Sytuacja na światowych rynkach surowców

Sytuacja na światowych rynkach surowców
21 września 2016
www.polskirynekwegla.pl
250
6
230
5
210
4
190
3
Dow Jones U.S.
Iron & Steel Index
ArcelorMittal SA
170
150
130
240
220
200
2
1
0
Dow Jones U.S. Iron
& Steel Index
Maanshan Iron &
Steel Co Ltd
3,6
3,4
3,2
3,0
2,8
180
2,6
160
2,4
140
2,2
120
2,0
85
75
65
55
JSW S,A.
Maanshan Iron & Steel
Co Ltd
45
4,0
3,5
3,0
35
25
2,5
15
5
2,0
50
45
40
35
30
25
70
Dow Jones Coal Index (DJUSCL)
DES ARA
65
60
55
50
20
15
10
45
40
Spółki węglowe na światowych giełdach
Międzynarodowy rynek węgla, mimo trwającego od
maja trendu wzrostowego, w ostatnich dniach
zaznaczył się wyraźną fluktuacją cen. Miniony
tydzień przyniósł na giełdach osłabienie akcji na
rynku producentów stali. Widać to zarówno
w przypadku indeksu Dow Jones Iron & Steel oraz
największego na świecie producent stali i wiodącej
firmy wydobywczej ArcelorMittal S.A.
Firma ta powstała w 2006r. w wyniku fuzji
największych na świecie firm stalowych: Mittal Steel
i Arcelor, zatrudnia 245 tys. pracowników w 60
krajach. Produkcja stali surowej sięgnęła w 2015r.
97,14 mln ton, czyli ok. 6% całej światowej
produkcji (44% stali ArcelorMittal pochodzi
z zakładów w Europie, 39% z obydwu Ameryk,
a 17% z pozostałych regionów świata). Jest
notowana na giełdach papierów wartościowych
w Nowym Jorku, Amsterdamie, Paryżu, Brukseli,
Luksemburgu oraz na giełdach hiszpańskich. Akcje
ArcelorMittal swoje tegoroczne maksiumu osiągnęły
10 sierpnia z ceną 5,70 za akcję. 5 tygodni później,
14 września akcje zanotowały spadek o 12,6% do
poziomu 4,98.
Podobnie nastroje towarzyszyły wycenie akcji
jednego z największych chińskich producentów stali,
firmy Maanshan Iron & Steel Group. Minimum
osiągnęły pod koniec czerwca, a następnie
sukcesywnie odrabiały straty, osiągając 24 sierpnia
poziom 2,94. Jednak już 14 września zanotowały
spadek o 7,5% w porównaniu do tegorocznego max.
Jednak w przypadku Maanshan Iron & Steel Group
to wciąż wyższy poziom niż dołki z czerwca (o ok.
14%). Powodem tych spadków mogła być
informacja o planach producenta. Zamierza on
w ciągu najbliższych trzech lat ograniczyć produkcję
stali o 4,2 mln ton. Aktualnie Maanshan Steel
produkuje rocznie 22 mln ton stali. Kontrolowana
przez chińskie państwo firma ograniczy produkcję
na rynku krajowym, jednocześnie zamierza jednak
umocnić swoja pozycję za granicą. Celem Maanshan
jest uzyskanie 10 – 15% przychodów z eksportu.
W tym celu firma planuje m.in. zwiększyć do 2017r.
z czterech do siedmiu liczbę oddziałów
zagranicznych.
1
Sytuacja na światowych rynkach surowców
www.polskirynekwegla.pl
21 września 2016
Podobnie na rynku amerykańskim. Indeks Dow Jones Iron & Steel
(oparty na 10 największych amerykańskich firmach związanych
z wydobyciem i produkcją stali oraz węgla koksowego) stracił
w ostatnich dniach ok. 15% do najlepszego wyniku tego roku.
Również na rynku węgla energetycznego w ostatnim tygodniach
mieliśmy do czynienia z tendencjami spadkowymi. Zarówno indeks
Dow Jones Coal, jak i DES ARA po wzrostach na początku września,
w ostatni piątek zaliczyły pogorszenie notowań. DES ARA to spadek
o 1,3% w porównaniu z notowaniem z 9.09.2016, Don Jones Coal
spadek o 10,5% w porównaniu z ostatnią górką z 2.09.2016r.
Rynek energii elektrycznej
Węgiel kamienny w skali globalnej wykorzystywany jest do produkcji
ok. 40% energii elektrycznej. Niemniej jednak, pomimo swego
znaczenia, światowa branża węglowa w perspektywie najbliższych lat
stoi przed istotnymi wyzwaniami. Kluczowymi czynnikami
wpływającymi na zużycie, a tym samym poziom cen węgla, są
uwarunkowania globalnej polityki klimatycznej (propagujące
systematyczne odchodzenie od węgla jako surowca energetycznego)
i wynikające stąd globalne zmiany w strukturze produkcji energii
elektrycznej.
Głównym graczem na światowej scenie węglowej są Chiny, choć
zakładana zmiana modelu gospodarki (większe znaczenie usług niż
produkcji przemysłowej) przekłada się na obserwowane od 2014r.
spadki w zużyciu węgla. Według danych Towarzystwa Obrotu Energią,
po ponad dekadzie wzrostów, rok 2014 był pierwszym okresem,
w którym zużycie węgla spadło (ok. 2,9%), a spadki w 2015r. pogłębiły
się i osiągnęły 3,9% rok do roku. Od końca 2013r. przyrost
konsumpcji energii elektrycznej w Chinach jest w całości pokrywany
przez OZE, co dodatkowo stawia pod znakiem zapytania wzrost
popytu na węgiel energetyczny w tym kraju. Obok Chin, spadki
w zużyciu węgla na cele energetyczne obserwowane są także
w przypadku drugiego największego konsumenta tego surowca
- USA (ok. 12,5%). W Europie zużycie węgla w 2015r. pozostało na
poziomie niezmienionym względem roku poprzedniego, a spośród 10
największych konsumentów węgla krajem, który zanotował wzrost
były Indie (ok. 4,1%). Powyższe uwarunkowania przełożyły się na
łączny spadek konsumpcji węgla w skali globalnej o 3,5% w 2015r.
względem roku poprzedniego. W przypadku Polski szacowane zużycie
węgla kamiennego na cele energetyczne wzrosło o ok. 0,6%
w stosunku do 2014r, natomiast zużycie węgla brunatnego spadło
o 1,3%.
Rok 2015 był trzecim rokiem funkcjonowania III Fazy Rozliczeniowej
Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji CO2 (EU
ETS), która przypada na lata 2013–2020. Zgodnie z danymi
Ministerstwa Środowiska w Polsce, w pierwszych latach bezpłatne
uprawnienia otrzymało 68 grup kapitałowych. Łącznie koszty
kwalifikowane inwestycji, wyrażone w cenach
z 2010r. wyniosły prawie 4,5 mld euro. 70%
projektów realizowanych przez spółki energetyczne
w zamian za darmowe uprawnienia do emisji gazów
cieplarnianych obejmują infrastrukturę węglową,
10% środków to inwestycje w źródła odnawialne.
Tymczasem celem wynegocjowanych przez polski
rząd tzw. derogacji dla elektroenergetyki miała być
modernizacja
przestarzałego
sektora
energetycznego oraz dywersyfikacja źródeł dostaw.
Trend wzrostowy cen uprawnień, rozpoczęty jeszcze
w 2014r. był kontynuowany również w minionym
roku. Kluczowym czynnikiem mającym wpływ na
wzrost cen jednostek EUA były wydarzenia
polityczne i intensywne prace Komisji Europejskiej
nad reformą EU ETS. Jednak na początku 2016r.
cena jednostek EUA drastycznie spadła, co było
skorelowane ze spadkiem cen europejskich
kontraktów terminowych na dostawę energii
elektrycznej, ropy, gazu oraz węgla energetycznego.
Mimo nieustannie zwiększającego się udziału OZE
w polskim miksie energetycznym cena zakupu
jednostek EUA, jako jeden z kosztów zmiennych
wytwarzania, ma w dalszym ciągu znaczący wpływ
na cenę energii elektrycznej sprzedawanej na rynku
hurtowym. Ceny uprawnień do emisji CO2 w 2015r.
miały mniejszy wpływ na ceny energii elektrycznej
w Polsce niż w latach poprzednich. Jednak
w związku ze spadającą ilością darmowych
uprawnień oraz strukturą paliwową polskiego
podsektora wytwarzania należy zakładać, że
w perspektywie najbliższych lat wpływ ten będzie
jednak istotny. Opublikowane w lutym 2016r.
prognozy cen CO2 do 2020r. zakładają stabilną
kontynuację trendu wzrostowego i na zakończenie
2020r. prognozują ceny w przedziale od
10 EUR/MgCO2 do nawet 22 EUR/MgCO2.
Jak wynika z najnowszych danych Eurostatu,
w 2015r. emisja CO2 pochodząca ze spalania paliw
kopalnych wzrosła w krajach Unii Europejskiej
o 0,7% w stosunku do roku poprzedniego. Wzrost
emisji odnotowano także w Polsce. Emisja CO2
w stosunku do roku poprzedniego zwiększyła się
o 1,6%. Największy wzrost emisji CO2 zanotowano
na Słowacji, Węgrzech oraz w Portugalii.
W Niemczech, będących największym emitentem
CO2 w krajach Wspólnoty, poziom emisji nie zmienił
się w stosunku do roku poprzedniego.
2