Odporność Zadanie 1. (1 pkt) Zadanie 2. (2 pkt) Zadanie3. (2

Odporność Zadanie 1. (1 pkt) Zadanie 2. (2 pkt) Zadanie3. (2

Zadanie zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002-2007
Odporność
Zadanie 1. (1 pkt)
Gdy zranimy ciało i nie oczyścimy rany, do organizmu mogą wniknąć bakterie tężca.
Toksyny produkowane przez te bakterie mogą spowodować bardzo groźne dla organizmu
skutki. Żeby temu przeciwdziałać, podaje się zranionemu surowicę przeciwtężcową.
Odporność organizmu uzyskana przy zastosowaniu surowicy przeciwtężcowej jest
A. naturalna, bierna.
B. naturalna, czynna.
C. sztuczna, bierna.
D. sztuczna, czynna.
Zadanie 2. (2 pkt)
W pewnej miejscowości większość mieszkańców sprzeciwiła się planowanej tam budowie
ośrodka dla nosicieli wirusa HIV, w tym chorych na AIDS. Mieszkańcy uzasadniali swój
sprzeciw troską o zdrowie własne i swoich dzieci.
Przedstaw dwa różne argumenty, które pozwolą przekonać mieszkańców tej
miejscowości, że sama obecność nosicieli wirusa HIV i chorych na AIDS nie powoduje
zagrożenia zakażeniem.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie3. (2 pkt)
Odporność nieswoista obejmuje mechaniczne i chemiczne bariery przeciwko patogenom.
Pierwszą zaporę przeciwko czynnikom chorobotwórczym stanowią powłoki ciała.
Uzasadnij, podając dwa argumenty, że skóra człowieka pełni funkcję nieswoistej bariery
przeciw patogenom.
1. ................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
2. ................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
...............................................................................................................................
Zadanie 4. (1 pkt)
Przewróciłeś (-łaś) się na chodniku. Otwarta rana została zabrudzona ziemią. W gabinecie
zabiegowym podano ci surowicę przeciwtężcową.
Zaznacz rodzaj odporności, którą uzyskałeś (-łaś) dzięki podanej surowicy.
A. Odporność naturalna czynna.
B. Odporność naturalna bierna.
C. Odporność sztuczna bierna.
D. Odporność sztuczna czynna.
Zadanie 5. (2 pkt)
Dzięki zróżnicowaniu właściwości leukocytów organizm dysponuje dwoma rodzajami
odporności: komórkową i humoralną.
Podaj, na czym polega odporność komórkowa a na czym humoralna, wykorzystując
określenia: fagocytoza, przeciwciała.
......................................................................................................................................................
Zadanie zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002-2007
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 6. (1 pkt)
U dziewcząt około 13. roku życia stosuje się obowiązkowe szczepienie ochronne przeciw
różyczce.
Wyjaśnij, dlaczego szczepienia przeciw różyczce są obowiązkowe tylko dla dziewcząt.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 7. (2 pkt)
Na diagramach przedstawiono zawartość limfocytów T we krwi dwóch osób: osoby zdrowej
i chorej na AIDS.
Na podstawie analizy diagramów określ dwie zmiany, które zachodzą we krwi osoby
chorej w porównaniu z osobą zdrową.
1. ..................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
2. ..................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 8. (2 pkt)
Jednym z zadań współczesnej medycyny klinicznej jest walka ze szczepami bakterii opornych
na działanie antybiotyków.
Zaznacz wśród podanych niżej przykładów dwa takie zachowania człowieka,
które przyczyniają się do powstawania szczepów opornych na antybiotyki.
A. Spożywanie jogurtów zawierających żywe kultury bakterii.
B. Nieprzestrzeganie higieny osobistej.
C. Nie zawsze uzasadnione stosowanie antybiotyków.
D. Dodawanie antybiotyków do pasz zwierząt hodowlanych.
E. Stosowanie leków podnoszących naturalną odporność organizmu.
Zadanie 9. (2pkt)
Organizm człowieka może nabyć odporność w wyniku wstrzyknięcia surowicy, przebycia
chorobyzakaźnej, szczepienia, zetknięcia się z drobnoustrojami, uzyskania przeciwciał od
matki w okresie rozwoju płodowego, uzyskania przeciwciał od matki wraz z mlekiem.
Spośród wymienionych mechanizmów nabywania odporności wypisz te, które
zapewniają odporność długotrwałą oraz te, które zapewniają odporność krótkotrwałą.
Zadanie zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002-2007
Mechanizmy zapewniające odporność
długotrwałą....................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Mechanizmy zapewniające odporność
Krótkotrwałą.................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Zadanie 10. (1 pkt)
Dana grupa krwi jest związana z obecnością specyficznych białek na błonie erytrocytu. Przy
niewłaściwym przetoczeniu krwi białka te zachowują się jak antygeny i wywołują reakcję
przeciwciał polegającą na zlepianiu obcych krwinek (aglutynacja).
Do dwóch probówek: pierwszej z surowicą krwi A i drugiej z surowicą krwi B wlano krew
o nieznanej grupie. Nastąpiła aglutynacja w obu probówkach.
Określ grupę krwi, którą wlano do obu probówek.
.....................................................................................................................................................
Zadanie 11. (1 pkt)
Organizm człowieka narażony jest na oddziaływanie różnych czynników chorobotwórczych.
Mogą stanowić je na przykład: I – promieniowanie UV, II – wirusy, III – bakterie,
IV – zanieczyszczenia gazowe powietrza.
Zaznacz odpowiedź, która zawiera wyłącznie czynniki wywołujące choroby zakaźne.
A. I, III
B. I, II C. II, III
D. II, IV
Zadanie 12 (2pkt)
Z drobnoustrojami chorobotwórczymi stykamy się nieustannie. W większości przypadków
nie prowadzi to do choroby.
Przedstaw po jednym przykładzie swoistej i nieswoistej reakcji obronnej organizmu
na drobnoustroje chorobotwórcze.
Reakcja swoista: ...........................................................................................................................
Reakcja nieswoista: ......................................................................................................................
Zadanie 13. (1pkt)
Przeczytaj tekst.
Penicylina i inne antybiotyki z tej grupy nieodwracalnie hamuja aktywnosc bakteryjnego
enzymu zwanego transpeptydaza, nieobecnego w komórkach człowieka. Warunkuje on
prawidłowe tworzenie niektórych wiazan chemicznych w bakteryjnej scianie komórkowej.
Zatem wrażliwe na penicyline bakterie nie moga sie dzielic, ponieważ sa niezdolne do
wytworzenia prawidłowej sciany komórkowej.
Na podstawie tekstu podaj przyczyne dla której penicyline można stosowac jako lek.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------