%100 1 ⋅ = m m X

BADANIE GOTOWYCH OPAKOWAŃ JEDNOSTKOWYCH
A. Ocena wielkości opakowań i zastosowanego materiału
Celem ćwiczenia jest ocena jakości wybranych opakowań jednostkowych stosowanych w następujących
gałęziach przemysłowych:
1. Przemysł farmaceutyczny - opakowania tabletek, nici chirurgicznych.
2. Przemysł koncentratów spoŜywczych - opakowania makaronów, budyniu, kawy, kakao.
3. Przemysł mięsny - opakowania próŜniowe, metalowe.
4. Przemysł środków piorących i kosmetycznych - opakowania na proszki, mydła, kremy.
5. Przemysł cukierniczy- opakowania galanterii cukierniczej, cukierków, czekolad, pieczywa
cukierniczego.
6. Przemysł mleczarski - opakowania do mleka.
1. Oznaczenie wielkości i wagi opakowania
Przystępując do oznaczenia naleŜy scharakteryzować rodzaj opakowania. Następnie wyznaczyć jego
wielkość, tj. pojemność lub objętość zajmowaną przez to opakowanie.
Wykonanie oznaczenia
Objętość opakowania o regularnych kształtach wyznacza się przez zwymiarowanie wszystkich boków i
obliczeniu objętości na podstawie znanych wzorów dla prostopadłościanów.
Masę wyznacza się waŜąc opakowanie z dokładnością do 0,1 g.
NaleŜy takŜe wyznaczyć stosunek masy opakowania do masy zapakowanego wyrobu podając go w
procentach wagowych według wzoru:
X=
m1
⋅ 100%
m2
m1 – masa opakowania, g
m2 – masa zapakowanego produktu, g, odczytana z informacji producenta na opakowaniu.
2. Określenie materiału opakowaniowego
2.1. Identyfikacja tworzyw stosowanych w opakowaniach
W materiałach opakowaniowych znajduje zastosowanie większość tworzyw olefinowych, które naleŜy
zidentyfikować, wykorzystując znane metody, jak: próbę palenia w płomieniu palnika, określenie zapachu
wydzielających się gazów, obserwację zachowania się tworzywa podczas spalania i ewentualnie rozpuszczalność
tworzywa w rozpuszczalnikach organicznych.
2.2. Wyznaczenie wielkości fizycznych materiału opakowaniowego
grubość,
gramatura,
gęstość.
2.3. Wynik oznaczenia
Po zakończeniu oznaczeń wyniki końcowe zestawia się w tabeli według poniŜszego schematu:
Gałąź
przemysłu,
produkt
Cechy fizyczne
m
Rodzaj
Wielkość
Materiał
Masa
X = 1 ⋅ 100% materiału
opakowania opakowania zastosowany opakowania
m2
opakowaniowego
B. Ocena punktowa cech funkcji promocyjnej opakowania
Kompleksową ocenę wartości opakowania moŜna uzyskać przy zastosowaniu metody punktowej. Pozwala
ona ocenić od kilku do kilkunastu cech jakościowych wynikających z róŜnych funkcji opakowania:
ochronnej, informacyjnej, ekologicznej, transportowej itp.
1) Ustalenie listy cech waŜnych dla danego opakowania, które poddane zostanie ocenie (według kolejności
zwracania uwagi).
2) Ustalenie skali ocen (pięciopunktowej). Nota 5 odpowiada najwyŜszemu poziomowi jakości, nota 1 bardzo złemu, najniŜszemu.
3) Ustalenie współczynników wagowych dla poszczególnych cech. Polega ono na określeniu udziału
kaŜdej z cech w ocenie ogólnej opakowania.
4) Otrzymane dane liczbowe wpisuje się do kart ocen, przemnaŜa przez odpowiadające im współczynniki
wagowe, co daje określoną wartość iloczynu. Uzyskane iloczyny sumuje się i dzieli przez sumę
współczynników wagowych. Ostateczne wartości liczbowe są mniejsze niŜ nota 5. Prowadząc ocenę
zespołową, wynik końcowy podaje się jako średnią arytmetyczną wszystkich członków zespołu.
Przykładowe zestawienie cech opakowań i współczynników wagowych
Wytypowane cechy i współczynniki wagowe dla wybranych przykładowo opakowań
Cechy opakowania
Ocena
Współczynnik wagowy
Iloczyn 2x3
1
2
3
4
1. Rodzaj tworzywa
4
0,20
0,80
2. Estetyka
4
0,20
0,80
3. Dogodność manipulacji
5
0,25
1,25
4. Informacyjność
5
0,25
1,25
5. Pojemność
4
0,10
0,40
1,00
4,50
Opakowania szamponów
Ocena
Opakowania proszków do prania
1. Kompozycja graficzna
4
0,20
0,80
2. Informacyjność
4
0,30
1,50
3. Staranność wykonania
4
0,20
0,80
4. Dogodność manipulacji
3
0,20
0,60
5. Dobór materiału
4
0,10
0,40
1,00
4,10
Ocena
Opakowania kremów kosmetycznych
1. Kompozycja graficzna
4
0,20
0,80
2. Informacyjność
4
0,30
1,20
3. Staranność wykonania
4
0,15
0,60
4. Forma konstrukcyjna
3
0,20
0,60
5. Rodzaj tworzywa
3
0,05
0,15
6. Pojemność
4
0,10
0,40
1,00
3,75
Ocena
Współczynnik jakości uzyskuje się dzieląc sumę iloczynów (kol. 4) przez sumę współczynników wagowych
(kol. 3). Uzyskana liczba określa jakość opakowania w skali 1 – 5. Im wyŜszy ten współczynnik, tym wyŜsza
ocena jakości.
Wskaźnik jakości X (iloraz wartości z kolumny 4 i 3)