Stylalgia – błędne rozpoznanie This copy is for

Transkrypt

-
ed
.
Stylalgia – A Missed Diagnosis
-d
istr
Department of Otolaryngology, Seth G. S Medical College and K.E.M Hospital Mumbai India
Article history: Received: 20.07.2014 Accepted: 25.08.2014 Published: 30.04.2015
STRESZCZENIE:
el: Zbadanie występowania stylalgii u pacjentów z bólem głowy i okolicy szyi oraz analiza odpowiednich metod teraC
peutycznych.
nly
Materiał i metody: Badanie prowadzono w warunkach szpitalnych. W jego trakcie przeprowadzono prospektywną
eo
analizę pacjentów, którzy zgłaszali się do poradni otolaryngologicznej z objawami takimi jak: ból gardła, wrażenie
ucisku lub ciała obcego w gardle (globus), ból szyi, ból twarzy, bolesne przełykanie (odynofagia), ból gardła związany
z bólem ucha oraz nerwoból. U tych osób rozpoznano stylalgię i przeprowadzono zabieg styloidektomii (usunięcia wyrostka rylcowatego) lub zastosowano leczenie farmakologiczne.
Wyniki: Spośród 20 pacjentów (4 mężczyzn i 16 kobiet) u 14 pacjentów uzyskano całkowite ustąpienie objawów, nato-
us
miast u 6 pacjentów nastąpiło złagodzenie dolegliwości. U żadnego pacjenta nie doszło do nasilenia objawów.
Wnioski: Częstość występowania stylalgii jest większa u kobiet. Planowe postępowanie terapeutyczne po ocenie odpo-
al
wiedzi pacjenta na leczenie, a następnie zaproponowanie leczenia chirurgicznego mają istotne znaczenie w odpowiedniej
opiece nad pacjentem oraz w zapobieganiu niepotrzebnym opóźnieniom dotyczącym rozpoznania i właściwego leczenia.
Aims and objective: To study the occurrence of stylalgia in patients presenting with pain in the head and neck region and
pe
rs
ABSTRACT:
on
SŁOWA KLUCZOWE: ból gardła, stylalgia
appropriate management options.
for
Materials and methods: This was a hospital-based study. This study analyzed prospectively patients who presented to the
otolaryngology outpatient department with complaints of throat pain, globus, neck pain, facial pain, odynophagia, throat
pain associated with earache, and neuralgic pain, and were diagnosed with stylalgia and managed with styloidectomy or
subjected to medical treatment.
Results: Out of 20 patients (4 males and 16 females), 14 patients became symptom-free, while 6 patients experienced relief
y is
of symptoms. There was no worsening of symptoms in any of the patients.
Conclusion: The incidence of Stylalgia is higher in a female population. Elective management of patients after assessing the
response to treatment, and then offering surgical management is of value for adequate patient care, prevention of unnecessarily delayed diagnosis and appropriate treatment.
throat pain, stylalgia
WSTĘP
Th
KEY WORDS: is c
op
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Aseem Mishra, Jyoti Dabholkar, Jaini Lodha M.S., Arpit Sharma, Shashikant Mhashal
-
ibu
tio
np
roh
ibit
Stylalgia – błędne rozpoznanie
-
artykuł oryginalny / original research article
W pewnych okolicznościach ból gardła stanowi problem diagnostyczny oraz terapeutyczny. Istnieje wiele jego przyczyn, a stylalgia
stanowi jedną z nich, jednak często jest pomijana w bardzo zatło34
DOI: 10.5604/00306657.1131148
czonych przychodniach. Objawem stylalgii jest tępy ból powstający w okolicy niszy migdałka i promieniujący w stronę ucha, który
nasila się podczas połykania. Schorzenie pozostaje nierozpoznane
i często jest niepotrzebnie leczone środkami przeciwbólowymi, a
nawet antybiotykami. W obliczu rosnącej częstości występowania
WWW.OTOLARYNGOLOGYPL.COM
-
ed
.
ibu
tio
np
roh
ibit
odruchu krtaniowo-gardłowego i objawów alergicznego nieżytu
nosa stylalgia, która wymaga uwagi, pozostaje jednostką nierozpoznawaną i rzadką.
Chorych poddawano obserwacji przez miesiąc co 2 tygodnie,
a następnie przez pół roku co 2 miesiące. Zmniejszenie objawów
oceniano przy użyciu wizualnej skali analogowej.
MATERIAŁ I METODY
WYNIKI I OBSERWACJA
Badanie prowadzono w warunkach szpitalnych
Spośród 20 pacjentów (16 kobiet i 4 mężczyzn) u 9 chorych występował ból gardła, 5 pacjentów skarżyło się na ból przy przełykaniu,
u 2 chorych występował ból podczas poruszania szyją, u 2 osób
występował ból w okolicy szczęki, 1 osoba miała wrażenie ucisku lub ciała obcego w gardle, a u 1 pacjenta występował ból szyi.
-
-d
istr
Badanie prospektywne przeprowadzono z udziałem 20 pacjentów,
którzy zgłaszali się do poradni otolaryngologicznej z objawami
takimi jak: ból gardła, wrażenie ucisku lub ciała obcego w gardle
(globus), ból szyi, ból twarzy, bolesne przełykanie (odynofagia), ból
gardła związany z bólem ucha oraz nerwoból. U tych osób rozpoznano stylalgię i przeprowadzono zabieg styloidektomii (usunięcie
wyrostka rylcowatego) lub zastosowano leczenie farmakologiczne.
U wszystkich pacjentów objawy nasilały się podczas badania palpacyjnego wyrostka rylcowatego.
Długość usuniętego wyrostka rylcowatego wahała się od 2,2 cm
do 4,8 cm.
eo
U 2 pacjentów doszło do całkowitego ustąpienia objawów po leczeniu farmakologicznym, tj. po dwumiesięcznym leczeniu karbamazepiną.
U 14 pacjentów stwierdzono całkowite ustąpienie objawów, u 5 pacjentów nastąpiło częściowe złagodzenie dolegliwości, a 1 pacjent
nie wykazywał poprawy. U żadnego pacjenta nie doszło do nasilenia objawów.
al
us
ból gardła,
odynofagia,
ból promieniujący do szyi,
ból promieniujący do ucha,
wrażenie ucisku lub ciała obcego w gardle (globus),
ból podczas poruszania szyją,
neuralgia wzdłuż przebiegu nerwu językowo-gardłowego.
on
•
•
•
•
•
•
•
nly
U pacjentów zebrano szczegółową historię choroby, przeprowadzono badanie głowy i szyi oraz przeanalizowano objawy. Do badania włączono pacjentów z następującymi dolegliwościami: [5]
pe
rs
Badanie pacjentów obejmowało badanie palpacyjne wyrostka rylcowatego w celu obserwacji nasilenia objawów podczas dotyku [1].
for
Badania radiologiczne przeprowadzono w celu potwierdzenia
przedłużenia wyrostka rylcowatego [2, 3, 4, 5].
op
y is
U pacjentów zastosowano leczenie farmakologiczne przy użyciu
karbamazepiny 200 mg dwa razy dziennie przez 2-4 tygodnie,
które doprowadziło do złagodzenia dolegliwości. Leczenie chirurgiczne oferowano jedynie wtedy, gdy pacjenci reagowali na
leczenie farmakologiczne, a po zaprzestaniu terapii doszło do
nawrotu objawów [2, 6].
is c
Zabieg operacyjny przeprowadzano w znieczuleniu ogólnym,
a w celu ekspozycji dokonywano tonsillektomii. Usunięcia wyrostka rylcowatego dokonywano z dostępu przez jamę ustną. Nacięcie wykonywano na wyrostku rylcowatym, unoszono okostną,
a następnie dokonywano złamania wyrostka rylcowatego. Nie zakładano szwów nad łukami podniebiennymi. Migdałki usuwano
jedynie po stronie styloidektomii. Pacjentom zalecano przyjmowanie doustnych antybiotyków przez 5 dni po operacji oraz środków przeciwbólowych przez okres 2 tygodni.
Th
-
-
-
OTOLARYNGOLOGIA POLSKA, TOM 69, NR 2 (2015), s. 34-37
OMÓWIENIE
Zespół Eagle’a obejmuje wiele objawów, takich jak ból twarzy,
ból ucha, dysfagia i wrażenie ucisku lub ciała obcego w gardle,
będących skutkiem przedłużonego wyrostka rylcowatego [7].
Długość wyrostka rylcowatego wynosi zwykle 2-3 cm [8, 9, 11 6,
7]. Jeśli długość ta przekracza 3 cm, przyjmuje się, że wyrostek
jest przedłużony. Termin „stylalgia” wprowadził Watt W. Eagle,
który wyodrębnił również dwa rodzaje stylalgii: postać klasyczną
i zespół tętnicy szyjnej [10, 11].
Postać klasyczna charakteryzuje się bólem wskutek stymulacji nerwów: trójdzielnego, twarzowego, językowo-gardłowego
i błędnego. Postać klasyczna występuje po usunięciu migdałków.
Zespół tętnicy szyjnej powstaje wskutek drażnienia nerwów splotu szyjno-tętniczego przez wyrostek rylcowaty.
Kobiety są bardziej narażone na stylalgię niż mężczyźni [2], a w naszym badaniu schorzenie występowało 4 razy częściej u kobiet
niż u mężczyzn. Patomechanizm objawów pozostaje niejasny.
Proponowane są następujące teorie: [11]
35
-
ibu
tio
np
roh
ibit
Metoda zewnątrzustna. Z drugiej strony, zalety metody zewnątrzustnej obejmują dobrą wizualizację i zmniejszenie ryzyka zakażeń [19]. Wadą jest to, że operacja zajmuje więcej czasu i pozostawia widoczne blizny.
pe
rs
on
al
us
Chrząstka Reicherta z II łuku skrzelowego prowadzi do uformowania wyrostka rylcowatego [15]. Jest on położony między wewnętrzną i zewnętrzną tętnicą szyjną w pobliżu nerwów czaszkowych VII, IX, X, XI i XII [16]. Przyczyna stylalgii jest zazwyczaj
nabyta – wtórna do urazu, ale czasami również wrodzona. Inne
częste przyczyny to zakażenia i wczesna menopauza [2]. Zlokalizowane zakażenia prowadzące do zapalenia kości, okostnej i
ścięgien mogą również powodować ból. Ponadto może występować stymulacja górnych i dolnych nerwów szyjno-bębenkowych
oraz szyjnego splotu współczulnego przez przedłużony wyrostek
rylcowaty [11].
Metoda wewnątrzustna. Zaletą dojścia z jamy ustnej jest krótszy
czas zabiegu i bardziej zadowalający efekt kosmetyczny. Jednak
niektórzy laryngolodzy uważają tę metodę za trudniejszą, ponieważ ograniczona wizualizacja zwiększa ryzyko jatrogennego
uszkodzenia nerwów. Ponadto może być trudna kontrola krwawienia z naczyń tętniczych i żylnych w pobliżu miejsca resekcji.
Wreszcie zabieg wykonywany metodą wewnątrzustną obejmuje
nacięcie tylnej ściany gardła do głębokiej powięzi szyi, co stwarza
ryzyko zakażenia głębokich przestrzeni szyi. Jednakże w naszym
badaniu wszystkie zabiegi styloidektomii przeprowadzono z dostępu wewnątrzustnego i we wszystkich przypadkach nie było
powikłań śródoperacyjnych ani pooperacyjnych. Należy zauważyć, że warstwa śluzówkowo-okostnowa nad wyrostkiem rylcowatym powinna być całkowicie oddzielona przed wycięciem.
Wycięcie bez oddzielania okostnej może prowadzić do utrzymywania się objawów.
-d
istr
Najbardziej prawdopodobną przyczyną wydaje się zapalenie nerwu językowo-gardłowego, ponieważ nerw ten leży przyśrodkowo
do wyrostka rylcowatego. Sporadycznie proces może obejmować
V nerw czaszkowy, a rzadko – X nerw czaszkowy [12]. Ból może
być również przypisywany obecności stawu rzekomego między
skostniałym więzadłem rylcowo-gnykowym i wyrostkiem rylcowatym, co powoduje okresowe blokowanie lub unieruchomienie
[13]. Kolejnym mechanizmem jest powstanie sztywnego zacisku
kostnego wskutek skostnienia więzadła rylcowo-gnykowego, co
powoduje podrażnienie splotu współczulnego wokół tętnicy szyjnej lub gałęzi zatoki tętnicy szyjnej nerwu IX, wywołujące ból szyi
wzdłuż tętnicy szyjnej [14].
op
y is
for
Zespół Eagle’a stanowi rozpoznanie z wykluczenia. W historii choroby może występować usunięcie migdałków lub uraz szyi [18].
Badanie fizykalne może być znamienne, umożliwiając stwierdzenie wyczuwalnego wyrostka rylcowatego w niszy migdałka. Badanie palpacyjne może wywołać objawy w postaci bólu lub wrażenia
obecności ciała obcego. Rozpoznanie jest ustalane w przypadku,
jeśli wstrzyknięcie lidokainy do niszy migdałka powoduje złagodzenie dolegliwości w ciągu kilku minut [17].
is c
Zespół Eagle’a jest leczony chirurgicznie i zachowawczo [6], jednak styloidektomia stanowi leczenie z wyboru [18, 2, 19]. Zachowawcze leczenie zespołu Eagle’a obejmuje farmakoterapię przy
użyciu leków przeciwdrgawkowych (np. gabapentyny) lub leków
przeciwdepresyjnych. Stosuje się również leczenie farmakologiczne polegające na infiltracji sterydów lub środków znieczulających
podawanych do niszy migdałka [6], jednakże rezultaty są krótkotrwałe [20]. Długotrwałe ustąpienie objawów wymaga chirurgicz-
Th
-
-
-
•
•
nly
•
nego usunięcia wydłużonej części wyrostka rylcowatego [2, 19].
U niektórych pacjentów może być konieczne leczenie zachowawcze przy użyciu gabapentyny przez okres 6-8 tygodni. Opisano
dwie metody chirurgiczne: wewnątrzustną i zewnątrzustną [10].
urazowe złamanie wyrostka rylcowatego powodujące
proliferację tkanki ziarnistej, która wywiera ucisk
na sąsiednie struktury,
ucisk sąsiednich nerwów: językowo-gardłowego, dolnej
gałęzi nerwu trójdzielnego lub struny bębenkowej,
zapalenie ścięgna mięśnia rylcowo-gnykowego,
podrażnienie błony śluzowej gardła przez bezpośredni
ucisk lub blizny po usunięciu migdałków.
eo
•
ed
.
36
Objawy stylalgii naśladują zapalenie gardła, a błędne rozpoznanie prowadzi do niepotrzebnego opóźnienia właściwego leczenia.
Rozpoznanie stylalgii należy rozpatrywać na podstawie diagnostyki różnicowej bólu gardła. Podejrzenie jednostki chorobowej
i badanie kliniczne w celu jej wykluczenia pomogą w ustaleniu
rozpoznania.
WNIOSKI
Etapowe leczenie zespołu przedłużonego wyrostka rylcowatego
obejmujące farmakoterapię, jego złamanie z dostępu przez jamę
ustną, a także resekcję okazało się korzystne. Jeśli wyrostek rylcowaty jest wyczuwalny podśluzówkowo, można się zdecydować
na resekcję z dostępu przez jamę ustną. Jednak wybierając tę drogę dostępu, styloidektomię należy przeprowadzić po całkowitym
oddzieleniu okostnej.
U pacjentów z długotrwałym bólem gardła należy rozważyć rozpoznanie stylalgii, którą można skutecznie leczyć. Leczenie chirurgiczne można zastosować u pacjentów z nawracającymi objawami. W procesie diagnozowania pacjenta rozpoznanie stylalgii,
mimo że jest to rzadka jednostka chorobowa, nie powinno być
wykluczane.
WWW.OTOLARYNGOLOGYPL.COM
-
ed
.
Orhan K.S., Guldiken Y., Ural H.I., Cakmak A.: Elongated styloid process (Eagle’s syndrome): Literature review and a case report. [Zespół przedłużonego
wyrostka rylcowatego (zespół Eagle’a): Przegląd piśmiennictwa i opis przypadku], Agri 2005. 17; 23-25.
2.
Fini G., Gasparini G., Filippini F., Becelli R., Marcotullio D.: The long styloid process syndrome or Eagle’s syndrome [Zespół przedłużonego wyrostka rylcowatego lub zespół Eagle’a], Journal of Cranio-Maxillofacial Surgery, t. 28, nr 2, 12-27, 2000.
3.
Mortellaro C., Biancucci P., Picciolo G., Vercellino V.: Eagle’s syndrome: importance of a corrected diagnosis and adequate surgical treatment [Zespół Eagle’a:
Znaczenie skorygowanej diagnozy i odpowiedniego leczenia chirurgicznego], Journal of Craniofacial Surgery, t. 13, nr 6, 755-758, 2002.
4.
Prasad K.C., Kamath M.P., Reddy K.J.M., Raju K.: Agarwal S., Elongated styloid process (Eagle’s syndrome): A clinical study [Zespół przedłużonego wyrostka
rylcowatego (zespół Eagle’a): Badanie kliniczne], Journal of Oral and Maxillofacial Surgery, t. 60, nr 2, 171-175, 2002.
5.
Restrepo S., Palacios E., Rojas R.: Eagle’s syndrome – Imaging Clinic. [Zespół Eagle’a – Obrazowanie kliniczne], Ear Nose Throat J. paź. 2002.
6.
Evans J.T., Clairmont A.A.: The nonsurgical treatment of Eagle’s syndrome [Niechirurgiczne leczenie zespołu Eagle’a], Eye, Ear, Nose &Throat Monthly, t.
55, nr 3, 94-95, 1976.
7.
Woolery W.A.: The diagnostic challenge of styloid elongation (Eagle’s syndrome) [Trudności diagnostyczne zespołu przedłużonego wyrostka rylcowatego
(zespołu Eagle’a]. J Am. Osteopath. Assoc. 1990; 90: 88-9.
8.
Moffat D.A., Ramsden R.T., Shaw H.J.: The styloid process syndrome: aetiological factors and surgical management [Zespół przedłużonego wyrostka rylcowatego: czynniki etiologiczne i leczenie chirurgiczne], Journal of Laryngology and Otology, t. 91, nr 4, 279-294, 1977.
9.
Sokler K., Sandev S.: New classification of the styloid process length-clinical application on the biological base [Nowa klasyfikacja długości wyrostka rylcowatego – zastosowanie kliniczne na bazie biologicznej], Coll. Anthropol. 2001; 25: 627-632.
nly
10. Bafaqeeh S.A.: Eagle syndrome: Classic and carotid artery types [Zespół Eagle’a: postać klasyczna i zespół tętnicy szyjnej], J. Otolaryngol. 2000; 29(2): 88-94.
eo
11. Eagle W.W.: Elongated styloid process. Report of two cases [Zespół przedłużonego wyrostka rylcowatego: Opis dwóch przypadków], Archives of Otolaryngology, t. 25, s. 584-587, 1937.
12. Murtagh R.D., Caracciolo J.T., Fernandez G.: CT findings associated with Eagle syndrome [Wyniki TK związane z zespołem Eagle’a], AJNR Am. J. Neuroradiol. 2001; 22: 1401-1402.
us
13. Eagle W.W.: Elongated styloid process. Further observations and a new syndrome [Przedłużony wyrostek rylcowaty. Dalsze obserwacje i nowy zespół], Arch.
Otolaryngol. 1948; 47: 630-640.
al
14. Leighton S.E.J., Whittet H.B., Golding S. et al.: Styloid apparatus anomaly causing dysphagia [Anomalia okolicy wyrostka rylcowatego powodująca zaburzenia połykania], J. Laryngol. Otol. 1991; 105: 964-965 (PubMed).
15. Bhide A.: Hyoid syndrome – a review [Zespół kości gnykowej – przegląd], Indian J. Otolaryngol. 1985; 37: 141-143.
on
16. Standring S. (red.): Gray’s Anatomy. The anatomical basis of clinical practice Edinburgh [Anatomiczne podstawy praktyki klinicznej w Edynburgu], Elsevier
Churchill Livingstone; 2005, 450, 470.
pe
rs
17. Slavin K.V.: Eagle syndrome: Entrapment of the glossopharyngeal nerve? Case report and review of the literature [Zespół Eagle’a: Ucisk nerwu językowo-gardłowego? Opis przypadku i przegląd piśmiennictwa]. J. Neurosurg. 2002; 97 (1): 216-18.
18. Mendelsohn A.H., Berke G.S. i Chhetri D.K.: Heterogeneity in the clinical presentation of Eagle’s syndrome [Heterogeniczność obrazu klinicznego zespołu
Eagle’a], Otolaryngology – Head and Neck Surgery, t. 134, nr 3, 389-393, 2006.
19. Buono U., Mangone G.M., Michelotti A., Longo F. i Califano L., Surgical approach to the stylohyoid process in Eagle’s syndrome [Chirurgiczne podejście do
wyrostka rylcowatego w zespole Eagle’a]. Journal of Oral and Maxillofacial Surgery, t. 63, nr 5, 714-716, 2005.
for
-
-d
istr
1.
y is
Word count: 4145 Tables: – Figures: – References: 19
Access the article online: DOI: 10.5604/00306657.1131148 Full-text PDF: www.otolaryngologypl.com/fulltxt.php?ICID=1131148
is c
op
Corresponding author: Dr Aseem Mishra, Research Associate ICGC India Project Head and Neck Services, Tata Memorial Hospital, Mumbai, India
400012, +91 8080611946, e-mail: [email protected]
Copyright © 2015 Polish Society of Otorhinolaryngologists Head and Neck Surgeons. Published by Index Copernicus Sp. z o.o. All rights reserved. Th
Competing interests: The authors declare that they have no competing interests.
Cite this article as: Mishra A., Dabholkar J., Lodha MS J., Sharma A., Mhashal S.: Stylalgia: A Missed Diagnosis. Otolaryngol Pol 2015; 69 (2): 34-37
-
-
ibu
tio
np
roh
ibit
Bibliografia
-
OTOLARYNGOLOGIA POLSKA, TOM 69, NR 2 (2015), s. 34-37
37

Stylalgia – błędne rozpoznanie This copy is for

Transkrypt

Podobne dokumenty

This copy is for personal use only

FULL TEXT - Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

Zapytanie ofertowe

Eagle Bulk 370