KATEDRA FILOLOGII ROSYJSKIEJ UNIWERSYTET RZESZOWSKI

KATEDRA FILOLOGII ROSYJSKIEJ UNIWERSYTET RZESZOWSKI
35-959 Rzeszów, Al. Rejtana 16 B, bud. A3 ,tel. (17) 872-12-20; tel./fax: (17) 872-12-89
e-mail: [email protected] http://www.univ.rzeszow.pl/wfil/ifr/
Szczegółowy rozkład materiału z
psycholingwistyki
Rok akad.: 2010/2011
Rok: II studia stacjonarne drugiego stopnia
Kierunek: filologia
Specjalność: filologia rosyjska od podstaw/zaawansowana z językiem angielskim
Specjalizacja: nauczycielska/ rosyjski i angielski język biznesu / komunikacja interkulturowa w sferze biznesu
Forma zajęć: wykład
Wymiar godzin: 1 godz. w. w sem. zimowym = 15 godz.
ECTS: 4
Prowadzący zajęcia: dr Ewa Dźwierzyńska
Autor: dr Ewa Dźwierzyńska
Lp.
Tematyka
Liczba
godzin
1.
1
Cele i zadania psycholingwistyki ogólnej i rozwojowej
Przedmiot psycholingwistyki. Krótka historia rozwoju psycholingwistyki.
2.
2
Kompetencja językowej i komunikacyjna
Pojęcie kompetencji językowej i kompetencji komunikacyjnej.
Rozwój kompetencji językowej. Teoria gramatyki osiowej M. Braine’a. Gramatyka generatywnotransformacyjna, koncepcja LAD (Chomsky).
3.
1
Funkcje języka
Definicja języka i jego dwu podstawowych funkcji: reprezentatywnej i komunikacyjnej.
Myślenie i mowa.Pojęcie dyskursu.
4.
1
Język jako biologicznie uwarunkowana właściwość gatunku Homo sapiens.
Język ludzki a „języki” zwierząt. Poglądy na filogenezę języka. Próby nauczania języka ludzkiego
(migowego) szympansów i goryli
5.
1
Percepcja przekazów językowych – rozumienie mowy
6.
1
Wytwarzanie przekazów jezykowych
7.
2
Neurofizjologiczne podłoże języka
Ośrodkowy układ nerwowy. Budowa mózgu. Specjalizacja półkul mózgowych w funkcjach
językowych. Lokalizacja mózgowa funkcji językowych. Ośrodki mowy.
Metody badań w neurolingwistyce (EEG, MEG, IMRI).
8.
1
Różnice stylów komunikowania się kobiet i mężczyzn
Płeć a zachowania komunikacyjne. Stereotypy związane z płcią. Proces socjalizacji a pozycja
konwersacyjna. Różnice w zakresie kompetencji pragmatycznej. Konsekwencje odmienności stylów
komunikowania się.
9.
1
Psycholingwistyczne badania nad przyswajaniem języka przez dziecko
Przyswajanie języka przez małe dziecko. Hipoteza Okresu Krytycznego E.H. Lennenberga.
Specyficzne cechy mowy dziecięcej.Uniwersalne fazy rozwoju języka u małego dziecka.
Teoria M.A.K. Halliday’a -dziecięcy system językowy,-okres przejściowy między specyficznym
systemem językowym dziecięcym a systemem językowym dorosłych.
10.
1
Społeczno-kulturowe uwarunkowania języka.
Hipoteza relatywizmu językowego Sapira-Whorfa Badania wewnątrz- i międzyjęzykowe nad
związkiem poznania i języka.
11.
1
Dwujęzyczność.
Rodzaje dwujęzyczności. Wiek a dwujęzyczność. Dwujęzyczność u dzieci.
Submersja versus immersja.
12.
1
Zdolności językowe, motywacja, uwaga, pamięć w uczeniu się języka obcego
13.
1
Kompetencja językowa a kompetencja niewerbalna
Uniwersalne i kulturowo specyficzne cechy komunikacji niewerbalnej.
Porównanie komunikacji niewerbalnej z werbalną. Efektywność komunikatów
Literatura:
Aitchison, J., Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki. Warszawa: PWN, 1991.
Berko Gleason, J. & Ratner, N. (red.), Psycholingwistyka., Gdańsk: GWP, 2005.
Bokus, B., Shugar, G.W. (red.), Psychologia języka dziecka. Osiągnięcia, nowe perspektywy. Gdańsk: GWP, 2007.
Grabias, S., Język w zachowaniach społecznych, Lublin: Wydawnictwo UMCS., 1994.
Kurcz I., Psychologia języka i komunikacji, Warszawa: Scholar, 2005.
Kurcz I., Język i komunikacja, [w:] J.Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t.2: Psychologia ogólna, s. 231-274,
Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2000.
Shugar, G.W., Dyskurs dziecięcy. Rozwój w ramach struktur społecznych, Warszawa: Energeia,1995.