Polska może się stać zielonym tygrysem Europy W NUMERZE:
Transkrypt
Polska może się stać zielonym tygrysem Europy W NUMERZE:
Realistyczne rozwiązania kwestii niebezpiecznych zmian klimatycznych i zanieczyszczenia środowiska 4. grudnia 2008 Gazeta partii Zieloni 2004 - wydanie specjalne z okazji Konferencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu Poznań 2008 Polska może się stać zielonym tygrysem Europy z Dariuszem Szwedem, przewodniczącym partii Zieloni 2004 o politycznym liderstwie, współodpowiedzialności i globalnej solidarności rozmawia Beata Maciejewska Beata Maciejewska: Unia Europejska zmienia swoje oblicze – staje się globalnym liderem w podejmowaniu inicjatyw na rzecz ochrony klimatu i środowiska. Jak ocenia Pan na tle Unii politykę klimatyczno-energetyczną Polski? Dariusz Szwed: Polityka rządu ogranicza się do blokowania pakietu energetycznoklimatycznego UE i targowania się o kwoty emisji przyznane Polsce. Rząd nie realizuje żadnej długofalowej strategii ograniczenia emisji i związanej z tym modernizacji gospodarki. B. M.: W dniu rozpoczęcia Szczytu Klimatycznego premier Tusk powiedział, że najbardziej interesują go możliwości wytwarzania energii bez skazywania węgla na śmierć. Można z tego wysnuć wniosek, że modernizacja polskiej gospodarki nie jest możliwa, a ekologia jest dość kłopotliwa. D. S.: Alternatywa: albo rozwój, albo ekologia, jest z gruntu fałszywa. To dzięki wysokim standardom w ochronie środowiska gospodarka może się rozwijać znacznie lepiej. Przykładem może być program docieplenia budynków zrealizowany w 2001 roku w Niemczech, który przyczynił się do utrzymania i stworzenia 140 tys. miejsc pracy. Z kolei z najnowszego raportu Worldwatch Institute wynika, że inwestycje W NUMERZE: J Klimatyczny styl życia: jak to się robi? J Zieloni politycy i polityczki na COP J Zieloni w regionach ciąg dalszy na stronie 3 Potrzebujemy międzynarodowej dyplomacji energetycznej Barack Obama zapowiada zielone odrodzenie gospodarcze USA Prezydent-elekt Stanów Zjednoczonych Barack Obama zapowiada zwrot w amerykańskiej gospodarce. Jednym z priorytetów jest zielone odrodzenie gospodarcze (green recovery). Gruntowne przemeblowanie dotyczyć będzie polityki energetycznej, ekologicznej i transportowej. Przypomnijmy, że Stany Zjednoczone były dotąd „czarną owcą” walki z globalnym ociepleniem: jako emitent 1/5 zanieczyszczeń nie tylko nie podpisały protokołu z Kioto, ale także nie angażowały się w globalne działania na rzecz zapobiegania zmianom klimatu. ciąg dalszy na stronie 2 Z Karoliną Jankowską, członkinią Rady Krajowej Zielonych 2004, tłumaczką książki Saschy MüllerKraennera Bezpieczeństwo energetyczne. Nowy pomiar świata rozmawia Beata Maciejewska. Beata Maciejewska: Książka Bezpieczeństwo energetyczne. Nowy pomiar świata autorstwa Saschy Müller-Kraennera, która właśnie ukazuje się w Pani tłumaczeniu, to pierwsza w Polsce publikacja na temat problemów globalnej polityki energetycznej. Jakie jest jej najważniejsze przesłanie? Karolina Jankowska: Sascha Müller-Kraenner w sposób interesujący i jasny pokazuje czytelniko- wi złożoność problemów globalnej polityki energetycznej. Wyjaśnia, jak budować zrównoważoną przyszłość energetyczną. Autor opisuje zależności między środowiskiem a eksploatacją surowców naturalnych przez człowieka, przedstawia rolę organizacji międzynarodowych i społeczeństwa obywatelskiego w stanowieniu polityki energetycznej. W mojej opinii jego wielkim osiągnięciem jest zobrazowanie związku między zaopatrzeniem energetycznym a polityką, zwłaszcza polityką zagraniczną w obszarze energii i klimatu. Z tego względu książka ta jest bardzo ważną lekturą dla każdego, ciąg dalszy na stronie 2 COP INFORMATOR Zmiany klimatu są jednym z najważniejszych problemów, z jakimi ludzkość musi się obecnie zmierzyć. Skutki globalnego ocieplenia niosą ze sobą zagrożenie dla ludzkości, przyrody i gospodarki światowej. Aby je ograniczyć, musimy zahamować wzrost temperatury poniżej krytycznej granicy 2°C. Konieczna jest redukcja emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Problematyka zmian klimatu stała się jednym z najważniejszych tematów międzynarodowej debaty. Kolejną jej odsłoną jest COP14 - Konferencja Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatycznych odbywająca się w Poznaniu w dniach 1-12 grudnia 2008 roku. W dwutygodniowych obradach bierze udział około 8 tys. uczestników - ponad 190 delegacji rządowych oraz obserwatorzy – instytucje międzynarodowe, ekologiczne, biznesowe, badawcze, organizacje pozarządowe i media. Od powodzenia rozmów na COP14 zależy dalszy los walki z ociepleniem klimatu. Historia W 1992 roku podczas Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro 154 państwa podpisały Ramową Konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (UNFCCC). Na jej podstawie ustalono cele i zasady współpracy państw na rzecz zapobiegania zmianom klimatu, a także ograniczenia ich negatywnych skutków - m.in. poprzez redukcję gazów cieplarnianych. Konwencja weszła w życie w 1994 roku. Najwyższy organem Konwencji jest Konferencja Stron Konwencji (COP), której sesje odbywają się raz w roku i mają na celu ustanowienie reguł wdrażania UNFCCC. W negocjacjach i obradach Konferencji udział biorą delegacje rządowe krajów, które ratyfikowały Konwencję, oraz obserwatorzy. W 1997 roku w ramach COP3 przyjęto obowiązujący od 2005 roku Protokół z Kioto, który wyznacza cele dotyczące ograniczenia emisji gazów cieplarnianych dla krajów uprzemysłowionych, ustala mechanizmy sterujące rynkiem emisji oraz określa źródła finansowania działań adaptacyjnych. Protokół podpisało 175 państw, w tym większość krajów uprzemysłowionych oraz kraje rozwijające się, takie jak Brazylia, Chiny i Indie. Protokołu nie ratyfikowały USA. Podczas ostatniej Konferencji (COP13) na Bali w 2007 roku za najbardziej miarodajne źródło informacji o zmianach klimatycznych i ich zapobieganiu uznano pochodzący z tego samego roku czwarty raport podsumowujący zmiany klimatu, opublikowany przez Międzyrządowy Zespół do spraw Zmian Klimatu (IPCC). Na podstawie raportu ustalono potrzeby redukcyjne dla gazów cieplarnianych i kierunki dalszych negocjacji podczas COP14. COP14 w Poznaniu XIV Konferencja Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) wraz z IV Sesją Spotkania Stron Protokołu z Kioto ma niezwykłe znaczenie. Po roku 2012 wygasają bowiem postanowienia pierwszej fazy Protokołu - jest to zatem ostatni moment, aby nowe uzgodnienia zdążyły przejść proces ratyfikacji. Barack Obama zapowiada zielone odrodzenie gospodarcze USA Decyzje, które zapadną podczas COP14, powinny wyznaczyć reguły ostatecznego porozumienia, które musi zostać podpisane w Kopenhadze w roku 2009. Zakres negocjacji na COP14: 1. Konferencja Stron Konwencji: • przystosowanie do zmian klimatycznych – działania adaptacyjne dotyczące reakcji na skutki ocieplenia (huragany, susze, powodzie, brak wody i żywności) oraz strategii ograniczania ryzyka; • łagodzenie zmian klimatycznych – redukcja emisji CO2, w tym program łagodzący skutki wylesiania i degradacji lasów; • transfer technologii – rozpoczęcie procesu rozszerzania dostępu do czystych technologii na kraje rozwijające się; • finanse – wsparcie dla krajów rozwijających się w wypełnianiu postanowień Konwencji, ustanowienie nowych źródeł finansowania działań adaptacyjnych i łagodzących zmiany klimatyczne. 2. Spotkanie Stron Protokołu z Kioto • przegląd Protokołu z Kioto, którego efektem powinny być uzgodnienia dalszych zobowiązań; • określenie ostatecznego kształtu dokumentu na COP15; • podjęcie nowych zobowiązań, takich jak uzupełnienie listy gazów cieplarnianych, włączenie do bilansu emisji pochodzących z wylesiania i zmian w użytkowaniu ziemi, uwzględnienie emisji związanych z transportem lotniczym i morskim; • rozważenie włączenia do działań Mechanizmu Czystego Rozwoju technologii wychwytywania i składowania CO2 pod powierzchnią ziemi (CCS). Organizatorem konferencji w Poznaniu jest Sekretariat Konwencji Narodów Zjednoczonych ds. Zmian Klimatu, gospodarzem - Rząd RP, a koordynatorem przygotowań - Ministerstwo Środowiska RP. Opracowanie: Piotr Wielgus Źródło: Publikacja WWF Polska „COP 14 w pigułce”; www.cop14.gov.pl; www.koalicjaklimatyczna.org Wybrane zielone plany Baracka Obamy: program handlu emisjami w całej gospodarce w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o 80% do 2050 r.; wprowadzenie we wszystkich stanach obowiązku oszczędzania energii; reforma przepisów podatkowych w taki sposób, by sprzyjały rozwojowi transportu zbiorowego i zachęcały do wspólnego użytkowania samochodu (tzw. car-sharing); stworzenie programu kształcenia w zakresie oszczędności energii i aktywizacji zawodowej dla młodzieży pozbawionej równych szans na rynku pracy oraz zielone miejsca pracy w ochronie środowiska; pomoc w stworzeniu pięciu milionów nowych miejsc pracy poprzez strategiczne inwestycje na poziomie 150 miliardów dolarów przez następne 10 lat dla zachęcenia prywatnych inwestycji w budowanie przyszłości opartej na czystej energii; inwestycje w komunikację pieszą i rowerową; wprowadzenie ulgi podatkowej dla kupujących samochody o napędzie hybrydowym; wycofanie tradycyjnych żarówek do 2014 roku; zapewnienie udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie energetycznym na poziomie 10% w 2012 roku i 25% w 2025; doprowadzenie do zeroemisyjności budynków federalnych do 2025 roku, a wszelkich innych do 2030 roku; zwiększenie dofinansowania energooszczędnego budownictwa obiektów publicznych, np. szkół, bibliotek, posterunków policji itd.; wypracowanie zachęt dla właścicieli lasów, rolników i ranczerów, którzy podejmują działania sprzyjające przechwytywaniu C02 z atmosfery poprzez sadzenie drzew, przywracanie terenów zielonych. Opracowanie: Wojciech Wilk Klimatyczny styl życia: jak to się robi? Zieloni w całej Europie promują zmianę stylu życia, od której zależy nasza wspólna przyszłość. Wiemy, że nasze codzienne wybory i proste czynności mają ogromne znaczenie. Dlatego: oszczędzamy energię: wymieniamy żarówki na energooszczędne, wyłączamy urządzenia z trybu stand-by; często jeździmy na rowerze, chodzimy na piechotę albo korzystamy z komunikacji zbiorowej; oszczędzamy wodę – u nas krany nie kapią; ograniczamy ilość śmieci, np. nie używamy jednorazowych opakowań czy plastikowych toreb; segregujemy surowce wtórne; ograniczamy konsumpcję mięsa z myślą o własnym zdrowiu i życiu zwierząt – spotkasz nas często w barach wegetariańskich; często wybieramy żywność ekologiczną, lokalną i sezonową – zdrowszą dla nas i przyjazną dla środowiska; nie kupujemy niepotrzebnych gadżetów, wybieramy produkty etyczne i przyjazne środowisku; Więcej o zielonym stylu życia i zielonej miejskiej polityce na stronie: www.miasto.zieloni2004.pl Potrzebujemy międzynarodowej dyplomacji energetycznej ciąg dalszy ze str. 1 kto chce zrozumieć, jak pojedynczy kraj, Unia Europejska oraz świat jako globalna społeczność powinny odpowiedzieć na wielkie wyzwania współczesności, jakimi są zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego oraz zapobieganie zmianom klimatycznym. B. M.: Tytuł książki jednoznacznie wskazuje, że bezpieczeństwo energetyczne staje się nowym narzędziem pomiaru świata. K. J.: Bezpieczeństwo energetyczne w kontekście zmian klimatycznych staje się jednym z najistotniejszych wymiarów globalizacji. Zdaniem autora jest ono nową kategorią postrzegania i oceny sposobu życia, produkcji i konsumpcji człowieka, nowym wyznacznikiem działań i decyzji politycznych oraz gospodarczych. Dziś, gdy świat stoi w obliczu ogromnego kryzysu energetycznego, trzeba zastanowić się, jak wspólnie gospodarować coraz mniejszą ilością nieodnawialnych zasobów energetycznych planety, tak aby uniknąć konfliktów i wojen; jak zapobiegać utracie ostatnich niezniszczonych obszarów natury; i wreszcie - jak zorganizować międzynarodową politykę energetyczną, która nie tylko zapewni zaopatrzenie w stosunkowo niedrogą energię, lecz jednocześnie pozwoli chronić klimat i środowisko. B. M.: Jaki kierunek energetycznej przyszłości proponuje Müller-Kraenner? K. J.: Politykę energetyczno-klimatyczną, która koncentruje się na podnoszeniu efektywności energetycznej oraz wykorzystaniu potencjału odnawialnych źródeł energii. Odejście od surowców nieodnawialnych, takich jak ropa i uran, zależy zarówno od reorganizacji poszczególnych przedsiębiorstw energetycznych, jak i od decyzji poszczególnych państw w sprawie własnego bilansu energetycznego. Niezbędna jest przy tym współpraca międzynarodowa, którą autor określa mianem międzynarodowej dyplomacji energetycznej. B. M.: W propozycji Müller-Kraennera niezwykle ważną rolę odgrywa też sprawiedliwość energetyczna. Dlaczego jest ona tak istotna? K. J.: Sprawiedliwość energetyczna jest rozszerzeniem sprawiedliwości społecznej jako podstawy funkcjonowania społeczeństwa demokratycznego. Obecnie ogromna grupa ludzi jest nie tylko wykluczona z udziału w światowym wzroście dobrobytu, ale także pozbawiona równego dostępu do zasobów, prawa do decydowania o ich wykorzystaniu oraz prawa do czystego środowiska. To najbiedniejsi tego świata są najbardziej poszkodowani tym, że na skutek ograniczonych możliwości naturalnych oraz kryzysów politycznych eksploatacja pozostałych zasobów naturalnych jest coraz droższa i trudniejsza. Najbiedniejsi nie będą mogli w przyszłości opłacić swoich rachunków za paliwo czy gaz, poniosą także najwyższe koszty zmian klimatycznych. Jednocześnie, żeby transportować ropę i gaz, buduje się coraz to nowe arterie biegnące przez obszary górskie, lodowe oraz leśne. Powstają przy tym trujące odpady, które zagrażają lokalnym gatunkom roślin i zwierząt, a tym samym również lokalnemu rolnictwu oraz hodowli. To kolejne argumenty autora za rozwojem sektora odnawialnych źródeł energii, który mógłby umożliwić każdemu państwu zaspokajanie w większym stopniu swoich potrzeb energetycznych w oparciu o lokalne zasoby, a więc większą niezależność energetyczną. B. M.: Dziękuję za rozmowę. Sascha Müller-Kraenner: Bezpieczeństwo energetyczne. Nowy pomiar świata. Wyd. Fundacja „Z naszej strony” Ewy Koś i Barbary Sikory, Szczecin 2008 Dyskusja promująca książkę z udziałem autora oraz polskich i niemieckich polityków odbędzie się 10. grudnia o 18:00 w sali 340 Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu, ul. Gen. Kutrzeby 10. Polska może się stać zielonym tygrysem Europy ciąg dalszy ze str. 1 emisji zanieczyszczeń. Zmienić politykę w termorenowację budynków mogą przy- transportową, by opierała się w więknieść 2 - 3,5 miliona nowych miejsc pracy szym stopniu o kolej i miejską komunikaw Europie i Stanach Zjednoczonych do cję zbiorową. Zainwestować w nowe linie 2030 roku. Barack Obama już o tym mówi przesyłowe, bo przez obecną, przestaw przededniu objęcia prezydentury – i to rzałą sieć tracimy w niektórych regionach jest tak potrzebne polityczne liderstwo, kraju nawet do 13 proc. energii elektryczktórego brakuje nej. Niezwykle ważne Zmiany klimatyczne w naszym kraju. jest też wprowadzenie Polska będąc w nie znają granic i nie da udogodnień dla rozwoju Unii Europejskiej się ich powstrzymać sektora energii odnawialotrzyma z budże- otwierając parasol nad nych, bo wciąż napotyka tu UE około 85 on na przeszkody przy własnym ogródkiem. miliardów Euro, podłączaniu do sieci które mogą zo- Potrzebne jest globalne, zmonopolizowanej przez stać wykorzy- perspektywiczne myślenie duże węglowe przedsięstane na zieloną i współodpowiedzialność. biorstwa energetyczne. modernizację Inwestycje w energooszkraju. Nie ma zresztą sensownej alter- czędność i zwiększenie konkurencji na nanty dla działań proekologicznych, bo rynku energetycznym (np. dzięki rozbuzaniechania w dziedzinie ochrony klima- dowywaniu potencjału lokalnych źródeł tu mogą nas słono kosztować. Wskazuje odnawialnych) dodatkowo przyczynią się na to w swoim raporcie Nicholas Stern, do obniżenia rachunków konsumentów. były główny ekonomista Banku Światowego, który zaleca, by już dziś inwesto- B. M.: Czy te inwestycje nie są dla Polwać rocznie 1-2 proc. światowego PKB w ski za drogie? walkę ze zmianami klimatu po to, by nie D. S.: To są inwestycje, które się opłacapłacić za zaniechania, co może nas za ją, bo dzięki nim moglibyśmy mieć pań20 lub 30 lat kosztować 5-20 proc. PKB. stwo oszczędne i efektywne, a nie tanie. Walka ze zmianami klimatycznymi jest więc słuszna także – choć oczywiście nie tylko – ze względu na czysty rachunek ekonomiczny. B. M.: Czy może Pan podać konkretne przykłady kumulacji kosztów wynikłych z zaniechania przeciwdziałania zmianom klimatu? D. S.: Zmiany klimatyczne oznaczają, że coraz trudniej nam będzie przewidzieć, co zdarzy się jutro czy pojutrze. Nagłe zmiany temperatury, intensywne opady powodujące powodzie, niszczący grad, huragany, plagi suszy – to są konkretne przykłady skutków zmian klimatycznych. Silny przymrozek w środku maja może „wykosić” wszystkie kwitnące drzewa, kilkudziesięciostopniowe wahania temperatury w krótkim okresie czasu – a mamy z tym coraz częściej do czynienia – to ogromne koszty leczenia ludzi i naprawy np. dróg, domów, kolei itd. Żadne społeczeństwo i żadna gospodarka na dłuższą metę tego nie wytrzymają. Ziemia poradzi sobie bez nas, my bez niej - nie. B. M.: I co Pan proponuje? D. S.: Ponad rok temu zaproponowałem premierowi Tuskowi dziesięć konkretnych rozwiązań prowadzących do tego, by nasz kraj rozwijał się zgodnie z konstytucyjną zasadą zrównoważonego rozwoju, który pozwala na ochronę środowiska i klimatu, spójny rozwój społeczeństwa i trwały rozwój gospodarki. To dawałoby szansę, by Polska stała się zielonym tygrysem Europy. Ta szansa nie została dotąd wykorzystana. Zbyt często nadal bardziej opłaca się w Polsce niszczyć środowisko, niż je chronić. B. M.: Proszę wskazać na konkretne działania, które zalecałby Pan polskiemu rządowi. D. S.: Jest wiele do zrobienia, np. w budownictwie, transporcie, energetyce. Jeśli pyta Pani o przykłady, to należałoby zmienić normy budowlane tak, by doprowadzić do lepszej termoizolacji budynków, a co za tym idzie – do zmniejszenia klimatyczne nie znają granic i nie da się ich powstrzymać otwierając parasol nad własnym ogródkiem. Potrzebne jest globalne, perspektywiczne myślenie i współodpowiedzialność. B. M.: Termin globalnej odpowiedzialności zawsze pojawia się w kontekście dyskusji o zmianach klimatycznych. D. S.: Odpowiedzialność wymaga sprawiedliwości, a w zasadzie jej trzech aspektów. Pierwszy z nich to solidarność wewnątrzpokoleniowa, czyli solidarność z ludźmi, którzy żyją np. na południowej półkuli Ziemi i już dziś toczą wojny o dostęp do wody, o zasoby naturalne, nie mają dostępu do energii. Jednocześnie w innych krajach globalnej Północy prowadzi się rabunkową politykę. Przykładowo, gdybyśmy wszyscy dziś zaczęli funkcjonować i konsumować tak, jak robią to Amerykanie, potrzebowalibyśmy 9 planet – tak wysokie jest tam tempo zużycia zasobów i energii na mieszkańca. Kolejna perspektywa to solidarność międzypokoleniowa, czyli konieczność zapewnienia wysokiej jakości życia przyszłym pokoleniom. My już dziś okradamy je z możliwości rozwoju, konsumując więcej, niż Ziemia jest w stanie wyprodukować. To nasze dzieci i wnuki będą płacić, i to słono, nasze „klimatyczne długi”. I w końcu trzecia perspektywa: to sprawiedliwość międzygatunkowa: musimy zostawić przyrodzie należne jej miejsce, żeby mogła „produkować” dla nas czyste powietrze, różnorodność biologiczną, czystą wodę, żywność. Z tych wszystkich powodów potrzebna jest już dziś „zielona globalizacja” - światowe starania o powstrzymanie rabunkowej eksploatacji Ziemi. B. M.: To wszystko bardzo pięknie i dumnie brzmi. Ale co ma z tym wspólnego, że tak powiem, „przeciętny Kowalski?” Jak wytłumaczyć obywaB. M.: Tanie nie znaczy oszczędne? D. S.: Oczywiście, że nie. Szybki i tani telom i obywatelkom Polski, że np. rozwój, nie uwzględniający np. kosztów wymiana żarówek na droższe, enerzewnętrznych jest po prostu szkodliwy. gooszczędne jest w ich interesie? Że Greenpeace przestawił kilka dni temu zmiany klimatyczne, które brzmią jak raport nt. światowych kosztów zewnętrz- domena jakichś odległych ekspertów, nych emisji dwutlenku węgla ze spalania mogą ich dotknąć – dosłownie? węgla, które wynoszą co roku około 360 D. S.: Polska polityka od lat charakteryzumiliardów euro. Jakie to koszty? Leczenie je się tym, że jest doraźna i w ten sposób chorób dróg oddechowych, oczyszcza- jest przekazywana społeczeństwu. Liczy nie skażonych rzek, straty w rolnictwie się szybki zysk, wyszarpnięcie kasy z i leśnictwie wyniUnii – oby jak najwiękające z opadów Zielona polityka nigdy cej i jak najszybciej. zanieczyszczeń nie ograniczała się do Nieważne po co, ważitd. – lista jest bar- „tu i teraz”. I to jest nasz, ne żeby było. Tymczadzo długa. I jeśliby Zielonych, najważniejszy sem zielona polityka się te koszty do gonigdy nie ograniczała spodarki wliczyło, przekaz: że nie możemy się do „tu i teraz”. I to to okazałoby się, myśleć tylko o sobie. jest nasz, Zielonych, że gospodarka le- Co się z tego ma? najważniejszy przekaz: dwo „zipie” - tego Bardzo wiele. że nie możemy mytypu niezrównowaśleć tylko o sobie. Co żony „rozwój” jest Świadomość, że swoim się z tego ma? Bardzo kompletną fikcją. działaniem kształtuje wiele. Świadomość, To „rozwój”, a w się coś wartościowego, że swoim działaniem zasadzie „zwój”, a nie po prostu produkuje kształtuje się coś warktórego prawdziwe tościowego, a nie po koszty ponosimy śmietnik. prostu produkuje śmietczęściowo my, ale w coraz większym nik. Zielony zysk to jest zysk długofalowy. stopniu nasze dzieci. Dlatego polski rząd I coraz więcej ludzi to rozumie. Wbrew musi zaangażować się w działania na obecnej polityce polskiego rządu. rzecz wspólnej polityki klimatycznej Unii Europejskiej i globalnego porozumie- Dziękuję za rozmowę. nia na rzecz ochrony klimatu. Zmiany ZIELONI politycy i polityczki na COP14 Michael Cramer Polityk niemieckiej partii Zielonych, w której pełni funkcję rzecznika ds. polityki komunikacyjnej. Od 2004 poseł Parlamentu Europejskiego Grupy Zielonych – Wolny Sojusz Europejski. Działa w Komisji Transportu i Turystyki (TRAN) oraz komisji Tymczasowej ds. Zmian Klimatycznych (CLIM), która przygotowuje ekspertyzy dla PE pomocne w przeciwdziałaniu zmianom klimatu. Nie posiada samochodu - korzysta z roweru, autobusów, pociągów i taksówek. Radosław Gawlik Członek Rady Krajowej Zielonych 2004. Koordynator kampanii „Zieloni nie leją wody”. Były Wiceminister Ochrony Środowiska. Poseł trzech kadencji, współtworzył ważne dla ekologii akty prawne, w tym zapis o zrównoważonym rozwoju w Konstytucji RP. Aktywnie działa na rzecz ochrony Bałtyku prowadząc kampanię „Odkręcając kran, łączysz się z Bałtykiem”. Rebecca Harms Polityczka niemieckiej partii Zielonych, posłanka do Parlamentu Europejskiego. Wiceprzewodnicząca Grupy Zielonych w PE, rzeczniczka niemieckich Zielonych parlamentarzystów. Od początku działalności występuje przeciwko energetyce jadrowej. Wspiera rozwój odnawialnych źródeł energii, działania antyatomowe i inicjatywy, które sprzyjają poprawie efektywności energetycznej. Członkini Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE) Parlamentu Europejskiego i wiceprzewodnicząca Komisji Tymczasowej ds. Zmian Klimatycznych (CLIM). Satu Hassi Polityczka fińskiej partii Zielonych, posłanka do Parlamentu Europejskiego. Wiceprzewodnicząca Komitetu Ochrony Środowiska przy PE. Członkini Komisji Tymczasowej ds. Zmian Klimatycznych (CLIM) oraz Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE) przy PE. W latach 1999-2002 była fińską Minister Środowiska i Współpracy na Rzecz Rozwoju; ustąpiła ze stanowiska po decyzji o budowie piątej w Finlandii elektrowni atomowej. Uczestniczyła w negocjacjach klimatycznych ONZ na Bali w 2007 roku. Ewa Koś Członkini Rady Krajowej Zielonych 2004 i współprzewodnicząca koła szczecińskiego. Koordynatorka kampanii „Zielony Biznes”, poświęconej ekologicznej przedsiębiorczości, w tym szczególnie turystyce. Prowadzi wspólnie z Barbarą Sikorą fundację „Z naszej strony”, która wydała ostatnio polską edycję książki S. Müller-Kraennera Bezpieczeństwo energetyczne. Nowy pomiar świata. Zaangażowana w działania na rzecz walki z biedą na kontynencie afrykańskim. Dariusz Szwed Ekonomista i ekolog. Jeden z dwojga przewodniczących partii Zieloni 2004. Prowadzi kampanie „Zielona gospodarka” i „Zielona energia”. Autor koncepcji Polska zielonym tygrysem Europy, którą zaprezentował premierowi Donaldowi Tuskowi. Delegat Europejskiej Partii Zielonych. Współautor publikacji Zielone Miasto Nowej Generacji wydanej przez Europejską Partię Zielonych. Uczestnik międzynarodowych programów i konferencji oraz prac parlamentarnych komisji i podkomisji dot. zrównoważonego rozwoju. Konsultant w zakresie zrównoważonego rozwoju i sektora pozarządowego m.in.: Banku Światowego, Greenpeace International, Światowej Unii Ochrony Przyrody IUCN, WWF. ZIELONI politycy i polityczki na COP14 ciąg dalszy ze str. 3 Ludwik Tomiałojć Członek Rady Krajowej Zielonych 2004, współprowadzi kampanie „Jedz lepiej”, „Przyroda”, „Zielona Energia”. Przewodniczący Komitetu Ochrony Przyrody PAN, przewodniczący Polskiego Komitetu Światowej Unii Ochrony Przyrody IUCN. Autor i współautor 210 publikacji, w tym 14 książek (m.in. Ptaki Polski, Ochrona przyrody i środowiska w dolinach nizinnych rzek Polski, Birds in Europe, Awifauna Polski). Profesor zwyczajny na Uniwersytecie Wrocławskim (ochrona przyrody i zrównoważony rozwój gospodarczy – ekorozwój). Członek Rady Ekologicznej przy Prezydencie RP Lechu Wałęsie. Na uczelniach w całej Polsce prezentuje i omawia film „Niewygodna prawda” Ala Gore’a o zmianach klimatu. Claude Turmes Polityk luksemburskiej partii Zielonych, poseł do Parlamentu Europejskiego Grupy Zielonych - Wolny Sojusz Europejski. W obecnej kadencji (2004 - 2009) wiceprzewodniczący Grupy, w której odpowiada za politykę energetyczną UE. Jest architektem powstania unijnej dyrektywy sprzyjającej wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych i jednym z najważniejszych polityków, odpowiedzialnych za przyjęcie przez Unię Europejską pozycji lidera w zakresie ochrony klimatu. Członek parlamentarnej Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE). Zieloni w regionach................................................ Zieloni na Pomorzu przeciwko bezmyślnym planom budowy elektrowni atomowej Marszałek województwa pomorskiego, Jana Kozłowski, planując powstanie na Pomorzu elektrowni atomowej, zwrócił się do premiera Tuska z prośbą o zgodę na tego typu inwestycję. Na ogólnikowy i pełen nieścisłości list marszałka do premiera zareagowali pomorscy Zieloni. Beata Maciejewska z koła gdańskiego i Rady Krajowej Zielonych 2004 zadała marszałkowi kilkanaście szczegółowych pytań dotyczących planowanej inwestycji, m.in. o to, kto zapłaci za budowę elektrowni, skąd będzie pochodziło paliwo jądrowe, jakie są propozycje składowania odpadów jądrowych. Maciejewską interesował także termin powstania elektrowni. – „To pytanie jest istotne w perspektywie Pańskiego Opracowanie: Wojciech Wilk Partia Zieloni 2004 współpracuje z Grupą Zielonych w Parlamencie Europejskim i należy do Europejskiej Partii Zielonych zrzeszającej ponad 30 partii z całej Europy. Zieloni 2004 prowadzą szereg kampanii, m.in. na rzecz ochrony globalnego klimatu, zielonej gospodarki, odnawialnej energii, zrównoważonego transportu, ekologicznej żywości, rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz promocji równego statusu kobiet i mężczyzn. Więcej: www.kampanie.zieloni2004.pl Możesz wesprzeć działalność Zielonych wpłacając darowiznę na konto: Zieloni 2004 ul. Piękna 64 a lok.11; 00-672 Warszawa nr konta: 82 1020 1097 0000 7502 0099 8922 Wiadomości Klimatyczne Wydawca: Partia Polityczna Zieloni 2004 www.zieloni2004.pl, Warszawa 2008 Redaktor prowadząca: Beata Maciejewska Projekt graficzny, skład i łamanie: Beata Nowak, Wojciech Kłosowski Artykuły: A Artyku Arty tyyku ku kuły: łyy:: zespół ły ppół ó ół Redakcja Red Red dakcja k ja i korekta: kkore oreekta: ktta kkta t : Ag Agn A Agnieszka ggnnieszka i k Grzybek G bk Zdjęcia: Zdj i str. strt 1 – http://www.fl htt http://w http://ww //www.fl ww www w ww.flflfliickr.com/photos/barackobamaiick ic ckkr. krr.com/photos/barackobama com/photos/barackobama com/photos/barackobama/ h t /b k b dt dotcom /1335699503/ /1 /1335699 335699503/ 6 503/ (Barack (B k Obama); Ob Obama O Obam am ma); a);) str. strt 2. 2 – http://www. http://www htt // fliickr.com/photos/barackobamado flflickr ickr.com/photos/barackobamadotcom/3063052986/ k com/photos/bar //ph t s//ba ackobamadot k b addootc tc t om/3063052986/ /3063052986/ /306305 986/ (Barack (B ( k Ob )); str Obama); str. t 3 – http://common http://commons.wikimedia.org/wiki/Imagehttp // oonns.wikime s wikimed iki edia.org/wi i org/wiki/Ima ia g/ iki/I iki/ ki/Imageki/Ima IIma maagge gee :Gleisdorf :Gleisdorf.Solarbaum.jpg; Gl i d f S Solarbaum l b jjpg; str. strt 4. 4 - http://www.fl htt http:/ t pp: p:/:////www.fl /www w.fl .flflflic fliic iickr.com/photos/ ickr ckr kkr.r ccom m/ph m /pphhoto /ph tos/ tos to onnufry/2965410770/ onnufry/2965410770 f y/2965410770/ 0/ (wiatrak); (w wia iiatra traak));); pozostałe po ppozos ozo zo tałe zos t łe ffotografi foooto to t ggra grrafifie grafi fie: ee: materiały mat ate ateria ate te iały teria ły własne własne. ł nee. Ten utwór Ten Te utwó wór ó je jest jest dostępny dos dos ostęp tęp tę ę nyy na na licencji lilic lic icenc cen enccjiji Creative enc Cre C reatiivvee Commons C mmo Com Common mon o s „Uznanie „U Uzn znanie zn aani an nie autorstwa aut torrstwa tw waa – użycie użżżyycie uży i niekomercyjne ni niieko ekomer kom meeercyj mer cyyj yyjne j e – bez bezz utworów uttworów utw ut tw woró oróów zależnych zależnych l ż y h 22.5.Polska”. 2.5.Polska 5 Polska” P l k ”. Treści rozpowszechniać T Tre eścii zawarte zaawa war w a te te w gazecie ggaze azze aze azec zecie ciiee wolno l kopiować k pi ć i rozpo roz zppo powszechniać h i ć w celach l h niekomercyjnych nie iekome kom kom meercy erc rccyj yjn yjnych j yychh pod p d warunkiem ki podania ppoddan anniia ich i h źród ź ódł źródła dła ddł łaa i autorstwa autorstwa. t t Druk: Express p Media. Media Sp. Spp z o.o. o.oo. Drukarnia o.o Drukaar Drukar arrnnia prasowa; arn p BydByd y goszcz ; Nakład: 20 tysięcy ggoszcz.; y ęy Kilkadziesiąt listów do burmistrzów i prezydentów miast na Śląsku m.in. Katowic, Chorzowa, Bytomia, Sosnowca, Gliwic, Tarnowskich Gór, Zawiercia i Myszkowa wysłali śląscy Zieloni z pytaniem o funkcjonowanie w tych miejscowościach Miejskich Strategii Klimatycznych. – Problematyka zmian klimatycznych nie dotyczy wyłącznie przedstawicieli rządów lecz także polityki na lokalnym szczeblu – mówi Janusz Firla, inicjator listu, sekretarz katowickiego koła Zielonych. Przekonuje, że w Unii Europejskiej na rzecz ograniczenia zmian klimatycznych działa obecnie 1400 miast z 17 krajów, zrzeszonych w Sojuszu Klimatycznym, który promuje miejskie programy ograniczające zużycie energii i emisję dwutlenku węgla. W 2007 roku za realizację tych programów Sojusz wyróżnił nagrodą Climate Star (Gwiazda Klimatyczna) trzynaście miast, m.in. Essen, Sheffield i Gandawę. – Dążymy do tego, by za kilka lat także polskie, a szczególnie śląskie miasta dołączyły do grona wyróżnionych Gwiazdą Klimatyczną – mówi Firla. Przed śląskimi Zielonymi jeszcze długa droga. Dotychczas otrzymali odpowiedzi z czterech miejscowości, z których każda przyznaje, że strategii klimatycznej nie posiada. – Ale niektóre miasta, np. Gliwice, są gotowe w przyszłości podjąć z nami współpracę nad ich opracowywaniem – mówi Firla. Więcej: www.zieloni2004.pl/regiony.htm ... a warszawscy Zieloni opracowali stołeczną politykę klimatyczną Piotr Wielgus Ekolog. Członek Zarządu Krajowego Zielonych 2004 i koła toruńsko-bydgoskiego. Współpracuje z posłami i posłankami z Grupy Zielonych w Parlamencie Europejskim w zakresie tworzenia w Europie sieci zrównoważonych miast e-polis. Prezes Fundacji „Pracownia Zrównoważonego Rozwoju”. Organizator konferencji, szkoleń, miejskich imprez ekologiczno-edukacyjnych i projektów społecznych. Zieloni na Ślasku żądają lokalnej polityki klimatycznej… stwierdzenia, iż możemy spotkać się z problemem braku energii, cytuję: «już w perspektywie kilku najbliższych lat», a elektrownię atomową buduje się minimum 10 lat” – czytamy w jej liście, którego fragmenty opublikowały trójmiejskie media. Część pytań Zielonych dotyczyła działań, jakie podjął Urząd Marszałkowski, by ograniczyć marnotrawienie energii w jednostkach mu podległych. Maciejewska dopytywała też marszałka o zdanie opinii publicznej na temat planowanej inwestycji: „Stwierdza Pan w swoim liście, iż znacząca część opinii publicznej znajduje uzasadnienie dla tego typu inwestycji. Proszę o podanie wyników badań opinii publicznej lub innych danych stwierdzających prawdziwość Pańskiego twierdzenia”. Na ostatnie z tych pytań, podobnie jak na wiele innych, marszałek województwa pomorskiego nie potrafił odpowiedzieć. Jego argumentacja ograniczyła się do faktu, iż na razie jest za wcześnie na pewne pytania, a konsultacje społeczne zostaną rozpoczęte, gdy zapadnie decyzja o budowie elektrowni. Pomorscy Zieloni chcą zachęcić marszałka do wzięcia udziału w szerokiej, uczciwej debacie publicznej na temat przyszłości energetycznej Pomorza, również z udziałem ekspertów. Mają nadzieję, iż uda im się przekonać marszałka, iż jego plany budowy elektrowni atomowej są krótkowzroczne i nieefektywne. Postulują za to większe wykorzystanie energii wiatrowej na Pomorzu i inwestycje w nowe technologie, których opracowywaniem mogliby zająć się pomorscy naukowcy z miejscowych uczelni i instytutów badawczych. Więcej: www.zieloni2004.pl/regiony.htm Na początku grudnia 2008 roku koło warszawskie Zielonych opracowało „Stołeczną Politykę Klimatyczną”. Jest to pierwsze w Polsce całościowe ujęciem polityki miejskiej od strony zmian klimatycznych i zrównoważonego rozwoju. Wielostronicowy, detaliczny dokument wskazuje na konkretne rozwiązania w dziedzinie stołecznego transportu, przestrzeni publicznej, energetyki i budownictwa, dostępu do internetu i kwestii odpadów. – Recykling zamiast spalarni śmieci, parki zamiast wieżowców, transport publiczny, a nie kilometrowe korki – taka Warszawa jest możliwa – podsumowuje strategię Irena Kołodziej, przewodnicząca koła warszawskiego. – Ochrona klimatu i środowiska przyrodniczego, w jakim funkcjonujemy, służy nam wszystkim, prowadząc na przykład do obniżenia rachunków za prąd i do poprawy stanu powietrza, którym oddychamy. Stołeczni Zieloni już od dłuższego czasu podejmują działania na rzecz Warszawy dla ludzi. Teraz pora pokazać zieloną alternatywę dla obecnego, niezrównoważonego rozwoju Warszawy – mówi Kołodziej. Bartłomiej Kozek, przewodniczący koła warszawskiego Zielonych dodaje, iż przeciwdziałanie zmianom klimatycznym jest szansą na rozwój miasta. – Działanie na rzecz klimatu pozwala skoordynować niepowiązane do tej pory ze sobą miejskie przedsięwzięcia, podnieść jakość życia i stworzyć nowe, zielone miejsca pracy. Więcej o „Stołecznej Polityce Klimatycznej” i działalności warszawskiego koła Partii Zieloni 2004 na stronie: www.warszawa.zieloni2004.pl oraz na blogu koła http://zielonawarszawa.blogspot.com