pobierz pełną opinię - Niezależne Zrzeszenie Studentów

Transkrypt

pobierz pełną opinię - Niezależne Zrzeszenie Studentów
Strategia rozwoju Szkolnictwa Wyższego do 2020 r.,
ze szczególnym uwzględnieniem roku 2015
Formularz do wyrażenia opinii do dokumentu
Nazwa instytucji: NIEZALEŻNE ZRZESZENIE STUDENTÓW (NZS)
Data wypełnienia: 18.02.2010 r.
1. Spośród działań zaproponowanych w przedstawionej strategii, prosimy o
wskazanie maksymalnie pięciu, które oceniają Państwo jako najlepsze
i maksymalnie pięciu, które oceniają Państwo jako najgorsze.
Działania
oceniane
jako
najlepsze
Działania
oceniane
jako
najgorsze
Różnorodność uczelni i programów studiów
Wprowadzenie programów dyplomowych w miejsce kierunków
studiów
X
Wprowadzenie studiów w trybie standardowym i przedłużonym
w miejsce studiów stacjonarnych i niestacjonarnych
X
Upowszechnienie trójstopniowego systemu studiów
Promowanie studiów I stopnia
Wprowadzenie kursów wyrównawczych
Wprowadzenie nowej typologii uczelni
Wzmocnienie i powiązanie systemów akredytacji kształcenia i
ewaluacji badań
Otwartość na otoczenie społeczne i gospodarcze
Wzmocnienie i usprawnienie systemu pomocy materialnej dla
studentów
Rozszerzenie oferty edukacyjnej uczelni dla osób w różnym
wieku
Wsparcie współpracy uczelni ze szkołami ponadgimnazjalnymi
Wzmocnienie partnerstwa uczelni z przedsiębiorstwami i
pracodawcami
X
Pobudzenie aktywności i wrażliwości społecznej studentów
Ernst & Young Business Advisory, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 2010
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Człowiek - najlepsza inwestycja”
Działania
oceniane
jako
najlepsze
Działania
oceniane
jako
najgorsze
Mobilność kadry akademickiej i studentów
Wprowadzenie obowiązku mobilności do polityki zatrudniania
X
Upowszechnienie badawczych stanowisk podoktorskich
Pobudzanie mobilności międzysektorowej kadry akademickiej
Uwzględnienie mobilności w organizacji studiów
X
Utworzenie Krajowej Agencji Wymiany Akademickiej
Konkurencja jako instrument poprawy jakości
Wprowadzenie kontraktów na zadania dydaktyczne uczelni
Rozszerzenie konkursowego finansowania badań
Wzmocnienie niecenowych mechanizmów konkurowania
o studentów
Efektywność wykorzystania zasobów
Usprawnienie zarządzania strategicznego szkolnictwem
wyższym przez państwo
X
Racjonalizacja systemu publicznego szkolnictwa wyższego
Zwiększenie elastyczności systemu wynagrodzeń nauczycieli
akademickich
Usprawnienie systemów zarządzania uczelniami publicznymi
X
Wprowadzenie semestru wakacyjnego
Przejrzystość działania
Wprowadzenie przejrzystego ustroju uczelni opartego na
czytelnej odpowiedzialności jej organów
Poszerzenie obowiązków informacyjnych
Wprowadzenie ogólnopolskiego rejestru studentów i systemu
rejestracji kandydatów na studia
Wprowadzenie przejrzystych zasad polityki kadrowej
Ernst & Young Business Advisory, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 2010
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Człowiek - najlepsza inwestycja”
2. Prosimy o uzasadnienie powyższych ocen
Przedstawiona strategia w większości jest zgodna z postulatami
Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Niezmiernie trudno pośród tak wielu dobrych
pomysłów dobrać te, które są najistotniejsze. Dlatego też w powyższym zestawieniu
zaznaczyliśmy pomysły, które naszym zdaniem są priorytetowe dla rozwoju
Szkolnictwa Wyższego:

Wprowadzenie programów dyplomowych w miejsce kierunków studiów

Wprowadzenie studiów w trybie standardowym i przedłużonym w miejsce studiów
stacjonarnych i niestacjonarnych

Wzmocnienie partnerstwa uczelni z przedsiębiorstwami i pracodawcami

Wprowadzenie obowiązku mobilności do polityki zatrudniania

Usprawnienie systemów zarządzania uczelniami publicznymi
Niestety większą trudność sprawia wyłonienie działań naszym zdaniem
najgorszych. Wynika to z faktu, iż założenia ogólne są jak najbardziej słuszne, gdy
jednak zagłębi się w szczegóły to wiele propozycji zawiera niedobre naszym zdaniem
rozwiązania, które mogą źle wpłynąć na kondycję Szkolnictwa Wyższego.

Utworzenie Krajowej Agencji Wymiany Akademickiej
Zakładamy, że powstanie tego typu biura, będzie nieść ze sobą zby duży rozrost
administracji i wydatków publicznych, nieproporcjonalnych do uzykanych efektów.
Ponadto zakładamy, że uczelnie funkcjonując na tak konkurencyjnym rynku same
lepiej dopasują promocję swojej jednostki do oferty i możliwiści.

Usprawnienie zarządzania strategicznego szkolnictwem wyższym przez państwo
W naszym przekonaniu rozwiązania takie nie przyniosą zakładanych w strategii
pozytywnych skutków. Prowadzić mogą natomiast do centralizacji oraz usztywnienia
Ernst & Young Business Advisory, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 2010
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Człowiek - najlepsza inwestycja”
systemu
szkolnictwa
wyższego
oraz
zahamowania
zakładanej
w
strategii
konkurencyjności.
3. Jakie istotne działania nie zostały Państwa zdaniem uwzględnione
w Strategii?
Cieszymy się, iż większość postulatów zgłaszanych podczas poprzednich
konsultacji, które odbywały się ze zleceniodawcą „Strategii rozwoju Szkolnictwa
Wyższego do 2020 r.,” – MNiSW, zostały uwzględnione w sporządzonym
dokumencie.
Działania, które należy wziąć ponadto pod uwagę:

Stworzenie specjalnych możliwości dla wybitnych studentów poprzez
wprowadzenie
tutoringu
–
bliskiej
współpracy
pomiędzy
wykładowcą
i studentem na zasadzie mistrz-uczeń

Podwyższenie wymagań w zakresie zakładania nowych uczelni wyższych

Utworzenie
indywidualnego
toku
studiów
dla
wybitnie
uzdolnionych
doktorantów

Wprowadzenie obowiązku ewaluacji pracowników naukowych połączonego
z publikacją informacji o wykładowcy w Internecie.

Brak strategii rozwiązywania problemów uczelni niepublicznych, które będą
się borykać z niżem demograficznym.

Brak strategii pomocy dla studentów uczelni likwidowanych z powodu
ogłoszenia upadłości.

W ramach poprawy procesu dydaktycznego oraz prowadzenia badań
naukowych proponujemy wprowadzenie obowiązkowego prowadzenia prac
i badań w ramach których student zdobywałby doświadczenie i umiejętności
Ernst & Young Business Advisory, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 2010
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Człowiek - najlepsza inwestycja”
badawcze, a ich całokształt rzutowałby bezpośrednio na ocenę końcową
studenta.

Aby
przeciwdziałać
zjawisku
coraz
to
pogarszającego
się
poziomu
społeczeństwa obywatelskiego na gruncie akademickim należy podkreślić
w kształtującej się reformie stałe miejsce i rolę jaką odgrywają w kulturalnym
i społecznym życiu studenckim niezależne organizacje zrzeszające w swych
szeregach młode i aktywne osoby, oddziałujące w pozytywny sposób na
środowisko studenckie promując zachowania pro-społeczne i obywatelskie.
Tym samym niezbędne jest zapewnienie im instrumentów i narzędzi
niezbędnych do prowadzenia działalności.
Ernst & Young Business Advisory, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 2010
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Człowiek - najlepsza inwestycja”
Pozostałe uwagi i komentarze
Strategia Szkolnictwa Wyższego w Polsce 2020 w wielu przypadkach
wskazuje
pozytywny
kierunek
zmian
nastawiony
na
rozwój
innowacji
i zrównoważonego rozwoju.
Należy jednak zaznaczyć kwestie, które w przyszłości mogą rzutować
w sposób niezamierzony w strategii na cały system szkolnictwa wyższego,
a w szczególności na sytuację studentów i całego państwa. Analizując powyższą
strategię Niezależne Zrzeszenie Studentów uznało za trafną przedstawioną diagnozę
obecnego systemu szkolnictwa
wyższego oraz zewnętrznych uwarunkowań
wpływających na jego rozwój. Za poprawne uznane zostały również główne
założenia do reformy przedstawione w strategii.
W przedstawionej strategii pojawiły się szczegółowe rozwiązania, które na
które budzą zaniepokojenie Niezależnego Zrzeszenia Studentów:

obawy budzi możliwość zmniejszania zamawianych przez MNiSW ilości
miejsc na programach dyplomowych w ramach kontraktów. Docelowo może
to doprowadzić do wprowadzenia całkowitej odpłatności za studia
i likwidacji nieodpłatnych studiów w Polsce,

ponownego rozpatrzenia i poprawy wymaga zaprezentowany system
pomocy dla studentów w kwestii likwidacji stypendiów naukowych na rzecz
socjalnych oraz cały sposób ich przyznawania,

Zastępowanie godła państwowego przez logo uczelni. Proponujemy stosowanie
godła państwowego i logo uczelni jednocześnie, co według nas przyniesie
podobne efekty (pkt. 10.20),
Ernst & Young Business Advisory, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 2010
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Człowiek - najlepsza inwestycja”

umowa między uczelnią, a studentem powinna zostać poddana odpowiedniej
standaryzacji. Jej opracowaniem powinna zająć się specjalnie do tego powołana
niezależna
grupa
ekspercka.
W
umowie
powinny
również
zostać
zagwarantowane prawa przysługujące studentowi przez cały okres nauczania,

marginalizacja głosu samorządu studentów w senacie uczelni,

zaniepokojenie wzbudza fakt uniemożliwiający prowadzenie zajęć wykładowcom
z tytułem magistra,
 rozszerzenie kompetencji ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego
niesie ze sobą zagrożenie pełnego podporządkowania uczelni, a co za tym idzie
groźbę nadużyć kompetencji i uprawnień posiadanych przez ministra. Tyczy się to
powoływania, przekształcania i likwidacji uczelni publicznych,
 nie zrozumiałym jest sens oraz sposób przyznawania stypendiów socjalnych
w ramach złożeń do reformy przedstawionych w punkcie 13.43 na jednoczesnej
podstawie sytuacji materialnej studenta, jak i jego wyników w nauce,
 do podtrzymania ładu wewnętrznego uczelni organem powołującym radę
powierniczą obok właściwego ministra powinny być: ustępujące władze uczelni,
samorząd terytorialny oraz samorząd studentów danej uczelni.

wielce zastanawiającym jest również sposób finansowania uczelni. Według nas
powinien on zostać poddany dodatkowym analizom i konsultacjom ze względu na
swój strategiczny charakter w całym systemie szkolnictwa wyższego,

interesujące jest również pojecie upadłości w odniesieniu do uczelni. Wymaga on
odpowiedniego rozszerzenia i wyjaśnienia,
Ernst & Young Business Advisory, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 2010
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Człowiek - najlepsza inwestycja”

proponujemy również wprowadzenie do programu nauczania klas maturalnych
zajęć z zakresu „kreowania ścieżki kariery”, co umożliwi przyszłemu studentowi
obranie określonej drogi rozwoju oraz ukierunkowania działań w dalszym etapie
edukacji oraz przyszłego rozwoju zawodowego.- Wprowadzenia tego typu
założenia mogłoby odbyć się w ramach konsultacji międzyresortowych do
nowelizacji odpowiednich ustaw będących w gestii MEN. Podjęcie tego typu
działań będzie niezbędne do efektywnego wprowadzenia reformy o szkolnictwie
wyższym.
Według nas Strategia szkolnictwa wyższego w Polsce 2020 pomimo kompleksowo
przedstawionego zakresu działań oraz założeń wymaga dopracowania oraz
wyjaśnienia niektórych kwestii na poziomie bardziej szczegółowym, choć równie
istotnym co do funkcjonowania systemu szkolnictwa wyższego w naszym kraju.
W
trosce
o
prawa,
możliwości
i
przyszłość
grupy
społecznej
najżywiej
zainteresowanej reformą, jaką są studenci, Niezależne Zrzeszenie Studentów
pragnie kontynuować współpracę na dalszych etapach kształtowania się reformy
w duchu partnerstwa i konstruktywnej współpracy.
4. Mamy prośbę o dokonanie ogólnej oceny naszej Strategii (w skali od 1 –
ocena najgorsza do 5 – ocena najlepsza)
1
2
3
Ocena ogólna Strategii (w skali od 1 do 5):
4
X
Ernst & Young Business Advisory, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 2010
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Człowiek - najlepsza inwestycja”
5