24. SPRAWIEDLIWOŚĆ I SPRAWY WEWNĘTRZNE
Transkrypt
24. SPRAWIEDLIWOŚĆ I SPRAWY WEWNĘTRZNE
24. SPRAWIEDLIWOŚĆ I SPRAWY WEWNĘTRZNE Data przedłożenia stanowiska negocjacyjnego UE: 8 października 1999 Data otwarcia negocjacji: 26 maja 2000 r. Data tymczasowego zamknięcia negocjacji: - PRIORYTET 24.1: WDROŻENIE POLITYKI MIGRACYJNEJ I NOWEGO SYSTEMU AZYLOWEGO ................................................ 2 PRIORYTET 24.2: DOSTOSOWANIE POLITYKI WIZOWEJ DO SYSTEMU WSPÓLNOTOWEGO ..................................................... 4 PRIORYTET 24.3: DOSTOSOWANIE SYSTEMU OCHRONY GRANICY PAŃSTWOWEJ DO WYMOGÓW WSPÓLNOTOWYCH ...................................................................................................................................................................................................................................... 7 PRIORYTET 24.4: WALKA Z PRZESTEPCZOŚCIĄ ZORGANIZOWANĄ ................................................................................................ 10 PRIORYTET 24.5: USPRAWNIENIE DZIAŁANIA JEDNOSTEK SĄDÓW I PROKURATURY W ZAKRESIE OBROTU PRAWNEGO Z ZAGRANICĄ............................................................................................................................................................................... 14 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-1 24-1 PRIORYTET 24.1: WDROŻENIE POLITYKI MIGRACYJNEJ I NOWEGO SYSTEMU AZYLOWEGO Traktat Amsterdamski wprowadził zmiany i nowe postanowienia w zakresie tzw. III filaru Unii Europejskiej odnoszącego się do wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Sprawy polityki azylowej i migracyjnej oraz współpracy sądowniczej w sprawach cywilnych poprzez przesunięcie z III do I filaru (por. Tytuł IV Traktatu o Wspólnocie Europejskiej „Polityka wizowa, azylowa oraz inne dziedziny odnoszące się do swobodnego przepływu osób”) zostały poddane zasadom wspólnotowej procedury decyzyjnej w miejsce współpracy międzyrządowej. W ciągu pięciu lat od wejścia w życie Traktatu Amsterdamskiego, tj. do 1.05.2004 r. zostanie wprowadzona na obszarze UE pełna swoboda przepływu osób. Strona polska będzie uważnie śledzić najnowsze rozwiązania legislacyjne we Wspólnotach w zakresie dalszego ujednolicania polityki migracyjnej oraz azylowej (m.in. odnośnie statusu uchodźców). Polska akceptuje i wdroży całość acquis odnoszącego się do polityki migracyjnej i nowego systemu azylowego. Implementacja wszystkich instrumentów prawnych dotyczących azylu zakończy się do 2002 r. Nastąpi to m.in. przez nowelizację ustawy o cudzoziemcach z 25.06.1997 r. Dzięki tej nowelizacji dorobek prawny WE w dziedzinie azylu zostanie włączony do polskiego systemu prawnego. Wyjątkiem będzie Konwencja Dublińska i akty wykonawcze do niej. Konwencja ta jest zamknięta dla państw kandydujących do UE – Polska przystąpi do niej niezwłocznie po przystąpieniu do Unii Europejskiej. I. OPIS PRIORYTETU (krótko- i średniookresowy w Partnerstwie dla Członkostwa’99) 1. STAN DOCELOWY Zharmonizowanie polskiej polityki migracyjnej i azylowej z polityką Wspólnoty Europejskiej. 2. CELE POŚREDNIE • Wzmocnienie krajowej współpracy instytucji odpowiedzialnych za przestrzeganie prawa na poziomie centralnym, regionalnym i lokalnym. • Dostosowanie prawa i struktur administracyjnych do wdrożenia dorobku prawnego Wspólnoty Europejskiej w dziedzinach „migracji” i „azylu” w sposób zapewniający pełną współpracę w tych dziedzinach z odpowiednimi instytucjami Unii Europejskiej • Stworzenie odpowiedniej struktury administracyjnej (Urząd ds. Repatriacji i Cudzoziemców), • Dalsze rozbudowanie specjalistycznego systemu informacyjnego „Pobyt” (d. „Obcy”), • Zatrudnienie nowych pracowników zajmujących się kwestiami migracyjno-azylowymi i przeprowadzenie dodatkowych specjalistycznych szkoleń. 3. INSTYTUCJE REALIZUJĄCE Instytucja wiodąca: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji II. SPOSÓB REALIZACJI 1. KRÓTKA DIAGNOZA ZAKRESU NIEZGODNOŚCI PRAWA POLSKIEGO Z PRAWEM WSPÓLNOTOWYM W ramach systemu migracyjno–azylowego istnieje konieczność zmian w zakresie prawa do pracy w ramach samozatrudnienia, prawa do pracy studentów, łączenia rodzin, spraw związanych z przekraczaniem przyszłej zewnętrznej granicy UE. 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-2 24-2 2. TERMINARZ NIEZBĘDNYCH ZMIAN LEGISLACYJNYCH L.p. Tytuł i nr wspólnotowego aktu prawnego 1. Tytuł projektowanego aktu prawnego w Polsce Data skierowania do uzgodnień międzyresort. Data przyjęcia przez RM (lub właściwego ministra) Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach oraz aktów wykonawczych Przewidywana data: 1) przyjęcia przez Parlament 2) wejścia w życie 11.04.2000. 1) 11.04.2001 2) 1.07.2001 3. KONIECZNE ZMIANY INSTYTUCJONALNE L.p. 1. Rodzaj zmian Istniejąca lub planowana podstawa prawna Termin realizacji Stworzenie jednolitej administracji ds. cudzoziemców – Urzędu do Spraw Repatriacji i Projekt nowelizacji ustawy o cudzoziemcach oraz 2001 Cudzoziemców (po wejściu w życie ustawy). Projektowany urząd pełnić będzie także akty wykonawcze istotną rolę w realizowaniu tych zadań, które dla polskiej polityki migracyjnej wynikają z przyjęcia acquis communautaire. 4. DODATKOWE DZIAŁANIA KONIECZNE DLA WEJŚCIA W ŻYCIE NOWYCH REGULACJI PRAWNYCH LUB POWOŁANIA INSTYTUCJI L.p. 1. 2. Krótki opis działań Terminarz Modernizacja krajowego systemu „Pobyt” (d. „Obcy”) w związku ze zmianą przepisów mająca na celu udostępnienie systemu informatycznego 2001-2002 poszczególnym jednostkom wojewódzkim i zamiejscowym administracji, które posiadają uprawnienia m.in. do przyjmowania wniosków w sprawie zamieszkania na czas oznaczony i wydawania w tej sprawie decyzji, do wydawania wiz i wpisu do ewidencji zaproszeń (po wejściu w życie ustawy o cudzoziemcach). Zakończenie prac nad spełnianiem wymogów UE przez wszystkie polskie dokumenty dla cudzoziemców (dokumenty podróży dla 2001 cudzoziemców, w tym wizę naklejkową zgodną ze standardami Schengen) – po przyjęciu przez Parlament nowelizacji ustawy o cudzoziemcach. III. FINANSOWANIE: NIEZBĘDNE NAKŁADY I ŹRÓDŁA ICH FINANSOWANIA W LATACH 2001-2002 Kategorie kosztów OGÓŁEM Lata 2001-2002 Budżet (tys. PLN) 10500,00 PHARE’98 i ’99 (tys. EUR) 3207,00 Ogółem (tys. PLN) 23500,00 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-3 24-3 PRIORYTET 24.2: DOSTOSOWANIE POLITYKI WIZOWEJ DO SYSTEMU WSPÓLNOTOWEGO Dostosowanie polityki wizowej do systemu wspólnotowego zostało określone jako priorytet średniookresowy w dokumencie Partnerstwo dla Członkostwa. Jego realizacja wiąże się z dostosowaniem do wymogów RR (WE) nr 539/2001 z 15.03.2001 r. określającego kraje trzecie, których obywatele mają obowiązek posiadania wiz przy przekraczaniu granic zewnętrznych UE oraz których obywatele są wyłączeni spod obowiązku wizowego, a także stosownych zapisów Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Realizacja priorytetu ma następować stopniowo do 2002 r. w zależności od postępu procesu integracyjnego oraz aktualnych wymogów Wspólnoty Europejskiej. Przewiduje on, iż jego realizacja pociągnie za sobą konieczność wzmocnienia kadrowego placówek dyplomatycznych i urzędów konsularnych w krajach, z którymi zostanie wprowadzony ruch wizowy. Strona polska przygotowuje ponadto stosowne informacje dla obywateli polskich o warunkach podróży do krajów, z którymi przywrócony zostanie obowiązek wizowy. Należy podkreślić, iż Polska chcąc utrzymywać w dalszym ciągu dobrosąsiedzkie kontakty ze swoimi wschodnimi partnerami, skoncentruje się na wdrażaniu zapisów Rozporządzenia Rady (WE) nr 539/2001 tak, aby procedury wizowe, które będą obowiązywały obywateli tych państw, były odpowiednio przejrzyste i nieskomplikowane oraz w pełni zgodne ze wspólnotowym dorobkiem prawnym Schengen. I. OPIS PRIORYTETU 1. STAN DOCELOWY Pełne ujednolicenie polskiej polityki wizowej z polityką wizową Wspólnoty Europejskiej z uwzględnieniem postępów w procesie pogłębiania integracji Polski z UE. 2. CELE POŚREDNIE Rok 2001 • wypowiedzenie umów o ruchu bezwizowym z Białorusią, Kubą, Macedonią, Rosją. • zawarcie umów o ruchu bezwizowym z Brunei, Paragwajem Salwadorem, Gwatemalą, Wenezuelą oraz Hongkongiem i Makau, jako Specjalnymi Obszarami Administracyjnymi ChRL. Rok 2002 • wypowiedzenie umów o ruchu bezwizowym z Ukrainą. • zawarcie umów o ruchu bezwizowym z Australią, Nową Zelandią i Kanadą. 3. INSTYTUCJA REALIZUJĄCA Instytucja wiodąca: Ministerstwo Spraw Zagranicznych 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-4 24-4 II. SPOSÓB REALIZACJI 1. KRÓTKA DIAGNOZA Z ZAKRESU NIEZGODNOŚCI PRAWA POLSKIEGO Z PRAWEM WSPÓLNOTOWYM: Załącznik II do RR (WE) nr 539/2001 zawiera listę państw, których obywatele są wyłączeni spod obowiązku wizowego oraz którzy mają obowiązek posiadania wiz przy przekraczaniu granic zewnętrznych UE. Na liście tej figuruje 5 państw w relacjach z którymi Polska posiada obecnie ruch bezwizowy. 2. NIEZBĘDNE ZMIANY LEGISLACYJNE: L.p. Tytuł wspólnotowego aktu prawnego Tytuł projektowanego aktu prawnego w Polsce Data skierowania do uzgodnień międzyresort. 1. RR (WE) nr 539/2001, określające państwa trzecie, których obywatele mają obowiązek posiadania wiz przy przekraczaniu granic zewnętrznych UE oraz których obywatele są wyłączeni spod obowiązku wizowego (OJ L 81/2001). Uchwała Rady Ministrów RP, w sprawie dostosowania polityki wizowej Państwa do wymogów Unii Europejskiej, przewiduje wypowiedzenie ośmiu umów o ruchu bezwizowym z państwami, których obywatele mają obowiązek posiadania wiz przy przekraczaniu granic zewnętrznych Unii Europejskiej. Data przyjęcia przez RM (lub właściwego ministra) 11.01.2000 Przewidywana data: 1) przyjęcia przez Parlament 2) wejścia w życie 2) 11.01.2000 3. NIEZBĘDNE ZMIANY INSTYTUCJONALNE: L.p. 1. 2. 3. Rodzaj zmian Utworzenie ambasady w Erewanie (Armenia) Utworzenie ambasady w Astana (Kazachstan) Utworzenie 3 nowych konsulatów na Ukrainie Istniejąca lub planowana podstawa prawna Termin realizacji III kw. 2001 31.12.2002. 30.06.2002 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-5 24-5 4. DODATKOWE DZIAŁANIA KONIECZNE DO WEJŚCIA W ŻYCIE NOWYCH REGULACJI PRAWNYCH LUB POWOŁANIA INSTYTUCJI Rodzaj działań Termin realizacji Wyposażenie centrali MSZ w sprzęt komputerowy i oprogramowanie w ramach tworzenia systemu konsultacji wizowych, jako części 2001 – 30.06.2002 NSIS (Krajowy System Informacyjny Schengen). Tłumaczenia, ekspertyzy. 2001 – 30.06.2002 Szkolenia pracowników centrali MSZ i urzędów konsularnych. 2001 – 30.06.2002 III. FINANSOWANIE: NIEZBĘDNE NAKŁADY I ŹRÓDŁA ICH FINANSOWANIA W LATACH 2001–2002 Kategorie kosztów Lata Budżet PHARE OGÓŁEM (tys. PLN) (tys. EUR) (tys. PLN) Przygotowanie centrali MSZ i placówek konsularnych do wydawania wiz (m.in. rozszerzenie obsady etatowej). Powołanie nowych placówek. - inwestycje (infrastruktura, wyposażenie) 2001 52700,00 52700,00 2002 43500,00 43500,00 1 - sprzęt komputerowy 2001 2400,00 6620,00 1000,00 2002 2000,00 2000,00 - oprogramowanie komputerowe 2001 1680,00 1680,00 2002 2 - zatrudnienie nowych pracowników 15000,00 15000,00 2001 2002 60000,00 60000,00 1 - szkolenia 2001 1050,00 2105,00 250,00 2002 1 - ekspertyzy/opinie prawne, konsultacje 2001 210,00 421,00 50,00 2002 2001 73040,00 1300,00 78526,00 OGÓŁEM 2002 105500,00 105500,00 2001-2002 178540,00 184026,00 1 PHARE ’2000. 2 Dotyczy IV kwartału 2001 r. 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-6 24-6 PRIORYTET 24.3: DOSTOSOWANIE SYSTEMU OCHRONY GRANICY PAŃSTWOWEJ DO WYMOGÓW WSPÓLNOTOWYCH W celu przeprowadzenia odpowiednich działań dostosowawczych w zakresie ochrony granicy państwowej przygotowano kompleksowy dokument poświęcony tej problematyce – „Polska. Strategia zintegrowanego zarządzania granicą”. Celem Strategii jest wskazanie zadań, których realizacja jest niezbędna, aby polska granica wschodnia mogła stać się granicą zewnętrzną Unii Europejskiej i które muszą zostać wykonane do 31.12.2002 r. Dokument ten został przyjęty przez Radę Ministrów 6.06.2000 r., a następnie przekazany Komisji Europejskiej. Po objęciu Polski wszystkimi procedurami Schengen, polsko-niemiecka granica stanie się granicą wewnętrzną w ramach UE. Jeżeli zbiegnie się to z podobnymi decyzjami w stosunku do Republiki Czeskiej oraz Republiki Słowackiej, również granica polsko-czeska i polsko-słowacka będą wewnętrzną granicą Unii. Zewnętrzną granicą Unii stanie się zatem obecna polsko-ukraińska, polsko-białoruska, polsko-litewska i polsko-rosyjska granica oraz granice morska i powietrzna. Polska ochraniając zewnętrzną granicę Unii będzie musiała gwarantować właściwą ochronę państw UE przed napływem niepożądanych osób i towarów, przy jednoczesnym utrzymywaniu dobrosąsiedzkich kontaktów z państwami pozostającymi poza UE. I. OPIS PRIORYTETU (krótko- i średniookresowy w Partnerstwie dla Członkostwa’99) I. STAN DOCELOWY Zapewnienie pełnej szczelności i bezpieczeństwa na przyszłej zewnętrznej granicy Unii Europejskiej oraz skutecznej ochrony granicy wewnętrznej, a także zapewnienie swobodnego przepływu osób, zgodnie z wymogami Wspólnoty Europejskiej. 1. CELE POŚREDNIE • Dalszy rozwój instytucji odpowiedzialnych za przestrzeganie prawa oraz organów sądowych (zatrudnienie pracowników, szkolenia i wyposażenie), w szczególności jeśli chodzi o ochronę granicy i problem nielegalnej migracji, zapewnienie lepszej koordynacji między instytucjami odpowiedzialnymi za przestrzeganie prawa. • Przygotowanie niezbędnych elementów instytucjonalnych poprzez utworzenie Krajowego Systemu Informatycznego (KSI) zdolnego do podjęcia współpracy z Systemem Informacyjnym Schengen (SIS) i przygotowanie w oparciu o infrastrukturę KSI polskiego węzła NSIS oraz utworzenie polskiej jednostki – biura SIRENE”. • Dostosowanie do standardów Unii Europejskiej systemu ochrony granicy, gwarantującego skuteczną ochronę przed nielegalną migracją, przenikaniem przez granicę niepożądanych osób i przedmiotów oraz innych rodzajów przestępczości granicznej. • Dostosowanie do standardów Unii Europejskiej procedur kontroli ruchu granicznego na granicy zewnętrznej oraz zapewnienie swobodnego przemieszczania się osób i towarów na granicy wewnętrznej. • Budowa na terenie Polski systemu cyfrowej łączności trankingowej (zgodnego ze standardem TETRA, który jest zalecany przez UE oraz posiada akceptację Europejskiego Instytutu Standardów Telekomunikacyjnych – ETSI), obejmującej swym działaniem wszystkie służby administracji państwowej. • Dostosowanie struktur Straży Granicznej do zmienionego charakteru zadań i zapewnienie jej odpowiedniego zaplecza logistycznego. 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-7 24-7 3. INSTYTUCJE REALIZUJĄCE Instytucja wiodąca: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji Instytucje współpracujące: Straż Graniczna II. SPOSÓB REALIZACJI 1. KRÓTKA DIAGNOZA ZAKRESU NIEZGODNOŚCI PRAWA POLSKIEGO Z PRAWEM WSPÓLNOTOWYM Istniejące rozbieżności pomiędzy rozwiązaniami prawa wspólnotowego i prawa polskiego w zakresie ochrony granic dotyczą przede wszystkim kwestii: - Procedur związanych z kontrolą osób na granicach, - Niektórych przepisów dotyczące wizy lotniskowej i tranzytowej. Powyższe niezgodności zostaną usunięte w drodze nowelizacji ustawy o Straży Granicznej oraz nowelizacji ustawy o cudzoziemcach, a także poprzez przyjęcie ustawy o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji kryminalnej. 2. TERMINARZ NIEZBĘDNYCH ZMIAN LEGISLACYJNYCH L.p. Tytuł i nr Tytuł projektowanego aktu prawnego w Polsce wspólnotowego aktu prawnego 1. Nowelizacja ustawy o Straży Granicznej oraz akty wykonawcze do ustawy 2. Ustawa o gromadzeniu, kryminalnej przetwarzaniu i przekazywaniu Data skierowania Data przyjęcia do uzgodnień przez RM (lub międzyresort. właściwego ministra) 03.2000 13.06.2000 informacji 1.08.2000 Przewidywana data: 1) przyjęcia przez Parlament 2) wejścia w życie 1) 11.04.2001 2) II kw. 2001 1) II kw. 2001 2) IV kw. 2001 3. DODATKOWE DZIAŁANIA KONIECZNE DLA WEJŚCIA W ŻYCIE NOWYCH REGULACJI PRAWNYCH LUB POWOŁANIA INSTYTUCJI L.p. 1. 2. Krótki opis działań Terminarz Utworzenie Krajowego Systemu Informatycznego zdolnego do podjęcia współpracy z SIS wraz z infrastrukturą umożliwiającą do 31.12.2002 stworzenie polskiego węzła NSIS oraz zorganizowanie polskiej jednostki SIRENE Zbudowanie, na bazie istniejącego, zintegrowanego systemu ewidencyjno-informacyjnego polegającego na do 1.01.2003 3. komputeryzacji zbierania danych w strażnicach i przejściach granicznych. Budowa na terytorium Polski (przede wszystkim na obszarach wschodnich) systemu cyfrowej łączności trankingowej do 1.01.2003 (standard TETRA), obejmującej swym działaniem wszystkie służby administracji państwowej. 4. Dostosowanie struktur Straży Granicznej do charakteru granic w związku z wejściem w życie zapisów Schengen. Proces ciągły 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-8 24-8 III. FINANSOWANIE: NIEZBĘDNE NAKŁADY I ŹRÓDŁA ICH FINANSOWANIA W LATACH 2001-2002 Kategorie kosztów -inwestycje (infrastruktura, wyposażenie) OGÓŁEM Lata Budżet (tys.) PHARE (tys. EUR) 2001 289 170 27 610 OGÓŁEM (tys. PLN) 405 684 2002 2001-2002 327 642 616 812 38 900 66 510 491 800 897 484 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-9 24-9 PRIORYTET 24.4: WALKA Z PRZESTEPCZOŚCIĄ ZORGANIZOWANĄ W Traktacie Amsterdamskim podstawy prawne dotyczące walki z przestępczością zorganizowaną, w szczególności terroryzmem, handlem ludźmi, przestępczością wobec dzieci, przemytem narkotyków, nielegalnym handlem bronią, fałszerstwami oraz korupcją na obszarze Unii Europejskiej uległy wzmocnieniu. Niemniej jednak współpraca policji (realizowana za pośrednictwem Europolu) oraz innych urzędów ds. ścigania przestępstw – w dalszym ciągu (zgodnie z Częścią VI Traktatu o Unii Europejskiej) – będzie realizowana na szczeblu międzyrządowym. Godne uwagi jest przy tym coraz większe zaangażowanie Unii Europejskiej w działania na szczeble międzynarodowym (m.in. na forum ONZ) odnośnie walki z przestępczością zorganizowaną, gdzie strona polska również jest wielce aktywna. Współpraca wymiarów sprawiedliwości w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej stanowi podstawowy warunek skuteczności przy ściganiu m.in. takich przestępstw jak pranie pieniędzy, nielegalny obrót narkotykami, kradzionymi samochodami czy dobrami kultury. Dla prawidłowego przebiegu tej współpracy konieczne jest istnienie odpowiednich instrumentów prawnych oraz dobrze wyszkolonej i wyposażonej kadry wymiaru sprawiedliwości jednostek prokuratury i sądownictwa. Z uwagi na międzynarodowy charakter przestępczości zorganizowanej działania podejmowane w tym zakresie mają charakter transgraniczny. Ich skuteczność w znacznej mierze uzależniona jest od właściwej współpracy z zainteresowanymi jednostkami (w tym zagranicznymi), a przede wszystkim od szybkiej i sprawnej wymiany informacji. I. OPIS PRIORYTETU (krótko- i średniookresowy w Partnerstwie dla Członkostwa’99) 1. STAN DOCELOWY • Wzmocnienie struktur policji (zgodnie z założeniami „Krajowego programu przeciwdziałania przestępczości”) i innych służb zwalczających przestępczość oraz uzupełnienie i unowocześnienie stanu wyposażenia technicznego; • Poprawa wydajności instytucjonalnej w zakresie walki ze zorganizowaną przestępczością i handlem narkotykami; • Wdrożenie programów anty-korupcyjnych i programów w zakresie walki z fałszerstwami i oszustwami (w szczególności służby celne i policja); wzmocnienie zdolności prawnej wymiaru sprawiedliwości w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej; wprowadzenie zmian prawa wewnętrznego, które umożliwią (po przystąpieniu do UE) implementację postanowień obecnie zamkniętych instrumentów prawnych UE nakierowanych bezpośrednio na zwalczanie przestępczości zorganizowanej oraz poprawę współpracy prawnej w sprawach karnych; wzmocnienie efektywności w zakresie zwalczania zjawiska rozwiązań w prawie wewnętrznym oraz współpracę międzynarodową na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych: Konwencji Rady Europy z 1990 r. o ujawnianiu, zajmowaniu i konfiskacie dochodów pochodzących z przestępstwa, konwencji UE o korupcji oraz Konwencji OECD o zwalczaniu przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy publicznych w międzynarodowych transakcjach handlowych. 2. CELE POŚREDNIE • Znowelizowanie ustawy o Straży Granicznej, ustawy o Policji oraz ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych. 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-10 24-10 • • • • • Wzmocnienie mechanizmów współpracy policyjnej z Europolem w walce z przestępczością zorganizowaną (w szczególności z praniem brudnych pieniędzy, handlem narkotykami oraz przemytem osób), m.in. poprzez zawarcie dwustronnej umowy między Polską i Europolem o współpracy zakresie zwalczania przestępczości, parafowanej 21.03.2001 r. Na mocy tej umowy utworzone zostaną ramy instytucjonalne współpracy strony polskiej z Europolem. Poprawa wyposażenia w sprzęt łączności radiowej w rejonie granicy zachodniej i na granicy wschodniej. Sukcesywny rozwój projektu „Krajowy System Informacji Policji”. Realizacja następujących projektów: - projektu dotyczącego profilowania amfetaminy, - dwóch projektów w zakresie analizy kryminalnej zgodnie z „Programem wdrożenia analizy kryminalnej w jednostkach policji”, - projektu form tabletkowych narkotyków syntetycznych - projektu badań samochodowych powłok lakierniczych Zatrudnienie nowych kadr oraz ich wyszkolenie specjalistyczne i językowe. 3. INSTYTUCJE REALIZUJĄCE Instytucja wiodąca: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Sprawiedliwości Instytucje współpracujące: Komenda Główna Policji i Komenda Główna Straży Granicznej, Prokuratura Krajowa II. SPOSÓB REALIZACJI 1. KRÓTKA DIAGNOZA ZAKRESU NIEZGODNOŚCI PRAWA POLSKIEGO Z PRAWEM WSPÓLNOTOWYM - Konieczność wdrożenia zapisów konwencji antykorupcyjnych oraz nowelizacji aktów prawnych w zakresie funkcjonowania służb granicznych oraz policyjnych. - Implementacja zamkniętych obecnie instrumentów prawnych UE (w szczególności zmiana prawa karnego procesowego polegająca na wprowadzeniu uproszczonej procedury ekstradycyjnej oraz zmiana prawa karnego materialnego w zakresie: penalizacji przekupstwa w sektorze prywatnym, rozszerzenia zasady ne bis in idem na orzeczenia sądów zagranicznych oraz kwestia odpowiedzialności osób prawnych). 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-11 24-11 2. TERMINARZ NIEZBĘDNYCH ZMIAN LEGISLACYJNYCH L.p. Tytuł i nr wspólnotowego aktu prawnego 1. Nowelizacja ustawy o Straży Granicznej oraz 03.2000 przyjęcie odpowiednich aktów wykonawczych Konwencja Rady Europy w sprawie przemocy i Nowelizacja ustawy o bezpieczeństwie imprez projekt ekscesów widzów w czasie sportowych, a w masowych poselski szczególności meczów piłki nożnej z 19.08.1985 r. 2. Tytuł projektowanego aktu prawnego w Polsce Data skierowania do uzgodnień międzyresort. Data przyjęcia przez RM (lub właściwego ministra) Przewidywana data: 1) przyjęcia przez Parlament 2) wejścia w życie 13.06.2000 1) 2) 1) 2) 11.04.2001 IV kw.2001 30.03.2001 IV kw. 2001 1) 2) 1) 2) 2001 2001 2002 2002 06.2000 Wspólne Działanie przyjęte przez Radę 26.03.1997 r. w zakresie współpracy w obszarze prawa, porządku i bezpieczeństwa, 97/339/JHA 3. 4. Nowelizacja ustawy o policji 03.2000 Konwencja z 10.03.1995 r. w sprawie uproszczonej Ustawa o zmianie ustawy kodeks karny, kodeks procedury ekstradycyjnej pomiędzy państwami ustawy kodeks postępowania karnego, ustawy członkowskimi Wspólnot Europejskich kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw Wspólne Działanie z 22.12.1998 r. dotyczące korupcji w sektorze prywatnym Przepisy wprowadzające odpowiedzialność osób prawnych. Konwencja z 26.05.1997 r. w sprawie zwalczania korupcji funkcjonariuszy WE lub funkcjonariuszy Wprowadzenie uproszczonej procedury państw członkowskich Unii Europejskiej ekstradycyjnej 06.06.2000 8.12.2000 Drugi protokół z 19.06.1997 r. do Konwencji z 26.07.1995 r. o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich Konwencja wykonawcza Schengen z 19.06.1990 r. 2. KONIECZNE ZMIANY INSTYTUCJONALNE Nie przewiduje się. 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-12 24-12 3. DODATKOWE DZIAŁANIA KONIECZNE DLA WEJŚCIA W ŻYCIE NOWYCH REGULACJI PRAWNYCH LUB POWOŁANIA INSTYTUCJI L.p. 1. 2. 3. Krótki opis działań Terminarz Szkolenie kadry prokuratorskiej (docelowo ok.150-160 osób) zajmującej się zwalczaniem przestępczości 2002 zorganizowanej w zakresie technik, metod i instrumentów prawnych stosowanych w Polsce i w Unii Europejskiej w celu zwalczania przestępczości zorganizowanej oraz szkolenie językowe Stworzenie i wyposażenie jednostek prokuratury, zajmujących się zwalczaniem zorganizowanej do 31.12.2002 przestępczości (Biura ds. Przestępczości Zorganizowanej w Prokuraturze Krajowej i wszystkich wydziałów śledczych ds. przestępczości zorganizowanej w prokuraturach okręgowych) w system komputerowego gromadzenia, analizy i przekazywania danych. Rola systemu będzie polegać na : - zbieraniu, elektronicznym analizowaniu i wymianie informacji o zdarzeniach - w oparciu o ustalenia jednostek prokuratury i organów zewnętrznych, - gromadzeniu, analizowaniu i kompletowaniu danych w wielowątkowych, skomplikowanych śledztwach. Przygotowanie projektów umów między Polską a krajami Unii Europejskiej o zwalczaniu przestępczości 2001-2002 zorganizowanej (Austria – oczekiwany termin negocjacji, Belgia- podpisana, czeka na ratyfikację Irlandia – w trakcie negocjowania, Finlandia, Hiszpania – podpisana, czeka na ratyfikację, Niemcy – projekt umowy przekazany stronie niemieckiej) 4. 5. 6. 7. 8. Instytucjonalna organizacja bazy danych DNA – Genom Budowa Systemów Wspomagania Dowodzenia Policją (Command & Control) Rozbudowa infrastruktury telekomutacyjnej na potrzeby polskiej policji Modernizacja Policyjnej Sieci Transmisji Danych Uruchomienie krajowej sieci systemu AFIS 2001-2002 2001-2002 2001-2002 2001-2002 2001-2002 III. FINANSOWANIE: NIEZBĘDNE NAKŁADY I ŹRÓDŁA ICH FINANSOWANIA W LATACH 2000-20021 Kategorie kosztów - inwestycje (infrastruktura, wyposażenie) - szkolenia OGÓŁEM Lata 2000-2002 2000-2002 2000-2002 Budżet (tys. PLN) 3276 541 3817 PHARE’98 i ’99 (tys. EUR) 870 520 1390 Ogółem (tys. PLN) 6947,40 2735,40 9682,80 1 Nakłady Ministerstwa Sprawiedliwości. Dane liczbowe zawarte w tabeli wskazują na koszty już ujęte w budżecie jako koszty współfinansowania PHARE. Dla systematycznej realizacji zadania konieczne będą dodatkowe nakłady. Koszty ogólne „informatyzacja prokuratur” zostały ujęte w priorytecie „Usprawnienie funkcjonowania sądów powszechnych w Polsce” (priorytet 30.10). 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-13 24-13 PRIORYTET 24.5: USPRAWNIENIE DZIAŁANIA JEDNOSTEK SĄDÓW I PROKURATURY W ZAKRESIE OBROTU PRAWNEGO Z ZAGRANICĄ Ranga nadana tej dziedzinie współpracy przez Traktat Amsterdamski potwierdzona przez postanowienia szczytu w Tampere (15-16 października 1999 r.) uzasadnia nadanie jej charakteru priorytetu. W Traktacie o Unii Europejskiej (Część VI) przewidziano m.in. nowe możliwości współpracy organów wymiaru sprawiedliwości poprzez: a) ułatwienie ekstradycji między państwami członkowskimi, b) zapewnienie, w stopniu niezbędnym do usprawnienia tej współpracy, zgodności przepisów obowiązujących w państwach członkowskich, c) zapobieganie konfliktom jurysdykcji między państwami członkowskimi, d) stopniowe podejmowanie działań na rzecz ustanowienia minimalnych standardów w odniesieniu do znamion czynów przestępczych i wymiaru kary w dziedzinach przestępczości zorganizowanej, terroryzmu i nielegalnego handlu narkotykami. Polska przystąpiła już do niemal wszystkich otwartych konwencji tworzących standard szeroko rozumianej pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych, i wykonuje współpracę na ich podstawie. Pełna implementacja postanowień części konwencji, obecnie zamkniętych dla państw nie będących członkami UE, będzie możliwa dopiero po ich ratyfikacji, co nastąpi po uzyskaniu członkostwa w UE (por. p. II.1). Znaczna część zmian wprowadzona już została przez ustawę z dnia 9 września 2000 r. o zmianie ustawy – kodeks karny, ustawy – kodeks postępowania karnego, ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ustawy o zamówieniach publicznych oraz ustawy – Prawo bankowe, kolejne zmiany zostały uwzględnione w skierowanym do Parlamentu projekcie nowelizacji kodyfikacji karnych. Przyspieszy to możliwość rozpoczęcia współpracy na podstawie przedmiotowych umów bezpośrednio po tym, jak ratyfikacja konwencji stanie się możliwa. Wprowadzane w ramach nowelizacji kodyfikacji karnych zmiany wyczerpują w zasadzie konieczność dostosowań prawnych, zakres których został w znaczący sposób ograniczony poprzez możliwość bezpośredniego stosowania postanowień ratyfikowanych konwencji. Osiągnięcie standardów określonych przez Wspólne Działania nastąpi przede wszystkim poprzez dostosowywanie praktycznych form współpracy. Istotną rolę w tym zakresie odegra przygotowywana instrukcja o obrocie prawnym z zagranicą, która zostanie wydana po uchwaleniu nowej ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych na jej podstawie. I.OPIS PRIORYTETU 1. STAN DOCELOWY • Implementacja acquis dotyczącego obrotu prawnego z zagranicą (pełna implementacja postanowień części konwencji, obecnie zamkniętych dla państw nie będących członkami UE, nastąpi po uzyskaniu członkostwa w UE). • Efektywniejsze funkcjonowanie jednostek sądów i prokuratury (w tym organów centralnych) odpowiedzialnych za obrót prawny z zagranicą. 2. CELE POŚREDNIE • Lepsze przygotowanie sędziów i prokuratorów do wykonywania obrotu prawnego z zagranicą (znajomość regulacji prawnych, praktyki obrotu oraz języków obcych); • Stworzenie nowoczesnej infrastruktury technicznej w jednostkach sądów i prokuratur zajmujących się obrotem prawnym z zagranicą (informatyzacja) 3. INSTYTUCJE REALIZUJĄCE Instytucja wiodąca: Ministerstwo Sprawiedliwości 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-14 24-14 II.SPOSÓB REALIZACJI 1.KRÓTKA DIAGNOZA ZAKRESU NIEZGODNOŚCI PRAWA POLSKIEGO Z PRAWEM WSPÓLNOTOWYM • Brak pełnego dostosowania do wymogów UE w zakresie następujących konwencji obecnie zamkniętych dla państw nie będących członkami Unii Europejskiej: - Konwencja z 10.03.1995 r. w sprawie uproszczonej procedury ekstradycyjnej między Państwami Członkowskimi UE; - Konwencja z 27.09.1996 r. dotycząca ekstradycji między państwami członkowskimi UE; - Konwencja wykonawcza Schengen z dnia 19 czerwca 1990 r.; - Konwencja z 17.06.1998 r. dotycząca pozbawienia prawa do prowadzenia pojazdów; - Porozumienie z 6.11.1990 r. między państwami członkowskimi Wspólnot Europejskich w sprawie przekazywania postępowań w sprawach karnych; - Konwencja z 13.11.1991 r. między państwami członkowskimi Wspólnot Europejskich w sprawie wykonywania zagranicznych orzeczeń w sprawach karnych; - Porozumienie z 28.04.1999 r. o współpracy w postępowaniu o przestępstwa drogowe i wykonywaniu kar pieniężnych nałożonych za te przestępstwa. • Osiągnięcie wymogów UE w zakresie praktyki wykonywania współpracy, poprzez realizację postanowień Wspólnych Działań, spośród których najważniejsze to: - Wspólne Działanie z 22 kwietnia 1996 r. dotyczące ram wymiany sędziów i prokuratorów łącznikowych; - Wspólne Działanie z 29 czerwca 1998 r. dotyczące ,,dobrych praktyk” w wykonywaniu pomocy prawnej w sprawach karnych; - Wspólne Działanie z 26 czerwca 1998 r. o utworzeniu Europejskiej Sieci Sądowniczej. 2. TERMINARZ NIEZBĘDNYCH ZMIAN LEGISLACYJNYCH L.p. Tytuł i prawnego 1. Konwencja wykonawcza z Schengen z dnia 19 czerwca 1990 r. Konwencja z 10 marca 1995 r. w sprawie uproszczonej procedury ekstradycyjnej pomiędzy państwami członkowskimi Wspólnot Europejskich 2. Wspólne Działanie z 29.06.1998 r. dotyczące ,,dobrych praktyk” w wykonywaniu pomocy prawnej w sprawach karnych nr wspólnotowego aktu Tytuł projektowanego aktu prawnego w Polsce Data skierowania Data przyjęcia do uzgodnień przez RM (lub międzyresort. właściwego ministra) 2000 8.12.2000 Przewidywana data: 1) przyjęcia przez Parlament 2) wejścia w życie 1) III kw. 2001 2) I kw. 2002 Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw, obejmująca dalsze dostosowania do zamkniętych instrumentów prawnych UE: – rozszerzenie zasady ne bis in idem na orzeczenia sądów zagranicznych; – wprowadzenie uproszczonej procedury ekstradycyjnej; Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości - Instrukcja o Terminy uzależnione od daty przyjęcia nowej ustawy - prawo o obrocie prawnym z zagranicą ustroju sądów powszechnych 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-15 24-15 3. Konwencje wymienione w p.II.1 Ustawy „ratyfikacyjne” Terminy ściśle uzależnione od wynegocjowanej daty przystąpienia do UE. 3. KONIECZNE ZMIANY INSTYTUCJONALNE Nie przewiduje się. 4. DODATKOWE DZIAŁANIA KONIECZNE DLA WEJŚCIA W ŻYCIE NOWYCH REGULACJI PRAWNYCH LUB POWOŁANIA INSTYTUCJI L.p Krótki opis działania Terminarz 1. Szkolenie kadr sędziowskich i prokuratorskich zajmujących się obrotem prawnym z zagranicą – szkolenia specjalistyczne zadanie ciągłe z tego zakresu, staże oraz szkolenia językowe. Utworzenie i szkolenie sieci sędziów i prokuratorów, którzy pełnić będą rolę konsultantów i punktów kontaktowych w sprawach z zakresu obrotu prawnego z zagranicą, z zamiarem włączenia ich do systemu Europejskiej Sieci Sądowniczej. 2. Wyposażanie jednostek sądów i prokuratury zajmujących się obrotem prawnym z zagranicą w nowoczesne środki zadanie ciągłe techniczne ( informatyzacja). 3. Opracowanie praktycznego przewodnika w zakresie obrotu prawnego z zagranicą. 2001 III. FINANSOWANIE: NIEZBĘDNE NAKŁADY I ŹRÓDŁA ICH FINANSOWANIA W LATACH 2000-2002 Kategorie kosztów Lata Budżet1 (tys.PLN) PHARE (tys. EUR) Ogółem (tys. PLN) -inwestycje (infrastruktura, wyposażenie) 2000-2002 150 600 - szkolenia 2000-2002 577 2402 1537 - inne (podręcznik z zakresu obrotu międzynarodowego) 2000-2001 40 40 2000-2002 616 390 2177 OGÓŁEM 1 Z uwzględnieniem kosztów współfinansowania PHARE. Dla systematycznej realizacji zadania konieczne będą dodatkowe nakłady. Koszty ogólne „modernizacja sprzętu w sądach” ujęte zostały w priorytecie 30.10 „Usprawnienie funkcjonowania sądów powszechnych w Polsce”. 2 Planuje się także wystąpienie o środki na ten cel z alokacji PHARE’2000. 24. Sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu: 12.06.2001 r. NPPC 2001 24-16 24-16