Program profilaktyki i promocji zdrowia

Załącznik nr 3
Program profilaktyki i promocji
zdrowia
SPIS TREŚCI
Etap I Określenie celu....................................................................................................................2
Etap II Szczegółowa charakterystyka grupy docelowej.............................................................6
2.1. Określnie grup docelowych oraz ich charakterystyka i potrzeby 6
2.2. Kanały komunikacji właściwe grupie docelowej
2.3. Dostępność grupy docelowej
10
11
ETAP III Zdefiniowanie interesariuszy i podejmowanych wobec nich działań.....................13
3.1. Zdefiniowanie interesariuszy projektu
13
3.2. Rada ds. Zdrowia 19
Etap IV Opis działań przewidzianych do realizacji w programie...........................................20
4.1. Programy profilaktyczne
20
4.2. Programy promocji zdrowia 27
2
ETAP I OKREŚLENIE CELU
Celem nadrzędnym projektu, korespondującym z celem Programu PL13 Ograniczanie społecznych
nierówności w zdrowiu, jest poprawa zdrowia publicznego i ograniczenie społecznych nierówności w
zdrowiu na obszarze powiatu świdwińskiego. Celem głównym projektu jest zmniejszanie zachorowalności
na choroby związane ze stylem życia na obszarze powiatu świdwińskiego. Identyfikacja potrzeb wskazała,
że w sposób szczególny w budowaniu kompleksowych programów profilaktycznych na obszarze
funkcjonalnym projektu, należy uwzględnić działania zmierzające do zmniejszenia zachorowalności na
choroby układu trawiennego, w tym przewlekłe choroby wątroby. Do celów szczegółowych projektu
zaliczono:
1.
Wdrożenie programu promocji zdrowia skutkującego zmniejszeniem zachorowalności na choroby
układu trawiennego, w tym przewlekłe choroby wątroby poprzez:
2.

promocję zdrowych i zmiany dotychczasowych nawyków żywieniowych;

promocję aktywności fizycznej;

podnoszenie świadomości w zakresie znaczenia badań profilaktycznych.
Wdrożenie programu profilaktyki chorób układu trawiennego, w tym przewlekłych chorób wątroby.
Wymierne efekty projektu przedstawiono w Tabeli 1. Przyjęto piramidalną strukturę interwencji,
w której największa część populacji zostanie objęta działaniami promującymi zdrowie. Ocena się, że
komunikaty promocyjne, dzięki szerokim kanałom komunikacji pozwolą na dotarcie do ogółu
społeczności lokalnej, jednakże aktywne uczestnictwo w działaniach dotyczyć będzie około 20%
populacji powiatu (uczestnictwo w programach promocji zdrowia). Bezpośrednimi działaniami
profilaktycznymi, z co najmniej jedną interakcją medyczną zostanie objętych około 12% populacji
powiatu. Zakładane cele ujęte we wskaźnikach będą sukcesywnie realizowane głównie w 2015 r. i
częściowo w 2016 r., przy systematycznym monitoringu realizacji projektu i ocenie prawdopodobieństwa
osiągniecia zakładanych wartości docelowych. Projekt wygeneruje następujące efekty mnożnikowe:

z badania ankietowego (wywiad medyczny) zostanie sporządzony Raport epidemiologiczny
populacji powiatu świdwińskiego w zakresie chorób układu trawiennego oraz schorzeń
skojarzonych i stylu życia; raport ten będzie między innymi przesłany do wojewódzkiej i
powiatowej stacji epidemiologiczno-sanitarnej, ZOW NFZ oraz regionalnym uczelniom wyższym
m.in. w celu poprawy planowania działań sanitarnych i zdrowotnych, czy lepszego zarządzania
kontraktami w publicznym systemie zdrowia oraz w celach naukowych;

zaplanowane szkolenia lekarzy POZ i innego personelu medycznego w zakresie ChUT, będą
kanałem transferu wiedzy specjalistycznej, wiedza ta zostanie wykorzystana w działalności
3
operacyjnej przychodni POZ, w tym w zakresie prowadzenia programów profilaktycznych w
publicznym systemie zdrowia;

zaplanowane warsztaty dla pracowników przedszkoli oraz placówek edukacyjnych w zakresie
zasad zdrowego żywienia dzieci oraz higienizacji będą kanałem transferu wiedzy i kompetencji
skierowanym do przedstawicieli kadry pedagogicznej, która nabyte umiejętności będzie w
praktyce wykorzystywać w pracy z młodzieżą i rodzicami oraz prawnymi opiekunami;

wiedza zgromadzona w projekcie pozwoli na planowanie celowanych akcji informacyjnych i
programów profilaktycznych w kolejnych latach, bez kierowania zasobów, w tym finansowych, w
obszary interwencji nie korespondujące z potrzebami populacji powiatu;

strona www projektu zostanie utrzymana po jego realizacji i zostanie przekształcona w
powiatowy portal zdrowia informujący o aktualnych programach profilaktycznych, placówkach
medycznych, zagrożeniach epidemiologicznych, etc.
4
Tabela 1 Skwantyfikowane cele projektu
Sposób weryfikacji
Wartość
bazowa
Wartość
docelowa
Raport końcowy z realizacji projektu
zaakceptowany przez Operatora Programu.
0
1
Sposób weryfikacji
Wartość
bazowa
Wartość
docelowa
Liczba osób uczestniczących w
programach promocji zdrowia, łącznie
z uczestnikami akcji promujących
zdrowie.
Dokumentacja fotograficzna, liczba
rozdanych materiałów informacyjnopromocyjnych, rachunki i FV i inna
dokumentacja finansowa
0
10 000
Liczba osób uczestniczących w
programach
profilaktyki
chorób,
łącznie
z
osobami
poddanymi
badaniom
Statystyka medyczna/ karty pacjentów
0
5 800
Cel projektu
Wskaźniki
Zapobieganie lub zmniejszanie
zachorowalności
na
choroby
związane ze stylem życia
Wdrożony
wśród społeczności
lokalnych kompleksowy program
promocji zdrowia oraz profilaktyki
zdrowotnej.
Rezultat projektu
Wskaźniki
Programy promocji zdrowia wśród
społeczności lokalnych
Programy profilaktyki chorób
wśród społeczności lokalnych
Źródło: Opracowanie własne.
Tabela 2 Skwantyfikowane wyniki projektu
W ramach rezultatu 1
Wynik projektu
Wskaźniki
Akcje promocji zdrowia (punkty
medyczne) w zakresie chorób
układu trawiennego i zdrowego
stylu życia
Liczba osób objętych promocją
zdrowia w zakresie chorób
układu trawiennego i zdrowego
stylu życia
Dokumentacja fotograficzna, liczba
rozdanych materiałów informacyjnopromocyjnych, rachunki i FV i inna
dokumentacja finansowa
0
3 500
Warsztaty dla uczniów
placówkach edukacyjnych
Liczba
warsztatów
zorganizowanych
w ramach
kampanii „Czyste ręce zdrowe
zęby”
Listy obecności, rachunki i FV i inna
dokumentacja finansowa
0
27
w
Sposób weryfikacji
Wartość bazowa
Wartość docelowa
W ramach rezultatu 2
Wynik projektu
Wskaźniki
Sposób weryfikacji
Wartość bazowa
Wartość docelowa
5
Badania profilaktyczne
Liczba osób objętych badaniami
profilaktycznymi
Karty pacjenta
0
5 300
Szczepienia przeciwko żółtaczce
Liczba
osób
szczepieniami
Karty pacjenta
0
500
objętych
Źródło: Opracowanie własne.
6
ETAP II SZCZEGÓŁOWA CHARAKTERYSTYKA GRUPY DOCELOWEJ
2.1. OKREŚLNIE GRUP DOCELOWYCH ORAZ ICH CHARAKTERYSTYKA I POTRZEBY
Określono następujące grupy docelowe:
1.
Problem zdrowotny nr 1: wysoka epidemiologia chorób układu trawiennego – zaburzenia procesu
wchłaniania i alergii; choroby jamy ustnej;
Kryterium
Tabela 3 Opis grupy docelowej 1 – cechy charakterystyczne
Opis wpływu i znaczenia
Wiek 0-18 lat, uzasadnienie:
 alergie pokarmowe ujawniają się w wieku dziecięcym
młodzieńczym – najczęściej w populacjach 0-10 lat;
Wiek (lata)
i
 zaburzenia procesu wchłaniania ujawniają się w populacji w wieku
0-6 lat;
 choroby jamy ustnej – dzieci i młodzież w wieku szkolnym – w tym
wieku kształtuje się rozwój uzębienia, również w tym okresie życia
kształtują się nawyki zdrowotne w zakresie higieny jamy ustnej,
Płeć
Nie jest to czynnik różnicujący.
Wykształcenia
Wykształcenie odnosi się do sytuacji rodziców, bowiem determinuje
status społeczny i ekonomiczny rodziny i bezpośrednio wpływa na
sytuację zdrowotną dzieci i młodzież. Osoby cechujące się brakiem
wykształcenia lub wykształceniem podstawowym lub zawodowym są
bardziej zagrożone zjawiskiem pauperyzacji.
 niski status społeczny i ekonomiczny – ze względu na brak środków
Status społeczny i materialny
finansowych osoby dotknięte pauperyzację nie korzystają z
prywatnych gabinetów lekarskich;
 bezrobocie i wykluczenie społeczne – osoby bezrobotne nie
podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu zatrudnienia.
obszary wiejskie – ze względu na:
Miejsce zamieszkania
 większą liczbę urodzeń na obszarach wiejskich oraz większy udział
osób w wieku 0-18 mieszkających na obszarach wiejskich w ogóle
populacji w tym wieku;
 mniejszy dostęp do opieki zdrowotnej; co do zasady niższy status
społeczny i materialny oraz niższą świadomość zdrowotną.
Styl życia
Główne czynniki ryzyka cechujące grupę docelową, a związane ze
stylem życia to:
 złe nawyki żywieniowe, w szczególności duże spożycie słodyczy;
 palnie tytoniu.
Ekspozycja na czynniki zewnętrzne
Większe ryzyko wystąpienia schorzeń dotyczy osób narażonych na
spożycie zanieczyszczonej chemicznie i/lub biologicznie wody pitnej.
7
W przypadku alergii pokarmowych i zaburzeń wchłaniania, obciążenie
genetyczne podnosi ryzyko zachorowania od 60% do 80%.
Obciążenie genetyczne
Źródło: Opracowanie własne.
Wskazane w powyższej tabeli cechy charakterystyczne grupy docelowej będą stanowić kryteria
selekcji w badaniach profilaktycznych. Docelowe kryteria selekcji zostaną wskazane w ankiecie, która
będzie stanowiła swoisty wywiad medyczny i zostanie opracowana w pierwszym etapie projektu. Z
medycznego punktu widzenia, w pierwszej kolejności do badań profilaktycznych zostaną skierowane
dzieci i młodzież, które spełniają łącznie największą liczbę przesłanek kwalifikacyjnych. Szczegółowa
hierarchizacja kryteriów selekcji zostanie opracowana w procesie sporządzania wywiadu medycznego, w
oparciu o założenia projektu i wiedzę medyczną. Przyjęty system selekcji pozwoli objąć profilaktyką
relatywnie dużą część społeczności lokalnej, przy jednoczesnym skierowaniu działań do osób o
najwyższych potrzebach zdrowotnych.
2.
Problem zdrowotny nr 2: wysoka epidemiologia w zakresie chorób narządów trawiennych i jelita
grubego:
Kryterium
Tabela 4 Opis grupy docelowej 2 – cechy charakterystyczne
Opis wpływu i znaczenia
Wiek (lata)
Płeć
Wykształcenia
Grupa ryzyka 18-70 lat. Skokowy wzrost zachorowalności na choroby
układu trawienia dotyczy populacji 50-65 lat. Zachorowalność osób
pomiędzy 40. a 49. r.ż. dotyczy głównie przypadków obciążenia
genetycznego. W populacji przed 40. r.ż. występują schorzenia związane
z chorobą wrzodową żołądka lub wynikające z zaniedbań zdrowotnych
na etapie młodzieńczym.
Mężczyźni – literatura fachowa wskazuje, że w populacji mężczyzn
występuje 65% przypadków zgonów ogółem; natomiast statystycznie na
obszarze powiatu świdwińskiego jest to 59% przypadków.
Kobiety – literatura fachowa wskazuje, że w populacji kobiet występuje
35% przypadków zgonów ogółem; statystycznie na obszarze powiatu
świdwińskiego jest to 41% przypadków.
Brak wykształcenia, wykształcenie podstawowe, zawodowe – poziom
wykształcenia wpływa zarówno na status społeczny i materialny, jak
również na poziom świadomości zdrowotnej.
 niski status społeczny i ekonomiczny – ze względu na brak środków
Status społeczny i materialny
finansowych osoby dotknięte pauperyzacją nie korzystają z badań
profilaktycznych;
 bezrobocie i wykluczenie społeczne - osoby nie podlegają
ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu zatrudnienia.
 głównie obszary wiejskie – ze względu na mniejszy dostęp do opieki
Miejsce zamieszkania
zdrowotnej; co do zasady niższy status społeczny i materialny oraz
niższą świadomość zdrowotną.
8
Styl życia
Główne czynniki ryzyka cechujące grupę docelową, a związane ze
stylem życia to:
 niewłaściwa dieta i otyłość;
 nadużywanie alkoholu.
Ekspozycja na czynniki zewnętrzne
Większe ryzyko wystąpienia schorzeń dotyczy osób narażonych na
spożycie zanieczyszczonej chemicznie i/lub biologicznie wody pitnej.
Źródło: Opracowanie własne.
Wskazane w powyższej tabeli cechy charakterystyczne grupy docelowej, podobnie jak w przypadku
grupy docelowej 1., będą stanowić kryteria selekcji w badaniach profilaktycznych. Szczegółowe kryteria
selekcji zostaną wskazane w ankiecie, która będzie stanowiła swoisty wywiad medyczny i zostanie
opracowana w pierwszym etapie projektu. Również w tym przypadku szczegółowa hierarchizacja
kryteriów selekcji zostanie opracowana w procesie sporządzania wywiadu medycznego, w oparciu o
założenia projektu i wiedzę medyczną. Następnie w dalszej kolejności na badania będą zapraszane to
osoby, u których na podstawie wywiadu medycznego, stwierdzi się mniejsze, ale możliwe
prawdopodobieństwo wystąpienia w/w schorzeń. Przyjęty system selekcji pozwoli objąć profilaktyką
relatywnie dużą część społeczności lokalnej, przy jednoczesnym skierowaniu działań do osób o
najwyższych potrzebach zdrowotnych.
W przypadku obu grup docelowych najważniejszym pozamedycznym kryterium selekcji grupy
docelowej będzie czynnik ubóstwa. Zagrożenie ubóstwem inkorporuje ograniczenie dostępu do różnego
rodzaju usług, w tym także świadczeń zdrowotnych 1. Za zagrożone ubóstwem uważa się, zgodnie z
definicją przyjętą przez kraje UE, osoby żyjące w gospodarstwach domowych, których dochód do
dyspozycji jest niższy od granicy ubóstwa ustalonej na poziomie 60% mediany dochodu w danym kraju.
Dane Eurostatu pokazują, że w 2010 r. w 18 krajach UE zagrożenie ubóstwem było mniej powszechne niż
w Polsce a w 8 krajach było większe 2. W większości krajów, w tym w Polsce bardziej zagrożone
ubóstwem są dzieci i młodzież poniżej 16 lat 3. Dane statystyczne odnoszące się do powiatu
świdwińskiego wskazują, że liczba osób korzystająca z pomocy społecznej utrzymuje się na bardzo
wysokim poziomie, a ich odsetek w populacji wynosi ponad 26%.
Odsetek gospodarstw domowych, które zrezygnowały z powodów finansowych z korzystania z
wybranych świadczeń zdrowotnych, mimo, że ich potrzebowały wyniósł w województwie
zachodniopomorskim4:

z wizyty u lekarza – 12,1%;
1
Społeczne nierówności w zdrowiu w Polsce, Europejskie Biuro Światowej Organizacji Zdrowia; Warszawa 2012.
B. Wojtyniak, P. Goryński, B. Moskalewicz, Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania, Narodowy
Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, Warszaw 2012.
3
Tamże.
4
J. Czapiński, T. Panek, Warunki życia gospodarstw domowych. Opieka zdrowotna. Diagnoza Społeczna 2013
Warunki i Jakość Życia Polaków – Raport, Contemporary Economics, 7, s.113.
2
9

z zakupu leków – 14,5%;

z leczenia zębów 21,4%.
Z powyższych świadczeń rezygnują przede wszystkim rodziny niepełne lub rodziny z trójką i
więcej dzieci oraz gospodarstwa nierodzinne jednoosobowe; emeryci i renciści, osoby z obszarów
wiejskich i miast do 20 tys. Największy odsetek rezygnujących to osoby należące do gospodarstw,
których dochód ekwiwalentny znajdował się w dolnym kwartylu.
Doświadczenie Wnioskodawcy wskazuje, że kluczową barierą w udziale w programach
profilaktycznych i promocji zdrowia jest odległość miejsc prowadzenia głównych działań. Dużo większą
skutecznością odznaczają się działania medyczne realizowane bliżej ostatecznego odbiorcy (np.
mammobusy, czy mobilne laboratoria).
Potrzeby grup docelowych wynikają z kondycji systemu ochrony zdrowia i popytu na usługi
medyczne, w tym przede wszystkim na konsultacje specjalistyczne i badania okresowe. Popyt ten
znacznie przewyższa podaż wynikającą z wysokości kontraktów z NFZ. Fakt ten potwierdza analiza
dostępności specjalistycznej opieki medycznej przeprowadzona w modelu oceny potrzeb, a przede
wszystkim deficyt lekarzy gastrologów i gastroenterologów. Tym samym, w kontekście dokonanych
analiz, główną potrzebą grupy docelowej jest dywersyfikacja kanałów uzyskiwania bezpłatnych
świadczeń specjalistycznej opieki medycznej. Projekt pozwoli zaspokoić część profilaktycznodiagnostyczną wspomnianych świadczeń. Poniżej przedstawiono potrzeby szczegółowe:
1.
Potrzeby w zdrowiu

identyfikacja populacji szczególnie wykluczonej w zdrowiu ze względu na występowanie
jawnych lub ukrytych problemów zdrowotnych;

objęcie profilaktyką ChUT dzieci i młodzież, przede wszystkim o szczególnych potrzebach
zdrowotnych i zagrożonych wykluczeniem w zdrowiu ze względu na status ekonomiczny;

przeprowadzenie podstawowych badań diagnostycznych, a w uzasadnionych przypadkach także
badań pogłębionych;

przeprowadzenie działań profilaktycznych (szczepienia i lakowanie zębów);

przekazanie wiedzy o stanie zdrowia osób poddanych badaniom i przekazanie do publicznego
systemu zdrowia;
2.

zapewnienie natychmiastowej konsultacji lekarza specjalisty;

ograniczenie intensyfikacji zjawiska nadwagi i otyłości oraz chorób metabolicznych.
Potrzeby poznawcze i psychologiczne:

podniesienie świadomości w zakresie ryzyka ChUT;

podniesienie świadomości w zakresie zdrowego stylu życia, w tym przede wszystkim odżywiania
jako prewencji ChUT;
10

potrzeba wymiany doświadczeń w populacji w zakresie ChUT oraz zdrowego stylu życia.
2.2. KANAŁY KOMUNIKACJI WŁAŚCIWE GRUPIE DOCELOWEJ
Kanały komunikacji będą zróżnicowane w odniesieniu do wieku, miejsca zamieszkania oraz statusu
społecznego. Zakres informacji zawartych w komunikatach musi uwzględniać zdolności percepcyjne
przedstawicieli grup docelowych, w tym zdolności poznawcze wynikające z wykształcenia formalnego.
Kanały komunikacji służyć będą nie tylko w kontaktach z bezpośrednią grupą docelową (uczestnicy
programu profilaktycznego), ale także jako kanały dostępu do ogółu populacji.
Zaplanowano następujące kanały komunikacji:
1.
Kanały komunikacji werbalnej – metody interaktywne:

eventy – zaplanowano udział gościnny w wydarzeniach kulturalnych i sportowych innych
organizatorów; ten kanał komunikacji pozwoli dotrzeć do wszystkich grup docelowych
niezależnie od wieku oraz miejsca zamieszkania; w szczególności będzie to narzędzie
wartościowe w kontekście obszarów wiejskich i osób powyżej 50. roku życia, rzadziej
korzystających, bądź w ogóle nie korzystających z nowych, cyfrowych form przekazu;

kampania informacyjno-edukacyjna w placówkach edukacyjnych -

warsztaty i szkolenia – ten kanał komunikacji pozwoli dotrzeć w szczególności do osób młodych
(osoby uczące się w placówkach edukacyjnych), ale także do wychowawców i lekarzy, czyli
przyszłych edukatorów;

udzielanie bezpośrednich informacji o prowadzonym projekcie, w tym możliwości skorzystania z
badań profilaktycznych, w ramach realizowanych działań operacyjnych instytucji publicznych,
działających na terenie powiatu świdwińskiego (Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie; miejskie
i gminne ośrodki pomocy społecznej oraz Powiatowy Urząd Pracy), ten kanał komunikacji
pozwoli dotrzeć do osób zagrożonych wykluczeniem zdrowotnym ze względu na status
ekonomiczny.
2.
Kanały komunikacji niewerbalnej – metody instrumentalne:

billboardy, akcje plakatowe i ulotkowe w urzędach i instytucjach publicznych, miejscach
zwyczajowo przyjętych, przedsiębiorstwach, lokalach usługowych oraz innych miejscach
skupiających duże grupy potencjalnych odbiorców – ten kanał komunikacji również pozwoli
dotrzeć do wszystkich grup docelowych niezależnie od wieku oraz miejsca zamieszkania
i podobnie jak w przypadku pkt. 1, będzie szczególnie użyteczny w kontekście obszarów
wiejskich i osób powyżej 50. roku życia.

lokalne media drukowane i elektroniczne:
11
o
spoty w lokalnej telewizji – ten kanał komunikacji pozwoli dotrzeć przede wszystkim do
osób w wieku 35+ zarówno z obszarów miejskich, jak i wiejskich, zainteresowanie
programami lokalnej telewizji w populacji osób młodych jest ograniczone;
o
lokalna prasa – ocenia się, że ten kanał komunikacji będzie skuteczny w odniesieniu do
populacji osób powyżej 30. roku życia, zainteresowanie artykułami lokalnej prasy w
populacji osób młodych jest ograniczone;

Internet – wykorzystanie stron internetowych projektu (strona www powiatu, strona www gmin
należących do powiatu, strona www placówek edukacyjnych, i innych instytucji publicznych,
etc.) oraz serwisów społecznościowych (zarówno ogólnodostępnych, jak i lokalnych).
2.3. DOSTĘPNOŚĆ GRUPY DOCELOWEJ
Liczebność grupy docelowej w kontekście obszaru realizacji projektu przedstawia się następująco 5:
1.
Grupa docelowa 1:

2.
osoby w wieku 0-18 lat – populacja w tej grupie wiekowej liczy 9 000 kobiet, w tym:
o
obszary miejskie – 3 400,
o
obszary wiejskie – 5 600,
Grupa docelowa 2

osoby w wieku 18-70 lat populacja w tej grupie wiekowej liczy 34 200:
o
o
16 800 kobiet, w tym:

obszary miejskie – 8 800;

obszary wiejskie – 8 000;
17 400 mężczyzn w tym:

obszary miejskie – 8 400;

obszary wiejskie – 9 000;
Terytorialne rozproszenie w kontekście czynników ryzyka związanych z miejscem zamieszkania
(obszary wiejskie) przeanalizowano powyżej. Natomiast terytorialne rozproszenie populacji w kontekście
realizacji działań projektowych, głównie badań przesiewowych przeanalizowano pod kątem planowania
kosztów dojazdu do pacjentów lub dowozu pacjentów na miejsce prowadzenia badań. Odległość
ważniejszych miejscowości poszczególnych gmin powiatu do Świdwina, czy Połczyna znajduje się w
przedziale 20-25 km. Ograniczona dostępność terytorialna w kontekście części badań przesiewowych
zostanie zniwelowana poprzez zaplanowane w projekcie kategorie wydatków związane z konsultacjami
medycznymi dla rodzin z obszarów wiejskich o niskim statusie materialnym w sołectwach z terenu
powiatu.
5
Wartości liczbowe zaokrąglono do 100.
12
ETAP
III
ZDEFINIOWANIE
INTERESARIUSZY
I
PODEJMOWANYCH
WOBEC NICH DZIAŁAŃ
3.1. ZDEFINIOWANIE INTERESARIUSZY PROJEKTU
1. Bezpośrednie otoczenie projektu:

przedstawiciele samorządu Powiatu Świdwińskiego oraz pracownicy Starostwa Powiatowego w
Świdwinie, jak również jednostki organizacyjne samorządu powiatowego (np. placówki
edukacyjne) – z zakresie poprawy jakości świadczenia usług publicznych i udziału pracowników
Starostwa w wysokospecjalistycznym i kompleksowym projekcie wzbogacającym potencjał
Wnioskodawcy;

przedstawiciele świadczeniodawców działających na terenie powiatu świdwińskiego:
o
w zakresie dywersyfikacji źródeł finansowania świadczeń zdrowotnych, w tym przede
wszystkim programów profilaktycznych i programów promocji zdrowia;
o
w zakresie jakości i warunków świadczenia usług ochrony zdrowia oraz udziału w
wysokospecjalistycznym i kompleksowym projekcie wzbogacającym potencjał jednostek;

przedstawiciele samorządów gminnych (gminy miejskie: Świdwin; gminy miejsko-wiejskie:
Połczyn-Zdrój; gminy wiejskie: Brzeżno, Rąbino, Sławoborze, Świdwin), jak również jednostki
organizacyjne samorządów gminnych (np. placówki edukacyjne);

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Świdwinie – w zakresie zwiększenia
efektywności
niekorzystnym
realizacji
celu instytucjonalnego,
wpływem
szkodliwości
i
tj. ochrony zdrowia
uciążliwości
ludzkiego przed
środowiskowych,
zapobiegania
powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych; jak również w zakresie
horyzontalnego wsparcia efektów prowadzonych programów zdrowotnych w obszarze żywienia i
stylu życia;

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Świdwinie oraz Miejskie i Gminne Ośrodki Pomocy
Społecznej – w zakresie wsparcia rodzin ze szczególnymi potrzebami zdrowotnymi oraz
prewencji zachowań patologicznych poprzez edukację zdrowotną;

organizacje pozarządowe, w tym głównie zaangażowane w działalność prozdrowotną, sportową i
promujące aktywny styl życia.
2. Dalsze otoczenie projektu

Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie:
13
o
w zakresie udostępnienia informacji epidemiologicznych dotyczących chorób układu
trawiennego, w postaci Raportu epidemiologicznego populacji powiatu świdwińskiego w
zakresie chorób układu trawiennego, schorzeń skojarzonych oraz stylu życia.

Zachodniopomorski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia i Ministerstwo
Zdrowia
o
w zakresie podniesienia poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego oraz dywersyfikacji
źródeł finansowania programów profilaktycznych;
o
w zakresie racjonalizacji kontraktów profilaktyki zdrowotnej;
o
w zakresie udostępnienia informacji epidemiologicznych dotyczących chorób układu
trawiennego, w postaci Raportu epidemiologicznego populacji powiatu świdwińskiego w
zakresie chorób układu trawiennego, schorzeń skojarzonych oraz stylu życia.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych
o
w zakresie kosztów związanych z finansowaniem zwolnień chorobowych oraz rent
wypłacanych na rzecz osób przewlekle chorych.
14
Tabela 5 Interesariusze projektu – rola w projekcie i kanały komunikacji
Interesariusze projektu
Rola w wybranym obszarze problemowym
Kanały komunikacji oraz zakres wymienianych
będącym
informacji i sposób prowadzenia współpracy –
przedmiotem
programu
promocji
zdrowia i/lub profilaktyki chorób
odpowiedzialność Zespołu projektowego
1. Komunikacja i zakres informacji:
 bezpośrednia – cykliczne (co miesiąc) spotkania z
Przedstawiciele samorządu Powiatu Świdwińskiego
oraz
pracownicy
Starostwa
Powiatowego
w
Świdwinie, jak również jednostki organizacyjne
decydentami;
 złożenie wniosku o dofinansowanie;
 konsultacje telefoniczne ad hoc – konsultacje
 zarządzanie projektem;
bieżących
samorządu powiatowego (np. placówki edukacyjne)
działań
projektowych
i
działań
operacyjnych.
1. Komunikacja i zakres informacji:
 pośrednia – lokalne media, strona www;
 udział w warsztatach rozwijających kompetencje
Przedstawiciele świadczeniodawców działających
na terenie powiatu świdwińskiego
w zakresie profilaktyki ChUT;
docelowych
na
–
wydarzeniach
 udział w procesie kwalifikacji przedstawicieli
grup
 bezpośrednia
przesiewowe
badania
diagnostyczne;
zaproszenie
do
udziału
w
promocyjno-informacyjnych;
zaproszenie
do
warsztatowych,
udziału
udział
w
w
spotkaniach
realizacji
działań
profilaktycznych.
2. Sposób
prowadzenia
współpracy
–
informowanie, konsultowanie, zlecanie zadań.
Przedstawiciele
samorządów
gminnych,
jak  wsparcie selekcji osób z rodzin szczególnie
również jednostki organizacyjne samorządów
zagrożonych
wykluczeniem
gminnych (np. placówki edukacyjne)
względu na sytuację materialną, pochodzenie i
zagrożenie patologią;
zdrowotnym,
ze
1. Komunikacja i zakres informacji:
 pośrednia – lokalne media, strona www;
 bezpośrednia
–
zaproszenie
do
udziału
w
15
 umożliwienie dotarcia do placówek edukacyjnych
prowadzonych przez samorząd gminny
wydarzeniach promocyjno-informacyjnych;
2. Sposób
prowadzenia
współpracy
–
informowanie, konsultowanie.
1. Komunikacja i zakres informacji:
 pośrednia – lokalne media, strona www;
 opiniowanie treści działań w zakresie programu
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w
Świdwinie
 bezpośrednia
–
cyklicznych
promocji zdrowia;
zaproszenie
 transfer informacji o projekcie, w tym za
zaproszenie
spotkaniach
do
udziału
promocyjno-informacyjnych;
pośrednictwem strony internetowej oraz w trakcie
do
udziału
w
projektowych;
w
wydarzeniach
zaproszenie
do
udziału w programie promocji zdrowia;
działalności operacyjnej;
2. Sposób prowadzenia współpracy – informowanie
i ewentualne zasięganie opinii, czy wykorzystanie
wiedzy eksperckiej.
Powiatowe
Centrum
Pomocy
Rodzinie
w
Świdwinie oraz miejskie i gminne ośrodki pomocy
społecznej, Powiatowy Urząd Pracy
 opiniowanie treści działań w zakresie programu
promocji zdrowia;
 wskazanie
rodzin
wykluczeniem
1. Komunikacja i zakres informacji:
 pośrednia – prasa lokalna, strona www;
szczególnie
zagrożonych
 bezpośrednia
–
zaproszenie
zdrowotnym, ze względu na
cyklicznych
sytuację materialną, pochodzenie i zagrożenie
zaproszenie
patologią;
promocyjno-informacyjnych;
 w populacji powiatu osoby bezrobotne stanowią
do
spotkaniach
do
udziału
udziału
w
projektowych;
w
wydarzeniach
zaproszenie
do
udziału w programie promocji zdrowia; zlecenie
ponad 26% ogółu ludności aktywnej zawodowo a
selekcji
rodzin
szczególnie
wskaźnik ubóstwa wynosi ponad 19% - oznacza
wykluczeniem zdrowotnym;
zagrożonych
to, że PUP, PCPR, MOPS i GOPS odwiedza,
2. Sposób prowadzenia współpracy – informowanie
znaczna część osób potencjalnie zaliczanych do
i
zasięganie
opinii,
wykorzystanie
wiedzy
grupy docelowej – tym samym instytucje te
16
zostaną bardzo mocno zaangażowane w kampanię
informacyjno-promocyjną;
eksperckiej.
1. Komunikacja i zakres informacji:
 pośrednia – prasa lokalna, strona www;
 realizacja części programu edukacji zdrowotnej
Organizacje pozarządowe
 bezpośrednia
poprzez udział w konkursie dla organizacji
cyklicznych
pozarządowych
zaproszenie
na
opracowanie
kampanii
zaproszenie
do
spotkaniach
do
udziału
promocyjno-informacyjnych;
zdrowego stylu życia i jej realizację;
udziału
w
projektowych;
w
wydarzeniach
zaproszenie
do
udziału w programie promocji zdrowia;
 udział w organizacji wydarzeń promujących
zdrowy tryb życia i aktywność fizyczną;
–
2. Sposób prowadzenia współpracy – informowanie
i
zasięganie
opinii,
wykorzystanie
wiedzy
eksperckiej, zlecanie zadań w trybie ustawy o
organizacjach pożytku publicznego.
1. Komunikacja i zakres informacji:
 pośrednia – prasa lokalna, strona www;
 bezpośrednia
Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w
Szczecinie
-
–
wydarzeniach
zaproszenie
do
udziału
w
promocyjno-informacyjnych;
zaproszenie do udziału w programie promocji
zdrowia;
2. Sposób prowadzenia współpracy – informowanie
i wykorzystanie wiedzy eksperckiej.
Zachodniopomorski
Oddział
Narodowego Funduszu Zdrowia i Ministerstwo
Zdrowia
1. Komunikacja i zakres informacji:
Wojewódzki
-
 pośrednia – prasa regionalna, strona www;
 bezpośrednia
–
zaproszenie
do
udziału
w
17
wydarzeniach promocyjno-informacyjnych;
2. Sposób
prowadzenia
współpracy
–
informowanie.
1. Komunikacja i zakres informacji:
Zakład Ubezpieczeń Społecznych
-
 pośrednia – prasa regionalna, strona www;
2. Sposób
prowadzenia
współpracy
–
informowanie.
Źródło: Opracowanie własne.
18
3.2. RADA DS. ZDROWIA
W ramach projektu nie zdecydowano o powołaniu rady ds. zdrowia. Jednakże Samorząd Powiatu
uwzględnia współpracę z różnymi interesariuszami przy realizacji programu. Tabela 5 przedstawia
zarówno katalog interesariuszy projektu, jak i ich rolę oraz sposoby komunikacji i prowadzenia
współpracy.
1.
Przywództwo i współpraca
Przyjęte rozwiązanie zakłada stworzenie niewielkiej grupy podejmującej decyzje i liczniejszej grupy w
celu zapewniania szerokiego uczestnictwa w projekcie. Główne kompetencje strategiczne i decyzyjne
spoczywają na przedstawicielach Wnioskodawcy działających jako Zarząd Powiatu Świdwińskiego.
Natomiast kompetencje operacyjne, tj. bieżące zarządzanie projektem zostanie powierzone Zespołowi
projektowemu. Powiązania między osobami zarządzającymi projektem są transparentne. Projekt będzie
zarządzany zgodnie z metodyką zarządzania cyklem projektu – PCM. Zarządzanie projektem będzie miało
charakter hierarchiczny. Ustalono dwa szczeble raportowania. Wykonawcy działań merytorycznych będą
raportować Kierownikowi zespołu projektowego. Natomiast Kierownik zespołu projektowego będzie
raportował do Zarządu Powiatu Świdwińskiego. Szeroka partycypacja innych interesariuszy w projekcie,
uwzględniająca współpracę, opiniowanie i konsultacje, prowadzona będzie poprzez kanały komunikacji
pośredniej (media lokalne, strona www projektu) oraz bezpośrednie, w tym konferencje projektowe
(wszyscy interesariusze), warsztaty i szkolenia (np. z lekarzami POZ), spotkania konsultacyjne (z PCPR i
PPIS). W strukturze projektu definiowanej szeroko, uwzględniono kontraktujących usługi i
świadczeniodawców. Ponadto w ramach projektu planowane jest przeszkolenie lekarzy POZ celem
podniesienia kompetencji w zakresie profilaktyki ChUT.
Program w pełni wykorzystuje możliwości istniejące na poziomie władz powiatowych. W ramach
programu zakłada się współpracę Zespołu projektowego z Powiatowym Urzędem Pracy, Powiatowym
Centrum Pomocy Rodzinie, Miejskimi i Gminnymi Ośrodkami Pomocy Społecznej, placówkami
edukacyjnymi prowadzonymi przez samorząd gminny oraz samorząd powiatu. W populacji powiatu
osoby bezrobotne stanowią ponad 26% ogółu ludności aktywnej zawodowo a wskaźnik ubóstwa wynosi
ponad 19% - oznacza to, że PUP, PCPR, MOPS i GOPS odwiedza, znaczna część osób potencjalnie
zaliczanych do grupy docelowej – tym samym instytucje te zostaną bardzo mocno zaangażowane w
kampanię informacyjno-promocyjną.
ETAP
IV
OPIS
DZIAŁAŃ
PRZEWIDZIANYCH
DO
REALIZACJI
W
PROGRAMIE
19
4.1. PROGRAMY PROFILAKTYCZNE
Zaplanowano dwa programy profilaktyczne - w zakresie wysokiej epidemiologii chorób układu
trawiennego – zaburzenia procesu wchłaniania i alergii; choroby jamy ustnej (1) oraz w zakresie chorób
narządów trawiennych i jelita grubego (2). Zaplanowano następujące zadania w ramach programu
profilaktycznego:
1.
Badania ankietowe – wywiad medyczny połączony z badaniem nad stylem życia – działanie
obejmuje:

koszt opracowania pytań do ankiety;

koszt powielenia ankiety;

weryfikacja ankiet wypełnionych przez pacjentów;

opracowanie Raportu epidemiologicznego populacji powiatu świdwińskiego w zakresie chorób
układu trawiennego, schorzeń skojarzonych oraz stylu życia i jego wydanie na nośnikach
elektronicznych.
Populacja w grupie docelowej wynosi ~ 43 000. Ocenia się, że na ankietę odpowie około 40%
populacji do której skierowane są badania profilaktyczne, tym samym zaplanowano powielenie
17 000 ankiet. Z badania ankietowego zostanie sporządzony Raport epidemiologiczny populacji
powiatu świdwińskiego w zakresie chorób układu trawiennego, schorzeń skojarzonych oraz stylu
życia. Raport ten będzie między innymi przesłany do wojewódzkiej i powiatowej stacji
epidemiologiczno-sanitarnej, ZOW NFZ oraz regionalnym uczelniom m.in. w celu poprawy
planowania działań sanitarnych i zdrowotnych, czy lepszego zarządzania kontraktami w
publicznym systemie zdrowia oraz w celach naukowych (efekt mnożnikowy).
2.
Badania profilaktyczne w zakresie chorób układu trawiennego – zaburzenia procesu wchłaniania i
alergie – na podstawie badania ankietowego do dalszej diagnostyki zostaną wytypowane osoby
narażone na oddziaływanie czynników ryzyka. W pierwszej kolejności, na badania laboratoryjne,
zaproszone zostaną osoby spełniające łącznie największą liczbę kryteriów selekcji:

w pierwszej kolejności na grupie wyselekcjonowanych pacjentów zostaną przeprowadzone
badania laboratoryjne (morfologia, lipidogram, witamina B12 i kwas foliowy, poziom glukozy,
TSH) oraz test na helicobacter pylorii;

konsultacja internistyczna – w trakcie konsultacji pacjenci otrzymają analizę badań
laboratoryjnych oraz zostaną poddani badanu przedmiotowemu, w dalszej kolejności otrzymają
poradę co do kolejnych kroków diagnostycznych (zarówno przewidziane projektem, jak i w
ramach publicznego systemu zdrowia), zalecenia oraz ewentualnie proponowane kierunki
leczenia;
20

alergie pokarmowe (50 antygenów) – zaplanowano przeprowadzenie testów detekcyjnych alergii
pokarmowych
oraz
konsultacje
alergologiczne
w
ramach,
których
pacjenci
zostaną
poinformowani o możliwości dalszego leczenia w publicznym systemie zdrowia;

konsultacje dietetyka - dla osób z nadwagą i otyłością zaplanowano konsultacje dietetyczne, w
ramach których każda osoba odbędzie cztery spotkania; każdy uczestnik zostanie poddany
badaniom przedmiotowym (BMI, badanie poziomu tkanki tłuszczowej i mięśniowej) oraz
otrzyma własny plan żywieniowy oraz schemat wizyt kontrolnych.
Ankieta
Badania
Test - alergie
laboratoryjne
pokarmowe
Konsultacja
Konsultacja
internistyczna
alergologiczna
Konsultacja
dietetyka
Rysunek 1 Schemat postępowania - badania profilaktyczne w zakresie chorób układu trawiennego –
zaburzenia procesu wchłaniania i alergie
Źródło: Opracowanie własne.
Tabela 6 Planowane badania profilaktyczne w zakresie chorób układu trawiennego – zaburzenia procesu
wchłaniania i alergie
Element postępowania
Opis
Liczba próby
Badania laboratoryjne
Kwalifikacja z ankiety
1 000
21
Konsultacja internistyczna
Kwalifikacja z ankiety lub z badania
laboratoryjnego
800
Test alergie pokarmowe (50 antygenów)
Kwalifikacja z ankiety
200
Konsultacja lekarze alergologa
Kwalifikacja z testu lub ankiety
200
Kwalifikacja z konsultacji internistycznej
lub alergologicznej
400
Konsultacje dietetyka (dla osób z nadwagą i
otyłością) - ustalenie diety- średnio 4
spotkania dla 1 osoby
Źródło: Opracowanie własne.
3.
Badania profilaktyczne w zakresie chorób narządów trawiennych i jelita grubego – na podstawie
badania ankietowego do dalszej diagnostyki zostaną wytypowane osoby narażone na oddziaływanie
czynników ryzyka (zgodnie z wcześniej zaproponowaną logiką). Zaplanowano następujące zadania:

badania w kierunku – choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy:
o
w
pierwszej
kolejności
na
grupie
wyselekcjonowanych
pacjentów
zostaną
przeprowadzone badania laboratoryjne (morfologia, lipidogram, c-peptyd, insulina) oraz
test na helicobacter pylorii,
o
pacjenci o niepokojących wynikach badań laboratoryjnych zostaną skierowani na
konsultację internistyczną,
o
w dalszej kolejności pacjenci skierowani przez lekarza internistę zostaną poddani badaniu
gastroskopem połączonym
z konsultacją lekarską, w ramach,
której zostaną
poinformowani o stanie zdrowia, zaleceniach medycznych oraz możliwości dalszego
leczenia w publicznym systemie zdrowia,
Tabela 7 Planowane badania profilaktyczne w zakresie – choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Element postępowania
Opis
Liczba próby
Badania laboratoryjne + test na helicobacter pylorii
Kwalifikacja z ankiety
500
Konsultacja internistyczna
Kwalifikacja z badania laboratoryjnego
250
Gastroskopia + konsultacja lekarska
Kwalifikacja
internistycznej
150
z
konsultacji
Źródło: Opracowanie własne.
22
Ankieta
Badania
laboratoryjne
Konsultacja
internistyczna
Badanie gastroskopem połączone
z konsultacją lekarską
Rysunek 2 Schemat postępowania – choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Źródło: Opracowanie własne.

badania w kierunku - schorzenia jelita grubego:
o
badania laboratoryjne (morfologia, lipidogram, c-peptyd, insulina) oraz krew utajona,
o
pacjenci o niepokojących wynikach badań laboratoryjnych zostaną skierowanie na
konsultację internistyczną,
o
w dalszej kolejności pacjenci skierowani przez lekarza internistę zostaną poddani badaniu
kolonoskopem wraz z konsultacją lekarską,
o
w uzasadnionych przypadkach zostanie przeprowadzona polipektomia z pobraniem,
usunięciem polipów i badaniem histopatologicznym.
Tabela 8 Planowane badania profilaktyczne w zakresie – schorzenia jelita grubego
Element postępowania
Opis
Liczba próby
Badania laboratoryjne + krew utajona
Kwalifikacja z ankiety
300
Konsultacja internistyczna
Kwalifikacja z badania
laboratoryjnego
150
23
Kolonoskopia + konsultacja lekarska
Polipektomia (z pobraniem, usunięciem polipów i
histopatologią zmiany)
Źródło: Opracowanie własne.
Kwalifikacja z konsultacji
internistycznej
50
Kwalifikacja z kolonoskopii
10
Ankieta
Badania
laboratoryjne
Konsultacja
internistyczna
Badanie kolonoskopem połączone
z konsultacją lekarską
Badanie kolonoskopem połączone
z konsultacją lekarską
Rysunek 3 Schemat postępowania – schorzenia jelita grubego
Źródło: Opracowanie własne.

jama brzuszna – schorzenia trzustki, wątroby i innych narządów jamy brzusznej (np. nowotworów
trzustki, ocena w kierunku stłuszczenia wątroby i obecności innych zmian anatomicznych, kamice
wątroby):
o
w
pierwszej
kolejności
na
grupie
wyselekcjonowanych
pacjentów
zostaną
przeprowadzone badania laboratoryjne (morfologia, lipidogram, c-peptyd, insulina) oraz
próby wątrobowe,
o
pacjenci o niepokojących wynikach badań laboratoryjnych zostaną skierowanie na
konsultację internistyczną, w trakcie której zostaną poinformowanie o stanie zdrowia, a w
uzasadnionych przypadkach zostaną skierowani na dalszą diagnostykę,
24
o
kolejne kroki diagnostyczne będą obejmować:

USG jamy brzusznej wraz konsultacją lekarską po badaniu USG jamy brzusznej,

tomografię komputerową jamy brzusznej wraz konsultacją lekarską po TK jamy
brzusznej,
Tabela 9 Planowane badania profilaktyczne w zakresie – schorzenia trzustki, wątroby i innych narządów
jamy brzusznej
Element postępowania
Opis
Liczba próby
Badania laboratoryjne + próby wątrobowe
Kwalifikacja z ankiety
500
Konsultacja internistyczna
Kwalifikacja z badania
laboratoryjnego
300
USG jamy brzusznej + konsultacja lekarska po badaniu
USG jamy brzusznej
Kwalifikacja z badania
internistycznego
100
tomografia komputerowa jamy brzusznej +
konsultacja lekarska
Kwalifikacja z badania
internistycznego
20
Źródło: Opracowanie własne.
Ankieta
Badania
laboratoryjne
Konsultacja
internistyczna
USG jamy brzusznej + konsultacja lekarska
Tomografia komputerowa jamy
po badaniu USG jamy brzusznej
brzusznej + konsultacja lekarska
Rysunek 4 Planowane badania profilaktyczne w zakresie – schorzenia trzustki, wątroby i innych narządów
jamy brzusznej
Źródło: Opracowanie własne.
25

badania w kierunku występowania pasożytów i lambrii,

profilaktyka żółtaczki:
o
żółtaczka typu A, B i C jako podstawowe badania w kierunku obecności antygenów w
kierunku przebytej żółtaczki wszczepiennej i zakaźnej A, B i C,
o


szczepienia przeciwko żółtaczce typu A, B (3 serie szczepień po 500 osób),
profilaktyka próchnicy i schorzeń jamy ustnej u dzieci, młodzieży i dorosłych:
o
badania stomatologiczne przesiewowe,
o
lakowanie zębów u dzieci,
konsultacje medyczne dla rodzin z obszarów wiejskich o niskim statusie materialnym w
sołectwach.
Osoby, u których w trakcie badań diagnostycznych wykryto zmiany chorobowe, zostaną
skierowane do publicznego systemu zdrowia celem podjęcia leczenia. Ocenia się, że zadanie mogą zostać
podjęte przez placówki medyczne zlokalizowane na terenie powiatu (w tym w ramach wewnętrznych
oddziałów szpitalnych).
Zaplanowane narzędzia zostały dostosowane do specyfiki grup docelowych a ich wybór został
podyktowany zidentyfikowanymi problemami na obszarze funkcjonalnym projektu; doświadczeniem
konsultantów medycznych (lekarze z terenu powiatu) opracowujących katalog badań profilaktycznych.
Działanie te charakteryzują się wysoką jakością, adekwatnością, innowacyjnością, jak również są
komplementarne względem siebie.
Potencjalni wykonawcy działań merytorycznych powinni zapewnić specjalistów w zakresie
przewidzianym rodzajem, ilością i charakterem badań. W odniesieniu do sprzętu wykorzystywanego do
zaplanowanych badań istotne będzie udowodnienie możliwości zrealizowania badań w ilości
zaplanowanej projektem w standardach obowiązujących na dzień ogłoszenia zamówienia.
W celu odniesienia się do społecznych nierówności w zdrowiu zapewniono szczególne
uwzględnienie potrzeb zdrowotnych osób wykluczonych ze względu na status materialny i społeczny,
zagrożenie zjawiskami patologicznymi oraz pochodzącymi z obszarów wiejskich. W celu zapewnienia
dotarcia do tej populacji przeprowadzone zostaną działania informacyjne realizowane przez PUP, PCPR,
MOPS i GOPS, zrealizowane w ramach działalności operacyjnej jednostek. Zadaniem w/w instytucji
będzie wytypowanie rodzin wykluczonych w zdrowiu i dedykowane poinformowanie ich o możliwości
wzięcia udziału w projekcie. Ponadto w kosztach projektu założono finansowanie transportu osób o
niskim statusie materialnym na badania diagnostyki pogłębionej.
26
4.2. PROGRAMY PROMOCJI ZDROWIA
W ramach promocji i edukacji w zdrowiu zaplanowano:
1.
Kampania informacyjno-edukacyjna w placówkach edukacyjnych:

spotkania informacyjne w szkołach – spotkanie dedykowane rodzicom, zaplanowane na pierwszy
miesiąc realizacji projektu celem przedstawienia idei projektu i programu profilaktycznego i
programu promocji i edukacji w zdrowiu;

organizacja konkursu na hasło i logo kampanii billboardowej dla szkół podstawowych,
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, zwycięskie projekty będą promowały zdrowy styl życia w
trakcie kampanii promocyjnych;

w placówkach ponadgimnazjalnych zostaną przeprowadzone warsztaty zdrowego żywienia;

w ramach działania zostanie opracowany program nauczania zdrowego żywienia, który będzie
realizowany na lekcjach wychowawczych w jednostkach edukacyjnych;

organizacja zawodów sportowych wraz z pokazem zdrowego żywienia.
Planuje się przeprowadzenie kampanii informacyjno-edukacyjnej w placówkach edukacyjnych
różnego szczebla (dla których organem prowadzącym jest samorząd powiatu, jak i samorządy gminne).
Celem spotkań informacyjnych jest poinformowanie rodziców oraz prawnych opiekunów, jak i kadry
pedagogicznej o realizowanym projekcie oraz działaniach, w których dzieci i młodzież będą mogli
uczestniczyć. Kluczowym elementem działania będzie zapoznanie uczestników z ideą projektu,
przekazanie informacji o znaczeniu wywiadu medycznego dla prawidłowego przeprowadzenia
diagnostyki oraz poinformowanie o planowanym zakresie programu profilaktycznego i promocyjnego.
Ocenia się, że spotkania informacyjne w placówkach edukacyjnych będą także kanałem dotarcia do
populacji w wieku 18-70.
Następnie zostanie zorganizowany konkurs na hasło i logo kampanii billboardowej dla szkół
podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Zwycięskie projekty zostaną wykorzystane dla
promocji zdrowego stylu życia w trakcie kampanii promocyjnych. Działanie to ma na celu zachęcenie
dzieci i młodzież do zainteresowanie się problematyką zdrowego stylu życia, aktywne uczestnictwo i
włącznie się w działalność prospołeczną.
Dla młodzieży uczęszczającej do szkół ponadgimnazjalnych zostaną przeprowadzone warsztaty
zdrowego żywienia, w trakcie których populacja ta nabędzie wiedzę i praktyczne umiejętności. Trwałym
efektem będzie program nauczania zdrowego żywienia, który zostanie opracowany w trakcie projektu i
realizowany w kolejnych latach na lekcjach wychowawczych w jednostkach edukacyjnych (nie tylko
ponadgimnazjalnych). Finalnym działaniem promocji i edukacji w zdrowiu, skierowanym dzieci i
młodzieży szkolnej będzie organizacja zawodów sportowych wraz z pokazem zdrowego żywienia.
27
2.
Szkolenia pracowników przedszkoli oraz placówek edukacyjnych w zakresie zasad zdrowego
żywienia dzieci oraz higienizacji – kampanii skierowanej do dzieci i młodzieży będzie towarzyszyć
wzrost poziomu kompetencji pracowników placówek edukacyjnych, zaplanowano przeszkolenie
reprezentantów szkół różnego szczebla oraz przeszkoli (tzw. edukatorów), którzy w dalszej
kolejności zapoznają z przekazaną wiedzą pozostały personel w swoich placówkach. Działanie to ma
na celu m.in. przygotowanie placówek edukacyjnych do realizacji programu nauczania zdrowego
żywienia.
3.
Organizacja kampanii „Czyste ręce zdrowe zęby” – zaplanowano spotkania/warsztaty we wszystkich
placówkach edukacyjnych, na potrzeby których zaplanowano zakup pomocy dydaktycznych i
materiałów
informacyjno-promocyjnych.
Kampania
ma
na
celu
ograniczenie
zjawiska
zachorowalności na choroby zakaźne, propagowanie higienicznego stylu życia. Działanie to w
sposób szczególny musi uwzględniać możliwości poznawcze odbiorcy, co oznacza dywersyfikację
komunikatów.
4.
Szkolenie pracowników PUP, PCPR, MOPS, GOPS w zakresie zadań projektu – przeszkoleni
zostaną pracownicy mający bezpośredni kontakt z klientami w/w instytucji – z uwagi na wysoki
poziom bezrobocia oraz wskaźnik ubóstwa, w/w instytucje będą efektywnym kanałem dostępu do
głównej grupy docelowej, tj. osób spełniających przesłanki medyczne kwalifikacji i legitymujących
się niskim statusem społecznym i ekonomicznym.
5.
Ogłoszenie konkursu dla organizacji pozarządowych na opracowanie kampanii zdrowego stylu życia
i jej realizacja – w początkowej fazie projektu, w trybie ustawy o organizacjach pożytku publicznego
zostanie udzielone zamówienie na organizację kampanii promującej zdrowy styl życia.
6.
Punkty informacyjno-medyczne w trakcie imprez innych organizatorów – zaplanowano udział w
sześciu imprezach gminnych oraz jednej imprezie powiatowej, w trakcie których odbędzie się pokaz
zdrowego żywienia, zakupione zostaną aparaty do pomiaru ciśnienia krwi, glukometry oraz zakup
parowarów dla uczestników wydarzeń; możliwe będzie wylosowanie w/w sprzętów w ramach
uczestnictwa w konsultacjach medycznych przeprowadzanych w punktach medycznych.
7.
Szkolenia lekarzy POZ i innego personelu medycznego – zaplanowano przeszkolenie lekarzy
pierwszego kontaktu w zakresie profilaktyki chorób układu trawiennego. Wiedza ta zostanie
wykorzystana w działalności operacyjnej przychodni POZ, w tym w zakresie prowadzenia
programów profilaktycznych w publicznym systemie zdrowia (efekt mnożnikowy).
8.
Kanały komunikacji niewerbalnej:

spoty w lokalnej telewizji;

billboardy i bannery – zostaną rozmieszczone w każdej gminie, w miejscach skupisk ludzkich;
28

plakaty i ulotki informacyjne, które będą kolportowane przez instytucje publiczne i
przedsiębiorstwa.
Komunikaty w ramach działań promocji i edukacji w zdrowiu zostaną dostoswane do możliwości
poznawczych odbiorców, w tym do wykształcenia formalnego.
29