Plan odnowy miejscowości Kliczków

Transkrypt

Plan odnowy miejscowości Kliczków
Gmina Osiecznica
Powiat Bolesławiecki
Maj 2008r.
Plan Odnowy Miejscowości Kliczków
1. WSTĘP .................................................................................................................. 3
2. ANALIZA ZASOBÓW SOŁECTWA.................................................................. 3
2.1. POŁOŻENIA GEOGRAFICZNE ............................................................. 3
2.2. WALORY PRZYRODNICZE I KRAJOBRAZOWE.............................. 6
2.3 WODY POWIERZCHNIOWE I KRAJOBRAZOWE ........................... 12
2.4. GLEBY ..................................................................................................... 13
2.5. GOSPODARKA ....................................................................................... 14
2.6. ZABYTKI I TURYSTYKA ..................................................................... 15
2.7. KULTURA................................................................................................ 24
2.8. DEMOGRAFIA........................................................................................ 24
2.9. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA ................................................... 26
2.10. OŚWIATA I SPORT .............................................................................. 27
2.11. OPIEKA SPOŁECZNA I ZDROWOTNA............................................ 28
2.12. HISTORIA MIEJSCOWOŚCI.............................................................. 28
3. ANALIZA SWOT................................................................................................ 30
4. OPIS INWESTYCJI NA LATA 2008-2015........................................................ 31
5. ZARZĄDZANIE ................................................................................................. 33
5.1. WDRAŻANIE .......................................................................................... 33
5.2. MONITOROWANIE ............................................................................... 34
Wskaźniki produktu.....................................................................................................35
Wskaźniki rezultatu .....................................................................................................35
Wskaźniki oddziaływania ............................................................................................35
2
1. Wstęp
Polska wieś staje, na początku XXI wieku, do rywalizacji przede wszystkim
gospodarczej z cywilizacją krajów Unii Europejskiej. Dla zapewnienia zrównoważonego
rozwoju obszarów wiejskich niezbędne jest zapewnienie wielofunkcyjności rolnictwa i wsi,
zwiększenie funkcji gospodarczych i społecznych wsi, ochrony środowiska na obszarach
wiejskich, ograniczenie bezrobocia oraz poprawa warunków życia ludności wiejskiej.
Warunkiem niezbędnym do aktywnego włączenia się mieszkańców miejscowości
wiejskich w realizację przedsięwzięć na rzecz rozwoju i promocji lokalnych walorów
kulturowych i przyrodniczych jest integracja społeczności lokalnej wokół budowy wspólnego
planu działania, który można nazwać planem odnowy miejscowości. Jest to postępowanie
odmienne od działań podejmowanych w innych programach ze względu na element integracji
na najniższym poziomie współdziałania mieszkańców pojedynczej wsi.
Niniejsze opracowanie jest właśnie takim Planem działania przygotowanym dla
miejscowości Kliczków, w której mieszkańcy zintegrowali się wokół wspólnych celów oraz
postanowili wykorzystać szansę jaką daje jej położenie, wyjątkowe bogactwo krajobrazu i
dorobek kulturowy ludzi, którzy tę wieś wybrali jako miejsce stałego zamieszkania.
Poniższy dokument jest zgodny ze „Strategią rozwoju gminy Osiecznica 2004 –
2010”, ,,Programem ochrony środowiska dla gminy Osiecznica na lata 2005 -2012" Plan
Odnowy Miejscowości stanowi ich uzupełnienie.
2. Analiza zasobów sołectwa
2.1. Położenia geograficzne
Gmina Osiecznica leży w południowo-zachodniej części Polski i północno-zachodniej części
województwa dolnośląskiego, w powiecie bolesławieckim. A dokładniej:
Położenie: N 51°20' E 15°25'
Okrąg: N 51019'29n E 15025'15n
Graniczy z takimi gminami jak:
- z gmina. Węgliniec na zachodzie
- z gmina. Nowogrodziec na południu
- z gmina. Bolesławiec od wschodu
3
- z gminami Żagań i Małomice (woj. lubuskie) w części północnej.
Do poszczególnych miejscowości dzieli ja. następujący dystans:
> Węgliniec- 35 km;
> Nowogrodziec-18 km;
> Boleslawiec-12 km;
> Żagań- 34 km
> Małomice- 26 km
oraz do stolicy Dolnego Śląska Wroclawia-150 km.
Poniższa mapa pokazuje umiejscowienie gminy Osiecznica w województwie dolnośląskim.
Została ona obramowana kolorem czarnym.
Następna mapa obrazuje rozmieszczenie gmin, w tym Osiecznicy w powiecie bolesławieckim
Mapa województwa dolnośląskiego z zaznaczeniem gminy Osiecznica.
4
Mapa. Kliczków i Osiecznica na tle okolicy
Źródło: www.mapa.szukacz.pl
Gmina Osiecznica jest największą gminą w województwie dolnośląskim (11 miejsce w
kraju) pod względem obszarowym, jej powierzchnia wynosi 43.762,04 ha. Wyróżnia się. tez
znacznym zalesieniem: obszary leśne zajmują tu 27.691 ha, co stanowi ok. 63% ogólnej
powierzchni. Z kolei na tereny rolnicze przypada jedynie 3.031,5 ha. Ze znaczna.
powierzchnia. kontrastuje słabe zaludnienie. Gminę zamieszkuje 6.925 osób, a zatem gęstość
zaludnienia wynosi 15.8 osób/km2. Gmina od południa, zachodu i wschodu ograniczają
własne granice, natomiast od północy jej granica jest południową linia autostrady A18.
Dużym walorem gminy jest jej położenie na osi przebiegu A4, której odnogą jest właśnie
A18. Ta oś komunikacyjna to arteria życiowa Polski południowej łączy pięć województw,
obejmujących prawie 1/4 terytorium Polski, zamieszkałych przez ponad 1/3 obywateli. W
planach Unii Europejskiej A4 wraz z linia. kolejowa. Europa- Azja to III Paneuropejski Korytarz
Transportowy. Szybkie udrożnienie polskiego odcinka tego korytarza uaktywni gospodarczo
południe kraju. Poza tym Gmina Osiecznica posiada dobre połączenia z Bolesławcem Śląskim,
Zielona. Górą, Nowogrodźcem, Gozdnica.. Przez teren gminy przebiega droga krajowa nr 18
(Zgorzelec - Wrocław) stanowiąc dogodny dojazd do granicy Niemiec - 68 km. Projektowana
modernizacja tej drogi, dzięki czemu zmieni się w autostradę A18 Zgorzelec –Olszyna,
wpływać będą korzystnie na jej rozwój. Zgodnie z fizyczno – geograficznym
5
położeniem wg J. Kondrackiego gmina Osiecznica położona jest w całości na terenie makroregionu Niziny Śląsko-Łużyckiej w mezoregionie Borów Dolnośląskich.
Gmina Osiecznica jest przecinana przez rzekę Kwisę z południa na północ na dwie części
Bory Dolnośląskie zaś (w znaczeniu regionu fizyczno-geograficznego) ciągną się od Nysy
Łużyckiej na zachodzie po linie. Bobru na wschodzie. Mezoregion ten podzielony jest na piec
mikroregionów położonych głownie na równinach. Równiny wraz z licznymi zbiornikami
wodnymi oraz lasami stanowią niepowtarzalny urok tej krainy. Jedyny fragment gminy o
większym zróżnicowaniu naturalnego krajobrazu to pas ciągnący się wzdłuż Kwisy, która
wyżłobiła w piaskach i żwirach wysokiego zasypania płaskodenna dolinę o głębokości do 25 m.
Dolina Kwisy jest przy tym w większości zalesiona, co zwiększa walory widokowe
krajobrazu. Warunki klimatyczne gminy Osiecznica są typowe dla całego makroregionu Niziny
śląsko-łużyckiej. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec, co sprzyja rozwojowi turystyki. O
atrakcyjności krajoznawczej gminy Osiecznica decydują duże kompleksy leśne zasobne w
runo i zwierzynę. Jeziorka, stawy rybne i malowniczo usytuowana rzeka Kwisa w krajobrazie
gminnym stanowią jej wielkie naturalne bogactwo. Czyste wody oraz malownicze położenie
wśród otaczających lasów, co roku przyciągają na tereny gminy rzesze turystów.
Koncentracja turystów występuje w dwóch obszarach.
Jeden z nich położony jest obok wsi Kliczków, gdzie występuje zalew na Kwisie
przy elektrowni wodnej i trzy jeziorka śródleśne, w tym Błękitka I, Błękitka II, Błękitka III.
Drugi obszar leży na północny zachód od wsi Parowa, na którym występują. duże kompleksy
stawów hodowlanych o starym rodowodzie. Wszystkie opisane walory zapewniają. zdrowy
wypoczynek w malowniczym regionie.
2.2. Walory przyrodnicze i krajobrazowe
Głównym bogactwem przyrodniczym gminy są lasy. Stan ekologiczny lasów jest
dobry, zasobność lasów w runo leśne jest duża. Lasy otaczające gminę charakteryzują się
bardzo
interesującą kompozycją o bogatych walorach oraz dużą różnorodnością
występujących drzew. W strukturze powierzchniowej lasów około 75% to lasy iglaste (sosna,
świerk), a pozostałe 25% to lasy liściaste (brzoza, buk, olsza, dąb).
Na terenie gminy znajdują się liczne pomniki przyrody, które należy zachować i chronić
ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych. Wszystkie te elementy składają się
m.in. na szlak turystyczny, tzw. ,,Szlak puszczański", którego całkowita długość wynosi 34
km, natomiast odcinek o długości 16 km przebiega przez teren gminy Osiecznica.
6
Bogate walory przyrodnicze ma rzeka Kwisa oraz rejon doliny Kwisy na całej jej długości.
Malownicze zakola rzeki, skarpy ograniczające dolinę, istniejąca zieleń wysoka i krzewy,
wychodnie skalne i ostoje ptactwa, bogactwo awiofauny i ichtiofauny, wszystkie te składniki
stanowią o olbrzymim potencjale turystyczno - krajobrazowym drzemiącym w gminie
Osiecznica.
Gmina Osiecznica charakteryzuje się wybitnymi walorami środowiska naturalnego oraz
jego zasobami w postaci lasów.
Po pierwsze posiada walory krajobrazowe w postaci:
•
Epigenetycznego przełomu Kwisy w Osiecznicy i Kliczkowie, z osobliwymi formami
skalnymi,
•
Malowniczej i krajobrazowej doliny Kwisy z meandrami zakolami starorzeczami i
Jachami piaszczystymi;
•
Naturalne utworzonej doliny Wielkiej Czernej;
•
Bogato zalesionego obszaru Borów Dolnośląskich;
•
Pełne życia torfowiska, zbiorniki wodne i tereny bagien oraz mokradeł.
Po drugie bogactwo świata roślinnego:
•
Rozległe kompleksy boru sosnowego z enklawami siedlisk;
•
Cenne, bogate zespoły starodrzewu w kompleksach leśnych i w obrębie terenów
osadniczych gminy;
7
Po
•
Wielka różnorodność gatunkowa roślin, w tym chronionych i rzadko występujących;
•
Naturalne zespoły roślin torfowiskowych i bagiennych;
•
Rozległe pola wrzosowisk;
•
Bogactwo
trzecie
runa
bogactwo
leśnego,
grzybów
i
w
tym
unikalnych
jagody,
jeżyny,
porostów
w
maliny
i
grzyby.
kompleksach
leśnych.
Po czwarte bogactwo świata zwierzęcego:
•
Zasobne w rzadkie i chronione ryby oraz minogi wody rzeki Kwisy i Czernej
Wielkiej oraz zbiorników wodnych;
•
Bogate siedliska płazów i gadów;
•
Naturalne siedliska lęgowe chronionych gatunków ptaków leśnych i wodnych,
•
Liczne kolonie rozrodcze nietoperzy;
•
Ostoja zwierzyny leśnej i nadwodnej.
Po piąte zasoby wód powierzchniowych:
•
Rzeka Kwisa i Czerna Wielka wraz z dopływami;
•
Zbiorniki, stawy i oczka wodne;
•
Sztuczny zbiornik zaporowy w rejonie Kliczkowa i Osiecznicy
Ponadto na terenie gminy Osiecznica występują. następujące obszary:
- Chroniony Krajobraz Borów Dolnośląskich,
- Zespół przyrodniczo- kulturowy ,,Kliczków",
- Użytki ekologiczne, takie jak: zabagnienia koło Parowej oraz Osieczowa, Dolina potoku
Czernej Wielkiej, torfowisko koło Ławszowej oraz koło wzgórza Kamienna Góra
Istniejące pomniki przyrody ożywionej w następujących miejscowościach:
-
Osiecznica;
-
Kliczków;
-
Ławszowa
-
Kolonia Luboszów naleza.ca do wsi Ławszowa;
-
Ołobok;
-
Parowa;
-
Przejęsław;
-
Tomisław.
Istniejące okazy przyrody nieożywionej:
-
,,Wielki Głaz" blok kwarcytu bolesławieckiego o obwodzie 4,5 m w Tomisławiu;
-
,,Wiatrowe skały" wyrobisko kwarcytu bolesławieckiego we wsi Tomisław;
-
,,Biały Kamień" " blok kwarcytu bolesławieckiego o obwodzie 8,0 m w Tomisławiu;
8
-
,,Dwa głazy narzutowe"- z czerwonego granitu drobnoziarnistego o obwodach 4,0 m
i 3,2 m w Tomisławiu;
-
wyrobisko poeksploatacyjne o głębokości 30 m w kierunku Ruszowa.
Zespoły parkowe w tym park przypałacowy w Kliczkowie oraz zespoły zabytkowej zieleni
parkowej wymagające rewaloryzacji i adaptacji na parki wiejskie w następujących
miejscowościach:
-
Osiecznica;
-
Luboszów;
-
Swiętoszów;
-
Parowa.
Ponadto planowane jest założenie Parku Krajobrazowego Doliny Kwisy oraz utworzenie
rezerwatu przyrody, w tym ścisły rezerwat awiofauny i ichtiofauny oraz rezerwat przyrody
ożywionej ,,Torfowisko koło Tomisławia".
Do najcenniejszych skarbów przyrodniczych w postaci ekosystemów Gminy Osiecznica nalezą:
1. Dolina rzeki Kwisy od odcinku od Ławszowej do Świętoszowa- charakteryzuje się. Płaskim
dnem doliny z meandrującym korytarzem rzecznym, ograniczonym stroma. Krawędzią
nadzalewowej terasy. Jest to naturalne siedlisko rzadkich i różnorodnych gatunków
ptactwa nadwodnego.
2. Zespół parkowo- leśny Luboszów- dawne zabudowania parkowe ze skupiskiem
licznych drzew pomnikowych, teren objęty konserwatorska. strefa. ,,K" ochrony krajobrazu.
3. Epigenetyczny przełom rzeki Kwisy w rejonie Osiecznicy i Kliczkowa- wąski przełomowy
odcinek w obrębie wychodni kwarcytów bolesławieckich, z osobliwymi formami skalnymi.
Strome wręcz pionowe zbocze doliny porasta las klonowo - lipowy z chronionymi
gatunkami roślin w poszyciu. W obrębie lasu znajdują się dorodne dęby pomnikowe.
4. „Uroczysko Mokradło” we wsi Ławszowa- są. to dwa śródleśne torfowiska o charakterze
torfowisk wysokich i przejściowych z cennymi zespołami roślinności i rzadkich gatunków
płazów. Teren o wybitnych walorach krajobrazowych.
5. „Uroczysko Las Kąty”- jest to cenny obszar boru mieszanego z okazałym drzewostanem
sosnowo- świerkowo- dębowym, częściowo boru sosnowego świeżego oraz torfowiska.
Drzewa porastają. chronione gatunki porostów a w runie leśnym występują rzadkie i
chronione gatunki roślin.
6. ,Tokowisko"- obejmuje kompleks starodrzewu leśnego o nazwie ,,Las Suchy Dąb" i
9
,,Tokowisko" Jest to bor sosnowy i zespół kwaśnej dąbrowy. W poszyciu leśnym
występują. chronione gatunki roślin. Obszar ten uznaje się. za domniemane siedlisko
głuszca.
7. ,,Bolesławieckie Bory" - jest to kompleks borów sosnowych świeżych, wilgotnych i
bagiennych z fragmentami torfowisk. Teren ten cechuje się różnorodnością i bogactwem
szaty roślinnej.
8. Torfowisko kolo Ławszowej- są to dwa zatorfione obniżenia otoczone borem sosnowym
świeżym z licznymi chronionymi porostami, skupiają one chroniona roślinność torfowisk
wysokich i przejściowych.
9. Torfowisko koło wzgórza Kamienna Góra- występuje tutaj bogata roślinność torfowiska
przejściowego i wysokiego. Torfowisko to otacza suchy bor sosnowy z
licznymi
skupieniami chronionych porostów.
10. ,,Torfowisko koło Tomisławia"- jest to torfowisko wysokie z charakterystyczną i bogatą
roślinnością bagienną. Jest to teren o wybitnych walorach krajobrazowych i botanicznych.
11. Dolina potoku Czernej Wielkiej- jest to zgrupowanie bogatej roślinności wodnej, łąkowej i
leśnej na zabagnieniach i miejscach podtorfionych wzdłuż potoku Czerna Wielka.
12. Zabagnienia koło Parowej- obszar o unikalnych walorach krajobrazowych z różnorodną
populacją ptaków i torfowiskową roślinnością.
13. Krawędź doliny Kwisy w Kliczkowie- obejmuje strome zbocza i doliny Kwisy w
Kliczkowie porośnięte gradem wysokim ze zgrupowaniem pomnikowych dębów
szypułkowych i starodrzewu świerkowo- grabowego. W podszyciu leśnym kruszyna i
leszczyna a w runie leśnym chronione gatunki roślin. Teren przylega do zabytkowego parku
przypałacowego inna jego części znajduje się dawny cmentarz koni właściciela pałacu, z
zachowanymi nagrobkami.
14. „Kliczkowskie Widlaki”- teren położony w Kliczkowie na prawym zboczu doliny
Kwisy, stanowi on fragment młodego lasu sosnowego z domieszka. brzozy. W podszyciu
leśnym występują chronione gatunki
kruszyny i widlaka goździstego, bluszczu,
paprotki i porostów.
15. „Torfowisko trzebińskie”- dawny obszar torfowiskowy obecnie sklasyfikowany jako
wrzosowisko, usytuowany w zespole leśnym boru bagiennego i boru wilgotnego z
chronionymi, rzadkimi gatunkami roślin i licznych porostów. Stanowisko bardzo rzadkiego,
zagrożonego wyginięciem grzyba świecznika rozgałęzionego oraz rzadkich płazów.
16. „Torfowisko przy autostradzie A- 18”- tworzą go dwa obiekty torfowiskowe, obecnie
10
sklasyfikowane jako wrzosowisko otoczone borem bagiennym. W obrębie boru bagiennego
chronione gatunki porostów.
17. „Torfowisko na poligonie świętoszowskim”- jest ono położone w dolinie potoku Czerniak,
jest to torfowisko mszarno- łużycowe z licznymi gatunkami chronionych roślin oraz
porostami.
18. „Uroczysko Las Stawiska”- jest ono położone w dolinie potoku Czerniak przy granicy z
województwem lubuskim, jest to teren bagnisko- torfowiskowy z bogatą roślinnością,
szuwarowymi łąkami trzęślicowymi i zaroślami wierzbowo- kruszynowymi, znajdują się
tutaj dwa zbiorniki wodne: Bobrowy i Czerniak.
19. Zabagnienia śródleśne w Osieczowie- teren wyróżnia się. różnorodnością biologiczną.
bezcennym skupiskiem rzadkich gatunków flory i fauny.
Ponadto gmina dysponuje bogatym kompleksem leśnym, który wchodzi w skład Borów
Dolnośląskich. Mieści się on w granicach projektowanego Obszaru Chronionego Krajobrazu
Bory Dolnośląskie. Lasy zajmują łącznie 63,3% powierzchni obszaru gminy i stanowią 27.695 ha.
Na terenie Gminy Osiecznica znajdują. się wartościowe areały rolne łączna ich powierzchnia
wynosi 823, 20 ha II, III i IV klasy bonitacyjnej. Położone są one głownie w dolinie rzeki
Kwisy w rejonie Przejesławia, Tomisławia i Osieczowa.
Na terenie Gminy Osiecznica znajdują się wyznaczone przez Wydział Ochrony Środowiska
Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego następujące strefy ochrony dla siedlisk cietrzewi w
obrębie poligonu wojskowego na terenie Nadleśnictwa Świętoszów:
1. strefa ochronna cietrzewia -Tetrao tetrix- Obręb Ławszowej;
2. strefa ochronna cietrzewia -Tetrao tetrix- Obręb Świętoszowa;
3. strefa ochrony głuszca - Obręb Tomisławia.
Na terenie gminy znajdują się również zasoby surowców:
Zasoby surowców mineralnych gminy przedstawiają, się. następująco:
•
7 złóż piasków szklarskich:
> „Osiecznica II”- ustalone zasoby geologiczne to 27.723.000 ton;
> „Otobola”- ustalone zasoby geologiczne to 11.679.00 ton;
> „Osiecznica- Stanisław”- ustalone zasoby geologiczne to 282.000 ton;
> „Parowa”- ustalone zasoby geologiczne to 24.310.000 ton;
11
> „Władysław”- ustalone zasoby geologiczne to 14.519.000 ton.
•
złoża kwarcytów:
> „Kleszczowa”- złoże eksploatowane od 1970 roku;
> „Kleszczowa II”- złoże eksploatowane od 1976 roku;
> „ Ołobole I + II”- eksploatacje. zaniechano w 1977 roku z uwagi na nieopłacalność;
> „Parowa”, „Ostrowka”, „Dąbrówka”- niewielkie zasoby geologiczne do 1.000 ton;
> „Tomisław”- złoże nie byto badane geologicznie.
2.3 Wody powierzchniowe i krajobrazowe
Całość terenu gminy leży w zasięgu chronionej zlewni lewobrzeżnego dopływu Odry. Przez
teren gminy przepływają na osi północ- południe dwa lewobrzeżne dopływy Bobru: Kwisa i
Czerna Wielka, wzdłuż której zlokalizowane są największe wsie gminy. Teren ten określany jest
jako zlewnia rzeki Bóbr.
Rzeka
Długość rzeki na terenie
Długość rzeki w km
gminy w km
KWISA
Dopływy prawobrzeżne
Kliczkowka
Słoniec
Pruszkowska Struga
Czernik
Dopływy lewobrzeżne
Łącznica Górna
Łącznica Dolna
Czerna Wielka
Dopływy prawobrzeżne
Śrem
Śremiec
Ośnica
36
127
7
5
4
9
12
5
7
10
5
5
24
5
5
24
4
7
17
4
7
17
Źródło: Urząd Gminy w Osiecznicy
12
2.4. Gleby
Rolnictwo i leśnictwo
Zaprezentowane w tym podpunkcie dane o gruntach wykazano według form użytkowania.
Prezentowane informacje dotyczą, działalności rolniczej w zakresie produkcji roślinnej i
zwierzęcej. Przez użytkowanie rozumie się faktyczne gospodarowanie na gruntach.
Grunty gminy wg form użytkowania
[ha]
Powierzchnia użytków rolnych
2974
Grunty orne
2138
Sady
5
Taki
700
Pastwiska
131
Lasy i grunty leśne
28098
Pozostałe grunty i nieużytki
12635
Współczynnik udziału powierzchni użytków rolnych do lasów, gruntów leśnych, pozostałych
gruntów i nieużytków jest bardzo niski. Współczynnik ten wynosi 0,07, dla porównanie ten
sam wskaźnik dla powiatu bolesławieckiego i województwa dolnośląskiego wynosi
odpowiednio 0,43 oraz 1,38. Dodatkowo w gminie Osiecznica nie ma dobrych warunków do
uprawiania ziemi. Decydują o tym warunki glebowe, które stanowią, ze względu na swoja,
jakość słabą, przydatność rolnicza. Gleby gminy Osiecznica są niskiej klasy bonitacyjnej.
Przeważają, grunty V i VI klasy, które stanowią. 75% użytków rolnych, pozostałe klasy: II - IV
zajmują tylko 25%.
Pod względem własności większość gruntów stanowią. gospodarstwa indywidualne (ponad 90%)
i w zdecydowanej większości są to gospodarstwa rozdrobnione, co dodatkowo osłabia pozycje
gminy jako silnego ośrodka rolniczego.
Powierzchnia gruntów w Kliczkowie jest równa 3149,88 ha, z czego użytki rolne
stanowią 1,2% (38,5 ha), lasy 2438,7 ha, natomiast inne grunty i nieużytki 672,68 ha.
13
Podział gruntów w miejscowości
38,5
672,68
2438,7
Użytki rolne
Lasy
Nieużytki i inne grunty
Powierzchnia gruntów rolnych w Kliczkowie jest równa 38,5 ha, z czego grunty rolne
stanowią 38,6% (14,87 ha), pastwiska 23,63 ha.
Podział użytków rolnych (w ha)
łąki 23,63
grunty rolne
14,87
2.5. Gospodarka
Na terenie Kliczkowa zarejestrowany jest 19 podmiotów prowadzących działalność
gospodarczą – wszystkie przez osoby fizyczne. Na terenie miejscowości funkcjonuje tylko 1
punkt handlowy – sklep wielobranżowy.
14
2.6. Zabytki i turystyka
Warto podkreślić, ze w mieście Bolesławiec zainstalowano trzy tablice informujące
o szlakach rowerowych wokół miasta. Tablice są częścią projektu: ,,Wytyczenie i
oznakowanie szlaków rowerowych wokół Bolesławca jako element magistrali rowerowej
Drezno - Wrocław ER 4". Całkowity koszt projektu wynosi 29.600 euro (21.904 euro tj. 74 %
- dofinansowanie Phare). Beneficjentem jest Gmina Miejska Bolesławiec. W realizacji
przedsięwzięcia biorą również udział okoliczne gminy: Warta Bolesławiecka, Osiecznica,
Nowogrodzie, Lubań, Zagrodno, Gmina Wiejska Bolesławiec oraz Starostwo Powiatowe w
Bolesławcu. Projekt finansowany jest ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej z
Funduszu Małych Projektów Euroregionu Nysa Phare CBC Polska-Niemcy 2001.
Przedsięwzięcie obejmuje wytyczenie i opis przebiegu 206 km szlaków rowerowych z
uwzględnieniem atrakcji turystycznych, bazy noclegowej, ciekawych miejsc, pomników
przyrody oraz wykonanie i montaż 10 tablic informacyjnych. W ramach projektu powstało
5000 map i interaktywna strona internetowa. Od 15 lipca 2004 r. mapy są dostępne w
Punkcie Informacji Turystycznej przy ul. Sierpnia 80 w Boleslawcu oraz uruchomiono stronę.
internetowa, www.rowery-boleslawiec.pl.
Dla rowerzystów przygotowano cztery szlaki:
Nr 1 ,,Szlak Borów Dolnośląskich": ER 6 Bolesławiec, Bolesławice, Bukowy Las, Kliczków,
Osiecznica, Tomisław, Osieczów, Dobra, Bolesławiec łączna długość szlaku: 31,3 km.
Nr 2 ,,Szlak południowy": ER 6 Bolesławiec, Bożejowice, Kraszowice, Suszki, Zeliszow, Stare
Jaroszowice, Łaziska, Bolesławiec. łączna długość szlaku: 34,3 km.
Nr 3 ,,Szlak miedzi i kamienia": ER 6 Bolesławiec, Bolesławice, Krępnica,
Dąbrowa
Bolesławiecka, Kraśnik Dolny, Tomaszów Bolesławiecki, Łubków, Iwiny, Olszanica,
Grodziec, Raciborowice, Warta Bolesławiecka, Wartowice, Łaziska, Bolesławiec. łączna
długość szlaku: 64,4 km.
Nr 4 ,,Szlak Śląsko - Łużycki": ER 6 Bolesławiec, Kraszowice, Ocice, Gościszów,
Msciszow,ER-4, Radostów, Nowogrodziec, Parzyce, Tomisław, Osiecznica, Kliczków,
Bukowy Las, Bolesławice, Bolesławiec. łączna długość szlaku: 70 km.
Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki:
Obiekt
Kościół Trzech Króli
Lokalizacja Wiek, w którym obiekt powstawał
Kliczków 2 połowa XVIw. – nr rejestru 424
15
Ołtarz główny Kościoła.
16
Kościół został wzniesiony przez Rechenbergów w XIV wieku. Jest on obok świątyni
gościszowskiej chyba jedyną, która zachowała pierwotny wystrój wnętrz. Z tego powodu
emanuje swoim czarem i urokiem.
Zwraca uwagę trzyczęściowy drewniany ołtarz główny ufundowany przez rodzinę
Rachenbergów prawdopodobnie około roku 1580. Pomimo XVI wiecznego rodowodu tryptyk
posiada wyraźne późnogotyckie cechy.
Chyba najcenniejszym i jednocześnie najpiękniejszym zabytkiem w Kliczkowskim kościółku
jest drewniane ( sosnowo-lipowe ) epitafium ufundowane i poświęcone Kasprowi von
Rechenberg pana na Kliczkowie, jego żony oraz ich dzieci i sióstr.
Wewnątrz kaplicy grobowej stoi późnogotycka, ośmiokątna chrzcielnica z piaskowca, której
czas powstania, pomimo zachowanego napisu jest niejasny. DO gotyckiego wystroju świątyni
możemy zaliczyć piaskowce sakramentarium z wyraźnie widoczną datą wykonania, wykutą
na licu 1512. Do wnętrza kościoła pasuje późnorenesansowa ambona ozdobiona rzeźbionym
i malowanym ornamentem. Była ona fundacją cesarskiego radcy i starosty księstwa
świdnicko-jaworskiego, a jednocześnie dziedzica zamku w Kliczkowie Kaspra von
Rechnberga Młodszego.
Obiekt
Zespół dworski (zamek)
Lokalizacja
Kliczków
Wiek, w którym obiekt powstawał
XVI, koniec XIXw., nr rejestru 452
17
Historia zamku
Historia zamku jest równie ciekawa jak historia Śląska. Źródła podają, że zamek w
Kliczkowie sięga początkami roku 1297. Został wzniesiony przez Bolka I Surowego, księcia
świdnicko-jaworskiego, na wysokiej nadbrzeżnej skarpie Kwisy jako warownia graniczna
ziemno-drewniana .
Na przestrzeni XIII i XIV w. księstwa śląskie traciły swą niezależność, a warownie były
przekazywane rodom rycerskim i przekształcane w założenia zamkowo-folwarczne. Taki los
spotkał warownię kliczkowską, która w 1391 r. stała się własnością saskiej rodziny von
Rechenbergów. Dobra Kliczków-Wehrau pozostawały w ich rękach prawie trzysta lat. Dla
zamku najbardziej zasłużył się Kacper Średni (ok. 1545-1588), który zapoczątkował jego
renesansową przebudowę. Kończył ją Kacper Młodszy, jego syn. Kacper Średni był też
fundatorem ołtarza (1580) i wspaniałego drewnianego epitafium rodzinnego (1585) w
kościele parafialnym pw. Świętej Trójcy. Z opisu z poł. XVII w. zachowanego w Archiwum
Państwowym we Wrocławiu wiemy, że pałac był zbudowany z kamienia, mieścił dwie sale
balowe (jedną na piętrze), 20 komnat, kuchnię i kaplicę. Kacper Młodszy wzniósł też
zabudowania gospodarcze (słodownię, browar, stajnię, powozownię). O jego wysokiej
pozycji (posiadał godność szambelana i radcy cesarskiego) świadczy wizyta króla czeskiego
Macieja w Kliczkowie (1611).
18
Wojna trzydziestoletnie spowodowała zmianę właściciela. W 1631 r., po okresie sporów
spadkowych, majątek przejęła i przebudowała rezydencję rodzina von Schellendorf, a dwa
pokolenia później - jej boczna linia von Frankenberg. Wtedy zmieniony został charakter
elewacji południowej, zmodernizowano wnętrza, wzniesiono Lwią Bramę, na dziedzińcach
założono barokowe fontanny, zmieniono też charakter parku.
W 1747 r. posiadłość kupiła rodzina von Promnitz, właściciele majątków w Pszczynie,
Żarach, Borowej i Nowogrodźcu, a po 20 latach Kliczków przejął Hans Christian hrabia zu
Solms-Baruth, żeniąc się z wdową von Promnitz.
Dopiero potomkowie hrabiego rozpoczęli większą przebudowę zamku. W 1810 r. Sala
Balowa otrzymała empirowy wystrój, powstała neogotycka Wieża Jenny i ujeżdżalnia. Wtedy
też wyprowadzono funkcje gospodarczo-folwarczne do nowych zabudowań przed bramą
wjazdową.
W 1877 r. majątek przejmuje na mocy testamentu Fryderyk Hermann Jan Jerzy hrabia zu
Solms-Baruth. W 1881 r. na jego zlecenie architekci berlińscy, Henryk Kayser i Karol von
Grossheim, rozpoczęli czteroletni okres przebudowy posiadłości. Ówczesne gusty pozwalały
architektom czerpać inspirację w różnych stylach: angielskim gotyku, włoskim renesansie,
niemieckim i francuskim manieryzmie. Te cechy odnajdujemy podczas zwiedzania rezydencji
na elewacjach i we wnętrzach, szczególnie w przepięknej Sali Teatralnej. Eduard Petzold,
znany w Europie twórca parków krajobrazowych, zaprojektował ponad 80-hektarowy park w
stylu angielskim.
Stary Książę dziedziczył od 1906 r. tytuł książęcy, posiadał tytuł najwyższego palotyna
ostatniego cesarza pruskiego, był szambelanem dworu cesarskiego, podkomorzym i
nadłowczym. Dał się poznać jako zapalony myśliwy, ale i opiekun zwierzyny i znawca koni.
Jego syn Fryderyk Hermann Christian Hans hrabia zu Solms-Baruth w 1920 r. przejął majątek
po ojcu.
W Kliczkowie gościli na polowaniach cesarz Wilhelm II, następca tronu oraz najwyżsi
przedstawiciele dworu. W czasie II wojny światowej, po nieudanym zamachu na Hitlera,
członków rodziny aresztowano, a dobra skonfiskowano i wywieziono.
Obiekt
Park pałacowy
Kliczków
Nr rejestru 716/J
Obiekt
Cmentarz koński
Kliczków
Nr rejestru 61/B/01/1-2
19
Na polanie znajdują się resztki historycznego cmentarza koni, jedynego pozostałego w Europie,
utworzonego przez rozmiłowanych w tych zwierzętach tutejszych dziedziców. Do dzisiaj za
drewnianym współczesnym ogrodzeniem zachował się jeden nagrobek konia o imieniu Juno. Jak
głosi wykuty na nim napis, bo to ostatni wyścigowy koń księcia Fryderyka Hermana Jana
Jerzego zu Solms- Baruth, pochowany tutaj w 1938r. W latach pięćdziesiątych stało tu jeszcze
kilkanaście podobnych pomników. Były to duże głazy osadzone na podmurówce, w środku
których umieszczono owalne tablice z wykłutym tekstem Według przybyłych krótko po wojnie
mieszkańców cmentarz ogrodzony był ceglanym murem ustawionym na kamiennym
fundamencie. Ośrodka wchodziło się przez bramę, za którą rozpoczynała się wyłożona czarnym
marmurem śccieżka. Pochowanych było tu również sporo psów należących mieszkających na
zamku książąt i hrabiów.
Atrakcje w Zamku
Zamek Kliczków znajduje się w czołówce obiektów zabytkowych w Polsce pod względem
standardu, jakości świadczonych usług oraz ilości miejsc noclegowych. Obiekt oferuje 211
miejsc w apartamentach i pokojach 1- i 2-osobowych.
Goście mogą zapoznać się ze specjałami kuchni polskiej i międzynarodowej, które szef
kuchni poleca w restauracji Zamkowej mieszczącej się w trzech salach zamku. Można
wypocząć w barze, kawiarni oraz klubie w zamkowych piwnicach.
20
Sześć wielofunkcyjnych sal konferencyjnych, w tym Sala Dworska na 400 osób, Sala
Teatralna na 200 osób, Sala Balowa i Kominkowa oraz Centrum Biznesowe, a także 350 m2
powierzchni wystawienniczej pozostaje do dyspozycji Gości.
Wszystkie sale i pokoje przystosowane są do współczesnych wymogów użytkowych (telefon,
radio, TV-sat., łącza internetowe), dzięki czemu na zamku stworzono niepowtarzalne warunki
do przeprowadzania kongresów, konferencji, seminariów, zjazdów czy spotkań towarzyskokulturalnych, a także i przede wszystkim do wypoczynku.
Do dyspozycji gości oddano kryty basen i Fitness Center - 2 sauny, siłownia, jacuzzi;
wielofunkcyjne boisko, korty tenisowe, bilard, wypożyczalnię rowerów, ośrodek jeździecki,
plac zabaw dla dzieci.
Organizowane są wycieczki plenerowe, połączone ze zwiedzaniem zabytków, przejażdżki
konne i bryczką, kuligi, wędkowanie, spływy pontonowe, grzybobrania, polowania, imprezy
plenerowe i ogniska.
Centrum Rekreacji
Położenie zamku pośród Borów Dolnośląskich i duża bliskość wspaniałych zabytków stwarza
niepowtarzalne warunki do odpoczynku i rekreacji.
Na terenie zamku rekreację zapewniają:
- Zamkowe Centrum SPA
- kryty basen w dawnej Ujeżdżalni z przepięknym widokiem na park (można go podziwiać
dzięki przeszkleniu jednej ściany) i Fitness Center z jacuzzi, dwoma saunami oraz siłownią;
sala bilardowa, korty tenisowe, wypożyczalnia rowerów;
- tor łuczniczy, boisko multifunkcyjne, które daje możliwość gry, np. w rzutki, petankę (gra w
bule) czy piłkę plażową;
- plac zabaw dla dzieci;
-ośrodek jeździecki oferujący także naukę jazdy konnej, przejażdżki bryczką i kuligi;
-
spływy pontonowe
i kajakowe
po
rzece
Kwisie,
która
jako
niezmiernie -
czysta zachęca również do wędkowania,
- polowania, grzybobrania, ogniska i imprezy plenerowe.
Istnieje także możliwość organizowania koncertów, przyjęć, pokazów i wystaw.
Wokół zamku wytyczone zostały trasy spacerowe, rowerowe oraz konne, które otwierają się
pięknem krajobrazów, lasów, wrzosowisk, zakoli rzecznych z kaskadami i spiętrzeniami.
Oferowane są wycieczki do innych zamków w okolicy lub do atrakcyjnych turystycznie
miejscowości w regionie, ale też do Pragi czy Drezna.
21
W zamku odbywa się wiele cyklicznie organizowanych imprez i atrakcji. Można tu spędzić
niezapomniane w klimacie, tradycyjne święta Bożego Narodzenia i Wielkanocne. Można
uczestniczyć we wspaniałych balach sylwestrowych, walentynkowych i andrzejkowych.
Tradycją stała się Gala Jeździecka - karnawałowe spotkanie miłośników koni, hodowców i
środowisk biznesu; Święto Hubertusa myśliwsko-jeździecka impreza z pogonią za lisem,
festynem myśliwskim, konkursami i innymi atrakcjami czy Majówka - weekendowa
rekreacyjna impreza, na którą składają się zawody jeździeckie w skokach przez przeszkody,
turniej rycerski o nagrodę kasztelana Zamku Kliczków, plenerowy festyn i wspaniałe
konkursy; Wratislavia Cantas - międzynarodowy festiwal muzyki średniowiecza i renesansu
czy Muzyka Dawna - Persona Grata - koncert muzyki dworów niemieckich w połowie XVIII
wieku.
Zamek oraz otoczenie są również udostępniane do zwiedzania przyjeżdżającym na krótko
turystom.
Obecnie największym terenem rekreacyjnym jest Błękitka II oddalona od wsi Kliczków 1,5
km. Jest to sztuczny zbiornik w wyrobisku nieczynnego kamieniołomu kwarcytów
bolesławieckich. Czysta woda o przejrzystości do kilku metrów jest wymarzonym akwenem
dla wędkarzy i do uprawiania sportów wodnych.
22
23
Poza niewątpliwymi walorami krajobrazowo - przyrodniczymi, Kliczków dysponuje również
zapleczem hotelowym. Jednakże jest on skierowany głównie do zamożniejszych osób, bowiem
brak oferty o trochę niższym standardzie. Na terenie miejscowości działa stajnia zamku
Kliczków prowadząca zajęcia z jazdy konnej.
Na uwagę. zasługuje fakt, ze gminę odwiedzają także turyści pochodzący spoza granic
Polski.
2.7. Kultura
Na terenie miejscowości brak jest infrastruktury kulturalnej. Najbliższa znajduje się w
Osiecznicy. Funkcjonuje tam Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Osiecznicy oraz Gminna
Biblioteka w Osiecznicy.
2.8. Demografia
Liczba mieszkańców Kliczkowa jest równa 339, co stanowi ok. 4,9% ludności całej gminy.
Obecnie przyrost naturalny w miejscowości wynosi -1. W tym okresie zanotowano
przyrost naturalny ujemny wystąpił wśród kobiet (-1), natomiast wśród mężczyzn wyniósł 0.
Tabela. Ludność Kliczkowa według wieku i płci (2007).
24
Urodzenia
Mężczyźni
Kobiety
1
2
1
3
0
-1
żywe
2007
3
Zgony
2007
4
Przyrost naturalny
2007
-1
Dane: Urząd Gminy Osiecznica
Poniżej przedstawiona została tabela z podziałem mieszkańców Kliczkowa według
płci i wieku, z której wynika, iż największą grupę stanowią ludzie w wieku 50-54 lata. Osoby
w wieku 20-29 lat również tworzą sporą grupę. W Kliczkowie mieszka 48 osób w wieku
przedprodukcyjnym, tj. do 15 roku życia, 243 osób w wieku produkcyjnym, tj. w przedziale
od 15 do 59 w przypadku kobiet i od 15 do 65 w przypadku mężczyzn, co stanowi ok. 72%
mieszkańców Kliczkowa. Liczba mieszkańców wsi w wieku poprodukcyjnym jest równa 48,
czyli ok.14% ogólnej liczby mieszkańców miejscowości.
Tabela. Ludność Kliczkowa według wieku i płci (2007r.).
Przedział
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
wieku
0-4
12
7
5
5-9
20
9
11
10-14
16
11
5
15-19
25
11
14
20-24
37
22
15
25-29
34
20
14
30-34
22
12
10
35-39
12
7
5
40-44
23
9
14
25
45-49
25
13
12
50-54
38
19
19
55-59
23
14
9
60-64
9
4
5
65-69
14
6
8
70 +
29
12
17
Tabela: Ludność Kliczkowa w rozbiciu na wiek przedprodukcyjny, produkcyjny,
poprodukcyjny.
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
48
27
21
243
131
112
48
18
30
Przedział wiekowy
Wiek przedprodukcyjny
(poniżej 15 roku życia)
Wiek produkcyjny
(15-59 kobiety;
15-65 mężczyźni)
Wiek poprodukcyjny
Saldo migracyjne wynosi +4. Wśród mężczyzn +1, natomiast wśród kobiet wyniósł
+3.
2.9. Infrastruktura techniczna
Infrastruktura ochrony środowiska:
Na terenie miejscowości znajduje się 4,8 km sieci oraz 49 przyłączy kanalizacyjnych. Z kolei
sieć wodociągowa ma 6,2 km długości oraz 55 przyłączy wodociągowych. W miejscowości
Osiecznica znajduje się zmodernizowana w roku 2006 oczyszczalnia ścieków, która odbiera
ścieki z Kliczkowa. Jej przepustowość wynosi 646,20m3/dobę.
Na terenie miejscowości został zorganizowany odbiór, segregowane śmieci trafiają do
Trzebienia w gminie Bolesławiec.
26
Gazyfikacja
Sieć gazowa na terenie miejscowości nie występuje.
Drogi:
Na terenie miejscowości znajduje się w sumie 3,985 km dróg, w tym:
- Droga wojewódzka nr 350 relacji Łęknica - Przewóz - Gozdnica - Ruszów - Bolesławiec – o
długości 0,5 km
Rysunek .Poglądowa lokalizacja ważnych szlaków komunikacji drogowej
Źródło: Opracowanie na podstawie danych z Urzędu Gminy Osiecznica
Drogi gminne:
- 103590 D – o długości 0,32 km
- 103589 D – o długości 0,29 km
Ponadto na terenie miejscowości znajduje się 2,875 km dróg osiedlowych, rolnych i innych.
2.10. Oświata i sport
Na terenie miejscowości nie funkcjonują żadne placówki oświatowe. Jedyne przedszkole w
gminie znajduje się w Osiecznicy, natomiast szkoły umiejscowione są również w pobliskiej
Osiecznicy.
27
2.11. Opieka społeczna i zdrowotna
Infrastruktura ochrony zdrowia
W Kliczkowie funkcjonuje zakład stomatologiczny zatrudniający 1 lekarza i 1
pielęgniarkę. Inne zakłady znajdują się w pobliskiej Osiecznicy.
Pomoc społeczna
Pomoc społeczna jest udzielana mieszkańcom Kliczkowa dzięki działaniom
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej mieszczącego się w Urzędzie Gminy. GOPS w 2006
roku udzielił mieszkańcom Kliczkowa 70 świadczenia pieniężne w wysokości 119 407 zł, w
tym 25 świadczeń rodzinnych na kwotę 87 319 zł, 3 dodatki mieszkaniowe na kwotę 4 027 zł
oraz 8 świadczeń niepieniężnych w postaci posiłków dla dzieci.
2.12. Historia miejscowości
Najstarszym dokumentem poświadczającym istnieniu grodu w Kliczkowie jest Kronika
Książąt Polskich z 1297r., gdzie wymieniono zamek w Kliczkowie (pierwotna nazwa
Cliczchdorff). Dzisiejsza nazwa wsi została nada po II wojnie światowej w 1947r.
Początkowo gród był we władaniu książąt polskich. Był nim Henryk V, a następnie Bolko II.
Jednakże każdy z nich umarli bezpotomnie. Do 1392r. władzę pełniła jeszcze księżna
Agnieszka – ostatnia z Piastów. Następnie ziemia bolesławska przeszła we władanie korony
czeskiej.
Później aż do 1631r. połączona posiadłość Kliczków- Osiecznica pozostawała w rękach
rodziny von Rechenberg. W 1611r. gościem na zamku był król czeski Maciej.
W 1631r. Kliczków został sprzedany rodzinie von Schellendorf. W 1654r. Cesarska Komisja
Emocyjna odebrała ewangelikom zabrany przez nich wcześniej kościół i przekazała z
powrotem katolikom. Już w owym czasie Kliczków był znaną miejscowością. W książce
Fryderyka Luki z 1689r. warownię nazwano słynnym zamkiem obronnym, leżącym nad
Kwisą na granicy łużyckiej. Wspomina się również fosę i wały ją otaczające. Budowla miała
wtedy dwie wysokie wieże, wielką salę i inne pomieszczenia, które zostały obrabowane
podczas wojny 30-letniej.
28
W latach 1703-47 Kliczków znajdował się pod rządami rodziny von Frankrenberg. W tym
czaie cesarz Karol VI zatwierdził ponownie prawa targowe dla dóbr kliczkowskich. W
wyniku sprzedaży na krótko trafiło w ręce rodziny von Promnitz, by od roku 1764 Kliczków
należał do rodziny zu Solms-Teklenburg, a później zu Solms-Baruth. Tak oto Kliczków trafił
ręce prastarego niemieckiego rodu, którego korzenie sięgają XII wieku, którego własnością
pozostawał aż do 1944r. Na przełomie XIX i XX wieku wielokrotnie odwiedzał Kliczków
cesarz Wilhelm II.
2.13. Podsumowanie
Rodzaj zasobu
Brak
Jest o
znaczeniu
małym
Jest o
znaczeniu
średnim
Jest o
znaczeniu
dużym
Środowisko przyrodnicze
- walory krajobrazu
X
- walory klimatu (mikroklimat, wiatr, nasłonecznienie)
X
- walory szaty roślinnej (np. runo leśne)
X
- cenne przyrodniczo obszary lub obiekty
X
- świat zwierzęcy (ostoje, siedliska)
X
- osobliwości przyrodnicze
X
- wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy)
X
- podłoże, warunki hydrogeologiczne
X
- gleby, kopaliny
X
Środowisko kulturowe
- walory architektury wiejskiej i osobliwości kulturowe
X
- walory zagospodarowania przestrzennego
X
- zabytki
X
- zespoły artystyczne
X
Dziedzictwo religijne i historyczne
- miejsca, osoby i przedmioty kultu
X
- święta, odpusty, pielgrzymki
X
- tradycje, obrzędy, gwara
X
- legendy, podania i fakty historyczne
X
- ważne postacie historyczne
X
- specyficzne nazwy
X
Obiekty i tereny
- działki pod zabudowę mieszkaniową
X
- działki pod domy letniskowe
X
- działki pod zakłady usługowe i przemysł
X
- pustostany mieszkaniowe, magazynowe i po
przemysłowe
X
- tradycyjne obiekty gospodarskie wsi (kuźnie, młyny)
X
- place i miejsca publicznych spotkań
X
29
- miejsca sportu i rekreacji
X
Gospodarka, rolnictwo
- specyficzne produkty (hodowle, uprawy polowe)
X
- znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe
X
- możliwe do wykorzystania odpady poprodukcyjne
X
Sąsiedzi i przyjezdni
- korzystne, atrakcyjne sąsiedztwo (duże miasto, arteria
komunikacyjna, atrakcja turystyczna)
X
- ruch tranzytowy
X
- przyjezdni stali i sezonowi
X
Instytucje
- placówki opieki społecznej
X
- szkoły
X
- Dom Kultury
X
Ludzie, organizacje społeczne
- OSP
X
- KGW
X
- Stowarzyszenia
X
3. Analiza SWOT
SILNE STRONY
SŁABE STRONY
1. Piękne położenie wsi wśród Borów 1. Brak miejsca na spotkania młodzieży i
Dolnośląskich,
mieszkańców,
2. Atrakcyjne położenie przyrodnicze,
2. Liczne dzikie wysypiska śmieci,
3. Obiekty zabytkowe: zamek, kościół 3. Mała liczba połączeń komunikacji publicznej
oraz jedyny w Europie cmentarz koni,
i prywatnej z Osiecznicą i Bolesławcem,
4. Położenie geograficzne – bliskość 4. Brak tańszych miejsc noclegowych,
autostrady,
5. Brak schludności we wsi,
5. Szlaki rowerowe, piesze, konne oraz 6.
Brak środków
na
remonty budynków
spływy kajakowe,
prywatnych,
6. Atrakcyjne centrum rekreacji
7. Zarośnięty dostęp do rzeki oraz drzewa
zasłaniające widok na zamek,
8. Słaba infrastruktura sportowo- rekreacyjna,
np. boiska ze sztuczną trawą,
9. Brak tańszej gastronomii.
30
SZANSE
ZAGROŻENIA
1. Rozwój turystyki i agroturystyki,
1. Brak miejsc pracy,
2.Rozwój gastronomii,
2. Odpływ ludności do większych miejscowości
3. Drobne przetwórstwo produktów
oraz za granicę,
leśnych,
3. Starzenie się ludzi,
4. Remonty budynków w gminie,
4. Utrzymanie obecnych form niepełnego
5. Stworzenie infrastruktury wokół
wykorzystania zabytków w kształtowaniu
malowniczego zalewu Kwisy.
polityki rozwojowej obszaru,
6. Pozyskanie środków zewnętrznych na
rozwój infrastruktury technicznej,
7. Integracja środowisk społecznych oraz
władz wokół idei aktywnego, pełnego
wykorzystania potencjału kulturowego i
rozwoju turystyki
8. Lepsze oznakowanie atrakcji
gminnych,
9. Powstanie wypożyczalni rowerów,
10. Powstanie ładnej alejki prowadzącej
nad zalew,
11. Promocja lokalnych artystów
4. Opis inwestycji na lata 2008-2015
Nazwa zadania
Remont elewacji Kościoła i muru przykościelnego realizowanego
przez Parafię
Możliwości
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, III oś priorytetowa,
finansowania
Odnowa wsi (max. wsparcie 75%)
Cel działania
Celem jest wpływ na poprawę jakości życia na obszarach
wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych
mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich.
Przeznaczenie
Korzystać z tego będzie parafia i turyści
Czas realizacji
2009-2010
31
Szacowany koszt
realizacji
220.000 zł
Nazwa zadania
Budowa boiska wielofunkcyjnego o nawierzchni z trawy
Możliwości
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, III Oś priorytetowa,
finansowania
Odnowa i rozwój wsi (max. wsparcie 75%)
Cel działania
wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych
mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich.
Przeznaczenie
Korzystać z tego będzie młodzież oraz klub sportowy.
Czas realizacji
2009-2010
Szacowany koszt
realizacji
Nazwa zadania
200.000zł
Uzbrojenie terenu pod przyszłą zabudowę mieszkaniową w sieć
kanalizacyjną i wodociągową
Możliwości
Krajowy Fundusz Mieszkaniowy, Kredyt na realizację
finansowania
komunalnej infrastruktury technicznej (max. 70% inwestycji)
Cel działania
Finansowanie realizacji komunalnej infrastruktury technicznej
towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu
Przeznaczenie
Inwestycja przeznaczona jest dla mieszkańców miejscowości,
którzy w przyszłości nabędą działki budowlane
Czas realizacji
Szacowany koszt
realizacji
2008-2009
700.000 zł
Nazwa zadania
Budowa ogólnodostępnego placu zabaw
Możliwości
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Odnowa i rozwój wsi
finansowania
(max. wsparcie 75%)
Cel działania
Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich
Przeznaczenie
Dzieci z terenu miejscowości Kliczków
Czas realizacji
2009
Szacowany koszt
realizacji
35.000 zł
32
Nazwa zadania
Budowa budynku z przeznaczeniem na cele kulturalne
Możliwości
finansowania
(max. wsparcie 75%)
Cel działania
wiejskich poprzez zaspokojenia potrzeb społecznych i
kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów
wiejskich
Przeznaczenie
Mieszkańcy miejscowości Kliczków
Czas realizacji
2012
Szacowany koszt
realizacji
Nazwa zadania
600.000 zł
Zagospodarowanie miejsc najważniejszych dla miejscowości
poprzez wybudowanie parkingu, chodników, oświetlenia
Możliwości
finansowania
(max. wsparcie 75%)
Cel działania
Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich oraz popieranie
różnicowania działalności gospodarczej
Przeznaczenie
Mieszkańcy miejscowości Kliczków
Czas realizacji
2010
Szacowany koszt
realizacji
100.000 zł
5. Zarządzanie
5.1. Wdrażanie
Stworzenie systemu zarządzania realizacją Planu ma decydujący wpływ na utrzymanie
wysokiej dynamiki w całym procesie wdrażania. Stopniowe wygasanie entuzjazmu
towarzyszącego procesowi tworzenia Planu wśród samorządu oraz mieszkańców bez
odpowiedniego systemu mogłoby „doprowadzić Plan na półkę” wraz z innymi,
nieprzydatnymi dokumentami w stosunkowo krótkim czasie. System, o którym mowa, to
przede wszystkim:
33
•
doskonalenie istniejących i tworzenie nowych instrumentów realizacji,
•
monitorowanie realizacji celów i projektów,
•
zmiany i aktualizacja Planu.
Faza wdrażania Planu Odnowy Miejscowości dla Kliczkowa rozpocznie się po
przyjęciu dokumentu na zebraniu wiejskim w Kliczkowie, a następnie zostanie zatwierdzony
na sesji Rady Gminy w Osiecznicy. Odpowiedzialność za wdrażanie Planu ponosi Wójt
Gminy Osiecznica. W celu wprowadzenia jak najlepszej procedury aplikowania o środki Unii
Europejskiej, powołany zostanie zespół odpowiedzialny przede wszystkim za zarządzanie,
koordynację i wdrażanie poszczególnych zadań inwestycyjnych ujętych w dokumencie.
Instrumenty realizacji
Najważniejszym narzędziem realizacji Planu jest budżet gminy. Stopniowe tworzenie
budżetu zadaniowego powinno usprawnić zarządzanie środkami publicznymi oraz stworzyć
czytelny obraz operacji finansowych przeprowadzanych przez Radę Gminy w Osiecznicy.
Dynamika wdrażania Planu ma swoje odzwierciedlenie w kolejnych budżetach. Zadania
wynikające z Planu realizowane ze środków budżetowych można stosunkowo łatwo
zidentyfikować.
Kolejnym instrumentem jest tworzenie dobrego klimatu dla rozwoju przedsiębiorczości,
wyzwalanie lokalnych inicjatyw gospodarczych. Usatysfakcjonuje to mieszkańców pod
względem rynkowym jak i ekonomicznym oraz przysporzy budżetowi kolejnych podatników.
Ważne jest także stosowanie tak zwanego „montażu finansowego” przy dużych
inwestycjach, to znaczy kumulacji środków pochodzących z różnych źródeł na realizację
kolejnych zadań wynikających z planu. Stopniowe przechodzenie od konstruowania budżetu
według dotychczasowych reguł do tworzenia budżetu zadaniowego.
W końcu istotne jest stworzenie odpowiedniego systemu marketingu miejscowości i
gminy jako całości, (osiągnięcia samorządu, lokalnych przedsiębiorców, organizacji
społecznych, mieszkańców i zasobów). Ułatwi to prowadzenie promocji wewnętrznej skierowanej do mieszkańców gminy oraz promocji zewnętrznej.
5.2. Monitorowanie
W celu sprawnego i efektywnego wdrażania „Planu Odnowy Miejscowości Kliczków”,
konieczne jest ciągłe monitorowanie efektów rzeczowych projektów wchodzących w zakres
34
Planu oraz wydatków ponoszonych na ich realizację. Proces monitorowania obejmie analizę
danych, które obrazować będą tempo i stan zaawansowania wdrażanych projektów.
Monitoring wspomaga proces zarządzania i dostarcza informacji o postępie realizacji i
efektywności wdrażania zadań wynikających z Planu - począwszy od pojedynczego projektu,
poprzez cel i priorytet, a skończywszy na osiąganych efektach. W zależności od charakteru
dostarczanych danych, monitoring dzielimy na rzeczowy i finansowy.
Monitoring rzeczowy
Monitoring rzeczowy dostarcza danych obrazujących postęp we wdrażaniu Planu oraz
umożliwiających ocenę jego wykonania w odniesieniu do celów w Planie. Dane
skwantyfikowane, obrazujące postęp we wdrażaniu oraz rezultaty tych działań zostały
podzielone na trzy kategorie:
Wskaźniki produktu
Odnoszą się one do rzeczowych efektów działalności i liczone w jednostkach
materialnych, np. długość nowo budowanych dróg; liczba budynków poddanych renowacji;
ilość firm, które otrzymały pomoc, itp.
Wskaźniki rezultatu
Wskaźniki rezultatu odpowiadają bezpośrednim i natychmiastowym efektom
wynikającym z wdrożenia Planu. Takie mierniki mogą przybierać formę wskaźników
materialnych (skrócenie czasu podróży, liczba mieszkańców objętych selektywną zbiórką
odpadów, liczba wypadków drogowych, itp.) lub finansowych (zwiększenie sprzedaży
eksportowej firm objętych danym działaniem, zmniejszenie nakładów na bieżące remonty
obiektów zabytkowych itp.).
Wskaźniki oddziaływania
Obrazują one konsekwencje Planu wykraczające poza natychmiastowe efekty dla
bezpośrednich beneficjentów. Oddziaływanie może odnosić się do efektów związanych
35
bezpośrednio z podjętym działaniem, chociaż pojawiających się po pewnym czasie
(oddziaływanie bezpośrednie), jak i do efektów długookresowych, oddziałujących na szerszą
populację i pośrednio tylko wynikających ze zrealizowanego działania (oddziaływanie
pośrednie). Przykładowe wskaźniki oddziaływania to liczba innowacji wprowadzonych przez
wsparte firmy czy instytucje w czasie 18 miesięcy po zakończeniu projektu (oddziaływanie
bezpośrednie), czy wskaźnik zatrudnienia 24 miesiące od zakończenia realizacji projektu
(oddziaływanie pośrednie).
Monitoring finansowy
Monitoring finansowy dostarcza danych dotyczących finansowych aspektów realizacji
Planu, będących podstawą do oceny sprawności wydatkowania przeznaczonych na niego
środków. Wójt prowadzi ciągły monitoring finansowy podjętych zadań, sporządza raporty,
które prezentuje Radzie Gminy podczas kolejnych planowych Sesji Rady (wydatki poniesione
w okresie objętym raportem, wydatki poniesione od początku realizacji zadania, stopień
realizacji zadania w %).
Sposoby oceny Planu Odnowy Miejscowości Sołectwa Kliczków
Ocena Planu Odnowy Miejscowości Sołectwa Kliczków prowadzona będzie na
podstawie składanych raportów z prowadzonego, monitoringu rzeczowego i finansowego,
opisu rozbieżności, jeśli takie powstaną pomiędzy planem a wdrożeniem zadania oraz analizą
przyczyn i skutków rozbieżności. Dodatkowo raporty zawierać będą informacje nt. postępu
realizacji planu finansowego w okresie sprawozdawczym oraz prognozę w tym zakresie na
rok następny.
Miernikami w prowadzonej ocenie będą wskaźniki np. nakład finansowy na 1 km drogi.
Ocena dokonana będzie w sprawozdaniu rocznym, które Wójt składa Radzie Gminy w
Osiecznicy podczas sesji, na której udzielane jest absolutorium za działania w roku
poprzednim. Ocena szczegółowa zadań Wynikających z Planu nastąpi po zakończeniu i
rozliczeniu inwestycji.
36
O Planie Odnowy Miejscowości dla Kliczkowa, jak również o rozpoczynanych zadaniach, ich
przebiegu i zakończeniu wszyscy mieszkańcy będą szczegółowo informowani. Informacje
będą upowszechniane za pośrednictwem prasy zarówno regionalnej jak i lokalnej oraz
zwyczajowo na tablicy ogłoszeń i stronie internetowej Urzędu Gminy oraz bezpośrednio
przez władze gminy na różnego typu zebraniach.
37

Plan odnowy miejscowości Kliczków

Transkrypt

Podobne dokumenty

Menu kolacji walentynkowej

Menu romantycznej kolacji walentynkowej w restauracji Zamku

Wielkanoc w Zamku Kliczków

Wielkanoc w Folwarku Książęcym - 3 noce

OBÓZ JEŹDZIECKI w KLICZKOWIE – LATO 2014 Cena turnusu

Wigilijne specjały kuchni zamkowej

Andrzejki AD2016