podaje się:
1) nazwę albo imię i nazwisko producenta;
2) wykaz składników;
3) klasę jakości albo inny wyróżnik jakości handlowej, jeżeli zostały one ustalone
w przepisach szczególnych wymagań w zakresie jakości handlowej poszczególnych
artykułów rolno – spożywczych lub ich grup albo jeżeli obowiązek podawania klasy
jakości handlowej albo wyróżnika wynika z odrębnych przepisów;
4) w przypadku produktów rybołówstwa (….);
5) w przypadku pieczywa – dodatkowo:
a) masę jednostkową,
b) informację „pieczywo produkowane z ciasta mrożonego” albo „pieczywo
produkowane z ciasta głęboko mrożonego” w przypadku zastosowania takich
procesów technologicznych.
Informacje, o których mowa w ust. 1, podaje się w miejscu sprzedaży na
wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym
bezpośrednio konsumentom (§ 17 ust 2 rozporządzenia w sprawie znakowania środków
spożywczych).
Zgodnie z art. 49 ust. 1 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia oznakowanie
środka spożywczego winno zawierać informacje istotne dla ochrony zdrowia i życia
człowieka, zaś art. 14 ust. 2 rozporządzenia 178/2002 stanowi, że środek spożywczy jest
uznawany za niebezpieczny, jeżeli uważa się, że jest szkodliwy dla zdrowia.
W załącznika nr 1 do rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych
zboża zawierające gluten (ust. 1), jaja i produkty pochodne (ust. 3), mleko i produkty
pochodne (ust. 7), orzechy (ust. 8) zostały wymienione jako składniki alergenne.
Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie
do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) środków spożywczych
nieodpowiadających jakości handlowej i na skutek przeprowadzonego postępowania wydał
decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod
uwagę:
1.
wysoki stopień szkodliwości czynu polegającego na niepodaniu w miejscu sprzedaży
środków spożywczych bez opakowań podstawowych informacji o produktach (nazwy
wyrobu, wykazu składników, nazwy producenta, składników alergennych), gdyż brak tych
informacji w istotny sposób naruszał interesy konsumentów, tym bardziej że przy
produktach bez opakowań konsument tylko w miejscu sprzedaży ma możliwość zapoznania
się z ich właściwościami. W tym przypadku takiej możliwości konsument był pozbawiony,
przez co mógł być wprowadzony w błąd i zakupić produkt niezgodny z jego oczekiwaniami,
a w przypadku osób nietolerujących bądź uczulonych na dany składnik mógł zakupić
produkt dla niego niebezpieczny. Konsument ma prawo do pełnej i rzetelnej informacji
o produkcie (bez podejmowania dodatkowych działań w celu uzyskania informacji), aby
7
podjąć właściwą decyzję podczas dokonywania zakupu i aby mieć gwarancję, że zakupiony
produkt jest dla niego bezpieczny;
2.
wysoki stopień zawinienia, gdyż wina za niedopełnienie obowiązku wynikającego
z przepisów prawa żywnościowego leżała wyłącznie po stronie kontrolowanego
przedsiębiorcy. To strona, jako podmiot działający na rynku spożywczym winna pozyskać
od producentów wszelkie informacje o produktach, w tym również informacje istotne dla
ochrony zdrowia i życia (takimi informacjami są bezwzględnie informacje o obecności
składników alergennych w gotowych wyrobach) i zamieścić je w miejscu sprzedaży
w sposób dostępny dla konsumentów. Przepisy prawa unijnego i krajowego nakładają na
przedsiębiorców obowiązek uwidaczniania w miejscu bezpośrednio dostępnym
konsumentowi informacji dotyczących nazwy środka spożywczego, wykazu składników,
nazwy producenta, a także informacji o składnikach alergennych obecnych w gotowym
produkcie. Strona jednak tego nie uczyniła co skutkowało wprowadzeniem do obrotu
wyrobów cukierniczych bez wymaganych oznaczeń. Kontrolowany przedsiębiorca jako
profesjonalista prowadzący działalność gospodarczą od 2008r (ustalono na podstawie wpisu
do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej) powinien znać przepisy
związane z wykonywaną działalnością i dołożyć wszelkich starań, aby oferowane do
sprzedaży środki spożywcze spełniały wymagania w zakresie jakości handlowej i były
bezpieczne dla wszystkich konsumentów;
3.
wysoki zakres naruszenia, bowiem zostały naruszone zarówno przepisy unijne jak i
przepisy krajowe mające na celu ochronę konsumentów. Należy tu podkreślić, że brak
informacji o obecności w gotowych wyrobach składników alergennych naruszał interesy
konsumentów nie tylko ze względu na ich prawo do pełnej i rzetelnej informacji o produkcie
mogące przesądzić o dokonanym przez nich wyborze, ale także ze względu na istotne
znaczenie pewnych informacji dla zdrowia;
4.
dotychczasową działalność przedsiębiorcy – z dokumentacji zgromadzonej przez
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany
przedsiębiorca po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy o jakości;
5.
niską wielkość obrotów podaną przez urząd skarbowy.
W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania,
a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5
ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości,
stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno - spożywcze nieodpowiadające jakości
handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej
uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu
(w tym przypadku … zł), lecz nie mniejszej niż 500,00 zł, a także z treści art. 17 ust. 2
rozporządzenia 178/2002 ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku
naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające,
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę
w wysokości 1.018,00 zł.
8
Pouczenie:
1.
Zgodnie z art. 127 § 1 i 2 kpa, art. 129 § 1 i 2 kpa stronom postępowania służy odwołanie od
niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie
(00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem
Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 – 730 Łódź, ul. Gdańska 38)
w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.
2.
Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strony są zobowiązane uiścić należność
pieniężną w wysokości 1.018,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji
Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP
O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania
w godz. 730 – 930 i 1330 – 1430 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 800 – 1000
i 1400 – 1500 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.
Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. „Ordynacja podatkowa” (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).
Łódzki Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej
Marek Jacek Michalak
........................................................................
(imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis)
Otrzymują:
1.
2.
Tomasz Kałużny
(…)
a/a
9