katalog - Universitas

Transkrypt

katalog - Universitas
KATALOG
u n i v e r s i t a s
j e s i e ń 2 0 1 1
www.universitas.com.pl
www.universitas.com.pl
HORYZONTY
NOWOCZESNOŚCI
TOM 89
Piotr Śniedziewski
MELANCHOLIJNE SPOJRZENIE
A5, 272 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1622-2
Cena: 52,00 zł
TOM 77
Jakub Momro
LITERATURA ŚWIADOMOŚCI.
SAMUEL BECKETT – PODMIOT –
NEGATYWNOŚĆ
A5, 548 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1299-6
Cena: 42,00 zł
Samuel Beckett jest w tej książce postacią centralną, ale nie jedyną. Jego dramaty, utwory prozą i poezja pozwalają zrozumieć, że pytania, które stawia pisarz
w języku własnej twórczości, trudnym
do przełożenia na inny „zewnętrzny” język, są centralnymi kwestiami podejmowanymi przez najwybitniejszych myślicieli nowoczesności. Tak właśnie powstał pomysł, ażeby potraktować autora Molloya jako jednego z najważniejszych uczestników modernistycznej debaty o możliwościach istnienia, statusie
i kształcie podmiotu, jednostkowej świadomości, która próbuje odnaleźć własne miejsce w świecie radykalnej alienacji – w rzeczywistości, w której sztuka
stała się ostatnim sposobem na odzyskanie utraconego czasu i doświadczenia.
Bardziej więc niż ściśle literaturoznawcze analizy zajmowało autora śledzenie
przemian form podmiotowości i praca
analityczna polegająca na ich konceptualizacji; bardziej niż uniwersalizm problemów – wielorakie napięcia, jakie rodzą się w wyniku starcia świadomości
i świata, które składałyby się na historię
zmagania się nowoczesnego podmiotu
z tym, co negatywne: śmiercią, nicością,
nieobecnością sensu i pozorem życia.
WKRÓTCE
TOM 90
Jan Sowa
FANTOMOWE CIAŁO KRÓLA.
PERYFERYJNE ZMAGANIA
Z NOWOCZESNĄ FORMĄ
Książka jest propozycją przepisania historii Polski oraz opisania jej społeczno-kulturowej tożsamości przy pomocy
narzędzi teoretycznych, które albo
w ogóle, albo w niewielkim tylko stopniu wykorzystano kiedykolwiek w tym
celu – teologii politycznej, Lacanowskiej psychoanalizy, teorii systemów-światów, studiów postkolonialnych,
ontologii wydarzenia Alaina Badiou
czy teorii hegemonii. Tytułowa figura
„fantomowego ciała króla” nawiązuje
do koncepcji „dwóch ciał króla” przedstawionej niegdyś błyskotliwie przez
Ernsta Kantorowicza w książce pod
takim samym tytułem. Poprzez metaforę fantomowego ciała Sowa opisuje
I Rzeczpospolitą, której kondycję determinował przede wszystkim szereg
braków. Pokazuje, że począwszy od
śmierci Zygmunta II Augusta, ostatniego dziedzicznego króla Polski i Litwy,
Rzeczpospolita nie istniała jako państwo w ścisłym tego słowa znaczeniu,
ale była raczej fantomem, urojeniem,
wyobrażeniem, uproszczeniem. Owo
nieistnienie położyło się cieniem na losach Polski od wczesnej nowoczesności wieków XVI i XVII, przez rozbiory,
aż po czasy współczesne. Fantomowe
ciało króla nie jest jednak typową pracą
1
www.universitas.com.pl
historyczną. Jej przedmiot to przede
wszystkim współczesna Polska i jej problemy z nowoczesnością. Na kartach
książki w zaskakujący i – jak się okazuje
– inspirujący sposób Wallerstein spotyka się z Gombrowiczem, Brzozowski z Lacanem, Lefort z Andersonem,
a Gramsci i Laclau ze staropolskimi sarmatami, aby wyjaśnić zagadkę, jaką była
i jest Polska.
HISTORIA I TEORIA
LITERATURY
Henryk Markiewicz
CZYTANIE IRZYKOWSKIEGO
A5, 180 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1606-2
Cena: 45,00 zł
TOM 94
KULTUROWA TEORIA LITERATURY
2: POETYKI, PROBLEMATYKI,
INTERPRETACJE
Red. Teresa Walas, Ryszard Nycz
Kulturowa teoria literatury 2: poetyki,
problematyki, interpretacje pod red. Teresy Walas i Ryszarda Nycza – to druga część szerzej zakrojonego projektu
zmierzającego do restytuowania badań
teoretycznoliterackich w horyzoncie
współczesnej refleksji humanistycznej
oraz obecnej sytuacji kulturowo-cywilizacyjnej. Jego część pierwszą stanowił
tom Kulturowa teoria literatury: pojęcia
i problemy pod red. M.P. Markowskiego i R. Nycza (2006). Projekt niniejszy
koncentruje się na empirycznie ugruntowanych sposobach badań literacko-kulturowych. Zgrupowano je w trzy
zespoły: poetyk – wynajdujących reguły
organizacji danego dyskursywnego pola problemowego; problematyk – poszukujących podobnie porządkujących
kategorii w transdyscyplinowym polu wykraczającym poza standardowe
możliwości analityczne naszej dyscypliny; oraz interpretacji – podejmujących próby kulturowej lektury konkretnych, niepowtarzalnych przypadków
(tekstów).
2
Karol Irzykowski wypowiadał się w różnych formach pisarstwa krytycznoliterackiego: są wśród nich recenzje, portrety i sylwetki, artykuły sprawozdawcze,
informacyjne i przeglądowe. Ale przede wszystkim pasjonowały go problemy
ogólne literatury jako swoistej wiedzy
o człowieku i jako techniki artystycznej.
Najchętniej przy tym wyrażał swe poglądy, podejmując polemiczny dyskurs
z twierdzeniami już sformułowanymi.
www.universitas.com.pl
Mariusz Gołąb
UKRYTE OGRODY, NIEOBECNE
PRZESTRZENIE. LITERACKIE
I KULTUROWE METAFORY
WSPÓŁCZESNOŚCI
A5, 336 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1617-8
,,(…) książka Mariusza Gołąba pt. Ukryte ogrody, nieobecne przestrzenie. Literackie i kulturowe metafory współczesności zasługuje na publikację ze względu
na jej kreatywność poznawczą, aspekt
antropologiczny podjętych rozważań
literaturoznawczych oraz szeroką perspektywę porównawczą, w której Autor
umieszcza literaturę jako zjawisko kulturowe. Pokazuje, jak literatura wchodzi
w dialog i polemikę ze stałymi wyobrażeniami kulturowymi, spowinowacając
odległe zjawiska i światopoglądy. Stanowi ważny i dynamiczny, myślowo
i narracyjnie, głos na temat ciągłości
kultury, nawet wbrew zdeklarowanym
przeciwnikom całości. (…) Przedstawia
w niej Autor przykłady wykorzystania
utrwalonego kulturowo wyobrażenia
ogrodu jako elementu nowych światopoglądowo i estetycznie całości, kiedy
stają się one składowymi systemu konceptualizującego inną rzeczywistość
i inną wyobraźnię”.
(Z recenzji Prof. Bożeny Tokarz)
Bolesław Hadaczek
HISTORIA LITERATURY KRESOWEJ
B5, 452 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1602-4
Cena: 50,00 zł
Dzisiaj Kresy stanowią supernazwę
(arcykategorię) ogarniającą wszystkie
ziemie wschodnie Pierwszej i Drugiej
Rzeczypospolitej i tylko tych ziem.
Nazwa ta krystalizująca się przez wieki narodowej historii, wygenerowała
byt samoistny, jedyny w swoim rodzaju skrót myślowy, nie do zastąpienia.
Nie należy jej rozmazywać w niefortunnych użyciach i zamulać różnymi
dywagacjami, jakie pojawiają się we
współczesnym
literaturoznawstwie.
(...) Literatura kresowa obejmuje bogaty korpus utworów od wysoko- do
niskoartystycznych, wyodrębniając się
swoistym repertuarem problemów
i wątków, filozofią i poetyką oraz własną symbiozą i synergią rozwojową
w poszczególnych okresach i gatunkach literackich (...) Książka niniejsza
jest pierwszą próbą opracowania historii literatury kresowej, jej syntezy
i wydzielenia we względnie samodzielną domenę literaturoznawstwa. Może
służyć jako podręcznik dla polonistów
(nauczycieli, studentów), humanistów
i kresowian.
Kazimierz Wyka
ŻYCIE NA NIBY
B5, 388 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1632-1
Cena: 49,00 zł
Życie na niby to książka o polskiej glorii
i mizerii; książka nasycona mądrym pa-
3
www.universitas.com.pl
triotyzmem polskim – pełnym tragiczności, ironii i drwiny. Wyka, ten Polak
mądry, był zarazem Polakiem konsekwentnie duszonym przez swój czas;
(…) przez knebel cenzury, przez dotkliwe jak ból zęba przeświadczenie,
że zmagać się musi z przeszłością,
jarzmem nadanym, a nie wybranym.
(...) Można też powiedzieć inaczej –
Kazimierz Wyka próbował dyktat komunistyczny uczłowieczyć i spolszczyć.
Tak rozumiem jego credo ideowe,
obecne także w Życiu na niby.
(Adam Michnik)
Maria Podraza-Kwiatkowska
LABIRYNTY – KŁADKI –
DROGOWSKAZY. SZKICE
O LITERATURZE OD
WYSPIAŃSKIEGO DO
GOMBROWICZA
B5, 288 s., opr. twarda
ISBN 97883-242-1302-3
Cena: 47,00 zł
Zofia Trojanowiczowa
ROMANTYZM – OD POETYKI
DO POLITYKI. INTERPRETACJE
I MATERIAŁY
Red. Anna Artwińska,
Jerzy Borowczyk,
Piotr Śniedziewski
B5, 500 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1365-8
Cena: 42,00 zł
Rozprawy opublikowane w książce mają
kilka podstawowych walorów. Należą
do ważnych pozycji w mickiewiczowskiej i norwidowskiej literaturze przedmiotu; świetnie wprowadzają w tajniki warsztatu naukowego Zofii Trojanowiczowej jako polonistki, ukazując
zarazem czytelnikom radość twórczej
dociekliwości, odkrywania głębszego
sensu poznawanych tekstów kultury,
rozumienia ich dzięki wszechstronnej
i (na ile to możliwe) bezstronnej inter-
4
pretacji. Ważnym walorem dydaktycznym książki jest precyzja wywodu oraz
dbałość o siłę i logikę argumentacji.
WKRÓTCE
Henryk Siewierski
ARCHITEKTURA SŁOWA I INNE
SZKICE O NORWIDZIE
„Najpierw chyba było odkrycie, że
poeta trudny wcale nie jest niezrozumiały. Zrozumienie wymagało trudu
uważnej, dociekliwej lektury, rowiązywania czasem filologicznych i kulturowych zagadek. Ale trud się po stokroć opłacał, bo prowadził do odkrycia
niespodziewanych znaczeń i możliwości słowa, wolnego słowa sztuki, które
jednak w swej wolności służyło też niezależnej i stawiającej sobie wysokie wymagania poznawcze myśli. Jeśli były niedomówienia, jeśli nie wszystko dało się
jednoznacznie zrozumieć, to sam Norwid podpowiadał, że może tak zostać,
bo kto zanadto chce coś odkryć, może zasłonić, bo w tej rzeczywistości,
o której mówi jego poezja, nie brak rzeczy mistycznych i nieodgadnionych” (ze
Wstępu). Henryk Siewierski, profesor
w Departamencie Teorii Literatury
i Literatur Universidade de Brasília.
Był adiunktem w Instytucie Filologii Polskiej UJ, a w latach 1981-1985
wykładowcą języka i literatury polskiej
na Uniwersytecie Lizbońskim. Opublikował m.in. Spotkanie narodów (1984),
Jak dostałem Brazylię w prezencie
(1998), História da literatura polonesa
(2000), Raj nie do utracenia. Amazońskie silva rerum (2006). Przełożył na
język portugalski m.in. dzieła Brunona
Schulza, a na język polski wiersze Fernanda Pessoi.
www.universitas.com.pl
Na tom składa się 26 szkiców dość
zróżnicowanych tematycznie. Zajmuję się między innymi tym, jak pisano
o Dzierżyńskim i jak w okresie stalinizmu traktowano romantyzm, analizuję
dyskurs antysemicki, w tym Protokoły
mędrców Syjonu, zastanawiam się nad
tym, dlaczego ideolodzy skrajnej prawicy gardzą Gombrowiczem i jak się
pisze o dzisiejszym świecie w „Naszym
Dzienniku”. Kilka prac poświęconych
jest literaturze zajmującej się Zagładą.
Książka ma charakter interdyscyplinarny, myślę, że jest to jej zaletą.
(Michał Głowiński)
Nowe wydanie dzieła Aleksadra Wata Mój wiek będzie wyjątkowe tak pod
względem formy, jak i poszerzenia
właściwego tekstu o różnego rodzaju
materiały dodatkowe i uzupełniające.
Opracowanie naukowe dzieła zostanie uzupełnione o znaczną liczbę nowych przypisów, przygotowanych
przez prof. Rafała Habielskiego i prof.
Adama Dziadka. Do nowego wydania
zostanie dołączony nowo opracowany obszerny aneks obejmujący m.in.:
poszerzoną, przygotowaną z udziałem
wyżej wymienionych uczonych notę
biograficzną Aleksandra Wata; teksty
stanowiące komentarz do Mojego wieku, napisane przez prof. Rafała Habielskiego i prof. Adama Dziadka; eseje
poświęcone refleksjom związanym
z lekturą książki, napisane przez m.in.:
Krzysztofa Rutkowskiego, Małgorzatę
Czermińską, Stanisława Obirka, Adama
Szostkiewicza, Mirosława Chojeckiego, Andrzeja Paczkowskiego i innych;
zespół materiałów dotyczących polemiki Aleksandra Wata z Jerzym Giedroyciem, z głosami Andrzeja Wata
i Czesława Miłosza, opracowany przez
prof. Jana Zielińskiego. Tym samym
nowe wydanie obejmie znacznie więcej materiału niż pierwotny zapis rozmów Czesława Miłosza z Aleksandrem
Watem, spisanych następnie przez Olę
Watową. Ostateczny dobór materiałów uzupełniających, ineditów etc.
zostanie dokonany w porozumieniu
i przy współpracy z gronem wybitnych
polskich intelektualistów, specjalistów
w dziedzinie historii literatury.
Aleksander Wat
Dominika Oramus
„Dla mnie książka Wata jest świadectwem o człowieku XX wieku dla
czytelników XXI i XXII wieku, jakiego nie ma w żadnym innym języku”.
(Czesław Miłosz)
Imiona Boga to w polskiej krytyce literackiej pionierska praca na temat motywów religijnych w anglojęzycznej fanta-
Michał Głowiński
REALIA, DYSKURSY, PORTRETY,
STUDIA I SZKICE
MÓJ WIEK
IMIONA BOGA. MOTYWY
METAFIZYCZNE W FANTASTYCE
DRUGIEJ POŁOWY XX WIEKU
5
www.universitas.com.pl
styce drugiej połowy minionego wieku.
Fikcyjne religie, samozwańczy mesjasze, planety, gdzie nie dokonało się
Odkupienie, nasze obowiązki misyjne
wobec kosmitów, scenariusze końca
świata – to tylko niektóre tematy pozostające w kręgu zainteresowań autorki.
Książka stawia tezę, że poważne mówienie o Bogu i religii w tej literaturze
w połowie XX wieku ustąpiło w latach
70. i 80. tandecie New Age’u i milenaryzmu, aby pod koniec wieku wrócić
do tonacji serio.
SZTUKA INTERPRETACJI
Red. Henryk Markiewicz,
Teresa Walas
ĆWICZENIA Z ROZPACZY.
PESYMIZM W PROZIE
PO 1985 ROKU
to pewne formy myślenia i komentarza
jako praktyki, dzięki której interesujący
nas pesymistyczny Zeitgeist, mógłby się
w pewien sposób ukonkretnić w idiomatycznych zbliżeniach. Praxis krytyczna nie pozwala bowiem zlekceważyć
pesymizmu, ani nie daje możliwości
prostej konstatacji o jego funkcjonalnej
obecności w kulturze. Pesymizm nie
jest bowiem jednorodnym obrazem
gotowym do odkrycia, lecz pewnym
spektrum, a zatem jedną z możliwych
sfer i jedną z możliwych form – bliższej
lub dalszej – współczesności, w której
żyje literatura.
WOKÓŁ W PUSTYNI I W PUSZCZY.
W STULECIE PIERWODRUKU
POWIEŚCI
Red. Jerzy Axel i Tadeusz Bujnicki
Red. Jakub Momro, Jerzy
Jarzębski
Jedną ze swoich książek Emil Cioran,
arcymistrz pesymizmu, którego trudno
doprawdy przelicytować, przekornie
zatytułował Ćwiczenia z zachwytu. Złożyły się na nią portrety bliskich autorowi
historii i utopii postaci, pisarzy i myślicieli. Parafrazując ten tytuł, to znaczy biorąc
go po części za własny, zarazem opuszczamy ekstatyczny cudzysłów, wybierając mocną przeciwwagę dla zachwytu i wprowadzając analityczną ambiwalencję. Lektura polskiej prozy
współczesnej to bowiem w znakomitej
większości „ćwiczenie się” w najrozmaitszych formach pesymizmu: rozpaczy,
melancholii, zniechęcenia, odrzucenia,
poniżenia, ale także badanie takich jego form, które z literatury wypływają,
ale dotyczą tysiąca innych rzeczy: egzystencji, epistemologii, filozofii, antropologii czy polityki. Tytułowe „ćwiczenia”
wskazują także na zdarzeniowy charakter pomieszczonych w tym tomie świadectw czytania. W sensie strukturalnym
6
SERIA: KRYTYKA
XX I XXI WIEKU
TOM 11
CHAMUŁY, GNIDY,
PRZEMILCZACZE...
ANTOLOGIA
DWUDZIESTOWIECZNEGO
PAMFLETU POLSKIEGO
Red. Dorota Kozicka
B5, 704 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1255-2
Cena: 44,00 zł
Antologia dwudziestowiecznego pamfletu polskiego to wybór tekstów z szeroko pojętej dziedziny krytyki literackiej, publikowanych w latach 1904–
2004. Zarówno dobór pamfletów, jak
i ich uporządkowanie według kryterium
tematycznego stanowią pewną propozycję bliższego przyjrzenia się tej formie
krytycznej, która uchodzi za niewyrafinowaną, marginalną, ściśle związaną
www.universitas.com.pl
z sytuacją, w której powstaje i przez
to szybko popadającą w zapomnienie. Propozycję tę dopełniają: obszerny wstęp, zawierający rys historyczny
i refleksje na temat pamfletu w dwudziestowiecznej krytyce, oraz przypisy
umożliwiające wgląd w kontekst, w którym funkcjonowały poszczególne teksty pamfletowe. Szeroki wybór tekstów
daje szansę poznania różnorodności
form pamfletowych, ich inwencyjności, literackich i kulturowych odniesień.
Tak skomponowana antologia nie tylko pokazuje, że pamflet to niezwykle
żywotny i ciągle atrakcyjny sposób wyrażania sprzeciwu czy walki o własne
racje, ale i zachęca do refleksji nad niebagatelną rolą, jaką odgrywają pamflety
w przestrzeni życia literackiego.
TOM 12
Tomasz Cieślak-Sokołowski
MOMENT LINGWISTYCZNY.
O WCZESNYM PISARSTWIE
RYSZARDA KRYNICKIEGO
I STANISŁAWA BARAŃCZAKA
A5, 424 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1380-1
Cena: 35,00 zł
Książka ta jest próbą zbudowania takiej interpretacji wczesnego pisarstwa Ryszarda Krynickiego
i Stanisława Barańczaka, która byłaby w stanie jednocześnie zdać relację
z pewnego momentu historycznego
oraz wyznaczyć istotną linię przemian
polskiej poezji współczesnej. Stanowi ona także próbę (wstępnego) wypracowania koncepcji późnego modernizmu jako poręcznego konceptu
historycznoliterackiego. Wreszcie –
stara się przetestować pewien język
interpretacji modernistycznej poezji,
którego punktów inicjalnych szukać
by można w (paradoksalnym) uścisku
amerykańskiej dekonstrukcji i rosyjskiego formalizmu. Moment lingwistyczny
jest jednak – niezależnie od mniej lub
bardziej doraźnych celów mu towarzyszących – nade wszystko relacją
z pewnego „rodzinnego romansu”.
Drogi wiodące od tekstu do tekstu,
ścieżki – z czasem mocno już zarośnięte
i słabo czytelne – prowadzące od wiersza do wiersza stanowią dla mnie w tej
książce podstawową przestrzeń interpretacyjnego (zarazem) trudu i przyjemności. (ze Wstępu)
WKRÓTCE
TOM 13
INTERPRETOWAĆ DALEJ.
NAJWAŻNIEJSZE POLSKIE KSIĄŻKI
POETYCKIE LAT 1945–1989
Red. Anna Kałuża, Alina Świeściak
7
www.universitas.com.pl
SERIA: POLONICA
LEGUNTUR
WKRÓTCE
TOM 13
Hans-Jürgen Bömelburg
POLSKA MYŚL HISTORYCZNA
A HUMANISTYCZNA HISTORIA
NARODOWA (1500-1700)
A5, opr. miękka
ISBN 97883-242-1601-7
skich, jagiellońskich, wolnościowych,
katolickich, szlacheckich, monarchicznych, republikańskich... Konstrukcje te
szukały specyficznego, własnego miejsca Rzeczypospolitej w Europie i nie
były one dla tejże Europy tajemnicą.
SERIA: EDUKACJA
NAUCZYCIELSKA POLONISTY
WKRÓTCE
TOM 13
Witold Bobiński
TEKSTY W LUSTRZE EKRANU.
PROPOZYCJA OKOŁOFILMOWEJ
STRATEGII KSZTAŁCENIA
LITERACKO-KULTUROWEGO
ISBN 97883-242-1640-6
Cena: 37,00 zł
Praca Bömelburga jako naukowa praca historyczna daleka jest od jakiejkolwiek krytyki czy polemiki ideologicznej.
Poszerza ona natomiast naszą wiedzę
o wielości sposobów szukania tradycji
myślenia historycznego we wczesnonowożytnej Rzeczypospolitej, korzystając ze szczególnie szerokiej palety
źródeł, wychodząc daleko poza teksty
historiograficzne i wchodząc głęboko
w teksty literackie. Autor czyni to w sposób wyrażający szacunek i ostrożność
w interpretacji różnych „narodowych”
konstrukcji historycznych oraz ich funkcji – ogólnych, regionalnych, piastow-
8
Przemiany technologiczno-kulturowe
ostatnich kilku dekad, zwrot ikoniczny, zwrot audiowizualny, zwłaszcza
w wersji cyfrowej sprawiają, że szkolne
dziedziny zajmujące się edukacją kulturową stoją w obliczu modyfikacji swoich paradygmatów. Ta sytuacja dotyczy
także polonistyki zarówno tej szkolnej,
jak i w pewnym stopniu akademickiej.
Kryzys czytelnictwa i deprecjacja lektury szkolnej to zjawiska, wobec których
polonista i polonistyka nie mogą przejść
obojętnie; grzech zaniechania wysiłku na rzecz przemian oznacza zgodę
na gwałtowną marginalizację kluczowej
jeszcze do niedawna szkolnej dyscypliny. Jednym ze sprzymierzeńców
w dziele jej odnowienia może być staruszek film, wynalazek już ponadstuletni,
który przeżywa kolejną młodość i stał
się dominującą formą sztuki masowej.
Na różne sposoby zestawiany w szkole
z literaturą może pokazać ją w innym
świetle, ożywić, wydobyć ze sfery obojętności, wręcz odkryć. O tym jest ta
książka.
www.universitas.com.pl
SERIA: CENTRUM
BADAŃ DYSKURSÓW
POSTZALEŻNOŚCIOWYCH
KULTURA PO PRZEJŚCIACH,
OSOBY Z PRZESZŁOŚCIĄ.
POLSKI DYSKURS
POSTZALEŻNOŚCIOWY –
KONTEKSTY I PERSPEKTYWY
BADAWCZE
Red. Ryszard Nycz
B5, s. 460, opr. miękka
ISBN 97883-242-1317-7
Cena: 43,00 zł
tekstach społeczno-kulturowych decydowały i decydują m.in. o wyborze
strategii tożsamościowych, polityce
pamięci i cechach symbolicznego imaginarium oraz preferowanych stylach
życia i działania; wpływając w konsekwencji na specyfikę polskiej mentalności, habitusu i całej kultury. Publikowane w tym tomie studia i interpretacje
gromadzą wystąpienia dyskutowane
na pierwszej konferencji zorganizowanej przez Centrum Badań Dyskursów
Postzależnościowych oraz Katedrę
Antropologii Literatury i Badań Kulturowych Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniach od
27 do 29 maja 2010 roku. Kultura po
przejściach, osoby z przeszłością. Polski
dyskurs postzależnościowy – konteksty
i perspektywy badawcze to pierwszy
tom serii wydawniczej ukazującej się
pod patronatem Centrum Badań Dyskursów Postzależnościowych.
JĘZYKOZNAWSTWO
Grażyna Osika
PROCESY I AKTY
KOMUNIKACYJNE.
KONCEPCJE KLASYCZNE
I WSPÓŁCZESNE
A5, 216 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1614-7
Cena: 38,00 zł
Ludzkie sposoby radzenia sobie z opresywnymi, deprecjonującymi, kryzysowymi doświadczeniami to problem
uniwersalny, acz w każdej kulturze
przybierający odmienne postaci i zyskujący różną rangę ważności. Wiele
wskazuje na to, że dla polskiej kultury ten właśnie problem ma znaczenie
zasadnicze i ciągle nieprzedawnione, a sposoby jego rozwiązywania
w rozmaitych okresach historycznych,
dziedzinach życia, sytuacjach i kon-
Grażyna Osika jest adiunktem w Katedrze Stosowanych Nauk Społecznych
Politechniki Śląskiej. Autorka kilkudziesięciu publikacji naukowych z pogranicza filozofii i socjologii. Do obszaru jej
zainteresowań należą takie zagadnienia
jak komunikacja społeczna, nowe media, komunikacja perswazyjna, negocjacje oraz pragmatyka logiczna, która
wyznacza rodzaj tradycji teoretycznej
typowy dla autorki.
9
www.universitas.com.pl
Ronald W. Langacker
GRAMATYKA KOGNITYWNA.
WPROWADZENIE
B5, 760 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1288-0
Cena: 70,00 zł
kognitywnej, pozwalając lepiej zrozumieć wiele mechanizmów leżących
u podstaw funkcjonowania języka, lecz
także – tu ponownie posłużymy się
cytatem z Przedmowy do anglojęzycznego wydania – dla językoznawców
innych opcji metodologicznych będzie
okazją do precyzyjnej i solidnej oceny
i ewaluacji teorii.
DZIENNIKARSTWO
Walery Pisarek
NOWA RETORYKA DZIENNIKARSKA
A5, 296 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1335-1
Cena: 27,00 zł
Profesor Ronald W. Langacker jest czołowym reprezentantem i jednocześnie
jednym z twórców – obok George’a
Lakoffa, Marka Johnsona czy Charlesa
Fillmore’a – językoznawstwa kognitywnego, kierunku we współczesnych
badaniach nad językiem, stojącego
w opozycji do paradygmatu generatywistycznego Noama Chomsky’ego.
Językoznawstwo kognitywne, w szczególności zaś gramatyka kognitywna,
model języka zaproponowany i rozwijany przez Ronalda Langackera w ramach językoznawstwa kognitywnego,
bardzo poważnie podchodzi do zagadnienia tzw. psychologicznej rzeczywistości gramatyki. Jesteśmy przekonani,
iż książka Ronalda Langackera, która
teraz trafia do rąk polskiego czytelnika, nie tylko przybliży teorię gramatyki
10
Retoryka już dwa i pół tysiąca lat temu,
między innymi dzięki Arystotelesowi,
uzyskała taką dojrzałość, że przynajmniej niektóre jej ówczesne twierdzenia przytaczane są dziś bądź jako
elementy wiedzy naukowej, bądź też
jako oparte na niej zalecenia praktyczne. Podobnie jak później propaganda
i reklama zawsze miała opinię trochę
dwuznaczną. Przyczynili się do tego
jej współtwórcy: Protagoras z Abdery, Gorgiasz z Leontinaj i inni sofiści,
głosząc względność prawdy. Z obserwacji procesów komunikacji medialnej
i osobistych doświadczeń wielu znanych autorów w opinii prof. Walerego
Pisarka wynika pięć smutnych prawd
o komunikowaniu publicznym. Przypominają one refleksję, przypisywaną
umierającemu Heglowi: „Nikt mnie nie
zrozumiał prócz jednego ucznia, a i ten
zrozumiał mnie źle”.
WKRÓTCE
Tomasz Goban-Klas
WARTKI NURT MEDIÓW.
KU NOWYM FORMOM
SPOŁECZNEGO ŻYCIA
INFORMACJI. PISMA 2000-2011
www.universitas.com.pl
Medialność jest znamieniem współczesności. Jeśli Zygmunt Bauman trafnie
nazywa naszą epokę „płynną nowoczesnością”, to „płynność” ta obejmuje
także – a może przede wszystkim –
komunikację społeczną i jej narzędzia,
media. Autor książki, socjolog i medioznawca, założyciel i kierownik Katedry
Komunikowania i Mediów Społecznych
Uniwersytetu Jagiellońskiego, od czterech dziesięcioleci bada i opisuje przemiany form komunikowania – poczynając od druku i prasy, poprzez radio
i telewizję, do mediów nowych i najnowszych aplikacji. W zebranych tekstach przedstawia różnorodne aspekty
współczesnej mediamorfozy, zmiany
i przyszłość zarówno samej technologii medialnej, jak i praktyk medialnych,
w tym dziennikarstwa. Każdy tekst opatrzony został, przygotowanym w połowie 2011 roku, post scriptum, ilustrującym nowy aspekt omawianego
problemu. Czytelnik z pewnością doda
do nich napływające zewsząd aktualne
informacje. W wartkim nurcie mediów
nieustannie i niespodziewanie zdarzają
się zawirowania, zatamowania, kaskady. W naszych płynnych czasach najbardziej płynne są właśnie media.
FILOZOFIA, PSYCHOLOGIA,
SOCJOLOGIA
Zdzisława Piątek
O ŚMIERCI, SEKSIE I METODZIE
ZAPŁODNIENIA IN VITRO
A5, 108 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1319-1
Autorka podnosi w swej książce trudne
i złożone zagadnienia płci i rozmnażania, w tym in vitro, szczególnie widoczne w dyskursie społecznym po roku
1989 w Polsce. Pojawiają się nowe
prądy naukowe, idee, nowe technologie reprodukcyjne i reprogenetyka, generujące pluralizm aksjonormatywny,
pozwalający na prezentowanie i ścieranie się ze sobą różnorakich stanowisk.
Edward Nęcka, Ryszard Stocki
JAK PISAĆ PRACE Z PSYCHOLOGII.
PORADNIK DLA STUDENTÓW
I BADACZY
A5, 92 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1359-7
Cena: 26,00 zł
Społeczność naukowa wypracowała
i stosuje w praktyce pewne standardowe zasady formalne, które obowiązują
wszystkich autorów prac naukowych.
Dotyczą one stylu wypowiedzi, kolejności określonych fragmentów tekstu,
sposobu cytowania literatury, zamieszczania tabel. Takie standardy są ściśle
przestrzegane w periodykach naukowych, a czytelnicy i redaktorzy tak już
do nich przywykli, że nie akceptują
prac nie spełniających odpowiednich
wymagań formalnych. Dlatego nie
chcemy, aby traktowano nasz poradnik jak swoistą książkę kucharską do
pisania prac magisterskich, artykułów
lub raportów; zresztą sporządzenie czegoś takiego jest niemożliwe.
Nie należy więc liczyć na mechaniczne
wypełnianie przepisu, którego tu nie
ma, a jedynie kierować się proponowanymi wskazówkami w pisaniu własnego, ciekawego, twórczego tekstu.
Maryla Falk
MIT PSYCHOLOGICZNY
W STAROŻYTNYCH INDIACH
Tłum. Ireneusz Kania
B5, 428 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-0978-1
Cena: 79,00 zł
Niniejsza praca jest twórczą próbą
zinterpretowania całej myśli upaniszadowej za pomocą metody, którą,
11
www.universitas.com.pl
20 ważnych tekstów, głównie autorów
amerykańskich, w których poruszane
są takie tematy jak: różnice między badaniem klinicznym a opieką medyczną;
ogólne warunki dopuszczalności badań
medycznych na ludziach (minimalizacja
ryzyka, zasada świadomej zgody); specjalne wymogi, jakie nakłada się na badania medyczne z udziałem pacjentów
wymagających szczególnej ochrony
(np. dzieci lub osób umysłowo otępiałych); a także moralne i pozamoralne
motywy, jakie mogą skłaniać do uczestnictwa w badaniach medycznych.
Jan Hartman
WIEDZA – BYT – CZŁOWIEK.
Z GŁÓWNYCH ZAGADNIEŃ
FILOZOFII
jakkolwiek jest ona najściślej filologiczna, można uznać za absolutnie nową,
jako że prezentowane sekwencje idei
rozważa się nie w perspektywie dialektycznej, zastępując mentalność indyjską
mentalnością zachodnią, lecz mając
zawsze w polu widzenia tę pierwszą.
Uwydatnia, poprzez długi ciąg tekstów
naładowanych symboliką i z pozoru nie
do przeniknięcia, pewien element psychologiczny, który przyjął kształt mitu
i obrósł specjalną terminologią. Autorka
nazywa go mitem psychologicznym. Tak
więc całość dziejów najstarszej filozofii
indyjskiej automatycznie sprowadza się
do tego wspólnego mianownika; we
wszystkich fazach tej mitycznej spekulacji momentem rozstrzygającym jest
analiza psychologiczna.
WKRÓTCE
ANTOLOGIA BIOETYKI T. III
Red. Włodzimierz Galewicz
Trzeci tom Antologii bioetyki poświęcony
jest badaniom biomedycznym z udziałem ludzi. Zawiera tłumaczenia około
12
Traktat filozoficzny, podejmujący fundamentalne zagadnienia epistemologii
i metafizyki, a także filozofii człowieka,
będący kontynuacją projektu uprawiania filozofii w perspektywie analiz metafilozoficznych, realizowanego
w poprzednich książkach Jana Hartmana: Heurystyka filozoficzna oraz Techniki
metafilozofii. W swojej nowej książce
prof. Hartman prezentuje nowe argumenty na rzecz sceptycyzmu oraz
nową, radykalną propozycję obalenia
założeń tradycji metafizycznej oraz
transcendentalnej. Perspektywa sceptyczna prowadzi autora w kierunku minimalistycznej antropologii.
HISTORIA KULTURY
Jerzy Huczkowski
SPOTKAŁEM JERZEGO
GIEDROYCIA. LISTY 1993-2000
A5, 208 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1621-5
Cena: 40,00 zł
Redaktora Jerzego Giedroycia poznałem, gdy w kwietniu 1993 roku udałem
www.universitas.com.pl
(MIS)READING AMERICA.
AMERICAN DREAMS, FICTIONS
AND ILLUSIONS
Jerzy Durczak, Paweł Frelik
A5, 472 s., opr. miękka
ISBN 97883-83-242-1372-6
Cena: 44,00 zł
Raymond Klibansky,
Erwin Panofsky, Fritz Saxl
SATURN I MELANCHOLIA. STUDIA
Z HISTORII, FILOZOFII, PRZYRODY,
MEDYCYNY, RELIGII ORAZ SZTUKI
Tłum. Anna Kryczyńska
B5, 486 s., opr. twarda
ISBN 97883-242-0811-1
Cena: 85,00 zł
się do Maisons Lafitte na umówione
z Nim spotkanie. Nie był to jednak mój
pierwszy kontakt z „Kulturą”. Pierwszy,
najważniejszy, który zaciążył na całym
moim przyszłym życiu, miał miejsce
w październiku 1956. Należałem wtedy do kierownictwa Komitetu Rewolucyjnego Studentów Krakowa. Redaktor
„Kultury” był wówczas dla członków
Komitetu największym autorytetem,
a dla mnie pozostał takim na zawsze.
Nasze pierwsze spotkanie zaowocowało ośmioletnim okresem współpracy.
Dobrym jej początkiem była prośba Jerzego Giedroycia, abym przedstawione
mu poglądy przygotował w postaci artykułu. Mój tekst zatytułowany Historia
i skutki pewnej politycznej doktryny ukazał się w „Kulturze” w kwietniu 1994.
Tak zaczęła się wymiana poglądów
na interesujące nas tematy i kwestie, co
znajduje odbicie w tej książce.
(Jerzy Huczkowski)
Słowo „melancholia” w języku współczesnym ma bardzo różne znaczenia. Oznacza, po pierwsze, chorobę
psychiczną; po drugie, nazywa cechę
charakteru, która ujawnia się także
w budowie ciała i wraz z temperamentem sangwinicznym, cholerycznym
i flegmatycznym tworzy system „czterech temperamentów”; po trzecie,
określa również przejściowy stan ducha, czasem bardzo przykry, deprymujący, czasem zaś tylko gnuśny czy
nostalgiczny. Zainteresowanie melancholią wydaje się dziś bardziej żywe
niż kiedykolwiek. Czy nie dlatego, że
ów przedmiot, niezależnie od historycznego kontekstu, porusza problemy, które w sposób szczególny dotyczą współczesnych ludzi? Zbiór Saturn
i melancholia to książka-legenda, erudycyjna, wielokrotnie przepracowywana, w aneksach i dodatkach reagująca
na ciągle pojawiające się nowe prace
z dziedziny psychiatrii i medycyny, historii i filozofii, religii i teologii, astrologii
i alchemii, literatury i sztuki.
13
www.universitas.com.pl
WKRÓTCE
KINO KLASYCZNE.
HISTORIA KINA, TOM 2
nadzieję, że dzięki temu dowiedzie ona
różnorodności kina i jego ogromnego
wpływu na niemal wszystkie dziedziny
życia.
Red. Tadeusz Lubelski,
Iwona Sowińska, Rafał Syska
Hillel Schwarz
KULTURA KOPII. UDERZAJĄCE
PODOBIEŃSTWA, NIEDORZECZNE
PODOBIZNY
Razem na nowo przyjrzymy się uderzającym podobieństwom. Historyczna kwestia, która nas nurtuje jest oto
taka: jak to się stało, że najtrudniejsze
dylematy moralne tej ery to dylematy
mające ścisły związek z naszą umiejętnością tworzenia podobizn nas samych,
naszego świata i naszych czasów? Im
większa jest nasza zręczność w produkowaniu doskonałych kopii, tym większa dezorientacja w kwestii tego, co
wyjątkowe, oryginalne, autentyczne.
Andrzej Romanowski
WIELKOŚĆ I UPADEK
„TYGODNIKA POWSZECHNEGO”
ORAZ INNE SZKICE
Po dwóch latach od publikacji Kina niemego przekazujemy Państwu drugi tom
zbiorowej Historii kina, Kino klasyczne.
Koncentrujemy się na trzech dekadach
z dziejów kinematografii: od wprowadzenia dźwięku (1927 rok) po koniec
lat 50. Zapraszając Czytelników w podróż po historii kina, w istocie opisujemy wiek XX, z jego kulturowymi
modami, ideologią, przemianami społecznymi i ekonomicznymi. Wśród
autorów poszczególnych rozdziałów
znajdują się najwybitniejsi polscy filmoznawcy, specjaliści w swych dziedzinach. Powstała dzięki temu książka, która stanowi nieoceniony przewodnik po
filmowej klasyce, pełen pogłębionych
analiz, wartościowych kontekstów i nowych odczytań, ale też – ciekawostek,
anegdot i unikatowych fotosów. Mamy
14
Książka ta, utrzymana zarówno w dyskursie eseistycznym, jak i w konwencji
osobistego wspomnienia, mówi o polskim upadku: destrukcji idei solidarnościowej, zaniku politycznego centrum,
zdradzie etosu, porzuceniu własnej
tożsamości. Celem ataku są – po raz
kolejny w pisarstwie Andrzeja Romanowskiego – projekt „IV Rzeczpospolitej”, działania PiS, „polityka historyczna”, Instytut Pamięci Narodowej…
Autor dokonuje też rozrachunku ze
swym dawnym środowiskiem: z „Tygodnikiem Powszechnym” i – szerzej
– z ruchem ZNAK. Wskazując na jego
słabości, w tym brak krytycyzmu wobec „Solidarności” i polskiego papieża,
akcentuje zarazem jego decydującą rolę w ponownym wybiciu się Polaków
na niepodległość. Natomiast dzisiejszy
www.universitas.com.pl
„Tygodnik Powszechny”, owładnięty
manią lustratorską, odwrócił się od swej
wspaniałej tradycji…
Jacek Woźniakowski
PISMA WYBRANE
HISTORIA SZTUKI
Andrzej Nowakowski
BLASK. OŁTARZ MARIACKI WITA
STWOSZA / SHINE. ST. MARY’S
ALTAR BY VEIT STOSS
290x352, 320 s. +CD, opr. twarda
ISBN 978-83-242-1264-4
Cena: 290,00 zł
ne i szczegółowe przedstawiają ołtarz
w sposób, jaki nie był możliwy do tej
pory, a na który z całą pewnością to
arcydzieło zasługiwało. Wykorzystanie profesjonalnego oświetlenia oraz
podnośników, które na drewnianych
podkładach wjechały nocą do Bazyliki Mariackiej, pozwoliło autorowi
wyeksponować niewidoczne na co
dzień szczegóły Stwoszowego opus
magnum: grymasy twarzy, żyłki na nogach, włoski na kręconych brodach,
drobne figury umiejscowione w predelli czy na obramieniu szafy głównej.
Monumentalny efekt wzmocniony został przez postęp w fotografii i cyfrowej
obróbce zdjęć, a także zastosowanie
najnowocześniejszych technik druku,
pozwalających w wyjątkowy sposób
oddać złote elementy Ołtarza Mariackiego. Ta dokumentacja fotograficzna
pozwoli badaczom zabytku na dotarcie
do miejsc i szczegółów ołtarza, których
zobaczenie nie było i nie jest możliwe
bez specjalistycznego sprzętu.
W przygotowaniu jest kolejny album
Andrzeja Nowakowskiego poświęcony mniej znanym i nieudostępnionym dla zwiedzających obszarom
kopalni Wieliczka.
Jakub Petri
ESTETYCZNE ASPEKTY JAPOŃSKIEJ
PRZESTRZENI MIEJSKIEJ
B5, 144 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1628-4
Cena: 59,00 zł
Blask. Ołtarz Mariacki Wita Stwosza
/ Shine. St. Mary’s Altar by Veit Stoss
to album wyjątkowy, składający się
z kilku części. Najważniejszą z nich jest
wykonany przez Andrzeja Nowakowskiego materiał ikonograficzny, dokumentujący stan jednego z największych
dzieł sztuki późnego średniowiecza w
Europie. Makrofotografia, plany ogól-
Niniejsza książka poświęcona jest japońskiej przestrzeni miejskiej, która już
na pierwszy rzut oka znacząco różni
się od tego, co spotykamy w Europie,
w Paryżu, Berlinie czy Pradze. Charakterystyczna dla Japończyków dbałość
o uwzględnienie przyrody w planie miasta, swobodne podejście do kategorii
wizualności przestrzeni (nieznajomość
15
www.universitas.com.pl
John Gage
KOLOR I ZNACZENIE.
SZTUKA, NAUKA I SYMBOLIKA
Tłum. Joanna Holzman,
Anna Żakiewicz
A4, 320 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-0927-9
Cena: 120,00 zł
kategorii „pejzażu miejskiego“), przywiązanie do horyzontalnej perspektywy oraz brak tradycji definiowania
przestrzeni publicznej w ramach miasta
to jedynie kilka z wielu cech świadczących o unikalności japońskiej urbanistyki. Owe specyficzne strategie i taktyki
kreowania przestrzeni miasta zdają się
posiadać swoje źródło w zakorzenionej
w japońskiej kulturze, odległej od zachodniego paradygmatu filozoficznego,
tradycji rozumienia kategorii przestrzeni
oraz specyfice wypracowanego przez
Japończyków modusu doświadczenia
przestrzenności. Istotne wydaje się
w tym kontekście zarówno oddziaływanie tła kulturowego (buddyzm, shinto), jak i praktyk wynikających z samej
specyfiki zamieszkiwania na aktywnym
sejsmicznie, otoczonym morzami, Półwyspie Japońskim.
16
Ta żywo napisana książka, przesiąknięta
jest przekonaniem, że znaczenie barwy
tkwi w jej historycznym kontekście oraz
zależy od tego, kiedy jest odbierana
i interpretowana.
John Gage zgłębia w niej tajemnice
tematów tak odległych od siebie, jak
techniki optycznego mieszania używane w mozaikach, związki barwy
i języka w Ameryce Łacińskiej w czasie
jej podboju przez Hiszpanów oraz
idee Goethego, Rungego, Blake’a
i Turnera. Autor stworzył fascynujące
studium znaczenia koloru na przestrzeni wieków, przeznaczone dla studentów oraz wykładowców historii sztuki
i kultury, artystów i projektantów oraz
psychologów i naukowców zainteresowanych tą tematyką. Książka zawiera
137 ilustracji, w tym 37 barwnych.
Charlotte Cotton
FOTOGRAFIA JAKO SZTUKA
WSPÓŁCZESNA
Tłum. Magdalena Buchta,
Piotr Nowakowski, Piotr Paliwoda
B5, 248 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1353-5
Cena: 59,00 zł
Niniejsza książka stanowi przewodnik
po współczesnej fotografii artystycznej
od sztuki konceptualnej, operującej
prozaicznymi, „amatorskimi” ujęciami,
po drobiazgowo przemyślane tableaux Jeffa Walla. Niektórzy artyści, tacy jak Sophie Calle czy Erwin Wurm,
dokumentują codzienne czynności
i prozaiczne zdarzenia; inni, jak Yin-
www.universitas.com.pl
ka Shonibare i Gregory Crewdson,
inscenizują wymyślone przez siebie
opowieści. Andreas Gursky, Thomas
Demand i Rineke Dijkstra reprezentują
chłodny obiektywizm, zaś Nan Goldin
i Wolfgang Tillmans uchylają przed nami drzwi swojego prywatnego świata.
Dla Luca Delahaye’a i Allana Sekuly
fotografia stanowi narzędzie tworzenia
dokumentacji, zaś dla Cindy Sherman
i Gillian Wearing pełni rolę skarbca
wartości indywidualnych, społecznych
i kulturowych, odzwierciedlających
wizualne bogactwo otaczającego nas
świata. Niniejsze wydanie wspomina
o najnowszych trendach w fotografii
artystycznej. Osobny rozdział poświęcono artystom kładącym nacisk na fizyczne cechy medium fotograficznego
i traktujących zdjęcia jako część eksperymentów panmedialnych lub nośnik
nowych form przekazu. Fotografia jako sztuka współczesna to świadectwo
wszechstronności, różnorodności i żywiołowości sztuki fotograficznej XXI
wieku. Książka zawiera 243 fotografie,
w tym 207 barwnych.
zasugerować czytelnikowi, że dziedzina
w XX wieku nieco lekceważona, jaką
były dzieje sztuk dekoracyjnych, może
być polem głębokich i ważnych refleksji, które dotyczą źródeł twórczości
i interpretacji odbioru zjawisk wizualnych. Łącząc elementy psychologii widzenia, psychoanalizy, ikonologii oraz
podejście zapowiadające uprawianą –
po 2000 roku – neuronalną historię
sztuki, autor ukazuje, jak na przykład
prosty wzór akantu może odsłonić przed
badaczem dzieje przemian duchowych
i sposobów rozumienia sztuki jako gry.
WKRÓTCE
Ernst H. Gombrich
PISMA O SZTUCE I KULTURZE
Red. Dorota Folga-Januszewska
Ernst H. Gombrich
ZMYSŁ PORZĄDKU.
O PSYCHOLOGII SZTUKI
DEKORACYJNEJ
Red. Dorota Folga-Januszewska
Tłum. Dorota Folga-Januszewska
A4, 412 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-0820-3
Cena: 120,00 zł
Książka profesora Ernsta H. Gombricha Zmysł porządku. O psychologii sztuki
dekoracyjnej jest rzadkim rodzajem naukowego opracowania, które w sposób przystępny, ale zarazem dogłębnie
przemyślany, uczy nas nie tylko patrzeć,
ale przede wszystkim widzieć i rozumieć. Gombrich dobywa ze swej niezwykłej pamięci przykłady sztuki z całego świata, z różnych kultur i czasów, by
Na niniejszą antologię składa się wybór
pism pochodzących z książek: Opowieść
o sztuce (The Story of Art), Sztuka i iluzja
(Art and Illusion) oraz Zmysł porządku
(The Sense of Order), dziesięć tomów
zebranych esejów i recenzji – a także
sześć innych tekstów, dotąd niepublikowanych przez wydawnictwo Phaidon.
17
www.universitas.com.pl
Dzięki temu czytelnik zostaje wprowadzony w pełen zakres myśli Gombricha. Richard Woodfield napisał wstęp,
dopełnił ksiażkę przypisami i uzupełnił
wprowadzeniem do dalszej literatury. Przestrzegający zasad racjonalnego
argumentowania i tolerancji, Profesor
Gombrich był prawdziwym humanistą, zawsze dażącym do zrozumienia
i interpretacji dziedzictwa kultury i jego
wartości. W niniejszym zbiorze najważniejsze zagadnienia przedstawione zostały w sposób jasny i wyrazisty.
MODUS.
PRACE Z HISTORII SZTUKI.
TOM X-XI
Red. Wojciech Bałus,
Katarzyna Brzezina
Modus. Prace z historii sztuki to kontynuacja Prac z Historii Sztuki, wydawanych
kiedyś w ramach „Zeszytów Naukowych UJ” przez Instytut Historii Sztuki,
a teraz wznowionych przez UNIVESITAS. Dla zasygnalizowania ciągłości
z poprzednim pismem dawny tytuł użyty został jako podtytuł. Zamieszczono
tu rozprawy, przyczynki, recenzje i
omówienia. Ich autorzy rekrutują się nie
tylko spośród pracowników i współpracowników Instytutu Historii Sztuki UJ,
ale także reprezentują polskie środowisko specjalistów w tej dziedzinie. Związek z macierzystą placówką podkreśla
dołączona do każdego tomu kronika
Instytutu za dany rok kalendarzowy.
Beth Grabowski, Bill Fick
GRAFIKA.
TECHNIKI I MATERIAŁY.
PRZEWODNIK
A4, 268 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1611-6
Cena: 57,00 zł
Książka Beth Grabowski i Billa Ficka
będzie pierwszym w języku polskim
18
tak kompleksowym opracowaniem
dotyczącym podstaw grafiki. Grafika.
Techniki i materiały. Przewodnik zawiera
kompletną wiedzę na temat warsztatu
grafika, która powinna zostać wykorzystana przy początkowym nauczaniu tej
dziedziny sztuki na poziomie akademickim. Publikacja ta będzie nieoceniona dla
studentów wyższych uczelni artystycznych i projektowych, a także dla studentów kierunków humanistycznych.
Gianni Vattimo
POZA INTERPRETACJĄ.
ZNACZENIE HERMENEUTYKI
DLA FILOZOFII
Rozwinięcie koncepcji „słabego myślenia”, wedle której współczesność jest
naznaczona nihilizmem, oznaczającym
erozję zasadniczych założeń naszej kultury, takich jak rzeczywistość, podmiot,
bycie, władza etc. Konsekwencje tego
rozmycia można zauważyć na wielu
obszarach – w etyce, w polityce, w nauce oraz przede wszystkim w sztuce,
zajmującej miejsce wcześniej zajmowane przez religię: ,,Jeśli sztuka może
odzyskać własną istotę uświadamiając
sobie swój status zsekularyzowanej
religii, to religia powinna w tym właśnie znaleźć impuls do myślenia o sobie w terminach mniej dogmatycznych
i dyscyplinarnych, a bardziej estetycznych, bardziej dostosowanych do tego trzeciego wieku, wieku ducha (...).
Znajdujemy się jeszcze w tym punkcie
i nie ma żadnego powodu, żeby się tego wstydzić”. Z założeń autora wyłania
się nowy horyzont tego, co możemy
czuć, wiedzieć i na co możemy mieć
nadzieję, zaś centralną rolę odgrywa tu
interpretacja.
www.universitas.com.pl
Zbigniew Paszkowski
MIASTO IDEALNE
W PERSPEKTYWIE EUROPEJSKIEJ
I JEGO ZWIĄZKI
Z WSPÓŁCZESNĄ URBANISTYKĄ
W poszukiwaniu koncepcji idealnego
miasta autor poszukuje związków między planowaniem miast w przeszłości a tendencjami urbanistyki współczesnej. Opisuje założenia ideowe
i przesłanki filozoficzne, jakie stały się
podstawą zakładania nowych miast
w Europie. Opisuje wpływ, jaki europejska urbanistyka wywarła na kształtowanie się miast na innych kontynentach.
Rozważa, czy w historii rozwoju myśli
urbanistycznej można znaleźć ścieżki,
jakimi powinna podążać współczesna
myśl urbanistyczna? Czy, znając historyczne doświadczenia w budowie
miast, można zaprojektować idealne
miasto przyszłości?
SERIA: KLASYCY ESTETYKI
POLSKIEJ
WKRÓTCE
Edward Abramowski
WYBÓR PISM ESTETYCZNYCH
EDWARDA ABRAMOWSKIEGO
Red. Krystyna Najder-Stefaniak
Józef Kremer
WYBÓR PISM ESTETYCZNYCH
JÓZEFA KREMERA
Red. Ryszard Kasperowicz
SERIA: MUZEOLOGIA
TOM 1
EKONOMIA MUZEUM
Red. Dorota Folga-Januszewska,
Bartłomiej Gutowski
B5, 216 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1600-0
Cena: 35,00 zł
W dniach 25-26 listopada 2010 roku
odbyła się polsko-brytyjska konferencja zatytułowana „Ekonomia muzeum”.
Celem konferencji była konfrontacja
doświadczeń, metod działania i założeń prawno-ekonomicznych pozwalających widzieć współczesne muzeum jako miejsce przecięcia niemal
wszystkich sfer współczesnej cywilizacji – kultury i nauki, miejsca, w którym
wszystkie zgromadzone zasoby (nie
tylko muzealia) mają określoną wartość
materialną i niematerialną. „Ekonomia
uczciwości”, etyka, misja nie są – w rozumieniu organizatorów konferencji –
w sprzeczności wobec myślenia ekonomicznego i strategicznego. Jak jednak te idealistyczne założenia wcielić
w życie – zastanawiali się zaproszeni
prelegenci. Niniejsza publikacja stanowi
zbiór materiałów pokonferencyjnych.
HISTORIA, POLITYKA
Jerzy Ciecieląg
ŻYDZI W OKRESIE DRUGIEJ
ŚWIĄTYNI (538 PRZED CHR.–70
PO CHR.)
B5, 468 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1612-3
Cena: 50,00 zł
Autor nakreśla szeroką panoramę dziejów ludu wybranego w kluczowym dla
niego okresie Drugiej Świątyni, kiedy
to pojawiają się aż dwa nowe oblicza
judaizmu: najpierw judaizm normatywny lub międzytestamentalny, a później
19
www.universitas.com.pl
Wojciech Klas, Jan Zieliński
KOŚCIELSCY. RÓD, FUNDACJA,
NAGRODA
A5, 268 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-11641-3
judaizm rabiniczny, kiedy to religia żydowska staje się z religii ofiarnej religią
słowa. Pod koniec tego okresu pojawia
się również chrześcijaństwo. Poczynając
od niewoli babilońskiej, poprzez okres
perski, hellenistyczny i grecko-rzymski
czytelnik może poznać źródła pisane
i archeologiczne pozwalające na rekonstrukcję historii Żydów, zagłębić się
w kwestie społeczne, administracyjne,
życie codzienne i gospodarcze, wreszcie zaznajomić się z religią, jej instytucjami i kultem. Osobną część zajmuje
zarys historyczny, często niepełny, uzależniony od dostępnych źródeł. Swoje
miejsce znalazła też w książce diaspora
żydowska; możemy poznać jej genezę,
życie lokalnych wspólnot, istotę synagogi jako instytucji społeczno-religijnej,
kontakty Żydów z sąsiadami.
Wydanie jubileuszowej książki należy
do zakodowanych rytuałów i dobrych
manier w społeczeństwie. Może być
zatem dość pustym, choć całkiem przyzwoitym gestem, czymś w rodzaju dokonanej powinności poddanej retoryce
celebrowania, jeżeli nie autocelebrowania. Niewątpliwie pięćdziesięciolecie
Fundacji imienia Kościelskich jest odpowiednim momentem do podkreślenia zasług, sukcesów i wagi tej instytucji
w polskim krajobrazie literackim. Znajdą się prawdopodobnie mówcy i kronikarze, którzy z chęcią się podejmą tego
wysiłku: chwała im i wdzięczność nasza! Wydaje się jednak ważniejsze odsłonić korzenie Fundacji, przypomnieć
o najistotniejszych etapach jej rozwoju, jak i o ludziach, dzięki którym ona
działała i działa dalej; naświetlić relacje
w czasie półwiecza między rozwojem
tej instytucji i przemianami w ogólnej sferze społeczno-kulturowej w Polsce, a szczególnie w obszarze publicznej strony życia literackiego.
(François Rosset,
Prezes Fundacji Kościelskich)
Władysław Semkowicz
PALEOGRAFIA ŁACIŃSKA
B5, 544 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1303-0
Cena: 50,00 zł
To niezwykle ważna publikacja z zakresu kultury piśmienniczej – polskiej
i europejskiej. Przynosi szereg istotnych informacji dotyczących produkcji
książki rękopiśmiennej średniowiecznych bibliotek, początków drukarstwa,
a także pisma epigraficznego i śre-
20
www.universitas.com.pl
Władysław Semkowicz
ENCYKLOPEDIA NAUK
POMOCNICZYCH HISTORII
A5, 272 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1311-5
Cena: 41,00 zł
dniowiecznych zapisów muzycznych.
Paleografia jest nie tylko syntetycznym
ujęciem dziejów pisma w łacińskiej
kulturze europejskiej na przestrzeni
dwóch tysięcy lat, lecz także historią
szeroko rozumianej kultury piśmienniczej, historią materiałów piśmienniczych, historią bibliotek. Podręcznik
Semkowicza nie stracił na aktualności –
jest ciągle wykorzystywany i cytowany
w opracowaniach specjalistycznych,
a biorąc pod uwagę fakt, iż autor w Paleografii odnosi się do źródeł, które znał
z autopsji, a które zaginęły w czasie wojny, znaczenie tego dzieła jest
jeszcze większe. Książka służy zarówno historykom, historykom sztuki, jak
i studentom oraz adeptom edytorstwa, bibliotekoznawstwa, muzykologii, kulturoznawstwa oraz innych kierunków humanistycznych. To wykład
z historii kultury europejskiej.
Książka Władysława Semkowicza zalicza się do klasycznych dzieł polskiej
historiografii – wykształciły się na niej
liczne pokolenia polskich historyków.
Jest niezastąpionym podręcznikiem dla
wszystkich pragnących nabyć umiejętności nieodzownych dla studiowania i prowadzenia badań naukowych
w dziedzinie historii, szczególnie w zakresie szeroko rozumianej mediewistyki. Encyklopedia nauk pomocniczych
historii w sposób zwięzły podaje podstawowe wiadomości dotyczące poszczególnych nauk pomocniczych (jak
chronologia, genealogia czy sfragistyka)
w zakresie niezbędnym dla studentów
kierunków humanistycznych, w tym
przede wszystkim dla historyków, a także studentów archiwistyki, polonistyki,
historii sztuki, archeologii, muzealnictwa i bibliotekoznawstwa.
Peter Gathman, Martina Paul
NARCYZ GOEBBELS. BIOGRAFIA
B5, 322 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1271-2
Cena: 44,00 zł
Niewielkiego wzrostu i mizernej postury, kaleki, rozpieszczany przez
matkę, wyśmiewany w szkole i przez
zamożnych, mieszczańskich kolegów
uniwersyteckich, lekceważony przez
wydawnictwa, urazowy, mściwy i niezmordowanie walczący o uznanie Joseph Goebbels wyciąga wreszcie los na
loterii, gdy w 1925 roku poznaje Adolfa
Hitlera. Głęboko rozczarowany wiarą
katolicką obiera go na swego idola, któremu pozostanie wierny aż do śmierci.
Potężny kompleks niższości wywołany
fizycznym brakiem potęguje jeszcze
21
www.universitas.com.pl
fakt, że zostaje uznany za niezdolnego
do służby wojskowej, że nie nadaje się
do życia w związku z kobietą i jest lekceważony jako pisarz. Rekompensuje
to nieustanną, egoistyczną pogonią za
sukcesem. Przyporządkowanie tych
danych biograficznych faktom historycznym, a następnie przeanalizowanie
ich metodami psychologii głębi pozwoli
nam zrozumieć proces kształtowania
się osobowości prawicowo-radykalnej.
W książce tej prześledzimy narcystycznie zaburzoną osobowość Goebbelsa
od chwili jej powstawania aż do niechlubnego końca.
Andrzej Walicki
POLSKA, ROSJA, MARKSIZM,
PRACE WYBRANE. T. 4.
A5, 568 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1630-7
Cena: 79,00 zł
Jan Dąbrowski, Roman Grodecki,
Stanisław Zachorowski
DZIEJE POLSKI ŚREDNIOWIECZNEJ
B5, 912 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1326-9
Cena: 79,00 zł
KULTURA WIELKIEGO KSIĘSTWA
LITEWSKIEGO. ANALIZY I OBRAZY
Red. Vytavtas Ališauskas,
Liudas Jovaiša, Mindaugas Paknys,
Rimvydas Petrauskas, Eligijus Raila
Tłum. Paweł Bukowiec,
Beata Kalęba, Beata Piasecka
B5, 952 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1367-2
Cena: 62,00 zł
Wszechstronna książka ukazująca specyfikę kultury Wielkiego Księstwa Litewskiego, jej złożoność i wielobarwność od XIV po koniec XVIII wieku,
czyli w okresie, gdy najsilniej ścierały się
na tych ziemiach wpływy wschodnie
i zachodnie. Sprawy niewygodne i kontrowersyjne dla dzisiejszych Litwinów
i Polaków nie zostały przemilczane,
a dzięki nowatorskiemu spojrzeniu autorów w książce znalazło się miejsce na
tematykę do niedawna często niedocenianą. Całość składa się z 55 artykułów autorstwa kilkudziesięciu litewskich
specjalistów, reprezentujących różne
dziedziny humanistyki. Bezcenna jest
również wspaniała oprawa ilustracyjna,
w tekście wykorzystano reprodukcje
dzieł sztuki, map i dokumentów, wizerunki postaci i miejsc historycznych.
22
Dzieje Polski Średniowiecznej Romana
Grodeckiego, Stanisława Zachorowskiego i Jana Dąbrowskiego stanowią
w polskiej historiografii dzieło klasyczne: podobnie jak Kultura Odrodzenia we
Włoszech Jakuba Burckhardta czy Jesień
Średniowiecza Johanna Huizingi nie traci
z upływem lat ani walorów naukowych,
wyrażających się we wciąż żywej aktualności zawartych w niej tez i wniosków,
ani zawartości literackich. Jest szczególnym, podręcznikowym wykładem
dziejów Polski Średniowiecznej (od
www.universitas.com.pl
początków do roku 1506), napisanym
przez trzech wybitnych uczonych, profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego,
którzy w dziejach historiografii polskiej
zajęli trwałe miejsce.
Marcin Kula
NARÓD, HISTORIA I…
DUŻO KŁOPOTÓW
A5, 408 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1270-5
Cena: 42,00 zł
„W minionych latach często myślałem
o problematyce narodów. Sprzyjało
temu przeżycie przemiany w naszym
rejonie świata, także moje wieloletnie
zainteresowanie Trzecim Światem,
praca nad historią migracji, kwestiami
Polonii, czy też zagadnieniami diaspory żydowskiej. Sprzyjało jednak także
– nie ukrywajmy – poczucie obawy.
Zbyt wiele wiedziałem z historii i bieżącej obserwacji o tym, jakie nieszczęścia mogą przynieść nacjonalizmy, by
o tym zapomnieć. Zdaję sobie oczywiście sprawę, że w swojej dwoistości
zjawisko narodowe nie jest szczególnie
oryginalne. Choćby nóż może – jak
wiadomo – służyć zarówno do krojenia
chleba, jak i do mordowania. Niektóre
rezultaty moich przemyśleń pomieściłem w niniejszym tomie”. (Marcin Kula)
Bronisław Łagowski
SYMBOLE POŻARŁY
RZECZYWISTOŚĆ
A5, 374 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1342-9
Cena: 64,00 zł
Oddajemy czytelnikowi już drugi w „Bibliotece Kuźnicy” tom rozważań Bronisława Łagowskiego. Były pisane w okresie od żałoby po śmierci papieża do katastrofy smoleńskiej. Autor rozprawia
się z poglądami na wydarzenia, jakie
zachodziły w tym okresie i wcześniej,
przeciwstawia się fałszywej polityce historycznej, a przede wszystkim dąży do
odnowienia tradycji realizmu politycznego w Polsce. Posługuje się nieraz pojęciami filozofii polityki, stroniąc jednak
od teoretycznego żargonu.
PRZECIW ANTYSEMITYZMOWI
1936-2009 (TOM 1-3)
Red. Adam Michnik
A5, t. I: 900 s., t. 2: 1184 s.,
t. 3: 1036 s., opr. twarda
ISBN 97883-242-1363-4
Cena: 90,00 zł
Antologia ta jest pierwszą tego rodzaju
publikacją na naszym rynku wydawniczym – przed wojną ukazało się kilka
broszurek mieszczących wybrane artykuły z prasy owego czasu (głównie
socjalistycznej); po wojnie wydano
tylko jedną taką broszurę (Martwa fala
z 1947 r.) oraz antologię tekstów prasy
konspiracyjnej omawiających powstanie w getcie warszawskim (Wojna żydowsko-niemiecka pod red. Pawła Szapiro, Londyn 1992). W tej sytuacji nie
sądzę, by konieczne były szczegółowe
wyjaśnienia, dlaczego tego rodzaju antologia jest dziś niezmiernie potrzebna. Teksty pomieszczone w antologii
można podzielić na cztery grupy: wystąpienia publicystyczne będące reakcją
na postawy i wystąpienia antysemickie; teksty opisujące zachowania Polaków wobec rozgrywającego się na ich
oczach Holocaustu; analizy mające na
celu opisanie natury postaw antysemickich w społeczeństwie polskim; analizy
historyczne zmierzające do opisania
procesu kształtowania się stereotypów
antyżydowskich. (Adam Michnik)
23
www.universitas.com.pl
Stanisław Salmonowicz,
Janusz Szwaja, Stanisław Waltoś
PITAVAL KRAKOWSKI
A5, 736 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1229-3
Cena: 74,00 zł
Tytuł książki nie jest oryginalny. Pitaval to nie tylko nazwisko słynnego
prawnika francuskiego, który w roku
1734 zapoczątkował w Paryżu serię słynnych wydawnictw pod tytułem Causes célèbres et intéressantes,
obejmującą opisy głośnych procesów
karnych. To także wywodząca się
z czasów tego właśnie wydawcy potoczna nazwa zbioru opisów procesów karnych. Tytuł nie jest oryginalny
jeszcze z innego powodu. W Polsce
opublikowano już liczne pitavale pióra Stanisława Szenica, Wandy Falkowskiej, Kazimierza Larskiego, Barbary Seidler, Mieczysława Szerera,
by wymienić tylko niektóre. Pitaval krakowski jest nawiązaniem do tej serii. Opisane zostały sprawy rozpatrzone tylko
do 1939 r. Decydowała o tym konieczność zachowania dystansu czasowego.
Są jednak – zdaniem autorów – pewne
różnice dzielące tę książkę od innych
pitavali. Chodzi przede wszystkim
o dobór tematu. Zamierzeniem autorów było zebrać takie sprawy sądowe,
które w pewnym okresie były najgłośniejsze i świadczyły o ówczesnym
układzie stosunków społecznych i stopniu rozwoju kultury społeczeństwa.
Jest to zbiór spraw krakowskich, a więc
tych, które rozegrały się w Krakowie
i które były rozpoznawane w zasadzie
przez sądy krakowskie.
Stanisław Cat-Mackiewicz
POLITYKA BECKA
A5, 200 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-0990-3
Cena: 29,00 zł
24
WKRÓTCE
Janusz Sondel
SŁOWNIK HISTORII I TRADYCJI UJ
Książka stanowi obszerne opracowanie
z zakresu historii Uniwersytetu Jagiellońskiego ujęte w postaci encyklopedycznych haseł zarówno o charakterze
biograficznym, jak i rzeczowym.
Prof. Janusz Sondel zawarł w nich wiadomości o życiu i dokonaniach profesorów, rektorów, niektórych doktorów
honoris causa, a także na temat stosunku do Uniwersytetu królów polskich i papieży, historii poszczególnych
dyscyplin naukowych, zmian strukturalnych uczelni na przestrzeni wieków itd.
Niektóre z tych haseł stanowią szczegółowo opracowane artykuły o rozmiarach od kilku do kilkunastu stron, jak
np. spośród haseł rzeczowych na literę
„A”: absolwenci, akademia, akt erekcyjny, akt odnowienia Akademii, alchemia, antyk, archiwum, artes liberales,
astrologia, astronomia, asystent, aula,
austriacki zabór, autonomia, natomiast
na literę „B”: bakałarz, beneficium,
berła, Biblioteka Jagiellońska, biskup
krakowski, błogosławieni w dziejach
Uniwersytetu (jest też hasło „święci”), botanika, budynki uniwersyteckie, bursa i szereg innych. W sumie te
dwie litery obejmują około 460 haseł,
a są również znacznie obszerniejsze
od nich. Słownik rozpoczyna się od
hasła „Abb Gustaw”, poświęconego
omówieniu działalności hitlerowskiego
dyrektora Staatsbibliothek Krakau, który spowodował wiele szkód w Bibliotece Jagiellońskiej, natomiast ostatnie hasło „Żydzi” dotyczy wzajemnych relacji
między Uniwersytetem a Żydami, począwszy od wzmianki w akcie fundacyjnym Akademii Krakowskiej Kazimierza
Wielkiego o ustanowienie „campsora
czyli Żyda”, mającego udzielać scholarom pożyczek na godziwy procent,
www.universitas.com.pl
poprzez rozważania na temat antysemickich wystąpień studentów w średniowieczu aż po okres międzywojenny z charakterystycznymi dla niego
sporami o numerus clausus czy getto
ławkowe dla studentów żydowskiego
pochodzenia.
lizie przypadków innych niż te bezpośrednio w niej rozważane.
Stanisław Grodziski
RZECZPOSPOLITA KRAKOWSKA,
JEJ LATA I LUDZIE.
Dorota Malczewska-Pawelec,
Tomasz Pawelec
REWOLUCJA
W PAMIĘCI HISTORYCZNEJ.
PORÓWNAWCZE STUDIA
NAD PRAKTYKAMI MANIPULACJI
ZBIOROWĄ PAMIĘCIĄ POLAKÓW
W CZASACH STALINOWSKICH
Jaki obraz narodowej przeszłości miało znać pokolenie naszych rodziców,
dziadków oraz pradziadków? Jakie postacie i wydarzenia pamiętać? Napisana
przez historyków z Uniwersytetu Śląskiego książka stanowi studium polityki pamięci realizowanej przez komunistyczne władze Polski stalinowskiej.
Przedstawia różnorodne poczynania
rządzących, których wspólnym celem
była zasadnicza przebudowa zbiorowej pamięci historycznej polskiego
społeczeństwa. Autorzy rekonstruują
w niej treści na temat przeszłości, jakie komuniści starali się upowszechnić
w świadomości Polaków, a także narzędzia oraz sposoby, za pomocą których
usiłowali tego dokonać. Wywody mają
tło porównawcze – w celu odpowiedniego udokumentowania rzeczywiście
„rewolucyjnego” charakteru poczynań
komunistów w sferze pamięci, przeprowadzono niemal równie rozbudowaną, równoległą rekonstrukcję polityki pamięci praktykowanej w Polsce
w okresie międzywojennym (głównie w dobie rządów piłsudczyków).
W pracy zaproponowany został także
ogólniejszy model historycznego badania zjawisk pamięci zbiorowej, który
powinien okazać się przydatny w ana-
Są to zwięzłe dzieje Wolnego Miasta
Krakowa w latach 1815-1846: jego
powstania, ustroju i trudnej pozycji pomiędzy rosyjskim, austriackim i pruskim
zaborem, którą niemiecki uczony Konstanty Wurzbach ironicznie porównał
do sytuacji myszy obserwowanej przez
trzy koty. Miasto o wielkiej tradycji,
ale zbiedniałe i pozbawione uprzedniego znaczenia, powoli podnosiło się
z upadku. Szczególnie ciekawe są dzieje miejscowego społeczeństwa, które
wzbogacali przybysze z bliższych okolic
i dalszych krajów – przyjmowani dobrze, bo nie cechowała Krakowa ksenofobia. Przybysze ci polonizowali się
rychło, czemu sprzyjała rola, jaką pełniło miasto pod Wawelem: strażnicy
polskiej tradycji narodowej. Pojawi się
w tym środowisku dążenie do odegrania istotnej roli w dziedzinie nauki
25
www.universitas.com.pl
i kultury; ujawni się to w następnym
pokoleniu po upadku Wolnego Miasta,
to jest w epoce Młodej Polski. Zatem
czasy tej niewielkiej Rzeczypospolitej
nie przeminęły w dziejach narodu polskiego bez ważnego śladu.
KRAKÓW I GALICJA WOBEC
PRZEMIAN SPOŁECZNYCH
1866-1914. STUDIA I SZKICE
Red. Krzysztof Fiołek, Marian Stala
ZMIANY SPOŁECZNE W JAPONII
XIX I XX WIEKU.
WYBRANE ZAGADNIENIA
Red. Elżbieta Kostowska-Watanabe
WŁADCY POLSCY
Stanisław Cat-Mackiewicz
STANISŁAW AUGUST
A5, 280 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-0983-5
Cena: 29,00 zł
JĘZYK POLSKI
DLA CUDZOZIEMCÓW
Danuta Gałyga
JAK TO ŁATWO POWIEDZIEĆ...
ĆWICZENIA KOMUNIKACYJNE
DLA POCZĄTKUJĄCYCH A1, A2
(WERSJA POLSKA)
A4, 238 s., 3xCD, opr. miękka
ISBN 97883-242-1634-5
Cena: 89,00 zł
Jak to łatwo powiedzieć… to bogato ilustrowany zbiór ćwiczeń komunikacyjnych dla początkujących, uczących się
na poziomie podstawowym (A1, A2).
Program zbioru powiązany jest z systemem certyfikatowym języka polskiego,
zawiera bowiem intencje pragmatyczne
przewidziane w opracowanym przez
Komisję ds. Certyfikacji Znajomości
Języka Polskiego jako Obcego inwenta-
26
rzu funkcjonalno-pojęciowym; zawiera
także elementy inwentarza tematycznego. Zbiór charakteryzuje się bogactwem ćwiczeń słownikowych, ćwiczeń na rozumienie tekstów (pisanych
i mówionych), a także ćwiczeń zawierających aspekt kulturowy oraz quizów tematycznych. Ponieważ większość uczących się to tzw. wzrokowcy, autorka kładzie szczególny nacisk na obraz,
który ułatwia uczenie się. Jak to łatwo
powiedzieć to współczesny język polski
w postaci dialogów, przedstawionych
w formie obrazkowej (zdjęć) z tzw.
„dymkami”. Dialogi są napisane prostym, ale autentycznym językiem. Ich
treść nie jest ściśle podporządkowana
zagadnieniom gramatycznym. Autorce
chodziło raczej o autentyczność komunikacyjną, czego dowodem są zamieszczone w ćwiczeniach oryginalne teksty, pochodzące z polskich czasopism.
Teksty te mają stanowić zachętę do
mówienia i dyskusji.
Andrzej Ruszer
www.universitas.com.pl
OSWOIĆ TEKST.
PODRĘCZNIK KOMPOZYCJI
I REDAKCJI TEKSTÓW
UŻYTKOWYCH
DLA POZIOMU B2 I C1
A4, 128 + 32 s. (klucz do zadań),
opr. miękka
ISBN 97883-242-1315-3
Cena: 55,00 zł
komponowaniu. Systematycznie i ciekawie wprowadza ucznia w zakamarki
retoryki, odsłaniając przed nim tajemnice skutecznej argumentacji. Oswajanie
z tekstem codziennym zostało ujęte
w cykl 13 lekcji, którym odpowiadają
określone gatunki, najczęściej używane, najbardziej popularne, najbardziej
praktyczne, umożliwiające sprawne
funkcjonowanie w społeczeństwie.
Ewa Lipińska
Z ZIEMI WŁOSKIEJ DO POLSKI.
MANUALE DI GRAMMATICA
POLACCA PER ITALIANI
Tłum. i adaptacja: Mirko Coleschi
B5, 264 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1390-0
Cena: 52,00 zł
Podręcznik pt. Oswoić tekst jest cyklem
praktycznych lekcji i ćwiczeń z zakresu
pisania oraz redagowania tekstów użytkowych dla obcokrajowców uczących
się języka polskiego jako obcego na
poziomie zaawansowanym (B2/C1).
Może stanowić także pomoc dla rodzimych użytkowników języka, którzy stają przed koniecznością konstruowania
różnych gatunków tekstu. Oswoić tekst
jest zaproszeniem ucznia do twórczej,
a zarazem przyjemnej wędrówki po
krainie tekstów, której celem jest ich
„oswojenie”, czyli ich przybliżenie i zrozumienie zasad tworzenia wypowiedzi
pisemnej. Stawia on uczniowi wyzwania tworzenia i redagowania tekstów
użytkowych i artystycznych, jak i oferuje szereg wskazówek pomocnych w ich
Podręczniki dr Ewy Lipińskiej są bardzo
znane i często stosowane na wydziałach polonistycznych we Włoszech;
należą one do ważnych materiałów dydaktycznych dla studiujących język polski jako obcy. Do najpopularniejszych
tytułów należy pozycja Z polskim na ty,
która ukazała się w 2003 roku (drugie
wydanie w 2006) w Wydawnictwie
Universitas. Jest to książka, która dzięki
swemu praktycznemu i przejrzystemu
podejściu do zagadnień leksykalno-gramatycznych, od samego początku zyskała duże grono zwolenników wśród
studentów oraz nauczycieli języka polskiego jako obcego. Wyżej wymieniona
pozycja stała się podstawą do stworzenia
uaktualnionego i wzbogaconego podręcznika Z ziemi włoskiej do Polski. Manuale di grammatica polacca per italiani,
którego tłumaczenia i adaptacji dokonał
Mirko Coleschi. W nowej wersji położono nacisk na prezentację zagadnień
gramatycznych. Przyczyniło się to do
stworzenia adaptacji przygotowanej
specjalnie dla tych studentów poznających polski, których językiem ojczystym
jest włoski.
27
www.universitas.com.pl
Przemysław E. Gębal
DYDAKTYKA KULTURY POLSKIEJ
W KSZTAŁCENIU JĘZYKOWYM
CUDZOZIEMCÓW. PODEJŚCIE
PORÓWNAWCZE
B5, 232 s., opr. miękka
ISBN 97883-242-1231-6
Cena: 30,00 zł
Propozycja dla studentów, nauczycieli
i lektorów języka polskiego jako obcego zainteresowanych rolą oraz miejscem realiów i kultury w kształceniu
językowym. Opracowana w formie
podręcznika metodycznego publikacja
prezentuje ewolucję polskiej i europejskiej myśli dydaktycznej w zakresie
rozwijania kompetencji kulturowych
uczących się. Omawia założenia teoretyczne poszczególnych podejść i metod oraz ukazuje ich realizację w praktyce. Zawiera szereg ćwiczeń i zadań
do wykorzystania na zajęciach warsztatowych i seminaryjnych. Uwzględnia
założenia Europejskiego profilu kształcenia nauczycieli języków.
terminom gramatycznym ikonki (gramikony). Praktyczna gramatyka języka
polskiego w rosyjskiej wersji językowej to kolejna praca Liliany Madelskiej
z cyklu gramatyki polskiej. Dzięki temu
cyklowi nauczyciel ma do dyspozycji
wspólny materiał w różnych wersjach
językowych dla grup wielojęzycznych,
a uczniowie od początku nauki mogą
samodzielnie pogłębiać znajomość języka polskiego.
SERIA: METODYKA
NAUCZANIA JĘZYKA
POLSKIEGO JAKO OBCEGO
40 KONCEPCJI DOBRYCH LEKCJI
Red. Agnieszka Rabiej,
Hanna Marczyńska, Beata Zaręba
WYD. CD
ISBN 97883-242-1629-1
Cena: 35,00 zł
WKRÓTCE
Liliana Madelska
PRAKTYCZNA GRAMATYKA JĘZYKA
POLSKIEGO (WERSJA ROSYJSKA)
Podręcznik Praktyczna gramatyka języka polskiego jest przeznaczony dla
uczniów od poziomu podstawowego
do średniego ogólnego, chociaż tematy
w nim prezentowane znacznie wykraczają poza poziom B1. Zgromadzone
w tabelach liczne przykłady to przede
wszystkim internacjonalizmy i wyrazy
o wysokiej frekwencji we współczesnej
polszczyźnie. Są prezentowane w taki
sposób, aby uczeń mógł sam odkrywać tajniki polszczyzny, co aktywuje
samoorganizujące się procesy uczenia.
Naukę powinno też ułatwić podejście kontrastywne oraz towarzyszące
28
Zbiór bogato ilustrowanych i zróżnicowanych tematycznie scenariuszy
lekcji języka polskiego jako obcego.
Jego celem jest rozwijanie kompetencji
rozumienia ze słuchu, mówienia, czytania i pisania na różnych poziomach
zaawansowania uczących się (A1, A2,
B1, B2, C1, C2). Publikacja stanowi
poszerzenie i uzupełnienie istniejących
podręczników do nauki JPJO. Została
przygotowana jako pomoc dydaktyczna
www.universitas.com.pl
dla obecnych i przyszłych nauczycieli,
którzy szukają ciekawych inspiracji metodycznych oraz studentów-obcokrajowców, pragnących samodzielnie doskonalić swoje umiejętności językowe.
VARIA
Mirosław Hermaszewski
CIĘŻAR NIEWAŻKOŚCI.
OPOWIEŚĆ PILOTA-KOSMONAUTY
B5, 256 s., opr. twarda
ISBN 97883-242-1398-6
Cena: 52,00 zł
WKRÓTCE
Adam Chuderski
POJĘCIA.
JAK REPREZENTUJEMY
I KATEGORYZUJEMY ŚWIAT
Czy pojęcia są subiektywnymi tworami
umysłu czy też wiernym odbiciem pra-
widłowości obecnych w środowisku?
Jaki jest związek systemu pojęciowego z językiem? Jak nabywamy pojęcia?
Jak pojęcia wyłaniają się z aktywności mózgu? Czy komputery mogą
operować pojęciami równie skutecznie jak czynią to ludzie? Omawiane
w tej książce teorie i badania pochodzą m.in. z takich dyscyplin jak filozofia, lingwistyka, psychologia poznawcza
i rozwojowa, neuronauki oraz nauka
o sztucznej inteligencji. Prezentowany
przegląd wiedzy na temat pojęć dokonywany jest ze wspólnej perspektywy
opartej na kognitywistyce – ogólnej nauce o poznawaniu, która próbuje zintegrować różne nurty badania tego, jak
inteligentne systemy (umysły, mózgi,
komputery) spostrzegają i reprezentują
świat.
Tadeusz Drewnowski
HAPPY END I NAWAŁNICE.
WSPOMNIENIA
INDEKS NAZWISK
Abramowski E.
19
Ališauskas V.
22
Artwińska A.
4
Axel J.
6
Bałus W.
18
Bobiński W.
8
Borowczyk J.
4
Bömelburg H.-J.
8
Brzezina K.
18
Bujnicki T.
6
Cat-Mackiewicz S. 24, 26
Chuderski A.
29
Ciecieląg J.
19
Cieślak-Sokołowski T.
7
Cotton C.
16
Dąbrowski J.
22
Drewnowski T.
29
Durczak J.
13
Falk M.
11
Fick B.
18
Fiołek K.
25
Folga-Januszewska D.17, 19
Frelik P.
13
Gage J.
Galewicz W.
Gałyga D.
Gathman P.
Gębal P.E.
Głowiński M.
Goban-Klas T.
Gołąb M.
Gombrich E.H.
Grabowski B.
Grodecki R.
Grodziski S.
Gutowski B.
Hadaczek B.
Hartman J.
Hermaszewski M.
Huczkowski J.
Jarzębski J.
Jovaiša L.
Kałuża A.
Kasperowicz R.
Klas W.
Klibansky R.
16
12
26
21
28
5
10
3
17
18
22
25
19
3
12
29
12
6
22
7
19
20
13
Kostowska-Watanabe E. 26
Kozicka D.
6
Kremer J.
19
Kula M.
23
Langacker R.W.
10
Lipińska E.
27
Lubelski T.
14
Łagowski B.
23
Madelska L.
28
Malczewska-Pawelec D. 25
Marczyńska H.
28
Markiewicz H.
2, 6
Michnik A.
23
Momro J.
1, 6
Najder-Stefaniak K.
19
Nęcka E.
11
Nowakowski A.
15
Nycz R.
2, 9
Oramus D.
5
Osika G.
9
Paknys M.
22
Panofsky E.
13
Paszkowski Z.
19
29
www.universitas.com.pl
Paul M.
21
Pawelec T.
25
Petrauskas R.
22
Petri J.
15
Piątek Z.
11
Pisarek W.
10
Podraza-Kwiatkowska M. 4
Rabiej A.
28
Raila E.
22
Romanowski A.
14
Ruszer A.
27
Salmonowicz S.
24
Saxl F.
Schwarz H.
Semkowicz W.
Siewierski H.
Sondel J.
Sowa J.
Sowińska I.
Stala M.
Stocki R.
Syska R.
Szwaja J.
Śniedziewski P.
13
14
20, 21
4
24
1
14
25
11
14
24
1, 4
Świeściak A.
Trojanowiczowa Z.
Vattimo G.
Walas T.
Walicki A.
Waltoś S.
Wat A.
Woźniakowski J.
Wyka K.
Zachorowski S.
Zaręba B.
Zieliński J.
7
4
18
2, 6
22
24
5
15
3
22
28
20
INDEKS TYTUŁÓW
Antologia bioetyki T. III 12
Architektura słowa i inne
szkice o Norwidzie
4
Blask. Ołtarz Mariacki
Wita Stwosza / Shine.
St. Mary’s Altar by
Veit Stoss
15
Chamuły, gnidy,
przemilczacze... Antologia
dwudziestowiecznego
pamfletu polskiego
6
Ciężar nieważkości.
Opowieść pilota-kosmonauty
29
Ćwiczenia z rozpaczy.
Pesymizm w prozie
po 1985 roku
6
Czytanie Irzykowskiego 2
Dydaktyka kultury polskiej
w kształceniu językowym
cudzoziemców. Podejście
porównawcze
28
Dzieje Polski
średniowiecznej
22
Ekonomia muzeum
19
Encyklopedia nauk
pomocniczych historii 21
Estetyczne aspekty japońskiej
przestrzeni miejskiej
15
Fantomowe ciało króla.
Peryferyjne zmagania
z nowoczesną formą
1
Fotografia jako sztuka
współczesna
16
Grafika. Techniki i materiały.
Przewodnik
18
Gramatyka kognitywna.
Wprowadzenie
10
30
Happy end i nawałnice.
Wspomnienia
29
Historia literatury
kresowej
3
Imiona Boga.
Motywy metafizyczne
w fantastyce drugiej
połowy XX wieku
5
Interpretować dalej.
Najważniejsze polskie
książki poetyckie lat
1945–1989
7
Jak pisać prace z psychologii.
Poradnik dla studentów
i badaczy
11
Jak to łatwo powiedzieć...
Ćwiczenia komunikacyjne
dla początkujących A1, A2
(wersja polska)
26
Kino klasyczne. Historia kina,
tom 2
14
Kolor i znaczenie. Sztuka,
nauka i symbolika
16
Kościelscy: ród, fundacja,
nagroda
20
Kultura kopii.
Uderzające podobieństwa,
niedorzeczne
podobizny
14
Kultura po przejściach,
osoby z przeszłością.
Polski dyskurs
postzależnościowy
– konteksty i perspektywy
badawcze
9
Kultura Wielkiego Księstwa
Litewskiego. Analizy
i obrazy
22
Kulturowa teoria literatury 2:
Poetyki, problematyki,
interpretacje
2
Labirynty – kładki
– drogowskazy. Szkice
o literaturze
od Wyspiańskiego
do Gombrowicza
4
Literatura świadomości
Samuel Beckett – podmiot
– negatywność
1
Melancholijne spojrzenie 1
Miasto idealne
w perspektywie
europejskiej i jego
związki ze współczesną
urbanistyką
19
(Mis)Reading America.
American Dreams,
Fictions and Illusions
13
Mit psychologiczny
w starożytnych Indiach 11
Modus. Prace z historii
sztuki. Tom X-XI
18
Moment lingwistyczny.
O wczesnym pisarstwie
Ryszarda Krynickiego
i Stanisława Barańczaka 7
Mój wiek
5
Narcyz Goebbels.
Biografia
21
Naród, historia i…
dużo kłopotów
23
Nowa retoryka
dziennikarska
10
O śmierci, seksie i metodzie
zapłodnienia in vitro
11
www.universitas.com.pl
Oswoić tekst. Podręcznik
kompozycji i redakcji
tekstów użytkowych
dla poziomu B2 i C1
27
Paleografia łacińska
20
Pisma o sztuce i kulturze 17
Pisma wybrane
15
Pitaval krakowski
24
Pojęcia. Jak reprezentujemy
i kategoryzujemy świat 29
Polityka Becka
24
Polska myśl historyczna
a humanistyczna historia
narodowa (1500-1700) 8
Polska, Rosja, marksizm,
Prace wybrane. T. 4. 22
Poza interpretacją.
Znaczenie hermeneutyki
dla filozofii
18
Praktyczna gramatyka
języka polskiego
(wersja rosyjska)
28
Procesy i akty
komunikacyjne.
Koncepcje klasyczne
i współczesne
9
Przeciw antysemityzmowi
1936-2009 (tom 1-3) 23
Realia, dyskursy, portrety,
studia i szkice
5
Rewolucja w pamięci
historycznej. Porównawcze
studia nad praktykami
manipulacji zbiorową
pamięcią Polaków
w czasach stalinowskich 25
Romantyzm – od poetyki
do polityki. Interpretacje
i materiały
4
Rzeczpospolita Krakowska,
jej lata i ludzie. Kraków
i Galicja wobec przemian
społecznych 1866-1914.
Studia i szkice
25
Saturn i melancholia. Studia
z historii filozofii przyrody,
medycyny, religii oraz
sztuki
13
Słownik historii
i tradycji UJ
24
Spotkałem
Jerzego Giedroycia.
Listy 1993-2000
12
Stanisław August
26
Sztuka interpretacji
6
Symbole pożarły
rzeczywistość
23
Teksty w lustrze ekranu.
Propozycja okołofilmowej
strategii kształcenia
literacko-kulturowego
8
Ukryte ogrody, nieobecne
przestrzenie. Literackie
i kulturowe metafory
współczesności
3
Wartki nurt mediów.
Ku nowym formom
społecznego życia
informacji.
Pisma 2000-2011
10
Wiedza – byt – człowiek.
Z głównych zagadnień
filozofii
12
Wielkość i upadek
„Tygodnika
Powszechnego”
oraz inne szkice
14
Wokół W pustyni
i w puszczy. W stulecie
pierwodruku powieści 6
Wybór pism estetycznych
Edwarda
Abramowskiego
19
Wybór pism estetycznych
Józefa Kremera
19
Z ziemi włoskiej do Polski.
Manuale di grammatica
polacca per Italiami
27
Zmiany społeczne w Japonii
XIX i XX wieku.
Wybrane zagadnienia 26
Zmysł porządku.
O psychologii sztuki
dekoracyjnej
17
Życie na niby
3
Żydzi w okresie drugiej
świątyni (538 przed
Chr.–70 po Chr.)
19
40 koncepcji
dobrych lekcji
28
ZAPRASZAMY NA NASZ PROFIL NA FACEBOOKU
31
www.universitas.com.pl
NOTATKI
32