PROJEKT Analiza SWOT

PROJEKT
Analiza SWOT
Strona 2 z 9
I. Analiza SWOT
Analiza SWOT to jedna z najpopularniejszych metod diagnozy sytuacji, w jakiej znajduje się
gmina. Służy ona porządkowaniu i segregacji informacji, stanowi użyteczną pomoc przy
dokonywaniu oceny zasobów własnych i wpływu otoczenia, ułatwia też identyfikację
problemów i określenie priorytetów rozwoju. Nazwa metody pochodzi od pierwszych liter
angielskich słów, stanowiących jednocześnie pola przyporządkowania czynników mogących
mieć wpływ na powodzenie planu strategicznego – silne strony (strenghts), słabe strony
(weaknesses), szanse (opportunities) i zagrożenia (threats).
S -> STRENGHTS, czyli silne strony
W -> WEAKNESSES, czyli słabe strony
O -> OPPORTUNITIES, czyli okazje
T -> THREATS, czyli zagrożenia
Silne i słabe strony traktowane są jako czynniki wewnętrzne, natomiast szanse i zagrożenia
jako czynniki zewnętrzne – umiejscowione w bliższym i dalszym otoczeniu jednostki.
Analizę SWOT Gminy Kostrzyn podzielono na 3 obszary tematyczne, które są najbardziej
istotnymi dla mieszkańców obszarami działalności samorządu gminnego. Będę to:

SPOŁECZNOŚĆ – zagadnienia z zakresu działalności kulturalnej, polityki społecznej,
bezpieczeństwa, promocji, sportu i rekreacji, turystyki.

INFRASTRUKTURA TECHNICZNA – zagadnienia z zakresu zagospodarowania
przestrzennego,
infrastruktury
technicznej
(drogi,
wodociągi,
kanalizacja),
mieszkalnictwa,

EDUKACJA I ZDROWIE – zagadnienia z zakresu edukacji przedszkolnej i szkolnej,
dostępu do podstawowych usług medycznych.
W poniższych tabelach przeprowadzono analizę SWOT dla każdego z 3 obszarów
tematycznych.
Strona 3 z 9
Tabela 1. Analiza SWOT dla obszaru tematycznego SPOŁECZNOŚĆ
SILNE STRONY
SŁABE STRONY
1. aktywne organizacje pozarządowe,
1. wysoka stopa bezrobocia,
2. aktywne środowisko wiejskie,
2. niska aktywność ekonomiczna
3. brak uciążliwego przemysłu.
mieszkańców,
3. mała liczba obiektów sportowych,
4. zwiększający się odsetek osób
korzystających ze świadczeń opieki
społecznej (długotrwale bezrobotni),
5. niski przyrost naturalny i niskie (dodatnie)
saldo migracji – na tle gmin powiatu,
6. niski poziom środków na promocję
gminy.
SZANSE
1. wdrożenie rządowych i regionalnych
programów zapobiegających
negatywnym zjawiskom
demograficznym (np. niski przyrost
naturalny),
2. rozwinięcie bazy infrastruktury konnej,
3. rozwój współpracy w ramach Metropolii
ZAGROŻENIA
1. wysoka konkurencja międzygminna o
pozyskanie nowych inwestorów,
2. brak możliwości podjęcia pracy na rynku
lokalnym przez wykształconych
mieszkańców,
3. brak rozpoznawalnych imprez
kulturalnych poza granicami gminy.
Poznań,
4. rozwój oddolnych inicjatyw społecznych
w zakresie edukacji, kultury i sportu,
5. wzrost popytu na usługi rekreacyjne i
turystyczne w strefie podmiejskiej
aglomeracji poznańskiej.
Źródło: Opracowanie własne
Strona 4 z 9
Powyżej przedstawione w tabelarycznej formie listy czynników zostały poddane analizie
wzajemnych powiązań. Analiza powiązań ma odpowiadać na pytania:

Czy dana mocna strona pozwoli nam wykorzystać daną szansę?

Czy dana mocna strona pozwoli nam zniwelować dane zagrożenie?

Czy dana słaba strona ogranicza możliwość wykorzystania danej szansy?

Czy dana słaba strona potęguje ryzyko związane z danym zagrożeniem?
Aktywne organizacje pozarządowe i środowisko wiejskie zapewne będą miały istotny wpływ
na rozwój oddolnych inicjatyw społecznych. Brak uciążliwego przemysłu będzie sprzyjał
organizacji wzrostowi popytu na usługi rekreacyjne i turystyczne świadczone na terenie
gminy. Aktywne organizacje pozarządowe mogą też w pewnej mierze zastępować promocję
gminy. Ciekawe oddolne inicjatywy lokalne często są często magnesem przyciągającym
uwagę mediów i społeczności spoza obszaru gminy, co jest najlepszym środkiem promocji
lokalnej społeczności.
Wysoka aktywność organizacji pozarządowych może mieć istotny, pozytywny wpływ na
perspektywy współpracy samorządu oraz trzeciego sektora z podmiotami spoza gminy –
szczególnie w ramach Metropolii Poznań.
Poważnym problemem w gminie jest wysoka stopa bezrobocia oraz niska aktywność
ekonomiczna mieszkańców. Cechy te mogą pogłębiać obserwowane szerzej zagrożenie
braku możliwości podjęcia pracy na rynku lokalnym przez mieszkańców. Wysoka stopa
bezrobocia może być jednak korzystna dla gminy – umożliwia pozyskania inwestorów
poszukujących miejsca, w którym łatwo znaleźć będzie osoby chętne do podjęcia pracy.
Mała liczba obiektów sportowych może w kolei być poważnym ograniczeniem w
wykorzystaniu szansy na rozwój usług rekreacyjnych i turystycznych, może również
hamować powstawanie oddolnych inicjatyw w zakresie edukacji, sportu i kultury.
Tabela 2. Analiza SWOT dla obszaru tematycznego INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
SILNE STRONY
1. dobrze rozwinięta sieć infrastruktury
drogowej szczebla krajowego,
2. dobre skomunikowanie kolejowe gminy
z miastem Poznań,
SŁABE STRONY
1. zły stan infrastruktury drogowej szczebla
powiatowego i gminnego,
2. komunikacja publiczna wewnątrz gminy,
3. brak ścieżek rowerowych,
3. wysoki odsetek ludności podłączonej do
Strona 5 z 9
sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na
terenie miasta,
4. własne gminne oczyszczalnie ścieków,
4. niezagospodarowany rynek,
5. niski udział planów miejscowych w
ogólnej powierzchni gminy,
6. przebieg linii kolejowej i drogi krajowej nr
92 przecinających miasto,
7. brak kanalizacji sanitarnej na terenach
wiejskich.
SZANSE
1. budowa nowych zakładów
ZAGROŻENIA
1. chaotyczna zabudowa miasta i terenów
produkcyjnych i magazynów wzdłuż
wiejskich w celu maksymalizacji zysku
przebiegu dróg S5 i DK 92,
firm deweloperskich,
2. budowa Wielkopolskiej Sieci
Szerokopasmowej (dostęp do szybkiego
Internetu),
3. uruchomienie Poznańskiej Kolei
Metropolitalnej (infrastruktura kolejowa,
przebudowa stacji, parkingi),
2. rozwój sklepów sieci dyskontowych
(zagrożenie dla handlu lokalnego),
3. słabe narzędzia prawne do zapobiegania
chaotycznej zabudowie,
4. rosnące potrzeby infrastrukturalne
towarzyszące nowej zabudowie
4. możliwość pozyskania dofinansowania
zewnętrznego w okresie 2014-2020,
5. wykorzystanie sąsiedztwa aglomeracji
do przyciągnięcia inwestycji
produkcyjnych, logistycznych i
magazynowych
Źródło: Opracowanie własne
Powyżej przedstawione w tabelarycznej formie listy czynników zostały poddane analizie
wzajemnych powiązań. Analiza powiązań ma odpowiadać na pytania:

Czy dana mocna strona pozwoli nam wykorzystać daną szansę?

Czy dana mocna strona pozwoli nam zniwelować dane zagrożenie?

Czy dana słaba strona ogranicza możliwość wykorzystania danej szansy?

Czy dana słaba strona potęguje ryzyko związane z danym zagrożeniem?
Strona 6 z 9
Dobrze rozwinięta siec dróg krajowych jest istotnym magnesem przyciągającym inwestorów.
Tereny wzdłuż trasy S5 oraz drogi krajowej nr 92 powinny być w najbliższych latach
przedmiotem zainteresowania inwestorów, szczególnie z branż, dla których dobra
dostępność transportowa jest najważniejszym czynnikiem lokalizacji. Do takich firm na
pewno należy zaliczyć branżę logistyczną (magazyny, centra dystrybucji, bazy firm
transportowych). Układ drogowy i kolejowy ma jednak swoje wady odnoszące się do
struktury przestrzennej miasta. Kostrzyn równoleżnikowo jest miastem podzielonym na 3
strefy, a linie podziału przebiegają właśnie wzdłuż szlaków komunikacyjnych. Północna
część Kostrzyna jest oddzielona od środkowej drogą krajową nr 92, natomiast południowa
część miasta jest odseparowana od centrum przez linię kolejową relacji Poznań-Warszawa.
Fakt istnienia linii kolejowej jest dla miasta korzystny – umożliwia sprawny dojazd do
Poznania, natomiast przebieg linii w przestrzeni miasta powoduje, że część południowa jest
codziennie przez kilkaset minut zablokowana przez przejazd kolejowy.
W kontekście planowania przestrzennego utrudnieniem jest mała ilość planów miejscowych
w stosunku do powierzchni gminy ogółem. Ta cecha może uniemożliwiać zapobiegania
chaotycznej zabudowie oraz blokowanie rozwoju sieci dyskontowych, które negatywnie
wpływają na lokalny handel.
Dobrze rozwinięta sieć wodociągowa i kanalizacyjna pozwoli na zniwelowanie zagrożenia
rosnących potrzeb infrastrukturalnych towarzyszących zabudowie (przy zastrzeżeniu
zachowania zwartej zabudowy w obrębie istniejących terenów zurbanizowanych).
Szansą pozwalającą zniwelować słabe strony jest możliwość pozyskania dofinansowania
zewnętrznego, szczególnie w zakresie inwestycji drogowych oraz obiektów oświatowych.
Tabela 3. Analiza SWOT dla obszaru tematycznego EDUKACJA I ZDROWIE
SILNE STRONY
1. wysoki odsetek dzieci objętych edukacją
przedszkolną,
SŁABE STRONY
1. niski odsetek dzieci uczęszczających do
przedszkoli,
2. samodzielne zaspokojenie potrzeb w
2. niezadawalające wyniki egzaminów
zakresie pomocy społecznej (dzienny
gimnazjalnych (poniżej średniej dla
ośrodek opieki, warsztaty terapii
powiatu poznańskiego),
zajęciowej),
3. mała liczba placówek podstawowej
3. wysoki udział osób uczących się na
Strona 7 z 9
danym poziomie edukacji do ogółu
populacji (wysoki współczynnik
scholaryzacji)
opieki zdrowotnej,
4. niskie dochody i wydatki budżetu gminy
na 1 mieszkańca,
5. brak ogólnodostępnych boisk i
infrastruktury sportowej przy szkołach.
SZANSE
1. emigracja na teren gminy
wykształconych i zamożnych
mieszkańców,
2. środki UE na rozbudowę obiektów
szkolnych,
3. rozwój prywatnego sektora usług
medycznych,
4. rozwój prywatnych inicjatyw lokalnych w
zakresie prowadzenia placówek
wychowania przedszkolnego,
ZAGROŻENIA
1. postępujące starzenie się
społeczeństwa,
2. brak polityki prorodzinnej Państwa,
3. nakładanie nowych zadań własnych na
Gminy w zakresie edukacji, bez
zabezpieczenia środków finansowych,
4. brak edukacji prozdrowotnej,
5. brak dostosowanych do potrzeb rynku
pracy ofert sektora nauki,
6. upadek szkolnictwa zawodowego,
7. brak udziału przedsiębiorców w życiu
lokalnym (CSR).
Źródło: Opracowanie własne
Powyżej przedstawione w tabelarycznej formie listy czynników zostały poddane analizie
wzajemnych powiązań. Analiza powiązań ma odpowiadać na pytania:

Czy dana mocna strona pozwoli nam wykorzystać daną szansę?

Czy dana mocna strona pozwoli nam zniwelować dane zagrożenie?

Czy dana słaba strona ogranicza możliwość wykorzystania danej szansy?

Czy dana słaba strona potęguje ryzyko związane z danym zagrożeniem?
Wysoki odsetek dzieci w przedszkolach świadczy o zapewnieniu wszystkim chętnym
dzieciom miejsca w placówkach wychowania przedszkolnego. To oznacza, że wszystkie
zgłoszone dzieci otrzymały miejsca w przedszkolach. Problemem gminy jest niski udział
dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w ogólnej populacji dzieci w wieku 3-5 lat.
Zestawienie tych dwóch cech pokazuje, że mimo, iż gmina zapewnia pełną opiekę
Strona 8 z 9
przedszkolną dla wszystkich chętnych, to mieszkańcy nie zgłaszają dzieci do udziału w
zajęciach. Sytuacja taka w przeważającej części dotyczy obszarów wiejskich.
W zakresie edukacji niewątpliwie szansą jest emigracja na teren gminy najlepiej
wykształconych mieszkańców z miasta Poznania (tendencja do wyprowadzania się młodych
ludzi z terenów miast na przedmieścia jest obserwowana w całej Polsce i we wszystkich
gminach aglomeracji poznańskiej). Szansa taka zapewne pozwoli na podniesienie wyników
egzaminów gimnazjalnych, które obecnie są niższe niż średnia w powiecie.
Szansą na zniwelowanie słabej strony jaką jest brak obiektów sportowych jest niewątpliwie
możliwość pozyskania funduszy UE, szczególnie z PROW 2014-2020.
Strona 9 z 9