Wspieranie Biznesu na rzecz Bioróżnorodności

Transkrypt

Wspieranie Biznesu na rzecz Bioróżnorodności
Wspieranie Biznesu na rzecz Bioróżnorodności
Pilotażowy projekt Komisji Europejskiej
Zenon Tederko
Biuro Przyrodniczej Pomocy Technicznej
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
1
Projekt finansowany przez KE, DG Środowisko
Projekt realizowany przez Partnerów:
RSPB, MME, OTOP, BSPB
przy współpracy ECNC
Komitet Sterujący Projektu:
EBOiR, KE i EIB
2
LICZBA I STRUKTURA PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE
WG KLAS WIELKOŚCI W 2005 R.
średnie;
0,9%
duże; 0,2%
małe; 3,0%
mikro;
96,3%
Przedsiębiorstwa wg klas wielkości w 2005 r.
Wyszczególnienie
3
Przedsiębiorstwa
mikro
małe
średnie
duże
Liczba przedsiębiorstw
1 615 167
44 519
14 254
2 835
Przeciętna liczba
zatrudnionych
1 214 933
885 326
1 421 860
2 296 594
DEFINICJA PRO-PRZYRODNICZEGO PRZEDSIĘBIORSTWA
Przedsiębiorstwo w swym podstawowym
zakresie działalności zależne od przyrody i
poprzez swą działalność przyczyniające się
do ochrony przyrody”.
4
LICZBA I STRUKTURA PRO-PRZYRODNICZYCH MSP
W POLSCE
Małe
(Small)
6 248 = 6%
Średnie
(Medium)
1 750 = 2%
Mikro
(Micro)
99 934 =
92%
5
LICZBA I LOKALIZACJA
PRO-PRZYRODNICZYCH MSP W POLSCE
Ogrody bot -zoo, ochrona przyrody
Gospodarowanie odpadami
Działalność organizatorów turystyki
Transport wodny śródlądowy
Transport wodny przybrzeżny
Miejsca krótkotrwałego zakwater.
Pola kempingowe
Schroniska turystyczne
Wytwarzanie energii elektrycz.
Produkcja mebli kuchennych
Prod. mebli biurowych i sklep.
Prod. krzeseł i mebli do siedzenia
Produkcja olejków eterycznych
Prod. leków i wyrobów farmaceut.
Prod. chemikaliów organicznych
Prod. barwników i pigmentów
Wyroby z korka, słomy i wyplatanie
Prod. pozost. wyrobów z drewna
Prod. opakowań drewnianych
Prod. wyrobów stolar. i ciesielskich
Prod. forniru, płyt i sklejek
Prod. wyrobów tartacznych
Prod. wód mineral. i nap.
Przetw. mleka i wyrób serów
Usługi dla przetw. warzyw i
Przetwórstwo owoców i warzyw
Przetwarzanie i konserwowanie
Wydobywanie gliny i kaolinu
Wydobywanie żwiru i piasku
Wydobywanie kamieni
Wydobywanie torfu
Chów i hodowla ryb
Rybołówstwo śródlądowe
Usługi dla leśnictwa
Szkółkarstwo leśne
Gospodarka leśna
Gospodarka łowiecka
Zagospodarowanie terenów zieleni
Chów i hodowla zwierząt pozost.
Chów i hodowla owiec, kóz, koni
GM.
WIEJSKIE
GM.
MIEJSKIE
0
6
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000 11000 12000 13000 14000 15000 16000 17000 18000
LICZBA MIKRO, MAŁYCH I ŚREDNICH
PRO-PRZYRODNICZYCH PRZEDSIBIORSTW
Ogrody bot -zoo, obszary i obiekty
Gospodarowanie odpadami
Działalność organizatorów turystyki
Transport wodny śródlądowy
Transport wodny przybrzeżny
Miejsca krótkotrwałego zakwaterowania
Pola kempingowe
Schroniska turystyczne
Wytwarzanie energii elektrycznej
Produkcja mebli kuchennych
Produkcja mebli biurowych i sklepowych
Produkcja krzeseł i mebli do siedzenia
Produkcja olejków eterycznych
Produkcja leków i wyrobów farmaceut.
Produkcja chemikaliów organicznych
Produkcja barwników i pigmentów
Wyrobów z korka, słomy i wyplatanie
Produkcja pozostałych wyrobów z drewna
Produkcja opakowań drewnianych
Produkcja wyrobów stolarskich i ciesielskich
Produkcja forniru, płyt i sklejek
Produkcja wyrobów tartacznych
Produkcja wód mineralnych i napojów
Przetwórstwo mleka i wyrób serów
Usługi dla przetwórstwem warzyw i owoców
Przetwórstwo owoców i warzyw
Przetwarzanie i konserwowanie ryb
Wydobywanie gliny i kaolinu
Wydobywanie żwiru i piasku
Wydobywanie kamieni
Wydobywanie torfu
Chów i hodowla ryb
Rybołówstwo śródlądowe
Usługi dla leśnictwa
Szkółkarstwo leśne
Gospodarka leśna
Gospodarka łowiecka
Zagospodarowanie terenów zieleni
Chów i hodowla zwierząt pozost.
Chów i hodowla owiec, kóz, koni
MIKRO
MAŁE
ŚREDNIE
0
7
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
18000
20000
STRUKTURA PRO-PRZYRODNICZYCH MSP
WG KLAS WIELKOŚCI
Ogrody bot -zoo, obszary i obiekty
Gospodarowanie odpadami
Działalność organizatorów turystyki
Transport wodny śródlądowy
Transport wodny przybrzeżny
Miejsca krótkotrwałego zakwaterowania
Pola kempingowe
Schroniska turystyczne
Wytwarzanie energii elektrycznej
Produkcja mebli kuchennych
Produkcja mebli biurowych i sklepowych
Produkcja krzeseł i mebli do siedzenia
Produkcja olejków eterycznych
Produkcja leków i wyrobów farmaceut.
Produkcja chemikaliów organicznych
Produkcja barwników i pigmentów
Wyrobów z korka, słomy i wyplatanie
Produkcja pozostałych wyrobów z drewna
Produkcja opakowań drewnianych
Produkcja wyrobów stolarskich i ciesielskich
Produkcja forniru, płyt i sklejek
Produkcja wyrobów tartacznych
Produkcja wód mineralnych i napojów
Przetwórstwo mleka i wyrób serów
Usługi dla przetwórstwem warzyw i owoców
Przetwórstwo owoców i warzyw
Przetwarzanie i konserwowanie ryb
Wydobywanie gliny i kaolinu
Wydobywanie żwiru i piasku
Wydobywanie kamieni
Wydobywanie torfu
Chów i hodowla ryb
Rybołówstwo śródlądowe
Usługi dla leśnictwa
Szkółkarstwo leśne
Gospodarka leśna
Gospodarka łowiecka
Zagospodarowanie terenów zieleni
Chów i hodowla zwierząt pozost.
Chów i hodowla owiec, kóz, koni
MIKRO
0%
8
20%
40%
MAŁE
ŚREDNIE
60%
80%
100%
UWARUNKOWANIA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
NA CENNYCH PRZYRODNICZO OBSZARACH
ƒ Ochrona bioróżnorodności w dużym stopniu
regulowana jest instrumentami wspólnotowej
polityki UE, ale bez wsparcia MSP
ƒ Sieć N2000 postrzegana jest częściej jako problem
niż szansa rozwoju ekonomicznego
ƒ Bardzo niewiele zostało zrobione w zakresie
wspierania MSP w procesie dostosowania się do
wymogów gospodarki na obszarach Natura 2000
9
UWARUNKOWANIA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
NA CENNYCH PRZYRODNICZO OBSZARACH
• Ochrona przyrody pozostaje w systemie nakazoworozdzielczym, brak rynku finansowania proprzyrodniczych projektów inwestycyjnych
• Konieczność poszukiwania rozwiązań na rzecz
finansowania zarządzania zasobami przyrodniczymi,
które nie będzie zależne tylko od instytucji
publicznych i publicznych źródeł finansowania
• Ekologicznie uzasadnionych i komercyjnie
opłacalnych rozwiązań należy poszukiwać dla MSP
na obszarach Natura 2000 i zależnych od zasobów
naturalnych
10
BARIERY ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
NA CENNYCH PRZYRODNICZO OBSZARACH
ƒ Brak praktycznej wiedzy po stronie MSP i sektora
instytucji finansowych, co do możliwości rozwoju
przedsiębiorstw na obszarach Natura 2000 i
przyrodniczych uwarunkowań projektów
inwestycyjnych
ƒ Ignorowanie przez sektor bankowy niszy rynku MSP
zależnych od zasobów naturalnych na cennych
przyrodniczo terenach wiejskich
ƒ Wysokie ryzyko inwestycji powodowane brakiem
planów zarządzania dla obszarów Natura 2000 i
planów ochrony dla innych obszarów chronionych
11
BARIERY ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
NA CENNYCH PRZYRODNICZO OBSZARACH
• Brak profesjonalnego doradztwa oraz metodycznych
narzędzi do identyfikacji i oceny projektów
komercyjnych inwestycji na obszarach Natura 2000
zapewniających pozytywne efekty, zarówno
ekonomiczne jak i przyrodnicze
• Brak dostępu do źródeł finansowania i odpowiednich
instrumentów finansowych oraz brak przyjaznych
procedur dla MSP
12
RELACJE POMIĘDZY GOSPODARKĄ A PRZYRODĄ
PRO-PRZYRODNICZA DZIAŁALNOŚĆ
GOSPODARCZA
USŁUGI DLA
PRZYRODY
ZASOBY
I USŁUGI
EKOSYSTEMÓW
ŚRODOWISKO NATURALNE
13
FINANSOWANIE ROZWOJU
PRO-PRZYRODNICZEJ DZIAŁALNOŚCI GSOPODARCZEJ
PRO-PRZYRODNICZA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA
KOMERCYJNA
NIEKOMERCYNA
FINANSOWANIE
PUBLICZNE
UE
14
BUDŻET
KOMERCYJNE
SAMORZ
PRZEDS.
W NATURZE
PRZEDS.
GOTÓWK
BANKI
KREDYT
CELE PROJEKTU
„WSPIERANIE BIZNESU NA RZECZ BIORÓŻNORODNOŚCI”
ƒ Utworzenie systemu doradztwa przyrodniczoekonomicznego „Biura Przyrodniczej Pomocy
Technicznej”
ƒ Utworzenie mechanizmu finansowego „Fundusz na
rzecz Bioróżnorodności”
Zainicjowanie tworzenia rynku inwestycji na rzecz
bioróżnorodności
15
FUNDUSZ NA RZECZ BIORÓŻNORODNOŚCI
ƒ Fundusz o ograniczonym zasięgu geograficznym,
dedykowany cennym przyrodniczo obszarom
o znaczeniu europejskim, szczególnie Natura 2000
ƒ Fundusz o ograniczonym zasięgu podmiotowym,
dedykowany „pro-przyrodniczym” MSP
ƒ Fundusz inwestycyjny na pro-przyrodnicze
komercyjne projekty spełniające cele ekonomiczne
i przyrodnicze
ƒ Fundusz wnosi komercyjny komponent do
partnerstwa publiczno-prywatnego na rzecz
bioróżnorodności
16
BIURO
PRZYRODNICZEJ POMOCY TECHNICZNEJ
ƒ Transfer wiedzy przyrodniczej do sektora instytucji
finansowych w zakresie możliwości rozwoju
przedsiębiorstw na obszarach Natura 2000
ƒ Profesjonalne doradztwo oraz certyfikacja
komercyjnych projektów inwestycyjnych,
efektywnych ekonomicznie jak i przyrodniczo
ƒ Doradztwo w zakresie źródeł finansowania
i instrumentów finansowych dostępnych dla MSP
na obszarach wiejskich
17
CEL FUNDUSZU NA RZECZ BIORÓŻNORODNOŚCI
I BIURA PRZYRODNICZEJ POMOCY TECHNICZNEJ
Wspieranie MSP na obszarach cennych przyrodniczo
na rzecz:
ƒ zapewnienie dobrego stanu środowiska naturalnego
ƒ zwiększenia sukcesu ekonomicznego MSP
i lokalnych społeczności
18
OPCJE CELU FUNDUSZU
INWESTYCYJNEGO I BIURA POMOCY TECHNICZNEJ
ƒ Zapobieganie zanikaniu działalności gospodarczej
istotnej dla zachowania różnorodności biologicznej
ƒ Dostosowanie istniejących form działalności
gospodarczej do wymogów ochrony obszarów
N2000
ƒ Nowe inwestycje pożądane ekonomicznie
i przyrodniczo, wykorzystujące możliwości
stwarzane przez Naturę 2000
19
KRYTERIA FUNDUSZU
DLA PRO-PRZYRODNICZYCH PRZEDSIĘBIORSTW
ƒ Przedsiębiorstwo spełnia wymogi definicji MSP
ƒ Przedsiębiorstwo zlokalizowane na obszarze N2000 lub
użytkuje zasoby zlokalizowane w N2000
ƒ Istnienie przedsiębiorstwa jest zależne od użytkowania
zasobów naturalnych, szczególnie bioróżnorodności
ƒ Pozytywny wpływ na różnorodność biologiczną
ƒ Dobra reputacja ekonomiczna oraz zdolność kredytowa
20
PODSTAWOWE OBSZARY DZIAŁALNOŚCI
GOSPODARCZEJ PRZEWIDZIANE DO KREDYTOWANIA
ƒ Podstawowa produkcja surowców pierwotnych
w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie
oraz ich przetwórstwo
ƒ Pozyskiwanie i przetwórstwo pierwotnych surowców
naturalnych
ƒ Urządzanie krajobrazu
ƒ Gospodarka wodna
ƒ Turystyka
ƒ Odnawialne źródła energii
21
PERSPEKTYWY FINANSOWANIA
PRO-PRZYRODNICZYCH PRZEDSIĘBIORSTW
ƒ Bieżąca Perspektywa Finansowa
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
PO Innowacyjna Gospodarka
PO Kapitał Ludzki
Regionalne Programy Operacyjne
PO Ryby
PROW
ƒ Europa 2020 – Przyszła Perspektywa Finansowa UE
ƒ Nowa Perspektywa Finansowa
ƒ Programowanie i priorytety
ƒ Rola głównych aktorów
22
KONKLUZJE
ƒ Głównym adresatem programów wspierania B2N winny być MSP,
szczególnie mikro przedsiębiorstwa
ƒ Kluczowym komponentem przyszłego programu dla MSP jest:
Transfer wiedzy przyrodniczej do sektora instytucji
finansowych, przedsiębiorstw i sektora decyzyjnego
Zapewnienie dedykowanego doradztwa przyrodniczoekonomicznego
Utworzenie dedykowanego funduszu inwestycyjnego
Kreowanie rynku inwestycji przyrodniczych
ƒ Niezbędna pomoc dla MSP umożliwiająca dostęp i lepsze
wykorzystanie funduszy Bieżącej Perspektywy
ƒ Programowanie Nowej Perspektywy Finansowej wymaga
określenia w odniesieniu do rozwoju społecznoekonomicznego sieci N2000
ƒ Odpowiedzialność za przyszłość MSP na obszarach N2000 należy
do rządu, instytucji samorządowych i pozarządowych
23
Zenon Tederko
Biuro Przyrodniczej Pomocy Technicznej
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
ul. Odrowąża 24
05-270 Marki k. Warszawy
Tel. kom.: 0 510275210
Tel.: 0-22 761 82 05
Fax: 0-22 761 90 51
E-mail: [email protected]
24