docOgród Eden
download 
Reklamacja Transkrypt
Ogród Eden
Z życia i wiary Małe studium biblijne Ogród Eden Termin Bóg okazał swoją miłość nie tylko w dziele stwoenia wszechświata y łowieka. Okazuje ją od dalekiej prehistorii po dziś i będzie ją okazywał na wieki. Jednym z takich pykładów z peszłości jest osiedlenie łowieka w ogrodzie Eden. W 1 Mż 2, 8-9 ytamy: „Potem zasadził Pan Bóg ogród w Edenie, na wschodzie. Tam umieścił łowieka, którego stwoył. I rawił Pan Bóg, że wyrosło z ziemi wszelkie dewo pyjemne do oglądania i dobre do jedzenia oraz dewo życia w środku ogrodu i dewo poznania dobra i zła.” Pan Bóg umieścił łowieka w idealnym środowisku naturalnym, zapewniając mu najlepsze warunki bytowe. Dał to, co łowiek potebuje do życia: wodę, pokarm, pyrodę, słońce, cień. Człowiek miał warunki do rozwijania swojej osobowości, chociażby popez podziwianie piękna i rozwijanie zmysłu smaku (dewo pyjemne do oglądania i dobre do jedzenia). Miał także warunki do koystania z „podobieństwa Bożego”, wypełniając nowe zadania: uprawianie i steżenie ogrodu. W ogrodzie tym istniała niezakłócona niym więź nie tylko między łowiekiem a zwieętami, ale i między Bogiem i ludźmi. Nie ytamy, by łowiek oduwał zmęenie, niechęć, by jego działanie było bezproduktywne. Pierwotne położenie łowieka w Edenie opisuje nam także Ez 28, 12 i n. Z wyżej wymienionych powodów hebrajskie słowo „gan” oznaa wydzielony i ogrodzony obszar żyznej ziemi, zaś Eden oznaa dobe nawodnioną krainę równinną, krainę upywilejowaną. Ogród ten stał się symbolem luksusu, bogactwa, pyjemności, szęśliwości. Opró nazwy Eden funkcjonuje określenie „raj”. Pojawiło się ono w tłumaeniu Starego Testamentu, dla Izrælitów żyjących poza Ziemią Obiecaną, na język grecki zwanym Septuagintą. Użyto w nim na słowo „Eden” określenia „raj rozkoszy”. „Raj” dla wielu kojay się z dewami pełnymi egzotynych owoców, ogrodem pełnym pięknych i pachnących kwiatów, muzyki wschodu, młodości, pięknych, młodych mężyzn i kobiet, sielanki, nieróbstwa, dobrobytu i dostatku bez wszelkiej pracy, bez wysiłku. Takie pojęcie raju nie jest biblijne. Jest wytworem fantazji poetów, malay pedstawiających ludzkie pragnienia, oekiwania, maenia, równoeśnie zamazujących biblijny sens ogrodu Eden. 20 Umiejscowienie Człowiek od dawna poszukiwał miejsca położenia biblijnego „ogrodu Eden”, którego topografia jest opisana w 1 Mż 2, 10- 14 „a eka wypływała z Edenu, aby nawadniać ogród. Potem rozdzielała się na tery odnogi. Nazwa pierwszej: Piszon. To ta, która opływa cały kraj Chawila, gdzie jest złoto, a złoto tego kraju jest wyborne. Tam jest żywica bdelium i kamień onyksowy. Nazwa drugiej eki: Gichon. To ta, która opływa cały kraj Kusz. A nazwa teciej eki: Chiddekel. To ta, która płynie na wschód od Asyrii. Czwaą zaś eką jest Eufrat”. Komenta do Biblii Hebrajskiej na str. 11 informuje, że analiza piasku i zdjęcia satelitarne pomogły w wytyeniu łożyska eki płynącej niegdyś od gór Hijaz do begów Zatoki Perskiej, która być może była starożytną eką Piszon. Powszechnie pyjmuje się że Chiddekel to Tygrys. Czy eki Tygrys i Eufrat płyną dzisiaj tym samym korytem co w prehistorii? Są także teorie mówiące, że ekami Piszon i Gichon są Ganges i Indus. Py próbach poszukiwania lokalizacji ogrodu Eden należy uwzględnić i pamiętać o wydaeniu zwanym potopem, które z pewnością zmieniło krajobraz Ziemi, w tym i bieg ek. Na pesteni dziejów powstało wiele różnych propozycji lokalizacji ogrodu Eden, m.in. obszar w Armenii położony w pobliżu źródeł Tygrysu i Eufratu; tereny nad Zatoką Perską; Mezopotamia, Pamir, Arabia. Dla nas najistotniejszą eą nie jest odkrycie tego historynego położenia Ogrodu, le fakt, że Bóg usytuował łowieka w miejscu żyznym, urodzajnym, zapewnił mu idealne warunki do życia. Człowiek był tam szęśliwy, nie oduwał niepokoju, strachu, bólu, cierpienia. Był w szególnej łąności ze Stwórcą, był z Nim w pyjaźni . Szególne dewa: Dewo życia i dewo poznania dobra i zła. W ogrodzie Eden rosły dwa szególne dewa: „i rawił Pan Bóg, że wyrosło z ziemi wszelkie dewo pyjemne do oglądania i dobre do jedzenia oraz dewo życia w środku ogrodu i dewo poznania dobra i zła” 1 Mż 2, 9. Biblia nie opisuje nam ani wyglądu tych dew, ani też nie opisuje smaku y ksztaów ich owoców. Wzmiankuje jedynie, że dewo poznania miało, wg Ewy, owoce dobre do jedzenia i miłe dla ou (1 Mż 3,6). Nigdzie nie znajdujemy zakazu dotyącego ożywania owoców z dewa życia. Dostęp do niego Pan Bóg zamknął łowiekowi dopiero po upadku Adama i Ewy: „i ekł Pan Bóg: oto ło- Informator Paraalny nr 82 www.parafiajawoe.pl Z życia i wiary wiek stał się taki jak my: zna dobro i zło. Byleby tylko nie wyciągnął teraz ręki swej i nie zerwał owocu także z dewa życia, i nie zjadł, a potem żył na wieki!” 1 Mż 3,22. Drugie z dew to dewo „poznania dobra i zła”. W języku hebrajskim pojęcie znać „dobro i zło” oznaa poznać wszystko w sensie praktynym i symbolizuje poznanie wszelkiej eywistości, możliwość osobistego decydowania o tym, co dobre, a co złe. Owoce tego dewa mogły zaszkodzić łowiekowi, dlatego też Pan Bóg, kierując się łaską i miłością do łowieka, dał taki rozkaz: „i dał Pan Bóg łowiekowi taki rozkaz: Z każdego dewa tego ogrodu możesz jeść, ale z dewa poznania dobra i zła nie wolno ci jeść, bo gdy tylko zjesz z niego, na pewno umesz” 1Mż 2,1617 Nie był to zakaz ograniający łowieka, le osteżenie ped niebezpieeństwem śmierci. Człowiek miał stec ogrodu, uprawiać go, mógł panować nad całym stwoeniem, le nie mógł wkraać w rawy zasteżone dla Stwórcy, które symbolizowało dewo „poznania dobra i zła”. Niestety, praojcowie postanowili być równi Bogu, co skońyło się wygnaniem z ogrodu Eden. Tęsknota za utraconym Edenem i obietnica Upadek w gech, jego konsekwencja, świadomość utracenia tego, co symbolizuje Eden, obudziła w ludziach tęsknotę za utraconą szęśliwością i pokojem z Bogiem. Jednak zanim łowiek zdążył zatęsknić, Bóg w swojej niepojętej dla nas miłości postanowił podjąć działania mające na celu uratowanie łowieka i pywrócenie go ołeności. Już prorocy opisywali pywrócenie pyjaźni z Bogiem za pomocą obrazów pedstawiających rajski pokój, szęście i dobrobyt. Izajasz pisze w 11, 6- 9: „i będzie wilk gościem jagnięcia, a lampa będzie leżał obok koźlęcia. Cielę i lwiątko, i tune bydło będą razem, a mały chłopiec je poprowadzi. Krowa będzie się pasła z niedźwiedzicą, ich młode będą leżeć razem, a lew będzie karmił się słomą jak wół. Niemowlę bawić się będzie nad jamą żmii, a do nory węża wyciągnie dziecię swoją rąkę. Nie będą kywdzić ani szkodzić na całej mojej świętej góe, bo ziemia będzie pełna poznania Pana jakby wód, które wypełniają moe”. Zaś w Iz 51,3 zapowiada: „Gdyż Pan pocieszy Syjon, www.parafiajawoe.pl pocieszy wszystkie jego rozpadliny. Uyni z jego pustkowia Eden, a z jego pustyni ogród Pana, radość i wesele zapanują w nim, pieśń dziękynna i dźwięk pieśni”. Podobnie prorokuje Ezechiel 36,35: „I będą mówić: ten kraj, niegdyś ustoszony, stał się podobny do ogrodu Eden, a miasta, które legły w gruzach i były ustoszone i zbuone, są teraz obwarowane i zamieszkane”. To zbawe Boże działanie najbardziej jest widone w działaniu Jego Syna Jezusa Chrystusa. Jest On nowym Adamem ( Rz 5, 14 „le śmierć panowała od Adama aż do Mojżesza nawet nad tymi, któy nie popełnili takiego pestępstwa jak Adam, będący obrazem tego, który miał pyjść”), pez którego mamy urawiedliwienie ku żywotowi i dostęp do eschatologinego Edenu. On petymał atak szatana podas pokuszeń i pokonał go, będąc posłusznym Ojcu. Popez cuda uzdrowień i wskeszeń pokazał, że pokonał choroby i śmierć. Zmywając gech Adama, pywrócił stan łaski i pyjaźni z Bogiem. Św. Jan w Objawieniu 22, 1-2, 14 widzi Eden i opisuje go: „i pokazał mi ekę wody żywota, ystą jak kryształ, wypływającą z tronu Boga i Baranka. Na środku ulicy jego i na obu begach eki dewo żywota, rodzące dwanaście razy, wydające co miesiąc swój owoc, a liście dewa służą do uzdrawiania narodów. Błogosławieni, któy piorą swoje szaty, aby mieli prawo do dewa żywota i mogli wejść pez bramy do miasta”. Człowiek, który zaufał Chrystusowi, znajduje w Nim chleb życia i źródło wody życia. Jego krew pelana na dewie Kyża oysza wieącego, a On sam, Jezus otwiera dwi do Edenu i mówi „zaprawdę powiadam ci, dziś będziesz ze mną w raju” (Łk 23, 43). ks. Andej Mendrok Literatura: Ks. dr Jan Szeruda. Genesis 1-3 w: Ronik Teologiny ChAT na rok 1960. Str. 25-38 Ks. Antoni Naumyk. Prehistoria biblijna na tle badań nad Starożytnym Bliskim Wschodem. w: Ronik Teologiny ChAT. Rok X 1968 str. 151-174 Gerhard von Rad. Teologia Starego Testamentu. PAX Warszawa, 1986 Ks. dr Stanisław Łach. Księga Rodzaju. Pallotinum. Poznań 1962 Ks. Janusz Lemański. Księga Rodzaju. Tom I/ęść 1. Edycja Świętego Pawła. Częstochowa 2013 Religia. Encyklopedia PWN Warszawa 2002 Encyklopedia Katolicka. Towaystwo Naukowe KUL Lublin Słownik Teologii Biblijnej. Pallotinum, Poznań 1990 Informator Paraalny nr 82 21
