Dług może być szkodą

Dług może być szkodą
Wpisany przez Michał Koralewski
Ważne, praktyczne znaczenie ma w tej sprawie orzeczenie SN
Stan prawny
Zgodnie z polskim prawem, osoba zobowiązana do odszkodowania, np. z tytułu wypadku
komunikacyjnego, uszkodzenia mienia itp ponosi odpowiedzialność tylko za normalne
następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w
braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje
straty, które poszkodowany poniósł (tzw. damnum emergens) oraz korzyści, które mógłby
osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (tzw.
lucrum cessans
).
Stan faktyczny
Sporne natomiast było to, czy do strat poniesionych przez poszkodowanego w wyniku doznanej
przez niego szkody można zaliczyć niezaspokojone zobowiązanie na rzecz osoby trzeciej, np. z
tytułu wynajmu pojazdu bądź maszyny na czas naprawy rzeczy uszkodzonej.
W stanie faktycznym omawianej sprawy powód oddał do naprawy należący do niego ciągnik. Z
uwagi na to, że naprawa przeciągała się w czasie, powód zawarł umowę dzierżawy ciągnika z
osobą trzecią, umawiając się na czynsz dzierżawny płatny za każdy dzień. Naprawiony ciągnik
wydano powodowi po kilku miesiącach, z zastrzeżeniem, że naprawa była odpłatna, co powód
kwestionował, obstając przy jej gwarancyjnym charakterze. Powód rozwiązał umowę dzierżawy
ciągnika zastępczego po 63 dniach i wezwał pozwanego do zapłaty należności za dzierżawę.
1/3
Dług może być szkodą
Wpisany przez Michał Koralewski
Orzeczenie sądu
Pojęcie straty w rozumieniu art. 361. § 2. k.c. obejmuje także wymagalne zobowiązanie
poszkodowanego wobec osoby trzeciej.
SN zwrócił także uwagę, iż już samo zawarcie zobowiązania i powstanie długu oznacza
„zarezerwowanie" w majątku dłużnika określonych aktywów na poczet świadczenia, którego
spełnienie staje się bezwzględnie konieczne w terminie wymagalności. Należy przy tym
zauważyć, że w razie faktycznego niezaspokojenia, zwolnienia poszkodowanego przez osobę
trzecią z długu itp. zdarzeń prawnych - powstałyby odrębne roszczenia sprawcy szkody
przeciwko poszkodowanemu.
Praktyczne znaczenie orzeczenia
Poszkodowany występujący przeciwko sprawcy szkody będzie mógł dochodzić również kwot
wynikających z zaciągniętych przez niego i niezaspokojonych zobowiązań w związku z
powstałą szkodą.
2/3
Dług może być szkodą
Wpisany przez Michał Koralewski
Jednak w przypadku otrzymania odszkodowania uwzględniającego ww. kwoty oraz
niezaspokojenia osoby trzeciej bądź wygaśnięcia zobowiązania na skutek innych zdarzeń
prawnych niż zapłata przez dłużnika, sprawca szkody posiadać będzie roszczenie o zwrot tej
części odszkodowania, jako świadczenia nienależnego (art. 410. k.c.).
Sygnatura
Uchwała SN z 10 lipca 2008 roku, sygn. III CZP 62/08, opublikowana na stronie internetowej
Sądu Najwyższego, http://www.sn.pl
3/3