Lidia Lwow – Eberle – pseudonim „Lala” , „Ewa” urodziła się 14

Lidia Lwow – Eberle – pseudonim „Lala”, „Ewa” urodziła się 14 listopada 1920 roku
w miejscowości Płos (Rosja). W roku 1921 rodzina Lwowów uciekając przed bolszewickim
terrorem przeniosła się do Polski na Wileńszczyznę. W 1938 roku Lidia Lwow ukończyła
gimnazjum w Święcianach.. W latach 1938 – 39 studiowała prawo na Uniwersytecie Stefana
Batorego w Wilnie. 7 Stycznia 1943 roku wstąpiła do pierwszego oddziału partyzanckiego
Armii Krajowej na Wileńszczyźnie dowodzonego przez Antoniego Burzyńskiego „Kmicica”.
Oddział ten został 23 maja 1943 roku podstępnie rozbrojony i częściowo wymordowany
przez sowiecką brygadę partyzancką dowodzoną przez Fiodora Makarowa. Razem
z plutonem Mieczysława Kitkiewicza „ Kitka” Lidia Lwow dołączyła do oddziału majora
Zygmunta Szendzielorza „Łupaszki”. Po sformowaniu na początku września 1943 roku
5 Wileńskiej Brygady AK (Brygady Śmierci) dowodzonej przez „Łupaczkę „Lala” została
sanitariuszką szwadronu kawalerii. Brała udział w wielu bitwach stoczonych przez oddziały
Brygady. W walce z Niemcami pod Worzianami w styczniu 1944 roku została ranna. Pomimo
odniesionej rany nie opuściła oddziału i szła w pierwszej linii niosąc pomoc rannym
żołnierzom Brygady.. Za tę postawę otrzymała Krzyż Walecznych. 23 Lipca po rozwiązaniu
5 Brygady Wileńskiej razem z majorem „Łupaszką” i grupą liczącą kilkunastu partyzantów
przedostała się na teren Białostockiego Okręgu Armii Krajowej. Od kwietnia do grudnia 1945
roku służyła w odtworzonej na Białostocczyźnie 5 Brygadzie, a w okresie od początku 1946
roku do marca 1947 roku na terenie Pomorza i Mazur min. w 4 szwadronie dowodzony przez
„Lufę”.26 czerwca 1948 roku Lidia Lwow została aresztowana razem z majorem Zygmuntem
Szendzielorzem w Osielcu niedaleko Makowa Podhalańskiego skąd przewieziono ich do
aresztu śledczego Urzędu
Bezpieczeństwa Publicznego przy ulicy Rakowieckiej
w Warszawie. 2 listopada 1950 roku po brutalnym dwuletnim śledztwie została skazana przez
Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie na karę dożywotniego więzienia. (Major Zygmunt
Szendzielorz został skazany na wielokrotną karę śmierci. Wyrok wykonano 8 lutego 1951
roku o godzinie 20.15 strzałem w tył głowy). Lidia Lwow karę odbywała w więzieniach na
Fordonie (sutenera) następnie w Inowrocławiu (izolatka) i ponownie w Fordonie. 26 listopada
1956 roku została zwolniona na przerwę w odbywaniu kary. W styczniu 1957 roku wyrok
złagodzony do 10 lat został anulowany. W latach 1957 -1961studiowała archeologię na
Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1962 – 1982 pracowała
w Komisji Badań Dawnej Warszawy przy Muzeum Historycznym miasta stołecznego
Warszawy. W 1973 roku założyła Muzeum Cechu Rzemiosł Skórzanych w Warszawie,
którym kierowała do 2009 roku.
Lidia Lwow – Eberle otrzymała następujące odznaczenia:
Krzyż Walecznych (Londyn 1945 rok), Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami (Londyn
1945), Medal Wojskowy (1948) Krzyż Armii Krajowej – (Londyn 1981), Złoty Krzyż
AK – wyróżnienie (1991) oraz Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2006)
Chwała Bohaterce. Niech pamięć o Jej czynach nigdy nie zaginie.
Koło Historyczne „Wiarus”