Cwiczenia 8,9
Transkrypt
Cwiczenia 8,9
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Sportu Powszechnego Zakład: Fitness i Sportów Siłowych Trening indywidualny w róŜnych etapach ontogenezy Osoby prowadzące przedmiot: 1. Aleksandra Zarębska, doktor- [email protected] Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Wydolność fizyczna młodzieŜy w wieku 15-18 lat Zajęcia nr: 8,9 Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Kolejne definicje wydolności Jest to zdolność do cięŜkiego lub długotrwałego wysiłku fizycznego, z udziałem duŜych grup mięśniowych, bez większych zmian homeostazy, po którego zakończeni następuje szybki powrót wskaźników fizjologicznych do wartości spoczynkowych. Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Czynniki warunkujące wydolność -Przemiany energetyczne (procesy tlenowe, beztlenowe i rezerwy energetyczne) -Poziom koordynacji nerwowo-mięśniowej -Termoregulacja i gospodarka wodno-elektrolitowa -Właściwości budowy ciała -Czynniki psychologiczne Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Rozwój układu oddechowego -W wyniku zmian strukturalnych przeobraŜeniom ulegają czynności układu oddechowego. Rozwój płuc oceniany jest na podstawie pojemności Ŝyciowej w stosunku do wysokości i masy ciała. -U młodzieŜy pojemność Ŝyciowa płuc jest znacznie większa niŜ u dzieci. W wieku 17 lat średnio wynosi ona – 3000-3400 ml. Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Rozwój układu oddechowego Z rozwojem funkcji oddechowych zmienia się kształt ścian klatki piersiowej – zwiększa się jej ruchomość, następuje rozwój mięśni międzyŜebrowych. Z wiekiem zmienia się zarówna częstość jak i głębokość oddechów. Ilość powietrza pobranego przy jednym oddechu wzrasta średnio u chłopców z 285ml w wieku 11,5 z lat do 410ml w wieku 17 lat a u dziewcząt odpowiednio z 280 do 310ml. Pobór O2 u dziewczyn osiąga maks. w wieku 15-16 lat a u chłop. w wieku 18-19 lat. Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Rozwój układu krąŜenia Układ krąŜenia rozwija się w ścisłym związku z układem oddychania, bowiem ich funkcje w dostarczaniu O2 do tkanek i wydalaniu CO2 są ogniwami tego samego procesu. Z wiekiem zmienia się biomasa i kształt serca (do 15-16 roku Ŝycia prawa komora zwiększa się 8-krotnie a lewa aŜ 13-krotnie). W związku z tymi zmianami wzrasta pojemność minutowa i wyrzutowa, obniŜa się częstość skurczów, rośnie ciśnienie tętnicze krwi. W wieku 5-17 lat spoczynkowa częstość tętna zmniejsza się z około 100 do 70-80 uderzeń na minutę. Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Zmiany w układzie krąŜenia i oddychania podczas wysiłku Udowodniono, Ŝe maksymalny pobór tlenu wzrasta u chłopców aŜ do osiągnięcia dojrzałości (18-21 lat) a potem stopniowo się zmniejsza. U dziewczyn z kolei spadek VO2max rozpoczyna się juŜ w momencie osiągnięcia dojrzałości płciowej (14-16 lat). Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Zmiany w układzie krąŜenia i oddychania podczas wysiłku Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Wentylacja płuc Maksymalna wentylacja płuc osiąga swoje ostateczne wielkości w końcowej fazie okresu rozwojowego. Pojemność Ŝyciowa płuc od okresu przedszkolnego do zakończenia dojrzewania zwiększa się od 1000 do 3000 ml, a całkowita ich pojemność od 1400 do 4500ml Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Zmiany….. W wieku dojrzewania zachodzi do znacznej poprawy procesów termoregulacji. Osobom w tym okresie poprawia się zdolność do utarty ciepła przez parowanie. WiąŜe się to z większa produkcją potu (a parowanie potu jest głownym procesem w oddawaniu ciepła podczas wysiłku). Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Zmiany….. Zwiększa się mozliwośc wykonywania wysiłkow beztlenowych z uwagi na wzrost aktywnośći enzymow glikolitycznych. PoniewaŜ w wczesniejszym okresie mniejsza masa ciała ograniczała moŜliwości do rozwijania wysokiej mocy beztlenowej. Z badan przeprowadzonych za pomocą testów Wingate oraz „siła-szybkość” wynika ze maksymalna moc stale wzrasta az do okresu dojrzewania, zarówno dla kończyn górnych jak i dolnych. Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Zmiany….. W okresie dojrzewania wyraźnie uwidaczniają się róŜnice w poziomie wydolności beztlenowej między chłopcami i dziewczętami. DuŜy wpływ ma na to : -Działanie hormonów, zwłaszcza testosteronu i hormonu wzrostu, - -wzrost masy mięśniowej, - większy udział włókien typu II, - -lepsza koordynacja nerwowo-mięśniowa. Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Wpływ treningu na organizm Trening VO2 max jest znacznie skuteczniejszy, gdy jest prowadzony po ukonczeniu okresu dojrzewania. JednakŜe wiek skok pokwitaniowego jest uwazany przez wielu autorów za krytyczny okres kształtowania wydolności tlenowej, pozwalajacy na uzyskanie VO2 max. Efektywność treningu chłopcow jest ścisle powiązana z stopniem dojrzałosci płciowej. Jest ona m.in. Skutkiem zwiekszonego wydzielania hormonu wzrostu i testosteronu Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Wpływ treningu na organizm Trening u dziewcząt moŜe powstrzymać spadek, a u chłopców podwyŜszyć maksymalny pobór tlenu. Świadczy to o dobrym funkcjonowaniu układów krąŜenia i oddychania co umoŜliwia wykonywanie wysiłkow submaksymalnych z mniejszym zmęczeniem. Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja 200 Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja Bibliografia 1.Jaskólski A, Jaskólska A2006 Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego z zarysem fizjologii człowieka. Wrocław : Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego, 2.Kubica R.1995 ,Podstawy fizjologii pracy i wydolności fizycznej: skrypt dla studentów Akademii Wychowania Fizycznego/ Kraków: Wydawnictwo. AWF, 3.Rogowska E, 2010 Wpływ aktywności fizjologicznej na poziom rozwoju biologicznego i sprawności fizycznej dzieci i młodzieŜy w wieku 10-19 lat Gdańsk: Wydawnictwo uczelniane Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu, Materiały informacyjne dla studentów AWFiS kierunku Turystyka i Rekreacja