Adam Duszkiewicz, Marzena Zajda, Urszula Rajpold © SKN
Transkrypt
Adam Duszkiewicz, Marzena Zajda, Urszula Rajpold © SKN
Науковий вісник ЛНУВМБТ імені С.З. Ґжицького Том 13 № 2(48) Частина 1, 2011 Adam Duszkiewicz, Marzena Zajda, Urszula Rajpold © SKN Medyków Weterynaryjnych Wydział Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Opiekun naukowy: dr hab. Krzysztof Kubiak prof. nadzw., dr n. wet. Jolanta Spużak, dr n. wet. Marcin Jankowski ZASTOSOWANIE RINOSKOPII W ROZPOZNAWANIU CHORÓB JAM NOSOWYCH U PSÓW Rinoskopia jest metodą diagnostyczną polegającą na endoskopowym badaniu jam nosowych. Dzielimy ją na rinoskopię przednią i rinoskopię tylną. Do rinoskopii przedniej wykorzystywane są endoskopy sztywne i endoskopy giętkie, natomiast rinoskopię tylną można przeprowadzić jedynie przy pomocy endoskopów giętkich. Najczęstszymi wskazaniami do rynoskopii są: przewlekły wypływ z nosa, krwawienia z nosa, deformacja jam nosowych, duszność oraz świsty nosowe. Celem pracy była ocena przydatności rinoskopii w rozpoznawaniu chorób jam nosowych psów. Badaniem objęto 23 psy w różnej rasy i płci, w wieku od 11 mies. do 13 lat, z objawami klinicznymi wskazującymi na choroby jam nosowych, skierowanych do pracowni endoskopowej Katedry Chorób Wewnętrznych z Kliniką Koni, Psów i Kotów Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu w celu wykonania rinoskopii. Badanie jam nosowych wykonywano w znieczuleniu ogólnym (premedykacja - ksylazyna z atropiną, znieczulenie główne – tiopental). Rinoskopię przednią wykonywano endoskopami sztywnymi: Olympus A5290A i A4672A oraz endoskopem giętkim Super Vision, natomiast rinoskopię tylną endoskopami giętkimi: Super Vision oraz Olympus GIF XQ 20. U psów skierowanych na rynoskopię obserwowano następujące objawy kliniczne: kichanie, utrudnione oddychanie, jednostronny lub obustronny wypływ z nosa, ocieranie pyskiem o różne powierzchnie oraz apatię. W badaniu endoskopowym jam nosowych stwierdzono: grzybicze zapalenie jam nosowych – 3 przypadki (potwierdzone badaniem mikrobiologicznym), bakteryjne zapalenie jam – nosowych – 7 przypadków (potwierdzone badaniem mikrobiologicznym), ciała obce w jamach nosowych – 5 przypadków, zmiany rozrostowe w jamach nosowych – 5 przypadków, oraz podejrzenie alergicznego zapalenia jam nosowych – 3 przypadki. Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano, że badanie endoskopowe jest wysoce przydatną techniką diagnostyczną umożliwiającą rozpoznawanie chorób jam nosowych. Stwierdzono ponadto, że w przypadku ciał obecnych w jamach nosowych rinoskopia oprócz charakteru diagnostycznego ma również charakter terapeutyczny. W przypadku zmian rozrostowych badanie endoskopowe powinno być uzupełnione o badanie histopatologiczne w celu uściślenia diagnozy i ukierunkowania leczenia. Стаття надійшла до редакції 14.04.2011 © Adam Duszkiewicz, Marzena Zajda, Urszula Rajpold, 2011 312 Науковий вісник ЛНУВМБТ імені С.З. Ґжицького Том 13 № 2(48) Частина 1, 2011 Rajpold Urszula, Zajda Marzena, Duszkiewicz Adam © SKN Medyków Weterynaryjnych Wydział Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Opiekuni naukowi: dr hab. Krzysztof Kubiak prof. Nadzw, dr Jolanta Spużak, dr Marcin Jankowski OCENA PRZYDATNOŚCI BADANIA ENDOSKOPOWEGO W ROZPOZNAWANIU CHORÓB TYLNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO Badanie endoskopowe należy do szybko rozwijających się w medycynie weterynaryjnej technik obrazowania. Umożliwia ono m. in. rozpoznanie chorób przewodu pokarmowego, układu oddechowego i układu moczowego. Celem pracy była ocena przydatności badania endoskopowego w rozpoznaniu chorób okrężnicy i prostnicy u psów. Badaniami objęto 40 psów różnej rasy i płci w wieku od 5 mies. do 15 lat skierowanych do pracowni endoskopowej Katedry Chorób Wewnętrznych z Kliniką Koni, Psów i Kotów Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu z objawami wskazującymi choroby tylnego odcinka przewodu pokarmowego w celu wykonania rekto- i kolonoskopii. Przygotowanie psów do rekto- i kolonoskopii obejmowało: 48 godz. głodówkę oraz 2-3 lewatywy z ciepłej wody wykonane przed badaniem. Endoskopie tylnego odcinka przewodu pokarmowego przeprowadzono w znieczuleniu ogólnym z zastosowaniem: do premedykacji ksylazyny z antropiną, a do znieczulenia głównego tiopentalu. Badania wykonywano przy użyciu fiberoskopu Olympus GIF XQ -20 (długość robocza 100 cm, średnica 9,8 mm). W uzasadnionych przypadkach pobierano bioptaty do badania histopatologicznego. Psy, u których wykonano endoskopię tylniego odcinka przewodu pokarmowego, wykazywały następujące objawy kliniczne: przewlekłą biegunkę (często cuchnącą, podbarwioną krwią i/lub z obecnością śluzu), parcie na kał, trudności z oddawaniem kału, obecność niestrawionych resztek karmy w kale, biegunki na przemian z zaparciami, sporadyczne wymioty. W badaniu endoskopowym u tych zwierząt rozpoznano: przewlekłe zapalenie błony śluzowej okrężnicy – 30 przypadków (75%), zmiany o charakterze rozrostowym – 6 przypadków (15%), wrzodziejące zapalenie okrężnicy – 3 przypadki (7,5%) oraz zapalenie błony śluzowej okrężnicy spowodowane obecnością pasożytów (Trichuris spp.) – 1 przypadek (2,5%). Natomiast na podstawie oceny histopatologicznej wycinków błony śluzowej stwierdzono: przewlekłe zapalenie błony śluzowej okrężnicy o różnym nasileniu – 29 przypadków (74,4%), nadżerkowe zapalenia okrężnicy – 2 przypadki (5,12%), zmiany nowotworowe – 6 przypadków © Rajpold Urszula, Zajda Marzena, Duszkiewicz Adam, 2011 313 Науковий вісник ЛНУВМБТ імені С.З. Ґжицького Том 13 № 2(48) Частина 1, 2011 (15,36%) (w tym: gruczolakorak – 5 przypadków i gruczolak – 1 przypadek), polipy – 2 przypadki (5,12%). Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano, że endoskopia jest bezpieczną i wysoce przydatną techniką diagnostyczną w rozpoznawaniu chorób tylnego odcinka przewodu pokarmowego. Dodatkowo należy podkreślić, że rozpoznanie postawione na podstawie endoskopii powinno być potwierdzone oceną histopatologiczną pobranych wycinków błony śluzowej, gdyż precyzuje to diagnozę i ukierunkowuje dalsze leczenie. Стаття надійшла до редакції 14.04.2011 314