9 Plan Odnowy Stare Rochowice III 2010

Załącznik
do Uchwały nr XLIV/315/10
Rady Miejskiej w Bolkowie
z dnia 26.03.2010r.
PLAN ODNOWY
MIEJSCOWOśCI
MIEJSCOWO CI
STARE ROCHOWICE
20102010- 2016
Opracowano:
Urząd Miejski
w Bolkowie
1
SPIS TREŚCI
WSTĘP ..................................................................................................................................... 3
1. Charakterystyka miejscowości..................................................................................................................... 5
1.1. Ogólne informacje o Starych Rochowicach ................................................................................................ 5
1.2. Historia miejscowości ................................................................................................................................. 6
1.3. Klimat ......................................................................................................................................................... 9
1.4. Ludność .................................................................................................................................................... 10
2. Inwentaryzacja zasobów ........................................................................................................................... 11
2.1. Infrastruktura techniczna ......................................................................................................................... 11
2.2. Infrastruktura społeczna .......................................................................................................................... 12
2.3. Dziedzictwo kulturowe ............................................................................................................................. 12
2.4. Zasoby ludzkie .......................................................................................................................................... 14
2.5. Aktywność gospodarcza ........................................................................................................................... 14
2.6. Atrakcje turystyczne ................................................................................................................................. 15
2.7. Środowisko przyrodnicze.......................................................................................................................... 16
3. Ocena mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń ................................................................................ 17
3. 1 Analiza SWOT ........................................................................................................................................... 17
3.2. Wyniki analizy ........................................................................................................................................... 19
4. Wizje i cele rozwoju................................................................................................................................... 20
4.1. Wizja rozwoju miejscowości ..................................................................................................................... 20
4.2. Identyfikacja celów ................................................................................................................................... 21
5. Opis planowanych zadań ........................................................................................................................... 22
5.1. Zgodność z dokumentami strategicznymi wyższego rzędu ...................................................................... 22
5.2. Harmonogram realizacji zadań na lata 2010 – 2016 ................................................................................ 23
6. Wdrażanie i monitorowanie założeń Planu ............................................................................................... 25
6.1. Zarządzanie wdrażaniem Planu ................................................................................................................ 25
6.2. Monitorowanie osiąganych celów ........................................................................................................... 25
7. Teksty źródłowe ........................................................................................................................................ 26
Spis rysunków
Rysunek 1. Stare Rochowice na przedwojennej widokówce .................................................... 4
Rysunek 2. Stare Rochowice Plan wsi ...................................................................................... 5
Rysunek 3. Stare Rochowice na przedwojennej widokówce .................................................... 7
Rysunek 4. Stare Rochowice budynek stacji ............................................................................ 8
Rysunek 5. Stare Rochowice na przedwojennej widokówce .................................................... 9
Rysunek 6. Kościół pod wezwaniem Świętego Jana Chrzciciela ........................................... 13
2
Wstęp
R
ozwój oraz odnowa terenów wiejskich stanowi jedno z ważniejszych zadań
stojących przed Polską w czasach, gdy stara się zacieśniać związek z Unią
Europejską oraz zmniejszać dysproporcje w stosunku do innych państw członkowskich.
Głównym celem jest dążenie do zmniejszania różnic pomiędzy obszarami wiejskimi a
miejskimi.
Plan Odnowy Miejscowości w swym działaniu zakłada podejmowanie szeregu czynności
zmierzających
ku
rozbudowie
zaplecza
gospodarczego,
turystycznego,
wspierania
oraz propagowania walorów kulturowych, a przede wszystkim poprawy życia mieszkańców
terenów wiejskich.
Ważnym krokiem jest poprawa poziomu infrastruktury, dostępu do usług, a także
rozwijanie wszelkiego rodzaju funkcji gospodarczych oraz społecznych. Programy dotyczące
rozwoju wsi, tworzone przez Jednostki Samorządów Terytorialnych, w swych treściach
zakładają całkowitą spójność z założeniami Unii Europejskiej dotyczącymi rozwoju
tak kraju, jak i regionu. Wszelkie działania za cel obierają sobie rozwój tożsamości danej
społeczności, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich. Mają
również w zasadniczy sposób wpływać na zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej wsi.
Plan Odnowy Miejscowości został zaplanowany na lata 2010 – 2016. W tym czasie
podejmowane będą kroki inwestycyjne zmierzające ku zaplanowanym celom i priorytetom
rozwojowym. Etap realizacji zadania poprzedzony zostanie przygotowaniem niezbędnych
jego opisów, wszelkich uzasadnień, opracowania zakresu rzeczowego, ustaleniem kosztów i
terminów realizacji prac. Tak sporządzone plany przedstawione zostaną w trakcie
odbywających się zebrań wiejskich.
Sporządzenie i zaakceptowanie Planu Odnowy Miejscowości stanowi niezbędny
warunek przy aplikowaniu o środki finansowe w ramach Programu Rozwoju Obszarów
Wiejskich 2007 – 2013, w ramach którego pomocą finansową objęte zostaną:
Budowa, remont oraz wyposażenie obiektów:
• Pełniących funkcje społeczno – kulturalne, rekreacyjne, sportowe, publiczne
• Służące promocji obszarów wiejskich, propagowanie i zachowanie dziedzictwa
historycznego i kulturowego
• Kształtowanie obszarów przestrzeni publicznej
3
• Budowa, modernizacja i remont infrastruktury turystycznej
• Konserwacja lokalnych pomników historycznych , zabytków oraz miejsc pamięci
Struktura planu zawiera następujące elementy wynikające z logiki programowania:
diagnozę sytuacji społeczno – gospodarczej wsi;
analizę SWOT;
wizję rozwoju wsi;
priorytety i działania;
sposoby wdrażania i monitorowania.
Opracowany Plan Odnowy Miejscowości jest dokumentem otwartym, w związku z czym
może ulegać zmianom w zależności od zaistniałych potrzeb społecznych, finansowych oraz
dostępności do funduszy Unii Europejskiej.
Rysunek 1. Stare Rochowice na przedwojennej widokówce
4
1. Charakterystyka miejscowości
1.1. Ogólne informacje o Starych Rochowicach
S
tare
Rochowice
położona
w
to
wieś
województwie
dolnośląskim, powiecie jaworskim, Gminie
Bolków, w południowej części Grzbietu
Wschodniego
Gór
Kaczawskich.
Usytuowana jest ok. 0,5 km od szosy Nr 3
z Bolkowa do Jeleniej Góry. Zwarta
zabudowa wsi ciągnie się ok. 3,3 km na
wysokość ok. 340 – 430 m. Dolna jej część
zajmuje
w zakolu
lekko
podmokłe
nieczynnej
z Marciszowa
do
linii
Jaworzyny
obniżenie
kolejowej
Śląskiej.
Górna przebiega przez malowniczą dolinę
potoku pomiędzy Skibą, a masywem
Wilkonia. Przez całą wieś prowadzi lokalna
szosa z Bolkowa do Płoniny. Około 600 m
na północ od wsi, w małej dolinie
położonej
w
zakolu
linii
kolejowej,
znajdują
się
ujęcia
słynnych
wód
glauberskich, których historia odkrycia
sięga XIV wieku.
Rysunek 2. Stare Rochowice Plan wsi
5
1.2. Historia miejscowości
S
tare Rochowice uznawane były za jedną z większych i bogatszych posiadłości w
tej części gór Kaczawskich. Ich historia jest jednak znana dość słabo, gdyż
pomimo szlaku wiodącego z Bolkowa do Płoniny osiedle leżało na uboczu. 1 września 1203 r.
książę Śląska Henryk I Legnicki zwany Brodatym, podarował Cystersom z Lubiąża ziemię
między górnym brzegiem Nysy Szalonej, a górnym biegiem Kaczawy. W ten sposób powstała
osada.
Od końca XIII w., wiódł tędy szlak do Zgorzelca przechodzący przez Lubań, Gryfów
Śląski i Jelenią Górę.
Wieś znana była już od roku 1325, natomiast wzmianki o jej dolnej części odnotowane
zostały nieco wcześniej, bo przed 1307 rokiem pod łacińską nazwą Pratum – Łąka. Dobra
początkowo należały do zamku znajdującego się w Płoninie, należącego do rodu von
Zedlitzów i dopiero później w czasach reformacji stały się siedzibą odrębnego majątku. W tym
czasie mieszkańcy wioski przeszli na protestantyzm i przejęli znajdujący się tu kościół
parafialny, który został rekatolicyzowany dopiero 1.02.1654 roku.
W czasach wojny 30-letniej i po dewastacji rejonu dokonanej przez Szwedów, nastąpiła
zmiana właścicieli – posiadaczami stali się hr. von Kurschwandtowie, którzy dokonali
rozbudowy dworu. W 1726 roku z majątku płacono 1.283 talary podatków, a chłopi płacili z
części wiejskiej 1.170 talarów, co wskazywało na fakt, iż była to jedna z najbogatszych
posiadłości znajdujących się na obszarze Gór Kaczawskich. W 1726 roku we wsi wzniesiono
szkołę i kościół ewangelicki. W 1765 roku wartość majątku szacowano na 24.400 tys. talarów.
W 1770 r. Stare Rochowice przeszły pod panowanie rodziny von Hoyos. Pod rządami
Fryderyka II króla Prus hrabina Schlabrendorf, z powodu tzw. „małego kłusownictwa” musiała
przystąpić do osiedlenia protestantów, którzy ze względu na swoje wyznanie, po Wojnach
Śląskich musieli wyjść z Czech. W ten sposób powstały Nowe Rochowice, które są dziś
odrębnym sołectwem..
6
Rysunek 3. Stare Rochowice na przedwojennej widokówce
W Starych Rochowicach mieszkało 17 kmieci, 97 zagrodników i 14 chałupników oraz
14 rzemieślników, co wskazywało na rolniczy charakter wsi, w odróżnieniu od sąsiednich osad
o słabo rozwiniętym rzemiośle. Mieszkańcy zajmowali się uprawą ziemi, a także pracą w
kamieniołomach Häderei, Alexerei, Hampelei i Töppich. Wieś była również znana z licznych
sadów owocowych.
W 1840 roku Stare Rochowice liczyły już 131 domów, 2 kościoły, pastorówkę, przy
której działała wytwórnia igieł, 2 folwarki, 3 młyny wodne, 2 wapienniki i 3 gospody. Do 1870
roku wioską władał komornik z Wiednia hr. Rudolf von Hoyos- Sprinzenstein. W tym czasie
otrzymała ona status uzdrowiska w budowie, chociaż nigdy do żadnych prac budowlanych nie
doszło, a dolną część zaczęto nazywać Bolkowem – Zdrojem.
Ok. 1899 r. powstała, prowadząca do stacji kolejowej w Rochowicach, kolejka linkowa
z Mysłowa, służąca do transportu materiału skalnego. To właśnie na tej stacji
kończyła się napowietrzna linia towarowa z Mysłowa.
7
Rysunek 4. Stare Rochowice budynek stacji
Znajdował się tu duży budynek do przeładunku kamienia na wagony kolejowe. Dzisiaj
po kolei napowietrznej pozostały tylko betonowe fundamenty drewnianych słupów nośnych.
Obecnie linia kolejowa nie jest używana.
W latach dwudziestych w Starych Rochowicach znajdowało się małe uzdrowisko, które
przestało istnieć ze względu na niemożność konkurencji w stosunku do słynnych kurortów
znajdujących się w Karlowych Varach i Mariańskich Łaźniach, gdzie występowały wody
podobnego typu.
Po II wojnie światowej, w czerwcu 1946 r. rozpoczęto wysiedlenia mieszkańców wsi,
około 200 osób dotarło wtedy w okolice Borken w Niemczech, a następnie 30 września 1946
r.; przesiedlono 250 osób na teren Brunszwiku. Trzeci etap wysiedleń ze Starych Rochowic
miał miejsce w czerwcu 1947 r. wysiedlono wtedy 200 osób na tereny radzieckiej strefy
okupacyjnej.
Do ważniejszych zabytków Starych Rochowic należą kościół filialny pw. św. Jana
Chrzciciela wybudowany w XV w., przebudowany w XVIII i XIX w., o konstrukcji
jednonawowej, z wieżą, prezbiterium na planie kwadratu o krzyżowo-żebrowym sklepieniu. W
kościele zachowały się: ambona z XVII w. i barokowy ołtarz, cmentarz przykościelny wraz z
8
dawną plebanią. Na uwagę zasługuje również późnobarokowy pałac z XVIII wieku, a także
oficyna pałacowa i budynek gospodarczy znajdujący się na terenie późniejszego PGR.
1.3. Klimat
K
limat Starych Rochowic nie różni się od klimatu miejscowości położonych w
sąsiadujących pasmach górskich. Wioska położona jest w strefie łagodnego
klimatu podgórskich nizin i kotlin, przechodzącego w ostry klimat górski. Okres wegetacji jest
krótszy niż na równinnych terenach położonych na wschód od obszaru gminy.
Najpowszechniejsze są tutaj układy niżowe towarzyszące zarówno ciepłym jak i chłodnym
frontom atmosferycznym. Średnia temperatura powietrza w styczniu nie przekracza -4°C - 6°C.
Suma opadów w ciągu roku nie przekracza 800 – 850mm. i jest zależna od wysokości
bezwzględnej.
Rysunek 5. Stare Rochowice na przedwojennej widokówce
9
1.4. Ludność
O
becnie Stare Rochowice zamieszkują 423 osoby.
Wśród mieszkańców wioski dominuje ludność w wieku 19 – 65. Grupa ta
stanowi 31,20% ogółu ludności. Dzieci do 7 roku życia stanowią 10,38% liczby ludności,
osoby w przedziale wiekowym 8 – 15 stanowią 8,73% ogółu ludności, osoby w wieku 16 – 18
lat stanowią 4% ludności,
natomiast osoby powyżej 60 roku życia stanowią 15,83%
mieszkańców Starych Rochowic.
Struktura wiekowa ludności Starych Rochowic przedstawiona została w poniższej
tabeli:
WIEK
LICZBA LUDNOŚCI
0-2
13
3
6
4-5
8
6
6
7
11
8-12
23
13-15
14
16-17
14
18
3
19-65
(mężczyźni)
132
19-60
(kobiety)
126
>65
(mężczyźni)
22
>60
(kobiety)
45
OGÓŁEM
423
Tab.1 – Struktura wiekowa ludności Starych Rochowic
10
2. Inwentaryzacja zasobów
2.1. Infrastruktura techniczna
R
ozbudowa infrastruktury technicznej odgrywa bardzo ważną rolę w poprawie
warunków życia mieszkańców obszarów wiejskich, sprzyja właściwemu
rozwojowi niemal wszystkich dziedzin życia gospodarczego i społecznego. Jej rozwój
powinien zmierzać w kierunku znacznego zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska
naturalnego.
Na podstawie analizy istniejącego stanu wyposażenia sołectwa w infrastrukturę
techniczną można stwierdzić, że jest ona na bardzo niskim poziomie. Potrzeby mieszkańców w
zakresie energetyki są zaspokojone w wystarczającym stopniu tak samo jak w zakresie
telekomunikacji. Na terenie miejscowości nie ma masztów telefonii komórkowej.
W miejscowości Stare Rochowice znajduje się bardzo słabo rozwinięta sieć
wodociągowa. Mieszkańcy zaopatrują się w wodę z istniejącego ujęcia, które wymaga
modernizacji oraz rozbudowy.
W Starych Rochowicach brakuje kanalizacji sanitarnej. Nieczystości odprowadzane są
do przydomowych szamb.
Ponadto wioska pozbawiona jest dostępu do sieci gazowniczej. Mieszkańcy używają
zastępczych środków takich jak olej opałowy, koks, węgiel, czy drewno, co źle wpływa na
środowisko naturalne wioski oraz jej okolic.
W miejscowości nie ma pełnej możliwości segregowania odpadów, co przejawia się
głównie brakiem odpowiedniej ilości kontenerów na szkło, czy plastik. Odpady z terenu
Starych Rochowic wywożone są przez wyspecjalizowaną firmę.
Gospodarstwa domowe nie są na stałe podłączone do globalnej sieci. Internet
dostarczany jest abonentom w Starych Rochowicach przez TP Neostradę i Netię. Nie ma
możliwości korzystania z zasobów Internetu w publicznym punkcie dostępu znajdującym się
11
we wsi lub jej pobliżu. Istnieją duże, niezaspokojone potrzeby mieszkańców w zakresie
stałego, taniego podłączenia do Internetu.
2.2. Infrastruktura społeczna
Podstawowym założeniem rozbudowy infrastruktury społecznej jest poprawa
warunków kształcenia oraz dostępu do wiedzy, usług medycznych i pomocy socjalnej oraz
pozostałych elementów sfery społecznej. Działając w ramach priorytetowych zadań niezwykle
istotne jest podnoszenie atrakcyjności wsi jako miejsca do inwestowania i przebywania. Na
obecnym etapie rozwoju społecznego i gospodarczego kwestia ta jest ściśle powiązana z
organizacją czasu wolnego oraz usług społecznych. W Starych Rochowicach znajduje się
niedawno częściowo wyremontowana świetlica wiejska . Dostępne jest również boisko do gry
w koszykówkę. Obiekty znajdują się w dolnej części wioski przy wjeździe do miejscowości od
strony Bolkowa.
2.3. Dziedzictwo kulturowe
W Starych Rochowicach zachowało się kilka obiektów zabytkowych godnych uwagi,
których stan jest jednak dość zły.
Najcenniejszym z nich jest zespół dworski, w skład którego wchodzą budynki
mieszkalne oraz zabudowania gospodarcze. Późnorenesansowy dwór wzniesiony został na
początku XVII w. przez rodzinę von Kurschwand. W latach 40 – tych XVIIIw. barokizowany.
Z tego okresu pochodzą tynki z ekspozycją części zachodniej skierowanej w stronę
nieistniejącego już parku. Pozostałe elewacje ozdobione zostały lizenami. Po obu stronach
wieży znajdują się czteroosiowe skrzydła, nad którymi wznosi się dwuspadowy dach. Okna
ozdobione są opaskami. Część pomieszczeń zachowała fragmenty pierwotnych sklepień
kolebkowych z lunetami.
W otoczeniu dworu wznosi się oficyna mieszkalna z XVIII., a także rozległa zabudowa
gospodarcza otaczająca rozległy dziedziniec.
12
W wiosce znajduje się również kościół filialny pw. Św Jana Chrzciciela. Wzniesiony
w XV w., po pożarze w XVIII w został gruntownie przebudowany i przybrał obecną formę.
Budowla odznacza się prostą bryłą, orientowaną. Nawa przykryta jest drewnianym stropem,
a nad dwuprzęsłowym prezbiterium znajduje się sklepienie krzyżowo – żebrowe. Przy osi
kościoła wznosi się kwadratowa wieża ozdobiona pseudoblankowaniem oraz iglicowym
hełmem. Przy zewnętrznej ścianie prezbiterium znajduje się kamienna figura Chrystusa
pochodząca z XVIII w. Wnętrze zdobią polichromowane ołtarze, drewniana ambona oraz
chrzcielnica pochodzące z XVII w, a także XVIII -wieczne drewniane rzeźby przedstawiające
postacie świętych.
Rysunek 6. Kościół pod wezwaniem Świętego Jana Chrzciciela
Do innych zabytków Starych Rochowic należy również założenie dworskie pochodzące
z 2 poł. XIX w. wraz z prawie kompletnym zespołem dawnej zabudowy, której główny
element stanowi okazałe zagrody. Najbardziej interesujące z nich to:
•
nr 7 - budynek mieszkalno-gospodarczy, murowany, z poł. XIX w.
•
nr 26 - budynek mieszkalny, murowano-szachulcowy przełomu XVIII –XIX w.
•
nr 30 - dawny młyn z poł. XIX w.
•
nr 53 - budynek mieszkalny z 2 poł. XIX w., dawny dom ludowy
13
•
nr 58 - budynek mieszkalno-gospodarczy , murowany, z poł XIX w.
•
nr 96 – budynek mieszkalny, murowany, z 2 poł. XIX w, przebudowany w poł.
XX w.
2.4. Zasoby ludzkie
W Starych Rochowicach oprócz Rady Sołeckiej i OSP funkcjonuje jeszcze Koło
Gospodyń Wiejskich oraz Kółko Rolnicze. Niedawno wyremontowana świetlica wiejska
stanowi doskonałe miejsce spotkań mieszkańców Starych Rochowic. Sprzyja organizowaniu
różnego rodzaju stowarzyszeń, a także kół zainteresowań będących sposobem miłego
i owocnego spędzania czasu wolnego. Jest to alternatywa dla innych form wypoczynku i ważna
forma integracji społeczeństwa.
Aktywne organizacje społeczne:
- Rada Sołecka
- Koło Gospodyń Wiejskich
- Ochotnicza Straż Pożarna
- Kółko Rolnicze
2.5. Aktywność gospodarcza
Na terenie Starych Rochowic nie mieszczą się siedziby żadnych firm zatrudniających
większą liczbę osób. W wiosce działa zakład kamieniarski, firma usługowa zajmująca
się montażem instalacji elektrycznych, zakład instalacyjno-budowlany. Ponadto znajduje
się tam zakład wulkanizacyjny, przedsiębiorstwo handlowe. Działa tu również jedno
gospodarstwo agroturystyczne. Słabo rozwinięta jest aktywność handlowo-usługowa - znajduje
się jeden sklep spożywczy i bar. Mieszkańcy wioski zajmują się rolnictwem, bądź dojeżdżają
do miejsc pracy mieszczących się w pobliskich miejscowościach: Jeleniej Górze, Bolkowie.
14
2.6. Atrakcje turystyczne
Stare Rochowice to sołectwo położone w malowniczym sąsiedztwie Gór Kaczawskich,
przez co posiada dużą wartość turystyczną. Nie
jest ona jednak w pełni wykorzystana
i zagospodarowana. Wioska stanowi wartościowy zespół krajobrazowo-architektoniczny
z zachowaną dawną zabudową.
Najważniejsze atrakcje Starych Rochowic to:
•
Kościół filialny pw. Jana Chrzciciela wybudowany w XV w., przebudowywany
w XVIII i XIX w. Jednonawowy, z wieżą, prezbiterium na planie kwadratu
o krzyżowo-żebrowym sklepieniu. W kościele zachowały się: ambona z XVII w.
i barokowy ołtarz.
•
Zespół dworski z początku XVII w.
•
Murowana oficyna mieszkalna wraz z zabudowaniami gospodarczymi z XVIII w.
•
Zabytkowy cmentarz okalający kościół
•
Dawna zabudowa wiejska.
•
Była plebania, obecnie dom mieszkalny.
•
Na terenie wsi znajduje się unikatowe źródło wody (zdrój św. Jadwigi).
Atrakcyjne położenie oraz bogactwo przyrodnicze Starych Rochowic sprawiają, że jest
to doskonałe miejsce do uprawiania turystyki tak pieszej, jak i rowerowej. Przez wioskę
przechodzi żółta trasa rowerowo-spacerowa prowadząca Szlakiem Zamków z Bolkowa do
Bolkowa
przez
wsie:
Wierzchosławice,
Stare
Rochowice,
Płonina,
Pastewnik
Górny,
Wierzchosławice. Powstanie trasy było możliwe dzięki funduszowi PHARE, przy pomocy
Euroregionu Nysa w 2004 roku. Celem projektu było stworzenie trasy, która umożliwia w
doskonały sposób poznanie walorów przyrodniczych i historycznych Gminy Bolków.
15
2.7. Środowisko przyrodnicze
Stare Rochowice leżą na terenie o złożonej budowie geologicznej. W górnej części
przeważającą część stanowią sylurskie łupki serycytowe i serycytowo – chlorynowo –
kwarcowe oraz ordowickie fyllity z kwarcytami. Na terenie wioski spotkać również można
staropaleozoiczne łupki zieleńcowe, kambryjskie łupki chlorytowo – serycytowe, permskie
mułówce i piaskowce czerwonego spągowca. Stare Rochowice to wioska posiadająca
niezwykłe bogactwo mineralne. Występują tutaj ałun potasowy, aktynolit, glaukofan, piryt,
albit, zeuneryt oraz uran. Duże znaczenie gospodarcze mają również dolomity wapieniste,
znajdujące się pomiędzy Mysłowem a Starymi Rochowicami. Szacuje się je ma ok. 63 mln.
ton.
Wieś otoczona jest przez użytki rolne przeznaczone na łąki oraz pastwiska. W okolicy
przeważają lasy świerkowe i świerkowo – bukowe. Pałac otoczony jest przez park o
powierzchni 2,8 ha.
Największym atutem Starych Rochowic jest występowanie wód glauberskich,
słynących ze swojego leczniczego działania głównie w gastrologii, chorobach układu
pokarmowego, zapaleniu dróg żółciowych, chorobach wrzodowych, stanach spastycznych i
nieżytowych jelita grubego, chorobach żołądka. Pod względem składu chemicznego wody te
przypominają szczawy występujące w Karlovych Varach i Vichy. Jest to woda
wodorowowęglanowo – siarczanowo – sodowo – wapieniowo, żelazista. Ponieważ tutejsze
wody charakteryzują się zmienną zawartością składników mineralnych odwiercono sześć
otworów stabilizujących.
Środowisko fauny i flory Starych Rochowic nie wyróżnia się spośród innych wiosek
znajdujących się w obszarze Gminy Bolków. Pojawiają się tu zwierzęta takie jak sarna, dzik,
bocian biały, dzięcioł, przepiórka.
Stare Rochowice posiadają znaczne walory krajoznawcze i malownicze położenie,
jednak nie odgrywają znacznej roli w turystyce. Przez wioskę nie prowadzą żadne oznakowane
szlaki turystyczne ani uczęszczane szosy.
16
3. Ocena mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń
3. 1 Analiza SWOT
•
SILNE STRONY
atrakcyjne położenie w malowniczej
okolicy, w urozmaiconym krajobrazowo
otoczeniu, wśród lasów.
•
lokalizacja na terenie sołectwa świetlicy
wiejskiej - ośrodka życia społecznego
•
bogata historia, znaczące walory
kulturowe - zachowane zabytki, ciekawe
miejsca, zachowany historyczny układ
przestrzenny, przyjazna skala
urbanistyczna, zachowane tradycyjne
budownictwo, okazy starodrzewia.
•
duża atrakcyjność zasobów
przyrodniczych w okolicy wsi, walorów
turystycznych, wypoczynkowych oraz
zasobów dziedzictwa kulturowego.
•
możliwość zagospodarowania terenu w
centrum miejscowości przy istniejącej
świetlicy.
•
walory krajobrazowe otoczenia oraz
niewielka skala miejscowości –
atrakcyjność osiedleńcza dla osób
zmęczonych życiem w dużym mieście.
•
korzystne warunki klimatyczne dla
zamieszkiwania i wypoczynku
•
SŁABE STRONY
niewystarczające zagospodarowanie
terenów położonych w centrum
miejscowości.
•
brak odpowiedniej do potrzeb
infrastruktury rekreacyjnej i sportowej dla
młodzieży.
•
peryferyjne położenie w stosunku do
ośrodka gminnego, brak dogodnej
komunikacji publicznej - daleko do
przystanków.
•
zły stan dróg lokalnych, brak chodników,
niewystarczające oświetlenie dróg.
•
brak odpowiedniej infrastruktury
turystycznej (oznakowania tras i miejsc
atrakcyjnych, brak tablic informujących o
miejscach wypoczynku, brak małej
gastronomii i miejsc noclegowych itp.).
•
niewystarczająca promocja walorów
miejscowości i jej otoczenia
•
słabo rozwinięta sieć wodociągowa i
kanalizacyjna
•
brak gazu
•
złe zagospodarowanie ściekami
gospodarczymi oraz komunalnymi
•
mała świadomość ekologiczna
mieszkańców; brak segregacji odpadów
•
duża ilość niezagospodarowanych
gospodarstw i budynków
17
SZANSE
•
•
wykorzystanie potencjału dziedzictwa
kulturowego i walorów przyrodniczych w
tym dla rozwoju turystyki.
istniejące obiekty i atrakcje turystyczne zabytkowa zabudowa wiejska,
starodrzew, kapliczka, zachowany układ
urbanistyczny
•
możliwość prowadzenia własnej
gospodarki ściekami i odpadami
•
stworzenie miejsca spotkań plenerowych
dla mieszkańców wioski; organizacja
imprez integrujących mieszkańców
•
•
ZAGROŻENIA
•
wzrost konkurencyjności.
•
odpływ młodzieży za pracą.
•
upadanie małych i drobnych gospodarstw
rolnych.
•
niewystarczające fundusze na dalszy
rozwój infrastruktury technicznej i
komunikacyjnej, a także na właściwe
zagospodarowanie terenów ważnych dla
wizerunku miejscowości i
funkcjonowania jej społeczności.
•
demoralizacja młodzieży
możliwość wznowienia ruchu kolejowego
turystycznego oraz osobowego
•
możliwość stworzenia atrakcyjnego
krajobrazowo, wygodnego i bliskiego
naturze miejsca zamieszkania w
przyjaznym środowisku społecznym.
brak stabilności w polityce wspierania
rozwoju obszarów wiejskich i gospodarki
rolnej.
•
starzejące się społeczeństwo wsi
•
wzrost bezrobocia
współpraca z gminą przy realizacji
strategii rozwojowej.
•
zubożenie części społeczeństwa
•
sprzyjająca polityka regionalna, w tym
adresowana do rozwoju obszarów
wiejskich.
•
•
niestabilność prawna
brak alternatywnych form spędzania
czasu wolnego przez młodzież
•
zwiększanie się dostępności do kapitałów
i środków pomocowych, w tym
pochodzących z Unii Europejskiej
•
promocja miejscowości, zachęcenie do jej
odwiedzania lub do zamieszkania w niej
•
organizacja działań na rzecz dzieci i
młodzieży np. warsztaty artystyczne, zajęcia
pozalekcyjne itp.
•
18
3.2. Wyniki analizy
Po przeprowadzeniu analizy SWOT zakładającej słabe i silne strony oraz szanse
i zagrożenia można wywnioskować, iż Stare Rochowice są wioską posiadającą bardzo dużo
możliwości sprzyjających dalszemu rozwojowi, które nie są jednak do końca wykorzystane.
Najistotniejszym atutem Starych Rochowic okazało się samo malownicze położenie
miejscowości, piękne, spokojne otoczenie z dala od uciążliwości miejskich i z dala
od ruchliwych tras komunikacyjnych, bliskość do większych miast, atrakcyjne krajobrazowo
i przyrodniczo środowisko
Wśród silnych stron znajdują się przede wszystkim korzystne warunki klimatyczne
sprzyjające mieszkaniu i wypoczynkowi w tej okolicy.
Słabością
Starych
Rochowic
jest
brak
komunikacji
publicznej
(autobusu),
co w znaczny sposób utrudnia mieszkańcom dojazd do pracy, sklepów czy ośrodków kultury.
W wiosce znajdują się drogi, które wymagają remontu i przebudowy, ze względu na ich złą
jakość jak i niewystarczającą szerokość.
Dużym problemem, który w zasadniczy sposób wpływa na stosunki społeczne jest brak oferty
z zakresu sportu, kultury i rekreacji – nie działają tu żadne stowarzyszenia ani organizacje
pomagające w procesie integracji i zagospodarowaniu wolnego czasu.
Szansą na poprawę warunków życia mieszkańców Starych Rochowic są fundusze oraz
dotacje pozyskiwane w celu dalszego rozwoju ze środków UE, jednak świadomość
mieszkańców dotycząca tego typu możliwości jest niewielka. Kluczem do odnowy i rozwoju
obszarów wiejskich jest dostrzeganie i wykorzystywanie wszystkich walorów miejscowości,
a także niwelowanie zagrożeń oraz słabości.
19
4. Wizje i cele rozwoju
4.1. Wizja rozwoju miejscowości
Stare Rochowice stanowią sołectwo, którego mieszkańcy bardzo chętnie angażują się
do wszelkich działań na rzecz swojej wsi oraz podejmują kroki zmierzające do jej dalszego
rozwoju. Mieszkańcy zgłaszają chęć udziału w różnego rodzaju warsztatach oraz szkoleniach
poszerzających ich wiedzę w zakresie zdobywania środków finansowych umożliwiających
poprawę warunków życia mieszkańców wsi, atrakcyjności miejscowości oraz polepszeniu jej
sposobu funkcjonowania. Według mieszkańców szansę na zwiększenie miejsc pracy stanowi
agroturystyka, która czerpiąc z zasobów ciszy oraz piękna środowiska naturalnego tych okolic
przyciągać będzie turystów uciekających przed hałasem wielkich miast. Poprawę warunków
stanowić ma również udoskonalenie gospodarowania odpadami.
W celu integracji mieszkańców Starych Rochowic zorganizowane zostanie miejsce
spotkań, gdzie będzie również możliwość organizowania większych imprez plenerowych,
kulturowych oraz rekreacyjno-sportowych. Niedawno wyremontowana i wyposażona świetlica
wiejska stanowić może miejsce spotkań i sposób wypełnienia czasu wolnego dzieci, młodzieży
czy też osób starszych.
Rozpowszechnianie i inwestowanie w życie kulturalne mieszkańców obszarów
wiejskich, tworzenie warunków do przekształceń w rolnictwie, rozwój wielokierunkowej
działalności gospodarczej oraz wyszukiwanie alternatywnych źródeł utrzymania wsi stanowią
główne cele rozwojowe. Nie tylko wpływają na poprawę warunków życia mieszkańców wsi,
ale również promują turystykę wiejską poprzez wykorzystanie potencjału przyrodniczego oraz
historycznego.
20
4.2. Identyfikacja celów
Cele strategiczne:
Wszelkie podejmowane inicjatywy mają na celu taki rozwój wsi, aby była ona
miejscem przyjaznym
dla mieszkańców i turystów, aby była przyjazna dla środowiska
naturalnego. Podstawowym celem jest stworzenie wsi zadbanej i uporządkowanej, barwnej i
kwitnącej, aktywnej i nowoczesnej, atrakcyjnej dla zamieszkania, wygodnej i bezpiecznej z
rozwiniętą infrastrukturą techniczną.
Cele operacyjne:
1. Rozwój infrastruktury społecznej
2. Poprawa świadomości mieszkańców w zakresie ochrony środowiska oraz
gospodarowania odpadami w sposób ekologiczny
3.
Skanalizowanie wsi
4. Wzrost zainteresowania turystyką na wsi (agroturystyka)
5. Wzrost integracji społecznej
6. Poprawa estetyki wsi
7. Doposażenie świetlicy oraz placu zabaw dla dzieci
8.
Zwiększenie stopnia zaangażowania mieszkańców w sprawy wsi
21
5. Opis planowanych zadań
5.1. Zgodność z dokumentami strategicznymi wyższego rzędu
Wszelkie zapisy zawarte w Planie Odnowy Miejscowości Stare Rochowice na lata
2010 – 2016 są zgodne z planami zawartymi w dokumentach dotyczących rozwoju Gminy
Bolków. Dokument ten jest zgodny z wszystkimi dokumentami wyższego rzędu a działania w
nim ujęte nie powodują negatywnych skutków wobec planów strategii wyższego rzędu.
Podstawowym odnośnikiem Planu Rozwoju Miejscowości Stare Rochowice jest Strategia
Rozwoju Gminy Bolków na lata 2004 – 2014. Działania w nim ujęte są zgodne z II oraz III
celem strategicznym opisanym w wyżej wymienionym dokumencie. Plan ten jest również
zgodny z powiatowymi i wojewódzkimi dokumentami strategicznymi, a także Narodowym
Planem Rozwoju na lata 2007 – 2013.
22
5.2. Harmonogram realizacji zadań na lata 2010 – 2016
L.p.
Nazwa zadania
1.
Modernizacja boiska
sportowego
2.
Wymiana i uzupełnienie
barierek na mostach
gminnych
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Urząd Miejski w Bolkowie,
Rada Sołecka, Mieszkańcy
Urząd Miejski w Bolkowie,
Rada Sołecka, Mieszkańcy
Poszerzenie mostu
wjazdowego na boisko
sportowe (ok.1m²)
Urząd Miejski w Bolkowie,
Rada Sołecka, Mieszkańcy
Modernizacja oświetlenia
drogowego
Urząd Miejski w Bolkowie
Budowa wiaty przystankowej
w górnej części Starych
Rochowic
Urząd Miejski w Bolkowie,
Rada Sołecka, Mieszkańcy
Remont i modernizacja dolnej
części świetlicy
Urząd Miejski w Bolkowie
Remont i modernizacja
świetlicy wiejskiej
Urząd Miejski w Bolkowie
Utwardzenie dróg
Gminnych, dojazdowych do
działek nr 300 310, 360,
377, 490, 359, 511.
Lata
Szacunkowy
Źródło
realizacji
koszt
finansowania
30.000,00zł
Budżet Gminy,
Program Rozwoju
Obszarów Wiejskich
Dokumentacja techniczna, Melioracja terenu,
Zasianie trawy, Zakup i montaż bramek,
Utwardzenie drogi dojazdowej
5.000,00zł
Środki z Funduszu
Sołeckiego, Budżet
Gminy
Wykonanie i montaż nowych barierek na mostach
gminnych/ między innymi na moście wjazdowym
do boiska
Budżet Gminy
Poszerzenie mostu o 1m² spowoduje usprawnienie
dojazdu na boisko i do znajdujących się tam
zabudowań
Podmiot realizujący
Urząd Miejski w Bolkowie
Opis zakresu zadania
2010-2013
2011-2015
2011-2015
10.000,00zł
Uzupełnienie brakujących lamp i utworzenie
nowego obwodu oświetleniowego na drodze nr 37
2011-2014
15.000,00zł
Budżet Gminy
2010
8.000,00zł
Budżet Gminy
Zakup i montaż wiaty
2010
50.000,00zł
Środki z Małej
Odnowy Wsi, Budżet
gminy
Odgrzybianie, odwodnienie, Wyremontowanie
sanitariatu, Zakup i montaż drzwi wejściowych
2011
50.000,00zł
Środki z Małej
Odnowy Wsi, Budżet
Gminy
500.000,00zł
Budżet Gminy,
Środki z
Terenowego
Funduszu Ochrony
Gruntów Rolnych
2010-2016
Wymiana okien i ocieplenie budynku
Przebudowa drogi prowadzącej do gruntów
rolnych. W zakresie: Utwardzenie warstwy
bitumicznej, wykonanie odwodnień
23
Lata
L.p.
Nazwa zadania
9.
10.
11.
Budowa placu zabaw dla
dzieci i młodzieŜy na działce
gminnej nr 187/1
Zagospodarowanie terenu
wokół świetlicy wiejskiej
Modernizacja i przebudowa
sieci wodociągowej i
kanalizacyjnej w
miejscowości Stare
Rochowice
Źródło
Opis zakresu zadania
realizacji
Przebudowa i utwardzenie
drogi nr 69
Szacunkowy
Podmiot realizujący
koszt
Urząd Miejski w Bolkowie
2010
Urząd Miejski w Bolkowie, Rada
Sołecka, Mieszkańcy
Urząd Miejski w Bolkowie, Rada
Sołecka, Mieszkańcy
165.000,00zł
2010-2013
60.000,00zł
2013-2015
50.000,00zł
finansowania
BudŜet gminy,
Terenowy Fundusz
Ochrony gruntów
Rolnych
Środki z Funduszu
Sołeckiego, BudŜet
Gminy, Program
rozwoju Obszarów
wiejskich
Środki z Funduszu
Sołeckiego, BudŜet
Gminy
BudŜet Gminy
Urząd Miejski w Bolkowie
2010-2015
11.500.000,00zł
Środki UE
12.
13.
Zamontowanie tablic
ogłoszeniowych
2011
Urząd Miejski w Bolkowie, Rada
Sołecka
Wykonanie odwodnienia, Utwardzenie, PołoŜenie
warstwy bitumicznej
Wyrównanie terenu, Usunięcie drzew, Zasianie
trawy, Wykonanie ogrodzenia, Zakup i montaŜ
wyposaŜenia placu zabaw, Utworzenie miejsca na
ognisko, Posadzenie krzewów i drzewek
Wyrównanie i utwardzenie terenu, Utworzenie
parkingu na potrzeby uŜytkowników świetlicy
Modernizacja i rozbudowa sieci wodociągowej,
przyłączy, MontaŜ urządzeń pomiarowychmontaŜ nowych wodomierzy oraz wymiana
istniejących, Budowa nowego ujęcia wody w
Starych Rochowicach, Budowa sieci kanalizacji
sanitarnej- grawitacyjnej i ciśnieniowej wraz
z przepompowniami ścieków, Budowa
przykanalików sanitarnych
1.000,00zł
BudŜet gminy
Zakup i montaŜ tablic
24
6. Wdrażanie i monitorowanie założeń Planu
6.1. Zarządzanie wdrażaniem Planu
Jednostką, która ponosi odpowiedzialność za wykonanie Planu Odnowy Miejscowości
Stare Rochowice jest nieformalna grupa, w skład której wchodzą mieszkańcy wioski,
Członkowie
Rady
Sołeckiej
wraz
z
sołtysem,
przedstawiciele
lokalnych
władz
samorządowych. Głównym zadaniem grupy jest koordynowanie, monitorowanie, a także
realizowanie przyjętego Planu. Stanowi on dokument otwarty, tzn. może ulegać modyfikacjom
wynikającym ze zmian istotnych uwarunkowań zewnętrznych lub wewnętrznych, jedynie
jednak za zgodą i z udziałem społeczeństwa lokalnego.
6.2. Monitorowanie osiąganych celów
Wprowadzanie w życie Planu Odnowy Miejscowości Stare Rochowice wymaga
od jednostek organizacyjnych systematycznego kontrolowania osiąganych celów. Brak tego
jakże ważnego elementu może skutkować komplikacjami prowadzącymi do opóźnień
wykonywanych prac, a nawet ich odsunięcia w dłuższym przedziale czasowym. Za
rozwiązanie może posłużyć prowadzenie zorganizowanej i systematycznej
oceny postępu
prac, stopnia zaawansowania oraz czasu, w jakim zostały one wykonane. Jedynie praca nad
drobnymi
celami
operacyjnymi
może
zaowocować
osiągnięciem
założonego
celu
strategicznego, tym samym przesądzając o ostatecznym sukcesie.
25
7. Teksty źródłowe
1. Marek Stadnicki, Zamki, pałace i dwory powiatu jaworskiego, wyd. Muzeum
Regionalne w Jaworze, Jawor 2008.
2. Janusz Czerwieński, Dolny Śląsk przewodnik, Wrocław 2009
3. red. Marek Staff, Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. VI, wyd. I-Bis S.C.
26