I SA/Łd 531/10

I SA/Gd 204/11
Gdańsk, 14 września 2011
WYROK
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym:
Przewodniczący Sędzia NSA Sławomir Kozik,
Sędziowie Sędzia NSA Elżbieta Rischka,
Sędzia NSA Małgorzata Tomaszewska (spr.),
Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Dorota Pellowska,
po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 14 września 2011 r.
sprawy ze skargi T. K.
na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego
z dnia 21 października 2010 r. nr [...]
w przedmiocie podatku od środków transportowych za 2008 r.
1. uchyla zaskarżona decyzję;
2. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana;
3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącego kwotę 186 (
sto osiemdziesiąt sześć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
UZASADNIENIE
W DNIU 25 CZERWCA 2010 R. PREZYDENT MIASTA WSZCZĄŁ POSTĘPOWANIE
PODATKOWE W SPRAWIE OKREŚLENIA T.K. WYSOKOŚCI ZOBOWIĄZANIA
PODATKOWEGO W PODATKU OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH ZA LATA 20052010.
DECYZJĄ Z DNIA 22 LIPCA 2010 R. PREZYDENT MIASTA OKREŚLIŁ PODATNIKOWI
WYSOKOŚĆ ZOBOWIĄZANIA W PODATKU OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH ZA
ROK 2008 W KWOCIE 4.635 ZŁ. PRZYCZYNĄ ROZSTRZYGNIĘCIA BYŁO
NIEDOPEŁNIENIE PRZEZ PODATNIKA OBOWIĄZKU UISZCZENIA BEZ WEZWANIA W
TERMINIE DO 15 LUTEGO ORAZ 15 WRZEŚNIA 2008 R., DWÓCH RAT PODATKU Z
TYTUŁU POSIADANIA SAMOCHODÓW CIĘŻAROWYCH (NR [...]) ORAZ PRZYCZEP (NR
REJ. [...]).
OD DECYZJI TEJ ODWOŁAŁA SIĘ STRONA WSKAZUJĄC, IŻ OPODATKOWANIU
PODATKIEM OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH PODLEGAJĄ SAMOCHODY
CIĘŻAROWE ALE NIE SPECJALNE. TYMCZASEM POSIADANE PRZEZ NIEGO POJAZDY
JAKO SZKOLENIOWE SŁUŻĄ DO NAUKI JAZDY I SPEŁNIAJĄ TYM SAMYM SPECJALNE
FUNKCJE, PONIEWAŻ POSIADAJĄ ODPOWIEDNIO DOSTOSOWANE NADWOZIE,
SPECJALNE WYPOSAŻENIE I OZNAKOWANIE. PODLEGAJĄ ZATEM ZWOLNIENIU Z
ART. 12 UST. 1 PKT 2 USTAWY Z DNIA 12 STYCZNIA 1991 R. O PODATKACH I
OPŁATACH LOKALNYCH (TEKST JEDN. DZ.U. Z 2006 R., NR 121, POZ. 844 ZE ZM.).
SAMORZĄDOWE KOLEGIUM ODWOŁAWCZE DECYZJĄ Z DNIA 21 PAŹDZIERNIKA 2010
R., UTRZYMAŁO W MOCY DECYZJĘ ORGANU PIERWSZEJ INSTANCJI.
WSKAZANO, ŻE ZGODNIE Z ART. 8 PKT 1 USTAWY Z DNIA 12 STYCZNIA 1991 R., O
PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH OPODATKOWANIU PODATKIEM OD
ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH PODLEGAJĄ SAMOCHODY CIĘŻAROWE O
DOPUSZCZALNEJ MASIE CAŁKOWITEJ OD 3,5 TONY I PONIŻEJ 12 TON, PRZY CZYM
WYSOKOŚĆ STAWEK TEGO PODATKU OKREŚLA RADA GMINY W GRANICACH
USTALONYCH W ART. 10 WYŻEJ WYMIENIONEJ USTAWY. PRZY TYM ZWALNIA SIĘ Z
TEGO PODATKU M.IN. POJAZDY SPECJALNE ORAZ POJAZDY PRZEZNACZONE DO
CELÓW SPECJALNYCH W ROZUMIENIU PRZEPISÓW O RUCHU DROGOWYM (ART. 12
UST. 1 PKT 2).
DEFINICJĘ POJAZDU SPECJALNEGO ZNALEŹĆ MOŻNA W ART. 2 PKT 36 USTAWY Z
DNIA 20 CZERWCA 1997 R. - PRAWO O RUCHU DROGOWYM (T.J. DZ. U. Z 2005 R. NR
108 POZ. 908), WEDŁUG KTÓREGO POJAZD SPECJALNY TO POJAZD
SAMOCHODOWY LUB PRZYCZEPA, KONSTRUKCYJNIE NIEPRZEZNACZONA DO
PRZEWOZU OSÓB LUB ŁADUNKU. SAMOCHÓD CIĘŻAROWY NATOMIAST JEST TO
POJAZD KONSTRUKCYJNIE PRZEZNACZONY DO PRZEWOZU ŁADUNKU I OSÓB W
LICZBIE 4 DO 9 ŁĄCZNIE Z KIEROWCĄ (ART. 2 PKT 42), A PRZYCZEPA TO POJAZD
BEZ SILNIKA, PRZYSTOSOWANY DO ŁĄCZENIA GO Z INNYM POJAZDEM (ART. 2 PKT
50).
ZDANIEM ORGANU W SPRAWIE NIE MOŻE MIEĆ ZASTOSOWANIA ZWOLNIENIE
PRZEWIDZIANE W ART. 12 UST. 1 PKT 2 USTAWY O PODATKACH I OPŁATACH
LOKALNYCH, PRZEDMIOTOWE POJAZDY NIE SĄ BOWIEM POJAZDAMI SPECJALNYMI
W ROZUMIENIU POWOŁANEGO PRZEPISU.
USTALONO, ŻE STRONA JEST WŁAŚCICIELEM POJAZDÓW [...]. Z KART
INFORMACYJNYCH TYCH POJAZDÓW WYNIKA, ŻE SĄ TO SAMOCHODY CIĘŻAROWE
I PRZYCZEPY O CHARAKTERZE UNIWERSALNYM, A ZATEM POJAZDY TE SĄ
KONSTRUKCYJNIE PRZEZNACZONE DO PRZEWOZU ŁADUNKU. WEDŁUG DEFINICJI
PRAWA O RUCHU DROGOWYM NALEŻY JE ZATEM TRAKTOWAĆ JAKO "SAMOCHÓD
CIĘŻAROWY" I "PRZYCZEPĘ", A NIE "POJAZD SPECJALNY".
W SKARDZE DO WOJEWÓDZKIEGO
ZASKARŻONEJ DECYZJI ZARZUCIŁ:
SĄDU
ADMINISTRACYJNEGO
PODATNIK
1. NARUSZENIE PRZEPISÓW PRAWA MATERIALNEGO PRZEZ ORGAN PODATKOWY
PIERWSZEJ INSTANCJI, TJ. ART. 12 UST. 1 PKT 2 USTAWY Z DNIA 12 STYCZNIA 1991
R., O PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH W ZWIĄZKU Z ART. 2 PKT 36 USTAWY Z
DNIA 20 CZERWCA 1997 R. PRAWO O RUCHU DROGOWYM;
2. NARUSZENIE PRZEPISÓW PROCEDURY PODATKOWEJ, TJ. ART. 122, ART. 187 § 1,
ART. 188, ART. 194 § 3, ART. 210 § 1 PKT 6 USTAWY Z DNIA 29 SIERPNIA 1997 R.
ORDYNACJA PODATKOWA (TEKST JEDNOLITY: DZ. U. 2005 R. NR 8 POZ. 60, Z PÓŹN.
ZM.), POPRZEZ WYDANIE DECYZJI BEZ DOKŁADNEGO WYJAŚNIENIA STANU
FAKTYCZNEGO SPRAWY (BEZ USTALENIA RZECZYWISTEGO PRZEZNACZENIA
WYMIENIONYCH POJAZDÓW), WYDANIE DECYZJI W OPARCIU O NIEPEŁNY
MATERIAŁ DOWODOWY, A TO NA SKUTEK ZANIECHANIA PRZEPROWADZENIA
JAKICHKOLWIEK DOWODÓW W PRZEDMIOCIE ZBADANIA OKOLICZNOŚCI
PRZEZNACZENIA POJAZDU DO WYKONYWANIA SPECJALNEJ FUNKCJI ORAZ CO
POWODOWAŁO KONIECZNOŚĆ DOSTOSOWANIA JEGO NADWOZIA I POSIADANIA
SPECJALNEGO WYPOSAŻENIA ORAZ WADLIWEGO, MAJĄCEGO WPŁYW NA WYNIK
SPRAWY, UZASADNIENIA PRAWNEGO DECYZJI.
Z POWYŻSZYCH WZGLĘDÓW SKARŻĄCY WNIÓSŁ O UCHYLENIE WYDANYCH
DECYZJI.
W ODPOWIEDZI NA SKARGĘ SAMORZĄDOWE KOLEGIUM ODWOŁAWCZE WNIOSŁO
O ODDALENIE SKARGI.
WOJEWÓDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY W GDAŃSKU ZWAŻYŁ, CO NASTĘPUJE:
Z PRZEPISU ART. 134 § 1 USTAWY PRAWO O POSTĘPOWANIU PRZED SĄDAMI
ADMINISTRACYJNYMI WYNIKA, ŻE SĄD ROZSTRZYGA W GRANICACH DANEJ
SPRAWY NIE BĘDĄC JEDNAK ZWIĄZANY ZARZUTAMI I WNIOSKAMI SKARGI ORAZ
POWOŁANĄ PODSTAWĄ SKARGI. JEGO WYKŁADNIA WSKAZUJE, ŻE SĄD MA PRAWO
ALE I OBOWIĄZEK DOKONANIA OCENY ZGODNOŚCI Z PRAWEM ZASKARŻONEGO
AKTU ADMINISTRACYJNEGO, NAWET WÓWCZAS GDY DANY ZARZUT NIE ZOSTAŁ W
SKARDZE PODNIESIONY. Z DRUGIEJ STRONY GRANICĄ PRAW I OBOWIĄZKÓW
SĄDU WYZNACZONĄ W ART. 134 § 1 P.P.S.A., JEST ZAKAZ WKRACZANIA W SPRAWĘ
NOWĄ.
GRANICE TE ZAŚ WYZNACZONE SĄ DWOMA ASPEKTAMI MIANOWICIE:
LEGALNOŚCIĄ DZIAŁAŃ ORGANU PODATKOWEGO ORAZ CAŁOKSZTAŁTEM
ASPEKTÓW PRAWNYCH TEGO STOSUNKU PRAWNEGO, KTÓRY BYŁ OBJĘTY
TREŚCIĄ ZASKARŻONEGO ROZSTRZYGNIĘCIA. POWYŻSZE OZNACZA, ŻE SĄD
NARUSZYŁBY TEN PRZEPIS JEDYNIE WÓWCZAS, GDYBY PRZEKROCZYŁ
OKREŚLONE WYŻEJ GRANICE DANEJ SPRAWY ALBO GDYBY OGRANICZYŁ SIĘ W
OCENIE LEGALNOŚCI TYLKO DO ZARZUTÓW I WNIOSKÓW SKARGI. TAK
ROZUMIEJĄC ROLĘ SĄDU W NINIEJSZEJ SPRAWIE, SĄD UZNAŁ, ŻE W USTALONYM
STANIE FAKTYCZNYM SKARGA ZASŁUGUJE NA UWZGLĘDNIENIE.
W UZASADNIENIU DECYZJI SAMORZĄDOWE KOLEGIUM ODWOŁAWCZE WSKAZUJĄC
NA PRZEPISY MATERIALNEGO PRAWA PODATKOWEGO W POSTACI: ART. 8 PKT 1,
ART. 12 UST. 1 PKT 2 USTAWY O PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH ORAZ
PRZEPIS ART. 2 PKT 36 USTAWY PRAWO O RUCHU DROGOWYM WYWIODŁO, ŻE
SAMOCHODY CIĘŻAROWE WYKORZYSTYWANE PRZEZ SKARŻĄCEGO W
PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, JAKO POJAZDY SŁUŻĄCE DO
NAUKI JAZDY, NIE PODLEGAJĄ ZWOLNIENIU Z OPODATKOWANIA PODATKIEM OD
ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH, NA ZASADACH OKREŚLONYCH W PRZEPISIE ART.
12 UST. 1 PKT 2 USTAWY O PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH, NIE STANOWIĄ
BOWIEM POJAZDÓW SPECJALNYCH W ROZUMIENIU ART. 2 PKT 36 USTAWY PRAWO
O RUCHU DROGOWYM.
ODNOSZĄC SIĘ DO TAK SFORMUŁOWANEJ KONSTATACJI, NALEŻY STWIERDZIĆ, ŻE
JEST ONA BŁĘDNA, BOWIEM WYKŁADNIA ISTOTNYCH Z PUNKTU WIDZENIA
PRAWIDŁOWOŚCI ROZSTRZYGNIĘCIA SPRAWY PRZEPISÓW MATERIALNEGO
PRAWA PODATKOWEGO ZOSTAŁA DOKONANA PRZEZ ORGAN ODWOŁAWCZY W
OPARCIU O PRZEPIS ART. 2 PKT 36 USTAWY PRAWO O RUCHU DROGOWYM, W
BRZMIENIU OBOWIĄZUJĄCYM DO DNIA 1 MAJA 2004 R., KTÓRY NIE MOŻE MIEĆ
ZASTOSOWANIA W STANIE FAKTYCZNYM SPRAWY.
NALEŻY ZWRÓCIĆ UWAGĘ, ŻE POWOŁANY W ZDANIU POPRZEDZAJĄCYM PRZEPIS,
W BRZMIENIU OBOWIĄZUJĄCYM DO DNIA 30 KWIETNIA 2004 R., (ZMIENIONYM
PRZEZ ART. 1 PKT 1 LIT. A USTAWY Z DNIA 20 KWIETNIA 2004 R., O ZMIANIE
USTAWY - PRAWO O RUCHU DROGOWYM ORAZ O ZMIANIE USTAWY O PODATKACH
I OPŁATACH LOKALNYCH - DZ. U. Z 2004 R. NR 92 POZ. 884) W ZASADNICZO
ODMIENNY SPOSÓB DEFINIOWAŁ POJĘCIE POJAZDU SPECJALNEGO, JAKO
POJAZDU
SAMOCHODOWEGO
LUB
PRZYCZEPY,
KONSTRUKCYJNIE
NIEPRZEZNACZONYCH DO PRZEWOZU OSÓB LUB ŁADUNKÓW. PRZEPIS W
BRZMIENIU MAJĄCYM ZASTOSOWANIE DO OCENY STANÓW FAKTYCZNYCH
SPRAWY OBJĘTYCH ZAKRESEM POSTĘPOWANIA PODATKOWEGO, W KTÓREGO
WYNIKU ZOSTAŁA WYDANA ZASKARŻONA DECYZJA DEFINIUJE POJĘCIE POJAZDU
SPECJALNEGO, JAKO POJAZD SAMOCHODOWY LUB PRZYCZEPĘ PRZEZNACZONE
DO WYKONYWANIA SPECJALNEJ FUNKCJI, KTÓRA POWODUJE KONIECZNOŚĆ
DOSTOSOWANIA NADWOZIA LUB POSIADANIA SPECJALNEGO WYPOSAŻENIA; W
POJEŹDZIE TYM MOGĄ BYĆ PRZEWOŻONE OSOBY I RZECZY ZWIĄZANE Z
WYKONYWANIEM TEJ FUNKCJI.
Z PRZEDSTAWIONEJ DEFINICJI POJAZDU SPECJALNEGO WYNIKA, ŻE MOŻLIWOŚĆ
PRZEWOŻENIA W DANYM POJEŹDZIE OSÓB I RZECZY NIE WYKLUCZA
DOPUSZCZALNOŚCI UZNANIA DANEGO POJAZDU ZA POJAZD SPECJALNY. W
ŚWIETLE OBECNIE OBOWIĄZUJĄCEJ DEFINICJI ISTOTNYM ELEMENTEM TEGO TYPU
POJAZDU JEST BOWIEM JEDYNIE JEGO PRZEZNACZENIE. BĘDĄ TO ZATEM TAKIE
POJAZDY, W KTÓRYCH ZE WZGLĘDU NA TO, ŻE PRZEZNACZONE SĄ DO
WYKONYWANIA SPECJALNEJ FUNKCJI, KONIECZNE STAJE SIĘ DOSTOSOWANIE
NADWOZIA LUB POSIADANIE SPECJALNEGO WYPOSAŻENIA.
UZNANIE PRZEZ ORGANY ORZEKAJĄCE W SPRAWIE, IŻ USTALENIE RODZAJU,
PRZEZNACZENIA I FUNKCJI ŚRODKA TRANSPORTOWEGO NALEŻY DO ORGANU
REJESTRUJĄCEGO POJAZDY, NALEŻY UZNAĆ ZA POZBAWIONE OPARCIA W
OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWA. TAKIE STANOWISKO ORGANÓW
WYMAGAŁOBY ROZWAŻENIA JAKI PRZEPIS NAKAZUJE LUB DAJE UPRAWNIENIE
TEMU ORGANOWI DO ROZSTRZYGANIA, CZY REJESTROWANY POJAZD ZALICZA SIĘ
DO KATEGORII POJAZDÓW SPECJALNYCH W ROZUMIENIU ART. 2 PKT 36 PRAWA O
RUCHU DROGOWYM. BRAK JEST TAKIEGO PRZEPISU ZARÓWNO W
ROZPORZĄDZENIU MINISTRA INFRASTRUKTURY Z DNIA 27 WRZEŚNIA 2003 R. W
SPRAWIE SZCZEGÓŁOWYCH CZYNNOŚCI ORGANÓW W SPRAWACH ZWIĄZANYCH Z
DOPUSZCZENIEM POJAZDU DO RUCHU ORAZ WZORY DOKUMENTÓW W TYCH
SPRAWACH (DZ.U. NR 192, POZ. 1878 Z 2003 R. ZE ZM.), JAK I W ROZPORZĄDZENIU
TEGOŻ MINISTRA Z 22 LIPCA 2002 R., W SPRAWIE REJESTRACJI I OZNAKOWANIA
POJAZDÓW (TEKST JEDN. DZ.U. Z 2007 R., NR 186, POZ. 1322 ZE ZM.).
NATOMIAST ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ ORAZ SPRAW
WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI Z DNIA 9 CZERWCA 2005 R., W SPRAWIE
WARUNKÓW TECHNICZNYCH POJAZDÓW SPECJALNYCH I POJAZDÓW UŻYWANYCH
DO CELÓW SPECJALNYCH SIŁ ZBROJNYCH RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ (DZ. U.
NR 116, POZ. 974), UWZGLĘDNIAŁO ZGODNIE Z WOLĄ USTAWODAWCY (ART. 66
UST. 7 I UST. 8 PKT 4 PRAWO O RUCHU DROGOWYM), PRZEZNACZENIE POJAZDÓW
ORAZ SPOSÓB ICH WYKORZYSTANIA CO OZNACZA, ŻE KWALIFIKACJA POJAZDÓW
DO KATEGORII SPECJALNYCH NIE NASTĘPOWAŁA NA PODSTAWIE PRZEPISÓW
TEGO ROZPORZĄDZENIA. WE WZORZE DECYZJI O REJESTRACJI POJAZDU
STANOWIĄCEJ ZAŁĄCZNIK POWOŁANEGO WYŻEJ ROZPORZĄDZENIA MINISTRA
INFRASTRUKTURY Z DNIA 22 LIPCA 2002 R., NIE PRZEWIDZIANO ODRĘBNEGO
OZNACZENIA DLA POJAZDÓW SPECJALNYCH. WOBEC POWYŻSZEGO, W SPORNEJ
W NINIEJSZEJ SPRAWIE KWESTII, NIE SPOSÓB PRZYJĄĆ, ŻE O RODZAJU POJAZDU
DECYDUJE WPIS W DOWODZIE REJESTRACYJNYM. O TYM, CZY POJAZD KORZYSTA
ZE ZWOLNIENIA OD PODATKU OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH JAKO POJAZD
SPECJALNY NA PODSTAWIE ART. 12 UST. 1 PKT 2 USTAWY - O PODATKACH I
OPŁATACH LOKALNYCH, DECYDUJE WYŁĄCZNIE TO, CZY MIEŚCI SIĘ ON W
DEFINICJI ZAMIESZCZONEJ W ART. 2 PKT 36 PRAWA O RUCHU DROGOWYM. SĄD
ROZPOZNAJĄCY NINIEJSZĄ SPRAWĘ ZGADZA SIĘ Z POGLĄDEM WYRAŻONYM
PRZEZ NACZELNY SĄD ADMINISTRACYJNY W WYROKACH Z DNIA 20 STYCZNIA 2011
R., (SYGN. AKT II FSK 1914/09), Z DNIA 10 LUTEGO 2011 R., (SYGN. AKT II FSK
1820/09) I Z DNIA 13 LUTEGO 2011 R., SYGN. AKT II FSK 1599/09).
OKOLICZNOŚĆ, CZY POJAZD KORZYSTA ZE ZWOLNIENIA OD PODATKU OD
ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH JAKO POJAZD SPECJALNY, POWINNA BYĆ
USTALONA PRZY ZACHOWANIU REGUŁ POSTĘPOWANIA DOWODOWEGO PRZEZ
ORGAN PODATKOWY. DLA ROZSTRZYGNIĘCIA SPRAWY KONIECZNA JEST OCENA,
CZY W ŚWIETLE DEFINICJI ART. 2 PKT 36 USTAWY - PRAWO O RUCHU DROGOWYM
TAK CO DO SPECJALNEJ FUNKCJI, JAK I JEJ ZWIĄZKU Z DOSTOSOWANIEM
NADWOZIA WZGLĘDNIE WYPOSAŻENIA, PRZEDMIOTOWE SAMOCHODY ORAZ
PRZYCZEPA, SĄ POJAZDAMI SPECJALNYMI.
MAJĄC TO NA UWADZE WOJEWÓDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY UZNAJĄC ZA
ZASADNE NARUSZENIE WSKAZANYCH W SKARDZE PRZEPISÓW PRAWA
MATERIALNEGO JAK I PRZEPISÓW PROCEDURY PODATKOWEJ, ORZEKŁ W MYŚL
ART. 145 § 1 PKT 1 A) I C), ART. 152 I ART. 200 P.P.S.A.