informacje prasowe
Transkrypt
informacje prasowe
INFORMACJE PRASOWE Praga, 4 grudnia 2006 r. THIS INFORMATION IS NOT INTENDED FOR PUBLICATION OR DISTRIBUTION, DIRECT OR INDIRECT, IN THE UNITED STATES OF AMERICA, CANADA, JAPAN OR AUSTRALIA. // NINIEJSZA INFORMACJA NIE JEST PRZEZNACZONA DO PUBLIKOWANIA I ROZPOWSZCEHNIANIA, WPROST LUB BEZPOŚREDNIO, NA TERENIE STANÓW ZJEDNOCZONYCH AMERYKI, KANADY, JAPONII LUB AUSTRALII. NINIEJSZY KOMUNIKAT PRASOWY MA WYŁĄCZNIE CHARAKTER INFORMACYJNY. OPUBLIKOWANIE PROSPEKTU PO JEGO ZATWIERDZENIU PRZEZ STOSOWNY ORGAN NADZORCZY ZAPLANOWANO NA 4 GRUDNIA 2006 R., LUB NA DZIEŃ ZBLIŻONY DO TEJ DATY, NA STRONACH INTERNETOWYCH SPÓŁKI PEGAS NONWOVENS – WWW.PEGAS.LU I WWW.PEGAS.CZ. NINIEJSZY KOMUNIKAT PRASOWY NIE JEST OFERTĄ PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH W STANACH ZJEDNOCZONYCH ANI NA ŻADNYM INNYM TERYTORIUM. AKCJE SPÓŁKI PEGAS NONWOVENS SA NIE ZOSTAŁY I NIE ZOSTANĄ ZAREJESTROWANE ZGODNIE Z USTAWĄ STANÓW ZJEDNOCZONYCH O PAPIERACH WARTOŚCIOWYCH Z ROKU 1933, W BRZMIENIU OBOWIAZUJĄCYM, I POZA KILKOMA WYJĄTKAMI, WYODRĘBNIONYMI Z ZAKRESU WYMOGÓW DOTYCZĄCYCH REJESTRACJI, NIE MOGĄ BYĆ OFEROWANE LUB SPRZEDAWANE W STANACH ZJEDNOCZONYCH, PRZED ICH USTAWOWĄ REJESTRACJĄ. W STANACH ZJEDNOCZONYCH NIE ZOSTANIE PRZEDSTAWIONA ŻADNA OFERTA AKCJI SPÓŁKI PEGAS NONWOVENS SA. 1 INFORMACJE PRASOWE // PEGAS NONWOVENS SPIS TREŚCI 1. WSTĘP • Prezentacja spółki 2. HISTORIA FIRMY • Wstęp • Rozwój spółki w datach 3. MANAGEMENT SPÓŁKI • Profile członków managementu spółki 4. SIEDZIBA SPÓŁKI • Siedziba kierownictwa spółki • Zakład Bučovice • Zakład Přímětice 5. STRUKTURA SPÓŁKI • Obecna struktura spółki • Spółki produkcyjne • Struktura własnościowa 6. PEGAS W LICZBACH • Wyniki finansowe • Klienci • Pracownicy • Zakłady produkcyjne i wydziały • Zachęty inwestycyjne • Współpraca • Certyfikacja i ochrona środowiska 7. TECHNOLOGIE • Spunbond • Meltblown • SMS 8. PRODUKTY • Pegatex S • Pegatex S BICO • Pegatex SMS • Pegatex SMS BICO • Pegatex MICRO • Pegatex Meltblown • Pegas Agro 9. ZASTOSOWANIE • Aplikacje higieniczne • Branża medyczna i odzież ochronna • Rolnictwo • Przemysł meblowy i budownictwo • Filtracja, ścierki i sorbenty 2 WSTĘP Pegas Nonwovens, s. r. o., jest jednym z czołowych europejskich i światowych producentów włóknin na bazie polipropylenu i polietylenu. Spółka Pegas Nonwovens, s. r. o. (dawniej Pegas, a. s.) powstała w roku 1990 jako całkowicie nowa i wyłącznie czeska firma prywatna. Przedmiotem jej działalności praktycznie od samego początku była produkcja włóknin, pozostająca do chwili obecnej głównym zakresem jej działania. W skład Grupy Pegas wchodzi spółka macierzysta w Luksemburgu, spółka holdingowa w Republice Czeskiej i cztery spółki produkcyjne w Republice Czeskiej. Pod koniec czerwca 2006 r. firma stała się drugim pod względem wielkości europejskim producentem włóknin polipropylenowych i polietylenowych, wykorzystywanych w segmencie artykułów higienicznych i wyprodukowanych z zastosowaniem metody o nazwie „spunbond“. HISTORIA FIRMY • Wstęp Głównym przedmiotem działalności spółki Pegas Nonwovens praktycznie od momentu jej założenia w roku 1990 stała się produkcja włóknin na bazie polipropylenu, która do dzisiaj stanowi główny zakres produkcji tej firmy. Produkcję włóknin poszerzono w roku 2002 o produkcję włóknin bikomponentowych na bazie polipropylenu (PP) i polietylenu (PE). Od chwili założenia firma w istotny sposób się rozwinęła. Pierwszy zakład produkcyjny w Bučovicach (1992) został uzupełniony drugim zakładem produkcyjnym w Příměticach (1996). Równocześnie wybudowano siedzibę kierownictwa spółki w Znojmie. W siedzibie kierownictwa spółki działa pion ekonomiczny i handlowy oraz kierownictwo wykonawcze spółki. Obydwa zakłady, w Příměticach i Bučovicach, pełnią rolę jednostek produkcyjnych, zarządzanych z centralnej siedziby firmy. Całkowita zdolność produkcyjna firmy wynosi obecnie około 55 tysięcy ton włóknin. Pegas Nonwovens jest firmą zarządzaną wyłącznie przez czeski management, mający ogromne doświadczenia w dziedzinie produkcji i rozwoju włóknin. Wszyscy członkowie top managementu są już od kilku lat na stałe zatrudnieni w spółce PEGAS. W chwili obecnej firma jest kontrolowana przez fundusz private equity Pamplona Capital Partners I, LP, administrowany przez Pamplona Capital Management, LLP z siedzibą w Londynie. W listopadzie 2005 r. spółka holdingowa Pegas Nonwovens została zarejestrowana w Luksemburgu jako spółka akcyjna (société anonyme) pod pierwotną nazwą Pamplona 3 PE Holdco 2, S.A. Spółka ta sprawuje, za pośrednictwem w stu procentach zależnej spółki CEE Enterprise, a. s., spółkę holdingową złożoną z czterech spółek produkcyjnych w Republice Czeskiej, a mianowicie Pegas Nonwovens s. r. o., Pegas-DS, a. s., Pegas-NT, a. s. i Pegas-NW, a. s. Na przyszły rok Pegas Nonwovens planuje otwarcie ósmej linii produkcyjnej i uruchomienie produkcji w nowej hali fabrycznej o łącznej wartości 1,2 miliarda koron na terenie zakładu w Příměticach, której całkowita zdolność produkcyjna wynosi ponad 15 tysięcy ton włóknin. Działalność komercyjna nowej linii powinna się rozpocząć pod koniec przyszłego roku. Nowa i nowoczesna linia produkcyjna pozwoli na zwiększenie produkcji ultralekkich produktów o wysokiej wartości dodanej. Historia spółki w datach 1990 Założenie spółki Pegas, a. s. 1992 Uruchomienie zakładu produkcyjnego w Bučovicach 1996 Uruchomienie zakładu produkcyjnego w Příměticach 1997 Wdrożenie systemu informatycznego SAP R/3. Wdrożony został system zarządzania jakością QMS zgodnie z EN ISO 9001 1998 Wybudowanie systemu zarządzania jakością QMS zgodnie z EN ISO 9001 1999 Wdrożenie systemu zarządzania środowiskiem EMS zgodnie z EN ISO 14001 2001 Wdrożenie nowej technologii produkcji włókien bikomponentowych 2002 Wdrożenie produktu mySAP APO (Advanced Planner & Optimizer) 2003 Certyfikacja zintegrowanego systemu zarządzania jakością i środowiskiem zgodnie z normami EN ISO 9001:2000 i EN ISO 14001:1996 przez spółki CQS i IQNet. 2005 Uruchomienie nowej technologii, opartej na systemie Reicofil® 4. Przygotowania do certyfikacji zgodnie z normą EN ISO 9004:2004 przez spółki CQS i IQNet 2005 Zmiana struktury własnościowej w spółce – przejęcie udziału większościowego przez fundusz private equity Pamplona Capital Partners I, LP 2006 Podjęcie decyzji o zainstalowaniu kolejnej linii produkcyjnej, wykorzystującej technologię Reicofil® 4. Uruchomienie zaplanowano na rok 2007 2006 Fuzja spółek Pegas, a. s. i Pegas Nonwovens, s. r. o. Spółka będąca następczynią – Pegas Nonwovens, s. r. o. 2006/2007 Wejście firmy na rynki kapitałowe w Republice Czeskiej i w Polsce 4 MANAGEMENT SPÓŁKI Dyrektor Dytektor Dyrektor Dyrektor Dyrektor Dyrektor Generalny Techniczny Handlowy Finansowy Produkcyjny Działu Personalnego i Prawnego Miloš Bogdan František Klaška František Řezáč Aleš Gerža Rostislav Vrbácký Lukáš Trávníček Profile Członków Zarządu spółki Miloš Bogdan, 43, Dyrektor Generalny Pegas Nonwovens, s. r. o. Został mianowany na stanowisko w 2006 r. Wcześniej, od roku 2000, obejmował to samo stanowisko w spółce Pegas, a. s. Pracuje na rzecz holdingu nieprzerwanie od jedenastu lat, począwszy od 1995 r., kiedy to rozpoczął pracę na stanowisku dyrektora zakładu produkcyjnego w Příměticach. Do 1995 r. pracował na stanowisku dyrektora produkcyjnego w czeskiej spółce UNEX, zajmującej się produkcją maszyn. Jest absolwentem Wyższej Szkoły Technicznej w Brnie (VUT Brno). Mówi biegle po angielsku. Jesienią 2003 r. ukończył specjalistyczny staż w Czech Business Representation w Brukseli (CEBRE), poświęcony problematyce zmiany uwarunkowań biznesu w związku z przystąpieniem Republiki Czeskiej do Unii Europejskiej. Ma wynikające z praktyki doświadczenia w kierowaniu najbardziej znaczącymi projektami inwestycyjnymi w firmie, związanymi głównie z jej rozwojem (kupno, budowa i rozruch nowych technologii, pomyślne wdrożenie zarządzania jakością zgodnie ze standardami ISO, analizy procesowe i optymalizacja procesów w spółce oraz projekty możliwej ekspansji spółki za granicą). W wolnym czasie zajmuje się sportem (rower górski, turystyka wodna, sporty zimowe) i inną aktywnością outdoorową. Jest żonaty i ma dwójkę dzieci. František Klaška, 49, Dyrektor Techniczny Pegas Nonwovens, s. r. o. Stanowisko to piastuje od 2001 r. W spółce działa od 1991 r. Do 2000 r. pełnił funkcję menedżera technologicznego, odpowiedzialnego za współpracę z dostawcami, wprowadzanie technologii produkcyjnych i ich wdrażanie do produkcji oraz kwalifikację produktów u kluczowych klientów. Od 2000 r., jako dyrektor techniczny Pegas Nonwovens, s. r. o., aktywnie uczestniczył w pracach nad rozwojem produktów, modyfikacją technologii i serwisu technicznego dla klientów. Jest absolwentem Wyższej Szkoły Technicznej w Brnie i mówi płynnie po niemiecku i angielsku. W 1999 r. pomyślnie zakończył studia MBA w Prague International Business School, broniąc przygotowanej pracy dyplomowej. Odbył cały szereg staży specjalistycznych u poszczególnych dostawców technologii (takich jak np. Reicofil, Nordson, Neumag, Rieter - Perfojet, Hills, Fleissner). 5 Jest członkiem zarządu Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Włókniny EDANA. W wolnym czasie uprawia sport (narty, piłka nożna, tenis). František Řezáč, 32, Dyrektor Handlowy spółki Pegas Nonwovens, s. r. o. Stanowisko to zajmuje od 2004 r. Pracuje w spółce od 1996 r., kiedy to rozpoczął pracę jako zakładowy prawnik, kierownik sekretariatu zarządu i dyrektor działu personalnego i prawnego firmy. Jest absolwentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Masaryka w Brnie. Mówi biegle po angielsku. W czasie wolnym zajmuje się sportem (narty, golf). Jest żonaty i ma córkę. Aleš Gerža, 33, Dyrektor Finansowy spółki Pegas Nonwovens, s. r. o. Został mianowany w 2000 r. Przez pięć lat, aż do 1999 r., pracował w spółce logistycznej Danzas w dziale controllingu finansowego. Ukończył Wyższą Szkołę Ekonomiczną i mówi płynnie po angielsku. Aleš Gerža spędza czas wolny z rodziną, jest żonaty i ma dwójkę dzieci. Rostislav Vrbácký, 43, Dyrektor Produkcyjny spółki Pegas Nonwovens, s. r .o. Został mianowany na stanowisko w 2001 r. Przed 1991 r, kiedy to rozpoczął pracę na stanowisku kierownika zmiany, następnie technologa, kierownika produkcji i wreszcie dyrektora zakładu Pegas, a. s. w Bučovicach, przez pięć lat działał w spółce zbrojeniowej Zbrojovka Brno. W najbardziej znanej czeskiej fabryce produkującej ciągniki Zetor pełnił funkcję technologa w procesie przygotowania produkcji silników. Jest absolwentem Wyższej Szkoły Technicznej w Brnie (VUT Brno). Mówi płynnie po niemiecku i po rosyjsku. W czasie wolnym zajmuje się sportami rekreacyjnymi – piłką nożną, narciarstwem i kolarstwem. Jest żonaty i ma dwie córki. Lukáš Trávníček, 33, Dyrektor Działu Personalnego i Prawnego Pegas Nonwovens, s. r. o. Został mianowany na stanowisko w 2004 r. Od 2000 r. działał w firmie doradczej PricewaterhouseCoopers i Landwell. Lukáš Trávníček ukończył Wydział Prawa na Uniwersytecie Zachodnioczeskim. Mówi biegle po angielsku. Jego specjalnością jest prawo handlowe, personalistyka i zasoby ludzkie, a także kompleksowe doradztwo w dziedzinie transakcji handlowych, takich jak fuzje przedsiębiorstw, zagraniczne projekty inwestycyjne i szczegółowe kontrole (due diligence). Jest zapalonym czytelnikiem, zaś wolny czas poświęca swoim dwóm córkom i aktywności outdoorowej. 6 SIEDZIBA SPÓŁKI • Siedziba kierownictwa spółki Pegas Nonwovens, s. r. o. Přímětická 86 669 04 Znojmo tel.: 00420 515 262 411 fax: 00420 515 262 511 www.pegasas.cz • Zakład Bučovice Pegas Nonwovens, s. r. o. Slovenská 999 685 01 Bučovice • Zakład Přímětice Pegas Nonwovens, s. r. o. Přímětice 372 669 04 Znojmo STRUKTURA SPÓŁKI Obecna struktura spółki Pegas Nonwovens SA CEE Enterprise, a. s. Spółki produkcyjne Pegas Nonwovens, s. r. o. Pegas-DS, a. s. Pegas-NT, a. s. Pegas-NW, a. s. Struktura własnościowa Spółka Pegas Nonwovens SA jest kontrolowana przez fundusz private equity Pamplona Capital Partners I, LP, administrowany przez Pamplona Capital Management, LLP z siedzibą w Londynie. W listopadzie 2005 r. spółka holdingowa Pegas Nonwovens została zarejestrowana w Luksemburgu jako spółka akcyjna (société anonyme) pod pierwotną nazwą Pamplona PE Holdco 2, S.A. Spółka ta sprawuje za pośrednictwem w stu procentach zależnej spółki CEE Enterprise, a. s., spółkę holdingową, złożoną z czterech spółek produkcyjnych w Republice Czeskiej, a mianowicie Pegas Nonwovens s. r. o., Pegas-DS, a. s., Pegas-NT, a. s. i Pegas-NW, a. s. 7 PEGAS NONWOVENS W LICZBACH Wyniki finansowe Pod koniec czerwca 2006 r. spółka Pegas Nonwovens uzyskała przychody w wysokości ogółem 60,065 mln euro, w porównaniu z 52,828 mln euro, jakie uzyskała pod koniec czerwca 2005 r. Całkowite przychody spółki osiągnęły pod koniec 2005 r. poziom 109,491 mln euro. W tym przychody spółki w Europie Środkowej i Wschodniej wyniosły pod koniec 2005 r. łącznie 43,415 mln euro. Drugim pod względem przychodów całkowitych terytorium była w 2005 r. Europa Zachodnia, która osiągnęła poziom 40,322 mln euro, a następnie Rosja, gdzie osiągnięto poziom 3,014 mln euro. Udział pozostałych rynków światowych w łącznych przychodach spółki zamknął się w łącznej kwocie 22,739 mln euro. Przeważająca część produkcji spółki wykorzystywana jest w segmencie artykułów higienicznych; pod koniec 2005 r. segment aplikacji higienicznych wygenerował ogółem 88,6 % z całkowitych przychodów spółki. Pozostała część produkcji, oznaczająca około 11,4 % łącznych przychodów, przeznaczona była do zastosowań innych niż artykuły higieniczne, a mianowicie dla medycyny i odzieży ochronnej, rolnictwa, przemysłu meblowego i budownictwa. W 2005 r. spółka Pegas Nonwovens wyprodukowała łącznie 51,267 ton włóknin, w porównaniu z 2,589 ton w roku 1992. Całkowita zdolność produkcyjna wynosiła na dzień 30.06.2006 r. 53 tysiące ton włókniny rocznie. Każda z siedmiu linii produkcyjnych pracuje w trybie ciągłym, za wyjątkiem regularnie zaplanowanych odstawień, podczas których przeprowadzana jest konserwacja i czyszczenie linii produkcyjnych, maszyn i pozostałych urządzeń. Klienci Portfel klientów spółki Pegas Nonwovens jest stały i obejmuje przede wszystkim kluczowe europejskie i światowe korporacje, prowadzące działalność w dziedzinie produkcji artykułów higieny osobistej. Do grona największych producentów artykułów higienicznych (jednorazowych pieluszek dziecięcych, artykułów higienicznych dla osób z problemami urologicznymi i produktów higieny osobistej dla kobiet) należą na przykład takie firmy jak 3M, Hartmann, HYGA, Johnson & Johnson, Kimberly-Clark, Ontex, Paper Pak, Procter & Gamble, SCA, Tyco i TZMO. Pegas Nonwovens dostarcza włókninę typu „spunbond” dla wielu z wyżej wymienionych producentów europejskich i światowych. Pracownicy Pegas Nonwovens prosperuje głównie dzięki umotywowanym pracownikom, co wiąże się ze stosunkowo wysokim poziomem zysku na jednego pracownika oraz ze wzrostem wydajności pracy. W wyniku ukierunkowanej na cel polityki personalnej fluktuacja pracowników waha się w granicach zaledwie 6 % rocznie. 8 Pod koniec czerwca 2006 r. Pegas Nonwovens zatrudniał ogółem 329 pracowników, w porównaniu z 300 pracownikami zatrudnionymi w roku 2001. Z całkowitej liczby pracowników firmy około 265 osób zatrudnionych jest w produkcji, natomiast pozostałe osoby to kierownictwo firmy, specjaliści (18) oraz pracownicy działu rozwoju i laboratoriów (46). Po uruchomieniu ósmej linii produkcyjnej, zaplanowanym przez firmę na 2007 r., ilość pracowników powinna wzrosnąć o około 50 osób i osiągnąć poziom mniej więcej 380 zatrudnionych. Przeciętne wynagrodzenie w Pegas Nonwovens jest przeciętnie o 50 % wyższe od przeciętnego wynagrodzenia na ziemi Vyškovskiej, na południowych Morawach. W przypadków stanowisk robotniczych (nie licząc kadry kierowniczej wyższego i średniego szczebla) przeciętne wynagrodzenie waha się w granicach 35 % powyżej ogólnokrajowej średniej. W latach 2001 - 2005 przeciętne wynagrodzenie wzrosło o 5,92 % osiągając poziom około 24 000 koron miesięcznie. Przeciętny wiek pracowników zatrudnionych w spółce wynosi około 37 lat. Zakłady produkcyjne i wydziały Pegas Nonwovens ma dwa zakłady produkcyjne w miejscowościach Bučovice i Přímětice w południowo-wschodnim obszarze Republiki Czeskiej, niedaleko Znojma. Odległość pomiędzy obydwoma zakładami wynosi 100 km. Pierwszy zakład produkcyjny w Bučovicach, który uruchomiono w 1992 r., wyposażony jest w trzy linie produkcyjne. Drugi zakład produkcyjny został wybudowany w Příměticach pod Znojmem i wyposażony w cztery linie produkcyjne. Kierownictwo spółki ma siedzibę w nowym budynku administracyjnym, usytuowanym niedaleko zakładu produkcyjnego w Příměticach. Wszystkie wydziały produkcyjne spółki powstały jako tzw. projekty typu „greenfield“ (na surowym korzeniu). Całkowita powierzchnia wszystkich terenów produkcyjnych spółki wynosi około 134 tysięcy m2, przy czym powierzchnia zabudowana wynosi około 53 tysięcy m2. Łączna wartość księgowa wszystkich nieruchomości będących własnością firmy wynosiła na dzień 30.06.2006 r. ogółem 23,44 mln euro. Oprócz siedmiu linii produkcyjnych spółka posiada także trzy linie wykończeniowe do ostatecznej obróbki włóknin. Dwie linie w Bučovicach umożliwiają na przykład cięcie i klejenie, natomiast trzecia linia w Příměticach pozwala na perforowanie włóknin na indywidualne życzenie konkretnego klienta. Spółka kładzie nacisk na dobre wykorzystanie surowca wejściowego. W tym celu każda z linii produkcyjnych wyposażona została w urządzenia pozwalające na recykling około połowy produktów odpadowych z produkcji włóknin. Zachęty inwestycyjne Pegas Nonwovens skorzystał w sumie trzykrotnie z systemu zachęt inwestycyjnych. W ramach programów na rzecz wspierania przemysłu i działalności gospodarczej, pośredniczących w dostępie czeskich przedsiębiorstw do dotacji z funduszy strukturalnych UE i z budżetu państwa i przyczyniających się do poprawy konkurencyjności firm i rozwijania środowiska biznesu, uzyskał kilkakrotnie wsparcie dla niektórych projektów związanych z rozwojem. W związku z programem zachęt inwestycyjnych Pegas Nonwovens, s. r. o. założył spółkicórki Pegas-DS, a. s., Pegas-NT, a. s. i Pegas-NW, a. s., którym na przestrzeni lat 1999 - 9 2005 udzielone zostały zachęty inwestycyjne w celu poszerzenia produkcji w postaci całkowitej lub częściowej obniżki podatku dochodowego oraz dotacji na stworzenie nowych miejsc pracy i rekwalifikacje. W przypadku spółki Pegas-DS, a. s. całkowita pomoc inwestycyjna osiągnęła poziom 50 %, tzn. 806 mln koron, w przypadku spółki Pegas-NT, a. s. 45 %, tzn. 375 mln koron, zaś w przypadku spółki Pegas-NW, a. s. 48 % z łącznej inwestycji w wysokości 1,075 mln koron, tzn. 573,6 mln koron z całkowitych kosztów na realizację projektów. Współpraca Pegas Nonwovens ściśle współpracuje z Uniwersytetem Technicznym w Libercu, głównie w dziedzinie rozwoju i badań oraz rekrutacji nowych pracowników. Spółka jest także aktywnym członkiem Europejskiego Zrzeszenia Producentów Włókniny EDANA. Certyfikacja i ochrona środowiska Spółka wybudowała system zarządzania jakością QMS zgodnie z EN ISO 9001 oraz system zarządzania środowiskowego EMS zgodnie z EN ISO 14001. Oba te systemy zostały z powodzeniem wdrożone i uzyskały certyfikację. System zarządzania jakością w sierpniu 1997 r. i system zarządzania środowiskowego w grudniu 1999 r. W związku z modyfikacją norm ISO rodziny 9001 w 2000 r. oraz z przeprowadzeniem zmiany organizacyjnej na dzień 1.05.2000 r., najpierw odbyła się częściowa przebudowa dotychczasowego systemu, a następnie podjęto decyzję o zintegrowaniu QMS i EMS w 2002 r. mając na uwadze dalszy, stopniowo realizowany cel poprawy efektywności procesów w firmie. 10 TECHNOLOGIE • • • Spunbond Meltblown SMS Technologia spunbond Istotą produkcji włókniny z zastosowaniem technologii spunbond jest bezpośrednie zwłóknianie granulatów polimerowych aż do uzyskania włókien bez końca (tzw. filamentów), tworzących następnie płaski wyrób włókienniczy. W ten sposób eliminuje się charakterystyczną dla pozostałych wyrobów włókienniczych wstępną produkcję włókien i ich przekształcanie w wyrób płaski dopiero na następnym etapie produkcji. Do produkcji tego typu włóknin stosujemy polipropylen (PP) - monowłókna, albo połączenie polipropylenu i polietylenu (PP/PE) – włókna bikomponentowe. Główne właściwości włóknin tego typu: • • • • zakres masy powierzchniowej: monowłókien 10 - 100 g/m2, włókien bikoponentowych 12 - 80 g/m2 równomierne rozmieszczenie włókien na płaskim wyrobie tekstylnym, decydujące o charakterystycznych wartościach parametrów, które w kierunku podłużnym i poprzecznym pozostają w stosunku ok. 2:1 wysoka ostateczna wytrzymałość wyrobu tekstylnego, spowodowana wysoką wytrzymałością włókien bez końca (filamentów) charakterystyczna cienkość poszczególnych filamentów może mieścić się w granicach od 0,9 do 3,5 Tden Pegas Nonwovens, s. r. o. z powodzeniem wprowadza na rynek nowy pod względem jakości rodzaj włókniny typu S (spunbond) i SMS (spunbond/meltblown/spunbond), złożonej z wielokomponentowych włókien syntetycznych - Pegatex® Bico C/S (Core/Sheath, rdzeń/osłona). Pegas Nonwovens, s. r. o. zaprezentowała powyższe, nowe pod względem jakości wyroby, produkowane z zastosowaniem technologii spunbond, jako jedna z pierwszych firm na świecie. Technologia meltblown Włókniny typu meltblown produkowane są z zastosowaniem jednej z najnowocześniejszych technologii światowych, opartej na patencie firmy Exxon. Podstawowym surowcem jest polipropylen. Możliwe jest wyprodukowanie włókniny: • • • • białej lub barwnej hydrofobowej lub hydrofilowej kalandrowanej (łączonej na gorąco) lub nie kalandrowanej z możliwością wyposażenia w długookresowy, stały ładunek elektrostatyczny Specyficzne cechy tych włóknin, polegające przede wszystkim na bardzo cienkich włóknach, zmiennej masie powierzchniowej i dużej powierzchni mierzalnej, gwarantują doskonałe właściwości filtracyjne, termiczno-izolacyjne i chłonne. Włókna mają nieokreśloną długość, przypadkowy kierunek, ich średnica zmienia się na całej długości. 11 Cechą charakterystyczną włókniny jest także mniejsza wytrzymałość na rozciąganie i niższa odporność na ścieranie. Włókniny wyprodukowane z zastosowaniem technologii meltblown wykorzystywane są jako materiały filtracyjne, sorbenty przemysłowe do wchłaniania substancji ropnych, oleju, roztworów wodnych itp. Technologia SMS (spunbond/meltblown/spunbond) W wyniku łączenia włóknin typu spunbond (S) i meltblown (M) otrzymuje się włókniny typu SMS (ich struktura składa się z dwóch warstw spunbond, pomiędzy którymi znajduje się meltblow) lub typu SSMMS (struktura składa się z trzech warstw spunbond, pomiędzy którymi znajdują się dwie warstwy meltblown). Powstała w wyniku tego włóknina kompozytowa ma doskonałe właściwości fizyczne (wytrzymałość, elastyczność, ścieranie, wtórne rozwłóknianie, wytrzymałość na zerwanie itp.) i doskonałe właściwości barierowe, zapobiegające przedostawaniu się drobnych cząstek i mikroorganizmów oraz agresywnych cieczy. Materiał kompozytowy SMS ma bardzo dobre właściwości hydrofobowe (wysoki słup wody) i nadaje się do wykorzystania w następujących dziedzinach: • • • • boczne taśmy barierowe do pieluszek dziecięcych robocza odzież ochronna w konstrukcjach masek ochronnych włókniny filtracyjne i separacyjne Wszystkie linie produkcyjne wyprodukowane zostały przez spółkę Reifenhäuser, będącą czołowym niemieckim producentem urządzeń do produkcji włóknin Reicofil. 12 PRODUKTY Pegatex® S - (spunbond) to włóknina wyprodukowana z zastosowaniem technologii spunbond (S) z polipropylenu. Jest dostarczana w różnych wersjach kolorystycznych. Podstawową cechą włóknin tego typu są właściwości barierowe, wykorzystywane do produkcji artykułów jednorazowego użytku. Ten typ włókniny ma wiele zastosowań, począwszy od produkcji artykułów higienicznych (pieluszki dziecięce, artykuły higieniczne dla kobiet, pieluchomajtki i wkłady dla osób z problemami urologicznymi), rolnictwa aż po budownictwo czy przemysł samochodowy. Zastosowanie produktu: • • • • Aplikacje higieniczne Medycyna i odzież ochronna Rolnictwo Przemysł meblowy i budownictwo Pegatex® S BICO - bikomponentowa włóknina, wyprodukowana za pomocą technologii spunbond BICO Reicofil ®3 z polipropylenu (rdzeń) i polietylenu (osłona). Polietylenowa osłona poszczególnych filamentów (włókien bez końca) powoduje, że wykonana włóknina ma bardzo specyficzne właściwości, charakteryzujące się: • • • • • miękkością, włóknina jest przyjemna w dotyku doskonałymi, komfortowymi właściwościami w kontakcie z najbardziej wrażliwymi obszarami ludzkiej skóry większą elastycznością nową jakością w przypadku aplikacji higienicznych (pieluszki dziecięce, artykuły higieniczne dla kobiet lub produkty dla osób z problemami urologicznymi) większą możliwością łączenia (polietylen) z innymi materiałami w przypadku włóknin kompozytowych w przemyśle samochodowym lub w budownictwie Pegatex® S BICO (bikomponentowy spunbond) jest produkowany z zastosowaniem technologii Reicofil ®3 za pomocą urządzeń wykonujących trzy warstwy bikomponentowego spunbondu - SSS (ilość liter S odpowiada ilości poszczególnych warstw spunbondu, formujących włókninę). Zastosowanie produktu: • • • Aplikacje higieniczne Budownictwo Przemysł samochodowy 13 Pegatex® SMS - (spunbond/meltblown/spunbond) to włóknina, wyprodukowana z zastosowaniem kombinacji technologii spunbond (S) i meltblown (M) z polipropylenu. Podstawową cechą tego typu włóknin są właściwości barierowe, wykorzystywane do wyeliminowania przecieku cieczy lub odseparowania bardzo małych cząstek stałych. Ten typ włókniny ma wiele zastosowań, począwszy od produkcji artykułów higienicznych (pieluszki dziecięce, artykuły higieniczne dla kobiet, pieluchomajtki i wkłady dla osób z problemami urologicznymi), przez odzież ochronną aż po budownictwo czy filtrację. W przypadku niektórych produktów końcowych, takich jak na przykład stosowane w medycynie maski chirurgiczne, wykorzystywany jest wariant SM (spunbond /meltblown). • • • • • • • Podstawowa masa powierzchniowa od 12 g/m 2 do 100 g/m 2 Duże właściwości barierowe i możliwość ustawienia ich intensywności Możliwość ustawienia masy powierzchniowej poszczególnych warstw SMS Możliwość ustawienia nasilenia przepuszczalności Wysoki poziom wytrzymałości chemicznej Możliwość obróbki antystatycznej Nieszkodliwość dla zdrowia Zastosowanie produktu: • • • Aplikacje higieniczne Służba zdrowia i odzież ochronna Filtracja, ścierki i sorbenty Pegatex® SMS BICO - (spunbond/meltblown/spunbond) to włóknina, wyprodukowana z równoczesnym zastosowaniem bikomponentowej technologii Reicofil® 3 spunbond (S) z polipropylenu i polietylenu oraz technologii meltblown (M) z polipropylenu. Podstawową cechą tego typu włóknin są właściwości barierowe, wykorzystywane do wyeliminowania przecieku cieczy, w połączeniu z właściwościami włókniny bikompozytowej. Ten typ włókniny znajduje zastosowanie przede wszystkim w produkcji artykułów higienicznych (pieluszki dziecięce, artykuły higieniczne dla kobiet, pieluchomajtki i wkłady dla osób z problemami urologicznymi). Warstwa spunbond (S) w SMS produkowana jest z zastosowaniem bikomponentowej technologii spunbond BICO Reicofil ®3 z polipropylenu (rdzeń) i polietylenu (osłona). Polietylenowa osłona poszczególnych filamentów (włókien bez końca) powoduje, że wykonana włóknina ma bardzo specyficzne właściwości, charakteryzujące się: • • • • • • Miękkością; włóknina jest bardzo przyjemna w dotyku Doskonałymi, komfortowymi właściwościami w kontakcie z najbardziej wrażliwymi obszarami ludzkiej skóry Większą elastycznością Nową jakością w przypadku zastosowań higienicznych (pieluszki dziecięce, artykuły higieniczne dla kobiet lub produkty dla osób z problemami urologicznymi) Większymi możliwościami łączenia (polietylen) z innymi materiałami kompozytowymi Właściwościami barierowymi, porównywalnymi z włókniną Pegatex® SMS Opisane najważniejsze zalety włókniny Pegatex® SMS BICO widoczne są w tych zastosowaniach, w których następuje bezpośredni kontakt wrażliwej ludzkiej skóry z włókniną. Głównymi obszarami zastosowania są pieluszki dziecięce, artykuły higieniczne dla kobiet oraz pieluchomajtki i wkłady dla osób z problemami urologicznymi. Pegatex® SMS BICO (bikomponentowy spunbond) produkujemy przy zastosowaniu technologii Reicofil ®3 za pomocą urządzeń wykonujących trzy warstwy 14 bikomponentowego spunbond (SSS) i dwie warstwy meltblown (MM) - SSMMS (ilość liter S i M odpowiada ilości poszczególnych warstw). Włóknina wykonana z tego materiału ma następujące specyficzne właściwości: • • • • • • • Podstawowa masa powierzchniowa od 12 g/m 2 do 60 g/m 2 Znaczne właściwości barierowe i możliwość ustawienia ich intensywności Możliwość ustawienia masy powierzchniowej poszczególnych warstw SMS Możliwość ustawienia nasilenia przepuszczalności Wysoki poziom wytrzymałości chemicznej Możliwość obróbki antystatycznej Nieszkodliwość dla zdrowia Zastosowanie produktu: • Aplikacje higieniczne Pegatex® Micro – to włóknina typu spunbond, wyprodukowana ze specjalnego (metalocenowego) polipropylenu; do jej podstawowych właściwości należy zaliczyć bardzo cienkie włókna, lepsze parametry mechaniczne, lepszą charakterystykę materiałową i doskonałą równomierność. Korzystne wrażenie możemy odnieść już w trakcie oceny dotyku. Włóknina z cienkich włókien jest o wiele bardziej miękka i delikatna w dotyku. Struktura wewnętrzna cienkich włókien ma wyraźniejsze ukierunkowanie, co powoduje wzrost wytrzymałości na rozciąganie. • • • • • • Podstawowa masa powierzchniowa od 10 g/m 2 do 100 g/m Bardzo cienkie włókna 0,9 - 1,1 Tden Najwyższe wartości wytrzymałości na rozciąganie Doskonała równomierność Możliwość obróbki hydrofobowej lub hydrofilowej Wariant S i SMS 2 Zastosowanie produktu: • Aplikacje higieniczne Pegatex® MB (Meltblown) – to włóknina, wyprodukowana z zastosowaniem technologii meltblown. Właściwości włókniny związane są z niewielką średnicą włókien (1-5 µm) i charakterystycznym sposobem ich łączenia. Na właściwości te można częściowo wpłynąć poprzez parametryzację procesu powstawania włókien. Włókniny MB można łączyć z innymi materiałami płaskimi, najczęściej z włókniną typu spunbond, lub laminować różnego rodzaju foliami. Do podstawowych wyrobów należą ścierki, sorbenty i produkty stosowane do filtracji. • • • • • • Podstawowa masa powierzchniowa od 10 g/m 2 do 400 g/m 2 Trwałe mechaniczne wiązanie cieczy, nie wydziela wchłoniętej cieczy Wysoka zdolność sorpcyjna, wchłania nawet 15-krotność własnej masy Możliwość ponownego użycia po wyciśnięciu lub wykręceniu Możliwość obróbki hydrofobowej lub hydrofilowej Możliwość likwidacji poprzez spalenie (w zależności od rodzaju wchłoniętej cieczy) Zastosowanie produktu: • Filtracja i ścierki 15 Pegas Agro Trend polegający na podwyższaniu jakości produkcji oraz wydajności uprawy warzyw i produkcji roślinnej wymaga zmiany podejścia oraz nowych metod. W ciągu ostatnich lat, przede wszystkim w uprawie warzyw i ogrodnictwie, coraz częściej stosowana jest włóknina polipropylenowa. Dla potrzeb tego segmentu spółka Pegas Nonwovens, s. r. o. oferuje włókninę o nazwie handlowej PEGAS-AGRO®. Wynikiem ciągłego rozwoju jest poprawa użytkowych cech materiałów z punktu widzenia równomierności i podwyższonej rozciągliwości. Pod względem cech użytkowych przydatnych podczas ochrony roślin PEGAS-AGRO® należy do najwyższej jakości produktów na rynku. PEGAS-AGRO® oferowany jest także w szerokościach i opakowaniach odpowiednich dla produkcji seryjnej i urządzeń maszynowych. W rolnictwie wykorzystać można włókninę osłaniającą, przepuszczającą wodę, powietrze i światło i stwarzającą w okresie wegetacji optymalny mikroklimat, pozwalający na rozwój i wzrost roślin. Rośliny chronione są przed zmianami pogody (przed krótkotrwałymi mrozami), silnym wiatrem, gradobiciem i szkodnikami. W rolnictwie alternatywnym często wykorzystywana jest czarna włóknina ściółkująca, którą umieszcza się bezpośrednio na glebie i która zapobiega wzrostowi i rozwojowi chwastów, co z kolei wyraźnie zmniejsza lub eliminuje konieczność stosowania środków chwastobójczych. Włóknina ta przepuszcza wodę, umożliwia podniesienie temperatury gleby, ogranicza nieproduktywne parowanie i zapobiega powstawaniu skorupy na powierzchni gleby. 16 ZASTOSOWANIE Aplikacje higieniczne Spółka Pegas Nonwovens, s. r. o. oferuje szeroki wachlarz rodzajów włóknin (Pegatex® S, SMS, BICO, MICRO), mających wiele zastosowań w dziedzinie produktów higienicznych. Produkty te są opracowywane specjalnie zgodnie z wymogami klientów, którzy następnie produkują z nich: • • • jednorazowe pieluszki dziecięce pieluchomajtki i wkładki dla osób z problemami urologicznymi podpaski higieniczne dla kobiet i damskie wkładki do bielizny Dla potrzeb produktów higienicznych spółka Pegas Nonwovens, s. r. o. opracowała włókninę Pegatex® BICO, zapewniającą nową jakość produktów końcowych. Włóknina Pegatex® BICO jest znacznie bardziej miękka, wyjątkowo przyjemna w dotyku, a ponadto przy takiej samej masie powierzchniowej ma większą objętość i jest bardziej puszysta. Charakterystyka poszczególnych włóknin z portfela Aplikacje higieniczne spółki PEGAS NONWOVENS s.r.o.: Pegatex® S Technologia produkcji: spunbond Surowiec wejściowy: 100% polipropylen Masa powierzchniowa: 10 - 90 g/m2 Maks. szerokość zwoju: 4,2 m Obróbka: hydrofilowa Pegatex® SMS Technologia produkcji: połączenie technologii spundbond i meltblown Surowiec wejściowy: 100% polipropylen Masa powierzchniowa: 10 - 90 g/m2 Maks. szerokość zwoju: 3,2 m Obróbka: Pegatex® S BICO Technologia produkcji: spunbond Surowiec wejściowy: 50 -70 % polipropylen; 30 – 50 % polietylen Masa powierzchniowa: 12 - 90 g/m2 Maks. szerokość zwoju: 3,2 m Obróbka: hydrofilowa Pegatex® SMS BICO Technologia produkcji: połączenie technologii spundbond i meltblown Surowiec wejściowy: meltblown (M): 100% polipropylen; spunbond (S): 50 -70 % polipropylen i 30 – 50 % polietylen Masa powierzchniowa: 14 - 90 g/m2 Maks. szerokość zwoju: 3,2 m Obróbka: Branża medyczna i odzież ochronna Włóknina Pegatex®S , Pegatex®SM, Pegatex®SMS, będąca półproduktem tekstylnym do produkcji jednorazowej odzieży ochronnej, spełnia a nawet przewyższa wymogi 17 techniczne w dziedzinie wysokiego standardu ochrony w niebezpiecznym otoczeniu pracy, dla którego została specjalnie opracowana i przeznaczona. Wyróżnia się bardzo wysokimi właściwościami barierowymi, chroniącymi ludzi przed przedostawaniem się agresywnych cieczy, zapobiega przenikaniu cząstek pyłu oraz mikroorganizmów. Ze względu na powyższe specyficzne właściwości jest ona stosowana jako półprodukt tekstylny do produkcji: Medycznej odzieży ochronnej: • • • • nakryć głowy masek ochronnych (S, SM, SMS) płaszczy i fartuchów chirurgicznych ochraniaczy na buty odzieży ochronnej dla przemysłu: • • kombinezonów i masek ochronnych odzieży chemicznej Charakterystyka poszczególnych włóknin z portfela Branża medyczna i odzież ochronna spółki PEGAS NONWOVENS s.r.o.: Pegatex®SMS a SM Technologia produkcji: połączenie technologii spundbond i meltblown Surowiec wejściowy: 100% polipropylen Masa powierzchniowa: 10 - 90 g/m2 Maks. szerokość zwoju: 3,2 m Obróbka: antystatyczna Rolnictwo Trend polegający na podwyższaniu jakości produkcji oraz wydajności uprawy warzyw i produkcji roślinnej wymaga zmiany podejścia i nowych metod. W ciągu ostatnich lat, przede wszystkim w uprawie warzyw i ogrodnictwie, coraz częściej stosowana jest włóknina polipropylenowa. Dla potrzeb tego segmentu spółka Pegas Nonwovens, s. r. o. oferuje włókninę o nazwie handlowej PEGAS-AGRO®. Wynikiem ciągłego rozwoju jest poprawa użytkowych cech materiałów z punktu widzenia równomierności i podwyższonej rozciągliwości. Pod względem cech użytkowych przydatnych podczas ochrony roślin PEGAS-AGRO® należy do najwyższej jakości produktów na rynku. PEGAS-AGRO® oferowany jest także w szerokościach i opakowaniach odpowiednich dla produkcji seryjnej i urządzeń maszynowych. W rolnictwie wykorzystać można włókninę osłaniającą, przepuszczającą wodę, powietrze i światło i stwarzającą w okresie wegetacji optymalny mikroklimat, pozwalający na rozwój i wzrost roślin. Rośliny chronione są przed zmianami pogody (przed krótkotrwałymi mrozami), silnym wiatrem, gradobiciem i szkodnikami. Charakterystyka poszczególnych włóknin z porfela Rolnictwo spółki Pegas Nonwovens, s. r. o.: 18 Pegatex® S – włóknina osłaniająca Technologia produkcji: spunbond Surowiec wejściowy: 100% polipropylen Masa powierzchniowa: 17 -30 g/m2 Maks. szerokość: 15,8 m Kolor: naturalny Obróbka: stabilizator UV Możliwość: wzmocnione obrzeża – 350 mm W rolnictwie alternatywnym często wykorzystywana jest czarna włóknina ściółkująca, którą umieszcza się bezpośrednio na glebie i która zapobiega wzrostowi i rozwojowi chwastów, co z kolei wyraźnie zmniejsza lub eliminuje konieczność stosowania środków chwastobójczych. Włóknina ta przepuszcza wodę, umożliwia podniesienie temperatury gleby, ogranicza nieproduktywne parowanie i zapobiega powstawaniu skorupy na powierzchni gleby. Pegatex® S – włóknina ściółkująca Technologia produkcji: spunbond Surowiec wejściowy: 100% polipropylen Masa powierzchniowa: 45 - 90 g/m2 Maks. szerokość: 3,2 m Kolor: czarny Obróbka: stabilizator UV Przemysł meblowy i budownictwo W budownictwie włóknina Pegatex® S i Pegatex® SMS wykorzystywana jest w wielu produktach końcowych, zaś klienci często wykonują z niej w połączeniu z innymi rodzajami materiałów (laminacja) następujące produkty: • • • paroprzepuszczalne bariery do budowy dachów (zastępujące deskowanie połaci dachowej) termiczne i dźwiękowe materiały izolacyjne sprzęt ochronny do wykonywania prac na zewnątrz (tzw. osłony przeciwwiatrowe) Charakterystyka poszczególnych włóknin z portfela Przemysł meblowy i budownictwo spółki Pegas Nonwovens, s. r. o.: Pegatex® S Technologia produkcji: spunbond Surowiec wejściowy: 100% polipropylen Masa powierzchniowa: 20 - 90 g/m2 Maks. szerokość zwoju: 4,2 m Obróbka: stabilizacja UV, na życzenie klienta - wytrzymałość ogniowa (B2) Pegatex® SMS (spunbond/meltblown/spunbond) Technologia produkcji: spunbond i meltblown Surowiec wejściowy: 100% polipropylen Masa powierzchniowa: 80 -100 g/m2 Maks. szerokość zwoju: 3,2 m Obróbka: stabilizacja UV, na życzenie klienta - wytrzymałość ogniowa (B2) W przemyśle meblowym włókninę Pegatex® wykorzystuje się konkretnie jako: • • włókninę wykończeniową, stosowaną do tylnych lub dolnych elementów mebli tapicerowanych do wzmocnienia szwów, podczas produkcji materaców 19 • • • włóknina o niskiej gramaturze pełni rolę warstwy oddzielającej i zarazem poślizgowej pomiędzy właściwym materiałem obiciowym a materiałem spulchniającym i kształtującym element konstrukcyjny materacy higieniczna pościel jednorazowa Pegatex® S Technologia produkcji: spunbond Surowiec wejściowy: 100% polipropylen Masa powierzchniowa: 15 -120 g/m2 Maks. szerokość zwoju: 4,2 m Obróbka: wytrzymałość ogniowa (B2) Filtracja, ścierki i sorbenty Podstawowe zalety środków sorpcyjnych (ścierek i sorbentów): • • • • • • • wysoka zdolność sorpcyjna (wchłaniają nawet 15-krotność własnej masy) nie powodują zmiany składu chemicznego wchłoniętych cieczy nie wydzielają wchłoniętej cieczy dzięki jej stałemu mechanicznemu wiązaniu możliwość ich ponownego użycia po wyciśnięciu lub wykręceniu są wytrzymałe na oddziaływania klimatyczne, pleśń i mikroorganizmy są łatwe w obróbce pozwalającej na uzyskanie wymaganego kształtu i rozmiaru Możliwość likwidacje poprzez spalenie (w zależności od rodzaju wchłoniętej cieczy) Charakterystyka poszczególnych włóknin z portfela Filtracja, ścierki i sorbenty spółki Pegas Nonwovens, s. r. o.: Pegatex® SMS, bardzo cienkie (mikro-denierowe) włókna powodują, że włóknina kompozytowa SMS ma doskonałe właściwości filtracyjne. Produkcja włókniny typu Pegatex® SMS pozwala na zmienne ustawienie masy powierzchniowej poszczególnych warstw oraz zmienne wymiary porów – decydujące o parametrach filtracji oraz o przepuszczalności. Doskonała równomierność powierzchniowa jest gwarancją wysokiej jakości parametrów mechanicznych (trwałości, elastyczności, wytrzymałości na przerwanie i wtórne przerywanie). Pegatex® SMS (spunbond/meltblown/spunbond) Technologia produkcji: spunbond i meltblown Surowiec wejściowy: 100% polipropylen Masa powierzchniowa: 80 -100 g/m2 Maks. szerokość zwoju: 3,2 m Obróbka: stabilizacja UV, wytrzymałość ogniowa (B2) Włóknina wyprodukowana z zastosowaniem technologii meltblown (Pegatex® Meltblown) jest przeznaczona do wykorzystania w postaci ścierek przemysłowych (30 - 80 g/m2) oraz materiałów sorpcyjnych (175 - 400 g/m2), które wykorzystać można jako sorbenty oleju i produktów ropnych, czy też sorbenty roztworów wodnych. Pegatex® Meltblown Technologia produkcji: meltblown Surowiec wejściowy: 100% polipropylen Masa powierzchniowa: 15 - 600 g/m2 Maks. szerokość zwoju: 1,6 m Kolor: biały, niebieski, szary Obróbka: hydrofilowa, możliwość naładowania stałym ładunkiem elektrostatycznym 20